TWEEDE KAMER
Algem. Ned. Chr. Ambtenaarsbond
Chr. Boeren- en Tuindersbond
DE LAATSTE DER TRIBUNEN
WOENSDAG 31 MEI 1933
JHR. RUYS DE BEERENBROUCK
WEER KAMERVOORZITTER
AFGEWEZEN COMMUNISTISCHE
INTERPELLATIE
Vergadering van 30 Mei 1933
OVERZICHT
Op 10 Mei j.l. koos de Kamer met alge-
meene stemmen Mr. v. Schaik tot voorzit
ter. Gister moest zij oipnieuw een nominatie
voor het voorzitterschap opmaken wegens
de benoeming van den heer v. Schaik tot
minister van Justitie. De heer Schaper, die
als tijdelijk voorzitter optreedt, sprak niet
onaardig van een „overgaan naar een an
dere politieke levenssfeer". Natuurlijk wijd
de hij een hartelijk en zeer waardeerend
woord van afscheid tot den algemeen ge-
eerden afgetreden voorzitter. Met een stevig
applaus gaf de Kamer met het gesprokene
haar instemming te kennen.
Het, opmaken van de nieuwe voordracht
voor het voorzitterschap liep vlot van sta
pel. De oud-voorzitter jhr. Ruys de Beeren-
brouck werd weer geroepen tot heit, ambt,
dat hij bekleedde tot 1929, toen 'hij als mi-
Jhr. Mr. RUY- DE BEERENBROUCK
mister-president optrad. Op de tweede plaats
kwam weer onbestreden de heer Schaper,
terwijl als nummer drie de oud-minister
v Dijk werd aangewezen. Hij zal dus den
op 10 Mei gekozen Prof. Slotemaker de
Bruïne vervangen. Deze beslissing houdt
natuurlijk verband meiti de eerlang te ver
wachten benoeming van den chr. hist,
staatsman tot minister.
Ten slotte heeft de Kamer zich nog moe
ten uitspreken over de interpellatie-aan
vraag van den heer Wijnkoop betreffende
den rumoerigen Surinamer de Kom, die
zelf op de gereserveerde tribune een plaats
gevonden had.
De voorzititer stelde voor de Interpellatie
toe te staan. De heer Feber deed echter een
^Na ^^Tkort debatje, waarbij Mr. Joekes
6 MUX
trachtte te motiveeren, was de Kamer zoo
verstandig hel. voorstel-Feber aan te nemen.
We hebben beter werk te doen dan de na
tionale tijd te verspillen aan allerlei com
munistische propaganda.
Heden komt de Kamer bijeen om de Re-
geeringsverklaring aan te hooren
VERSLAG
een Kon. besluit voor. wnarl
fcf
Justitie, eervol wordt ontheven van z«n *un<
tie van voorzitter der Kamer.
De VOORZITTER, de heer Schaper, sprak een
van den volgenden Inhoud:
Geachte medeleden.
De president, die nog: kort geleden door
met een overgrroote meerderheid als zoodanig
aan H.M. de Koningin werd voorgedragen,
heeft ons verlaten, daar hü is overheveld naar
een andere politieke levenssfeer. Ongetwijfeld
doet ons dit vr(j algemeen leed en het la de
vraag, of niet hoog plichtsbesef ln plaats van
voorkeur hem daartoe heeft genoopt. Intus-
schen blöft ht) ln zeker opzioht ln de lijn
Eün werk. dat hU neerlegde. Hier ln de Ki
heeft hU met vastberadenheid en rechtschapen
heid de orde trachten te handhaven en he&ft hij
de wettige regelingen doen toepassen. In ziln
nieuwe positie zal h(j deze taak eveneens heb-
4°, ™rT.T£n"»SS
land. In verband hiermede zullen wij hem s
dig wederom in deze zaal ontmoeten
lk wensch den heer v. Schaik geluk mei
benoeming en stel voor, straks over te
tot het opmaken van de nieuwe nominatie
het voorzitterschap.
Deze woorden werden door de leden staande
aangehoord; een levendig applaus volgde.
Beëediging
Nominatie voorzitterschap
Aan do orde was vervolgen!
in een nominatie voor het
der Kamer.
Van de 74 uitgebrachte
gebracht op jhr mr Ruys de Beerenbrouck 57.
stemmen, blanco 14 stemmen, 2 op den heer
Goseling. 1 op jhr mr de Geer.
De heer Ruys de Be&renbrouck was dus eer-
BU do stemming over den tweeden candldaat
erden van de 70 stemmen, er 54 uitgebracht
op den heer J. H. A. Schaper. 1 op den heer
Albarda, 1 op den heer v. Dijk. 1 op den heer
Snoeck Henkemans, 1 op den heer De Geer en
De heer Schaper was dus tweede candldaat.
de stemming voor den derden candldaat
uitgebracht
De heer v. Dijk (a.r.) werd dus nummer 3 op
voordracht.
