Jlirnwr ^Crtksrlj t(üoamnt Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD Uit dc Pers. BINNENLAND. Gemengd Nieuws. ABONNEMENT» Per kwartaal In Lelden en In plank sen waar 'n agentschap gevestigd is f2.35 Franco per post f 2.35 portokosten. Per week 0.18 Voor het Buitenland bij wekelijk- «che sending .4.50 Bij dageiijksche zending „5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad fyz cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 ADVEHTENTIEN Van 1 tot 5 regelst.17% Elke regel meerB 0.22% 'r.gez. Mededeellngen van 1—5 regels 2.30 Elke regel meer 1.45 Bil contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan "t bureau wordt berekend f 0.10 No. 3957 DONDERDAG 4 MEI 1933 14e Jaargang git nummer Ma! orii IWEI blsSsa HET FASCISTISCH GEVAAR Over de uitslag der verkiezingen heerscht alom tevredenheid. De partijen, die winst maakten, zijn er blij mee; de groepen, die zich handhaafden, vinden dat prachtig; zij: die verlies leden, zijn dankbaar, dat het nog niet erger was; terwijl ten slotte de nieu welingen zich toosten met de gedachte, dat zóóveel duizend kiezers hun stem aan de hopelooze lijst gaven. De Alg. Fascistenhond doet dat op de bizondere wijze, waarop we reeds in ons stembus-hoofdartikel de aandacht vestig den. In een royaal verspreide oproep juicht men over de 17142 stemmen, welke Neder landers, ouder dan 25 jaar, aan de fascistische lijst gaven. Zóó verklaart men ook, dat men in een gemeente, waar men zegt 900 leden te heb ben, slechts 300 stemmen kreeg: immers, het fascisme bestaat vooral uit jeugdige recruten; het is, vooralsnog een jongeren-, soms jongensbeweging. Dit verkleint het gevaar van het fascisme niet, doch vergroot het veeleer. Want als de leiding er in slaagt de jongeren onder haar suggestie te houden, dan kan zij hoop heb ben voor de toekomst. Het zal daarom zaak zijn onze jongeren érnstig te waarschuwen tegen deze bewe ging. Die waarschuwing kan zich gronden op feitelijke bijkomstigheden, welke nochtans niet zonder beteekenis zijn. Als zoodanig noemen we de groote onderlinge verdeeld heid onder de fascisten. Twaalf, dertien groepjes zijn er op zijn minst. Daaruit blijkt overvloedig, dat zij, die de mond vol hebben van baantjesjagers en partijpolitici elkaar het licht in de oogen niet gunnen, doch ieder voor zich zelf op winstbejag uit zijn. Als gevolg daarvan ver schijnen dan ook regelmatig de wederzij d- sche verwijten van onbetrouwbaarheid etc. Ja, hier en daar schijnenals nruiiiötürB~op te treden personen, wier Verleden geen aan beveling is, en op wie de naam „gelukzoe ker" toepasselijk is. Menschen, die het met de waarheid en eerlijkheid niet ernstig nemen. Toch zal inen moeten toegeven, dat deze argumenten hoogstens als neven-faetoren kunnen optreden. En men zal dienen te er kennen, dat er in het fascisme zeker iets goeds zit als reactie op de revolutionaire stroomingen van onze tijd. Dat onze jongeren krachtig optreden te gen het communisme wenschen, valt op zich zelf te loven. Wij vreesden vaak, dat steeds breeder strook zou afschuiven naar het socialisme en nu zien we het tegendeel. Alleen maar, we moeten bij deze erken ning niet blijven staan. Want het fascisme 'is in zich zelf even revolutionair als de S. D. A. P. Het kiest ook de wettige weg, zoo lang en voorzoover de onwettige niet meer succes biedt. Dit kan ook niet anders. Want het fascisme verwerpt nadrukkelijk het gezag yan Gods Woord hoe vriendelijk ook over godsdienst gesproken wordt het zal zelf oordeelen over gezag en recht. Daarom kan het fascisme onze richting ïiiet zijn. EEN JUISTE OPMERKING Zoodra vast stond, dat de drie grootste groepen der rechterzijde