WOENSDAG 14 JUNI 1933
BINNENLAND.
Mr.
MR. D. FOCK
WORDT MAANDAG 75 JAAR
D. Fock, oud-gouverneur-g<
Nederlandsch
Indië, lid der Eerste
Kamer zal Maan
dag, 19 dezer, den
75-jarigen leeftijd
bereiken.
Op zijn verzoek
zal deze dag zoo
veel mogelijk onop
gemerkt voorbij
gaan. Mr. Fock zal
dan ook zijn ver
jaardag niet in Den
H^ag doch bij fa
milie in het buiten
land doorbrengen.
HET 1TALIAANSCHE ESKADER
NOG NIET VERTROKKEN.
Ook heden is het Italiaansche eskader
van 24 watervliegtuigen, dat via Amster
dam naar Chicago zou vliegen niet uit Ita
lië vertrokken. Te Amsterdam is overigens
alles voor de ontvangst in gereedheid ge
bracht Bij het eskader is ook de Italiaan
sche minister van luchtvaart generaal
[Balbo.
EEN NIEUWE POLITIEKE PARTIJ
HET ALG. DEMOCRATISCH VERBOND
Uitgetreden leden van de Algemeen De
mocratische Unie hebben te Den Haag een-
nieuwe politieke partij opgericht, onder den
naam van Algemeen Democratisch Verbond.
Tot bestuursleden werden gekozen de hee-
ren Mr. J. H. Sohultz van Haegen, Aerden-
hout, voorzitter; J. de Wilde, Den Haag,
secretaris-, H. Boonzayer, Amsterdam, pen
ningmeester; A. van Gent, Waalwijk, vice-
voorzitter; mevr. A. Schwier-Rutters, Am
sterdam, en de heeren G. H. H. Wychgel,
Arnhem en M. C. C. Giltay, Naaldwijk.
DE STEUNUITKEER1NGEN IN
DE LIER STOPGEZET
DWANG OM WERK TE ZOEKEN
De gemeenteraad van De Lier heeft met
op een na algemeene stemmen besloten om
met ingang van 10 Juni tot 4 Augustus de
steunverleening aan werkloozen stop te
zetten.
De Burgemeester deelde mede, dat de
lasten van de uitkeeringen voor de gemeen
te bijna niet zijn te dragen en getracht
moet worden om de reserve die nog bestaat
te bewaren, teneinde in de komende win
termaanden uitkeeringen te kunnen doen.
In sterke mate werd betreurd door B. en
W., dat sommige werkloozen absoluut
geen pogingen aanwenden om werk te zoe
ken. Door het College was onlangs een
enquête ingesteld onder werknemers en
werkgevers wiaarbij "bleek, dat bijna niet
om werk werd gevraagd.
Spr. was van oordeel dat in dit seizoen
wel werk te vinden is, en daarom wordt
een sterke aandramg noodig geacht Zop-
ïioodig zal voor sommige werkloozen plaat
sing in de Rijkswerkversohaffing worden
aangevraagd.
De Burgemeester deelde naast andere
voorbeelden mede, dat een werklooze die
in langen tijd geen werk zou hébben kun
nen vinden, na deze medeeling nu plotse
ling wel werk had gevonden.
Een uitzondering wenschten B. en W. te
maken voor degenen die beslist geen werk
kunnen vinden of vakarbeiders voor wie
maatregelen om steun te verleenen zijn ge
troffen.
De raad, die bijna in zijn geheel met de
maatregelen door B. en W. voorgesteld,
accoord ging, onderstreepte de meening
van den voorzitter dat voor een aantal
werkloozen die dwang noodzakelijk zal zijn
om naar werk te doen zoeken.
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Groningen (vac.-H. van de
Elskamp), G. R. Kuijper te Kralingen en J. B.
van der Sys te Steenwyk.
Berojepen: Te Middelburg, A. Dondorp
te Hee metede.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te 't Waal en Honswyk (Tuil
en 't Waal), eand. P. Six Dyketra'te De Bilt.
Te Willige Lange rak, cand. Jhr. E. L. W.
M. Hoeufft van Velsen te Scheveningen.
Bedankt: Voor Nieuw-Weerdinge, R.
Tunte te Emlichheim (Duitschland). Voor
Midwolda, H. B. Spijkerboer te Gaast.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Men schrijft ons:
D s. L. de H a a n zal niet op 9, doch op
Zondag 16 Juli a.s. voor de Bapt. Gemeente
te Nieuwe-Pekela afscheid preeken. De intrede
te Utrecht, na bevestiging door Ds. B. Plan
ting. van Amsterdam, blijft bepaald op Zon
dag 23 Juli d.a.v,
D s. J. O v e r d u i n, van Sleen, is voor
nemens, volgens nadere regeling, Donderdag
avond 6 Juli a-s. by de Geref. Kerk van Kam
pen intrede te doen.
Cand. H. Vos, van Hoogeveen, werd
Zondagmorgen aln predikant by de Geref. Kerk
van Tynje (Fr.) bevestigd door Ds. M. Gra-
vendijk, van Dordrecht, met Jeremia 1 47,
waarbij gesproken werd over: de roeping van
Jeremia. Na de bevestiging werd toegezongen
Psalm 119:9 (gewijzigd). Dee middags deed
Ds. Vos intrede met 2 Petr. 1 19, waar in ge
handeld werd over: „de aansporing tot de ge-
loovigen om acht te hebben op het profetische
woord". Aan het einde werd de nieuwe leeraar
toegesproken door oud. L. Knobbe als voorzit
ter van den Kerkeraad en namens de Gemeen
te; door Ds. F. Dresselhuys, van Oldehoven.
namens de Classis en als consulent; en door
Eis. Gravendyk als bevestiger en vriend. Op
verzoek van oud. Knobbe werd toegezongen
Psalm 134 3.
