ECONOMISCHE OPBOUW VAN
NEDERLAND
DINSDAG 20 JUNI 1933
EERSTE BLAD PAG.
buitenland
AMERIKAANSCH VOORSTEL
TE LONDEN
MR. TRIP OVER DE STABILISATIE
Mac Donald hoopvol gestemd
In de commissies der Londensche Confe
rentie is Maandag druk vergaderd.
Beide hoofdcommissies hebben 's mor
gens een zitting gehouden en des middags
zijn de subcommissies bijeen geweest.
Heel vlot zijn de besprekingen niet ge
gaan.
Een „politiek" voorstel van Frankrijk in
de economische commissie, inhoudende
agenda-wijziging, maar bedoelende de ta
rieven-kwestie uit. te stellen in afwachting
van hetgeen er in de richting van stabili
satie der valuta bereikt kan worden, remde
de werkzaamheden.
De voorzitter, Dr. Colijn, kon het Fran-
gche voorstel „weg werken" met de over
weging, dat het te laat was ingekomen. Ook
Duitschland, dat eveneens tegen tariefs
verlaging is en dus aan het Fransche voor
stel adhaesie betuigd had, vischte achter
het net.
De economische hoofdcommissie benoem
de drie subcommissies: één voor de kwes
ties der handelspolitiek, één voor de urgen
te maatregelen en één voor maatregelen op
langer termijn.
In de ochtend- zoowel als in 'de middag
vergadering is druk gesproken over kwes
ties van handelspolitiek en is daarna be
gonnen aan punt '2 van de agenda: plan
matige aanpassing van productie aan afzet.
In de financieele hoofdcommissie en haar
sub-commissies werden eveneens vele woor
den gesproken, doch werd nog niets be
reikt.
In het bijzonder trokken daar de aan
dacht een pleidooi van den Nederlandschen
gedelegeerde Mr. Trip, voor invoering van
den gouden standaard en een door dep
[Amerikaan Pittmann ontwikkeld voorstel
betreffende den gouden standaard.
Mr. Trip aan het woord
Mr. Trip zette uiteen, dat terugkeer van
het geschokte vertrouwen in de toekomst
afhangt van de stabiliseering van het pond
en den dollar. Er is geen gebrek aan kapi
taal, doch de beleggers houden het vast,
zoolang er geen vertrouwen in de toekomst
bestaat. Bij een eventueele doorvoering van
den gouden standaard zouden de dekkings
percentages verlaagd moeten worden en
zou het goud alleen voor internationale be
talingen dienst moeten doen. Bovendien
zou een nauwe samenwerking tusschen de
WASHINGTON, 20 Juni. In officieele
kringen wordt met voldoening geconsta
teerd, dat de goederenprijzen in de Ver.
Staten stijgen en, dat de buitenlandsche
handel voordeel begint te ondervinden van
ue depreciatie van den dollar. Men ver
klaart, dat het prijsniveau van 1926 het
niveau is waarop de dollar gestabiliseerd
zal moeten worden.
Deze verklaring wordt aldus geïnterpre
teerd, dat de Regeering een stijging van de
goederenprijzen met 50 pet. wil afwachten,
•oor zij tot een stabilisatie-overeenkomst
toetreedt.
Tegelijkertijd wil zij in ruil voor deze
toetreding Europeesche concessies zien te
verkrijgen.
PARIS, 20 Juni. Mac Donald verklaarde
tegenover een bijzonderep. correspondent
van de „Excelsior", dat de tot nog toe be
reikte resultaten der Economische Wereld
conferentie, ondanks de moeilijkheden by
de vaststelling van het werkprogram, zeer
bevredigend waren. Hij was ervan over
tuigd, dat de tweede week positieve resul
taten'zou brengen en allen, die reeds thans
spraken van een mislukking der Conferen
tie ongelijk zou geven.
LONDEN, 20 Juni. De correspondent te
Washington van de „Daily Telegraph"
schrijft, dat men te Washington duidelijk
tot uiting wil brengen, dat een definitieve
Amerikaansche weigering om mee te doen
aan een valuta-wapenstilstand zeer ongun
stig op de Economische Wereldconferentie
zou \yerken.
Uit Londen zijn dringende telegrammen
naar Washington gezonden, waarin wordt
gewaarschuwd, dat door de Amerikaansche
houding de Conferentie zal mislukken of
tot stilstand zal komen.
Mr. TRIP
circulatiebanken moeten doorgevoerd wor
den.
Wat het streven van sommige landen be
treft tot het aanmunten van zilver, ver
wees Mr. Trip naar het Nederlandsche sy
steem, waar zilvergeld tot ieder bedrag
wettig betaalmiddel is en waar goud-,,
„hoarding" wordt voortkomen.
