J!M, DE ZOON VAN BOBBY
Rechtzaken.
Economie en Financiën
LICHAMELIJKE OEFENING
MAANDAG 29 MEI 1933
DERDE BLAD PAG. 10
VERHOOGT RECLAME DE PRIJS
VAN EEN ARTIKEL?
Men schrijft ons:
Het zal menigeen weieens overkomen zijn,
dat een z.c. „handige" verkooper, die zich
uitput hi het aanprijzen van zijn artikel
als epn \an zijn hoofdargumenten naar vo
ren brengt: En wij maken geen re
clame voor ons artikel de kwaliteit, dat
is onze reclame. Juist omdat wij geen re
clame maken, kunnen wij zooveel goedkoo-
pcr leveren dan onze concurrenten, want
de reclame wordt toch door de consument
betaald".
Na zoo'n speech gaat menigeen redenec-
ren: „Ja, de man heeft gelijk, de fabrikant
moet op zijn artikel erdienen. Hij verkoopt
zijn artikel zoo goedkoop mogelijk n-
clame is duur liet moet uit de lengte cf
uit de breedte komenErgo, i k moet
de reclame betalen". Met andere woorden:
reclame verhoogt de prijs van het artikel.
Oogen schijn lijk is deze redeneering lo
gisch Maar als men eens wat dieper over
deze kwestie gaat doordenken en in de her
innering terugroept, voor welke artikelen
deze argumenten gebruikt worden, dan */jI
men zich ongetwijfeld realisceren, dat of
liet artikel den toets der vergelijking met
concurree rende merken, wat de k w a 1 i-
teit betreft, niet kan doorstaan, of, in
dien dit wel het geval is, zal het verbazen,
dat er nog iemand te vintien is, die dat ar
tikel ni e t ki»opt.
Do schakel, dio productie en consumptie
bindt is distributie, of populair uitgedrukt
„verkoop". Om een verkoop tot stand te
brengen moet aan de volgende voorwaar
den voldaan worden:
lo. er moet een behoefte zijn voor het ar
tikel;
2o. het artikel moet in staat zijn aan die
behoefte te voldoen door een gezonde ver
houding tusschcn kwaliteit en pnjs.
Natuurlijk is het mogelijk een verkoop
tot stand te brengen zonder dat aan de
tweede voorwaarde wordt voldaan, doen de
koopcr zal al heel spoedig de wanverhou
ding bemerken en het artikel geen tweede
maal koopen. Een dei-gelijke verkoop be
nadert dus „oplichterij" en is ten doode
opgeschreven. „Dat is een keer, maar nooit
weer", zegt men dan. Wij kennen allen het
gevoel van wrevel, waarmede wij dat wc!
eens gezegd hebben, nietwaar?
Om nu een geregeldo verkoop te berei
ken van artikelen, die aan bovengenoemd
voorwaarden voldoen, is werk noodig. De
fabrikant moet zijn artikel aan den gros
sier en,'of detaillist verkoopen. Deze wel
aan den consument. Dit organisceron van
den verkoop kost dus werk en tijd, dus
geld. De prijs waarvoor een artikel aan den
yitcindehjken consument moet verkocht
worden is opgebouwd uit.
a. prijs van de grondstoffen:
b. kosten van fabricage, transport .enz
c. winst van den fabrikant;
d. winst van den tusschenpersoon;
e. kosten voor den verkoop.
Bijzondere omstandigheden als fiscale
maatregelen marktfluctuaties sociaal-
economische toestanden enz. buiten beschou
wing gelaten kunnen wij zeggen, dat
een vergroote omzet het mogelijk maakt,
voordeeliger grondstoffen in te koopen, im
mers in grootere hoeveelheden tegelijk
Krijgt men massa-fabricage, dan worden d<
kosten per eenheid verlaagd. De winst var
den fabrikant kan per eenheid lager wor
den en in vele gevallen, ook die van den
tusschenhandcl.
De eenige factor die verhoogd wordt is
c!e factor e., de kosten van verkoop.
Maar em hierop komt het aan: de snel
heid. waarmede het artikel van den produ
cent verhuist naar den consument is Uit
verhooging van de kosten van c. niet al
leen ten volle waard, doch bewerkstelligt
dat. niettegenstaande de factor c. hoog
wordt, het totaal der factoren, die tezamen
den verkoopprijs per eenheid bepalen, la
ger wordt m.a.w. het artikel goedkooper
wordt.