boven de vijftig bleven, schreven wij „We hopen van ganscher harte, dat de drie ernstige groepen ter rechterzijde elkaar in volle harmonie zullen vinden, want dat is de eenige manier om van het parlemen taire staatsbestuur en van gezonde demo cratie nog te redden, wat er te redden valt" Het r.k. dagblad voor de Noordelijke pro vinciën Ons Noorden neemt een ge deelte van ons artikel met groote instem ming over; wijst er voorts op, dat ook an dere rechtscne bladen eenzelfde geluid deden hooren, en voegt er dan aan toe: „Met ernst en kracht dient thans door de -gezamenlijke drie rechtsche partijen te worden gestreefd naar een herstel van de rechtsche samenwerking om op die wijze een krachtig parlementair Ka binet te kunnen vormen. Wij stellen die eisch niet uit lust tot de regeeringsverantwoordelijkheid. Geen enkele partij zal daarop in deze dagen gebrand zijn. Maar harde en noodzakelijke plicht laat geen andere oplossing toe." Wij citeeren deze betuiging van instem ming, uitsluitend om alle aandacht te doen vallen op de laatste alinea's. Alleen een on- noozele in de politiek kan begeerig uit zien naar ministerszetels; doch harde en noodza' "lijke plicht vragen van de rechter zijde de oplossing der moeilijke problemen. STEMBUSGECIJFER We kunnen natuurlijk niet doorgaan met de ontleding van diverse stembuscijfers, hoe interessant sommigen het misschien ook vinden; doch ter wille van eenige belang stellende lezers bezien we thans nog even de uitslag voor de S. G. P., de voornaamste rechts-protestantsche dissidentengroep. Over de H. G. S. behoeven we niets te zeggen. Die behield wel haar zetel, dqch met moeite, want haar stemmental daalde niet alleen procentsigewijze, doch zelfs in volstrekte zin. Zij zakte van 35931 op 33S13. Een aanmerkelijke achteruitgang; want om betrekkelijk even sterk te blijven, had de H. G. S. haar stemmencijfer. moeten opvoe ren tot ruim 39500; zij ging dus feitelijk een kleine 6000 stemmen achteruit. En met een blik op de raambiljetten zal de leider wel geklaagd hebben: „het aantal rechtgeaarde protestanten" daalt maar steeds in Neder land. Soortgelijke klacht behoeft de S. G. P. nog niet te slaken. Zij bleef niet alleen op peil, doch ging zoowel betrekkelijk als volstrekt vooruit. De S. G. P. voerde haar stemmental op van 76709 tot 93222; derhalve met 16513. Zoo als men weet, was de kiesdeeler ditmaal 3412 hooger dan in 1929; rekent men voor elke zetel 3412 meer, dan had de S. G. daarvoor noodig gehad 10237 en zij hield dus nog 4376 stemmen over. Let men op het percentage, dan blijkt, dat deze partij bij de vorige verkiezing 2.27 van het totaal aantal uitgebrachte stemmen verwierf; terwijl ze thans opschoof tot 2.50 In abstracto genomen, had zij in 1929 dus recht op 2.27 zetel en nü op 2.50; zij betaalt dus nu iets meer voor een zetel dan toen. Men kan ook zeggen, dat zij zij 0.23 vooruitboerde. Wil men het nog duidelijker en begrijpe lijker zeggen, dan blijkt dat bij deze stem bus van elke 10.000 kiezers 23 hun oude partij verlieten en overginnen op de S.G.P. Deze winst is niet gering, maar zij is evenmin belangrijk voor een jonge partij, die nog telkens nieuw terrein ter ontgin ning vindt. Zij is, als men op de verschui vingen in verschillende plaatsen let, zelfs bedenkelijk. Men létte èens op déze drie cijfers: öp Flakkee kon de S. G. P. nog een winst boe ken van 2.21 in de kieskring Dordrecht was het maar 0.32 en in geheel het land slechts 0.23 De verklaring is natuurlijk deze, dat te genover de winst -hier een aanmerkelijk ver lies elders geboekt moet worden. Wij doen slechts enkele grepen. Ten eer ste blijkt, dat er in vele groote plaatsen een beduidende