Jlirnwr ^Crtksrlj t(üoamnt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD
Uit dc Pers.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENT»
Per kwartaal In Lelden en In plank
sen waar 'n agentschap gevestigd is f2.35
Franco per post f 2.35 portokosten.
Per week 0.18
Voor het Buitenland bij wekelijk-
«che sending .4.50
Bij dageiijksche zending „5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad fyz cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
ADVEHTENTIEN
Van 1 tot 5 regelst.17%
Elke regel meerB 0.22%
'r.gez. Mededeellngen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer 1.45
Bil contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan "t bureau
wordt berekend f 0.10
No. 3957
DONDERDAG 4 MEI 1933
14e Jaargang
git nummer Ma! orii IWEI blsSsa
HET FASCISTISCH GEVAAR
Over de uitslag der verkiezingen heerscht
alom tevredenheid. De partijen, die winst
maakten, zijn er blij mee; de groepen, die
zich handhaafden, vinden dat prachtig; zij:
die verlies leden, zijn dankbaar, dat het nog
niet erger was; terwijl ten slotte de nieu
welingen zich toosten met de gedachte, dat
zóóveel duizend kiezers hun stem aan de
hopelooze lijst gaven.
De Alg. Fascistenhond doet dat op de
bizondere wijze, waarop we reeds in ons
stembus-hoofdartikel de aandacht vestig
den. In een royaal verspreide oproep juicht
men over de 17142 stemmen, welke Neder
landers, ouder dan 25 jaar, aan de
fascistische lijst gaven.
Zóó verklaart men ook, dat men in een
gemeente, waar men zegt 900 leden te heb
ben, slechts 300 stemmen kreeg: immers,
het fascisme bestaat vooral uit jeugdige
recruten; het is, vooralsnog een jongeren-,
soms jongensbeweging.
Dit verkleint het gevaar van het fascisme
niet, doch vergroot het veeleer. Want als de
leiding er in slaagt de jongeren onder haar
suggestie te houden, dan kan zij hoop heb
ben voor de toekomst.
Het zal daarom zaak zijn onze jongeren
érnstig te waarschuwen tegen deze bewe
ging.
Die waarschuwing kan zich gronden op
feitelijke bijkomstigheden, welke nochtans
niet zonder beteekenis zijn. Als zoodanig
noemen we de groote onderlinge verdeeld
heid onder de fascisten. Twaalf, dertien
groepjes zijn er op zijn minst.
Daaruit blijkt overvloedig, dat zij, die de
mond vol hebben van baantjesjagers en
partijpolitici elkaar het licht in de oogen
niet gunnen, doch ieder voor zich zelf op
winstbejag uit zijn. Als gevolg daarvan ver
schijnen dan ook regelmatig de wederzij d-
sche verwijten van onbetrouwbaarheid etc.
Ja, hier en daar schijnenals nruiiiötürB~op
te treden personen, wier Verleden geen aan
beveling is, en op wie de naam „gelukzoe
ker" toepasselijk is. Menschen, die het met
de waarheid en eerlijkheid niet ernstig
nemen.
Toch zal inen moeten toegeven, dat deze
argumenten hoogstens als neven-faetoren
kunnen optreden. En men zal dienen te er
kennen, dat er in het fascisme zeker iets
goeds zit als reactie op de revolutionaire
stroomingen van onze tijd.
Dat onze jongeren krachtig optreden te
gen het communisme wenschen, valt op zich
zelf te loven. Wij vreesden vaak, dat steeds
breeder strook zou afschuiven naar het
socialisme en nu zien we het tegendeel.
Alleen maar, we moeten bij deze erken
ning niet blijven staan. Want het fascisme
'is in zich zelf even revolutionair als de S.
D. A. P. Het kiest ook de wettige weg, zoo
lang en voorzoover de onwettige niet meer
succes biedt.
Dit kan ook niet anders. Want het
fascisme verwerpt nadrukkelijk het gezag
yan Gods Woord hoe vriendelijk ook over
godsdienst gesproken wordt het zal zelf
oordeelen over gezag en recht.
Daarom kan het fascisme onze richting
ïiiet zijn.
