I geneest-en ventfmde
Versnelde Bruggenbouw
Chr. Kantoor- en Handelsbedienden
ZATERDAG 6 MEI 1933
EERSTE BLAD PAG. 3
DE VERKOZEN VORM VAN
UITVOERING
De Rotterdamsche tunnelplannen
erschenen is de Memorie van Antwoord
aan de Tweede ICamer inzake het wetsont
werp versnelde bruggenbouw, waaraan wij
het volpende ontleenen:
Ook de regeering betreurt, dat het niet
eerder mogelijk was het wetsontwerp in te
dienen. Er is voor den bruggenlbouw en den
aansluitenden wegenaanleg veel voorberei
ding noodig, welke zelfs thans nop niet ge
heel voltooid is. Zii is echter wel zoover ge
vorderd. dat, zoodra de in dit ontwerp aan
gevraagde credieten zullen zijn toegestaan,
met de uitvoering een begin kan worden
gemaakt.
Ligging en karakter der bruggen
Die voor de brug te Moerdijk ligt reecis
Vast namelijk pl.m. 600 M. beneden cle
(spoorbrug aldaar. Tietzelfde geldt your che
te Dordrecht, waar een ligging onmiddellijk
beneden de spoorbrug uit andere mogelijk
heden is gekozen, terwijl die te Botterdam
volgde uit het spoorweg- en wegenplan, dat
opgemaakt is door den dienst der Stadsuit
breiding in samenwerking met de Neder-
landsche Spoorwegen. De plaats van de
brug over de Noord is nog niet definitief
Vastgesteld. Zij hangt toch samen niet het
tracé van den nieuwen weg door den Al-
blasserwaard, waarover nog zeer onlangs
een nader onderzoek door de Kamer is ge
vraagd, dat' nog niet in allen deele is af-
geloopen.
De bruggen beoosten Rotter d a m, bi]
Dordrecht en bij Moerdijk zullen een rijvlak
van vier strooken (H M.)dde over de Koord
Van drie strooken (8.50 M.) verkrijgen, ter
wijl alle bruggen van voet- en rijwielpaden
Worden voorzien.
F*- bestaat geen bezwaar de voorlooruge
raming van de vier bruggen merle te deel en.
Zii bedraagt voor de brug bij Moerdijk
S 6.100.000, voor de brug hij Dordrecht
f 3.800.000. voor de brug bij Rotterdam
f 8.200.000 en voor de brug bij Hendrik-Ido-
'Ambacht f 2.900.000.
De regeering erkeftt, dat zij met de aan
vaarding van bet voorstel een zeer uitge
breide volmacht, verkrijgt. Zij beeft deze
noodig, indien zij den brugbouw zal kunnen
Versnellen.
De vorm van uitvoering
Wat de gekozen vorm van uitvoering be
treft bestaian er inderdaad 3 mogelijkheden.:
a. uitvoering door een vennootschap met
particulier kapitaal; b. uitvoering door een
vennootschap met overheidstoanitawlc. uit
voering rechtstreeks van staatswege.
Ter nadere motiveering zegt de regeering
o.m. het volgende: Voorop moet worden ge
steld, dat het. eigenlijke werk. waarom het
in casu gaat', niet uitsluitend bestaat in
bet bouwen von een viertal bruggen, maar
in het bouwen en gedurende een 14-tal ia-
rpn onderhouden en exiploateeren van deze
bruggen met inbegrip van de tolheffing.
Dit laatst'e is van belang, omdat juist bet
fpit der 14-jarige en daarna afloopende ex
ploitatie de voorkeur bepaalt voor de op
lossing b. boven c., welke beide oplossingen
overigens wat de kapitaalsverhoudinig tot
den staat betreft principieel niet. van elkaar
verschillen. De bedoeling is echter om met
een vaste jaarlijksche bijdrage van bet we
genfonds de tolheffing slechts zoodanig te
doen plaats hebben als noodig is om uit
hpf saldo van beide inkomstbronnen de ka
pitaalsuitgaven af te schrijven. Daartoe is
.noodig een commercieelc boekhouding, be
heerd door een speciaal daartoe in het le
ven geroepen rechtspersoon, welke figuur
bovendien nog het niet te onderschatten
Voordeel heeft, dat daardoor een veel soe
peler wijze van tolheffing kan worden ver
kregen, welk meer vrijheid laat met. de be
langen vain het verkeer rekening te hou
den, dan wanneer die tolheffing recht
streeks van staatswege zal moeten geschie
den. Deze overwegingen hebben voor de
regeëring de voorkeur voor oplossing b. bo-
Ven c, bepaald.
Verschillende leden hebben de meening
geuit, dat aan de particuliere maatschappij,
met wie over de voorbereiding der plannen
onderhandelingen zijn gevoerd, onrecht zou
zijn geschied door ten slotte de plannen dier
maatschappij niet te aanvaarden. Deze le
den meenden zelfs over de houding der re
geert ng tegenover de bedoelde particuliere
maatschappijMn-wording een sterke afkeu
ring te mogen uitspreken Het is de regee-
ring niet bekend, aan welke gegevens deze
leden hun oordeel mecnen te kunnen ont
leenen., maar hoe dit moge zijn, in ieder
geval is naar de meening der regeering de
ze meening niet juist.