Interpellatie Inzake De Kom
Van de orde was behandeling van het ver-
b.k van den heer Wijnkoop om verlof tot 't
aan de Regeering in zake
..v_„, ie Surinamer De Kom van
zijn vertrek uit Nederland in het eind van
c.. Regeering
en in Suriname is
hetgeen er bü zi)n
geschied .over
n zijn gezin ingevolge dê maatregelen
richten
der zich ln Paramaribo i
het i
7 F&br. j.l. hebben
rslag van den Gou-
De VOORZITTER stelde voor ,de lnterpella-
De heer FEBER (r.k.) wees er op. dat alle
laatregelen. waarover de heer Wijnkoop
preekt, afgeloopen zijn. Over Suriname heeft
o Kamer pas in den breede kunnen spreken
n we beihoeven daarvan geen herhaling te heb-
en. Daarom stelde de heer Feber voor het
nterpellatleverzoek niet toe te staan.
De heer WIJNKOOP (comm.) merkte op, dat
et een speciaal geval geldt en dat er alle reden
a om de handelingen der Regeering te bespre-
:en. De economische toestand kan er natuur-
bulten gehouden worden. Wordt het
willen opgaan.
heer JOEKES (v.d.) meende, dat 't geval-
De Kom wel van dien aard Is, dat daaraan
door de Kamer een bespreking zou kunnen wor
den gewijd. Het regeeringsrapport biedt er wel
terpellatle niet i
da heer Arts (r.k.v.p.).
den heer Feber c
alsdan zou de Regeering enkele mededeellngen
Te half drie sluiting.
De voorzittersnominatie
De nominatie voor het voorzitterschap der
Tweede Kamer, gister door de Kamer opge
maakt, ts schriftelijk c
DE ALGEM. VERGADERING
TE MIDDELBURG
OFFIOrBELE ONTVANGST DOOR
HET GEMEENTEBESTUUR
In de gistermiddag te Middelburg voort
gezette aLgemeane vergadering van den Alg.
Ned. Ghr. Ambtenaar&bond, heeft de i
zibter, de heer A. van D r iel, van Hoar-
jam ter vergadering verwelkomd de neeten
K. Kruithof, van Utnedht, voorzatter van
het Chr. Nat, Vakverbond, en J. Roo ze-
boom, van Den Haag, afgevaardigde van
het Permanent Gomité van organiseti>ee
van Cihr. overheidspersoneel.
Na de "openikugsrede riep de voorzitter der
Mididelburgsdhe afdoeiimg, de heer D. H.
L o o d e w ij k, namens de afd. Goes, MaicL-
delhnrg en thisemgen de bond een harle-
Jiijk weikoim toe, waarvoor de voorzitter
dankte.
Hierna kwamen de jaarverslagen aan de
orde, waarvan we reeds een uittreksel ga
ven, ailsook het bestuursbeleid. Aan de dis
cussie namen deel de aid. Hilversum, Den
Haag, Amsterdam, Veenhuizen, Assen,
Delft, Bussium en Groningen.
Hilversum klaagde over de traaghead
inzake de fusieplannen.
Den Haag wilde eenige meerdere open
baarheid inzake de hoofdbestuursvergade-
lint-en en drone aan <yp eenige verandering
m de redhteposLtae der vrijgestelden; oor
deelde de grondslag der Ohr. Internationale
te vaag voor een orgatea tie ale den Clir.
AmiMenaanebond; wilde het orgaan niet
zien geschreven in de zgn. epelling-Terp-
stra; vroeg ol het aangaat in dezen tijd den
eisch van een vaoantietoeslag te stellen, als
ook of de bestaande verhoudingen inzake
de gehuwde ambtenares niet verder moeten
gewijzigd zoodat adle gehuwde ambtenares
sen ontslagen worden (applaus); en achtte
het tijd, dien rug tos te keeren aan alle re-
volutionaire ambtenaren. 4
Amsterdam maakte eenige opmerkin
gen over de posdtie der verplegenden en
drong aan op een krachtige actie tegen de
beerschenjd'6 terreur, opdat de nieuwe regee
ring het gezag hier hoog boude. De afd.
betreurde het, dat Prof. Dr J. R. Sloteimaker
de Bruine dezer degen voor een neutrale
vakbeweging als spreker optrad.
Veenhuizen bracht ter sprake de po
sitie der arbeidscontractanten ter plaatse.
Assen beklaagde zich over de behande
ling van een van haar voorstelden en vond
het onjuist, dat inzake „Kerk en Vrede" in
het orgaan het hoor en wederhoor niet is
if e^f tvindt het niet juist, dat op het
bondsbureau een mannedijke bediende is
ontslagen en een vrouwelijke in zijn plaats
is benoemd. Ook vroeg de afd. of er een
derde vrijgestelde komen zal.
B u s s u m meende, dat een derde vrijge-
Het hoofdbestuur wijde zijn aandacht aan
de classificatie der gemeenten.