EEN JUISTE OPMERKING
Zoodra vast stond, dat de drie grootste
groepen der rechterzijde boven de vijftig
bleven, schreven wij
„We hopen van ganscher harte, dat de
drie ernstige groepen ter rechterzijde elkaar
in volle harmonie zullen vinden, want dat
is de eenige manier om van het parlemen
taire staatsbestuur en van gezonde demo
cratie nog te redden, wat er te redden valt"
Het r.k. dagblad voor de Noordelijke pro
vinciën Ons Noorden neemt een ge
deelte van ons artikel met groote instem
ming over; wijst er voorts op, dat ook an
dere rechtscne bladen eenzelfde geluid
deden hooren, en voegt er dan aan toe:
„Met ernst en kracht dient thans door
de -gezamenlijke drie rechtsche partijen
te worden gestreefd naar een herstel
van de rechtsche samenwerking om op
die wijze een krachtig parlementair Ka
binet te kunnen vormen.
Wij stellen die eisch niet uit lust tot
de regeeringsverantwoordelijkheid. Geen
enkele partij zal daarop in deze dagen
gebrand zijn.
Maar harde en noodzakelijke plicht
laat geen andere oplossing toe."
Wij citeeren deze betuiging van instem
ming, uitsluitend om alle aandacht te doen
vallen op de laatste alinea's. Alleen een on-
noozele in de politiek kan begeerig uit
zien naar ministerszetels; doch harde en
noodza' "lijke plicht vragen van de rechter
zijde de oplossing der moeilijke problemen.
STEMBUSGECIJFER
We kunnen natuurlijk niet doorgaan met
de ontleding van diverse stembuscijfers, hoe
interessant sommigen het misschien ook
vinden; doch ter wille van eenige belang
stellende lezers bezien we thans nog even
de uitslag voor de S. G. P., de voornaamste
rechts-protestantsche dissidentengroep.
Over de H. G. S. behoeven we niets te
zeggen. Die behield wel haar zetel, dqch
met moeite, want haar stemmental daalde
niet alleen procentsigewijze, doch zelfs in
volstrekte zin. Zij zakte van 35931 op 33S13.
Een aanmerkelijke achteruitgang; want om
betrekkelijk even sterk te blijven, had de
H. G. S. haar stemmencijfer. moeten opvoe
ren tot ruim 39500; zij ging dus feitelijk een
kleine 6000 stemmen achteruit. En met een
blik op de raambiljetten zal de leider wel
geklaagd hebben: „het aantal rechtgeaarde
protestanten" daalt maar steeds in Neder
land.
Soortgelijke klacht behoeft de S. G. P. nog
niet te slaken. Zij bleef niet alleen op peil,
doch ging zoowel betrekkelijk als volstrekt
vooruit.
De S. G. P. voerde haar stemmental op
van 76709 tot 93222; derhalve met 16513. Zoo
als men weet, was de kiesdeeler ditmaal
3412 hooger dan in 1929; rekent men voor
elke zetel 3412 meer, dan had de S. G.
daarvoor noodig gehad 10237 en zij hield
dus nog 4376 stemmen over.
Let men op het percentage, dan blijkt,
dat deze partij bij de vorige verkiezing
2.27 van het totaal aantal uitgebrachte
stemmen verwierf; terwijl ze thans opschoof
tot 2.50 In abstracto genomen, had zij in
1929 dus recht op 2.27 zetel en nü op 2.50;
zij betaalt dus nu iets meer voor een zetel
dan toen. Men kan ook zeggen, dat zij
zij 0.23 vooruitboerde.
Wil men het nog duidelijker en begrijpe
lijker zeggen, dan blijkt dat bij deze stem
bus van elke 10.000 kiezers 23 hun oude
partij verlieten en overginnen op de S.G.P.
Deze winst is niet gering, maar zij is
evenmin belangrijk voor een jonge partij,
die nog telkens nieuw terrein ter ontgin
ning vindt. Zij is, als men op de verschui
vingen in verschillende plaatsen let, zelfs
bedenkelijk.
Men létte èens op déze drie cijfers: öp
Flakkee kon de S. G. P. nog een winst boe
ken van 2.21 in de kieskring Dordrecht
was het maar 0.32 en in geheel het land
slechts 0.23
De verklaring is natuurlijk deze, dat te
genover de winst -hier een aanmerkelijk ver
lies elders geboekt moet worden.
Wij doen slechts enkele grepen. Ten eer
ste blijkt, dat er in vele groote plaatsen een
beduidende achteruitgang was: Arnhem 63
stemmen; Amsterdam 300; Delft 11; Haar
lem 38; Groningen 82; Kampen en Utrecht
bleven gelijk (een feitelijke achteruitgang
dus!.); Ede liep met 150 'erug; Rotterdam
en den Haag gaven winst.