Inderdaad stond aan de regeering aan
vankelijk de uitvoering door een particulie
re maatschappij a-Is cle meest wensehelijke
voor oogen. Zij heeft toen aan een tweetal
hoofdambtenaren opgedragen, de voorlooptg
opcrekomen denkbeelden nader voor te be
reiden cn uit te werken, welke 'hoofdambte
naren met de leden van het consortium een
en andermaal overleg hebben gepleegd en
met hen tezamen hun denkbeelden nader
hebben uitgewerkt. Daarbij is echter steeds
uitdrukkelijk op den voorgrond gesteld, dat
de aibeid, welken het consortium zich wil
de getroosten om zijn plannen aanemelijk
te maken, geheel op eigen risico werd ver
richt en van de zijde van het consortium is
dit ook bij voortduring erkend.
Dat door de onderhandelingen met het
fconsortium bruikbare ontwerpen gereed la
gen, is onjuist.
Ongegrond is de klacht, dat niet de ge
legenheid heeft bestaan de aanbieding van
het consortium te onderzoeken, in détails te
bespreken' en tot een eindresultaat te kor
men. De vraag, of de door de re-geering na
ernstig beraad gedane keuze tusschen de
stelsels a en b door onwaardige motieven
werd beheerscht moet ontkennend worden
beantwoord.
Het is niet de bedoeling, dat de op te
richten N.V. obligaties zal uitgeven. De re
geering zal haai- het benoodigde kapitaal
ter beschikking stellen tegen den rentevoet
waarvoor zij zelf leent. Gaat cle regeering
ertoe over leeninpen- op korten termijn om
te zetten in leeningen op langen termijn,
dan wordt cle schuld v;an dc N.V. aan den
Staat met hetzelfde percentage belast als
de Staat zelf voor die schuld moet betalen.
De brug bij Rotterdam en de Maas-
tunneL
De brug beoosten Rotterdam is in de eer
ste plaats bedoeld voor het doorgaand vex*-
keer; als dit den weg over do nieuwe brug
kiest, wordt dat over de bestaande brug
gen ontlast en het havenverkeer dus verge
makkelijkt. De regeering is dan ook .van
meening, dat de te bouwen brug niet in de
plaats kan komen van een tunnelverbin-
ding aan de westzijde van de bestaande
bruggen. Deze tunnelbouw is een op zich
zelf st9and vraagstuk, dat ernstige overwe
ging verdient, maar geheel samenhangt met
de plaatselijke haivenontwikkeling. Het ver
keer door dien tunnel staat los van het
doorgaand verkeer en zou bij een ontwikke
ling van eenige beteekenis worden gehin
derd door het doorgaand verkeer. Dit zou
alleen in de eerste jaren van het bestaan
van den tunnel van deze gebruik kunnen
maken; daarna zou toch weer bruggenbouw
het doorgaand verkeer noodig zijn. De
ministers zijn daarom van meening, dat
men havenverkeer en doorgaand verkeer het
beste dient door beide elk op zichzelf te be
vorderen, hetgeen te meer aan te bevelen
is, omdat de brug wordt betaald uit de we
genbelasting en deze toch bezwaarlijk kan
dienen voor bevordering van het havenver-
keer. Indien het rijk ertoe mocht komen dit
door tunnelbouw te bevorderen, zou een bij
drage uit de waterstaatsbegrooting moeten
worden gekweten.
Wat betreft de brug over de Noord kan
worden medegedeeld, dat deze in samen
hang met den weg door den Alblasserwaard
zoo noordelijk mogelijk zal worden gebouwd.
Ten aanzien van het gebruik van Neder-
landsoh fabrikaat volgt cle regeëring reeds
geruimen tijd cle gedragslijn dit zooveel
doenlijk te bevorderen.
Een globale raming van het gebruik van
buitenlandsch materiaal doet zien, dat dit
ongeveer 20 pet. van de bouwsom vraagt.
Het is de bedoeling de werken op voor de
waterstaatswerken gebruikelijke wijze te
doen aanbesteden en uitvoeren.
Op het Hollandsch Diep vervalt het be
staande veer, doch op andere plaatsen zui
den naast de bestaande brug veren, zij het
wellicht in gewijzigden vorm, dienst blij
ven doen.
VIT HET SOCIALE LEVEN
ALGEMEENE VERGADERING
TE UTRECHT
O VEE BEDRIJFSORGANISATIE EN
BEDEIJFSRADENWET
Vrijdagavond vmg te Utrecht de 3Sste al-
gemecne jaarlijksche vergadering aan van
de Ned. Ver. van Chr. Kantoor- en Handels
bedienden.
De opening.
De Voorzitter, de heer J. Nauta, van
Amsterdam, las Psalm 91, ging voor in ge
bed, en sprak een openingsrede uit, welke
hij den titel had gegeven van „In de schuil
plaats des Allerhoogst en". De ongunst der
tijden nam hand over hand toe. Alle lagen
der bevolking, niet één uitgezonderd, en
enkele haast tot vertwijfelens toe, ervaren
die ongunst als aan den lijve. Wij kantoor-
en handelsbedienden weten er alles van en
wij weten het uit de eerste hand. Spr. wees
op de sterke toename van het aantal fail
lissementen, den beduidenden teruggang m
de opbrengst der rijksmiddelen en besprak
de loonsverlagingen, die leden der vereeni-
ging en heel de groep der beroepsgenooten,
ondergaan. In de groote steden, is, naar de
enquête uitwees, het gemiddeld salaris van
een kantoorbediende van 21 jaar f 14.60 en
van 2-4 jaar f 22.60 per week. De loonsver
laging in de groote steden bedraagt voor de
kantoorbedienden van 21 tot 24 jaar sinds
1926 34 en sinds 1921 49 Zou er tus
schen de lage loonen en het zedelijk ver-val,
waarover men klaagt, geen verhand be
staan? Dit in verband met de vorming van.
een gezin, hetwelk door de lage loonen niet
bevorderd wordt.