De resolutie van den Amerikaanschen
senator Pittmann heeft ter conferentie op
zien gewekt
Hierin worden de volgende verplichtin
gen voorgesteld, welke de aan de conferen
tie deelnemende staten op zich zouden ne
men:
1. Spoedig herstel van de stabiliteit der
yaluta;
2. Herstel van bet goud als .valuta
standaard;
3. Het gebruik van goud zal beperkt
worden tot de dekking der bankbiljetten-
circulatie en de regeling van den inter
nationalen betalingsbalans;
4. Standaardiseering van de wettelijke
gouddekking, welke lager moet zijn dan de
huidig egemiddelde dekking;
5 Uitnoodiging aan de centrale circula
tiebanken direct bijeen te komen ter be
spreking van de kwestie der metaalreserve.
Hiervoor wordt voorgesteld 25 pet.;
Met het oog op de belangrijkheid van
het zilver en de noodzakelijkheid het ver
trouwen in dit metaal in het Verre Oosten
te herstellen, wordt voorgesteld, dat de:
a. landen, welke het meeste zilver voort
brengen, den verkoop van zilver beperken;
b. de staten zich verplichten een devalo-
risatie van het zilver te verhinderen;
c. de staten gaan er toe over zilver weer
te gebruiken voor valuta-doeleinden;
d. den centralen circulatiebanken wordt
aanbevolen 80 pet. van hun valuta-dekking
in goud te houden en de overige 20 pet.
naar verkiezing in goud of zilver, dat tegen
lageren prijs dan den algemeenen prijs-
stand van dit metaal moet worden gekocht
Weifelende houding der Amerikanen
De Msb.-redacteur te Londen schrijft, dai
de positie van de Amerikaansche delega
tie zeer verwarrend is.
Eigenaardig toch is liet feit, dat Zaterdag
door de Amerikaansche delegatie aan de
economische commissie officieel een voor
stel werd ingediend tot een aLgemeene ver
laging der tarieven met 10 pet, welk voor
stel gistermorgen weer werd ingetrokken.
Geen wonder dan ook, dat men eenigszins
gereserveerd staat tegenover het voorstel,
dat gistermiddag door Amerika werd inge
diend om den gouden standaard in te voe
ren en het dekkingspercentage op 25 pet te
brengen. Zou dit vorostel vandaag ook weer
meetrokken worden?
Juist dezp weifelende houding der Ame
rikaansche delegatie en de tegenstrijdige
berichten uit de Vereenigde Staten vormen
hier voor de conferentie een onaangename
en onzekere factor.
GOEMBOESS TERUG IN
BOEDAPEST
pest weergekeerd.
Hij begaf zich onmiddellijk naar het par
lement
De leden der regeerïngspartij brachten
hem een stoomachtige ovatie, terwijl de so
ciaal-democraten de zitting door uitroepen
trachtten te verstoren. De democratische
afgevaardigde Rassay oefende scherpe cri-
tiek uit op de reis.
De nationaal-socialistische afgevaardigde
Mesko gaf zijn voldoening erover te kennen,
dat de Hongaarsche minister-president met
het machtige nat.-sooialistische Duitsöhland
voeling heeft genomen.
In parlementaire kringen rekent men er
op, dat de minister-president vandaag in 't
parlement uitvoerig verslag over zijn Ber-
lijnsche reis zal uitbrengen.
Naai' Wolff uit Weenen verneemt, zal de
Hongaarsche legitimistenleider graaf Hunn-
yadli met andere vertegenwoordigers der
legitimistenbeweging eerstdaags naar Wee
nen komen. Men kan veilig aannemen, dat
de aanstaande besprekingen, welke ten doel
hebben de betrekkingein tusschen de Hon
gaarsche en de Oostenrijksche legitimisten
te onderhouden, met het BeiTijnsche bezoek
van den Hongaarschen minister-president
i verband staan-.
Gömböss naar Mussolini?
BOEDAPEST, 20 Juni. In- politieke krin
gen doet hardnekkig het gerucht de ronde,
dat minister-president Gömböss binnenkort,
misschien reeds in den loop van de volgen
de week, zich naar Rome zal begeven voor
besprekingen met Mussolini. Tot nog toe
kon hiervan geen officieele bevestiging.wor-
den verkregen.
DE N.S.D.A.P.
IN OOSTENRIJK VERBODEN
De officieele Oostenrijksche persdienst
deelt mede, dat ingevolge besluit van den
ministerraad de SA- en SS-afdeelingen en
de „Vaterlaendische Schutzbund" ontbonden
ziin
De ministerraad besloot verder aan- de
Oostenrijksche NSDAP iedere actie in Oos
tenrijk on in het bijzonder ook de vorming
van partij-organisaties te verbieden. Hier
mede zijn ook alle onderscheidingsteekenen
der partij verboden.