Ook valt op, dat er achteruitgang is in
plaatsen, waar de S. G. P. reeds geruimen
tijd vaste voet kreeg: Groot-Ammers, een
verlies van 10 stemmen; Giessendam 45;
Melissant 4; Nieuwe Tonge 37; Ooltgens-
plaat 37; Den Bommel 16; Stad aan 't Ha
ringvliet 38; Zierikzee 92 en St. Annaland
5 stemmen.
Deze verliezen worden nu nog ruim
schoots opgewogen door de winsten elders,
maar de tendenz is duidelijk.
Te meer, als men b.v. let op Ierseke, waar
volgens de Zeeuw blijkens nauwkeurige
controle, geconstateerd werd hoe ijverig de
vrouwtjes gestemd hebben, hoewel ze ern
stig waren veraiaand deze zonde niet te
begaan.
Men moge dus naar waarheid beweren,
dat de S. G. P. haar laatste kiezers nog niet
aan de stembus heeft gebracht, duidelijk
valt waar te nemen dat zij op haar eerste
kiezers niet meer ten volle kan rekenen.
Zelfhandhaving zal dus moeite kosten. 1
DE OPDRACHT AAN COLIJN
HOE DE PERS ER OVER DENKT
Een zeer hartelijk artikel schrijft De
Maasbode (R.K.) naar aanleiding van de
opdracht aan Dr. Colijn:
Wij verheugen ons over deze aanwij
zing, die wel opvallend snel is gevolgd.
Vooreerst omdat wij het den antirevo
lutionairen van harte gunnen, vooral na
hun schitterend stembussucces, om den
formateur te leveren, en ook aan hun
leider, die de domineerende figuur ig ge
weest in dezen verkiezingsstrijd en die
vroeger het eerste door hem geformeer
de Kabinet reeds zoo spoedig op zoo
droeve wijze zag sneuvelen.
Wij gunnen het Dr. Colijn te liever,
omdat deze, ondanks allei'lei lokkende
verleiding, in dezen stembusstrijd geheel
zichzelf is gebleven, d.w.z. antirevolutio
nair zonder meer. Hij heeft het niet on-
dor stoelen of banken gestoken, maar
het zoo scherp mogelijk verkondigd. Wie
Colijn stemt, stemt den antirevolutionair
Colijn.
Wij hopen, dat Dr. Colijn den moed
zal hebben te streven naar de formatie
van een rechtsch parlementair Kabinet.
Dat zou waarborgen, dat wij een regee
ring zullen krijgen, die in principieel e
homogeniteit een bron zal vinden voel
de noodige kracht cn die temidden van
den grooten economischen nood ook vol
doende oog zal houden voor de geeste
lijke oorzaken van de tegenwoordige
ellende en voor de hoogere waarden in
ons volksleven, die thans zoo makkelijk
op den achtergrond geraken.
Dr. Colijn zelf deed in zijn radiorede
op den vooravond van de verkiezingen
aan de geestelijke belangen alle recht
wedervaren; de christelijk-historische
leider de Geer wees op dienzelfden avond
eveneens op den geestelijken nood eu
waarschuwde: Stoffelijke nood verstoort
het geestelijk evenwicht, en Mr Van
Schaik stelde zulks met niet minder na
druk op den voorgrond.
Dit alles doet ons te meer verhopen,
dat Dr Colijn zal pogen te formeeren een
rechtsch parlementair kabinet, dat met
voldoende zekerheid op hechten en een-
drachligen steun de regeering zal aan
vaarden; dat zal mogen staat maken op
de noodige opofferingsgezindheid, dat
in zijn bestaan niet zal worden bedreigd
door persoonlijke gevoeligheden of door
meeningsverschil in den boezem van de
partijen, waarop het steunt; en dat ook
voor zijn sociaal beleid zal mogen reke
nen op een open oog voor hetgeen de
komende tijden vragen zullen.
Crisis-Kabinet op breeder basis.
Onduidelijk waren wij niet in het stellen
der mogelijkheid, dat Dr. Colijn met de ont
vangen opdracht twee dingen kan beproe
ven: het vormen van een crisis-kabinet,
steunende op de rechterzijde alleen, dan
wel op breeder basis. Maar de '.Limburger
Koerier" zegt het toch duidelijker.