achteruitgang was: Arnhem 63 stemmen; Amsterdam 300; Delft 11; Haar lem 38; Groningen 82; Kampen en Utrecht bleven gelijk (een feitelijke achteruitgang dus!.); Ede liep met 150 'erug; Rotterdam en den Haag gaven winst. Ook valt op, dat er achteruitgang is in plaatsen, waar de S. G. P. reeds geruimen tijd vaste voet kreeg: Groot-Ammers, een verlies van 10 stemmen; Giessendam 45; Melissant 4; Nieuwe Tonge 37; Ooltgens- plaat 37; Den Bommel 16; Stad aan 't Ha ringvliet 38; Zierikzee 92 en St. Annaland 5 stemmen. Deze verliezen worden nu nog ruim schoots opgewogen door de winsten elders, maar de tendenz is duidelijk. Te meer, als men b.v. let op Ierseke, waar volgens de Zeeuw blijkens nauwkeurige controle, geconstateerd werd hoe ijverig de vrouwtjes gestemd hebben, hoewel ze ern stig waren veraiaand deze zonde niet te begaan. Men moge dus naar waarheid beweren, dat de S. G. P. haar laatste kiezers nog niet aan de stembus heeft gebracht, duidelijk valt waar te nemen dat zij op haar eerste kiezers niet meer ten volle kan rekenen. Zelfhandhaving zal dus moeite kosten. 1 DE OPDRACHT AAN COLIJN HOE DE PERS ER OVER DENKT Een zeer hartelijk artikel schrijft De Maasbode (R.K.) naar aanleiding van de opdracht aan Dr. Colijn: Wij verheugen ons over deze aanwij zing, die wel opvallend snel is gevolgd. Vooreerst omdat wij het den antirevo lutionairen van harte gunnen, vooral na hun schitterend stembussucces, om den formateur te leveren, en ook aan hun leider, die de domineerende figuur ig ge weest in dezen verkiezingsstrijd en die vroeger het eerste door hem geformeer de Kabinet reeds zoo spoedig op zoo droeve wijze zag sneuvelen. Wij gunnen het Dr. Colijn te liever, omdat deze, ondanks allei'lei lokkende verleiding, in dezen stembusstrijd geheel zichzelf is gebleven, d.w.z. antirevolutio nair zonder meer. Hij heeft het niet on- dor stoelen of banken gestoken, maar het zoo scherp mogelijk verkondigd. Wie Colijn stemt, stemt den antirevolutionair Colijn. Wij hopen, dat Dr. Colijn den moed zal hebben te streven naar de formatie van een rechtsch parlementair Kabinet. Dat zou waarborgen, dat wij een regee ring zullen krijgen, die in principieel e homogeniteit een bron zal vinden voel de noodige kracht cn die temidden van den grooten economischen nood ook vol doende oog zal houden voor de geeste lijke oorzaken van de tegenwoordige ellende en voor de hoogere waarden in ons volksleven, die thans zoo makkelijk op den achtergrond geraken. Dr. Colijn zelf deed in zijn radiorede op den vooravond van de verkiezingen aan de geestelijke belangen alle recht wedervaren; de christelijk-historische leider de Geer wees op dienzelfden avond eveneens op den geestelijken nood eu waarschuwde: Stoffelijke nood verstoort het geestelijk evenwicht, en Mr Van Schaik stelde zulks met niet minder na druk op den voorgrond. Dit alles doet ons te meer verhopen, dat Dr Colijn zal pogen te formeeren een rechtsch parlementair kabinet, dat met voldoende zekerheid op hechten en een- drachligen steun de regeering zal aan vaarden; dat zal mogen staat maken op de noodige opofferingsgezindheid, dat in zijn bestaan niet zal worden bedreigd door persoonlijke gevoeligheden of door meeningsverschil in den boezem van de partijen, waarop het steunt; en dat ook voor zijn sociaal beleid zal mogen reke nen op een open oog voor hetgeen de komende tijden vragen zullen. Crisis-Kabinet op breeder basis. Onduidelijk waren wij niet in het stellen der mogelijkheid, dat Dr. Colijn met de ont vangen opdracht twee dingen kan beproe ven: het vormen van een crisis-kabinet, steunende op de rechterzijde alleen, dan wel op breeder basis. Maar de '.Limburger Koerier" zegt het toch duidelijker. Het r.