Welke rol speelt nu de reclame hierin?
Reclame is niet anders dan een steun aan
den verkoop, een manier om den verkoop
tot stand te helpen brengen, te stimuleeren.
Men denke zich eens een artikel waaraan
behoefte bestaat, doch waarvan het beslaan
niet bekend is. Hoe moet hieraan bekend
heid worden gegeven? Men stelle zich voor
dat de fabrikant en/of tusschenhandcl moet
afwachten tot toevallig de aandacht op
dit artikel valt. Of dacht men, dat iedereen
voor koopen van dit artikel, persoonlijk
hierop attent gemaakt moet worden cooi-
het bezoek van een verkooper? Hoe lang
zou het duren, voordat het verkoopen "nier-
y° ii tegen een redelijken prijs rendabel ge
braakt kan worden? Dit is immers bij de
constellatie van onze maatschappij niet mo
gelijk! Hoeveel tijd zou het dan niet kosten
eer de productie zoodanig zou zijn, dat ze
loonend werd en wat zou zulk een artikel
naar verhouding tot behoefte-bevredi
ging, die het geeft niet moeten kosten
Schakel nu eens de factor „reclame" ir
de organisatie van den verkoop in. Wat
zien wij dan gebeuren!
Ie. Het artikel wordt, indien het daar
in aanmerking komt, aantrekkelijk en
gelijk verpakt!
2e. Het wordt aangeprezen.
3e. De prijs wordt bekend gemaakt.
Hiermede wordt de producent en lu&schen
handel gedwongen de kwaliteit te handha
ven en in geval van concurrentie de prijs
DS. K. FERNHOUTSCHOOL TE UTRECHT
Zaterdag vond te Utrecht in de Zuiderherk de viering plaats van het veertigjarig jubi
leum van den heer J. Kippersluys, die veertig jaar verbonden was aan de Kromme
Rijns ch ooi, het. grootste deel als hoofd. Te vens iverd dien dag aan deze school de naam
gegeven van Ds. A*. FernhoutschooL Óp deze foto zien we den jubilaris met zijn echt
genoote in de samenkomst in de Zuiderkerk.
zoo laag mogelijk te houden. Het hangt nu
slechts af van een verstandige verkoop po
litiek, welk coneurreerend artikel bij ongc-
cor gelijke kwaliteit het grootste deel
an de markt zal veroveren. En een van de
belangri jkste onderdeden van de vei koop-
politiek is de reclame-politiek. Een gezonde
reclame-politiek voert op de snelste wijze,
tot verhooging van den omzet indien het
artikel aan twee eerder genoemde voor
waarden voldoet.
j een vergrooten omzet zal de producent
respectievelijk den handelaar in staat zijn,
door zijn grootere winstmogelijkheid:
a. de kwaiiteit hooger op te voeren, oi
b. de pnjs per eenheid te verlagen, of
c. bij gelijken prijs de eenheid grooler te
maken, of
d. op de een of andere manier service te
cerlcenen aan zijn"clientèle.
Al deze mogelijkheden komen hier op
aeer, dat de consument, als gevolg van de
gevoerde reclame, meer waarde voor zijn
geld krijgt, m.a.w. in feite komen ze neer
op prijsverlaging.
En of het nu een fabrikant of winkelier
betreft, het blijft om het even. De wijze,
waarop de reclame wordt gevoerd is uit den
aard der zaak voor den fabrikant verschil
lend van dien van den winkelier. Maar
hoe. het ook zij indien op een gezonde
basis reclame wordt gemaakt, indien de
kosten voor reclame in een gezonde verhou
ding staan tot de overige kosten, die den
verkoop beïnvloeden, indien de wijze waar
op de reclame tot uiting komt goed is, dan
is er geen twijfel aan, of reclame leidt er
toe. den verkoopprijs te verlagen.
Gemengd Nieuws
AUTO- EN MOTORONGELUKKEN
Te Meppol heeft nabij het z@n. Planken
Loodteje, een botsing plaats gehad tusschcn
een auto uiit Den Haag en een uit Grondingen
Van de vier inzittenden uit den Haagsohen
ivagen werden twee gewond, terwijl een
van de beide inzittenden van de andere
auto eveneens verwondingen opliep.