Groningen vroeg, of voor de groep
Prov. Personeel niet een groepsraad
worden gevormd. Voor het beleid van den
redacteur heeft de afd alle lof en dat hij
van tijd tot tijd de dingen inzake de loons
verlagingen bijv. maar eens duidelijk zegt,
is naar haar meaning juist
Voorzitter en Secretais beant
woordden de gemaakt eopmerkingen.
Dat de fusie niiet vordert, is niet de schuld
van hen, dole er het nauwst bij betrokken
zijn, noch van het C.N.V. De positie van de
vrijgestelden is geregeld op voorstel van
een commissie, waarin ook de Heagsche
spreker zitting had. Men doe niet aan loons
verlaging zonder noodzaak, uit modezucht.
Inderdaad kon de grondslag der Chr. In
ternationale positiever zijn. Nederland moet
hier vam den rijken zegen, die God gaf, uit
dragen, ook internationaal. De nood dringt
de bonid nog niet de vacantietoeelagen in te
trekken.
De terreur te IJmuiden heeft de aandacht
der betrokken organisaties.
De ervaring heeft geleerd, dat het on-
sooiaal ie, om een jonge man als bediende
vakvereenigingskantoor te hebben.
Daar is geen perspectief. Zoodra het hoofd
bestuur het tijdstip gekomen acht, zal het
een voorstel doen tot benoeming van een
derde vrijgestelde. Het hoofdbestuur zal
t z, t gaan in de richting van een groeps
raad voor Prov personeel.
De verslagen van de hoofdbestuursverga
deringen waren metterdaad wat kort. Het
bezwaar tegen de zgn. spelQing-Terpstna in
het orgaan is wat overdreven. Het optreden
van Dr Slotemaker de Bruine voor een neu
trale vakbeweging zie men wat ruim, ook
omdat deze spreker geen propegandarede
hield en duidelijk van zijn gevoelen t a, v.
de Chr. vakbeweging blijk gaf. De neutrale
hoeren hebben hier het paard van Troje
binnengehaald.
De zaak die Veenhuizen aansneed, heeft
de aandacht. Inzake „Kerk en Vrede" stelde
Assen de zaak niet Juist, naar nader uiteen
gezet werd. Daarom was voor opname van
het stuk uit Assen geen reden. De zaak
van de classificatie komt binnen langen of
korteren tijd aan de orde.
Na replieken werd het jaarverslag van
den secretaris en het bestuursbeleid goed
gekeurd. Hoofdbestuur en secretaris hadden
taJ van dankbetuigingen im ontvangst te
nemen.
Na eenige vertrouwelijke
werd de eerste zitting gesloten.
De ollideele ontvangst
Te half vijf werd de algemeene vergade
ring officieel door het Gemeentebestuur ten
stadhuize in de raadszaal ontvangen. De
burgemeester was vengezeld van de beide
wethouders, de gemeentesecretaris, de ge
meente-archivaris en eenige raadsleden.
De burgemeester, de heer M. Fernhout
Kzn, riep de congressisten een hartelijk
welkom toe en teekend e in korte trekken
de positie van den ambtenaar. De burge
meester begroette den bond als een die niet
valt te cl^ssifioeeren Ln den kring van het
stoffelijk of geestelijk belang, wijl hij bei
den betrekt binnen denzelfden gezichts
kring. T. a. v. den bond staan de leden vam
het college niet op denzelfden afstand Maar
er is wel eenheid im waardeermg voor (ie
wijze waarop de bond de vraagstukken
principieel benadert Het gemis van een be
ginsel doet zich altijd gevoelen bij elke han
deling. Als ambtenarenbond begroet spr.
de bond als een lichaam van groots waar
dij, niet alleen voor de leden, maar ook voor
de overhead. Het gemeentebestuur ontvangt
den bond niet al6 vreemde, maar als een
goede bekende, ook als nuttige bekende, eer
enkele maal als lastige bekende (vroolijk-
hedid). Met vreugde constateert spr., dat d(
bond een opgewekten toon mag doen hoo
ren. Ambtenaren hebben de publieke opinie
veelal niet mee. Men ziet in overheidsinmen
gingen vaak ambtenarenbemoed&ucht Hoe
verre is dit van de werkelijkheid! Moge de
bond in trouw aan zijn statuten, ook in
moeilijke tijd, eigen zaak en die van het va-
JAARVERGADERING TE GRONINGEN
Prof. Mr. P. A. Diepenhorst over
particuliere eigendom
DE CRISISMAATREGELEN
De jaarvergadering van den Chr. Boeren-
en Tuinder&bond, waarover we gisteren
reeds in ons blad het een en ander mede
deelden, en die te Groningen gehouden
werd, werd door den voorzitter Prof- Mr.
P. A. Diepenhorst te Amsterdam, ge
opend met een rede over
Particuliere eigendom
Moesten de drie voorafgaande jaarverga
deringen steeds weer in het teeken van de
crisis geopend worden, ook thans moet dit
het geval zijn. Spr. meent, dat hij goed doet
thans te handelen over den particulieren
eigendom-
"et is een der meest centrale vragen, hoe
over den particulieren eigendom den-
Dit doet partijen van top tot teen gewa
pend tegenover elkaar staan.
