Nazi en Heimwehr te Weenen
UIT HET SOCIALE LEVEN
MAAN AG 13 III tl ly33
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
DE BEIERSCHE MINISTER Dr.FRANK
ONGEWENSCHTE GAST
Heimwehrmarsch door de hoofdstad
DE STEMMING DEE WEENERS
VERDEELD
Zaterdagmiddag zijn de Pruisische minis
ter van Justitie, Kerrl, en de Beiereche dito,
Frank per vliegtuig op het vliegveld in
Weenen te Aspern, aangekomen.
Zij werden door een menigte van enkele
duizenden met geestdrift begroet.
De officieele begroeting had plaats binnen
een cordon van Weensche polit e.
In een lange rij auto's en motorfietsen ver
trok de nationaal-socialistische stoet naar
Weenen.
In de straten stonden vele duizenden ge
schaard, die met hakenkruisvlagjes de Duit-
sche gasten toewuifden.
Zooals bekend, staat de Oostenrijksche
dictatoriale regeering allerminst vriendelijk
tegenover dit bezoek van nazi-ministers, dat
door de Oostenrijksche bruinhemden, in
samenwerking met de Duitsche, was geor
ganiseerd en vooral diende als demonstratie
tegen de rcgeering-Dollfuss.
In het bijzonder was haar de komst van
den Beierschen minister onwelkom. Doze
heeft n.l. kort geleden zich in een radiorede
op zeer onaangename wijze over de Oosten
rijksche regeering uitgelaten en de Oosten-
rij ksche nazi's aangespoord haar weg te
jagen
Dr. Frank onwelkom
Op het vliegveld reeds meldde izich, in ver
band hiermee, de vice-hoofdcommissaris van
politie Skubi bij den heer Frank en zeide
tot hem: „Ik heb <u, te zeggen, dat uw bezoek
ongewenscht is. De Bondsregeering zal ech
ter alles doen om uw persoon te beSCher-
men'- T1.>
Daarop antwoordde minister Frank: „Ik
verzoek U aan Uw Bondsregeering mede te
deelen, dat ik voor dezen beminnelijken
groet zeer dankbaar ben".
In een rede, die hij te Weenen heeft ge
houden, heeft Frank nog verder gereageerd
op de hem te beurt gevallen ontvangst. Hij
sprak cr n.l. nu reeds zijn vreugde over uit,
dat hij binnen niet te langen tijd aan een
ander bevrijdingsfeest te Weenen hoopt te
kunrten deelnemen.
Dit „ander" sloeg op het bevrijdingsfeest,
dat gister te Weenen is gevierd: de bevrij
ding n.l. van de Turken voor 250 jaar, waar
bij een voorvader van de tegonwóordigen
Iieimwehrleider prins Starhemberg, een
oorname rol heeft gespeeld!.
Bezoek van Hitler aangekondigd
Dr.' Frank kondigde in zijn rede een spoe
dig bezoek van Adolf Hitler aan Oostenrijk,
r^n het graf van zijn ouders te bezoeken,
aan, en zeide dat Hitier de tegenwoordige
bevrijder van de Turken is en dat hij wel
zorgen zal dat deze Turken nooit meer het
hoofd zullen opsteken»
Dr. Frank heeft no^ in een persgesprek
meegedeeld, dat de Oostenrijksche minister
Schyschringg. toen hij Berlijn bezocht, hem
om eeii tegenbezoek te Weenen had ge
vraagd. Hij had dit bezoek thans willen
brengen. Des te meer heb ik mij zeide dr.
Frank als minister cn als m«ja die de
rijksregeenng juridisch van advies gediend
heb diep getroffen gevoeld toen de vertegen
woordiger der Oostonrijiksche regeering ver
klaarde dat mijn bcizoek niet gcwenscht was,
wan} dat was de beteekenis van zijn
woorden. Hiermede heeft de zaak natuur
lijk een officieelen toon gekregen, daar
natuhrlijk de rijksregeering niet stilzwijgend
dezen onvricndelijken toon kan aanvaarden.
Spr. wist niet van welken aard de maatre
gelen zullen zijn, die Berlijn zou nemen,
maar er zal iets gebeuren.
Incident te Graz.
Zondagavond is dr. Frank per auto in
Graz aangekomen. Daar de auto van den
minister niet den oorspronkelijk vastgestel-
den weg mocht volgen, stapte dr. Frank uit
protest uit cn begaf zich te voet naar het
gebouw \an de gouwleiding der pat, soc.
partij. De chauffeur reed met den wagen,
waarin de eohtgenoote van dr. Frank zat,
verder en vroeg oen politie-agent naar den
weg. De chauffeur werd gearresteerd, doch
later weer vrijgelaten. Zijn pas werd echter
in beslag genomen.
Bij gijn begroeting op den Schlossberg
verklaarde dr. Frank o.a., dat de beleediging
die de Oostenrijksche regcering den gaston
uit het Rijk had aangedaan een belee
diging was van Adolf Hit le r en
van het gansche Duitsche volk.
