liirtmir £riïtsrijr (üourant
Daqeiijks verschijnend Nieuwsblad voor L eiden en Omstreken
EERSTE BLAD
„TER ORIENTEERING"
ABONNEMENT!
Per kwartaal In Lelden en In plaat
sen waar 'n agentschap gevestigd ls 2.35
Franco per post 2.35 portokosten.
Per week ƒ0.18
Voor hel Buitenland bi] wekelijk-
iche sending „4.50
Bu dagelijkse he zending „5.50
Alles bi] vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad V/% cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar q 0 g 0
Bureau: Breestr-iat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
DINSDAG 13 JUNI 1933
ADVERTENTlEN
Van 1 tot 5 regels...~..~.LlV/i
Elke regel meer0.22M
Ingez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2J0
Elke regel meer0.43
Bi] contract belangrijke korting.
Voor bet bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
14e Jaargano
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
WIE ZICH HEDEN ABONNEERT,
ontvangt de tot 1 Juli a.s. ver
schijnende nummers van ons blad
gratis,
DE ADMINISTRATIE
De taktiek der S.D.A.P. veroordeeld
DE BROCHURE-DUYS
Nauwlijks is de inkt droog van de bewe
ring in de roode pers, dat de brochure-Duys
wel niet verschijnen zal; nauwlijks schreef
zij, dat het partijbestuur er nog niets van
weetof de brochure, uitgegeven bij W.
J. Thieme Cie te Zutfen en niet bij de
Arbeiderspers ligt voor ons op tafel.
Ze is nogal duur: nauwlijks 26 pagina's
voor 40 ets. en kan daardoor moeilijk be
antwoorden aan het doel, dat de schrijver
zich stelde: heel zijn partij bereiken;
maar ze kan naast en in verhand met het
geen andere roode partijleiders in de laatste
maanden schreven van groot nut zijn voor
ons land envoor de S.D.A.P.
Dit laatste heeft de schrijver .voor alles
goed in, 't oog gehouden; doch hij heeft
daardoor een kapitale fout gemaakt, welke
taktisch .verklaarbaar is, doch .vermeden
had kunnen worden.
De schrijver vervalt n.l. gedurig in de
fout, welke hij de roode pers aan 't slot in
enkele zinnen verwijt, „dat het sensationeele
daar een grooter plaats bekleedt", dan i)
overeenstemming is met het mooie ideaal.
- Hij spreekt telkens van demagogische,
lasterlijke bestrijding en vergeet, dat het
optreden van eigen partij en pers de be
strijding uitlokte. Hij schuift de gemaakte
fouten telkens op rekening van de politieke
tegenstanders en beweert gansch ten on
rechte, dat de S.D.A.P. zoo dom was
tegenstanders „demagogisch bestrijdings-
materiaal" te bezorgen.
Echter, dit is niet meer dan taktiek om
de eigen menschen te lokken tot gezette
overweging. Want wat Mr. Duys „ter oriën
teering" schreef, zooals de titel luidt, dat is
zeer bepaald „ter her oriënteering" bedoeld
en elke critiek over t optreden der partij i
in wezen een erkenning, dat de politieke
tegenstanders op welke hij lustig scheldt,
gelijk hadden.
Hoe vaak b.v. om het eenige punt te
nemen, waarvan de schrijver erkent, dat hij
tot andere gedachten is gekomen hebben
wij en anderen de S.D.A.P. niet dringend
en met nadruk verzocht om toch onder
scheid te maken tusschen propaganda voor
ontwapening in t algemeen en eenzij
dige ontwapening voor ons land.
Het mocht niet baten. Op de meest dema
gogische wijze denk aan de prentjies,
welke bij de laatste verkiezingen aan de
„moeders" werdén uitgedeeldheeft men
ons „moordenaars" gescholden. En nu komt
Duys verklaren: „Van de psychologische
factoren en feitelijke
om de partij zich op het
standpunt" ging plaatsen, is vandaag, laten
we 't maar eerlijk zeggen, niets, maar dan
ook niets meer over".
