EERSTE KAMER
ÜL*
on dli3 bl)jft
TWEEDE KAMER
Gemengd Nieuws»
Radio Nieuws.
DE LAATSTE DER TRIBUNEN
DONDERDAG 20 APRIL 1933
DERDE BLAD PAG. 9
Verzekering van mijnarbeiders
BEGROOTINGEN VAN SURINAME EN
OUR Ag AO 1933
INDISCHE BEGROOTING 1933
Te 11 uur kwam de Eerste Kamer gister
morgen weer bijeen. Op do agenda stonden, be
halve enkele kleinere wetsontwerpen, do be-
grootlngen van Suriname en Curasao voor 1933
en ook de Inddsohe begrooblng voor dat dtonst-
behandeling van een en ander had een vlot
verloop zoodot reeds voor de pauze kon worden
boKonnen met de Indische begrooting; de af
doening er van volgde In den loop van cSen mld-
Kienf d^nTotWd|rtm\nalZ wfj "SE"?. 'S5r
p™t„ a.r „r«nd« *«rd.n
zonder bespreking en stemming worden goed-
reglsters van den burgerlijken
stand te Slmpelveld
verzekering van mijnarbeiders
tegengeldelijke gevolgen van invaliditeit en
B1J d° Snrlnaamsche begrooting
voor 1933 maakte de heer FOCK (Lib.) o-a\
merkingen over het mechanisch rijstbedrijf,
zulks In verband met een bft^-
tlng, die tevens aan de orde was en betrelcKdng
had op proefnemingen met een
mechanisch bedri|i voor rijst
is de rljstproductle al groot gen.
De MINISTER VAN KOLONIËN aniwooiuusr
dat de nooddge voorzichtigheid zal worden be
ramaribo la de minister nog steeds wachtende.
Verbeteringen
veel tijd. Noodlg
vruohtencultuuir eei
gebied kan worden
Suriname niet stil.
Do rijst van den kleinen landbouw In Suri
name la een heel ander artikel dsn waarmee
nu proeven zullen worden genomen.
Z. h. 6. werd de begrootlng en het
voor het mechanisch rijstbedrijf g
keurd. Evoneens geschiedde met de
begrooting van Curapao
voor 1933.
In behandeililng kwam vervolgens de
Indische begrooting 1933
sul terug-
„„.,u regeering. HU zal hem
missen, al was do samenwerking niet altijd aan-
^Erkend werd, dat de toestand in Indië zorg
wekkend Is. Er ls drastisch bezuinigd, maar
op sociale voorzieningen te vee-1 en op defensie
te weinig, ondanks de 6 mllltoen, die pas nog
weer gevonden zijn.
Men had gerust
kunnen leenen. Dat ----■ -
groots rampen passen groote middelen. Waar
om ts geen progressieve vennootschapsbelasting
ingevoerd? Waarom geen uitvoerrechten op ta
bak en olie?
inheemsche bevolking? Wat zijn de laatste ge-
Un de
omtrent den voedsel- en i
toestand? t
De gezondheidstoestand gaat ook achteruit;
wat wordt er tegen gedaan?
Ten slotte de bultenlandsche politiek bespre
kende, informeerde de heer Mendels naar de
verhoogde belangstelling van Japan voor ons
Indië, voor onze olie. voor Borneo en Nleuw-
Gulnea. Deze dingen wijzen op onze g-roote tref-
baarheid bij een eventueel conflict twssctoen
mogendheden. Noodlg ls, dat we teven over
buitenland de meest strikte neutraliteit In acht
nemen. Ook strelingen tot toenadering In be
paalde richting hebben we te weerstaan.
Ons gezag in Indië voldoet n'et ten volle aan
de hooge etecfoen, die aan gezag moeten wor
den gesteld. De soc.-dem. mogen er te weinig
Zefndlë zal eenmaal zelfstandig worden. Wan
neer Is niet te zeggen. Volgens den heer Men
dels ls het ultheemsche bewind schadelijk, zo<
niet overbodig. Nederland laat zijn kansen om
Indië te verhoogen. voorbijgaan.