De gewonden, die hoofdzakelijk door glas
scherven waren getroffen, konden, na Zich
onder geneeskundige behandeling te hebben
gesteld, de reis voortzetten.
De Groningsche auto werd ernstig, die uit
Den Haag licht beschadigd.
RELLETJES TE AMSTERDAM
Zoinidagavon>d arrveerde te Amsterdam
aan het Centraal Station een delegatie van
communisten, die naar Rusland geweest
was. Door een 300-tal partygenootein
deze delegatie opgewacht met het zingen
van de nternationale. Toon voor de tweede
maal dit lied aangeheven werd, gelastte de
politie het zingen te staken. Hieraan werd
geen gevolg gegeven, waarop door de po
litie bevolen werd zich te verspreiden. Er
kwam toen verzet, waarbij een poging ge
daan werd een agent vain zijn paard te
trekken. Als gevolg van dit optreden werd
de menigte met den gummistok verspreid.
Het bleek later, dat een porti tiepaard met
een mes was gestokein. Verdere ongeregeld
hedeu kwamen niet meer voor.
LIEFDESDRAMA.
4 Te Amsterdam hééft zic-h in de Kromm
Mij'dnechtstr. een liefdesdrama afgespeeld.
Eein 39-jarige pianist D. genaamd had da
tot voor kort geleden samengewoond met
een 36-jarige vrouw. Oneeniglioki had hem
van elkaar gebracht, 's Nachts ging da pia
nist toch weer naar de waning waai
vrouw was blijven wonen. Toen hij bij da
woning kwam arriveerde net een taxi
Door G. Th. ROTMAN
99 Och, och, wat is Vertinden kwaad!
Terwijl de auto verder gaat,
Zit hij 'Liar moederziel alleen.
Omringd van balken, ka'k en steen;
Een koorts van zevenendertig-zeven
Doet al zijn ledematen beven,
En woedend roept hij: „Wacht,
fccbavuitci
'k Verzeker je, dat kost jc duiten!"
100 „Al loopt een aap ook nog zoo snel,
Een auto achterhaalt hem wel",
Dacht Jim; waarom hij. niet zoo «loin,
Wip, in een telefoonpaal klom.
Edoch, ook daar is 't niet secuur:
De dienders openen het vuur;
Ze hebben echter geen geluk
i. En schieten slechts de draden stuk
(Wordt Woensdag vervolgd..
waaruit zij stapte met een heer. Toen zij
D. zag zette zij liet op een loopen, achter
olgd door D. Hij bracht haar een 4-tal ste
:en in borst, rug en armen toe, waarna zij
a elkaar zakte. Aanvankelijk dacht men
dat de vrouw levensgevaarlijk gewond was
In het O.L. Vrouwengoetihuis waar zij heen
ervoerd werd bleek dat geen edele doelen
eraakt waren De dader is door de op lil c
chter slot en grendel gezet.
EISCH VAN PHILIPS AFGEWEZEN
De N.V. Philips had in kort geding van
N.V. Thermiom Radiola m pen fa br i ek te
ijmegen stopzetting gevorderd van de pro
ductie van enkele typen harer radiolampen
op straffe van een schadevergoeding van
100.000, aangezien deze Therm ion la mpen
inbreuk zouden maken op octrooi no. 13405.
De president der arr.-rechtbank te Arn
hem, uitspraak doende op grond van een
rapport hetwelk door den Oct.rooiiraad in
ee.n andere procedure omtrent dat octrooi
utgebracht, gaf als zijn meeting te kennen,
dat de Thermion lam pen geen raam bevat
ten, hetwelk aan de draad stevigheid geeft,
zoodat op octrooi 13405 geen inbreuk
wordt gemaakt
De president heeft derhalve den eieoh
BINNENLAND
N.V. MIJ AMSTERDAMSCH
GOEDERENVERVOER
Dividend 22,50 (v. J. j 27,50)
vergad.
Mij
n de bafa.i
het boekjaar 1
:nd vastgesteld op i nz.ou tv. j.
f 27.50) per aandeel. De winst na afschrijving
op gebouwen, paarden, matericed on effecten
bedroeg f 12.773.57.
