Zonnebrand VRIJDAG 9 JUNI 1933 fctKSIL .BLAD P.AG. 3 Bodelschwings intrede te Berlijn Voor de Sions gemeente trad rijks bisschop von Bodelschwing op den Eersten Pinksterdag voor de eerste maal op in de rijkshoofdstad (Van onzen Duitscheri correspondent) Zulk een Zondag heeft de Sionsgemeente te Berlijn in de vijftig flfcr van haar be staan stellig nooit tevoren beleefd. Zij draagt denzelfden naam als het kerkje te Bethel en ligt bovendien in een der dichtst be volkte wijken der wereldstad. Tot haar voel de de volksibrissohop zich aangetrokken, om de Pinksterboodschap te verkondigen. De anders op rustdagen uitgestorven Zions- kirchplatz deed in de vroege ochtenduren van dezen historischen Bersten Pinksterdag aan een bedevaart denken. Drie uur voor den aanvang van den och- tenddenst zag men reeds de eerste kerke lijke autoriteiten naar binnen gaan. Toen de hoofdingang tegen negen uur geopend werd, stroomde een enorme schare van belang stellenden de eenvoudige kerk binnen en weldra waren de 1500 zitplaatsen alle be- v% zet, stonden de gangen propvol en moest vk men do buiten wachtenden troosten met de mededeeling, dat de prediking per luid- spreker zou worden doorgegeven. Menschen van den meest uiteenloopen- n den stand en leeftijd vulden de kerk. De *~"Im Engelsche' gemeenten te Berlijn waren door Ja een tweetal geestelijken vertegenwoordigd. >/fl Een paar kerkgangers waren in de bruine IM uniform der nationaal-socialisten verscbe nen en natuurlijk wekte dit bezorgdheid, want lang niet alle Evangelische gemeen ten te Berlijn wilden de aangekondigde Pinksterboodschap van den Rijksbisschop zonder protest van den kansel aanvaarden. Weliswaar had de leiding der Duitsche Christenen nadrukkelijk verzocht, zulke aan,, protesten in de kerk tijdens den dienst niet weer te geven, maar de wrijving tusschen de tienduizenden, die Bodelschwing geest ayen' driftig als eersten rijksbisschop begroeten en de duizenden, die den nationaal-so- cialistischen predikant Mifller uit Konings bergen, Hitiers adviseur in kerkelijke aan gelegenheden, benoemd wenschten te zien, is eerder grooter dan kleiner geworden. Het r of verbaast mij daarom niet, dat de Friede- rdag. nauer gemeente „Zum guten Hirten" vroeger het mikpunt der communisten ten offer viel aan deze onverdraagzaamheid. Toen in dit vriendelijke kerkje de dienst- 1 doende predikant Vetter de PLnksterbood- schap begon voor te lezen stond plotseling uur-, een aantal nationaal-socialisten op en riep in koor: „Uit naam der nationaal-socialis- ITEw tische partij teekenen wij protest aan!". Dfi stampvolle kerk was ontzet over deze ont wijding van den dienst De gemeente rees 0 uur overeind en zong eendrachtig Luthers „Een vaste burcht is onze God". Een tiental be- M zoekers verliet tijdens dit gezang de kerk en de dienst kon zoodende verder een kalm verloop hebben. Het is diep betreurenswaar dig, dat do nationaal-socialisten, eenmaal or1" aan de macht gekomen, zich tot zulke exces- 5 -•31 sen laten verleiden en in hun afkeer van j* Bodelschwing zelfs de kerkelijke waairdig- J p^gheid durven aantasten. Het aanzien der .,*30Duitsche Christenen wordt hierdoor stellig 1 -o.95niet bevorderd. 2 -0.79 Bodelschwing schijnt wel de man te zijn f 2.11 die zulke hatelijke aanvallen met Christ e- ^lijke verdraagzaamheid weel te beantwoor- ®,u«deri. Hij wint Berlijn voor zijn persoon en zijn werk door den eenvoud van zijn ui ter- P».Qlijk optreden en den heiligen ernst van zijn LINO arbeid. Langs een zijdeur zag ik hem do Sionskerk onopgemerkt naar binnen gaan. R wenschte niet met bisschoppelijke eer- 4 1731$etui gin gen ontvangen te worden. Geen ker- ih.