Mr. Mendels spraik er over als de meest
rationeele vraag hij het socialisme.
In den na-oorlogschen tijd werd deze
vraag steeds scherper Ook nu in crisistijd
nog. Denk aan het varkensimerken. In Italië
zoowel als in Duitschland komt het eigen
domsrecht op den bodem naar voren.
Twee vragen dringen naar voren:
Hoe staat Gods Woord tegenover den
particulieren eigendom en welke eischen
worden hierbij gesteld?
In heel de historie komt strijd voor over
deza zaak-
Troelstra verkondigt op het voetspoor van
Marx dat de bijbel het eigendomsrecht ont
kent. Joden zoowel als Christenen worden
bsechuldigd onbijbelsch te handelen. Bij de
Waldenzen kende men geen eigendom. Spr
gaat het ontstaan der Waldenzen na. Goe
derengemeenschap noemden zij de meest
zuivere plichtsbetrachting. Zoo ook bij het
Mennonisme, waar het tot fanatieke exces
sen leidde-
Later kwam het ook nog tot uiting te
Puttershoek en te Zwijndrecht bij de z.g.
„nieuwlichters" en bij anderen.
Doch alles liep uit op een bitter fiasco-
Hulzen (1875 M.) N.C.R.V. 10.00 Gram
15 Morgendienst door Ds. J-
- - 2,00 Fr.
3.00 Vrc
halfuur. 4.00 Bijbellezing.
tal. 5.45 Handenarbeid voor
onze Jeugd 6.15 Onze Nederlandsche monu
menten. 6.45 Knippen en stofversieren.
7.15 Ned Chr. Persbur. 7..30 Weekoverzicht.
8.00 Uitzending door Enkrateia. 9.00 Arn-
hemsche Orkijstvereen. 9.45 Vaz Dias.
11.00 Gramofoon.
K.R.O. 8.00 Morgenconcert. 11.00 Gramo
foon. 12.15 Lunchconcert.
Hilversum (296 M.) A.V.R.O. 8.01 Gramo-
10.01 Morgenwijding. 10.15 Gra-
ion 10.30 Solistenconcert. 11 00 Knip
js.'11.30 Solistenconcert. 12.01 Lunch
ert. 2.30 Gramofoon. 3.00 Naaicur-
3.45 Gramofoon. 4.00 Voor
deriand blijven dienen. Op den bloei van
den bond en het welslagen van de Mlddeil-
burgeohe jaarvergadering, hoopt spr. straks
een dronk uit te brengen. (Applaus).
De voorzatter, de heer A. van D r i e i,
dankend voor dieze vriendelijke ontvangst,
sprak een woord van erkentelijkheid voor
het woord van den burgemeester. Metter
daad kan ook de bond niet tieren in neu
trale zone. De bond voelt ziich in Middel
burg dubbel thuds, went de Chr. ambtenaar
sluit zich aan bij het hdstoriedh gewordene
en dat wordt in Middelburg rijk gevonden
Het is de siprake van Gods vinger, die de
historie schrijft. Terecht heeft de burge
meester van den bond gevraagd werkelijk
heidezim. Spr uit den wensch, dat Middel
burg onder leiding van burgemeester Fern
hout, .die ook de portefeuille van financiën
heeft, veilig door de brand/nig moge heen
worstelen. Luctor et Emergo! En dat in het
belang van haar inw nens en ambtenaren
"e haar dienen. (Instemming).
Hierna bleef men nog eenLgen tijd gezel
lig bijeen, terwijl verversdMngen werden
ïeerveerd
Te Vlissiiingen vereendgde men zich aan
een gemeensohappelijken maaitijd.
De begroetingssamenkomst
Gisteravond vond in St Joris een begroe
tingssamenkomst plaats, aangeboden door de
ontvangende afdeeling. De bijeenkomst stond
onder leiding van den voorzitter der afd.
Middelburg de heer D. H. Lo o d e wij k, die
haar op gebruikelijke wijze opende en een
woord van begroeting sprak, waarin hij de
vreugde der Middelburgers vertolkte, dat zij
de bond nu eens in hun veste mochten ont
vangen. Het verheugde de ontvangende afd.
dr* velen zijn gekomen om mede haar 10-
jarig bestaan te vieren. De voorzitter teeken-
de nader de aard der Zeeuwen ,die in het
stille werken hun kracht zoeken. Even rustig
als zij den altijddurenden strijd voeren tegen
de elementen der natuur doen zij het ook
voor de doorwerkiider Chr. sociale begin
selen .Spr dankte de Zeeuwen voor hun
groote gastvrijheid aan de regelingscommis
sie betoond.
Met de beste wenschen voor het welsla
gen van de bondsvergadering en deze bij
eenkomst .besloot spr. om vervolgens de lei
ding over te dragen aan de voorzitter der
begrootingscommissie, den heer v. d. W a 1.