N.V. NEDERLANDSCHE LANDBOUWBANK
Winstsaldo 279,028
de atgemeene vergadering van aandeel
houders werden de balans en winst- en verlies-
enlng ongewijzigd goedgekeurd.
„yn de winst ad f 279.028.13 werd de volgcn-
bcet<
■e fond-s f 25.462.55.
iafe-lnrieb tlngei
afsohrijvini
- debit
ubilai
UTRECHTSCHE ALG. BRANDVERZ.-MIJ
Dividend 5 (v. J. 12)
Aam het Jaarverslag over 1932 der N.V. Utr.
Alg. Biandvcrz. MIJ wordt het volgende ont-
UHet Jaar 1932 was niet gunstig. Het aantal
bramden nam aanzienlijk toe. Dat. niet te,gen-
staande het feit. dat er veel minder wordt ge-
i haar veroordeeld
EISCH VAN TUNGSRAM EN RADIUM
TOEGEWEZEN
Naar aanleiding van een door de N.V.
Philips Radiio bij den officier van justitie
le Rotterdam ingediiiende klacht werden
ongeveer 2000 Tungsram- en Radio Record-
ontvaniglampcn in beslag genomen. Tungs
ram en Radium eiechtcn van de rechtbank
teruggave ervan, welke eisch werd toegewe
zen. Philips werd derhalve in het ongelijk
gesteld en de winkeliers hebben alle Tungs
ram en Radiio Record-lampen terug ont
vangen.
HET TWEEDE KAMERLID HERMANS
VRIJGESPROKEN.
IN BELEEDIGINGSPROCES.
De Haagsche Politierechter Jhr. Mr.
Fietih heeft hedenmorgen uitspraak gedaan
in de zaak tegen het lid der Tweede Ka
mer H. G. M. Hermans, tegen wien door
het O.M. op 22 dezer 10 gulden subs.
gen is geëischit terzake dat in de „Volks
krant" een door den heer Hermans
schreven artikel is verschenen waardoor
Dr. van der Goes van Naters te Heerten
zich beleedigd achtte en deswege een klacht
bij de Justitie indiende
De Politierechter de bedoeling om te be-
leedigen niet aanwezig echtende, sprak
den heer Hermans vrij.
VOETBAL
DE R., C. V. B.-COMPETITIE.
Uitslagen van Zaterdag.
Klasse I.
Rotterdam: RCK I—HBS I
Res. Klasse I.
Rotterdam: WIA IISteeds Hooger II 00
DE C. N. V. B.-COMPETITIE.
District Zwolle.
5—2
District Twente-West.
Promotie en Degradatie.
Klasse I.
Iloogeveen: HVV I—Oranje Nassau I 410
deze overwinning
le eerste klasse gepr
District Noord-Brabant.
Zevenbergen: Zwaluwen II—Zwal. I..
V r i e n d s c h a p p e 1 ij k.
Lage Zwaluwe: Longa II—Zwal. II...
KORFBAL
DE C. K. B.-COMPETITIE.
.District Amstelland.
Kla
II.
Aalsmeer: Oranje Zwart—Wortburgia 24
V r i e n d s c h a p p e 1 ij k.
Amstelveen: VIOSOranje Zwart0G
Klasse III.
Amsterdam: O., Nass. III—O. Nass. II 12
Ouderkerk a. d. Amstel; ODIOZKC 11
District Zuid-Holland (Noord).
Den Haag: VES ITonego40
Klasse Ila.
Delft: DES I—VES IIn. d.
Den Haag: Ijsvogels I—TOP 111
Klasse lib.
Delft: Neerlandia II—ULO 51
Lisse: AnimoTonego II 55
Klasse lila.
Den Haag: KVS II—NIO II8-0
Monster: ZeemeeuwenIjsvogels II... n. d.
Klasse Illb.
Sassenheim: TOP IIVEX) III30
District Zuid-Holland (ZuidJ.
Kla
I.
1—1
Dordrecht: Oranje Wit IQuick I
Rotterdam: Rap Ivo IThor I
Klasse Ila.
Rotterdam: Blauw Wit I—GKV2—0
Rotterdam: TOP I—Hollandia I 5—0
Rotterdam: DIO IOranje Wit II50
Klasse Hb.