ü( kdïjke organisaties waren met hun vlag- iw ren en vaandels verschenen om hem plech- i7 i6.i7fig te begroeten,- geen prominente persoon- 6 1 Lelijkheden van do kerkelijke en stedelijke 0 «verheid hadden zich bij den hoofdingang rerzameld. Hier was uiterlijk geen -sprake van een officieelen dienst. De klok ken luidden net als op eiken anderen Zon- KEMteg en al'een de enorme massa menschen, welkes om half tien den toegang tot de kerk Bur :eeds Volmaakt onmogelijk maakte, gaf den dii vreemdeling te kennen, dat hier iets bijzon- 1 aan ders gaande was. ii-K, Bodelschwing begaf zióh in zijn hooge ie ge-waardigheid tot de gemeente, zooals hij dat n Bethel gewend is. Dienzelfden soberen jeest ademde ook de dienst. De liturgie 'ester itond onder leiding van Superintendent deriRichter. De Pinksterkoralen (wij zongen itaande „O Heilger Geist, kehr' bei uns Iniein!") drongen tot ver buiten de kerk door n ver-en werden op het plein meegezongen. De •e vauyoor dezen dienst gekozen tekst klonk als pen persoonlijke belijdenis: „Denn das ïesetz des Geistes, der da lebendig macht den Christo Jesu, hat mich freigemacht von ]em Gesetz der Si>nde und des Todes". Hij I. ut roerde ons jn gedachten terug tot het ont- orzaal|^aan der eerste Christengemeente voor at «1' Weeduizend jaren. Ook toen ontstond een wildi jeuwe wereld. Uit angstige menschen, uit tover !en Verstrooide sehaér groeiden dappere ik, mei narmen 0p. De. geest had hen levend en tvferd iapper gemaakt, waardigheden en titels in oof. t leven geroepen, veel strijd' en verdeeld- ïeid teweeggebracht Van den heiligen hnkstergeest was nog maar weinig te wascl peuren. Thans is een nieuw tijdperk aangebro ken. Voor den staat, voor hét volk, voor de kerk. Wij zoeken een levende kerk. Het evangelie moet weer de taal voor het gan- sclie land warden, de bijbel moet een open geslagen boek zijn voor het gansche volk. Wij willen een jonge kerk, want de ouder dom heeft vaak als een last op de kerk gedrukt. Wij willen een strijdende kerk, die de zwakken en onderdrukten beschermt De jeugd is door een geweldige nationale beweging tot ontwaking gekomen. Zij staat wachtend voor de poort dor kerk. Zijn wij in staat, ze op te nemen? Wij bidden om innerlijke vrijheid, want de strijd om de vrijheid moet in ons binnenste begonnen worden. Do predikanten moeten de blijde bood schap veel duidelijker en eenvoudiger ver kondigen. Wij bidden God om nieuwe vor men en liederen, welke Zijn heerlijkheid weergeven. De tegenwoordige jeugd kan slechts voor de kerk gewonnen worden, wanneer zij merkt, dat ook dp kerk den strijd aanvaardt, dien allen eendrachtig begonnen zijn voor het herstel der 'eenheid. Aan het eind van zijn prediking leidde Bodelschwing ons in gedachten naar Bethel, het terrein van zijn waardevol le venswerk, maakte hij ons duidelijk, wat het wil zeggen, elkanders lasten te dragen. Wat daar met liefde en toewijding begon nen werd dat moet worden voortgezet over het gansche land, om de duizenden, die on verschillig of zelfs vijandig zijn komen te staan tegenover de kerk, terug te winnen voor God. In het eindgebed herdacht Bodelschwing den hoogbejaarden rijkspresident en den jeugdigen rijkskanselier, die hem bij het moeilijk staatsbeheer als overtuigd Christen terzij do staat. Na den dienst bleven honderden geduldig voor het portaal staan wachten, om den eersten rijksbischop bij zijn vertrek eerbie dig en hartelijk te groeten. Berlijn, 6 Juni 19393 Tegen onnoodige splitsing op schoolgebied ALG. VERGADERING CHR. NAT. SCHOOLONDERWIJS Vrijheid mag geen ongebondenheid worden Contactcommissie in voor bereiding Overleg met Geref. Schoolverband over de inspectie Gister hield de Vereeniging voor Ghr. Nat. Schoolonderwijs 'haar 7-lste algemeene vergadering onder voorzitterschap van Ds. M. van Grieken uit Rotterdam, die deed zingen Psalm 119 3, las 1 Cor. 2 en voor ging in gebed. In zijn openingswoord wees hij er daarna op, dat de schoolstrijd» in wezen dezelfde is gebleven, ook al is er op schoolgebied al weer veel veranderd sinds Prof. Dr. J Woltjer de teugels in handen had, en sinds mannen als Ds. J. G. Klomp van Wasse naar en Ds. B. van Schelven de vergade ringen presideerden. Wij zijn den school strijd begonnen en hebben dien voortgezet omdat wij ons niet konden vereenigen met den geest der wereld en onze kinderen niet wenschten te onderwijzen „met woorden, die de mensdhelij'ke wijsheid leert, maar met woorden die de Heilige Geest leert, gees telij'ke dingen met geestelijke samenvoegen de". En dèt baart nog altijd denzelfden strijd als vroeger. Het Chr. geloof vraagt 'n eigen schoolwezen. Dat is nooit anders geweest en zal nooit anders worden. Spr. ging