EMERITAAT
D s. P. B o n g e r s, predikant der Ned.
Herv. Gemeente te Kamerik (by Woerden),
werd door het Prov. Kerl&estuur van Utrecht
na 4S-jarigen diensttijd emeritaat verleend
met ingang van 1 October a.s.
DE GEREFORMEERDEN IN
DUITSCHLAND
De Gereformeerden in Duitschland, thans
het eerst sinds de kerkhervorming in de
gelegenheid om tot een kerkelijke samenleving
te komen, hebben zich opgemaakt een kerk
(die als allen meedoen 5 millioen leden tellen
kan) te stichten. Deze Kerk zal dan admini
stratief in de ééne Duitsch-Evangelische Rijks
kerk zijn ingelijfd, doch als Geref. Kerk
rigens binnen dit verband geheel naar eigen
wezen en wensch zich kunnen inrichten. Dit is
het eerst een georganiseerde Duitscne
Geref. Kerk.
Wij vernemen uit Duitschland, dat na en op
grond van een te Düsseldorf op 20 Mei j.l. ge
houden voorbereidende samenkomst, in welke
overeenstemming over den te volgen weg werd
bereikt, 12 vooraanstaande Geref. mannen
manifest van 18 artikelen hebben opgesteld,
dat als basis der komende Kerkenorde bedoeld
voorloopig thans tot de bedoelde Kerk
hervorming moet dienen. Deze 12 mannen zijn:
Prof. Dr. Karl Barth te Bonn, Prof. Dr. Wil
helm Goeters te Bonn, Dr. Heinrich Graö-
mann te Elberfeld, Lie. Herman Klugkist Hes-
te Elberfeld, Dr. Paul Humburg te Barmen.
Ds. Wilhelm Lagenohl te Rheydt, Mr. Dr.
Mensing te Elberfeld, Lie. Wilhelm Niesel te
Elberfeld, Lie. Alfred de Quervain te Elber-
veld. Lie. Waldemar Sinning te Elberfeld, Ds
O. Weber, directeur van de Theologische
School te Elberfeld, en Dr. Hermann Heese,
thans te Berlijn.
Him manifest, basis voor de te maken Ker
kenorde der Geref. Kerken in Duitschland, be
vat in zyn 18 artikelen het volgende:
1. De Kerk is als plaatselijke Kerk
deel der ééne Kerk; omgekeerd bestaat de een
heid der Kerk slechts in de veelheid der Ker
ken als plaatselijke Kerken.
2. De leiding van de roeping, welke de plaat
selijke Kerk heeft, is de taak van den Kerke
raad.
8. De Kerkeraad bestaat uit de(n) predi
kanten) en de ouderlingen. Deze worden be
roepen of gekozen door samenwerking van den
beetaanden Kerkeraad en de Gemeente.
4. De Kerkeraad zorgt voor het onderhou
den der Kerkelijke samenkomsten, der catechi
satie en der tucht in leer en lev
houdt toezicht op den diaconalen arbeid
zorgt voor het bestuur der Kerkelijke goede-
5. In opdracht van den Kerkeraad wijden de
diakenen zich aan den dienst der barmhartig
heid jegens de noodlijdenden, zieken en verla-
6. De leiding van den dienst der eenheid van
d e plaatselpke kerken is de taak der Synoden.
7. De Kringsynode (Classis) bestaat uit de
predikanten en ouderlingen der plaatselijke
Kerken, die daartoe afgevaardigd worden.
8. De Provinciale Synode bestaat uit de af
gevaardigden der Kringsynoden, uit elke
Kringeynode één predikant en één ouderling.
9. De Generale Synode wordt samengesteld
uit de afgevaardigden der Provinciale Synoden
uit elke Provinciale Synode één predikant
één ouderling.
10. De Synoden hebben tot taak de eenheid
der Kerken in het bijzonder te leiden inzalce
haar accoord in de leer, in de Kerken
orden en den dienst der barmhartigheid. Ook
zogen zy voor de opleiding en de toelating tot
het ambt van de predikanten der Kerken.
1L De Generale Synode geeft opdracht In
zake de Kerkelijke leer aan de gezamenlijke
hoogleeraars der Theologische faculteiten.
12. Door den dienst van de .Kerkeraden, Sy
noden en Theologische faculteiten is het leven
der kerk in de plaatselijke Kerken zoowel als
in haar eenheid, zoover het door Kerkelijke
ambten geleid kan worden, volledig geordend.
13. Een ambt, dat boven de plaatselijke Her
worden gesteld, met bijvoorbeeld bij
zondere geestelijke volmacht en autoriteit,
heeft in de kerk, hoe het o ok moge wor-
en genoemd, noch plaats noch taak.
14. De aldus te stichten naar Gods Woord
Geref. Kerk vormt uitwendig een deel van de
.Duitisch-Evangelische Kerk", waarin zij Ker-
:en van Luthersche belijdenis naast zich heeft.
15. De rijksbisschop van Luthersche belijde
nis heeft voor de Geref. Kerk slechts de be-
teekenis van representant en administrateur der
Duitsch-Evangelische Kerk".
16. De Geref. Kerk is in het „Geestelijk mi
nisterie" der „Duitsch-Evangelische Keric"
vertegenwoordigd door een door de Generale
Synode te benoemen lid van Geref. belijdenis.