R ij k s-D u i t s c-h e rs zullen Oosten
rijk zoolang mijden, tot door de
Oostenrijksche regeering ge
noegdoening voor de beleediging
gegeven as.
Te Weenen
Te Weenen hebben de Duitsche ministers
dadelijk na aankomst een bezoek gebracht
aan het Bruine Huis, waar ook de Duitsche
gezant bij tegenwoordig was.
De Heimwehrmarsch
Zondag heeft voor het Slot Schönhrunn te
Weenen een grootsche herdenkingsplechtig
heid plaats gehad ter herinnering aan de be
vrijding van de Turken.
Een 40.000 man Heimwehrtroepen, mee-
rendeels uit de provincie, had zich daartoe
in militaire formatie opgesteld.
De bondskanselier Dollfuss en de leden der
regeering waren er bij tegenwoordig.
Starhemberg riep in zijn redevoering de
Heimatwehren op trouw te blijven aan het
Duitsche Oostenrijk cn te strijden voor een
vrij, Duitsch Oostenrijk.
Tot den bondskanselier richtte hij, evenals
minister Fey, die vóór hem het woord voer
de, het verzoek: Blijf hard, geef ons wanneer
gij het oogenblk gekomen acht, gelegenheid
met u te strijden.
Aan het slot van zijn redevoering keerde
hij zich tegen de nationaal-socia listen,
waarbij hij als zijn overtuiging uitsprak, dat
de Heimatschutz de uiteindelijke overwin
ning zal behalen
Vervolgens werd het woord gevoerd door
bondskanselier Dollfuss, die o.m. het volgen
de uiteenpette: Onbekommerd om alle aan
vallen gaan wij onzen weg voor het welzijn
van ons volk, vastbesloten en zonder aarze
len. Vandaag gaat het er niet om of wij
grootere of klenere groepen in het parle
ment vertegenwoordigen, het gaat thans om
het geheel, daar wij Oostenrijk willen be
houden en in Duitschen geest willen opbou
wen.
Van Schönbrunn marcheerden de in
uniform gekleede formaties der Heimwehren
naar de stad en defileerden op het Schwar-
zenberg-plein. Het voorbij marcheeren der
troepen duurde 4 uren.
Op verschillende plaatsen kwam het. tot
tegenbetoogingen. Bij een daarvan werd de
straat met gevelde bajonet ontruimd.
In een reeks provincieplaatsen is het bij
het transporteeren der Heimwehren tot bot
singen gekomen. Zoo zija te St. Poelten vier
Heïinwehïinannen zwaar gewond. Hierbij
werden 8 nat. soc. gearresteerd. Tot botsin
gen tusschen Starhembergsche en Stiermar-
kensche Heirmvehren is het in Bruck en
Loeben gckoqien.
Op verschillende plaatsen werden stecnen
naar de oprukkende formaties geworpen.
Men kan wel zeggen, dat deze herdenking
den band tusschen Ohr. sociale regeering en
de Heimwehr-troepen van Starhemberg heeft
vastgemaakt
De gebeurtenissen van Zaterdag en Zon
dag hebben anderzijds de tegenstelling tus
schen de regeering en de nationaal-socialis-
ten nog verdiept en bovendien de regeeriag
in een zeer onaangename positie gebracht
tegen de Duitsche regeering.
Laatstgenoemde schijnt er van uit te
gaan, dat een groot deel van de bevolking
van Weenen op de hand der nam's is en ook
aan te nemen, dat de politie in de hoofdstad
voor verreweg het grootste deel nazi-gezind
is. Het uitdagend optreden van Kerrl en
Frank om juist in deze dagen op zoo demon
stratieve wijze naar Weenen te komen, is
daaruit te verklaren.
Nazi-leider ie Weenen gearresteerd
WEEiNEN, 15 Mei. De nationaal-socialis
tische „Kampfruf" meldt, dat de Oostenrijk
sche leider van de nat. soc. juristenbond, dr.
Bernwieser, in verband met de rede, die hij
te Berlijn heeft gehouden op het Congres
voor Duitsch recht, gister te Weenen is ge
arresteerd.
HITLER WIL DE ONZEKERHEID
WEGNEMEN
DE GROOTE PROBLEMEN DER
BUITENLANDSCHE POLITIEK
Uit Berlijn wordt gemeld*
Met betrekking tot de plotseling bijeenge
roepen Rijksdagzitting van as. Woensdag
wordt van olticieele Duitsche zijde verklaard,
dat der.e bijeenroeping een logisch gevolg is
van de jongste ontwikkelingen in de bui-
tenlandsche politiek. Duitschland ziet zich
hierdoor gedwongen duidelijk zijn standpunt
te kennen le geven over de groote probl©.
men der buitenlandsche politiek. De rijles-
kanselier zal in zijn rede niet alleen de jong
ste phse tier ontwapeningsconferentie be
handelen doch zal hetontwapenings
probleemin z ij n geheel b e s p re-
ken. Een opheldering der situatie
is vooral noodig in verband met
de as economische conferentie;
alle onzekerheden moeten voordien zooveel
mogelijk worden weggenomen en natuurlijk
is het in de eerste plaats noodzakelijk dat
de ontwapeningsconferentie tastbare resul
taten zal opleveren.