Op overtredingen worden geldboeten ge
steld tot 2000 Schilling of hechtenis tot 6
maanden. Deze straffen kunnen ook tege
lijk worden opgelegd. Verder kunnen de
voorwerpen waarop de strafbare handeling
betrekking heeft, in beslag worden geno-
ongeacht wien zii toebehooren. Ook
een poging tot overtreding wordt strafbaar
verklaard. Bestraften, die geen Oosten-
rijksch staatsburger zijn zullen worden be
handeld overeenkomstig de bepalingen op
de uitwijzing. Voorts wordt vastgesteld, dat
beroep niet toegelaten is, wanneer de straf
hooger is dan 6 weken of de boete meer
dan 1000 Schilling.
Radiorede van Schuschnigg
De minister van justitie Schuschnigg
heeft, voor de radio een redevoering uitge
sproken, waarin hij uiteenzettingen gaf over
de besluiten van den ministerraad. Hij ver
klaarde o.a.: De regeering heeft er steeds
weer den nadruk op gelegd, dat zij den
vrede wil. Nu zijn de bommen- geëxplodeerd.
Tot Oostenrijk is in den loop zijner geschie
denis meer dan eens het verwijt gericht, dat
het te laat gekomen is. De bondsregeering
heeft een dergelijk verwijt niet op zich en
op Oostenrijk kunnen laden. Vandaar het
besluit va.n den ministerraad.
DUITSCHE DELEGATIE VERLAAT
DE ARBEIDSCONFERENTIE
ALS PROTEST TEGEN BELEEDIGING.
FRANKRIJK EN AMERIKA
BETALEN ALVORENS ONDERHANDELD
WORDT.
De Fransche ambassadeur te Washington
heeft een bezoek gebracht aan den onder
staatssecretaris Philip, met wien hij opnieuw
de kwestie der schulden heeft besproken.
De onderstaatssecretaris verklaarde den
ambassadeur, dat Frankrijk eerst den. De-
cemiber-termijn ten volle en den Juni-ter-
mijn ten deele zal moeten betalen aleer
Amerika tot verdere onderhandelingen in
i schuldenkwestie met Frankrijk zalkun-
;n overgaan.
Ook de Belgische gezant is in het staats-
departement öp bezoek geweest. Hij zou een
antwoord hebben ontvangen van gelijke
strekking als dat aan den Franschen am
bassadeur.
DAL AD IER NAAR ROME
De vertegenwoordiger van het Agence
Fournier in Rome zou uit goeden bron heb
ben vernomen dat tusschen Mussolini en
den Franschen premier Daladier principiee-
le overeenstemming gou zijn tot stand ge
komen betreffende een samenkomst in Rome
De datum der bijeenkomst z-al dn Parijs en
Rome tegelijkertijd worden gepubliceerd,
evenals de diplomatieke besprekingen, wel
ke thans plaats vinden. Men kan er zeker
van zijn, dat den Franschen premier in
Rome een buitengewoon hartelijke ont
vangst zal worden bereid.
De Italiaansche koning zou van zijn bui
tenverblijf naai' Rome terugkeeren om Dala
dier te ontvangen.
DE EX-KEIZER OVER HITLER
De „Evening Standard" publiceert den
inhoud van een interview, dat de ex-keizer
den Engelschen journalist Bradley Bird
moet hebben toegestaan. De ex-keiger zou
daarin gezegd hebben dat Hitier heeft klaar
gespeeld wat nog nooit door iemand in
Duitschland is bereikt, nl. de vereeniging
van het geheele Duitsche rijk. Ook ove:
economische conferentie heeft de ex-keizer
gesproken, waarbij hij de machines verant
woordelijk stelde voor de wereldcrisis. De
taak der machines moet tot normale gren
zen worden teruggebracht.
TWINTIG AMBTENAREN VAN DE
HOUTTRUST GEARRESTEERD
De Gepeoe heeft 20 ambtenaren van de
houttrust exportsleb wegens verduistering
van staatseigendommen gearresteerd.
VLEESCHVERGIFTIGING
In het gesticht „Notre Dame" te Rörhter
(Roemenië) waar oorlogsweezen worden op
gevoed, zi;n 28 meisjes tengevolge van
vleeschvergiftiging ziek geworden. Een 18-
jarig meisje is reeds overleden. Verscheide
ne anderen verkeeren in levensgevaar.
Een handgranaten-aanslag in Krems,
waarbij 17 personen zwaar gewond zijn,
moet de directe aanleiding tot het verbod
van de Oostenrijksche nazi-partij zijn ge
weest.