De toegenomen werkloosheid typeert ook
den toestand. Nog steeds wordt ouder per
soneel ontslagen en óf niet, óf door jonge
ren d.w.z. „goedkoopere" krachten vervan
gen. Als dat geschiedt uit harde en bittere
noodzaak, fiat. Maar als dat gebeurt zonder
noodzaak en dat gebeurt veelvuldig
als dat plaats heeft, waar nog winst wordt
gemaakt cn reserves aanwezig zijn, en ter
wijl dc overblijvende collega's lange en late
overuren hebben, dan is er sprake van on
recht en van willekeur. Onze actie en in
vloed zullen we in de toekomst meer dan
tot dusver moeten richten om een einde te
maken aan dien willekeur.
Spr. ging na de cijfers betreffende de
werkloosheidsuitkeeringen aan de leden, en
wees op h'et feit, dat drie nieuwe en be-
langrijke collectieve arbeidscontracten wer
den afgesloten, waardoor meer dan drie
honderd collega's grooter bestaans- en
rechtszekerheid verkregen. Het contract
met de Glasfabriek Leerdam bevat zeer ver
gaande medezeggenschap der arbeiders en
der bedienden in die onderneming werk
zaam. Vergissen we ons niet, dan is dit het
eerste collectieve contract van dien aard in
ons land.
Met waardeering memoreerde spr. de in
voering der Winkelsluitingswet. Na den
toestand in Duitschland met betrekking tot
de vakbeweging te hebben geschetst, zcide
spr., dat vrij en rustig te kunnen werken
aan den vakvereenigingsarbeid op zichzell
al zegen is. Nieuwe toestanden, nieuwe vor
men, nieuwe verhoudingen worden gepro
pageerd, vinden aanhangers en bestrijders,
Met en door dat alles worden de geesten
steeds meer openbaar. De geest uit den af
grond en de Geest van Boven. Niet alleen
communisten en anarchisten, maar ook so
cialisten verkondigen steeds driester hun
heillooze opvattingen en leerstellingen. Wat
we in IJmuidcn beleven is er een symptoom
van, dat op het spel staat het hoogste en
beste wat een land en volk kan bezitten.
Eero aan het kamerliid Amelink, die over de
schandelijke boycotactie in IJmuiden vra
gen aan de regeering heeft gesteld, erop
neerkomend, dat. onverwijld maatregelen
zullen worden genomen.
Laten deze dingen ons drijven tot grooter
activiteit, tot grooter liefde voor de Chr.
vakbeweging. Wie in de schuilplaats des
Allerhoogsten is gezeten, die zal vernachten
in de schaduw des Alraachtigen.
Referaat an den heer Amelink.
De heer H. Amelink refereerde daarna
over: Bedrijfsorganisatie, Bedrijfsradenwet
en do Kantoor- en Handelsbedienden.
[Bedrijfsorganisatie is de organisatie van
een bedrijf (complex van ondernemingen),
waarbij hot bedrijf is geworden een rechts
gemeenschap, aan welker hoofd staat een
door de bedrijfsgenooten (werkgevers cn
werknemers) aan/gewezen, bedrijfsvertcgen-
woordiging, door wie de rechtsregelen, die
voor het bedrijf cn alle bedrijfsgenooten
zullen gelden worden vastgesteld (eventueel
onder nadere goedkeuring van een hoogcr
gezag) welke rechtsregelen kracht van wet
of vei'ordiening hebben voor heel het bedrijf
cn al de bedrijfsgenooten.
Spr. geeft dan allereerst een principieole
verdediging.
Bedrijfsorganisatie poneert in het wisse
lend productieleven de eenheid en saam-
hoorigheid de,r producenten als samenstel
lende deelen van gemeenschappen, die zij
als reclitsverbanden ziet. Principieel breekt
Spr. besluit met er op te wijzen, dat de
christelijke vakbeweging in dezen moeilij
ken tijd, waarin veel dat verouderd is weg
valt, een groote taak heeft. Het Marxisme
heeft afgedaan, waar 't verwezenlijkt werd
is het geworden tot Staatskapitalisme. Aan
den anderen kant tracht 't fascisme, de be-
drijf sorganisatie en de corporatieve staats-
godachte te verwezenlijken langs een weg
en met middelen die niet die der christelijke
vakbeweging kunnen zijn.
Naar het woord van Talma, zal de demo
cratie alleen veilig zijn als zij zich laat be-
heerschen door den Ghristus. Met andere
woorden: alleen en gebonden van mensch
en maatschappij aan de ordeningen die God
heeft gegeven zal het mexxsch en maat
schappij wel kunnen gaan.