Bovendien pal de rijkskanselier zijn stand
punt uiteenzetten ten aanzien van de rede
voeringen van den Engelschen minister van
Oorlog, ITailsham, en den Franschen minis
ter van Buitenlandsche Zaken Paul Bon
cour. Deze redevoeringen, zoo wordt van
Duitsche zijde verklaard, hebben slechts te
beteekenen dat men Duitschland thans on
der politieke pressie wil brengen. Eenvoudig
geformuleerd willen zij zeggen, dat de ster
ken sterk en de zwakken zwak moeten blij
ven. De rijkskanselier zal met allen nadruk
verklaren dat dergelijke methoden ten slotte
moeten leiden tot een mislukking der con
ferentie. Stelt men Duitschland ultimatieve
eischen, dan kan men er zeker van pijn, dat
Duitschland zich voor geen ultimatum zal
buigen.
Wat hot „dossier" betreft waarmee Bon-
cour dreigt wordt gezegd: Er is geen mate
riaal voorhanden op grond waarvan men ons
ervan zou kunnen beschuldigen den vrede
te willen verstoren en op een oorlog aan te
sturen.
In het algemeen genomen zal de rede van
den rijkskanselier ten doel hebben een wij
ziging teweeg te brengen in de te Genève
gevolgde methodes. Hitier zal daarbij uit
gaan van twee gezichtspunten. In de eerste
plaats zal hij protesteeren tegen het feit, dat
de andere mogendheden niet ontwapenen en
in de tweede plaats zal hij opkomen voor de
Duitsche afweerbonden, die, zoo -wordt ver
klaard, uit een geheel verkeerd oogpunt be
keken worden. Gelukt het dene noodzake
lijke wijziging teweeg te brengen, dan kan
de ontwapeningsconferentie succes hebben.
Gelukt dit echter niet, dan is de conferentie
reeds thans dood.
Alfred Rosenberg is Zondagochtend uit
Londen naar Berlijn vertrokken. Een atta
ché van de ambassade deed hem uitgeleide.
Op het perron hod zich een aantal com
munisten verzameld, diie een roode vlag
hadden meegenomen en vlugschriften ver-
spnetidldien. Zij riepen: „Weg met Hitler!" en
„Weg met het fascisme!". De politie had
uitgebreide voorzorgsmaatregelen genomen.
JODEN IN PALESTINA.
Sinds aanvang 1933 is er een versterkte
immigratie van Joden in Palestina. Werden
<m het 2e halfjaar 1932 slechts in totaal
2000 Joodsche immigranten toegelaten, thans
zijn het er sinds Januari jl. 750 per maand,
en dat, alhoewel werkloosheid en nood zeer
groot zijn. Ook de grondaankoop door Joden
•is versterkt waarneembaar. Hand in hand
met een en ander gaan venscherpte Arabi
sche actie en concurrentie. Een Arabische
weerstandskas werd opgericht en volgens de
Allg. Missionsnachricnten hebben de Ara
bieren naar Britsch-Indisch voorbeeld aan
de regeering meegedeeld de samenwerking
met haar te verbreken en haar publieke op
treden te Bullen boycotten, zoolang zij de
Joodsche immigratie toelaat,
VON PAPEN LEIDT HITLERS
REDE IN
Strijd tegen pacifisme is nog geen
oorlogszucht
„DE RING OM ONS HEEN"
Vice-kanselior von Papen heeft gister te
Münster op een gemeenschappelijke betoo
ging van de nat. soc. partij e:i den Stahl-
helm van Noord-Westfalen een rede gehou
den, die als een inleiding kan worden be
schouwd, vaa de a.s. Rijksdagrede van
Hitler.
Von Papen betoogde, dat Duitschland zal
blijven voortgaan aanspraak te blijven ma
ken op gelijke veiligheid, hetgeen volgens
hem wil zeggen „ontwapen,ing van anderen
en niets andere". Tevens heeft hij een schel
pen aanval op het pacifisme gedaan, terwijl
hij van de gelegenheid gebruik maakte om
er op te wijzen, dat de partijen, die het na
tionale bewind vormen gelijke rechten heb
ben doch er naar moeten streven geestelijk
één te worden.
„De Duitsche volksvertegenwoordiging, al
dus von Papen, zal a.s. Woensdag bijeenko
men opdat de wereld buiten Duitschland
verneemt, hoe de Rijlcsregeeiring en het
Duitsche volk over den toestand denken en
welken weg zij zullen inslaan. De wereld
mag dan hooren en zien, dat aan een groot
volk, den drager van een oude cultuur,
slechts voor een korten tijd de materieelc
middelen voor e.ijn levensrecht-en kunnen
worden onthouden, waarop het evenzeer
recht heeft, als alle andere mogendheden
der wereld.