.Nog laat in den middag van Maandag
verluidde van in nauw contact met het vei
ligheidsministerie staande zijde, dat het niet
in het voornemen lag om heden nog de
aangelegenheid der aanslagen in Weenen in
den ministerraad te bespreken, aangezien
men nog nadere bijzoderheden verwachtte.
Ook zou de Landbund zich tot het laatste
oogenblik hebben verzet tegen een verbod
van- de NSDAP. De onmiddellijke aanleiding
tot het verbod moet dus wel gezocht worden
in den aanslag in Krems.
Door een later verschenen communiqué
wordt dit vermoeden bevestigd. Daarin heet
het:
„De bondskanselier, Dr. Dollfuss, heeft
onmiddellijk ha het ontvangen van- het be
richt inzake den aanslag op een hulp-com
pagnie in Krems den ministerraad bijeen-
ge roep en-, welke tot laat in den avond be
raadslaagde. De minister voor de veiligheid
rapporteerde, dat het politie-onderzoek en
gedeeltelijk bekentenissen der gearresteer
den met betrekking tot de laatste aanslagen
in Weenen ondubbelzinnig aan- het licht
hebben gebracht, dat de deelnemers aan
deze aanslagen behooren tot de Nationaal
Socialistische Arbeiders Partij en- derzelver
beschermingsafdeelingen SA'en SS".
Dan volgt de mededeelrng over het weibod.
NAZI-BETOOGINGEN IN
OOSTENRIJK
TEGEN BUITENLANDSCHE
JOURNALISTEN
Op uitnoodiging der Oostenrijksche -re gee
ring maakt een aantal journalisten uit ver
schillende landen, w.o. twee Nederlanders,
een reis door Oostenrijk. Zaterdagmiddag
kwam het gezelschap per extratreia
Weenen te Graz, de hoofdstad van Stiermar
ken aan.
Toen de persvertegenwoordigers het sta
tion verlieten om zich naar de gereedstaan
de autobussen te begeven, werden zij het
middelpunt van een onverwachte nazi-de
monstratie. Een groote groep, meestal jeug
dige personen, had zich opgesteld en be
groette het gezelschap met een luid en aan
houdend „Heil-Hitler" terwijl in spreekko
ren aangeheven werd de strijdkreet: „Ein
Volk, ein Reich".
Toen de autobussen wegreden werd het
Horst Wessellied gezongen.
De politie joeg de menigte energiek uiteen
doch kon aanvankelijk niet verhinderen, dat
de nationaal-socialisten zich steeds weei
verzamelden. Toen werden krassere maat
regelen genomen en de straten waarlangs
het gezelschap reed, afgezet
De „Landeshauptman" van Stiermarken,
oud-minister dr. von Rintelen, op wien dezer
dagen, naar men zich zal herinneren, een
bomaanslag werd gepleegd, kwam, zoodra
hij van het gebeurde op de hoogte was ge
bracht,, bij de buitenlandsche journalisten
in hun hotels om zijn leedwezen over het
voorgevallene te betuigen en de verzekering
te geven, dat alle maatregelen genomen wa
ren om het bezoek ongestoord voortgang te
doen hebben.
Het gezelschap journalisten heeft onder d-e
stengste bewaking van politie-zijde, vervol
gens Graz en de bezienswaardigheden ir
oogenschouw genomen. Op de binnenplaats
van het stadhuis was een aantal jongelui
aan het teeltenen toen dr. von Rinteren en
rijn gasten binnenkwamen. Het bleek, dat
i teekenaars een demonstratie in den
hadden, doch voordat zij hun plannen
konden uitvoeren, was de binnenplaats van
het stadhuis reeds ontruimd. Motorpolitie en
twee Ueberfall-auto's, vol met politie, 1
leidden verder de journalisten.
Acht personen werden gearresteerd. Ook
in Tirol, dat in de loop van de week zal
worden bezocht, zijn thans strengere maat
regelen genomen.
Cohxs uitgewezen.
Het lid van het personeel van het Duit
sche gezantschap, Heinz Cohrs, is Maandag
middag met den gewonen sneltrein naar
Duitschland vertrokken.
Cohrs was de vorige week Dinsdag 's mor
gens vroeg gearresteerd en heeft dus onge
veer een week in de politiegevangenis
Weenen doorgebracht
Cohrs werd als eerste luitenant van het
Duitsohe leger aan het Isonzo-front meerde
re malen gewond. Voor het vele wat hij voor
Karinthië gedaan heeft, heeft de laadsregee-
ring hem indertijd haar bijzondere erkente
lijkheid uitgesproken.
Weerbericht.