Eer de pauze intrad werden nog even z. h. s
Wijziging van de grens tnsschen
Zutfen en GorseL
De behandeling dor
Indische begrooting
cht hulde
nlaters bele-ld ten aanzien van Ned.
zien den toestand van 's landis middelen ls het.
onvermijdelijk, dat de bezuanlging dze®r f
1 nfetTsteeds heeff de Regeerlng goed i
gezorgd.
i Indië veel gedaan.
r J-*-**J
lijd inheemsoh ge
heeft de gezagshandhavimg wol
overgelaten. De moei
lijkheid is in Indië. dat de gouverneur-generaal
wel opperbevelhebber Is,
dant zelfstandig met
bulten den G.G. om allerlei maatregeli
den getroffen.
Dat de regeering ls opgetreden tegen hei
Ned. Ind. Onderwijzersgenootschap werd goed
gekeurd. De houding der heeren Reens en Vrij
burg maakt een weinig verheffenden indruk.
Dat met anderen opgetreden wordt tegen bet
communisme, is zeer aan te bevelen.
Tegenover den heer Mendels werd betoogd,
dat het gezag in Indilë er naar streeft, de ge
rechtigheid steeds te verhoogen.
een Invoerverbod voor rijst is afge
kondigd. had d© hei
medegedeeld, I
I fr't H.
arkt ontwricht
Do restrictie van de rubber productie verelscht
in practlseh plan. Men bestudeere wat er is.
De heer VAN EMUEN (V.D.) ertseerde het
hooge percentage (ruim 31), dat de defensie-
uitgaven Innemen in het Indische budget. Dit
kan zoo niet langer blijven.
Gewaardeerd word door den heer DE SAVOR-
NIN LOHMAN (C.H.) in den minister zijn groeto
kerunls van Indië, zijn onverdroten Ijver en zijn
zelfstandig oordeel. Vervolgens hield de heer
Lohma.n een pleidooi voor de rljkseenhedd. Wie
ilë los wil maken van Holland, ondermijnt
leuze verkondigd wordt, dat Nederland geen
leiding meer kan geven aan dit mi lloenenvolk.
Daarom keurde hij een krachtig optreden tegen
ezagsondertnljnimg goed.
De nieuwe gouverneur-generaal staat voor een
aak. moeilijker dan een zijner voorgangers
had. Het willen aanvaarden van de-ze verant
woordelijkheid wekt reeds groote bewondering
- an van de daad.
ij er in geslaagd
op. Do heer De Jonge ls een i
Zonder onrechtvaardigheid is t
die de eenheid van
Hij heeft oen voer Nederland navolgenswaar
dig voorbeeld gesteld om van bepaalde ambte-
korte verklaring van
De heer Loh:
verbod van rijst deze ln prijs is verhoogd.
Ook de flnancleele politiële van den G.G. werd
goedgekeurd.
half hni
zijn financieel*
voldi
Daarom kan van een leening.
Mendels wil. geen sprake zijn.
goed. dan kan er behalve een flnancleele," ook
De eer0 TE R* H A AI? (S)" bepleitte bezuini
gingen ook op vitale belangen. en krachtig op-
Antwoord van minister De Graait
in 1 «Tidoche bevolking heeft In ruime mate
e geprofiteerd van hetgeen de westerseh
iur heeft gebracht
i huidige bezuiniging brengt mee. dat men
t afbreken hetgeen goed en nuttig is. Het
sn van bedragen, zooals de heer Mendels
is ten cenenmale een onmogelijkheid. Ook
arantle van Nederland la niet tot zulke be
ls dan eenlge maanden geleden. 1
nog ln de moeilijke maanden on 't ls niet ge
zegd. dat de toestand zoo gunstig zal blijven.
Plaatselijke moeilijkheden zullen zich ln een
zoo groot land altijd blijven voordoen.