En, als cms land door Hitlerbenden over
rompeld zou worden, dan zullen alle Ne-
derlandsche soc.-dem. arbeiders schouder
aan schouder achter de Regeering staan en
wat zullen ze doen? „Er op slaan!"
Accoord, zegt Mr. Duys; doch waarmee?
„Met eeneierlepeltje?"
En consekwent voegt hij er aan toe.
Maar dan moeten we ook voor mobilisatie-
credieten stemmen en dan moet men zor
gen, dat de Regeering (onverschillig wel
ke) wapens heeft. Anders, zoo merkt hij
sarcastisch op, zou de Regeering ons voor
houden: „Vindt ge 't nu niet uitstekend,
dat wij er tenminste, ondanks uw tegen
werking, voor gezorgd hebben, dat er nog
wapens zijn om„er op te slaanl"
Wat Duys hier zegt, slaat in! Waarom?
Omdat een sociaal-democraat het zegt Als
anderen jaren lang precies hetzelfde zeiden
werden zegehoond! En toen wij eenige
tijd geleden schreven over hetgeen Mr.
Duys in Hoorn zei, noemde de roode pers
dateen nieuwe r e 1 tegen de S.D.A.P.
maar thans komt de schrijver nadrukke
lijk verklaren, dat hij eigenlijk dertig jaar
lang nooit anders gesproken heeft dan in
deze geruchtmakende brochure, behalve
dan op 't gebied der eenzijdige ontwape
ning.
Deze dure brochure bevat stellingen,
welke „ter oriënteering" kunnen dienen.
We kunnen ze thans niet stuk voor stuk
bespreken. We zullen er nog wel nader op
terug komen. Doch scherper requisitoir
heeft de S.D.A.P. in jaren niet gehoord,
dan in deze brochure van een partijleider,
die volkomen bevestigt, dat de critiek door
e.a. op de S.D.A.P. geoefend, absoluut
juist was.
Dit geldt van de noodzakelijkheid om
i e r k a n t positie te nemen tegenover het
communisme (stelling I) en van de nood
zakelijkheid, dat volksvertegenwoordigers
alleen en uitsluitend Nederlandsche
belangen hebben te behartigen (stelling II)
Het komt zeer duidelijk uit in de breed-
toegelichte stelling, dat de partij zich be
hoorlijk heeft te gedragen tegenover
„ons wettig Staatshoofd" en dat de S.D.A.P.
„op dagen, die voor ons GEHEELE volk
van nationale beteekenis zijn zich niet bui
ten de gemeenschap van het eigen volk
mag plaatsen". Anti-nationaal is niet in
ternationaal! En waarlijk, zegt Duys, de
Koningin heeft het niet aan ons verdiend;
integendeel, we zouden ons Vorstenhuis
niet gaarne willen ruilen voor menig pre
sident. Calvinistische anti-revolutionairen
zijn ook principieel voorstanders van
een republiek; maarwij hebben hier
een Vorstenhuis en een Koningin als Hoofd
van den Staat!"
Scherp drukt de schrijver zich ook uit
over de noodzakelijkheid, dat de partij
zich „klaar en onomwonden behoort uit te
spreken voor eerbied en trouw aan het wet
tig gezag"; precies zegt hij, zooals de antl-
partij het ook doet. Die zegt ook (de
roode pers heeft er wat over geschamperd
de laatste weken!) ja, het wettig gezag
zou zóó kunnen optreden, dat wij Gode
meer gehoorzamen dan de menschen, maar
zii neemt „een eerlijk standpunt in, zonder
eenige reservatio mentalis".
Dat moeten wij ook doen, zegt Duys en
ons eerlijk en onvoorwaardelijk achter de
Regeering scharen, „indien, wat God ver
hoede, de oorlog een feit mocht worden,
want danis er geen kans meer. D a i
ir Nederlander tenslotte
Nederlander en loopen wij allen te
hoop om het gemeenschappelijk gevaar te
keeren".
Daarom mag de Regeering, welke
de betrouwbaarheid van ieder ambtenaar
individueel onderzoeken, doch niet een
gansche partij uitsluiten.
