den en sleden een overdreven weelde m het gebruik van linnen goederen begon te heerschen, waartegen zelrs somtijds door de overheid moest we den te velde getrokken. Toen de kunst van het stijven van linnengoed door een Hollandsche om streeks het jaar 1570 uitgevonden was, nam de in dienzelfden tijd op gedoken kragen-mode een groote vlucht. Het stijven werd zelfs een lievelings bezigheid voor de dames uit de bete re siandenl Vieeschlooze dagen Hoe lunger noe meer brengt het ge bruik mee, dat de portie vleesch, waar aan uien vroeger zoo gehecht bleek, te zijn, sterk wordt verminderd. Niet alleen de economische om standigheden wei-ken hiertoe mede: wel degelijk is ook de opinie van de voedingspsychologen in dit opzicht ver anderd, zoodat het vleesch, dat een halve eeuw geleden nog zoo hoog door de doktoren werd aangeprezen als het meest „versterkende" voedsel, thans in hun oogen vols.rekt niet méér betee- kent dun allerlei andere levensmidde len (melk, karnemelk, kaas, eieren, peulvruchten, noten;, die voor het meu rendeel veel gemakkelijker in ieders hereik liggen. Menige huisvrouw heeft dan ook in verband daarmede het aangedurfd om te breken met de gewoonte van „dage lijks vleesch op tafel". En ze kan dat met een gerust geweten doen, als ze maar zorgt voor geschikte vervan gingsmiddelen: aan den éénen kant dus levensmiddelen, die in voedings waarde met het afgeschafte vleeschge- recht gelijk staan, aan den anderen kant schotels, die in smakelijkheid niet onderdoen voor het vleesch, dat uit t menu geschrapt werd. Over dat laatste punt moeten we niet te licht heenstappen: de smake lijkheid van ons voedsel is het middel, dat den eetlust op peil houdt, en het zou verkeerde zuinigheid zijn, als het aan vleesch uitgespaarde geld later toch nioest worden uitgegeven om de verloren gezondheid te herstellen. Het vleesch afschaffen best! Maar dan dient de leege vleeschschotel ge vuld te worden met een ander smake lijk gerecht, en daaraan willen wij thans trachten U te helpen. JACHTSCHOTEL ZONDER VLEESCH 4 personen 6 kopjes gekookte bruine boo- nen (resten b.v. van een vorig middagmaal;, 1 K.G. koude aardappelen, 4 groote uien, 4 ure appels, 80 Gr. (4 afgestre ken eetlepels; boter, 4 dL. ko kend water met 2 Maggi's bouillonblokjes, wat peper, nootmuskaat, zout. Fruit de fijngesnipperde uien in de boter lichtbruin, voeg er dan ook de in plakjes gesneden appels bij en lhat die even mee smoren; roer ten slotte door het mengsel wat peper, nootmus kaat en zout. Leg in een vuurvast schoteltje laag oni laag de in plakjes gesneden aard appelen, de boonen en het gefruite uienmengsel, elk laagje vochtig maken de met een deel van den bouillon. Ga zoo laag om laag voort, tot alles is op gebruikt, maar zorg, dat de bovenkant gevormd wordt door dicht aaneenge sloten aardappelplakjes. Leg daarop kleine klontjes boter en zet het scho teltje in een wannen oven, tot de aard appeltjes gebakken zijn. GEHAKT ZONDER VLEESCH 4 personen 2 sneilen bruin brood, 6 middel matig groote koude aardappe len, 2 eieren, 1 ui, wat peper, nootmuskaat en zout, 2 thee lepels Maggi's Aroma, 1 eetle pel tomaten purée, ongeveer 100 Gr. (1 ons) boter. Kook één van de eieren hard. Over giet het brood met wat warm water, wrijf het goed fijn en druk er het over tollige water uit; werk het flink door elkaar met de fijngemaakte aardappe len, het in stukjes gesneden harde el, de krulden, het zout, de Maggi's Aro ma, de tomatenpuree, het fijngehakt® uitje en het rauwe ei. Vorm van ihet deeg (dat goed stevig moet zijn) twee balletjes, wentel zo rondom in paneermeel of gestampte beschuit en braad ze op de gewone wijze met de boter (ongeveer