Tengevolge van overvloedige rijstoogsten kan
de rljstmarkt ln Indië volkomen t
den door onevenredige Invoer. De beperking v£
den Invoer is slechts tijdelijk. De-ze voorzien Ir
De minister gaf vervolgens een uiteenzetting
van het vele, dat het Neder la,nd&ohe gezag voor
de hygiëne heeft gedaan. Tegenover de pogingen
van Jn.p,an om ln Indië vasten voet te krijgen,
Ijft de regeerlng weakzaam. Voor Japan gel-
Een uitlating op een Room-sob ambtei
congres, als door den heer Mendels was
gelezen, valt ook ln hooge mate nf t» u
maar zij is niet te vervolgen.
Wat het Onderwijs U-treft, h
■fig figiIssie aan het werk
hoopte de minls-
zaJ kunnen trekken. Het
kwaara voorzitter, is van groote beteekenls.
internationale rubbervraagstuk is zeer
- moeten het over de
daarna kunnen de
daarbij rekening houden met de lnlandsche
Dat de Indische defensie percentsgewijs zoo
veel meer kost dan do Nederlandsche, Is hier
van een gevolg, dat het Indische leger geen
volksleger, maar een staand leger ls. Met het
oog op de veiligheid (s het moeilijk verder te
verkleinen. Leger en vloot moeten ook steeds
paraat zijn.
De leuze „Indië los va,n Nederland" wordt
zeer lichtzinnig gebruikt. Die losmaking betee-
kent optreden van een ander, wreed Oosterseh
gezag of chaos. Het groo.ter deel van Indië
lean ook niet aan zich zelf worden overgelaten.
Scheiding tusschen Nederland en Tndië ls voor
beide een ramp; het Is een hersenschim te mee-
nen, dat de relaties op het gebied van handel
en nijverheid zonder meer zouden worden voort-
n aan den gouverneur-generaal go-
lof stemde de minister in.
lancieele vooruitzichten zijn niet gum-
tekort zijn
werpen werden
braohtei
De fl
stig. Er zal een groot
bezuiniging noodlg.
De verschillende wetson
z. li. s. aangenomen. De soc.-'dt..,
ten geacht te worden te hebben gestemd tegen
alle wetsontwerpen; do vrljz.-dem. alleen tegen
Oorlog en Marine.
Ook een suppletoire Indisohe begrooting werd
nog z. h. s. goedgekeurd.
De agenda was daarmee afgehandeld.
De VOORZITTER deelde no-g mede dat de
- 1 IJ k weer zal worden blj-
de-s middags half
eengeroepen op 27 April i
twee. Daarna sluiting.
DE MACHTIGINGSWET VOOR DEN
LANDBOUW AANGENOMEN
Door amendement-v. d. Heuvel beperkt
tot bloembollen, rundvee en
strookarton
WIJNKOOP EN DE S. G. P.-ERS
BROEDERLIJK TEGEN
Vergadering van 19 April 1933.
OVERZICHT
Op 6 April weigerde de Kamer de Alge-
meene Machtigingswet voor den landbouw,
waarop Minister Verschuur aandrong ,op de
agenda te zetten. Dat geschiedde niet om den
minister onaangenaam te zijn of omdat de
Kamer ongeneigd zou zijn het uiterste voor
den zwaar getroffen landbouw te doen. De
voornaamste reden was toen het feit, dat
eigenlijk niemand nog de den vorigen dag
ingekomen memorie van antwoord bestu
deerd had, terwijl het een wetsontwerp gold,
dat aan de regeering zeer ingrijpende be
voegdheden zou verleenen. Zeer principieele
kwesties kwamen daarbij aan de orde en de
omstandigheden waren er niet naar om daar
over rustig en gefundeerd van gedachten te
kunnen wisselen. Reeds toen werd echter het
denkbeeld van een partieele in werkingstel
ling van het wetsontwerp uitgesproken.