En alsof de schrijver rechtstreeks tegen
de marinebonden van 1918 polemiseert, zegt
hij: „Als de Koningin ons vroeg aan
regeering deel te nemen en dan informeer
de naar onze legaliteit, zouden wij dan
kunnen antwoorden: „Ja, Majesteit, dat
blijft nog een verrassing; of „Ja, Majesteit
t kan vriezen maar ook dooien, maar daar
zullen we later wel eens over praten!?"
Hebben wij het ooit anders gezegd? En
vestigen wij er thans de aandacht op,
de S.D.A.P., zooals Mr. Duys schrijft, met
„citaatjes" te bewerken?
We hebben het heusch niet noodig en
als we ons verheugen over deze knuppel,
die de schrijver in het roode hoenderhok
gooide, dan is het alleen maar, omdat we
het met hem eens zijn: ernstige z<
bezinning is daar noodig als brood.
Die zelfbezinning en her-oriënteering
kan een duurzame versterking der par
tij beteekenen, zooals de schrijver hoopt,
maar het zal dan een wedergeboorte moeten
zijn, waarbij het nieuwe heel weinig gelij
kenis heeft met het oude, zooals het zich
thans in pers en praktijk openbaart.
Minister van Defensie leerden waardeeren
als dengene, die in deze bange tijd doortas
tende maatregelen durft treffen tot hand
having van het Overheidsgezag ook een
ordinantie Gods.
Moge straks blijken, dat het bericht on
juist is geweest.
En zou het inderdaad waarheid bevatten,
dan doen wij een ernstig beroep op den
Minister om in de toekomst herhaling van
dergelijke publieke Zondagsontheiliging te
voorkomen.
EEN ZONDAGSKWESTIE
Onze aandacht werd getrokken door een
bericht in verschillende bladen, dat een Ne
derlandsche militaire escadrille, bestaande
uit vijf vliegtuigen, j.l. Zondag zou hebben
deelgenomen aan een internationale vlieg-
meeting te Evere-Brussel.
Wanneer dit bericht juist mocht zijn
we hier te doen hebben met een demonstra
tie op den Zondag vanwege het Departe
ment van Defensie, zouden wij hiertegen
toch ernstig bezwaar willen maken.
Men kan niet zeggen, dat eenige overwe
ging van beteekenis de deelname van
vertegenwoordiging der Nederlandsche
weermacht aan een dergelijke vertooning
op den Dag des Heeren vordert
Een werk der noodzakelijkheid kan men
toch bezwaarlijk zien in iets, wat evengoed
midden in de week kan geschieden, doch
dat dan uiteraard minder publiek trekt
En het kan toch niet op den weg van
den Minister van Defensie liggen te bevor
deren, dat het kijkgrage publiek zich op
den Zondag zooveel mogelijk amuseert
Dat onze nationale eer hierbij in ernstige
mate zou zijn betrokken, wil er bij ons al
evenmin in.
Wij gelooven, dat het aanzien van ons
volk en van ons vaderland het meest wordt
gediend door het onderhouden van Gods
geboden, en daartoe behoort vooral ook de
bevordering der Zondagsrust
Het stelde ons teleur, dat wij boven
staand bericht ïfisen, ycocai daar wü onzen
IN DE RICHTING VAN DEN
AMBTENARENSTAAT
Voor de gemeentebesturen begint te na
deren de fatale datum, waarop de herzie
ning der plaatselijke bouwverordeningen
haar beslag moet hebben gekregen.
Dat deze herziening naar een u n i f o r-
en maatstaf zou kunnen plaats hebben,
een utopie, gelijk zich gemakkelijk
genoeg laat begrijpen.
Verschil van gewoonten en omstandig
heden heeft ten gevolge, dat bij eenheid
van centrale voorschriften toch verscheiden
heid van allerhande nevenbepalingen niet
te ontgaan is.
Lofwaardig moge zijn arbeid, die door
verschillende inspecteurs der volkshuisves
ting werd ondernomen, toen zij bij een be
kende firma een model-bouwverordening
deden verschijnen, meer dan een hand
leiding of een aanwijzing mag hierin niet
worden gezien.