17. Tot deze Geref. Kerken behooren bene-
:ns de reeds saamverbonden Geref. Kerken
ook de Geref. Synode en Kerken, welke thans
tot de Kerken der Oud-Pruisische Unie behoo-
n, ongeacht haar toebehooren tot deze unie.
IS. De „Evangelische Kerk der Oud-Pruisi
sche Unie" berust op een afspraak over het
samenleven van Kerken (Gemeenten) van Lu
thersche en Geref. belijdenis. Het eigen leven
der Geref. Kerk blyft ook bij het voortduren
dezer afspraak, in leer en Kerkenorde geheel
het manifest der twaalven. Men
ziet dat onder hen ook Dr. Hermann Heese is,
die met Dr. Kapler en Dr. Mahrarens te Loc-
by Hannover de stichting der „Duitsch-
Evangelische Kerk" als de Geref. vertrouwens
dit kerkelijk driemanschap hielp lei
den. Het is dus zeker, dat dit manifest der
de zijde der „Duitsch-Evangelische
Kerk" geen bezwaar ontmoet en de Geref.
Kerk in Duitschland op dezen grondslag zich
zal kunnen vormen.
Voorts hebben de Gereformeerden beeloten
loyaal te zyn tegenover den aangewezen ryks-
den stryd om zijn persoon in
het geheel geen deel te nemen en voorts hem
nimmer als „opperherder" te erkenen, ook geen
.herderlijke brieven" van hem te accepteeren
of iets van dien aard, opdat de Geref. Kerk
haar eigen karakter behouden kan.
PRESBYTERIAANSCHE ALLIANTIE.
De Presbyteriaansche Alliantie vergadert
an 2028 Juni a.s. te Belfast (in Ierland).
Ongeveer 300 afgevaardigden uit 21 landen
hebben hun komst aangekondigd.
De Voorzitter van den Wereldbond, die elke
4 jaar wisselt, moet voor 19331937 door de
Europeesche af deeling worden aangewezen:
deze koos als zoodanig Prof. Dr. W. A. Cur
tis, hoogleeraar aan de Universiteit te Edin-
burg (in Schotland). De aftredende voorzitter
de Amerikaan Prof. Dr. G. W. Richards van
het Geref. Seminarie te Lancaster (Pennsyl
vania). Het orgaan van den Bond is de Quar
terly
SCHEURING
Te Harlingen is in de Baptisten-Ge
meente een scheuring ontstaan. Voor Ds. J.
Dongen, die onntslag verkreeg, is eer
Vereeniging aldaar ogericht onder den naam
.Christelijke Gemeenschap", die hem als pre
dikant aan zich wenscht te verbinden.
KERK EN CRISIS
Te Amsterdam werd, naar wy reeds
meldden, by den Alg. Kerkeraad der Ned.
Hervormde Gemeente door Dr. M. J. A. de
Vrijer, predikant, een aantal bezuinigings
voorstellen ingediend, o.m. om in de besl
de predikantsvacaturen niet te voorzien, het
aantal godsdienstonderwijzers beduidend terug
te brengen en de Nieuwe Kerk gedurende een
aantal maanden in het jaar te sluiten.
Naar het „Handelsblad" verneemt, zyn deze
z.g.n. 14 punten ter fine van praeadvies
de Kerkelijke Commissie doorgezonden. De be
denkingen van den Kerkeraad tegen de voor
stellen betroffen vooral het daarin ontbreken
van een verlaging van het predikantssalaris.
Deze overweging is in een motie tot uiting
gekomen.
Te Nieuw-Stadskanaal hébhen de
Kerkvoogden der Ned. Hervormde Gemeente de
verantwoordelijkheid niet langer te kunnen
dragen en gezamenlijk bedankt.
KERKGEBOUWEN
Te Breda zal de Geref. Kerk een nieuw
kerkgebouw stichten aan de Zandberglaan. Het
Gemeentebestuur keurde het bouwplan goed.
ZENDING
De heer C. W. N o r t i e r, docent aan de
Bale Wyata-Opleidingsschool te Malang (Oost
Java) en mevrouw NortierGunning worden
met verlof hier te lande verwacht.
GODSDIENSTONDERWIJS.
Het Class. Bestuur van Den Haag der Ned.
Hervormde Kerk heeft na gehouden ex:
de akte van godsdienstonderwijzer uitgereikt
aan den heer E. jM. J van Roessel;
het Class. Bestuur van Rotterdam aan den
seer L. Kievit, Noordwal 92, Rotterdam;
het Class. Bestuur van Haarlem aan mevr.
H. W. F. Sickinge-de Jong Schouwenburg,
wonende te Bloemendaal en aan den heer A.
van den Berg, wonende te Haarlemmermeer;
het Class. Bestuur van Eeerenveen aan den
heer M. de Jong, te Nieuw-Beets;
het Class. Bestuur van Win sum aan den heer
Tj. Wiebrandus, van EUen, hoofd der Herv.
School te Oudeschip en mej. A. Maarhuis te
Oudeschip;
en het Class. Bestuur van Arnhem aan de
heeren M. A. van Rhijn Jr. te Twello, H.
Wiersma te Apeldoorn, M. G. van Dungen te
Teuge (Voorst), H. Rijken te Apeldoorn en E.
N. Roebert te Het Loo,
Schoolnieuws.
STUDENTENCORPS F. Q. J.
De Senaat van het Studentencorps „Fides
Quaerit Intellectum" aan de Theologische
School is voor het cursusjaar 1933/'34 samen
gesteld als volgt: J. Blokland, praetor; W.