Op het referaat volgde een geanimeerde
discussie. Daarna werd de vergadering ge
schorst tot hedenmorgen.
zij met de opvatting, die de arbeiders uit
sluitend als gehuurde wei-kkrachten, ver
bonden aan een door den ondernemer voor
zijn privé-belang gedreven zaak, ziet. Be
drijfsorganisatie keert zich principieel tegen
de oud-libe-rale beginselen. Maar met iet
minder beslistheid wijst zij af het klassen-
strijubeginsei, dat leert, dat patroon en ar
beider eikaars natuurlijke vijanden zijn.
Bedrijfsorganisatie kan verwezenlijken, in
nieuwen vorm, den eisch van ons beginsel:
samenwerking tusschen werkgevers en
werknemers.
Vervolgens behandelt spr. de vraag: hoe
bedrijfsorganisatie te verwezenlijken?
Bedrijfsorganisatie kan niet kunstmatig
b.v. bij wettelijken maatregel, in het leven
worden geroepen.
De maatschappij is geen mechanisme,
maar een organisme. Met knutselwerk be
reiken wij niets. Te trachten nieuwe maat
schappelijke verhoudingen in het leven te
roepen, zonder te rekenen met wat is, zaJ
steeds op teleurstelling en mislukking uit-
loopen. Elke hervorming zal rekening moe
ten houden met de gebondenheid van
mensch en maatschappij aan het historisch
ge word ene en zal zich daarbij dienen aan
te sluiten.
De voorwaarden voor de realiseering der
bedrijfsorganisatie zijn: een gewijzigde ge
zindheid zoowel bij de ondernemers als bij
de arbeiders, de afsluiting exi de uitbouw
der collectieve conti'acten, de verbindend
verklaring der collectieve arbeidsovereen
komst.
Van de overheid mag gevraagd worden,
dat zij door wettelijke maatregelen de ont
wikkeling der bedrijfsorganisatie bevordere,
zonder daarbij echter te ver vooruit te grij
pen,-en. dat zij consolideere, wat ten deze
uit het maatschappelijk leven is opgekomen.
Spr. komt dan tot een bespreking van de
bedrijfsradenwet-Verschuur, die enkele da
gen geleden in het Staatsblad is verschenen.
Deze wet brengt ons de bedrijfsorganisatie
niet, kon dat ook niet doen, doch is een
stap in de goede richting. Zonder tever
vooruit te grijpen zal de ontwikkeling tot
bedrijfsorganisatie er door bevorderd wor
den.
De wet bepaalt, dat in elk bedrijf, waarin
de omstandigheden daartoe aanleiding ge
ven, door de Koningin een bedrijfsraad
wordt ingesteld. De bedrijfsraden verkrijgen
echter in hoofdzaak slechts adviseerende be
voegdheden.
De bedrijfsraad wordt niet van bovenaf
opgelegd, maar komt slechts in die bedrij
ven tot stand, waarin het organisatorisch
overleg tusschen werkgevers- en werkne
mersorganisaties reeds voldoende is gevor
derd.
Voordat tot instelling wordt overgegaan,
wint de Minister over de vraag, of het ge-
wenscht is in een bepaald bedrijf een be
drijfsraad in te stellen, het advies in van
oen commissie, waarin uiteraard het werk
gevers- en werknemerselcmont zal zijn ver
tegenwoordigd.
De leden van den bedrijfsraad worden be
noemd door do door den Minister daarloe
aangewezen, vakvereenigingen van werkt
gevers en arbeiders. De bedrijfsraad sluit
zich dus rechtstreeks aan bij de uit hei
maatschappelijk leven zelf opgekomen orga-
nisaties.
Deze leden worden voor de helft benoemd
door de door don Minister daarvoor aange
wezen werkgeversorganisaties en voor de
andere helft door de daarvoor aangewezen
vakvereenigingen van werknemers.
De bedrijfsraad treedt op als: a. orgaan
van overleg; b. orgaan van advies; c. or
gaan van uitvoering; d. opgaan van be
slechting van geschillen; hetwelk door spr.
nader wordt toegelicht,
In de wet is bepaald, dat de bedrijfsi'aad
bevoegd is verordeningen te maken, ten
aanzien van onderwerpen, waarvan do re
geling of nadere regeling, bij of krachtens
de wet aan een bedrijfsraad is opgedragen.
Dit is echter een stukje toekomstmuziek.
Van beteeken is is echter dat in de wet het
principe is neergelegd, dat aan de bedrijfs
raden verordenende bevoegdheid lean wor
den gegeven.
Tenslotte geeft spr. zijn meening omtrent
de vertegenwoordiging der kantoor- en han
delsbedienden in de bedrijfsraden. Princi
pieel bezien komt de organisatie der kan-
tooi- en handelsbedienden niet in aanmer
king-voor den opbouw der bedrijfsorganisa
tie, aangezien niet het bedrijf, maar het be
roep grondslag dezer organisatie is. De or
ganisatie der kantoor- en handelsbedienden,
bestrijkt niet een enkel bedrijf, maar zeer
vele en zeer onderscheiden bedrijven. Eigen
lijk zouden de kantoor- en handelsbedien
den in de verschillende bedrijven georgani
seerd moeten zijn in de gewone arbeiders-
vakvereenigingen In het bedrijf waarin zij
werkzaam zijn.