na aan dé hand van de historie dat steeds de bedoeling was om aan de jeugd de Chr. school te geven. Daaraan dachten onze Geref. vaderen op de Dordtsche Synode. Sinds de Reformatie stónd het schoolwezen in het teeken, dat .goede, vrome school meesters de jeugd van jongs aan, benevens in goede, eerlijke kunsten, zedigheid en goede manieren, in de vreeze Gods en de beginselen van de ware Christelijke religie zouden opvoeden, sturen en leeren", naar de Leidsche Keur op de lagere scholen in 1578 leert. Dat de Catechismus in drieërlei vorm, naar gelang van den leeftijd der kin deren, werd gebruikt, zegt ons toch wel, dat men trachtte de volksschool zoo goed mogelijk in te richten naar het Christelijk ideaal: dat de kinderén zullen worden on derwezen naar de Schriften, die wijs kun- neu maken tot zaligheid en dat zij zullen worden opgevoed in de leering en verma ning des Heeren. Toen het al duidelijker werd voor velen, dat aan de ouders, niet aan de ovenheid. het recht der opvoeding hunner kinderen toekomt, hebben we onder aanvoering van Mr. Groen van Prinsterer, den Vader onzer Vereeniging voor Chr. Nat. Schoolonder wijs. gekregen den strijd voor de school met den Bijbel. Spr. schetste de beteekenis van Groen voor den schoolstrijd en wees er op, dat in den strijd voor het Chr. onderwijs en voor de Vrije School in Nederland ook de Vereeniging voor Chr. Nat. Schoolonder wijs, door Gods genade daartoe geroepen en verwaardigd, veel heeft mogen doen. Onze Vereeniging heeft zich daarbij altijd ge steld op den grondslag van de echte, fun- damenteele reformatorische waarheden, ge put uit Gods Woord en door de Christenheid alhier steeds^ van harte beleden. Beslist confessioneel in reformatiorischen zin, maar interkerkelijk is Chr. Nationaal altijd ge weest, waarbij het onvervreemdbaar recht van de ouders inzake het onderwijs van hun kinderen voor onze Vereeniging steeds op den voorgrond trad. Dat allereerst de Kerk en dan wel rechtstreeks, de school heeft te stichten en te besturen, en te on derhouden, is nooit in onze Vereeniging als een Protestantsch principe aangediend, daar het meer een Roomsohe opvatting is dan een Christelijke. Meer is de weg van school stichting gezocht in de richting van ouder- kringeil of vereenigingen. Noch de Over heid, noch de Kerk willen we verwaarloo- zen of uitschakelen. Toezicht en hulp der overheid kan niet gemist worden, hulp en steun der Kerk zijn onmisbaar en waar noodig, en mogelijk, is ook toezicht der Kerk geen contrabande. Ouders en school verenigingen mogen niet toegeven aan on noodige, ondoelmatige dure schoolsplitsln- gen of schoolstichtingen. Ze moeten waken voor verdeeldheid, die door ons Chr. be ginsel veroordeeld is. Zij moeten er voor zorgen, dat geen uitgaven worden gedaan, die vooral nu onverantwoordelijk zouden moeten worden genoemd. De vrijheid mag geen ongebondenheid worden. Unze vrijheid zoelte haar eere in een goed gebruik! Wordt dé verscheidenheid op de spits gedreven, dan ontaardt zij ln verdeeldheid en tweedracht,' wat met ons beginsel, dat uit. God is, in strijd is ie achten en moet worden veroordeeld. Voor al nu, in deze zoo moeilijke en zwaar be proefde tijden, welke ons land en volk dooi maken. Moge in den kring van allen, d'ie in onze scholen met Aen Bijbel werkzaam zijn, de oprechte overgave des harten aan den Heere gevonden worden, om Hem t.e dienen in het onderwijs der gedoopte jeugd, geleerd en geleid door den Geest des Hee ren, Die in alle waarheid leidt en den dienst des Heeren maakt tot een liefdedienst Geve de lleilige Geest ons vele geestelijke menschen in onze scholen met den Bijbel, die den zin van Christus kennen en mid den in de practijk van liet leven mogen too- nen, dat de beste Christenen ook de beste schoolmeesters zijn. Die gesteund moeten worden door kloeke besturen vol geloof!, al dus eindigde spr. (Applaus). De Voorz, deelde mede, dat vanwege Chr. Nat. Schoolonderwijs de gedachte uit gegaan was, om te komen tot vorming van een contactcommissie tusschen de lande lijke Chr. Schoolvereenigingen, welke con- tactcominisse ten doel zal hebben om on noodige schoolstichting achterwege te doen