Wanneer een gemeentebestuur of een
groep van gemeentebesturen meent de her
ziening der bouwverordening zelfstal
in studie te moeten nemen, is dit ee
ernstig streven, dat aanbeveling verdient.
En zeker mag dit niet worden verijdeld
met een beroep op het feit, dat het gee
kind der heeren-inspecteurs in modelvorm
gereed ligt en slechts wacht op het klakke
loos overnemen door volgzame gemeente
bestuurderen.
Maar al te veel reeds wordt op dit gebied
gezondigd, en verstikt gemakzucht en
geerte tot navolging allerhande zelfstandig
onderzoek.
De toetsing van bovenaf dient o b j e o
tief te blijven, moet zich bepalen tot de
vraag, of de inhoud beantwoordt aai
gestelde eischen, niet of de eigenliefde van
of genen ontwerper voldoende werd
gestreeld door diens geesteskind te aan
vaarden.
Laat men oppassen en op zijn hoede zijn
voor alles, wat wijst in de richting van den
ambtenarenstaal
Wat hier en daar rondom de herziening
der bouwverordening voorvalt, wekt wel op
tot waakzaamheid.
BINNENLAND.
DINER TEN HOVE
DE OUD-MINISTERS
Aan den disoh van de Koningin hebben
gisteravond aangezeten Z. Exc. jhr mr Ch. J
M Ruvs Je Beerenbrouck, oud-minister van
bmnenlandsche zaken, minister van Staat,
voorzitter der Tweede Kamer der Staten-
Generaal; mr dr J Donner, oud-minister van
justitie; mr J Terpstra, oud-minister van
onderwijs, kunsten en wetenschappen, lid
van de Tweede Kamer; jhr mr D J de Geer
oud-minister van financiën, lid van
Tweede Kamer; mr P J Reymer, oud-minis
ter van waterstaat en de heer S de Graaff,
oud-minister van koloniën.
DEP. VAN SOCIALE ZAKEN
Naar wij vernemen heeft de minister
Sociale Zaken den heer A. van Geelen, di
recteur van den Gemeentelijken Dienst der
Arbeidsbemiddeling en Werkloosheidsverze
kering te Utrecht, aangezocht, zich tijdelijk
te willen belasten met de leiding der af dee
ling Werkverschaffing en Steunverleening,
die van het departement van Binnenland-
sohe Zaken naar het nieuwe departement is
.ergegaan; met dien verstande.dat de heer
Van Geelen tevens de leiding van den gan-
schen buitendienst der werkverschaffing op
zich zal nemen. Zulks onder voorwaarde,
dat het gemeentebestuur van Utrecht zijn
noodige medewerking zou kunnen en wil
len geven door aan den directeur non-acti-
vjteit te vcrleenen.
Waar het gemeentebestuur hiertoe in be
ginsel bereid is, en de aangezochte de be
doelde taa.k op zich wil nemen, laat het
zich aanzien, dat de zaak spoedig haar be
slag zal verkrijgen.
AANBESTEDING
Door het Prov. Bestuur van Zuid-Holland
is aanbesteed het onder profiel brengen
van het bestaande weg-lichaam, het aan
brengen van een deklaag asfaltbeton, het
verrichten van een oppervlaktebehandeling
en het maken van bijbehoorende en bijko
mende werken Ringvaart Haarlemmermeer-
poidcr— ïlükgom—De Zilk (wegvak spoor
baan den Haag—Haarlem tot den Zilker
duinweg) onder de gemeenten Hillegom
Noor Jwijker hout
He» laagst werd ingeschreven door de NV
Nederlandsche Basalt Maatschappij te Zaan
„voor j 17.900,
TENTOONSTELLINGSTREIN
ZIJN TOCHT AANGEVANGEN
OPENING IN UTRECHT
De heer Ir. van Dijk, lid der directie van
de Ned. Spoorwegen wenschte het comité
met het totdusver behaalde resultaat geluk.