„De minister van Oorlog van een buiten
landsche mogendheid heeft dezer dagen van
sancties gesproken; het geheugen van de
woreld en van die staatslieden schijnt ver
bazingwekkend kort te zijn", vervolgde von
„In Lausanne hebben zij mij en zichzelf
gelukgewcnscht omdat na 14 jaar aan een
van de vergissingen van de zijde der over
winnaars, namelijk aan de herstelbetalin
gen, een einde was gemaakt en dat met het
einde van den droom Duitschland zou
alles beitalen nu ook een zalig einde was
gekomen aan de fantastische gedachte, dat
men de betaling door militaire sancties kon
afdwingen.
Deze minister van Oorlog weet blijkbaar
niet welk een hypocrisie het is den Volken
bond te vemceken sancties te nemen tegen
een mogendheid, die niets andere doet dan
een moreelen strijd te voeren tegen iinmo-
rcele verdragen, terwijl toch die Volken
bond er zelfs niet in slaagde maatregelen
te nemen tegen die mogendheden, die naai
de wapens hebben gegrepen en oorlog heb
ben gevoerd.
Wij zullen echter blijven voortgaan niets
anders te doen, dan ons recht te eischen op
gelijke veiligheid temidden der naties, d.w.z.
de ontwapening der anderen, overeenkom
stig het \erdrag van Versailles en miets
anders. Wij zullen toonen, dat de natie van
thans, mot stalen zenuwen, tegen elke pro
vocatie slechts zal strijden voor den gelijk
gerechtigden vrede voor allen.
De strijd tegen het pacifisme kan nooit
gelijkgesteld worden met de zucht naar
oorlog. Het pacifisme heeft geleid tot een
verkeerde levensbeschouwing. In plaats van
de wilskracht op te zweepen tot den levens
strijd wilde men het ieder zoo gemakkelijk
mogelijk maken. De pacifistische oorlogs
literatuur deed het voorkomen, alsof
iemand, die op het veld van eer was geval
len, ©en omia-tuurlijken dood was gestorven.
Wat voor den man het slagveld is, dat is
voor de vrouw het moederschap. Voor het
behoud van het eeuwige leven is het offer
van het individu noodig. De geest van Lan-
gemark en die van de nationale revolutie
zijn dezelfde. Der.e geest bezielt de solda
teske menschen, die naar lichaam en ziel de
zelfden blijven, of zij S.A.-mannen of Stahl
helmleden zijn. Die geest beteekent leven,
maar ook offerdood en die geest blijft in de
bittere jaren bestaan, om dan te voorschijn
te komen voor een nieuwen heldhaftigen
tijd".
Von Papen bespTak vervolgens de ver
schillen tusschen Stahlhelm en nat.-soc.
stormtroepen. Eerstgenoemde zet de tradi
ties van het oude leger voort en is in tegen
stelling met de S.A. niet politiek georien-
De vice-kanselier betoogde verder, dat men
in de dagen van nationale opheffing en de
Duitsche lente niet het oude soldaten-be
ginsel mag vergeten dat de toestand wel
overwogen en critisch bestudeerd moet wor
den. Groote overwinningen en beslissingen
kunnen niet zonder zwaren strijd verkregen
worden. De geestelijke omwenteling, aldus
Papen, is voor de buitenwereld een
raadsel gebleven.
„Wij willen er voor werken, dat er in
Duitschland spoedig nog slechts één staats
opvatting bestaat die ons allen vercenigt.
Zoo zeker het is dat er thans geen plaats
meer is voor partijen en partij-politiek, zoo
Beker is het ook, dat de geestelijke unifica
tie van de Duitsche antellectueelen nooit het
gevolg mag zijn van dwang, maar uit de
eerlijke oprechte overtuiging moet voort
spruiten".
Doordat men niet in staat is, vervolgde
>n Papen, de grootheid van de geestelijke
omwenteling, die zich in Duitschland vol
trekt, te begrijpen, heeft zich om ons heen
een ring gevormd, welke overeenkomst ver
toont met de omstandigheden van Augus
tus 1914. Het zou kinderachtig en niet in
overeenstemming met den tijd zijn, waarin
wij leven, wanneer wij uit overschatting, of
uit zwakte, de oogen zouden wallen sluiten
voor de gevaren, die ons nationale leven
schijnen te bedreigen.
„De rijkskanselier heeft Woensdag j.l. ge
zegd, dat hij trotsch zou zijn aan het einde
van zijn leven te kunnen Beggen dat hij
den Duitschen arbeider voor zich heeft ge
wonnen. Met evenveel recht, aldus von Pa
pen, zal hij aan liet einde van zijn leven
mogen zeggen, dat hij het Duitsche solda
tendom, met zijn onsterfelijk plichtsbewust-
zijn, zijn moed, zijn onvoorwaardelijke over
gave aan het land van Goethe, aan het land
zijner vaderen, weer in het middelpunt der
Duitsche natie heeft geplaatst".
Von Papens rede werd met stormachfci-
gen bijval begroet.