blijven en schoolstichting, waar deze nood zakelijk is, te bevorderen. Een uitnoodiging tot saamsprehihg werd gericht tot de'Unie „Een School met den Bijbel", den School raad. het Geref. Schoolverband, Ghr. Volks onderwijs, de Vereen, voor Ghr. Geref. Schoolonderwijs, en Geref. Schoolonderwijs in den kring der Geref. Gemeenten (van Ds. Kersten). Behalve laatstgenoemde ver klaarden alle vereendgingen zich agcoorH met het plan; Volksonderwijs maakte eenige bemerkingen en op een samenkomst, welke na de groote vacantie plaats vindt, en waarop de organisatie van Ds. Kersten niet vertegenwoordigd zal zijn, zal de zaak ver der worden behandeld en zullen ook de be zwaren van Volksonderwijs onder de oogen worden gezien. De heer v. d. Spek van Utrecht wees er op, dat Utrecht reeds een bureau heeft, waarin de verschillende schoolorganisaties vertegenwoordigd zijn. Wellicht kan de te vormen contactcommissie daarvan leeren. Het zal goed zijn, als men met dat Utrecht- sche bureau in verbinding treedt- De Voorzitter zeide, dat verschillen de groobere plaatsen van die organisaties hebben; Rotterdam heeft b.v. twee bonden van besturen van Chr. scholen, maar Spr. vond het niet gewenscht om daarmee in overleg te treden. Bedoeld is een contact commissie uit de landelijke organisaties. De heer Van Beek uit IJsseLmonde vond vond het jammer, dat de contactcommissie niet een jaar eer tot stand kwam. Dan was misschien vermeden wat op IJsselmonde te zien gegeven werd, waar twee goede ge mengde Ohr. scholen waren, waar Hervorm den en Gereformeerden ieder de helft de bestuursplaatsen hadden, terwijl het aantal Geref. leerlingen maar een derde bedroeg. Stukloopen van Huid en Voeten en Doorzitten bij Wielrijder) en waar de Gereformeerden toch 'n aparte school doordreven. De Voorzitter zeide, dat er niets aan te doen was, dat toen de contactcommissie niet bestond, in elk geval bewijst zoon voor beeld, dat een d.g. commissie goed werk ka.n doen. Ook Spr. betreurde hetgeen op IJsselmonde was geschied. Voorts deelde de Voorzitter mee, dat C. N. S. en Geref. Schoolverband met elkaar onderhandelen over de vraag of de beide vereenigingen ook in nauwer aansluiting kunnen komen, wat betreft de eigen inspec tie. Spr. voegde daaraan toe, dat de in spectie van Chr. Nat. Schoolonderwijs zoo goed en gezegend werkt, dat de hoofdcom missie voelt, dat buitengewoon voorzichtig te werk zal moeten worden gegaan bij de behandeling der vraag of de eigen inspectie voor eert deel uit handen moet worden ge geven. Intussohen is het toch goed, dat de kwestie eens bezien wordt, en daartoe is de hoofdcommissie dan ook volkomen be reid. Bespreking op het referaat Naar aanleiding van het referaat van den heer Uittenibogaart, dat wij gister reeds publiceerden, stelden de heeren J. v. d. Spex en Ds. Domna enkele vragen, oa. naar de houding van den Chr.-Socialen Volksdiensi en de mogelijkheid van vrije schoolstichting in Duitsohland. De heer Uittenbogaar.t antwoordde, dat de Volksdienst naar het oordeel van een man als Dr. Koifhaus niet getrouw zou blijven aan haar program. Dat is door de practijk bevestigd. Bovendien is, toen hun orgaan de „Tagliche Rundschau" nog pro testen tegen het regime van Hitier heeft gepubliceerd, dit orgaan verboden, zoodat de mannen van den Volksdienst hu hun stem niet kunnen laten hooren. De ouae Duitsche school was in naam een Christe lijke schóól. Beter was het te zeggen, een séhooi, waaraan ook Chr. onderwijzers ver bonden waren. Maar wat de één bouwer: werd door den ander weer afgebroken. Ho mogeniteit was er niet en is er ook nu niet. Er zijn stellig in Duitschland honderden Spr. durft niet zeggen duizenden on derwijzers, die een Chr. school zouden sie ren. Spr, ziet echter in het Duitsche ka rakter de oorzaak, dat men er, zelfs al had men er vrijheid voor, geen vrije school zou willen. Een Duitscher is alleen gelukkig, als hij leeft in een verband met opzichtei-a en opper-opzichters en bovenaan een man, die zegt, hoe het moet De heer P. van Duyvendijk deelde namens de inspecteurs mee, dat bij het in- spectiewerk thans speciaal aandacht be steed wordt aan het vak gjjbelsohe geschie denis, waarover systematische gegevens ver zameld worden. Versoldllende scholen hebben met finan- cieele moeilijkheden te kampen, vooral op de dorpen, waar op het. openbaar onderwijs zoo bezuinigd wordt, dat er soms slecht* f 8 en zelfs f,5 per leerling per jaar wordt uitgekeerd. De heer Visser maakte met groote droei heid melding van moeilijkheden in Zeg- waart, waar sinds 60 jaar een C. N. S.