Rotterdam: Quick IIRap Ivo II11
Klasse III.
Rotterdam: R'dam Zuid II—Thor II 0—2
Gouda: ZwaluwenBlauw Wit 22
Schiedam: ODI II—Maassluis 61
(Woensdagavond gespeeld)
V. O. P. S. Series.,
Snel I-VO I 2—1
Snel I—ODI 14—0
VO I—ODI I 2-2
le prijs S-ol L
2e prijs VO I.
3e prijs ODI I.
Pernix was verhinderd.
ATHLETIEK
DE UTRECHTSCHE SINGELLOOP
Het is zoo langzamerhand al een traditie
geworden dat de Singelloop op den laatsten
Zaterdag van Mei begunstigd wordt door
een stralende zon. Em dat was ook dit keer
weer het geval. Het was niet te warm, en
niet te koud. Over deze gunstige omstandig
heid werd door het publiek gepraat voordat
de start plaats had. En er was enorm
veel publiek. In rijendikke hagen stonden
de duizenden bij de Laan van Puntcniberg
waar evenals vorige jaar het vertrek zou
plaats hebben. En agenten hadden handen
vol werk om een ieder zijn plaats te wijzen.
Het publiek moest buiten de touwen blijven,
maar o wee telkens als er iets bijzon
ders gebeurde, als de renners naar buiten
kwainem.of de persauto wegreed, dan drong
de massa weer naar voren. De Utrechtsche
politie is zulke drukte echter wel gewend en
alles bleef binmen paal en perk. Ook liet
heele parcours was keurig afgezet, zoodat
de weg zich van zelt wees door de scharen
van menschen die zeker al een half uur voi
ongeduld wachtten op hen, die komen zou-
Te precies 5 uur 40 minuten werd het
startsein gegeven en vlogen de renners als
hinden over de weg naar het einddoel. De
route die gevolgd moest worden was dezelf
de als vorige jaar ml. Catharijnesingel, Tol
steegsingel, Maliebaan, de overweg over,
langs het WiLhelminapark maar de finish
in de Meckelenburglaan bij de Wilhelmina-
school.
Er was weer een groot aantal deelnemers,
wel een bewijs er voor dat de Simgelloop
popuariteit wint. Na het startsein schoten
de renners al met groote vaart vooruit
de persauto moest al meteen vol gas weg-
Bij het Ledigerf lietem wij de groep even
voorbijgaan en toen zagen wij de heer Zee-
g e r s, die reeds 4 maal de loop gewonmer
beeft, aan de kop. Deze rasechte sportsman
liep uitstekend en zuiver technisch, toondi
ook nog geen spoor van vermoeidheid. On
middellijk daarop volgden de heeren Paul
uit Heerlen,, Van der Horsten Van Tooi
nenhurg. Een eindje daarop kwam de groote
groep.
Bij de spoorwegovergang bij de Ram
straat waren het eveneens deze heeren, die
nog onbetwist aan de kop liepen. Het
dus al te voorzien, dat de wedstrijd zonder
veel strijd zou verloopen. De teekening die
al bij het begin in het loopen was gekomen,
bleef constant. Zeegers wist zijm concurren
ten door telkens even in te houden en dan
weer uit te loopen zeer af te matten, waai-
door hij tegen den finish onbetwist de eer
ste was.
Zooals gezegd, was bij het eindpunt ver
bazend veel belangstelling. Tegen dat de
wimmaar van het parcours verwacht kon
worden, deinde de massa in groote span
ning. Een geweldig enthousiasme brak los
toen Zeegers de hoek omkwam en verreweg
als eerste de lijn brak.
Dadelijk waren kransen aanwezig, die den
sportheld wei-don omgehangen. Veel foto
toestellen knipten; er werd gejuicht.
Ondertusschen waren de tweede cn derde
ook aangekomen. Het waren resp. de hee
ren Paul uit Heerlen, Van der Horst uit
Amsterdam, Lodewijks. Ook deze deelden
in de vreugde en entihousiasone-uitingen
's Avonds in hotel Noord-Brabant werden
de uitslagen officieel bekend gemaakt
de prijzen uitgedeeld, wat als gewoonlijk
met vriendelijke woorden en speeches jrw-
paard ging.