De heer Staelen, die de leider was geweest
van den Belgischen trein sprak nog een kort
woord, waarna de openingsplechtigheid was
De eerewijn werd aangeboden, en daarna
bezichtigden de autoriteiten den trein, die
het eerst Hilversum bezoekt, en vervolgens
het land doortrekt
In navolging van België, waar een Ten-
toonstelingstrem al tot tweemaal toe een reis
maakte door de verschillende provincies,
heeft ook ons land nu zijn Tentoonstellings-
trein. Gistermiddag werd de Pers in de ge
legenheid gesteld dezen trein te bezichtigen
waarna de offitieele openstelling ervan
plaats vond.
Deze Tentoonstellingstrein van buiten in
oranje kleur geverfd, waarvan de naam is
afgeleid, heeft een lengte van een halven ki
lometer. Hij bestaat uit achttien waggons.
Het aantal deelnemende firma's bedraagt
vijftig, waaronder van de grootste in ons
land, we noemen b.v. Philips, Zwanenberg,
N.V. Kon. Pellerij Mercurius, Gebr. Jannink,
de Nederlandsche Spoorwegen, de Kon.
Luchtvaartmaatschappij, Heck's Lunchrooms
Kon. Ver. Koloniaal Instituut, Levers Zeep
Mij., en anderen.
De Tentoonstelling kan het beste genoemd
worden een rijdende Jaarbeurs. In de
gons zijn verschillende stands ingericht, of
een groote firma of corporatie heeft één hee-
aggon gehuurd. Dit is het geval met
de Kon. Luchtvaart Mij., die een bijzonder
fraaien stand gemaakt heeft, waarin ruimte
is gehouden, in overeenstemming met het
karakter der luchtvaart. We zien hier een
fraai diorama opgesteld; boven een Hol-
landsch landschap met langzaam draaiende
molens is het nieuwste viermotorige type
vliegtuig, welks schroeven snel wentelen.
Tal van gegevens zijn neergelegd; een vlieg
eldje geeft een indruk van de bedrijvigheid
an Schiphol en Waalhaven, en alles is erop
ingericht, dat aan de bezoekers wordt dui
delijk gemaakt het comfort, dat men geniet
bij het reizen per K.L.M.
De Spoorwegen komen ook goed voor den
dag, toonen verschillende modellen laten
het voorheen en thans, én hebben een
fraaien waggon ingericht.
Het Koloniaal Instituut valt eveneens te
noemen onder degenen, die zeer veel werk
van hun expositieruimte hebben gemaakt
en er goed in geslaagd zijn om iets moois
tot stand te brengen. Verder noemen we
Heck's Lunchrooms, die den „spijswagen"
verzorgt, waar de bezoekers rustig een kopje
koffie of thee kunnen gebruiken, en de wag
gon van de fa. Heyst te Den Haag, die de
bekende Veha radiatoren levert en stalen
meubelen fabriceert is er tegelijkertijd
bewijs van hoe men met een waggon g
expositieruimte kan verkrijgen. De
van de Veha is nl. ingericht als een con
greszaal, waarin de stalen meubels het zeer
doen. De Veha radiatoren trekken daar
mede de aandacht.
De Lever's Zeepmaatschappij heeft
demonstratiegelegenheid ingericht w i
de huisvrouwen kunnen zien het nut van
Radion. Peek ea Cloppenhurg richtte een
waggon in, als één doorgaande etalage.
Berkels Patent laat een vleeschsnijmachi-
ne zien. waarbij het te snijden vleesch auto
matisch wordt aangedrukt hetgeen de snel
heid bevordert. Klavarskribo is een nieuw
soort muziekschrift, in korten tijd voor
iedereen te leeren. Dit wordt gedemonstreerd
Neotra is .een reclameveriiohting, welke veel
goedkooper moet zijn dan andere soortgelijke
verlichting, en evengoed moet voldoen.
Men begrijpt dat dit lang niet alles is, wat
te vertelen valt omtrent deze 500 M. langen
trein. Het beste is als men zelf eens gaat
zien; er worden door het comité allerwegen
veel bezoekers verwacht, gelijk ook in
het geval was.