VIER MILLIOEN MARK IN BESLAG
GENOMEN
VAN DE SOCIALISTISCHE PARTIJ
Ten huize van oud-minister Severing en
talrijke leiders van den Reiohsbanner te Bie
lefeld zijn door de r^'itie huiszoekingen ver
richt. Er werden 55... mark in goud, auto's
.echniscbe gereedschappen, propagandama
teriaal en dossiers in beslag genomen.
In Hamburg is 3.790.682 mark, toebehoo-
•ende aan de socialistische partij, in beslag
genomen. Het geld bevond zich o.a. in het
partijbureau, bij den Reichsbanner, in het
v; vereenigingsgebouw, bij een aantal druk
kerijen, de arbeidersbank en op postcheque
rekeningen.
PARTICULIERE SCHULDEN
Bijeenkomst van obligatie-houders te
Berlijn aangekondigd
„Ik ben voornemens", zoo zeide de presi
dent van de Rijksbank, dr. Schacht, alvo
rens hij eich op de „Europa" voor de thuis
reis inscheepte, „den vertegenwoordigers
der houders van Duitsche obligaties in de
verschillende landen te verzoeken, onver
wijld te Berlijn bijeen te kernen, opdat zij
samen met ons den huidigen toestand na
gaan cn overwegen, langs welken weg men
zich aan de situatie kan aanpassen".
„Twee en een half jaar geleden beschikte
de Duitsche Rijksbank over ongeveer 750
mülioon dollar aan goud cn deviezen, die
ten dccle uit den export, deels uit andere
bronnen afkomstig waren. Sindsdien heb
ben de Duitsche debiteuren 250 millioen dol
lar in gouden devienen op hun buitenland
sche schulden gedelgd, waardoor de goud
en deviezenreserves der Rijksbank tot een
•buitengewoon laag peil zijn gedaald. Uit de
staten der Rijksbank valt te zien, dat deze
reserve iedere week verder daalt".
„Ik ben in de gelegenheid geweest", aldus
verklaarde Schacht tevens in deze vork la-
ring, „de bank- en valutaproblomen te be
spreken waarover niet door do regoeringen
kan w-orden onderhandeld, daar zij op par
ticuliere schuldcischere betrekking hebben.
Het vraagstuk der nakoming van onze par
ticuliere verplichtingen tegenover het bui
tenland is niet gelegen in de eventueele
moeilijkheden, die de afzonderlijke schul
denaren hebben, om de vercischto bedragen
bijeen te brengen, doch in do moeilijkheid de
transfereering dezer betalingen door hot
zich verschaffen van de benoodigde devie
zen te bewerkstelligen. Aangezien alle naar
Duitschland komendo deviezen volgens de
thans geldende bepalingen aan de Rijksbank
moeten worden afgeleverd, kan de schulde
naar slechts via do Rijksbank deviezen ont
vangen".
De New-Yorksche bankiers zijn geneigd
Schachts verklaring aldus te interpreteeren,
dat hij slechts beoogt te komen tot een rege
ling waarbij de houders van Duitsche obli
gaties op langen en korten termijn meer
gelijkelijk zullen deelen in do betalingen,
die Duitschland verricht.
JAPANSCHE TROEPEN NADEREN
PEKING
STRATEN GEBARRICADEERD
Uit Peking wordt gemeld:
In snel tempo rukken thans de Japansche
troepen op in de richting van Peking en
Tientsin. De afdeelingen die van Tsjinwang
tau naar Peking opmarchecren langs den
grooten Mandarijnen-weg hebben reeds de
halverwegen gelegen plaats Fengjoen be
reikt, en het voornemen bestaat verder op te
rukken tot Toengtsjar, een stacl 15 K.M. ten
Oosten van Peking. Reeds zijn ©enige vlieg
tuigen boven Toentsjau verschenen die met
een aantal bommen een schoolgebouw ver
woestten, waarbij 15 personen werden ge
dood en 35 min of meer ernstig gewond.
Ook in de richting van Tientsin maken de
Japansche troepen goede vorderingen. Het
Japansche hoofdkwartier te Moekden deelt
mede, dat men Tientsin tot op 28 K.M. is
genaderd cn dat het zich laat aanzien, dat
de stad uiterlijk Maandagavond zal worden
beret. Reeds heeft men te Peking en Tien
tsin de straten met zandzakken gebarrica
deerd. Intusschen wordt door de Chincezen
nog steeds tegenstand geboden. Alleen reeds
in de afgeloopen week zijn in den strijd ten
Zuiden van Nantienmin, volgens mededce-
lingen van den Chineeschen minister van
Oorlog, 3000 Ghineezen gevallen.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE
UITSTEL VAN BIJEENKOMST HOOFD
COMMISSIE TOT DONDERDAG
President Henderson heeft den mogend
heden een officieele nota doen toekomen,
waarin wordt medegedeeld, dat de op Maan
dag vastgestelde zitting van de hoofdcom
missie der Ontwapeningsconferentie wordt
uitgestald tot na de regeeringsverklaring
•in den Rijksdag. De zitting zal Donderdag
middag aanvangen. Ambassadeur Nadolny
•is Zaterdag naar Beriijn vertrokken.