:ot vreugde. Van het verlic-
ehnald. Hypotheekr
al daan.
De grootere onkoi
;r het bookja;
de reserves zu
673.669. de pi
koersverschlll
f29.632.
f 93.709
.andeolcn f 12.000.
betrekkelijk
>le liquiliteit
bedrijfs-ult-
-an een dlvi-
(v. J. 12)
f 458.331, de
N.V. VERZ. BANK VICTORIA
Verzekerd bedrag gestegen tot
72 825.000. Premiereserve tot
j 12.818.000. Div. 25 pet. (onv.)
Een vacantie-oord voor het per
soneel
boekjai
ichapplf, dio thans
f 1.14:: 000 (v j f 976.0
het
668.000 v J t C3'i.'
iille. groot f 4.933.000.
voon. en winkelhuizen
landerijen.
'c der hypotheken door
van f 1.789.300. De beleg
schuldbekentenis nam to,
f 546.000 cn bedraagt thans f 2.045.000.
Polisbeleeningen stegen met f 226 000 to
f 1.123.000. in
stlge tocstai
menlijke bei-
tot een toto
t 13.100.
f 1.181.
f 1.251.000 I
Idens.
kundige j J®®e000-j tof f 12 818.000
mldo bedraagt f 362.000 (vorig J.
Het wir
f 344.800),
afgezonderd.
Van het winstsaldo wi
ste gedeelte (f 212.600) aangewend tot verste
king der extra-reserves, terwijl voor aandeel
houders een dividend van 25% (onv.) kon wor
den beschikbaar gesteld.
Aan het personeel werd evenals vorig Jaa
een gratificatie toegekend, waarvoor f 50.00
uit het winstsaldo i3 uitgetrokken, terwül bo
vendien een extra storting werd gedaan in he
pensioenfonds voor het personeel, dat hierdoo
steeg tot f 366.100.
Uit het bovenstaande blijkt, dat dc toestan'
der maatschappij krachtig en kerngezond is.
Een vacantie-oord
Op Hemelvaartsdag had in de gemeente Wa
In de schitterende omgevin;
Veluwe-plekjes bij Wapenvt
Doel van dezen aankoop
heid van het 50-Jarig bef
Het landgoed met inventaris werd blj-
•ende herinnering aan het gouden jubllé dei
naatschapplj officieel ln gebruik gesteld.
BUITENLAND
DE INFLATIE-MAATREGELEN
IN DE V.S.
Wet Steagail reeds goedgekeurd
Uit Washington wordt gemeld, dat de
Glass-Steagall jttemk reform wet cn de annu-
ïeermg vaai de goudclausule reeds zijn aan
genomen. Een nausse op de beurzen, spe
ciaal in Wallstreet, is het gevolg geweest.
Men meent, dat Roosevelt mans werkelijk
ernst gaat maken met zijn volmachten om
kunstmatig een prijsstijging te forceeren. In
AmerikafWiSühe bantk'kiingen wordt overi
gens de wet voorgesteld als legaliseermg
van een reeds besiaanden toestand, die ma
de uitschakeling van de goudclausule in
alle Amerikaansche schukicontracten, voor
een clearing yam de verhoudingen tussolien
schuideisohers en schuldenaars noodzake
lijk geworden is.
Met groote aandacht heeft men kenni*
genomen van het feit, dat de opheffing van
ue Amerikaansche gouden stanuaard-act en
olficieele awnuleering van de goudclausuli
uit alle schuldcontracten ook de betaling
van de oorlogsschulden in papier of in we
telijke betaalmiddelen mogelijk maakt. En
geland zal, als het dc eerstvolgende rente
van de oorlogssciiuld betaalt, volgens den
thans geldenden koers ongeveer a milliocn
pd. st. minder te betalen hebben op 15 Juni.
Vercler wordt gemeld, dat het Amerikaan
sohe Ministerie van Financiën hel plan
heeft, bi rum ,ort 5 tot 6 milliard dollar pa
piergeld uit ie geven ter aflossing van ver
vallende leeningen en ter financiering van
liet noodprogramma.
Duitschland en de goudclausule.
