ECONOMISCHE OPBOUW VAN
NEDERLAND
AKKER.CACHETS
MAANDAG 22 MEI 1933
TWEEDE BLAD PAG. 5
DE DEFLATIE
,11
Hij, die de economische verhoudingen be
studeert en daarbij van een objectief stand
punt uitgaat, kan niet- anders: dan de on
billijkheid coristateeren, welke bestaat in 't
feit, dat alle waarden, alle goederen ont
zettend gedaald zijn, doch dat de schulden
last en de. rente-verplichtingen nagenoeg
onveranderd zijn gebleven. Ook de loonen
geven Blijk van een zekere verstarring, al
heeft de deflatie ook hier reeds eenigermate
ingevreten. Men spreekt van de hooge loo-
pen in de beschutte bedrijven, die drastisch
dienen te worden verminderd, maar de
sc.huldeischers doen nét, of zij niet door de
„gulden is een gu!den"-theorie beschut zijn.
Wanneer iemand bijv. in de achter ons lig
gende niet-crisïs jaren een huis gekocht
heeft van, laat ons zeggen f 30.000 en hij
nam hierop een" hypotheek van f 20.000,.dan
stonden bezit, schuldenlast en renteverplich
ting met elkander, in evenwicht De huis
eigenaar-had éen pandde'"hypotheek-
gever .verstrekte koopkracht ter waarde van
f 20.000. Wanneer op 't oogenblik de schuld
ad f 20,000 zou moeten worden terugbetaald
dan zou de hypotheekgever circa 45 pet
meer koopkracht terugontvangen; mocht de
schuldenaar niet aan zijn verplichtingen
kunnen voldoen en executeerde de hypo-
theekgever het pand, dan zou deze ongetwij
feld het huis zélf moeten inkoopen bij ge
brek aan een bod. Hij wordt dus nü eige
naar van een perceel, dat destijds écn over
waarde van f 10 000 had.
De aanhangers van. de „gulden is een
gulden"-theorie, een theorie, die trouwens
onk in ons recht gehuldigd wordt, zeggen,
dat hierin niets ^onbillijks schuilt, omdat
ook dezelfde rédeneering zou worden ge
volgd, wanneer, de guldén in waarde zou
zijn gedaald, dus bij inflatie. Men wijst dan
op de situatie in Duitsóhland gedurende
1922-'23, waar tal van houders
rentegeven.de fondsen, van pensioenen en
van deposito's bij banken tot den bedelstaf
gebracht werden en de overheid geen hamd
uitstak.ter beteugeling van het euvel. Zij
noemen dit het risico van elke geldbeleg
ging-
Onjuiste argumentatie
Deze wijze van argumenteeren is niet
juist. Natuurlijk moet men de door Duitseh-
land in 1922-'23 gevoerde muntpolitiek ten
strengste afkeuren; dat tóen op uiterst
billijke wijze te werk is gegaan, mag geen
reden vórmen om op h et moment'een zel fde
grove onbillijkheid, zij het ook
stelde richting, te laten bestaan. Doch, i:
midden latende of er van logica of 'onjbiH
lijkheid sprake is, het feit van de groote
tegenstelling tusschon prijspeil en schul
denlast zal er toe kunnen leiden, dat nét als
uitslaan van de zekering in het electrische
net bij een te groote spanning, ook hier de
zekering (de band met het goud) zal be
zwijken, zoodat het binnenlandsche prijs
peil evenwicht zal zoeken tot den kostprijs,
wat ten slotte bebeekent aanpassing van het
prijspeil aan loonen, huren, rente, schulden
etcetera.