x/z uur). Maak de jiis op de gewone wijze af met een scheutje water. De mode van den dag De nieuwe halslijn De hals Is dit seizoen een belangrijk detail van de mode geworden. De hals ls het, die het karakter van een tol letje bestemt! Zoowel voor het meer eenvoudige, als voor het gekleede mo del ls de halsafwerking beslissend. Echter, één ding hebben alle kragen en sjaals gemeen: zij zijn zoo gesloten, dat de hals niet, of slechts voor een klein gedeelte te zien komt. De kragen hebben het groote voor deel hot gezicht frisscher te doen schij nen, en het geheel iets jeugdigs en vrouwelijks te geven. Het pelerientje is een weinig op den achtergrond ge raakt De schouderkraag wordt zoo kort mogelijk gehouden. Voor vrouwen met smalle schouders maakt de kraag, die afgezet is met plls9é een bijzonder aardigen indruk. Bijzonder grappig doet de hoekig® kraag uit donker imitatie-bont op een licht wandelcostuum. Het kleine jabot op een lichte jurk wordt ook donker gehouden. De nieu we mode wordt vooral gekenmerkt door scherpe kleur-tegenstellingeni zeer licht tegen zeer donker. Bijzonder aardig op een donkere jurk staat de kraag van witte, waschbare stof. Alleen vrouwen met smalle schou ders echter kunnen dezen drogen. Breedere schouders worden te stef-k geaccentueerd en dat kan in dit geval slechts nadeelig werken. Een zeer jeugdig effect maakt ook do ronde kraag. Naar verkiezing kan men hem ajouren of borduren, zoodat het geheel mooi en vrouwelijk wordt Bijgaande teekeningen geven enkele ideeën aan, op welke manier de nieu we voorjaars- en zomerjurken af t® werken. Voor stille oogenblikken... Wat anderen dachten Twijfel ls een ziekteverschijnsel, dat men hoe eer hoe liever moet zien kwijt te raken. Ons wekelijksch knippatroon Ditmaal brengen we een paar patro nen voor de kleine kleuters. Het beste doen we, ze van een goed waschbare stof te maken, zooals bijvoorbeeld To- bralco. No. 301 wordt gemaakt vaia effen stof, liefst met een uitgeschulpten rand. Benoodigde stof: 1.60 M. van 90 cM. breed. No. 303 is van leuk gebloemd ka toen of mousseline, met een effen Benoodigde stof: 2 M. mousseline van 70 cM. of ander halven M. van 100 cM. breedte. Beide patronen zijn tot den leeftijd van 10 jaar verkrijgbaar bij de Afdee- ling Knippatronen van de Uitgevers maatschappij De Mijlpaal, postbox 175, Amsterdam. De prijs bedraagt 35 cent per stuk, welk bedrag kan worden gestort op postgiro 41632, of overgemaakt in post zegels. Men wordt vriendelijk verzocht b(j het nummer van het verlangde pa troontje op te geven leeftijd, borst- en heupwijdte van het betreffende kind. Gelieve verder naam en adres dul- delijk te vermelden, om vertraging of misverstand te voorkomen. Wegmaken van vlekken Koffie-, thee- en chocoladevlekken vormen meestal een combinatie van een kleurstof, melk (eiwit en vet), en suiker. Kleurstoffen van plantaardigem oor sprong worden weggemaakt met be hulp van spiritus of eau de cologne. Het vet lost op in benzine of tetra, do suiker lost op in water, dus ook in het vlekkenmiddel. Kleurstofvlekken in ongekleurd goed kunnen verwijderd worden met eau de cologne of spiritus. Bij hardnekkige vlekken wordt de laatste verwarmd in een bakje met kokend water (niet op de kachel zetten, brandgevaar). Ver der kan gebruik worden gemaakt van bleekwater; bleek poe de.