Vreugdenhil, ah-actis (adres: Broederweg 15,
Kampen; vacantie-adresWaterloostraat 107,
Rotterdam)K. J. Schaafsma, questor; B.
Geuchies, assessor I; A. Vellema, assessor 11.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Ryswyk, Z.-H. (U.L.O.-Kopschool, hoofd
D. Verhoef), A. G. van Eysden te Rotterdam.
K r u i n i n g e n, F. C. van Duyn te Coe-
orden. Voor tijdelijk.
Jreda yM.U.L.O. School, Nieuwstraat 31,
hoofd G. J. van der Meent), P. A. Visser te
Rysoord, Voor tijdelijk.
BARHOLOMEUS VAN MOURIK
(Bart van de Veluwe)
Op 1 (Mei j.l. heeft collega Van Mourik in
alle stilte zpn 40-jarig jubileum als onderwij -
bij het Chr. onderwijs herdacht. Hy werd
9 Maart 1873 te Zevenbergen geboren, behaal-
'93 de onderwijzers-akte en in '94 de
akte Fransch. Hij diende achtereenvolgens de
Chr. Scholen te Oud-Beiierland, Hattum,
Culemborg, Hattum, Zwolle, Hattum, Nijkerk,
Doorn, Doetinchem, Brunssum, en sinds 1 Juni
1924 de Chr. School Kerkweg 7 te Ridderkerk.
De moeilijkste jaren van zijn leven liggen
tusschen 191-1 en 1923, zyn verblijf te Doetin
chem. Uit zijn salaris moest hij behalve de
gewone uitgaven ook bestrijden de kosten
erbonden aan de opleiding van zijn vijf zoons
tot onderwyzer. Wat een zorg voor hem
zyn lieve vrouw, die zich in die jaren
schier alles heeft ontzegd om hen te laten
studeeren. God heeft onzen collega en zyn
trouwe echtgenoote het groote voorrecht
geschonken thans vyf zonen te hebben, die
bij het Chr. onderwijs werkzaam zijn, waarvan
drie ïr. Indië en twee in het vaderland. Zij
kunnen met recht trotsch zijn op hun vijftal,
dat alles doet om hun ouders den levensavond
schoon te inaken.
De huiselijke zorgen hebben onzen vriend
nooit zyn werklust benomen. Na een i
moeiende schooltaak zette hij zich neer
schreef voor mager loon vele werkjes ten
nutte van ons Chr. onderwijs. Met „Iris'"
„Kleine Iris" bracht hij een frisschen geest
de school. Zijil boekjes waren geen bloem
lezingen uit werk van anderen, doch van begin
tot eind eigen werk cn verdienstelijk werk!
Zy werden gebruikt: „Iris" beleefde een
den druk in de jaren van grenzenlooze zuinig
heid! Wie kent verder niet dat kostelijke
boekje „Een stoel van goud"? Andere door
hem. geschreven boeken en boekjes zijn: „Met
zyn drieën", „Onze courant", „,De eerste
schoolkrant!", „Naast de grammatica", „Op
den drempel", „Babbeltje". „Babbeltjes eerste
schooljaar", „Nieuwe voordrachtenbundel"
„Na de pauze", „Sprokkelhout", „Moment
opname". Zijn jongste pcnnevruchten zijn:
„Onder de schaduw van den ouden reus" er
„De vyf boschmannetjes".
Nog steeds verricht onze collega en vriend
met groote opgewektheid zyn arbeid. Een
vriend van oud en jong, onder de jeugd ge
liefd alsde vertelmeester.
God schenke hem nog menig jaar aan de
zijde van zijn levensgezellin en doe het hem,
al is het wat laat, niet aan belangstellend
meeleven ontbreken.
G. SMIT.
De heer G. Smit, schoolopziener te Tomohon
(Minahassa), zal 1 Juli a.s. den dienst met
pensioen verlaten. Hy zal dan 26 jaar werk
zaam zyn geweest, eerst als directeur der
Kweekschool te Raja (Deli), later va
Kweekschool te Kaloewatoe (Sangi), ei
de laatste twee jaren als schoolopziener in de
De heer G. Heeringa, thans directeur der
Opleidingsschool te Kaloewatoe (Sangi), zal
den heer Smit opvolgen als schoolopziener
de Minahassa. Na de overdracht der Lagere
Scholen aan de Indische Kerk staat de school
opziener niet meer in dienst van het Ned.
Zendeling-Genootschap, maar van de Indische
Kerk.
EXAMENS
PROMOTIES
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gepro
moveerd is tot Doctor In de Wis- en Natuur
kunde. op proefschrift getiteld..Over verbin
dingen uit den wortelstengel van den Plat-
doorn (Arctopus Eohin-a.ta)de heer Th. M.
Meijer, geboren te Oudsboorn.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Ge
promoveerd is tot Doctor in de Reohtsiweter
schap, op een proefschrift getiteld: „La guen
de heer L. J. C. Beaufort O. F. M., geboren i
Haarlem. De promotie geschiedde „cum laude
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Geprt
'de Godgeleerdheid, op
b&teekenis voor onze ken
het Babylonische zondebesef". Ds A vai
Ned. Herv. pred. te Hanswee it, geb.
sterdam
Gepromoveerd is tot Doctor in de Geneeskunde
op proefschrift: „Over het onl
handeling van retroplacentaire bloedingen,
ACADEMISCHE EXAMENS
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT.