Wij geven gaarne toe, dat er andere wij
zen van aanpassing rzijn, doch de®e moeten
ten deele vrijwillig geschieden en ten deele
langs wegen van diepe menscheljjke ellen
de plaats vinden. Bij aanhoudende deflatie
zullen tal van zakenlieden en bedrijven
hun faillissement moeten aanvragen, waar
door de door hen aangegane schulden met
een fractie van het geleende bedrag worden
terugbetaald. De schuldeischers zullen zeer
groote verliezen lijden, terwijl het'bestaan
voor de schuldenaren voor langen tijd
uiterst moeilijk wordt gemaakt Hetzelfde
zal plaats' vinden bij tal van landelijke be-
tanve Manitoba 2 per 190 kg
rogge no. 2 Canada
mais la Plata per 2000 kg
gerst 62/3 kg
lijnzaad I960 kg
steenkolen, bunker 1000 kg
petroleum mid conti non tal per barrel
boter, per kg
drijven en boeren. De grond wordt onder
hun voeten verkocht; het geleende geld
komt niet binnen, terwijl de vroegere wel
gestelde agrariërs tot paupers worden ge
degradeerd. Er zal een willekeurige kapi
taalsverschuiving plaats vinden; de onteige
ning van het bezit gaat langs oneffen paden
Een studiecommissie
Nu kunnen wij begrijpen, dat de verant
woordelijke overheid huivert om tot 't tegen
gaan van de deflatie over te gaan. Doch
even verkeerd vinden wij het geen doelbe
wuste maatregelen te willen b e s t u-
deeren:om te zien, of wij deze veel ver
woestende deflatie zullen kunnen koeren.
Wij hebben in dit blad reeds in 1931 ge
wezen op de wenschelijkheid het monetaire
vraagstuk door een commissie te laten be-
studeeren, in welke commissie moeten zitten
mannen uitallerlei kringen van het pro
ductie-apparaat, in de ruimste zin van het
woord genomen, dus werkgevers, werkne
mers, middenstanders en economen.
Hoe de deflatie invrat
Bij het bespreken van de deflatie geven
wij thans enkele cijfers, waaruit men de
schrikkelijke waardevermindering van
waarden kan opmaken.
nieuwe tegenstellingen worden opgeroepen,
welke nieuw ingrijpen veroorzaken. Ook
.veet men dus niet, waarheen ons ge-
heele crisis-bestel zal kunnen leiden.
eieren per 100 stuks
1925
1 Mei 1933
1925
1 Mei '33
17.20
5.25
100%
30.5%
13.08
3.85
100%
29.4%
231.50
75.—
100%
32.4%
462 50
13750
100%
29.7%
10.80
7.25
100%
67.1%
1.6S
0.32
100%
19
2.31
0.56
100%
23.8%
56.—
19.51
100%
34.9%
9.18
2.10
100%
22.9%
sh 85/6
sh 124/9
100%
145.8%
2/11,625
-/2.0625
100%
5.8%
18.75
5.875
100%
31.3%
Deze cijfers zijn genomen uit Economisch
Statistische berichten. Men ziet hieruit de
heftige waardedaling, die met uitzondering
van steenkolen minstens 65% bedraagt;
vooral rubber is ernstig getroffen. Nu mag
men natuurlijk hieruit niet afleiden, dat
deze daling alleen het gevolg is van waar
deveranderingen in de koopkracht van het
geld. Ook de verbeterde techniek, de bespa
ring op kósten leidden tot de prijsdaling.
Om in zekere mate (nauwkeurigheid is bij
gebrek aan voldoende gegevens onmogelijk
en is ook in het kader van dit artikel niet
noodig) de werkelijke deflatie te bereke
nen, moeten wij naar den goudprijs zien.
Deze is sedert 1925 gestegen met 45,8 de
prijzen der goederen zullen dus hierdoor
met minstens 45.8 moeten zijn gedaald,
want goederenprijzen zijn ten slotte goud
prijzen, daar de munt in de goudlanden een
zekere hoeveelheid goud vertegenwoordigt.
Aten kan echter niet volstaan met dit cijfer
gis norm der deflatie te nemen. De deflatie
immers zorgt voorreusachtige verliezen;
tal van gedwongen verkoopt»» vinden plaats
en koopers houden zich, in afwachting van
nog lagere prijzen, zoo veel mogelijk -af
zijdig. De waarde-daling van 'de deflatie in
al zijn uitingen kan, daardoor' op minstens
50 worden gesteld!
Het lijkt ons daarom noodzakelijk, dat
een uitspraak werd uitgelokt van een
competente commissie, waarin menschen
van diverse pluimage zitting nemen en die
het muntprobleem aan alle zijden zullen
hebben te onderzoeken. Wanneer deze com
missie tot de conclusie zou komen, dat om,
op hun innerlijke waarde onderzochte, ar
gumenten het niet tegengaan der deflatie
de voorkeur verdient boven het nemen
maatregelen, welke de evemvichtsverstoriiig
teniet kunnen doen (bijv. omdat de gevol
gen van die maatregelen niet te overzien
zijn, zoodat wij de kajis loopen, een ni
misère in andere richting te moeten door
maken) dan zal men zich daarbij hebben
neer te leggen, omdat èn de wetenschap èn
de practijk alsdan gesproken zullen hebben.