- sohool bestaat tdt aller bevrediging, maar waar nu door den predikant een actie wordt gevoerd voor de stichting van een Hei- vormde school en van de zijde van de Evan gelisatie in de Hervormde Kerk nu ook nog een actie begonnen is voor een eigen school, zoodat men daar het schouwspel be leeft, dat een goede C. N. S.-sohool, die tvvee jaar geleden, van de gemeente een mooi ge bouw ter beschikking heeft gekregen en daardoor eindelijk in de'ruimte is gekomen, nu van twee zijden wordt aangevallen. De Voorzitter, wees er op, dat deze actie in Zegwaart minder in het teeken van de Kerk staat, dan wel van de politiek. De Hervormde predikant staat aan de zijde der H. G. S. En de Evangelisatie gaat uit van de groep, die achter Ds. Kersten en Ds. Zandt staat Het blijkt uit dergelijke geval len wel, dat de contactcommissie allernood- zakelijkst is, om te voorkomen, dat de over heid, door een verkeerd gebruik van de vrij heid, diie wij verkregen hebben, gaat in grijpen. Gevraagd werd om aan te dringen op de mogelijkheid, dat een onderwijzer, die op wachtgeld gesteld wordt, als kweekeling- met-acte blijft gehandhaafd en een eigen klas krijgt. Hét bleek, dat deze zaak- waarschijnlijk reeds door den Sohoolraad in behandeling genomen is. De hoofdcommissie zal dit na gaan en zoo noodig er op aandringen dat deze zaak met de Regeering besproken wordt. Nog werd er op aangedrongen, dat hoof den van scholen bij verhuizing van leerlin gen daarvan tijdig bericht zenden aan het hoofd van de school in de nieuwe woon plaats. Gemengd Nieuws. TWEE KINDEREN ONDER EEN AUTO Vierjarig jongetje aan de verwon dingen overleden. Toestand van het zusje is ernstig. Men meldt ons uit Amersfoort: Woensdagmiddag heeft aan de Barcbman Wuytierslaan onder Berkhoven een ernstig erkeersongeval plaats gevonden, waairiii wee kinderen uit het gezin van de familie I. van den Soesterweg ernstig werden ge troffen. De beide kinderen, een 7-jarig meisje en een 4-jarig jopgetje kwamen plotseling uit het langs den weg gelegen boseh gesneld liepen zonder links of rechts te zien om aldaar stilstaande vrachtauto heen, na zij pardoes onder een aankomende auto terecht kwamen. Beide kinderen wer den ernstig gewond. Twee eeneesheeren. die spoedig ter plaatse waren om de eerste hulp te verleenen, constateerden dat hei meisje een anm had gebroken en een sleu tielbepnfractuur had bekomen; het kleine broertje had een bovenarmbreuk en een hersenschudding. Daarna zijn beide kinde ren naar het ziekenhuis overgebracht en ter verdere behandeling 'opgenomen. Hei jongetje, wiens toestand, ernstig is, was des onds nogbuiten bewustzijn. 5De auto bestuurder treft geen schuld. Nader vernemen we, dat bet jongetje reeds aan de bekomen verwondingen is ovet leden, terwijl detoestand van het meisje ier ernstig was. Aivne ouders, men kan zich hun toestand indenken. DOODELIJK ONGELUK OP ONBEWAAKTEN OVERWEG Op den onbewaakten overweg nabij Abbega (Fr.) heeft een ernstig ongeluk plaats gehad. De 24-jarige T. Smit uit Abbega reed met een vrachtauto, waarop melk naar een zuivel fabriek werd vervoerd over den overweg nabij Abbega, welke onbewaakt is, juist op het ment dat de sneltrein naar Leeuwarden, ko mende uit Stavoren, passeerde. Het uitzicht ter plaatse wordt zeer belemmerd door een boerderij en hoewel de trein signalen gaf, heeft S. deze waarschijnlijk niet gehoord, met het gevolg, dat de auto door den trein gegre- ?r totaal vernield werd. Over een afstand 300 Meter lagen de resten van de ver nielde auto langs de baan verspreid. De chauf feur werd is zorgelijken toestand n?ar het bt. Antonius Ziekenhuis te Sneek vervoerd, waar hij overleden is. De trein, welke onmid dellijk tot stilstand gebracht werd, had dpor een en ander een oponthoud van 20 minuten. DOODELIJK