- wordt opge lost in warm water, daarna gezeefd door een doekje. Bleekwater kan koud of warm aangewend worden; in het laatste geval zijn de vlekken vlugger verdwenen, doch de vezel heeft meer te lijden; goed naspoelen is dus eisch. De inwerking van het bleekwater op de vlek (dus ook op do vezel) is af hankelijk van de temperatuur, con centratie en duur van inwerking. Bij gekleurd goed kunnen eveneens spiritus en eau de cologne gebruikt worden, echter geen bleekwater. Versche wijnvlekken worden be strooid met zout, daarna spant met ze over een emmer en giet er kokend water in een flinke straal overheen, nadat de vlek bestreken is met borax. Limonadevlekken in gekleurde wol len, zijden of katoenen stoffen. Voor de lichtgekleurde stoffen druppelt men enkele druppels alcohol op een korstje wittebrood; voor donker ge kleurde stoffen wordt inplaats van wit brood zwart brood genomen. De achterkant wordt voorzichtig met de korst bewerkt die vooral niet te voch tig mag zijn, daar anders kringen ont staan. Rimpelig opdrogen voorkomt men door de vlek onder een doek droog te strijken. Harsvlekken worden verwijderd met spiritus, hardnekkige vlekken met verwarmden spiritus, zie kleur stofvlekken. Gewaste beddentijken maakt men sehooa, door ze eerst met lauw water af te nemen, daarna spoelt men ze uit mot schoon water en vervolgens droogt men ze met een zachte doek. Zoo er vlekken lm mochten uitten, probeer die weg te werken met benziine. Echter, niet in de nabijheid van vuur. 2 13 wit E3 Helblauw EB Middalblauw Ql Donkerblauw D Rose D Bloedrood Donkerrood 0 Licht- geal @Lichi Bronsgrauw HMiddel Bronsgrvjuvy, E] Olijf groen. Bruin Handwerken Kussen in modern kruissteekwerk Wat ons vroeger ouderwetsoh aan deed, een kussen in kruissteekwerk, dat hoort thans weer tot het nieuwe. Dit bewijst weer eens voor de zoovocl- ste maal dat eigen handwerk toch al tijd mooi blijft, mits het tevens b r u i k baar isl Voor het kussen, waarvan we bij gaand een afbeelding geven, hebben we een stuk stof noodig van 60 bij 65 cM. Natuurlijk zulk een stof, die door haar weefsel zich tot den kruissteek leent. Voor kleuren nemen wij wit, hel blauw, middelblauw, donkerblauw, rose, bloedrood, donkerrood, licht geel» licht bronsgrauw, middel bronsgrauw, olijfgroen en bruin. Als materiaal: wol. Het meeste hebben we noodig van bruin, omdat het fond met bruin wordt aangevuld. Alvorens we aan dit kussen begin nen, nemen we even de maat ervan, om na te gaan, of deze in onzen smaak valt. Dan tellen we het aantal kruisjes van het patroon, in de hoogte en in de breedte, en ook het aantal weefsel draden, waarover we te werken heb ben. Deelt men nu het aantal kruisjes op het aantal weefseldraden, dan weet men over hoeveel draden ieder kruisje gewerkt kan worden, om goed uit te komen. Dat hangt heelemaal van het weefsel af natuurlijk. Om mooi gejijk werk te krijgen ma ken we de kruisjes in rijen van onder tot boven, en omgekeerd, waarbij we eerst naar boven gaan werken, ieder half kruisje van links-onder tot rechts boven, en dan terug de andere helft, dus van llnks-boven naar rechts-onder Het gemakkelijkste is eerst den rand te werken, dan het middenpatroon en ten slotte alles in- en aanvullen met bruin. Ook buiten den rand, zoover tot er enkel een onbewerkte Inslag over blijft Nauwkeurigheid bij het uittellen van het patroon is een eerste vereischte. Ter verduidelijking van dc te gebrui ken kleuren hebben we nog eens apart en vergroot de teekens daarvoor doen afdrukken! Rond gebreid kleed De middellijn van het rondgebreide kleed, waarvan wij hierbij een foto en een detailafbeelding geven, is om streeks 55 cM. Het kleed is van twee kleuren kunstzijde gebreid, namelijk Otoi a ■oicL*^49 oioioio iaat 48 beige en -rood, en wel met naalden no. 5. We beginnen met de beige kleur én zetten 6 steken op. We breien het ge- teekend patroon eerst 6 maal, en bij toer 18, 12 maal. De toeren 18 tot en met 26 zijn met de roode zijde gebreid. Vóór we den 23sten toer beginnen, breien we