-k. blad schrijft: Het beste zou het wel zijn, indien de Kamers in het najaar met de Regeertng de Rijksbegrooting voor 1934 behandelen, waarbij de groote lijnen voor het staat kundig beleid in den Iaop der volgende maanden kan blijken, en dat daarna rui me volmaohten aan het kabinet worden verstrekt om op korten termijn geheel de crisis-wetgeving naar eigen inzicht te hervormen en bij te werken. En de conclusie daarvan is: Mocht men onze Kamerleden willen bin den aan een crisis-kabinet uit de rechter zijde alléén, dan zou de druk van vrijzin nig- cn sociaal-democraten op onzen lin kervleugel mischien wel eens tè groot blijken om de 52 zetels in een werkelijke regeeringsmeerderheid om te zetten. - Het zou o.i. dan ook zeer begrijpelijk zijn, wanneer de formateur zocht naar een breedere basis dan de groepen der rechterzijde alléén voor de vorming vatri een crisis-Kabinet, dat toch zonder de geestelijke tegenstellingen te verdoezelen bijna uitsluitend zijn aandacht zal mop- ten schenken aan den heropbouw dër volkswelvaart. AFSCHEIDSWOORD IR. W. F. STAARGAARD DE AFGETREDEN VOORZITTER VAN DEN ONDERNEMER3BOND OVER DEN TOESTAND. „Somber, doch niet hopeloos". In een afscheidswooid, door ir. W. F. taargaard. den afgetreden voorzitter van den Ondernemersbond van Nederl.-Indië en oud-lid van den Volksraad, in een alge meene bestuursvergadering van den bond uitgesproken, beeft deze o.m. verklaard, d,at 't econ. financieel weerstandsvermogen van den Nederlandschen staat althans voor dit jaar nog betrekkelijk groot is, dank zij een wijs financieel staatsbeleid in een vroegere periode, toen reserves werden gekweekt. Maar dit geldt al niet meer voor 1934! En waar gaat het heen met Indië. als in 1934 dc Indische tekortenpolitiek niet tot staan gebracht is? Het eerste noodige om inflatie te verhin deren is de kracht, die een practisch of na genoeg kloppende begrooting voor 1934 (het 5de crisisjaar) zal geven, de kracht, die deze begrooting ook onverbiddelijk ten uit voer brengt, en daarmede de periode inluidt van lager levenspeil, om de tering naar de nering te zetten, om later bij wederople ving te komen tot weder versnelde aflos sing van schuld, verlaging van den belas tingdruk en kweeken van reserve. De mogelijkheid tot groote versobering binnen anderhalf jaar staat z. i. vast, als de wil er is. Want overal is er nog groote geld verspilling door sleur, door onmacht, door onwil of gebrek aan inzicht, of door onnoo- dige en verkeerde gebondenheid aan alge- meene landsregelingen. Gebeurt dit alles niet, dan gaat het bln- ?n twee jaren vast en zeker naar een dé- bócle toe, een debacle voor alle lagen en standen der Indische samenleving. Gelukkig zijn er sedert kort symptomen, die hoopvol stemmen en de bezorgdheid zooal niet wegnemen dan toch temperen. Een laatste groote krachtsinspanning tot saneering in grooten stijl, tot drastische ver sobering en reorganisatie is in de naaste toekomst noodig, zei de spreker en God geve, dat wij in de verschillende regeeringscolle- ges in Indië en in Nederland spoedig over de zoo dringend noodige krachten, over de mannen van de daad zullen beschikken, om het laatste en verreweg moeilijkste en ondankbaarste gedeelte van het werk der saneering en aanpassing te volbrengen DE ..TWENBOUTEM" TE MAASTRICHT VAN 24 MEI TOT 5 JUNI A.S. De „Twenboutem" (Tweede Nederland- sche Bouwmaterialen Tentoonstelling) zal te Maastricht worden gehouden van 24 Mei tot en met 5 Juni a.s. Door de grootsch opgezette reclame-cam pagne mag een druk bezoek uit het geheele land aan de tentoonstelling verwacht wen den, temeer waar de belangstellenden