In de conferentiezaal van de fa. Heyst
(hierboven beschreven) vond gistermiddag
de opening plaats. De voorzitter van het
comité dat dezen trein in orde bracht,
heer H. Neuteling van Bergen op Zoom,
heette eerst de autoriteiten welkom. Hij wees
op het nationale doel, dat het comité met
den trein heeft, nl. de Hollandsche industrie
weer moed te geven. België en Holland
voor zich de eer opeischen de volkeren
te zijn voorgegaan in het zoeken van elkaar,
met het Verdrag van Ouchy. Wij zakenlieden
aldus spr. willen daarvan practische
werkelijkheid maken. Spr. begroette daarom
zijn Belgische zakenvrienden, die met een
beperkte expositie aan den tentoonstellings
trein deelnemen. Wij reiken hen de hand,
omdat we bij ervaring weten, dat we op hun
wederkeerigheid mogen rekenen.» Spr. be
sloot met de bede, dat Gods zegen op den
arbeid moge rusten.
Dr. H. Th. s' Jacob, Commissaris der Ko
ningin in de provincie Utrecht sprak
openingsrede uit. Hij wees erop, dat Mus
solini het eerst op de gedachte kwam, dat
de berg tot Mohammed moet gaan als Mo
hammed niet tot den berg komt, door
Italië een landbouwtrein te doen rijden.
Z. Exc. Oud-Min. Carnoix heeft in België die
gedachte overgebracht op een ander gebied
en thans hebben wij ook in ons land den
tentoonstellingstrein. Het lioofdverkeer
wordt nog steeds in de verschillende lan
den door de- spoorwegen uitgevoerd. Da
Costa zong reeds van ijzeren banden, die de
aardkorst zouden omkluisteren. en waardoor
volkeren tot elkaar zouden kunnen ko
men. Maar terwijl de mensoh in zijn ver
nuft de mogelijkheid schiep om de grenzen
te doen wegvallen, zocht hij daarna een mid
del lom die grenzen weer dicht te maken en
hij vond dat in tolbarriëres. Er zijn thans
enkele lichtpunten in de dikke economische
duisternis. Allereerst de verdragen van Oslo
en Ouchy, waardoor misschien een betere
.erhouding tusschen de volkeren onderling
tot stand kan komen, en voorts de conferen
tie te Londen.
Spr. besloot met den wensch, dat de ten
toonstellingstrein zal mogen beantwoorden
aan het doel, namelijk het doen bekend wor
den van het Nederlandsch fabrikaat en hij
daardoor ten zegen zal zijn voor de fabri
kanten maar ook voor ons land. (applaus).
Z. Exc. Carnoix, oud-minister van België
had bewondering voor de goedgeslaagde po
gingen van den heer Neuteling en de leden
van diens comité om ook in Nederland te
komen tot een Tentoonstellingstrein, welke
in België zoo goed voldaan heeft Dat er
ook Belgische firma's deelnemen is een ge
volg van hetgeen te Ouchy gebeurd is; dit
zal misschien kunnen bijdragen om in Euro
pa een einde te maken aan den economi-
schen oorlog.
Voornaamste Nieuws.
TWEEDE KAMER
Mr. P. A. van Dijken (a.r.) heeft naar
wij vernemen zijn benoeming tot lid van de
Tweede Kamer aangenomen.
GEZONDHEIDSCOMMISSIES
Wij hebben indertijd gemeld, dat de Re
geering, via Gedep. Staten van de provin
cies aan de gemeentebesturen gevraagd
heeft hun oordeel te geven over de even-
tueele opheffing der gezondheidscommisses.
Verschillende gemeentebesturen, wier be
grooting jaarlijks met een vaste post voor
de Gezondheidscommiessies belast wordt,
hebben geadviseerd tot opheffing, omdat er
met name in de gemeenten van eenige om
vang in de laatste jaren diensten zijn in
gesteld, welke de taak der Gezondheidscom
missies hebben overgenomen.
Ook wij hebben de opheffing, vooral uit
bezuinigingsoverwegingen toegejuicht; hoe
wel ons juist in de laatste maanden geble
ken is, dat de Gezondheidscommissies, voor
het platteland ongetwijfeld nog nuttig werk
kunnen doen.