eerst 2 steken van de eerste naald op de laatste. Dit gebeurt ook vóór toer 27. Hier begint de beige kleur. Vóór de toeren 29 en tot en met 44 wordt telkens bij het begin van den toer 1 steek van de eerste op de laatste naald gebreid. Na toer 44 begint de 2e roode rand. Nu breien we het patroon 24 maal. Na toer 45 breien we van toer 19 tot en met toer 44. Komen we bij toer 27, dan beginnen we weer met de beige zijde tot en met toer 44. Vóór we den derden rooden rand be ginnen, wordt aan het einde van elke tweede pauweveer 1 steek geminderd. Twee pauwenveeren hebben samen 40 steken. Omdat de roode rand sluiten moet op de pauwenveer, mogen er niet meer dan 39 steken zijn. Eén steek wordt dus op de 40 seteken geminderd Het patroon wordt nu 36 maal in 't rond gebreid. De derde rand begint bij toer 46 tot en met toer 49, en ver volgens de toeren 22 tot en met 26. Met de beide zijde breien we nu de laatste pauwenveer, van toer 27 tot en Vóór den laatsten rooden rand breien we eerst toer 45, dan de toeren 19 tot en met 26. De afwerking van het kleed ge schiedt door beurtelings 3 vaste ste ken en 1 kettingsteek, 1 picot, 1 ket tingsteek te halten. Met het haken van de tweede vaste nemen we twee brei- steken op. De eerste en laatste vaste worden elk 1 steek gehaakt We haken dus 3 vaste steken boven 4 breisteken. Dit kleed kan willekeurig grooter of kleiner gebreid worden. Wie het b.v. kleiner wil makeu, laat de laatste roode en beige rand Vervallen en haakt 't kleed na dien dei-den rooden rand om. Een aardig pullovertje Onderstaand pull-overtje, dat gemak kelijk en goedkoop zelf te breien is, wordt vervaardigd uiit slechts een knot Nomotta wol van 100 gram. De kosten kunnen dus geen bezwaar zijn, en ia een neutrale kleur gehouden, kan het gedragen worden over blouses van dezelfde of contracteerende tint, met halve of heelo mouwen. Het patrooa is zeer eenvoudig. We zetten een aantal staken op, dat deel baar is door 2. Voor den rand breien we 30 toeren 2 recht 2 averecht. In de 29e toer meerdert men 6 steken (tel kens twee naast elkaar, om den rib bel niet te verstoren); evenzoo ia de 30e toer. Dit dient om het blouscnd effect te verkrijgen. De eerste toer breit men als volgt: 2 recht, 1 omslaan, 1 minderen (1 steek afhalen, 1 breien, den afgehaal de over der. gebreide halen), X 2 recht, 1 omslaan, 1 minderen, X. Tusschen de kruisjes herhalen tot de toer uit is. 2e toer: aver, terug breien. 3e toer: 4 recht, 1 omsl., 1 m., X 2 recht, le omsl., 1 m. X. 4e toer: aver, terug. 5e toer: 6 recht, 1 omsl., 1 m., X 2 recht, 1 omsl., 1 m. X. Op deze manier ontstaan gaatjes, die een grappig effefet maken. Zoo gaat men door, aan den voorkant telkens 2 steken recht meer, net zoo lang tot de geheele toer recht is. Voor de armsgaten worden in het geheel 7 a 8 st. weggeminderd. De hals is hoog aangesloten, zoodat men er een kraagje over heen kan dragen. Den rug kan men naar verkiezing, of geheel recht breien of heelemaal met gaatjes. Nadat de 12 steken gemeer derd cija is de oars te toer (voor het gaatj espatroon 2 recht, 1 omsl., 1 minderen, X 2 r, 1 omsl., 1 m. X. 2e toer aver, terug. Se toer: 4 recht, 1 omsl., 1 m. X 2 z, 1 omsl. 1 m. X 4e toer: averecht terug. 5e toer: als de eerste. oaoieaaaak 45 41 a a a aaa a ikoao a Verklaring der leekenS: fy sleken lol 1 sleek breien, ik dubbele mindering i mindering o 40 a 39 a a 38 aaa 37 aa aaaaaaaa& oa aaaaaaoit 25 oaaaaaoiak 24 o a a a o 4 oiko k 23 oioi. loloi 22 okOaaaoJo'k 21 okoaoioiak 20 oaaaoiaaak 19 oaoaaaaaaald a a a a a aaaaaa a 17 aiaaaaaaaaaa 16 oaoaoao Q omslaan ïïïïf Jsteekrechl Ireien. ""1 a

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 12