in het bouwvak zeer zeker de mooie Pinkster dagen zullen benutten om aan hun uitstapje een bezoek aan de „Twenboutem" te ver binden. Door het feit. dat zelfs de stad Luik door daadwerkelijke deelname ter bevorde ring van het toerisme aan deze tentoonstel ling van haar belangstelling doet blijken, mag worden verwacht, dat ook vanuit het buitenland op een groot bezoek mag wor den gerekend. CHR. BOEREN- EN TUINDERS- BOND JAARVERGADERING AFD. ZEELAND. Bovengenoemde afdeeling hield te Goes haar jaarvergadering onder voorzitterschap van den heer C. P. Vogelaar. De voorzit ter verwelkomde in het bijzonder den Com missaris der Koningin den heer G van de Putte, lid van Gedep. Staten en den heer Ir. van der Plassche, rijkstuinbouwconsu- lent. Uit het verslag van den penningmeester bleek, dat er een tekort was van f 212,95, wat werd gevonden uit de reserve. Aange nomen werd een regeling, volgens welke voor elk lid aan de prov. organisatie f 0.50 per jaar moet worden afgedragen. De heerën C. P. Vogelaar en J. A. Dominicus werden herkozen als leden van het Hoofdbestuur. De heer M a r r a, voorzitter der afd. Friesland, hield daarna een propagandisti sche rede. Door den heer J. Schouten, van Rot- terram, die een slotwoord sprak, werd de vergadering met gebed gesloten. CHR. GEZONDHEIDS- EN VACANTIEKOLONIEN JAARVERGADERING TE UTRECHT Dezer dagen werd te Utrecht de jaarverga dering gehouden van bovengenoemde Vereeni- ging. De voorzitter, Ds. H. C. H o g e r z e i 1, deelde in zijn openingswoord mede, dat 1067 kinderen waren uitgezonden met 41208 verpleeg dagen, het grootste aantal tot nu toe bereikt. Op 10 Februari werd het Koloniehuis „De Reggeberg" te Hellendoorn, waaraan een nieuwe vleugel was gebouwd, weer geopend en 17 September vond de eerste steenlegging plaats van het nieuwe Koloniehuis Prinses Ju liana te Egmond aan Zee dat dit jaar op 1 Fe bruari in gebruik werd genomen. De rekening over 1932 sluit met een batig Galdo van f 18. Herkozen werden de bestuursleden mevrouw A. G. Verster, Ds. Corn. J. van Paassen, D. W. van der Kouwe en A. J. Augustijn. Ondanks moeilijke tijdsomstandigheden blijft het werk voor het zwakke praetuberculose kind vooruit gaan en mocht men ook in het afgeloopen jaar den steun van velen zoowel financieel als op andere wjjze ontvangen. SCHUTTEVAERS 70ste JAARVERGADERING TE ENKHUIZEN. Enkhuizen is in feesttooi, omdat de schip persvereniging „Schuttevaer", die thans 70 jaar bestaat, aldaar haar jaarlijksche alge meen? vergadering houdt. De vergadering werd o.m. bijgewoond door Baron Mackay, burgemeester van Enk- huizen, den heer C. F o c k, inspecteur-gene raal yan de scheepvaart, Prof. Schel te rn a, ir. T h o m s e, hoofd-ingenieur van den Prov Waterstaat; den lieer A. Bos, van de M.U.Z.; ir W. Kamp, hoofdingenieur der Zuiderzeewerken; Jhr. ir. Reigers man, hoofdingenieur-directeur van den Prov. Waterstaat: den heer J. Lely, direc teur van de M.U.Z.; den heer A. Mooy, lid van de commissie IJsselmeerpeil; den heer Wouter Cool, voorzitter van genoem de commissie; Mr. Draayer, vertegen woordiger van den minister van Water staat; den heer van Alphen de Veer. vertegenwoordiger van den minister van Onderwijs; den heer Geraerts, vertegen woordiger van den minister van Ec. Zaken; den heer B. Kruys, directeur vUn het Loodswezen, tevens vertegenwoordiger van den minister van Defensie en den heer M. van der Sleen, vertegenwoordiger van de Nat. Schippersvereen. te Groningen. Volgens het jaarverslag was het leden aantal eenigszins achteruitgeloopen. Het batig saldo bedroeg op 31 December f 1200,16%, en dit bij een totaal aan inkom sten van f 3147,47e waaronder het vorig