Voor de kantooi'- en handelsbedienden
bleef dus over de bedienden te opganiseeren
op de zuivere handelskantoren, het bank
bedrijf, het verzekeringswezen, de advoca
tuur en het notariaat.
Dit is echter de theorie. De practjjk is
anders. En met het oog op de practijk be
pleit spr. vertegenwoordiging der kantoor-
en handelsbedienden ook in de bedrijfsraden
en andere bedrijven, n.l. indien en voorzoo
ver in die bedrijven een niet onbelangrijk
aantal kantoorbedienden werkzaam en
georganiseerd is,
CONFLICT IN HET
STEENDRUKKERSBEDRIJF
STAKING IN ZICHT?
Men bericht ons van arbe/i derszijde:
De onderhandelingen in het steendru-kkers-
ledrijf zijn zonder resultaat beëindigd. De
werkgevers hadden de collectieve arbeldoov&r-
looi
pLuaLs
jnkomSl had slechts
duurd en bij het aangaan daarvan was overeen
stemming bereikt op een loonsverlaging van
f 3 per week per werknemer. Thans wilden de
werkgevers voor de meerderheid der arbeiders
f 1 loonsverlaging, voor de groep Mthografen
2 en voor dc groep offsetdrukkers f 3 per week
stelden de werkgevers voor de va-
8 op 6 dagen per jaar terug te-
gellng van ontslag der arbeiders
maken. en. mocht door den wet-
■erkortlng van den arbeidtsijd wor-
:rd, de collectieve overeenkomst te
schikte beteekenis.
Hoewol do arbeidersorganlsatiee zich aan-
ankelijk op het standpunt hadden gesteld de
?rd overplaatsing naar een hoogere groep
^rgesteld, Aangedrongen wo_rd_ op beperking
aantal leerling-er
den werktijd te verkorten, alles met het doel
om de werkloosheid te bestrijden. De loon
schade uit de verkorting van den werktijd
voortvloeiende, zou voor de helft door de werk
gevers en de arbeiders leder gedragen worden.
Zooals gezegd, in de onderhandellngacommls-
sle kwam men niet tot resultaat. Op 30 April
Is dus een contractlooze periode Ingetreden.
Hoewel tot nu toe geen der partijen eenige
maatregel heeft toegepast, is de kans vrij
groot, dat een conflict over het afsluiten eener
nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst binnen
kort zal uitbreken. Met eleohts óén onderbre
king van 3 dagen door staking bij eon viertal
werkgevers, zou dan voor het eerst sedert 1914
.komst bestendigde bedrijfs-
D# gemeensóhapipelijke hoofldibe&tu'rën ge
ven tlhans het advies aan hun leden, in
dien hun werkgever op 22 Mei loonsverla
ging aankondigt, daarop door een delegatie
uit liet personeel te antwoorden, dat dan
op genoemden datum de arbeid zal ge
staakt worden, tenzij vóór dien tijd een
Coll. Arbeidsovereenkomst met den Ned.
Bond van Steendrukkerijen is afgesloten.
Nu besprekingen door de werkgevers niet
meer worden begeerd adhton de hoofdbe
sturen het noodzakelijk strijd te voeren
voor het behoud der Coll. Arbeidsovereen
komst. Bij werkgevers, dde de loonsverla
ging niet aankondigen, wordt natuurlijk
ook g-een staking aangezegd.
In het bedrij'f zijn plm. 1250 mensolien
werkzaam.
DREIGEND LANDBOUWCONFLICT
IN GRONINGEN EN DRENTE
In verband met het dreigend conflict In de
landbouwbedrijven ln de provincies Groningen
en Drente, heeft de Rüksmlddelaar prof. mr A.
C. Jospphus Jltta, do partüon opgeroepen tot
een bespreking op Maandag 8 Mei
meontehuls to Groningen.
BH dit conflict zijn 8
trokken.
arbeiders be-
NED. VEREENIGING VAN CHR. TECHNICI
De Ned. Vcreenlging van Ohr. Technici hoopt
Zaterdam 27 Mei haar jaarvergadering te hou
den het_ gebouw voor Chr. Soc. Belangen,
geheele herziening
DE WERKLOOSHEID IN FEBRUARI
Hieronder volgen de indexcijfers van de werk
loosheid, zooals deze berekend zijn door het
Centraal Bureau voor de Statistiek, Deze cijfers
weergevende het percent'go werkloosheidsda-
het aantal dagen, dat gewerkt had
n werkloosheid i
- dza^k berekend
gesubsldleerao werkloozenkaj
loosheid is nagegaan, bedroeg ln Februari 1933
rond 611.000, waaronder 603.000 leden van werk
loozenkassen: he-t aantal werkloozon onder hen
bedroeg rond 282.800, waaronder 231.700 leden
van werkloozenkassen.
Beroepsgroepen: Indexcijfers der
werkloosheid
Febr. '33 Febr. '32 Jan. '33
Aardew.lndustrl-e enz. 25.9 22,1 60 2
Diaman ttoduatrje 82,1 90,6 84.-
Drukkei|ibedr., enz. 15,6 10,2 14.8
Bouwbedrijven, enz, 52,9 42,- 61.2
Houtbewerking, enz. 48,C 35,9 49.3
Kleedlngindustrle 20,1 12,9 26.6
Lederindustrie 16,5 11,3 19,4
Steenkolenmijnen 5,2 5,G 4,5
Metaaltod., soheepsb. 41,4 35,- 40 9
Textielnijverheid 30,8 1) 22,3 1) 34,- 1)
>ed.-
w.o. tab.- en sig.lnd.