Tola, Thealer, Dollar, TaeL
Reuter meldt uit Nanking: De Centrale
Politieke Raad heeft China's 1000 jaar oude
zilveren munteenheid, de tael, afgeschaft
als berekeningsbasis cn als standaardmunt
in de plaats gesteld den Chineeschen dollar,
welke een nominale waarde heeft Tan 90 ct.
De tael heeft hiermede een volléctëgen rond
gang om de wereld gemaakt, want in de
middeleeuwen, toen de handel op het Oosten
in grooten bloei verkeerde, verscheen deze
munt als de tola in Italië en later als de
zilveren thealer in Duitschland. Daarna stak
hij den Atlantischen Oceaan over als de
dollar en omdat de nieuwe wereld overvloe
dig zilver bezat, werden Mexicaansche dol
lars in de 16de eeuw door de Spanjaarden
naar China geëxporteerd. Sindsdien hebben
dollars van allerlei soort hun weg naar
China gevonden, tot tenslotte de kleine
Ghineesche dollar, die thans de standaard-
munt geworden is, zijn grooten voorganger
geheel verdrongen heeft.
ANTI-DUITSCH INCIDENT IN HET
LONDENSCHE PANOPTICUM
Zaterdag hebben dirie communisten, diie
Vrijdag het beeld van Adolf Hitler in het
Panopticum van Madame Tu6®aiud hadden
besmeurd, voor de LondenLOhe politierechter
terecht gestaan. De deden zijn van beroep
reep. journalist, schrijver en handelsreizi
ger. De vrouw van den schrijver, die
detective had aangevallen, was eveneens
gedaagd. De schrijver verklaarde dat de
bezoedeling van het beeld een protest was
geweest tegen het feit, dat Rosenberg als
vertegenwoordiger van ITitler naar Londen
was gekomen. Daarna riepen de vier aan
geklaagden in koor: „Weg met Hitier, weg
•met het fascisme!", waarop een ernstig
handgemeen ontstond tusschen hen en
-half dozijn politieagenten. Een politieagent
werd tegen den grond geslagen. De zaak
werd een week uitgesteld.
DE TOESTAND IN DANTZIG
Na de bezetting van het vakvereeni-
gingsgebouw.
Volgens een mededeeling van den gouw
Dantzig der NSDAP is de door de sociaal
democraten afgekondigde algemeene staking
niet gelukt Slechts de afgezette vakvereeni
gingsleiders zouden hebben gestaakt.
Naar de leiding der nationaal-socialisti
sche bedrijfscellenorganisatie yerdcr mede-
MASSAONTSLAG OP DE MIJNEN
Naar do „Limburger Koerier" verneemt
zal op 15 Mei op verschillende mijnen een
groot aantal arbeiders worden ontslagen.
Op de Oranje-Nassau-mijnen, vier in getal,
zullen 200 tot 250 mijnwerkers ontslagen
worden. Ook op de „Laura," en de „Julia"
wordt een groot aantal mijnwerkers ontsla
gen, in dc eerste plaats buitenlanders en
ongehuwden. Op dc „Willem Sophio" zul
len geen ontslagen plaats hebben.
Dc reden is. naar het blad verneemt, te
zoeken in het steeds slechter worden van
de afzetmogelijkheden, speciaal van huis
brandkolen. De voorraden daarvan zijn
sterk gestegen, Hat niet langer kan worden
voortgegaan met dezolfdo hoeveelheden te
blijven producoeron.
Wij vernomen nog dat op de Dominiale
Mijn aan 55 arbeiders ontslag wordt a
leend. Aan de staatsmijnen wordt ev
eens ontslag aan een aantal mijnwerkers
verleend, maar dit getal is niet belangrijk
hoogcr dan het gewone maandelijkscho
ontslag dat hier plaats vindt. In verband
met He moeilijkheden inzake de huisbrand
zijn hier honderd arbeiders van de „Wil-
helmina" naar de „Emma" overgebracht,
LOONSVERLAGING IN DE SIGAREN-
INDUSTRIE
Het Verbond van Vereenlg-lncren van Sigaren
fabrikanten in Nederland en de Ned. R.K.
Vereeniring van Sigarenfabrikanten hebben
ann de weakneinenaorganiaatiea
zij liet collectief contract, dat
loopt.
bestuurde ra zullen heden met de vertegenwoor
digers der fabrikantenorganisaties confereereil
ter bespreking vaai de gestelde voorwaarden.