batig saldo, groot f 999.29%, en een totaal aan uitgaven van f 1947,30%. De stijging van het batig slot is geen gevolg van ver hoogde inkomsten, maar on gevolg van de maatregelen van het hoofdbestuur. De verzoeken om inlichtingen en advie zen overtroffen in liet afgeloopen jaar ver re die van vorige jaren. Alleen op het punt van rechten en tollen verstrekte het hoofd bestuur advies aan de gemeentebesturen van 30 steden en dorpen in ons land. In zake het onderwijs aan schipperskin deren werd met het oog op de te verwach ten behandeling van de te wijzigen wet op het lager onderwijs aan de wenschen der vereeniging meerdere bekendheid gegeven door een door den druk vermenigvuldigd exemplaar te zenden aan de leden van de Eerste en Tweede Kamer, aan het Rijks- schooltoezicht en aan de zustervereenigin- HET CONFLICT BIJ DE K.L.M. De heer Plesman weet nog niets De directeur van de K.LJVI. de heer Plesman, deelde ons hedenochtend mede, dat by de K.L. M. ook thans nog geen enkel bericht van de Vereeniging van Verkeersvliegers is ingeko men, zoodat de directie over het conflict nog geen nadere mededeelingen kon doen. EEN OPRUIENDE SOLDENIER Te Venlo is in de infanteriekazerne bij het avond-appèl opruiende lectuur gevonden. In verband daarmee hebben de militaire autoriteiten een onderzoek ingesteld en den soldaat O., uit Den Haag, dienstplichtige van het 2e reg. infanterie aangehouden en DE INCIDENTEN TE AMSTERDAM OP 1 MEI VELE DUITSCHERS MISHANDELD Verklaring van het Duitsche consulaat In verband met de beriohten over de inci denten in Amsterdam op Maandagavond j.l. deelt het Duiteche Consulaat-Generaal ons thans mede, dat daar 35 gevallen met nemen gemeld zijn, waarbij Duitschens op den avond van 1 Mei lichamelijk mishandeld werden. Verder zijn eveneens met namen bekend tot nu toe acht gevallen inzake lastig vallen, beschimping of vervolging gemeld. Het Duitsche Consulaat-Generaal deelt thans verder mede, dat tot Dinsdagmiddag 25 gevallen van miehandelingen bekend wa ren. Uit de tot nu toe ontvangen berichten valt echter op te maken, dat dit aantal nog' hooger zal worden. In tegenspraak met de telefonisch gegeven verklaring inzake de incidenten, verklaart het Consulaat-Generaal thans schriftelijk, lat het bericht van de Telegraphen Union niet viermaal overdreven is. De commissaris van politie van het Leid- soheplein te Amsterdam deelde hierover het volgde mee: Een aantal communisten benevens vele Joden die na afloop van een meeting naar Maison Boer waren gekomen, was daar ge komen met de blijkbare bedoeling om de Duitschers, die den „dag van den arbeid' als nationaal fee6t hadden gevierd, aan te vallen. Zij 6tonden onder aanvoering van een bepaalden persoon, die telkens zijn aanwijzingen gaf. Een 55-jarige Duitscher, woonachtig in de Michel Angelcetraa?, ie zoodanig op het gezicht geslagen dat hij be bloed en met een dichtgeslagen oog op het politiebureau Leidsche Plein is gebracht Na daar voorloopig te zijn geholpen, is hij voi der verbonden in het Tesselschadezieken- huis. De miehandelingen zijn van dien aard geweest, dat zijn geneesheer hem op zijn mio6t drie weken bedrust heeft moeten voorschrijven. Verder zijn aan hetzelfde politiebureau twee Duitsche kantoorbedienden gebracht, die toegetakeld waren. Een van hen ligt nog thuis ziek, de andere ligt met een her eenschudding in het hotel van de A.M.V.J. Degeen, die dit laatete ernstige letsel toege bracht heeft, is aangehouden en voor den officier van justitie geleid. Nog zijn twee Duitschers to minder ern stige mate mishandeld. Eenige hunner wa ren binnengevlucht in café restaurant Park zicht, waarvoor zich een schreeuwende troep