Landib.bedr., veend,
Vissaherlj
Han del sre i zlgers
Verkeerswezen 1) 2)
Hand,- en Kant.bed.
Overige groepen
Totaal 33.2 27,5 37,8
>iam.tnd.) (32,8) (26.9) (37,4)
isterie (35,6) ,(28,9) (39,3)
Gemengd Nieuws*
DOOR DEN BLIKSEM GEDOOD
Bij Ti el werden tijdens een onweer een
paard en een veulen, welke door een land
bouwer aan een.halster werden meegevoerd,
door den bliksem getroffen en gedood,
dood.
De geleider bleef ongedeerd
LEVEND VERBRAND
Te Dcurne viel een kind van S. in een
ketel kokend water. De kleine bezweek aan
de gevolgen.
verdronken
Het zes-jarig zoontje van den schipper .T.
de Mey geraakte aan de haven te Maasbracht
bij het spelen to water. Toen men na eenigen
tijd het kind vermiste, werd direct met dreg
gen begonnen. Een uur later is het lijkje op
gehaald.
Te Dreumel (Gld.) in het 1%-jarig
zoontje van N., achter de ouderlijke woning
te water geraakt en verdronken.
AUTO-ONGELUKKEN
Gistermorgen is de heer Babadines, afkom
stig uit Letland, die zich op doorreis bevond
in de kom der gemeente Markelo (Ov.) ten
gevolge van het springen van een band te
gen een boom gereden. De rechterarm van
B. werd versplinterd.
Tevens kreeg hij een borstfractuur. Zijn
zoon die zich ook in de auto bevond kwam
er met een lichte hoofdwonde af. Dr. Line
man uit Goor verleende de eerste hulp. Bei
de mannen zijn naar het ziekenhuis te Hen
gelo vervoerd.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK
De landbouwer A. Kuys, uit Herpt onder
de gemeente Vlijmen (N.Br.) is door een
auto aangereden. De man liep ernstige ver
wondingen op en is kort daarna overleden.
Men meldt uit Winterswijk aan de N.R.C:
Van Dr. Hesselink, die deskundige is ge
weest in de zaak van de anonieme brief-
schrijverij tegen Ds R., is dezer eiagen in
dc Winterswijksche en de Amersfoortsche
courant een ingezonden stuk verschenen,
waaruit blijkt, dat aan hem verzocht is de
onlangs tijdens de gevangenschap van Ds
R. ingekomen kaarten te willen ondenioe-
ken. Dr. Hesselink wenscht daaraan niet te
voldoen,o.m. omdat deze kaarten in blok
schrift zijn geschreven en het hem moge
lijk voorkomt, dat ze zijn nagebootst. Het
bevreemdt hem, dat Anonymus zich niet
bediend heeft van gewoon schuin schrift,
waarin de vroegere briefkaarten geschreven
waren.
Of Anonymus hierop heeft willen reagee-
ren is moeilijk uit te maken, maar een feit
is, dat Donderdagmorgen aan het adres van
den heer Roobol een briefkaart is gepost uit
Amersfoort, thans geschreven in gewoon
schrift en bevattende overgeschreven be
richten uit de Amersfoortsche courant van
Dinsdag. Ook was deze kaart gemerkt met
een olievlek, zooals er vroeger verscheidene
zijn ontvangen. Op dat oogenblik zat de
heer R. nog in de gevangenis, die hij, naar
wij vernemen, gisteren heeft verlaten.
brandstichting
In verband met de plaats gehad hebbende
brand te Nieuw-Helvoet, in den nacht van 3
Mei jl,, waarby de boerenhofstede van J. L.,
door brand is vernield, kan worden medege
deeld, dat L., door den burgemeester van
Nieuw-Helvoet als verdacht van brandstich
ting in verzekerde bewaring is gesteld en in
het Huis van Bewaring te Rotterdam zal wor
den opgesloten.
anti-fascistische tendenzen
Te Amsterdam werd een 18-jarige slager,
die een fascistische vergadering in een per
ceel in de Spuistraat had bijgewoond, op het
Spui door een drietal jürsonen aangevallen
en met een scherp voorwexq), vermoedelijk een
mes, in zijn rechterhand gestoken. In verband
hiermede werden twee personen aangehouden,
resp. 18 en 19 jaar oud en beiden eveneens
slager van beroep. Het is echter niet kunnen
blijken, dat zij de schuldigen zyn.
vreeselijk liefdesdrama
In Nieuw-Wolda (Gr.) heeft zich een liefdes
drama afgespeeld.
Om half tien keerde de 22-jarige arbeider
Ernst Haan met zijn meisje, de 20-jarige E.
Hartman, wonende in Nieuw-Scheemda, die
in Nieuw-Wolda in dienstbetrekking is van
een bezoek aan haar ouders, per fiets naar
hu ie terug. Onderweg kregen beide een woor
denwisseling, omdat het meisje de verloving
wilde verbreken. Dicht by haar woning sprong
Haan plotseling van zijn fiets, greep een re
volver en loste een drietal schoten op zijn ver
loofde. Twee kogels gingen van achter door
het lichaam heen en kwamen er aan den voor
kant weer uit, de derde bleef echter in de
borst zitten.