Ges!.: Mijnbouwkunde: cand.ing.ex., de heoren
G. Broersma te Someren. L. E. W. den Hartog
te Ginoeken. H. F. van der Laan te Middelburg.
J. A. Lameris te Groningen en W. J. Nijveld
Loche-m,
5 Den Haag en J. H Ve
'h. J. Windemullei
s- en Natuurkunde F: eand.ex., de heer
F C M van Battum te Den Haag: id., hoofdv.
naole: doet. ex.. de heer J. T. Kruithof
ng. E. HL Boer i
RIJKSUNIVERSITEIT0 TE* UTRECHT. Geel.:
Godgeleerdheid: kerkel. voorb. ex., de heer H.
R -K UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Gesl.:
-.echtswetenschap: eand.ex., de heer L. M. N.
Schweitzer te Heerlen.
THEOLOGISCHE SCHOOL TE KAMPEN,
eel.: Godgeleerdheid: eand.ex., de heer O. van
■eedveld t
EINDEXAMENS-CHR. KWEEKSCHOLEN
DOETINCHEM (Groen v. Pr.-Kweekschool).
Snoep IV. Geëx. 6, gesl. 3 cand., nl. de heeren
I. Havinga. H. G. Lig te rink en J. Malda.
GORINCHEM. Groep III. Geëx. 6, gesl. 4 cand.,
il. te dames: E. Hangya te Gorlilohem en_ W.
H. den Haitog te Meerkerk, en de h<
Helden te NIeuwendijk en N. Bi
HAARLEM (Da Costa-Kweekschool). Geëx. 6.
gesl. 4 cand., nl. de dames: H. Boclens, C. En-
nk, J. J. van Kempen, allen te Haarlem, en
G. Lovink te Zandvoort.
MIDDELBURG. Geëx. 6, gesl. 4 cand.. nl. de
-oren A. van Maldegem en C. van Molenbroek,
beiden te Middelburg. L. B. Korstanje te Goes
en M. Overweg te Aagtekerke.
NIJMEGEN (De Klokkenberg). Geëx. 6. ge
slaagd alle 6 cand., nl. de heeren: H Koning
Hzn. te Nieuwerbrug a. d. Rijn (bij Bodegra
ven). H P J van Breemen te Nijmegen. A G vr-
de Riet te Almelo. G. Slabbekoorn te Wolfaart
dijk, G J Veeningen te Winterswijk en D A
Vleugel te Goes.
SNEEK. Geëx. 6. gesl. 4 cand.. nl. de heeren:
J P Wierenga te Sneek. W. Wiersma te Worn-
me Is. S IJ Zeilstra te Workum.
EXAMENS-ONDERWIJZER
Bü de z.g. Staatsexamens zijn geslaagd
AMSTERDAM. Geëx. 12. gesl. 7 cand.. nL de
heeren H. P A. Adriani. F H E Dondorp en
E G Harmsen. allen te Amsterdam: J. Hartog
te Haarlem. E A de Koff e Utrecht. L F Stolk
te Vel zen en J. van Vulpen te Veenendaal.
GRONINGEN. Geëx. 12. gesl. 4 cand., nl. de
dames G. Noordhoff. Groningen: E. H. Kruit,
Stadskanaal: E F Witkop. Tweede üixloër-
mond: J J Weisfeit, Groningen.
NIJMEGEN. Geëx. 12. gesl. 2 cand., nl. de
heeren P. van Enk en A J Vromans.
EXAMENS-BEWAARSCHOOLONDERWIJS
i de hoofdakte, de dai
i der Spek. B J
EXAMENS-STUURMAN
DEN HAAG. 13 Juni. Gesl. voor 3den stuur
man gr. stoomv., de heer H. A. Muls; en voor
stuurman kl. stoomv., de heer P. van Dijk
EXAMENS-MACHINIST
DEN HAAG. 13 Juni. Gesl. voor het theor.
gedeelte van diploma B, de heer JEE Jap
Tjong te Amsterdam: en voor het theor.
deelte van diploma C. de heeren J C Brei)
Amsterdam en J. Taverne te Leiden.
EXAMENS-„SONNEVANCK"
HARDERWIJK. 12 Juni. Verpleegsterae:
men. Voor het le jaar waren geen examinandi.
Voor het 2e Jaar de zusters: J. de Bil, B. Oer-
rit» F. Hofman. L J v d Hooven en A A Vreug
denhil.
3e jaar (eindexamen) L Boelens, J. de Jong.
J G Kappers, A Molenaar, G. de Pee, J. Post,
H A Rieberg en H. Speerstra.
Af get
Van het bestuur waren aanwezig de heeren
Ds. T. Ferwerda, H. Cozijnsen Czn. en Dr. J.
Wessela. Voorts Dr C. Moolhuizen.
Kunst en Letteren-
DXETSCHE LANDDAG TE MECHELEN.
De DietsAe Landdag, ingericht door de
Nederlandsche Unie, werd Zaterdag j.l. te
Medhelen ingeluid met een beiaard-concert
op den Romboutstoren door den beiaardier
Staf Nees, voor welke gelegenheid een pro
gramma ran oud-Nederlandsche liederen
was samengesteld. De Congres-deelnemers
waren even tevoren door het bestuur der
Nederlandsche Unie op een korte begroe
tingsbijeenkomst ontvangen.
Zondagochtend zouden om 9 uur de af-
deelingsvergaderingen aanvangen. De Noord.