Het r.-k. blad schrijft:
Het beste zou het wel zijn, indien de
Kamers in het najaar met de Regeertng
de Rijksbegrooting voor 1934 behandelen,
waarbij de groote lijnen voor het staat
kundig beleid in den Iaop der volgende
maanden kan blijken, en dat daarna rui
me volmaohten aan het kabinet worden
verstrekt om op korten termijn geheel de
crisis-wetgeving naar eigen inzicht te
hervormen en bij te werken.
En de conclusie daarvan is:
Mocht men onze Kamerleden willen bin
den aan een crisis-kabinet uit de rechter
zijde alléén, dan zou de druk van vrijzin
nig- cn sociaal-democraten op onzen lin
kervleugel mischien wel eens tè groot
blijken om de 52 zetels in een werkelijke
regeeringsmeerderheid om te zetten. -
Het zou o.i. dan ook zeer begrijpelijk
zijn, wanneer de formateur zocht naar
een breedere basis dan de groepen der
rechterzijde alléén voor de vorming vatri
een crisis-Kabinet, dat toch zonder de
geestelijke tegenstellingen te verdoezelen
bijna uitsluitend zijn aandacht zal mop-
ten schenken aan den heropbouw dër
volkswelvaart.
AFSCHEIDSWOORD
IR. W. F. STAARGAARD
DE AFGETREDEN VOORZITTER VAN DEN
ONDERNEMER3BOND OVER DEN
TOESTAND.
„Somber, doch niet hopeloos".
In een afscheidswooid, door ir. W. F.
taargaard. den afgetreden voorzitter
van den Ondernemersbond van Nederl.-Indië
en oud-lid van den Volksraad, in een alge
meene bestuursvergadering van den bond
uitgesproken, beeft deze o.m. verklaard, d,at
't econ. financieel weerstandsvermogen van
den Nederlandschen staat althans voor dit
jaar nog betrekkelijk groot is, dank zij een
wijs financieel staatsbeleid in een vroegere
periode, toen reserves werden gekweekt.
Maar dit geldt al niet meer voor 1934! En
waar gaat het heen met Indië. als in 1934
dc Indische tekortenpolitiek niet tot staan
gebracht is?
Het eerste noodige om inflatie te verhin
deren is de kracht, die een practisch of na
genoeg kloppende begrooting voor 1934 (het
5de crisisjaar) zal geven, de kracht, die
deze begrooting ook onverbiddelijk ten uit
voer brengt, en daarmede de periode inluidt
van lager levenspeil, om de tering naar de
nering te zetten, om later bij wederople
ving te komen tot weder versnelde aflos
sing van schuld, verlaging van den belas
tingdruk en kweeken van reserve.
De mogelijkheid tot groote versobering
binnen anderhalf jaar staat z. i. vast, als de
wil er is. Want overal is er nog groote geld
verspilling door sleur, door onmacht, door
onwil of gebrek aan inzicht, of door onnoo-
dige en verkeerde gebondenheid aan alge-
meene landsregelingen.
Gebeurt dit alles niet, dan gaat het bln-
?n twee jaren vast en zeker naar een dé-
bócle toe, een debacle voor alle lagen en
standen der Indische samenleving.
Gelukkig zijn er sedert kort symptomen,
die hoopvol stemmen en de bezorgdheid
zooal niet wegnemen dan toch temperen.
Een laatste groote krachtsinspanning tot
saneering in grooten stijl, tot drastische ver
sobering en reorganisatie is in de naaste
toekomst noodig, zei de spreker en God geve,
dat wij in de verschillende regeeringscolle-
ges in Indië en in Nederland spoedig over
de zoo dringend noodige krachten, over de
mannen van de daad zullen beschikken,
om het laatste en verreweg moeilijkste en
ondankbaarste gedeelte van het werk der
saneering en aanpassing te volbrengen
DE ..TWENBOUTEM" TE
MAASTRICHT
VAN 24 MEI TOT 5 JUNI A.S.
De „Twenboutem" (Tweede Nederland-
sche Bouwmaterialen Tentoonstelling) zal
te Maastricht worden gehouden van 24 Mei
tot en met 5 Juni a.s.