In fimancieel-politieke kringen te Berlijn
wordt er op gewezen, dat de opheffing van
de goudclausule niet als een transactie ge
richt tegen een bepaald lamd mag worden
opgevat. Het is ook onjuist te gelooven, dat
met de wettelijke opheffing van dc goud
clausule een eeuwige afkeer van den gou
den standaard zou zijm voltrokken. De ont
wikkeling toont duidelijk aan, dat de spoe
dige terugkeer van stabiele verhoudingen
de eerste voorwaarde voor een saneering van
.het algemeen economische leven is
Amerika heeft immers practisch slechts wei
tig voltrokken, wat eigenlijk practisch
reeds sedert langeren tijd heeft bestaan.
Het is op den duur ook niet mogelijk twee
valuta's, een papier- en 'm goudvalu.a naast
elkaar te laten bestaan.
Voor Duitschland beteekent de opheffing
van de goudclausule een zekere ontlasting.
Ofschoon reeds indertijd voor de B. I. B.
verklaard werd, dat aam het principe dollar
is gelijk dollar wordt vastgehouden, heeft
thans Amerika dit standpunt practisch in
genomen. De positie van de ReichsmarK
wordt door het Amerikaansche besluit op
geen enkele wijze beïnvloed.
Hausse in Wallstreet
De maatregelen hebben in Wallstreet een
ware hausse in het leven geroepen. Er werd
voor den Zaterdag (halve beursdag) een
record-omzet bereikt. Groote koersverhoo-
gingen vonden plaats. In \y2 uur tijds wa
ren ongeveer 4y2 millioen shares verhan
deld. Ook op do goederenmarkten heerscn-
te een koortsachtige hausse-stemming. De
koersstijgingen beliepen 6—8 punten in to
taal.
Hoe krachtig Roosevelt de inflatie wii
doorzetten blijkt uit het feit, dat hij de Post
spaarbank heeft gemachtigd tot aankoop
van ICO xmliioeu dollar Staatsfondsen.
VRIJHANDEL
OF BESCHERMING?
Een medewerker schrijft ons:
De kwestie, welke met deze woorden wordt
aangeduid, is bij uitstek urgent cn practisch.
In een tijd van normaal handelsverkeer
tusschcn de verschillende staten der wereld
kan men er afgetrokken beschouwingen
over houden, het een of het ander met vuur
bestrijden of ook verdedigen. Thans bij de
ernst van de toestand gaan velen de dingen
ietwat anders bekijken cn beginnen te besef
fen. dat één regel, één houding op econo
misch gebied niet in elke tijd bruikbaar is
Nederland telt vele uitgesproken princi-
pieele voorstanders van de vrijhandel, en
gezien vanuit de ervaringen der laatste twee
jaar. niet ten onrechte!
Sinds wanneer trad de malaise ten onzent
met kracht in? Nederland werd in de wereld
crisis ingeschakeld, toen zijn export naar,
zijn handel met liet buitenland werd belem
merd!
Hoe moet deze omstandigheid worden be
schouwd en geïnterpreteerd? Zulks te weten,
is van het hoogste belang voor de nationale
welvaart.
C. H. v. Rhijn geeft in een lezenswaardige
studie in Stemmen des Tijds deze meening:
„Er zijn symptomen, die er op wijzen, dat
het vrijhandelsbeginsel in zichzelf is dood-
geloopcn."
ons te beperken tot ons land, onder
scheidt de schrijver ten aanzien van het
goederenverkeer van ons land met het bui
tenland drie gevallen:
1. Goederen die wij beter en goedkooper
kunnen leveren dan het buitenland, bijv.
zuivelproducten en kasproducten.
2. Goedren, die ons land even goed kan
leveren als het buitenland, bijv. kunst
zijde, machines e.d.
3. Goederen, die wij niet kunnen voort
brengen, bijv. katoen, koffie, koper.
Welke tendenz merken wij nu op? Een,
ten nadeele van ons land.
Immers van groep 3 is weinig heil te
wachten. Een groep 1 onze kracht ver
mindert in beteekenis, omdat het buitenland
dezelfde gunstige natuurlijke omstandig
heden bezit om zuivel- en kasproducten voort
te brengen als wij. Spant het zich daarvoor
eenigen tijd ernstig in, dan produceeren zij
voor hun .gebruik voldoende en hebben ons
niet meer noodig.