Nederlandsche heeren Dr. H. W. Moller, lid
der Tweede Kamer en Prof. P. Geyl, respec
tievelijk voorzitter en inleider voor de af-
deeling geschiedenis, evenals de heer Aniton
Coolen, inleider voor de afdeeling letter
kunde, werden echter naar reeds gemeld
is vóór den aanvang door de politie naar
het politiebureau gebracht, vanwaar zij naar
de Nederlandsche grens werdén getranspor
teerd.
In een gecombineerde zitting van de af-
deelingen geschiedenis en letterkunde, on
der voorzitterschap van Dr. A. Jacob, werd
de op schrift, gestelde inleiding van Prof
Geyl door een Vlaamsoh deelnemer voorge
lezen. De bevooroordeeldheid der Belgische
geschiedschrijvers ten opzichte van Neder-
land werd daarin aangetoond.
Bij den aanvang van de algemeene ver
gadering werd bij acclamatie de volgende
protestmotie aangenomen: „De Dietsche
Landdag te Mechelen spreekt haar veront
waardiging uit over de door niets te recht
vaardigen willekeur der Belgische Regee-
Radio Nieuws.
trbeid voor de
monumenten 6.45
Knippen en stofversieren 7.15 Ned. Chr.
Persbur. 7-30 Weekoverzicht 8.00 Rede
Ds. J. Hoeksti a. te Bemaald 8.20 Zang
8.40 Rede dhr. H van Boeiien, te Voorburg
9,00 Gramofoon 9.30 Concert plm. 10.00
Vaz Dias 11.00 Gramofoon
8 00 Morgenconcert 11.00 Gram'o-
ichcoi
til vers urn (296 M.) A.V.R.O. 8.01 Gramo
foon 10.01 Morgenwijding 10.15 Gramo
foon 10.30 Ochtenconceit 11.00 Knipcur
sus 11.30 Concert 12.30 Orgel 2.15
Gramofoon 3.00 Naaicursus 3.45 Gramo
foon 4.00 Voor zieken cn ouden van dagen
4.30 Piano 5.00 Voor grootere kinderen
5.40 Kovacs Lajos 7.00 Kovacs Lajcs
8.01 Vaz Dias 8.05 Omroeporkest 9.00
Mannenkoor 9.20 Omroeporkest 10.15
Zang 10.30 Orkest 11.00 Vaz Dias 11.10
Gramofoon.
(Fransch) (509 3 M.) 12.20 Concert 1.30
Gramofoon 5.20 Orkest 6.35 Gramofoon
8.20 Concert 9.20 Omroeporkest 10.30
aven try (1554.4 M.) 12.20 Orgel- 1.05
Orkest 1.50 Orkest 3.20 Vesper 4.25
6.50 De grondslagen
Könlgswuste'-hausen (1635 M.) 6.35
Concert 12.20 Gramofoon 2.20 Gramo
foon 4.20 Orkest 5.55 Concert 8.20 Mi
(472,4 RL) 7.30 Gramofoon
ondon Nat .(261.3 M.) 12.20 Orgelconcert
1.05 Orkest - 1.50 Orkest 3.20 Vesper
5.35 BBC orkest
.ondon Reg. (355.9 M.) 12.20 Concert -
Midland Reg. (398.9 M.) 12.20 Concert
1.35 Kamermuziek 2.20 Concert 6.50
Orgel 7.20 Concert 9.50 Koor.
t 9.50 Gramofc
(1411.8 M.), 5.35 Concert 8.20
ring, die vooraanstaande Nederlandsche ge
leerden en letterkundigen heeft' belet op
den Landdag-het woord te voeren en, ala
misdadigers naar de grens heeft doen lei
den".
Prof. Burger, uit Amsterdam, heeft de
bijeenkomst gesloten met da nik aan allen,
die tot het welslagen hadden hijgedragen.
Binnenkort zal de Boterlhal. een historisch
bouwwerk te Breda, een nieuwe bestem
ming krijgen; de hovenverdeping heeft men
ingericht tot Stedelijk Museum voor Gesohie
denis en Oudheidkunde.
Het mooie gebouw is in 1614 gesticht als
vleeschhal, met bovenzaal, als gergaderzaal
van het St. Jorisgilde. In 1773 werd het ge
restaureerd en verfraaid en ongeveer in
dien vorm staat het nog.
Morgen wordt het museum officieel ge
opend.
Wetenschap.
Uitkomst in crisistijd!
Prof. Kaspar Schmitt, van de universi
teit te Heidelberg, is er na vijf jaar proef
nemingen in geslaagd, een tablet samen te
stellen, dat in gecomprimeerden vorm eeiv
zelfde voedingswaarde heeft als een vol
ledige maaltijd.
Het is een extract van katoenzaad en be
vat alle vereisohte vitaminen.
Patiënten, die met dit tablet werden ge
voed, vertoonden na drie maanden een merk
bare verbetering en in geen enkel geval
had het een ongunstige uitwerking.
Het kan in water worden opgelost en vol
gens Prof. Schmidt zijn twee tabletten per
dag voldoende, daar deze gelijk staan met
drie maaltijden.
Het kan voor de toekomst het ideale voed
sel worden voor soldaten, ontdekkingsreizi
gers, Oceaanvliegers en ook voor de burger
bevolking in tijden van sehaarsohte.
Onder toezicht van de autoriteiten zullen
binnenkort in den staat Baden de schoolkin
deren met deze katoenzaadtabletten gevoed
worden en de Italiaansche regeering ver
toont levendige belangstelling in het pro
duct, met het oog op de exploitatie harer
koloniale katoenplantages.
In Egypte waar professor Schmitt zijn.
proefnemingen voltooide, wordt het product
reeds verkocht en zoowel de Ohineesche als
de Japansche regeeringen hebben inlichtin
gen ingewonnen.