Officieel wordt te Berlijn medegedeeld:
De president van- het 17de congres der
internationale arbeidsconferentie heeft de
Duitsche regeeringsvertegenwoordiger, de
Duitsche vertegenwoordiger der werkgevers
en de Duitsche vertegenwoordiger der werk
nemers gister de volgende verklaring over
handigd:
„Bij den aanvang der conferentie zijn in
een groepsbijeenkomst der werknemers ern
stige beleedigingen geuit tegen Duitschland
en zijn gedelegeerden. Deze zijn, zooals thans
in alle openlijkheid moet worden gezegd,
door den voorzitter van de groep tot nu toe
niet teruggewezen, ondanks het daartoe ge
dane verzoek ter bescherming van deDuitr
soh e belangen.
Vervolgens brachten Geneefsche bladen
uitlatingen, welke de Duitsche vertegen
woordiger der werknemers, d.e heer Dr. Ley,
gedaan zou hebben op een persbijeenkomst.
De heer Dr. Ley heeft alle hem toegesohre-
ven uitlatingen met beslistheid gedemen
teerd. Daarenboven is door de toonaange
vende Duitsche instanties verklaard, dat
Duitschland groote waarde hecht aan
vriendschappelijke betrekkingen met de be
volking van alle landen, in het bijzonder
die der staten van Zuid-Amerika.
Niettemin werd op z.g. officieuse bespre
kingen der groep werknemers der confe
rentie, waarvan men de Duitsche gedele
geerden uitsloot, het voorstel herhaaldelijk
besproken en door den voorzitter dezer
groep in het openhaar behandeld. Deze z g.
officieuse bijeenkomsten zijn door commu
niques in de officieele stukken der confe
rentie opgenomen, hoewel wij te bevoegder
plaatse geprotesteerd hebben tegen het niet
correcte optreden.
Wij zien in de genoemde gebeurtenissen
;n ernstige beleediging van de Duitsche
delegatie in haar geheel.
Met het oog op dezen stand van zaken
ziet de Duitsche delegatie zich gedwongen
de conferentie te verlaten. Zij betreurt le
vendig zoo lang verhinderd te moeten zijn
deel te nemen aan den zakelijken arbeid,
waroe rij zich herhaaldelijk en ondubbel
zinnig heeft bereid verklaard, als geen vol
doening is gegeven aan de Duitsche eischen-
en de gerechte Duitsche protesten niert, zijn-
afgewikkeld.
w.g. Hans Engel, Mansfeld, Vogel,
Dr. Ley.
Genève, 19 Juni 1933.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 15.0 C.
21 JUNI.
Zonsopgang 4.39 uur, zonsondergang 9.2* uur
VOERTUIGEN MOEIEN HUN LICHTEN
OP HF."«EN:
21 JUNI.
Van 's avonds 9.54 uur tot 's morgens 4.09 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
(Oude Amsterdamscho ttJdj
Heden Vorls
Mannheldi
Mainz
Hoogste stand te Janmayen 763.1.
Laagste stand te Skagen 743.3.
Stand vanmorgen halftwaal-f 748.2.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te De Bilt)
Zwakke tot matige Z.W. tot Z. wind, half
tot zwaar bewolkt of betrokken, regenbuien
met kans op onweer, iets zachter.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
In het gebied der bestaande depressie, dat
thans reikt van de randstaten over de Oost-
in het Kattegat tot de Noordzee en de
Iersche zee .liggen verschillende minima,
waarvan de voornaamste zich van het Kat
tegat naar de Schotsche kust beweegt. Over
het Noorden houdt de warme continentale
luchtstrooming aan met temperatuur boven
de.20 graden binnen de Poolcirkel en Fin
land. Alleen in dit waarnemingsgebied is het
mooi zomerweer. Overal elders van de Brit-
6che kust tot de Alpen is het weer koel en
onvast met plaatselijk zware regen, terwijl
het in de Alpen sneeuwt Ook op IJsland en
Groenland steeg de barometer, in Spanje
daalde hij. Deze laatste luchtdrukverande-
?n zullen tot gevolg hebben dat de lucht-
;a, die over ons land naderen, minder
rechtstreeksch uit het Noorden komen,
hoewel zij op den langen weg op Zuidelijke
breedten hun polair karakter behouden heb
ben en daardoor nog aanleiding zullen geven
tot regen- of onweersbuien, met hoogere tem
peratuur hier aankomen, zoodat het weer
onvast blijft doch minder guur zal worden.
DE DUITSCHE
SOCIAAL-DEMOCRATEN
NIEUW PARTIJBESTUUR GEKOZEN.