Door de grootsch opgezette reclame-cam
pagne mag een druk bezoek uit het geheele
land aan de tentoonstelling verwacht wen
den, temeer waar de belangstellenden in
het bouwvak zeer zeker de mooie Pinkster
dagen zullen benutten om aan hun uitstapje
een bezoek aan de „Twenboutem" te ver
binden. Door het feit. dat zelfs de stad Luik
door daadwerkelijke deelname ter bevorde
ring van het toerisme aan deze tentoonstel
ling van haar belangstelling doet blijken,
mag worden verwacht, dat ook vanuit het
buitenland op een groot bezoek mag wor
den gerekend.
CHR. BOEREN- EN TUINDERS-
BOND
JAARVERGADERING AFD. ZEELAND.
Bovengenoemde afdeeling hield te Goes
haar jaarvergadering onder voorzitterschap
van den heer C. P. Vogelaar. De voorzit
ter verwelkomde in het bijzonder den Com
missaris der Koningin den heer G van de
Putte, lid van Gedep. Staten en den heer
Ir. van der Plassche, rijkstuinbouwconsu-
lent.
Uit het verslag van den penningmeester
bleek, dat er een tekort was van f 212,95,
wat werd gevonden uit de reserve. Aange
nomen werd een regeling, volgens welke
voor elk lid aan de prov. organisatie f 0.50
per jaar moet worden afgedragen.
De heerën C. P. Vogelaar en J. A.
Dominicus werden herkozen als leden
van het Hoofdbestuur.
De heer M a r r a, voorzitter der afd.
Friesland, hield daarna een propagandisti
sche rede.
Door den heer J. Schouten, van Rot-
terram, die een slotwoord sprak, werd de
vergadering met gebed gesloten.
CHR. GEZONDHEIDS- EN
VACANTIEKOLONIEN
JAARVERGADERING TE UTRECHT
Dezer dagen werd te Utrecht de jaarverga
dering gehouden van bovengenoemde Vereeni-
ging. De voorzitter, Ds. H. C. H o g e r z e i 1,
deelde in zijn openingswoord mede, dat 1067
kinderen waren uitgezonden met 41208 verpleeg
dagen, het grootste aantal tot nu toe bereikt.
Op 10 Februari werd het Koloniehuis „De
Reggeberg" te Hellendoorn, waaraan een
nieuwe vleugel was gebouwd, weer geopend en
17 September vond de eerste steenlegging
plaats van het nieuwe Koloniehuis Prinses Ju
liana te Egmond aan Zee dat dit jaar op 1 Fe
bruari in gebruik werd genomen.
De rekening over 1932 sluit met een batig
Galdo van f 18.
Herkozen werden de bestuursleden mevrouw
A. G. Verster, Ds. Corn. J. van Paassen, D. W.
van der Kouwe en A. J. Augustijn. Ondanks
moeilijke tijdsomstandigheden blijft het werk
voor het zwakke praetuberculose kind vooruit
gaan en mocht men ook in het afgeloopen jaar
den steun van velen zoowel financieel als op
andere wjjze ontvangen.
SCHUTTEVAERS
70ste JAARVERGADERING
TE ENKHUIZEN.
Enkhuizen is in feesttooi, omdat de schip
persvereniging „Schuttevaer", die thans 70
jaar bestaat, aldaar haar jaarlijksche alge
meen? vergadering houdt.
De vergadering werd o.m. bijgewoond door
Baron Mackay, burgemeester van Enk-
huizen, den heer C. F o c k, inspecteur-gene
raal yan de scheepvaart, Prof. Schel te
rn a, ir. T h o m s e, hoofd-ingenieur van
den Prov Waterstaat; den lieer A. Bos, van
de M.U.Z.; ir W. Kamp, hoofdingenieur
der Zuiderzeewerken; Jhr. ir. Reigers
man, hoofdingenieur-directeur van den
Prov. Waterstaat: den heer J. Lely, direc
teur van de M.U.Z.; den heer A. Mooy,
lid van de commissie IJsselmeerpeil; den
heer Wouter Cool, voorzitter van genoem
de commissie; Mr. Draayer, vertegen
woordiger van den minister van Water
staat; den heer van Alphen de Veer.
vertegenwoordiger van den minister van
Onderwijs; den heer Geraerts, vertegen
woordiger van den minister van Ec. Zaken;
den heer B. Kruys, directeur vUn het
Loodswezen, tevens vertegenwoordiger van
den minister van Defensie en den heer M.
van der Sleen, vertegenwoordiger van de
Nat. Schippersvereen. te Groningen.
Volgens het jaarverslag was het leden
aantal eenigszins achteruitgeloopen.