DE LAATSTE DER TRIBUNEN
Cola di Rienzi, de groote Senator van
Rome in de 14e eeuw
Door Edw. BULWER LYTTON
„Hij is jong, knap, blijkbaar een edelman,
en de pest heeft hem niet besmet: wij zou
den hem zeer goed kunnen gebruiken
fluisterde de eene dame de andere in.
„Gij spreekt mijn gedachten uit", ant
woordde haar gezellin- Daarop wendde zij
zich tot Adriano met de woorden: „Als gij
met zooveel liefde zoekt, zijt gij zeker niet
gehuwd met haar die gij wenscht te vinden.
„Dat is waar"
„Jong en mooi, met donkere haren en
sneeuwwitten hals; ik zal u bij haar brengen.
„Signora!"
„Volg ons!"
„Weet gij wie ik ben en wie ik zoek?
„Ja."
„Kunt gij mij werkelijk iets mededeelen
omtrent Irene?"
„Dat kan ik: volg imij maar."
„Naar haar?"
„Ja, ja: volg ons!"
Zij gingen voort alsof zij geen geduld
hadden om verder te spreken. Verbaasd,
twijfelend, als in een droom volgde Adriano
haar Aan baar kleeding, haar manieren en
de zuivere toscaansche uitspraak van haar
die hem had toegesproken, bemerkte hij,
dat zij vrouwen van hooge geboorte en stand
waren; doch al het overige was een raadsel
dat bij niet kon oplossen.
Bij een van de bruggen wachtten een
draagkoets en een bediende te paard, die
een klepper bij den teugel hield. Zij stapten
in de koets en zij, die ham aangesproken
had, verzocht Adriano, te paard te willen
volgen.
„Maar zeg mij dan toch begon hij-
„Geen vragen, ridder" zeide zij ongeduldig;
„volg zwijgend de levenden, of blijf bij de
dooden, al naar gij verkiest."
De draagkoets kwam in beweging^ Adriano
besteeg het paard en volgde zijn zonderlinge
geleidsters, die met tamelijk vluggen pas
werden vervoerd. Hij stak de brug over,
sloeg een weg terzijde van de rivier in, en
na het beklommen van een flauwe helling
zag hij hoe muren en ledige straten plaats
maakten voor boomen en bloemen. Na een
klein half uur staken zij een grasperk over
en hielden plotseling stil voor een statig
paleis- Hier stapten de dames uit de koels,
en Adriano, die tevergeefs getracht had iets
van zijn dienaar te vernemen, steeg insgelijks
af; hij volgde de dames over een groot bin
nenplein, aan beide zijden versierd me'
bloemvazen en oranjoboomen, en Kwam door
een ruime hal op een plek, zoo liefelijk als
ooit door menschenoogen was aanschouwt'
of door dichters bezongen. Daar achter
breidde zich een weelderig landschap uit,
met wijngaarden en olijfboschjes, villa's en
dorpen. Het was het dal van de Arno, doo^
sneden door de zilveren rivier, terwijl de
stad, in a'l haar schijnbare kalmte, als vrij
van de verschrikking die er heersch-te, haar
daken en kerktorens naar de zon ophief.
Vogels van alle kleuren en gezang, vrij,
of in gouden traliewerk opgesloten, vlogen
rond, en midden op het grasperk hadden
zich vier ongemaskerde, rijkgekleede dames
neergevleid, waarvan de oudste nauwelijks
twintig scheen; in gezelschap van vijf jonge
knappe ridders, wier met edelgesteenten
bezette gewaden en gouden ketenen van hun
hoogen -rang getuigden. Op een tafel aan den
kant stonden wijn en vruchten; muziek
instrumenten, schaakborden en speeltafels
waren overal verspreid.
Op het zien van Adriano en zijn geleid
sters stonden allen op; en een der daimes
die een lauwerkrans om het hoofd droeg,
ging de anderen voor en riep:
„Goed gedaan, Mariana! welkom weder
hier, mijn schoone onderdanen. En gij, Sig-
nor, wees ons welkom."
De twee geleidsters van Adriano hadden
intusschen de maskers afgedaan. De dame,
die het woord -tot hem had gevoerd, schudde
haar zwarte lokken en zjig hem met ha-ar
vroolijk lachende oogen aan.
„Heer ridder", sprak zij, „nu ziet gij, waar
toe ik u verleid heb. Gij zult moeten be
kennen, dat het verblijf hier aangenamer is
dan men in de stad vindt. Gij staart mij
verbaasd aan. Zie eens. majesteit, hoe de
wonderen van uw hof onzen nieuwen ridder
sprakeloos maken! Ik verzeker u dat zijn
tong vlug genoeg was, toen hij niemand
dan ons had, om toe te spreken. lik was zelfs
genoodzaakt hem het zwijgen op te leggen."
„O! dus hebt gij hem nog niets verteld van
de gebruiken en den oorsprong van ons
hof?" vroeg de dame met. den lauwerkrans.
„Neen, majesteit: ik meende dat in een
stad als ons arm Florence, op dit oogenblik
elke beschrijving haar doel zou missen. Mijn
taak is volbracht, ik lever hem over aan
uwe genade!"
Zoo sprekend huppelde de jonkvrouw
vroolijk weg, maar bleef dicht genoeg in de
nabijheid, om alles te hooriyi wat er ge
zegd werd.
„In de eerste plaats, Signor", zeide de
dame, die met den titel van koningin werd
toegesproken, „veroorloof ons, naar uw
naam, rang en geboorteplaats te vragen."