Wij vernemen echter, dat een wetsontwerp
tot opheffing spoedig is te verwachten. We
hopen, dat er een weg zal gevonden wor
den, om het nadeel dat bij opheffing voor
kleine gemeenten te vreezen is, te voorko
men.
DE NIEUWE GOUVERNEUR
VAN SURINAME
Naar de „Nieuwe Rott Crt" uit goede
bron verneemt zal prof. mr. J. C. K i e 1 s t r a,
hoogleeraar in de koloniale economie aan
de Landbouwihoogeschool te Wageningen,
worden benoemd tot gouverneur van Suri
name, als opvolger van dr. A. A. L. R u t-
gers.
(bic. 1)
De tentoonstellingstrein de „Oranjetrein"
is gister geopend, en is heden te Hilversum
te bezichtigen.
Naar verluidt zal Prof. Mr. J. C. Kielstra
tot gouverneur van Suriname worden be
noemd.
De heer A van Geelen te Utrecht is aan
gezocht zich tijdelijk te willen belasten met
de leiding der afdeeling werkverschaffing en
steunverleening van het Departement van
Sociale Zaken.
(blz. 2)
De Economische Wereldconferentie te Lon
den is geopend. Koning George en Mae
Donald hielden redevoeringen. Het bureau
der conferentie neemt belangrijke beslissin-
over de orde der discussies.
Azana vormt in Spanje een nieuwe re*
geering.
(blz. 3)
Dr. A. Troelstra, emeritus-predikant der
Ned. Hen'. Kerk is te Zeist overleden.
(blz. 5)
Fascisme in de tropen. Brief uit TropiscS
Nederland.
(blz. 7)
Het einde der Ghr. Duitsdhe vakbeweging,
(Van onzen Duitsohen correspondent).
(blz. 8)
Enkele Nederlanders, die op de Dietscha
Landdag te Meóhelen zouden spreken, zijn
uit België gezet
Heden beginnen we met onze artike
lenreeks ,,Op Onderzoek in Duitsch-
land" In dit eerste artikel wordt!
historisch de aanvang geschetst van;
het zoogenaamde Derde Duitsche Rijk
MARGARINEBEDRIJF GESTAAKT
AL HET PERSONEEL ONTSLAGEN
Men meldt ons uit Den Bosch:
De Boxmeer Bacon Cie N.V. zal Zaterdag
as. haar margarinefabriek geheel stopzet
ten. Al het personeel, zoowel technisch als
administratief, is met ingang van genoem
den datum ontslag aangezegd*
PACHTREDUCTIE AAN OESTER-
KWEEKERS
UITKEERING VAN 30 pCt 'l
De oesterkweekers te Ierseke hebben be
richt ontvangen, dat zij, wegens de ongun
stige uitkomsten van het bedrijf op hun
aan den staat verschuldigde pachtsommen
een reductie zullen genieten van 30 pCt
EEN NIEUW PORTRET VAN
COLIJN
Naar wij vernemen zal binnenkort een
nieuw portret verschijnen van Dr. H. Colijn,
in groot en klein formaat, in de bekende
portrettenserie van de N.V. Boekhandel W.
ten Have, Amsterdam, opgenomen door den
hoffotograaf Ziegler.
STOFFELIJK OVERSCHOT
DANIEL J. DE VILLIERS
NAAR ZUID-AFRIKA
Naar wij vernemen, zal het stoffelijk over
schot van den dezer dagen overleden gezant
van Zuid-Afrika, den heer D J de Villiers,
dat zich tijdelijk op de Al gem. Begraaf
plaats alhier bevindt, naar Zuid-Afrika wor
den vervoerd met het stoomschip Spring
fontein van de HollandZuid-Afrikalijn, die
aan de Zuid-Afrikaansche regeering aange
boden heeft, dit vervoer kosteloos te doen
geschieden, welk aanbod aanvaard is-
De Springfontein vertrekt op 29 Juni van
Rotterdam.
STEUN AAN DE GRIEND- EN
RIETCULTUUR
AANMELDING VÓÓR 20 JUNI A.S.