achtervoLgere had verzameld, die dreigde de ruiten te zullen ingooien en te zullen bin nendringen, als de Duitschers niet trr'ian de deur werden gezet De directie heeft tele- fonisoh om politie-assistentie gevraagd, maar toen die zeer spoedig daarop verecheep was het Oploopje reeds uiteengegaan. Op het politiebureau aan de Stadhouders kade zijn zich ook nog eenige Duitschers komen beklagen over molest en bedreigin gen en een dóchter van ds. ran Hoogén- huyze heeft daar meegedeeld, een klao'te hebben gekregen. De politie heeft al het mogelijke gedsa.. om de bezoekers van de vergadering van de Deutsche Verein na het uitgaan van die ver gadering in bescherming te nemen. Ver scheidene keeren heeft zij de aanvallers met sabel en gummistok uiteengedreven cn daarbij ook klappen uitgedeeld, maar het gevolg hiervan is geweest, dat de relletj' zich weer verspreid hebben. Hadden, -aldus de meentog van den commissaris van het Leidsche Plein, de menschen zich onder be scherming gesteld van de politie, die daa: toe in voldoende aantal voor het vergaóei lokaal aan de Weteringschans aanwezig was, en hadden de meesten niet op eigen gelegenheid naar huis willen gaan, den ware er vermoedelijk niets ernstigs vx^e- vallen. „Het Volk" meldt, dat een zoon van den ex-keizer van Duitschland, vergezeld van een gewezen kapitein van het Duitsche leger. Maandagavond met den trein aan het WeeeperpoorfBtation is aangekomen, vermoe delijk met de bedoeling om de feestelijke bijeenkomst in Maison Boer bij te wonen. Reod6 in den trein schenen Joodeche reizi gers aanstoot genomen te hebben aan het hakenkruis, dat hij aan den arm droeg. Hierop gemaakte aanmerkingen hadden ten gevolge gehad, dat de prins van coupé ver wisselde. Toen hij zich na aankomst van den trein met den hem vergezellenden heer op 6traat begaf, is hij door eenige personen aangevallen en mishandeld, waarbij hem een blauw oog ig geslagen, voordat de politie had kunnen ingrijpen. Onder de omstandig heden hebben zij afgezien van hun voor nemen, het feest van de Deutsche Verem bij te wonen en zijn zij met den volgenden trein naar Doorn vertrokken. Bij navraag ie de juistheid Aran het bo venstaande bevestigd. Aanvankelijk had men verzocht om het gebeurde geheim te houden, met name wat de identiteit van don prins betreft, maar nu het toch gepubliceerd is, is de reden hiervoor vervallen. EEN GOEDE VANGST Een dezer dagen werd te Lisse de aldaar wonende 22-Jarige bloemistknecht Van T. op heeterdaad betrapt bij een inbraak in het gebouw der N.V. Lissensche Kisten fabrieken. De man was binnengekomen door met een koevoet een deur uit te bre ken. Hij had reeds een bedrag van 2000 buit gemaakt. Van T. werd opgesloten in het Huis van Bewaring te Haarlem en daar vermoed werd, dat hij nog meer op zijn kerfstok had, stelde de Haarlemsche poli tie een nader onderzoek in, waarbij aan het licht kwam, dat Van T. ook de dader was van de zeer brutale inbraak, welke op 3 Juli j.l. werd gepleegd in de Anegang te Haarlem, waarhij 2000 gestolen werd. Na verhoor bekende Van T. deze inbraak gepleegd te hebben. Het geld had hij opge maakt. Er zijn voorts sterke aanwijzingen, dat Van T. ook de dader is van drie inbraken, welke in den laatsten tijd in Lisse gepleegd zijn en waarbij o.a. voor 10.000 rente zegels cn een partij zeemleer en een be drag aan geld gestolen werd. Ook schijnt Van T. door de Amsterdam- sch® politie gezocht te worden. Voornaamste Nieuws, (blz. 1) Bij de incidenten op 1 Mei te Amsterdam, blijken vele Duitschers te zijn mishandeld. (blz. 2) Hugenbergs positie in het nationale front. De „Gleichschaltung" in Duitschland. De vakbonden krommen den nek. Thans