AUTO-ONGELUK Te Eindhoven is de 11-jarige C. P. op den Boschdijk door een passeerenden luxe-auto go repen. Het hoofd van den jongen, die nog ongeveer 20 meter werd meegesleept, werd verpletterd. De knaap kwam plotseling met een hoepel de straat opgeloopen, vlak voor de naderende auto, welke een vaart van 80 90 K.M. per uur had. De automobilist moest, nadat hij uit zijn auto was gestapt, NOODLANDING Te Midden-Beemster (N.H.) heeft op het land van Van der Lee een militair vliegtuig, genummerd 492, een noodlanding moeten maken. Het vliegtuig kwam van Amster dam en ging naar Den Helder. De eenige inzittende, een tweede luitenant, was onge deerd. De oorzaek van de noodlanding een klein motordefect. Radio Nieuws. ZATERDAG 10 luizen (.875 M.) KRO 8 00 Mnrgenconc;rt 10.0Ü Gramofoo» 12.15 Lunchconcert 2.U0 yoor de rijpere jeugd. 2.30 Kinderuur. 3.00 Huismuziek 3.45 De Flierefluiters 5.00 De Flierefluiters 6.30 Zang 6.00 Kin deruurtje 7.00 Viool 8.30 Orkest 9.00 Gramofoon 9 25 Orkest 9.50 Gramofoon 10.00 Viiz Dias 10.15 Orkest 11.00 Gra- ruasel (VI.) (337 8 Ml 12.20 Concert 1.20 Concert 5.20 Sonaten 6.05 Gramo foon 6.50 Gramofoon S.20 Orkest 9.20 Concert 10.50 Gramofoon (Fransch) (509.3 M) 12.20 Concert. 1.30 Orkest 5.20 Concert 6.35 Gramofoon 6 50 Orkest 8.2u Gramofoon 8.55 Gramo foon 9.50 Gramofoon Hventrj (1554 4 M.) 12.20 Orgelconcert 1.05 Orkest 2.05 Gramofoon 3.05 Or kest 3,50 Militair orkest 5.05 Orgel 7.50 Piano 9.55 Taptoe 11.30 Taptoe 10.35 Mensch und Welt 12.20 Orkest I.20 Zang 1.35 Concert 4.50 Vesperconcert II.10 Concert Londo n Nat. (261.2 M.) 5.35 BBC orkest ,ondon Reg. (355.9 M.) 12.20 Orgel 6.50 Concert 7.35 Concert 8.20 BBC orkest 9.20 Piantj I i d 1 a n d Heg (398.9 M.) 4.35 Orkest 6.50 oncert 7.40 Orkest 9.05 Zaï chau (1411.8 M.) 10.25 nm. Pian DE HEER J. VINCENT VOOR DE MICROFOON. De beiaardier van het Koninklijk Paleis te Amsterdam, de heer J. Vincent, is door Philips Radio uitgenoodigd- in de maand Juli een drietal lezingen te houden voor de Phohi over klokken en klokkenspelen. door eenige politie-agenten tegen de woede van het publiek beschermd worden. De politie heeft de auto in beslag genomen. VERDRONKEN. Het 5-jarig zoontje van R. S. geraakte in een sloot achter de ouderlijke woning te Hazerswoude. Toen de vader het knaapje miste is hij gaan zoeken. Tenslotte vond hij de kleine in de sloot. De levensgeesten waren reeas geweken. Te Stolwijk is een 4-jarig zoontje van een lid van het personeel van den luchtschommel exploitant Bos te water geraakt en verdronken Te Barger Compascuum (Dr.) is het 2-jarig zoontje van J. H. Lübbers' In het Verl. Oosterdiep geraakt en verdronken. Dit is het tweede 'slachtoffer, dat dit kanaal iij juist een week tijds, eischt. DE ZIEKTE VAN WEIL Te Sprang-Capelle (N.Br.) komt een geval van de ziekte van Weil voor. Dit is het tweede geval in die gemeente. JIM, DE ZOON VAN BOBBY Dóór G. Th. ROTMAN 107 Dat viel ons Keesje dus niet mee. 1( Maar wacht, daar kreeg hij een idee! Hij trok de pop z'n kleeren aan Waarop hij op diens plaats ging staan. De list gelukte, want al vlug Kwam Jim gerustgesteld terug, Trok wéér een knolraap uit den grond En danste spottend daarmee rond. Om dan aan deze spotternij Kracht bij te zetten, wipte hij Op Kees z'n nek, en sloeg den knol Al grinnekend op Kees z'n bol. „Al zie j'er nog zoo leelijk uit," Riep hij, „ik geef om jou geen duitl Al laat ik hier geen knol meer staan, 't Gaat jou geen sikkepitje aan!" (Maandag volgt slot.)1 'DE LAATSTE DER TRIBUNEN [Jola di Rienzi, de groote Senator van Rome in de 14e eeuw Door Edw. BULWER LYTTON (63 De kardinaal stemde toe. Het bevel werd ;egeven; en in een paar minuten waren de oldaten, nog met ergernis denkend aan de wei-winning door een tuchtelooze menigte r-A 'P hen behaald, bezig het volk onmeedoo- jjfeend door de straat te jagen; zij reden over ten heen, doorstaken hen met hun speren, 'aasden en tierden en doodden bijna even veel mannen als een paar dagen geleden nisschien genoeg waren geweest, om Rome e bewaken en de grondwet te handhaven! ,w.