De dader heeft hierna het wapen op zich
zelf gericht.
In levensgevaarlijken toestand zyn beiden
per Groene Kruis-auto naar het Academisch
Ziekenhuis overgebracht. Men vreest voor hun
leven.
rundeer azernij.
Te Beek en Donk (N.-Br.) raakten twee
koeien van den landbouwer P. in de weide
slaags. De eene koe verwondde de andere zoo
danig met de horens, dat het dier doodbloed
de.
branden
Te Haarlem ontstond brand in het
voormalige hotel Bosch en Ho\en, dat sedert
enkele jaren in verwaasloosden staat ver
keert en door de straatjeugd als object tot
vernieling is uitgekozen. De zolderverdieping
stond in lichter laaie. Door het krachtig op
treden van den brandweer was het vuur bin
nen een half uur gebluscht. De bovenver
dieping brandae geheel uit. Verondersteld
wordt, dat de jeugd een vuurtje in het ge
bouw heeft gdstoolct.
Te Broekheurne (O.) is by het station
de boerdery van den landbouwer Wennink af
gebrand.
Te Winterswijk ontstond brand in de
boerdery Weyenborg van den landbouwer Free
link. De boerderij is afgebrand.
Te O ss (N.-Br.) brak brand uit in de wo
ning bewoond door J, Bos, gelegen aan de
Danenhoef in de Heide. In zeer korten tijd
stond de woning in lichter laaie. Het huis is
geheel mtgebrand, daar wegens watergebrek
de brandweer niets uitrichten kon. Het huis
was met verzekerd, de inboedel zeer laag.
BELEEDIGING VAN VON HINDENBURG.
Het Tweede-Kamerlid L. de Visser, voor-
zitter van dc Comm. Partij Holland, zal on
iö Mei a,s. voor den politie-rechter to Tie!
K??10! tCr Zake' dat hij in een open
bar vergadering van genoemde partij op
April j.l- te Tiel gehouden, zich op Lelee-
digende wijze heeft uitgelaten over den
D.mtschea Rijkspresidjiit HuxucuLorg,
Radio Nieuws.
1st uit de Ned. Hei
Ds K. den Hollander Ned. Herv. Predt,
Amersfoort. Organist d
len. 1 Orgelspel- 2 Voti
Wande-
Zingen
17, 5 Gebe^ 6 Wet des Hre
ren; 1 Cor. 15 12—28. 7 Voorlezing van den
tekst' Matth. 28 18&0, 8 Zingen: Psalm
89 3 en 7. 9 Eerste gedeelte van de predi
king. 10 Zingen: Gezang 45 1 en 2, 11 Twee
de gedeelte van de prediking. 12 Stil oogen
blik. 13 Dankgebed. 14 Zingen: Psalm 98:4,
15 Zegen. Na beëindiging tot 12.15 Orgelbe
speling d'*or den heer J. van Wandelen
5.00 GewUde muziek 5.50 Kerkdienst uit
do Geref Kerk, Hofplein, te Middelburg.
Voorganger: Ds D. Seheele. Geref. Predt. ta
Middelburg. Organist: I. van Noppen. 1 Orgel
engroet. 3 Voorzang:
.2, 6 Gebed, 7 Zingen: Psalm 25 2
8 Tekst: FU, 1 21. 9 Eerste gedeelte dcc
prediking. 10 Zingen: Psalm 56:6. 11 Twee
de gedeelte der prediking, 12 Gebed, 13 Zin
gen: Psalm 48:6. 14 Zegen) 15 Orgelspel. Na
beëndlglng van den dienst tot 7.45 Gewijfla
muziek.
Daventry (1554.4 M) 3.05 Kerkdienst v. <L
kinderen uit de Watford Parochiekerk —4
7.20 Korte Dienst uit de Studio.
K n i gs
Kerkdier
London Beg. (355.9 M.) 7.15 Kerkdienst ulfl
de West Ham Parish Church.
Midland Reg. (398,9 M.) 7.10 Kerkdienst,
Northern Reg (480 M.) 7.20 Kerkdienst
uit de Trinlteits-Presbyteriaansche Kerk to
Morgendienst.