Het batig saldo bedroeg op 31 December
f 1200,16%, en dit bij een totaal aan inkom
sten van f 3147,47e waaronder het vorig
batig saldo, groot f 999.29%, en een totaal
aan uitgaven van f 1947,30%. De stijging
van het batig slot is geen gevolg van ver
hoogde inkomsten, maar on gevolg van de
maatregelen van het hoofdbestuur.
De verzoeken om inlichtingen en advie
zen overtroffen in liet afgeloopen jaar ver
re die van vorige jaren. Alleen op het punt
van rechten en tollen verstrekte het hoofd
bestuur advies aan de gemeentebesturen
van 30 steden en dorpen in ons land.
In zake het onderwijs aan schipperskin
deren werd met het oog op de te verwach
ten behandeling van de te wijzigen wet op
het lager onderwijs aan de wenschen der
vereeniging meerdere bekendheid gegeven
door een door den druk vermenigvuldigd
exemplaar te zenden aan de leden van de
Eerste en Tweede Kamer, aan het Rijks-
schooltoezicht en aan de zustervereenigin-
HET CONFLICT BIJ DE K.L.M.
De heer Plesman weet nog niets
De directeur van de K.LJVI. de heer Plesman,
deelde ons hedenochtend mede, dat by de K.L.
M. ook thans nog geen enkel bericht van de
Vereeniging van Verkeersvliegers is ingeko
men, zoodat de directie over het conflict nog
geen nadere mededeelingen kon doen.
EEN OPRUIENDE SOLDENIER
Te Venlo is in de infanteriekazerne bij
het avond-appèl opruiende lectuur gevonden.
In verband daarmee hebben de militaire
autoriteiten een onderzoek ingesteld en den
soldaat O., uit Den Haag, dienstplichtige
van het 2e reg. infanterie aangehouden en
DE INCIDENTEN
TE AMSTERDAM OP 1 MEI
VELE DUITSCHERS MISHANDELD
Verklaring van het Duitsche consulaat
In verband met de beriohten over de inci
denten in Amsterdam op Maandagavond j.l.
deelt het Duiteche Consulaat-Generaal ons
thans mede, dat daar 35 gevallen met nemen
gemeld zijn, waarbij Duitschens op den avond
van 1 Mei lichamelijk mishandeld werden.
Verder zijn eveneens met namen bekend tot
nu toe acht gevallen inzake lastig vallen,
beschimping of vervolging gemeld.
Het Duitsche Consulaat-Generaal deelt
thans verder mede, dat tot Dinsdagmiddag
25 gevallen van miehandelingen bekend wa
ren. Uit de tot nu toe ontvangen berichten
valt echter op te maken, dat dit aantal nog'
hooger zal worden.
In tegenspraak met de telefonisch gegeven
verklaring inzake de incidenten, verklaart
het Consulaat-Generaal thans schriftelijk, lat
het bericht van de Telegraphen Union niet
viermaal overdreven is.
De commissaris van politie van het Leid-
soheplein te Amsterdam deelde hierover het
volgde mee:
Een aantal communisten benevens vele
Joden die na afloop van een meeting naar
Maison Boer waren gekomen, was daar ge
komen met de blijkbare bedoeling om de
Duitschers, die den „dag van den arbeid'
als nationaal fee6t hadden gevierd, aan te
vallen. Zij 6tonden onder aanvoering van
een bepaalden persoon, die telkens zijn
aanwijzingen gaf. Een 55-jarige Duitscher,
woonachtig in de Michel Angelcetraa?, ie
zoodanig op het gezicht geslagen dat hij be
bloed en met een dichtgeslagen oog op het
politiebureau Leidsche Plein is gebracht Na
daar voorloopig te zijn geholpen, is hij voi
der verbonden in het Tesselschadezieken-
huis. De miehandelingen zijn van dien aard
geweest, dat zijn geneesheer hem op zijn
mio6t drie weken bedrust heeft moeten
voorschrijven.
Verder zijn aan hetzelfde politiebureau
twee Duitsche kantoorbedienden gebracht,
die toegetakeld waren. Een van hen ligt
nog thuis ziek, de andere ligt met een her
eenschudding in het hotel van de A.M.V.J.
Degeen, die dit laatete ernstige letsel toege
bracht heeft, is aangehouden en voor den
officier van justitie geleid.