De Regeeringscommissaris inzake steun
aan de riet- en griendcultuur verzoekt allen
telers van teen- en griendhout, alsmede van
de verschillende soorten riet, teneinde te
kunnen komen tot vaststelling van de steun
normen voor gewas 1933, zich vóór den 20en
Juni a^. schriftelijk aan te melden aan zijn
adres Nieuwe weg nr 10 te Werkendam,
waarna een formulier ter invulling zal wor
den toegezonden.
FOKKER-VLIEGTUIGEN NAAR
SPANJE
EEN MOOIE BESTELLING
De Lineas Aéreas Postal es Espan olas
(L-A.P.E.), een Spaansche regeeringsmaat-
schappij, die als normale handelsonderne
ming geëxploiteerd wordt, heeft voor uit
breiding van haar vliegtuigpark, dat reeds
vier Fokkers telt, drie nieuwe Fokker F.
VII-3m vliegtuigen, uitgerust met Arm
strong Siddeley „Double Mongoose" moto
ren, besteld. Deze machines bieden plaats
aan 10 passagiers en 2 piloten.
De L.A.P.E- exploiteert thans de lijnen
MadridSevilla en MadridBarcelona,
doch zal binnenkort een lijn openen
Sevilla naar de Canarischo Eilanden
Kaap Juby (Rio de Oro). Ook bestaan plan
nen vooi een dienst tusschen Barcelona cn
de Bak-aren. In 1932 legden de vliegtuigen
,van uu L IP.E. totaal 6Q9.800 Kil- af.
DE HAAGSCHE ANNEXATIE
Bij geruchte vernemen wij, dat than*
binnen enkele weken de onzekerheid voon
iVoorburg, Rijswijk en andere minder bei
langhebbende gemeenten inzake de loopen-
de annexatie zal opgeheven worden
Wij kunnen ons niet vooreteülen, dat da
beslissing ten gunste van den Haag zoui
zijn. Men zou kunnen beweren, dat deze
aangelegenheid behoort tot de principieel*
vraagstukken, waarover het kabinet geen;
beslissing \ven6cht te nemen; doch ook el
deelt men dóe meening evenmin als wij
dan ligt er in de abnormale omstandig*
heden nog voldoende motief om geen pro*
bleem aan de orde te stellen, dat een hef
tige strijd tusschen vóór- en tegenstander*
zou uitlokken.
Ons volk zou moeilijk kunnen begrijpen,
waarom de Regeering met een voorstel
komt dat slechts op de volledige instem
ming der sociaal-democraten en nog niet
eens in alle gemeenten kan rekenen.
Intus6chen vernemen we, dat Ged. Sta
ten een ontwerp in gereedheid brengen voor
de noodzakeflijke vereeniging van de ge
meenten Stompwijk en Veur tot een nieu-
we gemeente Leidechendam; zujks onge
acht de vraag of de Haag6óhe annexatie all
dan niet, doorgaat Aanvankelijk meende
het college op deze beslissing te moeten'
wachten, doch bedoelde vereeniging i6 z66
urgent, dat uitstöl niet te verantwoorden'
zou zijn.
WETHOUDERSVACATURE
TE DEN HAAG
Prof. v. d. Bilt benoemd
In de vacature-Marchant heeft de gemeen
teraad gistermiddag met 22 van de 38 stem
men tot Wethouder benoemd Prof. v. d.
Bilt (lib.).
Op den heer Joels (v.d.) werden 14 stem
men uitgebracht en op den heer De Visser
(comm.) 2 stemmen.
In verband met zijn tegenwoordige werk
kring heeft prof. v. d. Bilt verzocht zijn be
noeming in beraad te mogen houden.
J. SCHOENMAKERS t
De consul der Nederlanden te Gent, de
heer J Schoenmakers, is overleden. De waar
neming van het consulaat is opgedragen
aan den heer G M Coddron.
Kunst en Letteren.
FURTWANGLER TE PARIJS GE8ERD*
Te Parijs heeft Zaterdag ter eere van Wil
helm Fürtwangler de kapel van de Garde
Republicaine een concert gegeven, waarbij
een suite van Pierné ten gehoore werd ge
bracht. Fürtwangler dan'.te met een klein*
toespraak yoor de hem bewezeii eer.