Hierna werd een geanimeerd programma
afgewerkt Daartoe verleende een zangkoor
medewerking alsook de heer J. C. F. v.
Kramer, die met leden der afdeeling een
paar Zeeuwsche rijen uitvoerde. Zeeuwsche
voordrachten em samenspraken luisterden
mede de bijeenkomst op. Het was al laat toen
men uiteenging.
Hedenmorgen om 10 uur werd de vergade
ring voortgezet.
Prof. Mr. DIEPENHORST
De laatste, mislukking was „Walden" onder
Frederik van Eeden te Laren.
Het moderne communisme wijst op deze
voorbeelden doch hier is de stoffelijke zaak
het voornaamste en daar was steeds het
geestelijk goed het hoogste in het leven.
Doch beiden vergissen ze zich, de moderne
zoowe] als de vroegere communisten, om
dat Gods Woord het algemeen bezit ver
werpt Het gebod tot den rijken jongeling
is exceptioneel, zooals het bevel tot Abram
om zijn zoon te offeren- De goederengemeen
schap der eerste christen-gemeente doet bij
de socialistische idealisten opgeld, doch Pe
trus zegt nadrukkelijk tegen Safira, dat ze
hun geld hadden mogen behouden.
Meerdere voorbeelden uit de H.S- haalt
spr. aan, hoe de particuliere eigendom
consolideerd wordt
in het N.T wordt het eigendomsrecht uit
het O.T met hooger licht omstraald en vast
gelegd-
De particuliere eigendom wordt in de
H.S. als een goddelijke ordening ar
merkt-
Daarom moet de particuliere eigendom
geëerd worden. Christenboeren en -tuinders
moeten echter het particuliere bezit ook be
schouwen als toevertrouwd goed en hebben
verantwoordelijkheid tegenover God
medemenschen.
Eigendomsrecht is aan hooger recht on
derworpen- Er ligt een servituut op ten
bate van het algemeen.
De eigenaar is niet absoluut vrij om alles
maar te doen.
Onteigening en ruilverkaveling kan eisch
zijn-
Individualistisch wanbeheer moet soms
onderdrukt
Doch de Overheid moet voorzichtig op
treden en het lijkt er naar, dat de onteige
ningswet veel te veel macht aan de Over
heid geeft, evenals alle andere wetten, die
den particulieren eigendom aantasten. Mis
bruik komt voor- Zoodat op de Christen
juristen vergadering gezegd werd: De Over
heid snijdt al meer riemen van particulier
Wij moeten front maken tegen al dit mis
bruik.
Handhaving en verdediging van de partij-
culiere eigendom is onze plicht Doch de
practijk moet staan onder de eisch: Offer
den Heere uw goed-
Bij de bespreking van het jaarverslag en
rondvraag wijst de heer Bakker te Enu-
markt op het huishoud-onderwijs en bepleit
uitbreiding daarvan- Als er geen nieuwe
gelden beschikbaar zijn kan het dan niet
van het geld dat voor het Nijverheidsonder
wijs gegeven wordt en dat veel in neutrale
handen komt
Door den heer Veldhuis te Sneek
wordt even gesproken over de rundveebe
perking. Hij vindt beperking van marga-
rinegebruik beter doch kan dit niet geheel,
laten dan eerst de tb.c-koeien afgeslacht
worden.
De heer Biesheuvel te Groot IJpolder
bepleit het maken van reclame voor het
meer gebruiken van binnenlandsche tarwe
en uitbreiding van de tarweteelt Dit komt
ook de andere gewassen Jen goede*
De heer Camper te Haarlemmermeer
bepleit verhuizing van het seoretariaat naar
Den Haag.
Door de secretaris, de heer Goedbloed
te Goes, worden de sprekers beantwoord,
terwijl de voorzitter nog iets mededeelt over
de rundveebeperking en de tarweteelt
Na de pauze trad voor de vergadering op
Dr A A- van Rhijn te 's-Gravenhage,
sprekende over het onderwerp
Planwirtschaft en de landbouw
We gaven hierover reeds gisteren een
verslag.
Bij de bespreking van dit onderwerp werd
door den heer Biesheuvel te Groot
IJpolder gevraagd of we al geen planhuis
houding hebben b.v- met de Varkenswet en
de beperking die de Varkenscentrale daar
bij gebiedt Tevens vraagt Spr. of de Regee
ring niet traag is in het reageeren op bui-
tenlandsohe maatregelen-
De heer Da 1 i n g te Smilde is niet geheel
bevredigd door de opmerking, dat er door
Radio Nieuws.
DONDERDAG 1 JUNI.
P. de
4.30 Zang.
ire kinderen. 5.30 lüc
vais Lajos. 7.00 Ko-
Dlas. 8.05 Gramofoon. n.uu Aausiumns
Concertgebouw. 10.15 Gramofoon. 10.30
Concert. 11.00 Vaz Dlas. 11.10 Omroep
orkest. 11.30 Gramofoon.
russel (VlaameclM 337.8 M.) 12.20 Gramo
foon. 1.20 Concert. 5.20 Concert 6.50
Concert 8.20 Omroeporkest. 20 Con
cert. 10.15 Gramofoon.