( )°or dit woeste, rumoerige tooneel en over lijken der slachtoffers reed de Legaat tnet zijn gevolg, om in de groote zaal van iet Kapitool den eed van getrouwheid van de burgers te ontvangen en den terugkeer der verdrukkers af te kondigen. Toen zij bij de trappen van het paard stapten, viel de blik van den Legaat op een stuk papier met groote letters erop, dat op het voetstuk van den Leeuw van basadt ge- 10 plakt was, op de plek waar eerst de banbul had gehangen. Er stonden slechts deze Woorden op: „BEEFT! .RIENZI ZAL TERUGKEEREN!" 'b°f 11 „Wat' beteekent die dwaasheid?" riep de vereen Legaat, die reeds beefde en naar de edelen stan omkeek. VAKJ ,Met verlof van Uwe Eminentie", zeide een der raadsleden, die van het Kapitool den at was tegemoet gekomen, „wij zagen het bij het aanbreken van den dag, toen wij hier kwaimen. De inkt was nog nat Wij meenden het aan uwe Eminentie te moeten overlaten, wat ermee gedaan moet worden." „Gij meende! Wie zijt gij dan?" „Een der leden van den Raad, Uwe Eminentie, en een krachtig tegenstander van den Tribuun, zooails iedereen weet toen hij de nieuwe belasting wilde ..Raad onzin! Wij. erkennen geep raad meer! De orde is nu hersteld! Voortaan zullen de Orsini's en de Colonna's voor alles zorgen. En gij hebt tegen een be lasting gestemd, zegt gij? Nu dat was heel goed. toen de Tribuun ze wilde uitschrijven; maar ik waarschuw u. vriend, pas op da; gij u niet verzet tegen de belasting die wij u zullen opleggen. Wees maar blij, als de stad zich mag verzoenen met de kerk, hoe veel het ook moge kosten: en zijne Heilig heid heeft gebrek aan florijnen." De raadsheer trok verslagen terug. Scheur dat onbeschaamde plakaat af. Neen, wacht even! plak er onze afkondiging dat wij tienduizend florijnen op het hoofd van den ketter zetten over heen' Tiendui zend? Dat is nu dunkt mij wel wat veel wij zullen het cijfer veranderen. Trek gij. heer Senator Rinaldo Orsini, intusschen met uw soldaten naar St Angelo; laat on* zien, of de ketter een beleg zal kunnen uil- houden." „Dat is niet noodig, Uwe Eminentie" zeide de raadsheer, met grooten ijver op tredend: „St, Angelo heeft zich reeds over gegeven. De Tribuun, zijn vrouw en één page zijn, naar men zegt, gisternacht ver momd ontvlucht". „Ha!" sprak de oude Colonna, wiens suffig hoofd eindelijk had gevat, dat er iets bizon- ders moest wezen, wat zijn vrienden belette verder te gaan. „Wat is er toch? Wat is dat voor een plakaat? Wil niemand mij voi rlezen wat erop staat? Mijn oude oogen zijn dof geworden." Op deze vragen, met de schrille, bevende stem van een ouden man geuit, klonk eensklaps rp luiden, diepen toon het ant woord niemand wist vanwaar. Van de volksmenigte waren nog slechts enkelen overgebleven, voornamelijk mo-i.iiken, met kap en pij. wier nieuwsgierigheid zich door mei* liet afschrikken en wier sieeding hun veiligheid verzekerde daarachter stonden soldaten toen 'e steip ziph liet hooren, verbleekte menige wang, want dreigend klonk het antwoord op Colonna's vraag: „Beeft! Rienzi zal terugkeeren!" HOOFDSTUK XXXV Het verblijf van Adriano. Aan den oever van een der schoonste meren van Noordelijk Italië stond het kasteel van Adriano di Castello, waaraan hij zoo vaak met verlangen gedacht had. 'Daar heen begaf zich de jonge edelman na zijn ongelukkige terugkomst in Rome, nadat hij eerst de heeren van zijn aanzienlijk gevolg had ontslagen. De meesten hiervan sloten zich aan bij de baronnen. De jonge Anni- baldi, wiens moedig, eerzuchtig karakter hem tot een vriend van den Tribuun had bleef onzijdig; hij betrok zijn kasteel in de Campagna en keerde eerst terug, nadat Rienzi verdreven was. Dit verblijf van Adriano was zeer geschikt om voedsel te geven aan zijn mijmeringen Het was wel niet bepaald een vesting, maar toch sterk genoeg om den aanval te weer staan van roovers uit het gebergte of van kleine tirannen in de buurt Een vroeger eigenaar had het laten houwen van de overblijfselen der hall-ingestorte villa's van de oude Romeinen, en de marmeren zuilen eir ingelegde vloeren staken bevallig of bij de grauw-steenen muren en zware torens van middeleeuwsch metselwerk. De wegen, die er van de ver verwijderde steden heen voerden, waren ongebaand, lastig, berg achtig, en door roovers onveilig gemaakt. Enkele hutten