leiden door den heer J. Valk. Oud-Gods-
dienstonderwüzer der Ned. Herv. Kerk. ta
Hilversum 11.00 Lezen van Chr. Lectuur
11.30 Gramofoon 12.15 Gramofoon
12 30 Orgelconcert 2.00 Uitzending voor do
Scholen 2.35 Joh. do Heer zingt 2.45
Wenken voor de keuken 3.15 Cursus Knip
pen en naaien 3.30 Cursus stofversieren en
hoeden maken 4.00 Bijbellezing door Ds
van Bentum. TTedt. der Vrije Chr. Gem. ,.Re-
hoboth" te Winschoten 5.00 Gramofoon
5.30 Populaire bespeling N.C.R.V.-Orgel
6.30 Vragenuurtje 7.15 Ned. Chr. Pers
bureau 7.30 Vervolg Vragenuurtje 8.09
Concert door het Utrechtsch Stedelijk Orkest
9.00 Raden S Nimpoeno. te Amsterdam
9.30 Vervolg-Concert 10.30 Vaz Dlas
10.40 Gramofoon.
lllversum. (296.1 M) VARA. Gramo
foon 10.15 Jan Lemaire draagt vpor
10.30 De Flierefluiters 11.00, Jan-, Lemaire
draagt voor 11.15 De Nptenkral^rs
12.01 Gramofoon 12.30 Qi-gelspel 1.09,
Gramofoon -4 1J5 Kftói}, Orftsst: 2.39
Brahms-Herdenking 3|30, Opera, 5r,16, Nai
Schooltijd 5.45 De rakels. 6.49
Muzikale Babbeltjes 7.00 Brahms-ïterden-
king 8.00 Frans NjenJiuy» draagt VSor
8.15 Brahms-Herdeijktog W? ®ias
9.15 De Flierefluiters 9.45 B&to Becki
draagt voor IOiOQi Klein-Or.kest 1,-0.43
Orgelspel 11.15 Grajnofoon,
V.P.R.O. 10.00 MorgenwtjAtoP:
Daventry (1554.4 M.) 11.20 Orgelspel. 12.03
Orkest 1.05 Gramofoon 2.20 Concert i
3.00 BBC-orkest 3.50 Schotsclio Studio
orkest 5.50 De grondslagen der muziek
7.35 Londensche Muziekfeest 9.00 Concert,
Kalundborg. (1153,8 M) 11.20 Concert
2.50 Concert 7.21 Brahms-feest.
Könlgswusterhausen (1634.9 M.) 5.59
Ochtondconcert 1.20 Gramofoon 3.29
Concert 4,55 Kamermuziek.
Langenborg (472.4 M.) 6.30 Gramofoon
7.20 Gramofoon 9.25 „Mensch und Welt'*
—11.20 Concert 12.20 Concert 3.50 Con
cert 9.55 Concert.
London Nat (261,3 M.) 11.20 Orgel 13.03
Orkest 1.05 Gramofoon 4.35 BBC-Dans-
London Reg (355.9 M.) 12.50 Concert *-«
5.50 Concert 6.35 Concert 8.35 Militair-
5.50 Stil
diokoor 6.20 Concert 8.35 Gramofoon.
'art's (Radio Paris) (1724,1 M.) 7.06 Gra
mofoon 11.20 Omroeporkest 6.40 Con
cert 7.20 Radiotooneel 9.20 Gramofoon,
Varschau (1411.8 M.) 4.20 Concert 0.29
Populair concert 7.20_Populair
sclta.1 5.45 Populair concert.
BOSCHBRANDEN
Onder Loon op Zand hebben verschillen*
de bosch- en heidebranden gewoed. Dooit
krachtig optreden van de Loon op Zandschei
brandweer en door werklieden van de Til-
burgsche werkverschaffing kon de brandl
beperkt blijven tot ongeveer 90 H.A, boscln
en heidegrond. _A
i
EEN SCHIETPARTIJ VOOR DE DEUR |t
Te Akikruin (Fr.) had de 30-jarige veehou*
der Postma, een zeer driftig heerschap, bijj
een openbare verhuring geboden tegen ze
keren J. H. P. was huurder geworden
van een bepaald stuk land. De huursom leek
hem achteraf te hoog, waarna hij H. eenige
malen verzocht, en hem tenslotte onder be
dreiging met een revolver poogde te dwin
gen de huur desnoods tot 1 ageren prijs van
hem over te nemen. H. had intussohen el
ders land gehuurd cn weigerde dit verzoek
in te willigen. P. trad zoo dreigend op tem
laatste, dat II. door een van zijn zoons de
hulp der politie liet inroepen. P. ging na dit
bemerkt te hebben in het café, waar ook de
verhuring was geschied en bleef daar tofi
sluitingstijd.
Twee veldwachters hielden P. op den weg
aan en wilden hem aan den lijve onderzoe
ken. P. gooide beide veldwachters zijn fieta
voor de beenen cn plaatste zich met dem rug
tegen een deur en trok zijn revolver en waag
schuwde de veldwachters, hij wie zich nog
twee collega's hadden gevoegd, niet naderbij
te komen. Een hunner deed een stap naar
voren, waarop P. tweemaal achtereen 'n schot
loste, doch beide kogels vlogen tusschen dal
veldwachters door, die nog geen twee meten
van elkaar stonden.
Op dit oogenblik vuurden drie van de veld
wachters hun revolver af en P. zakte ineen.
Hij werd in hotel Prinsen binnengedra
gen, waar de inmiddels gewaarschuwde dok
ter het eerste on dei-zoek instelde. Daarbij;
bleek, dat de veehouder door twee kogela
was getroffen en wel in de lies, in de on
middellijke nabijheid van een slagader em
in de hartstreek. De getroffene werd naap
het daaconessenhuis te Leeuwarden ver-
voerd ,waar operatief werd ingegrepen.
Zijn toestand was redelijk wel.
Ongeveer vier jaar geleden heeft P. bi?
een vechtpartij te Irnsum iemand over da
brugleuning in het water gegooid en in het
zelfde jaar tijdens de Akkrumer kermis viell
hij den veldwachter Visser aan en ver*
wondde hem. Een en ander kostte hem ne-
gen, maanclea geyangenissjraf.