Van soc.-dem. rijde te Berlijn woi*dt mede
gedeeld:
In een gemeenschappelijke zitting van 't
uitgebreide bestuur der SDP en de bestu
ren van de fracties in Rijksdag en Landdag
van Pruisen hebben de leden van het partij
bestuur hun functies ter beschikking gesteld
De conferentie besloot de leiding der par-
tij-aangelegen)heden over te dragen aan de
leden Westphal, Stelling, Rinder en Kuenst-
Ier, zoomede aan de voorzitters van de
fracties van den Rijksdag en den Pruisi
sch en Landdag, Loebe en Srillat. De beslui
ten van de fracties in Rijksdag en Landdag
betreffende den zetel van de partijleiding
der Duitsche sociaal-democraten werd op-
nfieuw door de goedkeuring van de volgen
de verklaring bevestigd:
„Alleen het nieuw gekozen partijbestuur
in Berlijn heeft de verantwoordelijke led-
ding der partij. Duitsche partijgenooten, die
naar het buitenland zijn gegaan, kunnen
geenerlei verklaring afleggen namens de
partij. Met nadruk wijst de partij iedere
verantwoordelijkheid van de Ihand voo
hun uitlatingen."
INCIDENT TE GRONAU.
In de Duitsche grensplaats Gronau hij
Enschedé brachten alle plaatselijke R.-K.
vereemigingen een deken, die bijna 25 jaar
daar was werkzaam geweest, een serenade.
Na afloop werd een fakkeloptocht opgesteld.
In dezen stoet liep ook een aantal leden
van de R.-K Liga mede, van wie sommigen
een soort uniform droegen, terwijl anderen
insignes op hun jassen hadden. Al deze
Liga-leden werden plotseling door een troep
SA-mannen van den optocht afgescheiden.
Een oogenblik dreigde een ernstig incident,
maar door het optreden van den leider der
Liga werd dit voorkomen.
Het gebeurde doet denken aan het ontre
den der Nazi's in Mtinchen.
ZWAAR WEER IN ENGELAND
Een hevige onweerstsorm heeft gistermid
dag boven vele deelen van Engeland ge
woed. In de omgeving van Londen zijn
drie personen door den bliksem getroffen
en gedood, verscheidene anderen werden ge
wond.
DE AARDBEVING IN JAPAN
TOKIO, 20 Juni. Maandagochtend werd in
Noord- en Midden Japan een aardbeving
gevoeld, die geen groote schade aanrichtte,
hoewel zij 2^ minuut duurde. In vele
plaatsen vluchtten de bewoners
straat op.
De regeerings-persafdeeling deelt mede
De regeeringspresident van Dusseldorf
heeft Zondag in het geheele gebied van het
regeeringsdiistrict den Stahlbelm in zijn hui
dige organisatievorm tot nader order verbo
den.
De onmiddellijke aanleiding tot dit ver
bod was gelegen in het ernstig in gevaar
brengen van de openbare veiligheid en or
de door het zonder onderscheid opnemen
van nieuwe ledeen, die vaak politiek onbe
trouwbaar en staatsvijandig waren.
In de buurt van Kowno hebben drie zusjes
van 7 tot 12 jaren geprobeerd een oude gra
naat te openen. De granaat ontplofte. De
kinderen werden gedood.
SCHIP GEZONKEN IN DE OOSTZEE
In de Oostzee is Zondagmorgen het stoom
schip „Iris" uit Elburg 10 mijlen van de
Noord-Oder bank, bij rustige zee plotseling
lek geworden en gezonken De bemanning
heeft zich in booten gered en. is later door
het Zweedsohe stoomschip „Asta" opgeno
men. Omtrent het plotseling lek worden I Indië. De Japansche regeering zal uit dien
kon de kapitein geen verklaring geven, hoofde afstand doen van tegen Engeland
doch de „Iris" was reeds 42 jaar in dienst! I gerichte repressaillemaatregelen.
Naar te Tokio verluidt, heeft het Japan
sche ministerie van Handel den Japanschen
Kamers van Koophandel medegedeeld, dat
thans onderhandelingen worden gevoerd
met Engeland betreffende de regeling der
kwestie van den Japanschen uitvoer naar
Indringers dood gevonden
jln de fouragepakhuizen van den heer Jellesma te
SL Nicolaasga wemelde hetvan ratten,dieden eigenaar
groote schade toebrachten. Op aanraden van een
drogist werd een proef genomen met Rodent en
[het resultaat was verrassend. .Ik ben nu zoo goed
als geheel van ratten bevrijd" schrijft genoemde neer
ions daarna, .en had het geluk met eén doosje 120
Iratten te dooden." Zulke successen zijn niet zeld-
|zaam, eiken dag doodt Rodent duizenden ratten en
.muizen. Indien dit ongedierte Uw eigendommen ver-
jnlelt, koop dan nog heden een doosje Rodent,
.gebruik het op de voorgeschreven manier en mor
gen zult U van rat en muis bevrijd zijn. Enkele
doos 50 ct., dubbele doos 90 et Importeurs: Fa.