Nog zijn twee Duitschers to minder ern
stige mate mishandeld. Eenige hunner wa
ren binnengevlucht in café restaurant Park
zicht, waarvoor zich een schreeuwende troep
achtervoLgere had verzameld, die dreigde de
ruiten te zullen ingooien en te zullen bin
nendringen, als de Duitschers niet trr'ian
de deur werden gezet De directie heeft tele-
fonisoh om politie-assistentie gevraagd,
maar toen die zeer spoedig daarop verecheep
was het Oploopje reeds uiteengegaan.
Op het politiebureau aan de Stadhouders
kade zijn zich ook nog eenige Duitschers
komen beklagen over molest en bedreigin
gen en een dóchter van ds. ran Hoogén-
huyze heeft daar meegedeeld, een klao'te
hebben gekregen.
De politie heeft al het mogelijke gedsa..
om de bezoekers van de vergadering van de
Deutsche Verein na het uitgaan van die ver
gadering in bescherming te nemen. Ver
scheidene keeren heeft zij de aanvallers met
sabel en gummistok uiteengedreven cn
daarbij ook klappen uitgedeeld, maar het
gevolg hiervan is geweest, dat de relletj'
zich weer verspreid hebben. Hadden, -aldus
de meentog van den commissaris van het
Leidsche Plein, de menschen zich onder be
scherming gesteld van de politie, die daa:
toe in voldoende aantal voor het vergaóei
lokaal aan de Weteringschans aanwezig
was, en hadden de meesten niet op eigen
gelegenheid naar huis willen gaan, den
ware er vermoedelijk niets ernstigs vx^e-
vallen.
„Het Volk" meldt, dat een zoon van den
ex-keizer van Duitschland, vergezeld van
een gewezen kapitein van het Duitsche
leger. Maandagavond met den trein aan het
WeeeperpoorfBtation is aangekomen, vermoe
delijk met de bedoeling om de feestelijke
bijeenkomst in Maison Boer bij te wonen.
Reod6 in den trein schenen Joodeche reizi
gers aanstoot genomen te hebben aan het
hakenkruis, dat hij aan den arm droeg.
Hierop gemaakte aanmerkingen hadden ten
gevolge gehad, dat de prins van coupé ver
wisselde. Toen hij zich na aankomst van
den trein met den hem vergezellenden heer
op 6traat begaf, is hij door eenige personen
aangevallen en mishandeld, waarbij hem
een blauw oog ig geslagen, voordat de politie
had kunnen ingrijpen. Onder de omstandig
heden hebben zij afgezien van hun voor
nemen, het feest van de Deutsche Verem bij
te wonen en zijn zij met den volgenden trein
naar Doorn vertrokken.
Bij navraag ie de juistheid Aran het bo
venstaande bevestigd. Aanvankelijk had
men verzocht om het gebeurde geheim te
houden, met name wat de identiteit van don
prins betreft, maar nu het toch gepubliceerd
is, is de reden hiervoor vervallen.
EEN GOEDE VANGST
Een dezer dagen werd te Lisse de aldaar
wonende 22-Jarige bloemistknecht Van T.
op heeterdaad betrapt bij een inbraak in
het gebouw der N.V. Lissensche Kisten
fabrieken. De man was binnengekomen
door met een koevoet een deur uit te bre
ken. Hij had reeds een bedrag van 2000
buit gemaakt. Van T. werd opgesloten in
het Huis van Bewaring te Haarlem en daar
vermoed werd, dat hij nog meer op zijn
kerfstok had, stelde de Haarlemsche poli
tie een nader onderzoek in, waarbij aan
het licht kwam, dat Van T. ook de dader
was van de zeer brutale inbraak, welke op
3 Juli j.l. werd gepleegd in de Anegang te
Haarlem, waarhij 2000 gestolen werd.
Na verhoor bekende Van T. deze inbraak
gepleegd te hebben. Het geld had hij opge
maakt.
Er zijn voorts sterke aanwijzingen, dat
Van T. ook de dader is van drie inbraken,
welke in den laatsten tijd in Lisse gepleegd
zijn en waarbij o.a. voor 10.000 rente
zegels cn een partij zeemleer en een be
drag aan geld gestolen werd.
Ook schijnt Van T. door de Amsterdam-
sch® politie gezocht te worden.
Voornaamste Nieuws,
(blz. 1)
Bij de incidenten op 1 Mei te Amsterdam,
blijken vele Duitschers te zijn mishandeld.
(blz. 2)
Hugenbergs positie in het nationale front.