(Fransch) (609.3 M.) 12.20 Concert. 1-30
Gramofoon. 5.20 Concert. 6.35 Gramofoon
8.20 Orkest. 9.20 Concert. 10.20 Gramo-
aventry (1554.4 M.) 12.20 Orgelconcert
1.05 Orkest. 1.60 Orkest. 3.20 Vesper.
4.25 Orkest
slagen der
Omroeporkest 10.3
(1634.9 M C.50
foon.
4.20 Orkest. 6.25 Zang.
angenberg (472.4 M.) 7.05 Gramofoon
10.25 Mensch und Welt 10.45 Concert.
12.20 Militaire kapel 1.20 Concert. -.50
Gramofoon. 4.50 Kamermuziek. 11.00
Concert
.ondon Nat (261.3 M.) 12.20 Orgelconcert
1.05 Orkest 1.50 Orkest. 5.35 Concert,
.ondon Beg. (355.9 JVL) 12.20 Concert --
1.35 Kamerconcert 6.50 Concert 7.20
Sextet 820 BBC orkest
lid land Reg. (398 9 M.) 12.20 Concert
1.35 Kamerconcert 2.20 Concert 6.5Q
Orgel. 8.05 Orkest
arn» (Radio) 1724 M.) 8 05 Gramofoon
12.50 Ortot. 6-5» Gr-motoon. - UI Or-
ke3t 8.20 Beethovenconcert 10.50 Gra-
iofooi
1.8 M.) 5.20 Gramofoon.
icert. 8.20 Omroeporkest
de boeren veel meer bezuinigd kan worden.
Zooals spr. met aanhaling van het proef
schrift van Dr Kooy heeft beweerd. Ook
meent de heer D- dat we reeds te veel re
geringsmaatregelen hebben. Met namel
komt hij op tegen de voorgestelde rogge-
steun.
Door den heer Bruins te Win&um wor
den ook bezwaren gemaakt tegen de crisis
maatregelen. Hij illustreert, hoe die maat
regelen zelfs schade brachten- Hij vraagt
waarom de invoer van Deensch vlees oh
niet stop gezet wordt en of er geen vleesch
naar Indië uitgevoerd kan worden
Door de heer Leenders wordt gevraagd
of de oorzaak van de crisis niet het goud
is in plaats van Versailles. Spr. ontkent,
dat er overproductie is- Op veel plaatsen is
onderconsumptie.
De heer Biemond te Bleiswijk ziet niet
alleen gevaar voor de boeren bij de com
munisten en socialisten, doch ook bij het
kapitaal.
Laat wat gezegd is ook eens aan de prac
tijk getoetst worden.
De laatste spreker, de heer de Boer te
Haulerwijk, wees in het algemeen de schuld
van de boeien af. De regeeringsmaatregelen
zijn niet goed geweest- Er zit geen lijn in.
Dr Colijn wil gelukkig de werkloosheid in
krimpen doch beperking van de veestapel'
vergroot de werkloosheid.
Onze boter naar Indië en de Australische
er uit-
Door Dr van Rhijn worden de sprekers
beantwoord. Planhuishouding zooals de heer
Biesheuvel bedoelde heeft spr. niet behan
deld. Het woord kan heel verschillend ge
nomen worden- Men moet niet meenen, dat
de boer er al is. De geschiedenis wijst op
vooruitgang, die ook thans niet zal stil-
Men moet voorzichtig zijn om te beweren
dat de regering zich niet moet inmengen
in den gang der zaken. Dat er critiek ge
maakt wordt op regeeringsmaatregelen
begrijpt spr. doch zonder die maatregelen
zou het waarschijnlijk veel slechter zijn.
En bovendien de Regeering moet met ver
schillende groepen in ons land rekenen. Er
zijn ook anderen dan landbouwers.
Het geldwezen is een onderwerp op zicli
zelf. Men heeft steeds in de gesehidenis be
hoefte gehad aan een bepaald product als
ruilmiddel,waarvoor steeds het goud geno
men is-
Het kapitaal kan door een goede organi
satie wel binnen de perken gehouden wor-
Zelfvoorziening is thans door de drang
der tijden het onderwerp, doch dit te snel
te laten gaan zou bezwaren geven bij even
tueele opbloei.
Te vier uur wordt door den voorzitter de
druk bezochte vergadering gesloten en
toog men naar Paterswolde om daar in ge
zellig samenzijn den avond door te bren
gen en nog enkele onderwerpen te behan-
1 delen, \velke we reeds gisteren noemden.
Cola di Rienzi, de groote Senator van
Rome in de 14e eeuw
Door t£dw BULWER LYTTON
(57
Des avonds eindigde de strijd. De baron
nen die het bij de aanvallen van den Tn-
buun voornamelijk moesten ontgelden, had
den den trots eD den roem van hun stand
te betreuren. Uit het vorstelijk geslacht
van Colonna waren er drie gesneuveld.