NED. CENTR. BOND VAN CHR. AKBEI-
DERS(STERS) IN DE BEDRIJVEN VAN
VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN
Blijkens het tiende verslag van bovengcnocm-
den Bond over 1931 en 1932 steeg he.t ledental
in 1931 van 2253 tot 2653. In den loop van 1932
steeg het tot 3059. Het aantal afdeelingen in
1931 bedroeg 52 en dat dor correspondentschap
en^ 10. Deze getallei
Het verslag geeft heel wa
toestand in de bedrijven, de
andere bedrijfsvraagstukkei
waarden in
Heit fin au
6S.321.G8 ei
f 186.402.24. De wil
van arbeidisvoor-
aatiaen.
uit over 1931 met
77.232.08. Hat t
31 Deeembe
'n olndeijfor vara f 77.282.08. Hot
vermogen van de werkloozcnkas vermeer-'—J"i
over 1931 met f 5274.89. maar verminderde
1932 mot f 17.863.55 en bedraagt nu f37.8ol.5o.
Het jaarverslag telt bijna 100 pagina's druk.
De tekst i3 verlucht met extra mooie foto's va
als Bondsvoorzitter
teeg het tot 5319.
5253. In den loop 1
t daailde eohtci
ten 18 nieuwe a:
1932. Er
afdeelingen worden opgohoven. Er kwar
over 1931 26 correspondentschappen bij en o
1932 9 correspondentschappen.
Deze uitbreiding was voor het beMmgrljk
deel het gevolg van do propagamda-actlo
den vierden bezoldigden bestuurder.
In ongeveer 140 plaatsen is de Bond vertegen
woordigd door eon afdoeling of correspondent
schap. Van het hoogste aantal grfng höt leden
tal met 65 achteruit.
In de twee verslagjaren gingen over naar -der
dende?ed"ratievcn'' 6 naar den r k bond 8.
Daartegenover staan nog steeds gunstiger cij
fers van overkomst. Over hetzelfde tijdvak toch
kwamen over uit den modernen bond 146. u'*
den neutralen 32. uit den federatlevcn 28 e
uit den catogoralen bond 35.
Belangrijke documentatie®. welke* van groot
waarde zijn voor afdeelingsbestuurd»-- wo,
den door het verslag, dat 140 pagina
Over 1931 sluit de verlies-
met een cijfer van f 74.105.16.
meerdering v»
telt. ge
i winstrekening
Over 1932 zijn deze cljferB: Verlies- en W
rekening f 79.215.07, met een vermeerdering
fS 234.06. De balans geeft een eindbedrag
f 165.805.27 aan. Het fonds „Hulp in Nood kon
wear belangrijk werk doen, |g
cleel ook góed voor.
DE NIEUWE LOONSVERLAGING IN DE
TEXTIELINDUSTRIE
Vorige week werd in een vijftal spinnerijen
te Enschedé een nieuwe loonsverlaging
10 afgekondigd, welke verlaging ov
dagen zal lngnim. Deze verlaging geldt vo
spinnerijen „Tubantiia", „Oosteryeld
berk". „Ramshoeve" en de Enschedesche Ka
toenspinnerij In totaal worden er plm. 1C00
arbeiders door getroffen.
De fabrikanten dealen mei
regel gedwongen te zijn d<
drijfsuitkoi
- ^.j.. de slechte be-
ardoor verschillende bedrij
verliezen hebben geleden.
Reeds wordt in een aantal bedrijven short-
kt, hetgeen
irljen uiter-
bodrljv
de andere week werkei
De arbeidersorganisaties zijn nog niet off
de
el het rayon stil. Het Is er rustig. Te
ner-Erfschcidenveen zijn de polith
len verscherpt.
nde arbeiders aldaai
de gelegen-
derd voort. Arbeiders noch vervenera vertoom
eiglng toe toenadering.
WERKLOOSHEIDSVERZEKERING EN
ARBEIDSBEMIDDELING
De directeur van den Rijksdienst der tVerk-
losheids verzekering en Arbeidsbemiddelti
eelt mede. dat do werkloosheid onder
38.000 leden van gesubsidieerde werklooze
assen in de week van 24 tot on met 29 9April
eeft bedragen 26 dat is 1 minder di
hooger dan in
overeenkomstige week van 1932: in dit Jar-
het hoogtepunt bereikt in don aanvang vr
deelt zouden de leiders der vrije vakver-
eenigingen hebben geprobeerd zich los te
maken van de Duitsche vakvereenigingen
en zich aan te sluiten bij de Poolschc vak-
•ereenigingen.
De toestand is thans rnstig.
Overleg met de autoriteiten heeft de
;nu\v'eider der NSDAP besloten de haken-
kruisvlag niet langer op het vakvereeni-
gingsgcboL^v te lau-n wooperen.