Ons monopolie, goedkooper cn beter vee
teelt- en tuinbouwproducten te kunnen leve
ren bestaat dus slechts zóólang, als bijv.
Duitschland en Engeland dat dulden.
„Ons natuurlijk monopolie vermindert, al
dus Van Rhijn, dank zij aanpassingsmogelijk-
heden der techniek en het eindpunt dreigt,
dat wij nog slechts die goederen vervaardi
gen. die evengoed elders kunnen worden
voortgebracht."
De wil van andere volken, zich van ibuiten-
landsche import onafhankelijk te maken en
„een eigen economisch bestaan te voeren",
om met Prof. van Hamel te spreken, werkt
dus op onze welvaart moordend.
Men oordeele over deze wil niet a priori
hondsch. Een land als Duitschland bijv.
heeft ernstige redenen, om zijn eigen mid
delen van bestaan te beschermen.
Doch en dat moet niet de meeste nadruk
er direct op volgen: Ook Nederland heeft
even ernstige redenen, om zijn middelen van
beslaan te bescliernien. Ook Nederland heeft
de dure plicht, zich zelf tegen economische
vernietiging te wapenen.
Er is geen enkele reden denkbaar, waarom
een land zich niet te weer zou stellen met
alle krachten, waarover het beschikt wan
neer het economisch met dc echerptse wa
penen wordt aangevallen, even goed als
wanneer vijandelijke legers de grenzen over
schrijden.
En nu verkeert ons land in de omstandig
heid, dat het zich nog te weer stellen kan,
ofschoon de kansen daarvoor dalen, aange
zien onze handelsmonopolies geen essentieele
monopolies blijken te zijn geweest en dus
zwakk ewapenen zijn in onze hand bij da
onderhandelingen met het buitenland. Die
met Duitschland hebben het pas weer be
wezen.
Het eenige wapen, dat nog bruikbaar is,
minder om anderen te treffen dan wel om
ons zelf te verdedigen, is terug te trekken!
op eigen basis.'
In dezelfde aflevering van Stemmen des
Tijds wijst prof. Diepenhorst er op, hoe wij
in 1932 \an het buitenland voor 456 millioen
gulden meer hebben ingekocht dan wij in
den vreemde aan Hollandsche waren hebben
afgezet.
Van Rhijn toont aan met reëele voorbeel
den voor de tarweteelt, dat het in „vele ge
vallen zal blijken, voor ons land voordeeli
ger te zijn de prijs van een goed door een
tarief te verhoogen in plaats van de voort-
brengingsmogelijkheid te vernietigen."
Buitengewone omstandigheden eischen bui
tengewone maatregelen. Zelfs de meest over
tuigde voorstander van vrijhandel zal moe
ten toegeven, dat er een oogemblik kan ko
men, dat het handhaven er van gelijk kan
staan met nationale zelfmoord.
Dat oogenblik is ddar.
Tenslotte: vergeet men niet al te zeer, dat
Nederland geen klein land is met 8, doch
een groot gebied met 60 millioen inwoners?
„Wanneer men zonder tarief zoowel op
binnen- en bnitenlandsche markt verdrongen
wordt .terwijl men met tarief een binnen-
landsche en bovendien Indische markt kan
voorzien, dan kan de keuze niet moeilijk
Zoolang er geen internationaal economisch
gezag bestaat .dat 't handelsverkeer regelt,
zoolang het buitenland onze middelen van
bestaan lam slaat, heeft Nederland de plicht,
samen met Indië zich op eigen basis terug
te trekken en samen te trachten de moeilijk
heden van deze barre tijden door te komen.
DE LEIPZIGER NAJAARS-MESSE
Zuid-Afrika neemt deel
De openingsdag van de in Leipzig te houden
jaarsbeura is vastgesteld od 27 Augustus rq,
datum van sluiting op 31 Augustus. D.t
Lsto geldt voor alle afdeelingen met uit-
ïderlng slechts van de textielgroep, welke
dag vroeger (dus 30 Augustus) gesloten
al ziin in het „Ring-Mes
CULTUUR-MIJ SINDJANG SARI
Dividend 1 (v. j. 3)
DIVIDENDEN OVER 1932
nr. Goederen 3 (v. j. 5)
yp.bruit t> (v. j. nihil)
tspoor wegen 10 loc v.).