Nu volgt men slechts den weg van den
minsten weerstand. Het „laisser faire, lais
ser passer" is natuurlijk het meest gemak
kelijk. De krachtige prijsdaling, blijkende
uit de hi;ervoor gegeven cijfers wordt voor
een deel bevochten door de verschillende
crisis-steunmaatregelen. Deze maatregelen
zijn echter ook experimenten en tot nu toe
heeft men slechts bemerkt, dat steeds
BINNENLAND.
Afgevaardigden, die Woensdagmiddag in
Haarlem aankomen, vinden van halfvier tot
kwart over zeven iemand van de Regelings-
commissie aan 't Station om hun den weg
te wijzen.
Donderdagmorgen wordt tot 11 uur op
telaatkomers gewacht
NED. BOND VAN J.V. OP G.G.
STELLINGEN VAN Dr. KNOPPERS
_r. B. A. Knoppers van Amsterdam hoopt
op den Bondsdag van den Ned. Bond van
Jongel. Vereen, op
Geref. grondslag, die
Hemelvaartsdag te
Haarlem wordt ge
houden, in de mor
genvergadering in de
Wilhelminakerk te
spreken over: „Het
bewarend element ia
den arbeid der J.V."
Daarbij hoopt hij
het volgende uiteen
te zetten:
1. Het bewarend
element in den ar-
Dr. B. A. Knoppers beid der Jongelings-
vereeniging is in de
latere jaren meer en meer een onderwerp
van bespreking geworden.
2. Het bewarend element in den arbeid der
J. V. wordt hier niet betrokken op hen, die
zich afzijdig houden van de J.V., maar naar
de gegeven opdracht, op hen, die leden zijn
van de J.V.
3. De leden der J. V. moeten ook door den
arbeid der J.V. bewaard blijven met Gods
hulp bij de genade, hun door het Doopszegel
verzekerd tegen alles, wat in oruie dagen
aftrekt.
4. Het bewarend element in den arbeid
der J. V. ligt vooral ia de vorming van het
karakter, welke de J. V. beoogt, waardoor
onze. jongelingen sterke persoonlijkbeden
worden.
5. Het bewarend élement in den arbeid der
J. V- komt daarbij vooral uit in:
a. het aanvaarden van de Gereformeerde
beginselen voor leven en arbeid;
b. de vorming van een krachtig wilsleven;
c. het leeren en betoonen van gehoorzaam-
d. het aankweeken van zelfstandigheid.
Van de Regelings-Commissie.
De Regelings-Commissie van den Bonds
dag van den Ned. Bond van J. V. op G. G.
schrijft ons:
De vergadering in het derde gebouw, de
Wilhelminakerk op de Gedempte Oude
gracht, begint, evenals die in de andere ge
bouwen, om half elf. De deuren gaan ech
ter niet open om halftien, zooals per abuis
in1 het Geref. Jongelingsblad is vermeld,
maar om ongeveer 10.10. Er is n.l. dien dag
eerst nog kerkdienst in dit gebouw, die om
9 uur begint Men wordt daarom verzocht,
niet vlak voor de kerk te wachten tot de
deuren opengaan, daar het onvermijdelijke
lawaai den kerkdienst zou storen.
CHR. KRANKZINNIGEN
VERZORGING IN BRABANT
JAARVERGADERING TE BREDA
De 14e algemeene vergadering van de Pro-
testantsche Vereen, tot ondersteuning in dt
kosten van Christelijke verpleging van be
hoeftige krankzinnigen in Noord-Brabant
wordt op Woensdag 13 Mei aa. in „Ons
Huis", Karnemeikstraat, Breda gehoi
Voor de bestuursverkiezing zijn aan de beurt
van aftreden de heeren Ds. B. Telder en A.
D. van der Schans. Dr. J. J. Preuniger, ge
neesheer der stichting „Vrederust" te Ber
gen op Zoom zal een causerie houden.