en een klein klooster op een kwartmijl afstand, waren de naastbijzijnde woningen; en de eenzaamheid van het kasteel werd slechts nu en dan gestoord door een pelgrim of een verdwaalden reizi ger. Het was juist een plek om rust te geven aan iemand, die de wereld moede was. En hij, wiens gemoed, zacht en zelfgenoeg zaam tegelijk, de eenzaamheid kan ver dragen, aou nergens ter wereld zulk een schoon, rustig verblijf hebben kunnen vinden Toch had Adriano in zijn vroegere droo- men deze plek niet aan zulk een eenzaam heid gewijd. Hier zou de liefde een veilige wijkplaats gevonden hebben; en wanneer de liefde eindelijk het gezelschap van an deren had kunnen dulden, zouden hier weelde en beschaving alle zachte en schit terende geesten hebben genoodigd, die in het onrustig ItaJiië begonnen te ontwaken en een beter en jonger rijk van poëzie, ge leerdheid en kur-st beloofden! In cfit eenzaam verblijf bracht Adriano den winter door, die in dit heerlijk klimaat zulk een milde verandering teweeg brengt Slechts als een zwak, onverstaanbaar ge fluister bereikte het rumoer van de buiten wereld zijn oor. Gedeeltelijk en met allerlei tegenstrijdige bijzonderheden, vernam hij de tijding, die als een bliksemstraal door geheeil Italië ging, hoe de zonderlinge, stout moedige man zelf een omwenteling die de belangstelling van geheel Europa, de schoonste verwachtingen der geestdriftige menschheid had opgewekt, het voorwerp van vleierij voor de aanzienlijken, de schrik der despoten, plotseling van zijn zetel was geworpen, met een vlek op zijn naam en een prijs op zijn hoofd gesteld. Van dit alles, dat tegen het eind van December gebeurde, hoorde Adriano door oen reizend pelgrim eerst twee maanden later, in het begin van de maand Maart van het ontzettende jaar 1348, toen Europa en voornamelijk ItaJië, werd bezocht door de vreeselijkste pestilentie, die de historie ooit vermeldde, zoowel om het aantal als om de beroemdheid der slachtoffers en die toch op zonderlinge wijze in verband stond met de bevallige beelden van Boccaccio en de welsprekendheid van Petrarca. De pelgrim, die Adriano op de hoogte bracht van de omwenteling te Rome, kon liern geenerlei inlichting geven omtrent het tegenwoordig lot van Rienzi of zijn familie Men wist, dat de Tribuun en zijn vrouw de vlucht hadüPii genomen, doch niet waar heen; velen meenden, dat zij well het slachtoffer zouden geworden zijn van de talrijke roovrs, die onmiddellijk na den val v. d. Tribuun hun vroegere gewoonten her vatten en leeftijd noch ges'aciit, rijkdom noch armoede spaarden. Daar al wat den Tribuun betrof groote belangstelling opwekte, had dc pelgrim ook vernomen, dat Rienzi's zuster reeds vóór zijn val Rome had verlaten; het was echter onbekend, waarheen men haar gevoerd had. Deze berichten deden Adriano uit zijn mij*- meringen ontwaken. Irene verkeerde dus in den toestand, dien hij in zijn brief had afgeschilderd zij was gescheiden van haar broeder, vervallen van haar rang, ver laten en zonder vrienden. „Nu" sprak de edelmoedige, hooghartige man, „zal zij de mijne kunnen zijn, zonder dat mijn naam" er door geschandvlekt wordt Wat ook Rienzi moge bedreven hebben, zij is er on schuldig aan. Haar handéto zija niet rood van het bloed mijner verwanten en er kan niet gezegd worden, dat Adriano zich ver- b'ndt met een huis, gegrondvest op de bouwvallen der Colonna's. De Colonna's zijn in hun macht hersteld Rienzi is niets meer ongeluk en ellende hereenigen mij met haar, die erin deelt." Maar hoe moest hij zijn romantisch b&- sluit ten uitvoer brengen,* daar Irene's ver blijf hem onbpkend was? Hij besloot zelf naar Rome te trékken om het noodig onder zoek in te stellen. Hij riep dus zijn dienaren bijeen en deelde hun het bevel voor de reis mede. Wapenrusting en banier werden te voorschijn gehaald en na tvvee dagen van woelige drukte werd de fontein, waarbij Adriano zoo menig uur in gepeins had doorgebracht, nog slechts bezocht door dn vogels die de wederkeerende lente begroet ten: en wierp de lamp niet meer haar een zaam schijnsel uit de torenkamer over het verlaten meer Wordt vervolgd j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 3