Giordano Orsini was doodelijk gewond; de
woeste Rinaldo had geen deel genomen aan
den strijd. De fiersten der Frangipani's w:<
ren dood; en Luca, het lafhartige hoofd der
Savelli's, had zich reeds lang door de
vlucht gered. Ook onder de burgers was de
slachting vreeselijk geweest; de grond was
gedrenkt met bloed en de eerste sterren
zagen Rienzi en de zijnen als overwinnaars
te midden van bergen van verslagenen.
Luide toejuichingen volgden het hijgend
paard van den Tribuun onder de poortge
welven door; en toen hij de open vlakte
binnen de poort betrad kwamen een groote
menigte vrouwen, kinderen, grijsaards, mon
niken en kloosterbroeders op bloote voeten
en in donkere pijen gekleed, hem tegemoet,
om hem geluk te wenschen met de over
winning.
Bij het lijk van den jongen Colonna, dat
heJlif in een plas water lag, hield Rienzi zijn
paard in; in de nabijheid, binnen de poort
waar hij gevallen was, lag dat van Gianni
Colonna, dezelfde, wiens speer den zacht-
aardigen broeder van den Tribuun doorboord
bad. Rienza staarde naar de lijken, terwijl
het licht viel op den bloedplas en het be-
vilekte harnas en tal van aandoeningen ver
drongen elkander in zijn ziel. Toen hij zich
omkeerde, zag hij Angelo, die met een paar
nran van Nina's lijfwacht hierheen was ge"
komen en nu den Tribuun naderde.
„Kind", zeide Rienzi. op de doo <cn wijzend
„wees dankbaar dat gij geen bloedverwanten
te wreken hebt! Voor hem. die de zorg
met zich draagt, breekt vroeg of laat diu ure
«i-n- en het is een vreeselijk uur!"
Die woorden, ais in Angelo's hart gegrift,
werden in later tijd voor hoorder en spreker
van geweldige beteekenis.
Eer Rienzi zich hersteld had en te midden
van het gillen van weduwen en moeders der
verslagenen, van het kreunen der sterven
den, de vermaningen der monniken, de
kreten van vreugde en trioimf begonnpu
de vrouwen en mannen die over het slag
veld huiten de poort zwierven, te roepeu:
„De vijand! de vijand!"
„Trekt uw zwaarden!" riep de Tribuun
„schaart u in slagorde d?t zullen zij to-h
niet durven wagen!"
Getrappel van paarden en trompetgeschal
deden zich hooren; en dertig ruiters renden
met lossen teugeil de poort binnen.
„Met den hoog", riep de Tribuun; „neen
houd op de aanvoerder is ongewapend
het is onze eigen banier. Het is onze gezant
naar Napels, heer Adriano di Castello!"
Hijgend, buiten adem, met stof bedekt,
hield Adriano stil bij den poel. die rood was
van het bloed van zijn verwinten cn
waaruit hun bleoke, strakke trekken hem
aanstaarden.
„Te laat helaas! helaas! vreeselijk
noodlot! ongelukkig Rqme!"
,Zij vielen in den pul dien zij voor zlch-
®elf hadden gegraven", sprak de Tribuun.
„Edele Adriano, had uw raad dit kunnen
voorkomen!"
„Weg, trotsche man weg!" zeide Adria
no met een ongeduldig gebaar, „gij zoudt
het leven der Romeinen beschermen en..
Gianni! Pietro! konden uw rang, uw
roem, uw jeugd u niet redden?
„Vergeeft hem, vrienden", sprak de Tri
buun tot het volk, „zijn droefheid is
volkomen natuurlijk en hij weet niet wat
zij misdreven hebben. Terug, bid ik u, laat
hem aan ons over!"
Zonder deze weinige woorden van den
Tribuun zou het misschien slecut zijn afge
loopen met Adriano. En toen de jonge
edelman, van zijn paard gestapt, zich over
zijn bloedverwanten boog, vertrouwde de
Tribuun eveneens zijn paard aan do zorg van
zijn schildknapen, en trok Adriano, ondanks
diens weigering en onwil mede.
„Jonge vriend", sprak hij droevig, „mijn
hart bloedt om uwentwil; doch bedenk, dat
het volk nog in volle gramschap tegen hen
is: wees voorzichtig!"
„Voorzichtig!"
„Stil op mijn eerewoord, deze mannen
waren uw naam onwaardig. Tweemaal eed
brekers, moordenaars tweemaal oproor-
lingen. Luister naar mij!"
„Tribuun, ik vraag geen nadere verklaring
van hetgeen ik zie, hetzij hun dood een daad
van rechtvaardigheid is geweest, of dat zij
laaghartig zijn omgebracht Maar er kan
geen vrede heerschen tusschen den beul van
mijn geslacht en mij."