besluit de Industrie zich aan te passen. (blz. S> De Eerste Kamer heeft de wijziging der Kieswet goedgekeurd. (blz. 5) De heer Amelink stelt den minister vra gen over het conflict te IJmuiden. (blz. 8) Vergadering der Ned. Herv. Predikanten- vereeniging. Jaarvergadering van de Ned. Bond van Chr. Fabrieks- en Transportarbeiders. GROOTE BRAND TE HOOGEVEEN DRIE PANDEN IN VLAMMEN Men meldt ons uit Hoogeveen: Hedenochtend omstreeks 4 uur is brand uitgebroken in de rijwielheretelplaats van den heer J. F. v. d. Aa, gelegen achter zijn woning ean de Hoofdstraat alhier. De brand liet zich ernstig aanzien, en breidde zich snel uit. Nog voor dat de brand weer ter plaatse wa6, wae bet vuur overga» slagen naar de Koffiebranderij en Tabaks fabriek annex handel in kruidenierswaren van de fa. J. Pet. Ook het winkelpand ven de Velo waschmachinemaatschappij geraak te in brand. De brandweer rukte met groot materiea.1 aan en slaagde er in de drie aan grenzende woonhuizen te behouden. De rijwielheretelplaats, het magazijn van de firma Pet en het winkelpand brandden echter geheel uit De woonhuizen kregen veel waterschade. De oorzaak ven de brand is onbekend. De aanzienlijke 6ohade wordt door verzekering gedekt INCIDENT OP EEN TREINREIS Men meldt ons uit Rotterdam: Gistermorgen te 8.20 u. werden de reizigers die met de electrische van Scheveningen naar Hofplein reisden, ter hoogte van Ber- kel opgeschrikt door een luide knal, die het karakter had van een ontploffing. De inzittenden vi het eerste rijtuig van den trein, een derde klas compartiment, hoorden deze knal het best en zagen boven dien, dat de vloer omhoog kwam. Oogenblik- kelijk werd aan de noodrem getrokken en de trein werd tot stilstand gebracht Bij een onderzoek, dat door het spoorwegpersoneel werd ingesteld 1 on echter niets bijzonders worden geconstateerd. Men vermoedt, dat er iets op de rails is gelegd, dat er met een luide knal af is gesprongen en daarbij de vloer van het eerste rijtuig heeft beschadigd. Met een beperkte snelheid is de trein naar Rotterdam opgereden, waar men met een kwartier vertraging aankwam. TWEE INTERNATIONALE WINKEL DIEVEN GEARRESTEERD Te Amsterdam vervoegden zich bij den juwelier L. I. Wolf en Zn in de Kalverstraat twee personen, d'ie kort na elkaar binnen kwamen. Een van de beide heeren liep on middellijk naar het achterste gedeelte van den winkel en bekeek een zeer kostbaren ring. Terwijl hij bezig was den ring met zijn zakdoek op te wrijven, bemerkte de winkelier, dat de ring in een van de zakken van den onbekende verdween. De winkelier vorderde onmiddellijk den ring terug, doch de heer begon een uitvoerig verhaal in het Fransch. De winkelier bleef echter op zijn stuk staan en de onbekende gaf den ring tenslotte terug, waarop hij onmiddellijk de vlucht nam. Een bediende van do firma snelde den vluchteling achterna, terwijl de andere heer werd vastgehouden door het overige personeel. Na een korte achtervol ging gelukte het «aan verschillende personen om den vluchteling in de Voetboogst.raat to grijpen en aan de politie van het bureau Singel, over te leveren. Ook de persoon, die in de juwelierszaak was vastgehouden, werd aan de politie overgeleverd. Het bleken te zijn een 3S-jarige Armeniër en een Brazi liaan. Beiden aijn op het bureau Singel vast gehouden en zullen ter beschikking van de Justitie worden gesteld. De gearresteerden ontkennen elkaar te kennen, doch beiden zijn eerst kort geleden uit Brussel naar Ne derland gekomen. Denkelijk zijn het inter nationale winkeldieven. VERDRONKEN Te Reeuwy' k is Van M., uit Bodegraven, te water geraakt en verdronken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1