De „Gleichschaltung" in Duitschland. De
vakbonden krommen den nek. Thans besluit
de Industrie zich aan te passen.
(blz. S>
De Eerste Kamer heeft de wijziging der
Kieswet goedgekeurd.
(blz. 5)
De heer Amelink stelt den minister vra
gen over het conflict te IJmuiden.
(blz. 8)
Vergadering der Ned. Herv. Predikanten-
vereeniging.
Jaarvergadering van de Ned. Bond van
Chr. Fabrieks- en Transportarbeiders.
GROOTE BRAND TE HOOGEVEEN
DRIE PANDEN IN VLAMMEN
Men meldt ons uit Hoogeveen:
Hedenochtend omstreeks 4 uur is brand
uitgebroken in de rijwielheretelplaats van
den heer J. F. v. d. Aa, gelegen achter zijn
woning ean de Hoofdstraat alhier.
De brand liet zich ernstig aanzien, en
breidde zich snel uit. Nog voor dat de brand
weer ter plaatse wa6, wae bet vuur overga»
slagen naar de Koffiebranderij en Tabaks
fabriek annex handel in kruidenierswaren
van de fa. J. Pet. Ook het winkelpand ven
de Velo waschmachinemaatschappij geraak
te in brand. De brandweer rukte met groot
materiea.1 aan en slaagde er in de drie aan
grenzende woonhuizen te behouden.
De rijwielheretelplaats, het magazijn van
de firma Pet en het winkelpand brandden
echter geheel uit De woonhuizen kregen
veel waterschade. De oorzaak ven de brand
is onbekend. De aanzienlijke 6ohade wordt
door verzekering gedekt
INCIDENT OP EEN TREINREIS
Men meldt ons uit Rotterdam:
Gistermorgen te 8.20 u. werden de reizigers
die met de electrische van Scheveningen
naar Hofplein reisden, ter hoogte van Ber-
kel opgeschrikt door een luide knal, die het
karakter had van een ontploffing.
De inzittenden vi het eerste rijtuig van
den trein, een derde klas compartiment,
hoorden deze knal het best en zagen boven
dien, dat de vloer omhoog kwam. Oogenblik-
kelijk werd aan de noodrem getrokken en de
trein werd tot stilstand gebracht Bij een
onderzoek, dat door het spoorwegpersoneel
werd ingesteld 1 on echter niets bijzonders
worden geconstateerd. Men vermoedt, dat er
iets op de rails is gelegd, dat er met een
luide knal af is gesprongen en daarbij de
vloer van het eerste rijtuig heeft beschadigd.
Met een beperkte snelheid is de trein naar
Rotterdam opgereden, waar men met een
kwartier vertraging aankwam.
TWEE INTERNATIONALE WINKEL
DIEVEN GEARRESTEERD
Te Amsterdam vervoegden zich bij den
juwelier L. I. Wolf en Zn in de Kalverstraat
twee personen, d'ie kort na elkaar binnen
kwamen. Een van de beide heeren liep on
middellijk naar het achterste gedeelte van
den winkel en bekeek een zeer kostbaren
ring. Terwijl hij bezig was den ring met
zijn zakdoek op te wrijven, bemerkte de
winkelier, dat de ring in een van de zakken
van den onbekende verdween. De winkelier
vorderde onmiddellijk den ring terug, doch
de heer begon een uitvoerig verhaal in het
Fransch. De winkelier bleef echter op zijn
stuk staan en de onbekende gaf den ring
tenslotte terug, waarop hij onmiddellijk de
vlucht nam. Een bediende van do firma
snelde den vluchteling achterna, terwijl de
andere heer werd vastgehouden door het
overige personeel. Na een korte achtervol
ging gelukte het «aan verschillende personen
om den vluchteling in de Voetboogst.raat to
grijpen en aan de politie van het bureau
Singel, over te leveren. Ook de persoon, die
in de juwelierszaak was vastgehouden, werd
aan de politie overgeleverd. Het bleken te
zijn een 3S-jarige Armeniër en een Brazi
liaan. Beiden aijn op het bureau Singel vast
gehouden en zullen ter beschikking van de
Justitie worden gesteld. De gearresteerden
ontkennen elkaar te kennen, doch beiden
zijn eerst kort geleden uit Brussel naar Ne
derland gekomen. Denkelijk zijn het inter
nationale winkeldieven.
VERDRONKEN
Te Reeuwy' k is Van M., uit Bodegraven,
te water geraakt en verdronken.