B. Meindersma - Den Haag. B 44
Heden Vorig
3.65 &59
-o.nn -o.oo
74 3.(10
Caup
Ems
Cohlenz
1.91 1.91
43.71) 43.80
10.94 ,0.88
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
Del fzijl
Terschelling 7.33 19.51
Harlingen 8.20 20.40
Helder 6.05 18.20
IJ muiden 1.56 14.23
H.v. Holland 1.15 13.35
Scheven,ngen 1.25 13.45
Rotterdam 3.02 16.39
Willemstad
Brouwersh.
Zlerikzee
Wemelding»
Vliasingen
Terneuzen
Hanaweert
2.46 15.12
l.l'3 13.28
1.28 14.01
1.52 14.24
0.1,9 12.38
i .43 13.10
1.15 13.49
Gemengd Nieuws
EEN DOLLE STIER
Bij Haaksbergen (Ov.) werd een landbou
wer in zijn weide door zijn eigen stier zoo
danig aangevallen, dat'hij levensgevaarlijk
werd gewond.
Hij wilde de stier die wat woest was, kal
eeren, doch werd door het beest op de ho
rens genomen en weggeslingerd. Het dier
rukte zich daarbij van gijn ketting los en
wierp zich andermaal op zijn eigenaar Een
ooggetuige waarschuwde de huisgenooten
va nden boer die hem. in huis droegen.
Een geneesheer die spoedig ter plaatse
was constateerde zware inwendige kneuzin
gen.
LICHAMELIJKE OEFENING
VOETBAL
NAGEKOMEN UITSLAGEN
Amsterdam: DVVZCFC 50 (r&gl.)
Dordrecht: Longa IZwateven I 24
Hienmede is ZwaJiuwen I kampioen van
District Noord-Brabant.
KORFBAL
NAGEKOMEN UITSLAGEN
Amsterdam: Wartburgia IOr. Nass. I S
economische problemen
DE EERSTE STAPPEN
n
Indië vormt geen homogeen land, integen
deel. Bijna elk gebied staat economisch op
zichzelf en de band, welke er tusschen de
verschillende streken bestaat ,ligt op ander
dan economisch terrein. Elk gebied heeft ook
rijn speciaal cachet en rijn speciale bevol
kingseigenschappen. Java is het eiland, dat
het meest economisch ontwikkeld is, maar
andere regionen hebben desalniettemin een
relatief belangrijke handelsbeweging. Er zijn
centra van Westersche activiteit, zooals
Deli met zijn tabaks, rubber- en oliepalm-
plantages maar er zijn ook middelpunten
van inlandsohe handelsenergie, zooals bijv.
Palembang, waar de peperhandel uit de kam
pongs is vereenigd. De aan de Moesi liggen
de stad Palembang is misschien wel de voor
naamste inlandsche handelsstad uit onzen
geheelen Archipel en het aspect, dat Palem
bang biedt is dan ook buitengewoon interes
sant Makassar is een ander rayon van groo
te activiteit; deze havenstad van beteekenis
is het centrum der Molukken en van Cele
bes. Een grootoe verscheidenheio van pro
ducten worden déór verhandeld, zooals co
pra, damar gom-copal diverse soorten hout,
Boengie, Patjo, Timorkoffie, kruidnagelen,
foelie, nootmuskaat, parelschelpen en pa
relen. paradijsvogels, huiden van allerlei
origine en wanneer men op drukke dagen
langs de Makkassaarsohe hoven loopt, krijgt
men den indruk van een groteske scheep
vaartbeweging. De Ootkust van Borneo
biedt weer andere aspecten en zoo kunnen
wij doorgaan met aan te toonen, dat Indië
een staalkaart is van zeer heterogene'belan
gen.