„Zult gij ook meineedig worden? Denk
aan uw eed! Kom, koon, ik heb niets ge
hoord. Kom tot uzelf vertrek en als gij
mij over drie dagen iets anders kunt ver
wijten dan onverstandige zachtheid, dan
ontsla ik u van uw eed en laat u vrij, mijn
vijand te zijn. Het volk gaapt ons aan
nog een minuut en ik zou u misschien niet
meer kunnen redden."
De aandoeningen van den jongen patricr
gingen alle beschrijving 4e boven. Hij had
nooit veel beteekend onder de leden van ziin
huis, en zij hadden hem zelfs niet meer dan
de gewone beleefdheid bewezen. Maar bloed
is dikker dan water! En daar, door de oor
logskans getroffen, lagen de bmm en de
twijg, de roem en de hoop van zijn geslacht
Hij gevoelde, dat hij den Tribuun niet kon
tegenspreken; de plek waar zij lagen be
wees, dat zij gevallen waren in een strijd
tegen hun landgenooten. Hij had geen me h-
gevoel voor hun zaak, maar voor het lot
dat hen had getroffen. En daar woede en
wraakzucht tegedijk verboden waren, was
zijn hart te meer ontvankelijk voor de smart.
Daarom sprak hij niet, maar blee* de doo-
den aanstaren, terwijl groote tranen hem
over de wangen liepen en zijn verslagen
heid en zijn droefheid waren zoo roerend,
dat het volk, eerst verontwaardigd, nu door
rijn leed bewogen werd. Eindelijk scheen hij
een besluit genomen hebben. Hij wendde
zich tot Rienzi en stamelde:
„Tribuun, ik laak, noch beschuldig u. Hebt
gij overijld gehandeld, dan zal God blood
voor bloed eischen. Ik zal geen krijg tegen
u voeren gij hebt gelijk, dit bellet mij
mijn eed; en indien gij goed regeert zal ik
mij altijd, herinneren, dat ik een Romein
ben. Maai-, zie die bloedige lijkenwij
euhen elkander niet meer ontmoeten. Uw
zuster God zij met haar! tusschen haar
en mij gaapt de donkere afgrond!" De jonge
edelman zweeg eenige oogenMikken, over
stelpt door zijn aandoeningen. Toen ging hij
voort: „Deze papieren ontslaan mij van mijn
zending. Banierdragers, legt de banier der
Republiek neder. Tribuun, spreek niet ik
wil kalm blijven kalm. En dus vaar
wel!, Rome!"
Na een haastigen blik op de dooden, sprong
hij op zijn paard en joeg, door de zijn
gevolgd, de poort uit.
De Tribuun had niet gepoogd, hem te
weerhouden hij was hem zelfs niet in de
rede gevallen. Hij voelde dat de jonge edel
man gedacht en gehandeld had, zooals he;
met rijn karakter overeenkwam. Hij volgde
hem met zijn blikken.
„En zoo", sprak hij op somberen toon,
„ontrukt mij deze dag mijn besten vriend en
mijn rechtvaardigsten raadgever. Nooit ver
loor Rome een beter man!"
HOOFDSTUK XXXI.
De onvertrouwbare grondslag.
Er kwam slechts één beeld, één gedachte
in Iréne op. 7'j beefde terug voor den glans
van het hof haars broeders en wanneer rij
zich dwong daar te verschijnen, deed Nina's
njpere, verblindende, statiger schoonheid
de hare in het niet verzinken. Praal en eer-
bewijzingen schenen haar een ijdele ver
tooning toe, die zij ontvüuchtte, om de waar
heid des levens te zoeken, in de verwach
tingen en mijmeringen van haar eigen hart.
Arm meisje, zij had geheel den zachten aard
van haar overleden broeder en niets van den
strengen geest en de wonderbare eerzucht*
het verlangen naar praal en de geestdrift
van den overgeblevene, zij deugde niet
voor den schitterenden, onrustigen krimr,
waarin zij zoo opeens verplaatst was.
Ondanks haar liefde voor Rienzi kon rij
zich niet verzetten tegen een zekere vrees
die haar belette open met hem te spreken
hetgeen haar het naast aaa het hart
Toen Adriano langer aan het hof van
Napels bleef dan bepaald was, werd zij on
gerust. Zooals het wel meer traat met
werklooze toeschouwers, had rij onwillekeu
rig een dieper inzicht in de gebeurtenissen
van dien tijd, dan de Tribuun of Nina, met
hun zooveel grooter verstand. Zij merkte do
gevaarlijke ontevredenheid van de edekn
op in blikken en woorden, die anderer oogm
en ooren niet bereikten. Bezorgd cn onrustig
verlangde zij naar Adriai.ua terugkomst,
niet alleen uit zelfzuchtige beweegredenen
maar uit gegronde vrees voor haar broeder.
In Adriano di Castello, een edelman en een
vriend des vaderlands tegelijk zag elke partij
een tusschenporsoon en dagelijks werd zijn
bijzijn noodiger, totdat eindelijk oc samen
zwering der baronnen aan het licht kwam.
JVordt vervolgd j