„Mevrouw", antwoordde Adriano, „toen ik
hierheen ging, vermoedde ik niet, dat ik
vragen omtrent mijzelf zou te beantwoorden
hebben; iqaar wanneer het u behaagt te
vragen, moet het mij behagen te antwoorden
Mijn naam is Adriano di Castello, een der
leden van het Rpmeinsche huis der Co-
ïonna's."
„Een edele zuil van een edel huis!" ant
woordde de koningin. „Wat ons betreft, d'e
misschien uw nieuwsgierigheid hebben op
gewekt, weet, dat wij zes florentijnsche
dames zijn, van onze bloedverwanten en
beschermers beroofd of verlaten. Wij beslo
ten ons naay dit paleis te begeven. Zes rid
ders, kennissen van ons, besloten ons te
vergezellen. De dagen, hoeveel of hoe weinig
ons geschonken mogen worden, brengen wij
door met alle verstrooiingen die wij maar
kunnen uitdenken. Elk pnzer is beurtelings
de koningin van ons sprookjeshof en van
daag is het mijn beurt. Ons wetboek bevat
slechts één voorschrift, niets treurigs
wordt hier toegelaten. Wij willen hier leven
alsof gindsche stad niet bestond, en" voegde
de schoone koningin er met een lichten
zucht bij „alsof jeugd, bevalligheid en schoon
heid eeuwig konden duren."
„Helaas, beminnelijke, koningin", zeide
Adrian'o, tevergeefs trachtend, zijn bittere
teleurstelling te verbergen „ik kan geen
deel uitmaken van uw gelukkigen kring;
mijn stemming is zoozeer in tegenspraak
met uw wet. Ik ben geheel vervuld van een
enkele droevige, angstige gedachte: onder
levenden en dooden zoek ik slechts één
wezen, wigr lot mij onbekend is: en ik heb
mij slechts door de woorden van imijn be
vallige geleidster aan mijn treurige taak
laten onttrekken. Vergyn mij, naar Florence
terug te keeren."
Vragend keek de koningin de donker-
oogige Mariana aan, die den blik even veel-
beteekenend beantwoordde en toen opeens
naar Adriano toe kwam.
„Maar Signor", zeide zij, „als ik nu toch
mijn belofte eens hield? Als ik nu eens in
lichtingen kon geven omtrent de gezondheid
en de veiligheid van Irene?"
„Irene!" herhaalde Adriano verbaasd, ver
getend dat hij zelf straks den naam genoemd
had van haar die hij zocht „Irene
Irene di Gabrini, de zuster van den eens
zoo beroemden Rienzi!"
„Dezelfde", hernam Mariana snel: „zooals
ik u zeide, kende ik haar. Neen, Signor, ik
misleid u niet. Weliswaar kan ik u niet bij
haar brengen; maar dat is -misschien ook
beter. Verscheidene dagen geleden vertrok
zij naar een der steden van Lombardije,
waar de pest, naar men zegt, nog niet is
doorgedrongen. Nu, edele heer, is uw hart
niet gerust gesteld? en verlangt gij er nog
zoozeer naar dit verblijf te ontvluchten?"
„Kan ik u werkelijk gelooven, Signora?"
vroeg Adriano in verrukking, doch nog half
twijfelend.
„Zou ik u dan bedriegen? Wees gerust pn
uw hoop zal niet beschaamd worden."
Adriano had echter geen lust, langer le
blijven; zoodra hij zich bevond in het vei^
trok waarheen men hem gebracht had, nam
hij het besluit, om in alle stilte weg te gaan,
daar dit het kortste en misschien ook wel
het hoffelijkste afscheid was, dat hem over
bleef. Toen alles dus in huis stil scheen, en
iedereen naaj- de gebruiken der zuidelijke
volken rust had gezocht, verliet .hij zijn
kamer, ging de trap af en het binnenplein
over cn was reeds bij de poort toen hij zich
hoorde roepen op een toon, die ongerustheid
en geraaktheid verried.I-Iij keerde zich om
en zag Mariana.
„Welzoo, Signor di Castello, is ons gezel
schap zoo onaangenaam, is onze muziek zoo
onwelluidend, dat gij de vlucht neemt, zoo
als een reiziger vlucht voor de heksen dio
hij te Benevento verrast? Zóó wilt gij ons
toch niet verlaten?"
„Schoone jonkvrouw", antwoordde Adria
no- eenigszins verlegen, „ik trachi tevergeefs
mijn droeve stemming te overwinnen, of
mijzelf geschikt te maken voor het hof, waar
geen droefheid zich mag vertoonen. Volgens
uw wetten ben ik schuldig het is dus
beter te vluchten, dan op barsche wijze ie
worden weggestuurd."
Zoo sprekend ging hij weer voort; hij zou
de poort uit geweest zijn, als Mariana hem
nog niet even bij den aim had vastgehouden.
„Ga dan", zeide de Florentijnsche, ge
krenkt door zijn koelheid; „ga uw liefste
opizoeken te midden dier afgrijselijkheden,
waarbij uw geest liever schijnt te verwijlen.
Ik heb u bedrogen, verblinde dwaas! voor
uw bestwil zooals ik hoopte, toen ik u ver
telde dat Irene (heette zij niet zoo?) uit
Florence vertrokken was. Alles wat ik van
haar weet of gehoord heb, weet ik door u.
Ga teilig en doorzoek de kerkhoven en zie,
of gij haar nog liefhebt!"
Wordt vervolgd