Het is dus absoluut onmogelijk, dat zij,
.die na een langen inspannenden diensttijd
in het Vaderland rijn teruggekeerd, in staat
zijn om in een commissie zitting te nemen,
die over zulke vitale kwesties heeft te oor-
dealen als
tusschen beide deelen van ons Nederlandsch
gebied. Er zijn maar weinig koloniale spe
cialiteiten als onze premier. Vele in Indië
werkzaam geweest zijnde Nederlanders be
zitten kennis van zaken, maar dan toch
maar van het relatief gebied, dat zij be
streken hebben. De heer Colijn daarentegen
heeft geheel Indië bereisd en dan nog wel
op een wijze, waarop anderen zich niet
kunnen beroemen. Hij heeft nimmer nage
laten een speciale studie te maken van de
plaatsen, waar hij aanlandde en terwijl an
deren, die toch ook veel in hun mars had
den, des avonds in de Sociëteit, rrooals toen
algemeen de gewoonte was, hun partijtje
maakten, was de heer Colijn in de weer om
zich op do hoogte te stellen van de alge-
meene situatie in het betrokken ressort
We gelooven niet te boud te spreken door
te zeggen, dat de heer Colijn in hoofdpun
ten onze visie zal kunnen aanhangen, dat
bij een eventueel Nederlandsch Ottawa alle
bijzondere regionen van onzen Archipel een
stem in het economische inter-Nederland-
sche vraagstuk zullen moeten hebben. Wij,
die zélf langen tijd in Indië hebben ver
toefd en met vele toestanden op de hoogte
zijn gekomen, weten, dat een goed geheel
slechts kan worden verkregen door elke be-
langenssfeer te raadplegen, terwijl deze be
langensfeer zooveel mogelijk geografisch
zullen dienen te worden gegroepeerd.
Het Nederlandsche Ottawa
In elk rayon van eenige beteekenis, het-
cij dat dit rayon een centrum van Wester
sche dan wel Inlandsche activiteit is, dient
speciale commissie te worden ge
vormd. Deze commisie moet voor het be
treffende rayon formuleeren, welke factoren
van belang kunnen zijn ten opzichte van i
een Indisch-Nederlandsche samenwerking.
In Batavia wordt een algemeene commissie
benoemd, die met alle plaatselijke comité'
in nauw contact dient te staan en in welke
algemeene commissie ook vertegenwoordi
gers van de plaatselijke comité's kunnen
zitting nemen. De comité's en de algemeene
commissie mogen niet eenzijdig worden
samengesteld. Ook inlandsche en Chineescha
handelaren behooren erin te worden opge
nomen, want een groot deel van hetgeen
Indië voortbrengt is een product van niet-
Westersche activiteit, terwijl zoo goed als
de geheele Iindisohe middenstand door In
landers en Chineezen wordt gevormd!
Zoodra de algemeene commissie in Bata
via voldoende gegevens heeft verzameld en
uittekend op de hoogte is gekomen van
hetgeen Indië heeft te vragen en te bieden,
kan een delegatie uit die commissie naar
Nederland worden afgevaardgd. Intusschen
zijn, zoowel in Nederland, als in Suriname
en Curagao, dergelijke stappen genomen,
zoodat op een gegeven moment in Den Haag
kunnen samenkomen: de vertegenwoordi
gers op economisch gebied uit alle Neder
landsche regionen. Deze vertegenwoordigers
blijven in nauw contact met de algemeene
commissies en dege bewaren den band met
de regionale comité's.
Het Nederlandsche Ottawa kan dan zijn
werkzaamheden aanvangen, want er is bui
tengewoon veel te regelen. Het voorberei
den van de mogelijkheid tot een tolunie
eischt een nauwkeurig, onderzoek van alle
factoren, zoowel economische als politieke,
terwijl het best mogelijk zou kunnen zijn,
dat een tolunie tot de onmogelijkheden zou
behooren. In dat geval zal men een anderen
weg tót
inniger samenwerking
hebben te zoeken. Deze zal ongetwijfeld
kunnen worden gevonden, maar Nederland
zal rich op het standpunt hebben te stellen,
dat eenzijdige hulp niet meer mogelijk is.
Het is absurd, dat Nederland een invoer
recht op thee heft van 0.975 per K.G., ter
wijl de waarde op het moment niet veel
hooger is dan 53 ct per K.G., hetgeen 'n in
voerrecht van bijna 200 pet. der waarde be-
teekent! Het is onjuist, dat Nederland een
eigen suikerpolitiek voert en daarbij niet
let op de belangen van Java. Nederlandsche
industrieelen mogen niet eischen, dat Indië
ons speciale voorrechten biedt zonder dat
wij daarvoor iets ia de plaats geven.
Bovendien zitten er aan deze kwesties tal
rijke moeilijkheden vast, die men niet in
één oogopslag zet. De aangelegenheid van
een inniger band tusschen Nederland en
zijn Overzeesche gebieden biedt aan de eene
zijde moeilijkheden. Niemand echter, die in
rijn pogingen wil slagen, mag voor moei
lijkheden opzij gaan; integendeel-hij moet
die moeilijkheden flink onder de oogen
zien en ee opzijde trachten te zetten. Daar
voor hebben wij een Nederlandsch Ottawa
noodig en hoe eerder deze samenkomt, hoe
eerder wij aan den economischen opbouw
van Grooter Nederland kunnen beginnen.
Het bijeenroepen van een inter-Neder-
landsohe commissie op breeden grondslag
behoort tot de eerste stappen, welke er ge
daan dienen te worden.