April 1933 I
pril
i rboidesbem I d dol in'
n totaal 338 626 v
323.S
werkloos 311.291 personen,
nonnen. Op 8 April bedroeg het
al ingesohrevenen bij 1048 organen
van wi'ré",are jU ''beidsbem I d del ing stonden op
tal Ingeschreven werkssoekionden^iia dei-hul v«
29 April verminderd met 17 418. het
ad 311291 maakt
ruim 3.8 der bevolking ult. In 316 f
5000 en meer inwoners bedroeg het i
loozen op 29 April 272.581. dit is 4.2
HET CONFLICT IN DEN LANDBOUW
IN WEST-NOORD-BRABANT
De Rijksbemiddelaar Prof. Mr Aalberse. had
p het raadhudfl te Roosendaal een bijeenkomst
amen geroepen van vertegenwoordigers der sa-
en werken de landbouworganisaties en van drie
landarbelderabondan In Weat-Noord-Brabant om
conflict, dat gerezen is. nader onder do
hebber
ivijl zij weigerden om to onderhandelen' cfvor
loonsverlaging. De Rijksbcmiddelnnr stelde do
heide partijen voor ln adheidisgereoht te laten
Do werknemer* wilden arbitrage aanvaarden.
De werkgevers verklaarden zich hiertegen op
grond van het feit, dat de meerderheid der leden
van de landbouworganisatie* geatemd hebben
tegen arbitrage. Men was van die zijde van
nlng. dat 10 verlaging wegens daling dor
irlaglng in praotiscben
levensbehoeftei
ln beiteekende.
De Rijksbemlddelaar stelde daarop voor eei
IJzoncleron bemiddelaar te vragen, die eej
iet-bindend advtoa zal geven
De werkgevers aanvaarden dit voorstel, dool
•e werknemers niet en grondden deze wolgerin;
dat ongunstig -
tot arbitrage
Weerbericht.
Het dunne pljltjo geeft den vorigen stand aan.
Hoogste stand te Jan Mayen 770.6.
Laagst© stand te Dantzig 753.7.
Stand vanmorgen halftwaalf 765.0.
WEERVERW ACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteorol*
Instituut te De Bilt)
Matige tot zwakke wind uit N. tot W., af
nemende bewolking, weinig of geen regen,
iets zachter over dag.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Institnnt te De Bilt)
De gebieden van hoogen druk in het N.
en Z.W., die Zaterdag nog gescheiden waren
door een strook, die een depress)©gebied in
het W. verbond met een and«? in het O.,
hebben zich vereenigd over een vrij smalle
strook, die zich van IJsland over dc Engel*
sche eilanden en het grootste gedeelte van
Frankrijk uitstrekt. Een geleidelijke ver
plaatsing van dit gebied naar 't O. onder
invloed van het uitgebreide depressiegebied
over den oceaan maakt het waarschijnlijk,
dat de N. tot N.W. wind der laatste dagen
niet veel laiwjfir zal aanhouden. De tempera/
tuur, die over het geheele gebied onder dd
normale is, was gemiddeld een vijftal gra
den in dat deel van Duitschland, waar gister
zware regens vielen, die te Dresden en te
München tot 27 en 24 mM. bedroegen. Over
Frankrijk en de Engelsche eilanden is da
wind meer zwak en een aantal stations met
een lichte bewolking, zoodat daar de dag
temperatuur waarschijnlijk weer hooger zal
zijn.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 9.6 C.
16 MEI
Zonsopgang 4.06 Zonsondergang 7.48,
Maan: Laatste kwartier 1.10 nam.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN:
16 MEI
Van 's avonds 9.18 u. tot 's morgens 4.34 u,
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig Heden Vorig
Walshn» 3.47 3.26 Canp 3.00 2.78
Rbs»" -0.00 -0.00 Ems 1.19 1.18
Brfl ach 9.47 2.40 Coblenz 3.10 2.74
Rheu feld-n -3.21 -9.98 Trier 1.82 1.63
Kehl 3.34 3.39 Keulen 2.90 1.86
Masan 5.45 5.43 Rührort -1.20 -0.79
Diedesheim 2.20 1.77 Wosel -0.85 -0.46
Mannheim 4.51 4.41 Emmerik 1.97 1.68
Lohr 1.25 1.16 Dusseldorf 2.30 1.85
Malnz -1.66 -1.59 Maastricht 1.75 1.69
Bingen 2.62 2.44 Venlo 11.78 11.34
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
16 Mei
Delfzijl 4.14 16.92 Hellevoetslule 8.05 20.39
Terschelling 1.22 13.35 Willemstad 9.02 21.32
Harlingen 2.05 14.25 Brouwersh. 7.17 19.51
Den Helder 00.00 11.55 Zterikzee 7.46 20.07
IJmniden 8.13 20.51 Wemeldinge 8.11 20 37
H.v. Holland 7.20 20.00 Vlissingen 0.28 17.53
Scheveningen 7.30 20.10 Terneuzen 7.01 19.27
Rotterdam 9.33 21.49 Hansweert 7.40 19.59
REUZEL WEER ZWAARDER BELAST.
De „Reichsanzeiger" (het Duitsche Staats
blad) bevat een verordening, dat per 16 Mei
de invoerrechten op reuzel van 50 op 75 l'.M,
per centenaar gebracht worden. Hoewel de
reuzelinvoer in April 1933 beneden de helft
an die in April 1932 was. heeft de Duitsche
regeering deze maatregel genomen cn moet
deze beschouwd worden als een equivalent
>r den bestaanden invoer volgens de .aieitwa
eling met Nederland,