Rusteloos, gejaagd, angstig
en neerslachtig? Verdrijf
toch al die muizenissen en
breng Uw gestel tot rust.
Neem een "AKKERTJE" en
zoo noodig nog een. Blij
verrast zult Ge zijn U weldra
als een herboren mensch te
voelen, opgewekt, vol zelf
vertrouwen en levenslust
"AKKERTJES" schaden nietl
Per 12 stuks slechts 50 cent.
ROFFELRIJMEN.
Huisbezoek
Ze kregen 's avonds huisbezoek
Bij Spa, die van z'n leven
Aan heel wat werk voor onze krant
Het aanzijn had gegeven.
De ouderlingen Bijl en Hol,
De één een echte „dader",
De ander meer een pratermet
Allures van een „vader",
De ouderlingen moesten eerst
Wat nader kennis maken,
Eer ze, als broeder Hol**dat zei:
fileer naar de diepte staken";
Ze spraken van de crisis en
De crisisnarigheden,
Tot broeder Hol het tijd vond om
Het ijzer te gaan smeden
Hij zag daar de neutrale krant!
Dat deed hem vriendlijk vragen:
,fi)at blad hier, broeder Spa, is dat
IIw teerkost alle dagen
Bijl, die wat meer wist van de Spa's,
Kan 't lachen haast niet laten
Toen Spa deed of hij met een smoes
Zich trachtte schoon te praten:
„Ik heb 'em noodig voor m'n toerk;
Daar kan toch niets in steken?"
Maar Hol begon voor onze krant
Gevat een lans te breken;
Bijl deed er ook het zijne toe,
En Spa scheen aaast geslagen
Toen hij het ivaagde broeder Hol
Oók even iets te vragen:
„U tracht me tot een Christlijk blad
Met ijver te bekeeren,
Maar, broeder Hol, waarom wenscht
Zich niet te abonneeren
Ik zal u niet vertellen ivat
Er verder is gesproken;
U voelt het gaat er mij niet om
Onheilig vuur te stoken,
Maar Spa, de man van onze krant,
Mocht broeder Hol bekeeren
En éindelijk als abonnee
Voor onze krant noteeren!
DE WEGWIJZERS VAN DEN
A.N.W.B.
EEN PRACTISCHE VERBETERING
De A.N.W.B. Toeristenbond voor Nederland
zal binnenkort een practische verbetering
aanbrengen aan de bekende Bondswegwij
zers. In 't belang van het doorgaande ver
keer zal nl. op alle wegwijzers langs de
hoofdverkeerswegen in ons land naar Am
sterdam worden venvezen, door middel
oranje-gekleurde opzetibordjes, met bet op
schrift „Amsterdam" en een getal, aange
vende den afstand in kilometers.
(Nadruk verboden.)
LEO LENS.
ij.'jui.nütaand panorama van de nieuwe RQtterdamsche binnenhaven en haar omgeving geeft wel een imposant beeld van het werk der nieuwe Bchie-Maasverbinding. Links ziet men de vandaag officieel geopende dubbele Parksluizen,
W£Ïk$ de binnenvaart in de- Parkhaven leidt en vandaar op de Maas. Rechts op de overzichtsfoto, welke van het kantoorgebouw van het G.E.B. werd genomen, de 130 meter lange Pieter de. Hoochbrug, welke de Coolhaven in tweeën
deelt. In den dnehoek naast de Parksluizen komt de uitmonding van de tunnel te liggen.
Om net insigne brandweerman te behalen, laten
Engelsche verkenners, die zich vrijwillig hebben
aangemeld voor assistentie van de brandiveer, zich
deskundig voorlichten.
Rechts: „Het Vechterstrand"dat Zaterdag aan
een kromming van de Overijsselsche Vecht, voor
Zwolle is geopend.
'n Prachtig overzicht der troepen, die oefenen voor de bekend(
ceremonie van „trooping the colour".
Links: De watermalen van Holstorn Cornwallmet eert
scheprad van achttien meter diameter, wordt omgebouwd tót
veevoedermolen.
Zaterdag voeren de; eerste S'chebeningsche visschersschepen ter hanng-
vangst uit onder Poolsche vlag. Een der booten met de Poolsche initialen
in de Scheveningsche haven.