Het was het anti-rev. kamerlid v. d. Heu
vel, dat de koe bij de horens pakte en ge
steund door anderen een voorstel indiende
om de Kamer bijeen te roepen ter behande
ling van het wetsontwerp tot verleening van
bevoegdheden tot het nemen van bijzondere
maatregelen in het belang van den Land
bouw. Inmiddels verscheen bovendien een
amendement van den heer v. d. Heuvel om
de werking der wet te beperken tot de pro
ducten strookarton, rundvee en bloembollen.
Daaruit viel af te leiden dat de Kamer bereid
werd geacht den minister ter wille te zijn,
maar ten deele wat de artikelen betreft en
ook wat den termijn aangaat. Daarop wees
weer een ander amendement en dat was ook
weer geheel in overeenstemming met wat bij
het debat op 6 April was uitgesproken.
Gisteren kwam de Kamer bijeen en deed
de heer v. d. Heuvel het voorstel om de
Machtigingswet in' behandeling te nemen. De
Kamer ging er mee accoord met uitzonde
ring van hen heer Wijnkoop, die iets fascis
tisch zag in het wetsontwerp. Tegenwoordig
krijgt hij zoo'n beetje koude koorts als de
Regeering eenige meerdere bevoegdheid ont
vangt bij uitvoeringsmaatregelen. Van derge
lijke vérstrekkende bevoegdheden weet men
Eenmaal zoo ver, dat het ontwerp in Af
handeling was gebracht, werd al spoedig
duidelijk, dat de Kamer inderdaad bereid
was het amendement-v. d. Heuvel aan te
nemen. Verder wenschte ze echter om prin
cipieele redenen niet te gaan. Dat bleek hij
een amendement van den heer Kortenhorst,
dat de z.g. „crisisartikelen" in rubrieken in
de wet poogde te brengen. De minister kreeg
op die manier de algemeene machtiging voor
alles; zij kon dan zoo noodig stuk voor stuk
worden toegepast Dit denkbeeld vond ech
ter bij niemand steun. Men wilde vrij blijven
en voor het eind van 1933 de heele materie
nog eens prinoipieel bezien. Het amende-
*nent-v. d. Heuvel voorzag in den ergsten
nood, ook naar 's ministère eigen verklaring
en dus basta. Wel deed minister Verschuur
nog een poging om er de zuivel, de groen
ten en de eieren bij te krijgen. Maar zonder
succes. Laat de minister nu de hem toege
stoken reddingsplank aannemen, zoo werd
gezegd; later spreken we elkaar nader. De
minister zwichtte „met lood in het hart",
maar hij koos dan toch eieren voor zijn geld
en adviseerde zijn partijgenoot Kortenhorst
zelfs om zijn amendement in te trekken, dat
m ieder geval ver uitging boven wat de Ka
mer berei.d was te aanvaarden.
Over de ietwat zielige rol, welke de heer
Kersten ten aanzien van den grooten nood
in den landbouw speelde, spreken we maar
niet Het was weer negatie. We hebben en
fokken veel te veel vee in verband met de
huidige afzetmogelijkheden in binnen- en
buitenland. De heer Kersten scheen het „zon
de" te vinden als vee i.it dien hoofde zou
moeten worden geslacht, ten einde voor de
veehouderij, die in overeenstemming is met
de behoeften ,den steun zoo effectief moge
lijk te maken. Deze schijn van „beginner-
bezwaren bracht den heer Kersten ten slotte
in een geïsoleerde positie. Bij de eindstem
ming viel hij den communist Wijnkoop in
de armen, zoodat de heeren Kersten en Zandt
en Wijnkoop de eenige waren, die zich tegen
den steun voor het genoemde drietal produc
ten verzetten. Reeds eenmaal heeft du heer
Visser den heer Kersten vertrouwelijk op den
schouder geklopt met de woorden; wij gaan
samen den boer op! Dat wilde toen zeggen;
wij gaan samen met onze critiek op en ons
verzet tegen de regeeringsmaatregelen de
boeren ontevreden maken. De houding der
S. G. P. van gisteren ligt geheel in deze lijn;
alleen was het nu de heer Wijnkoop, die den
heer Kersten op sleeptouw nam.
Resultaat van het debat is geweest, dat
het amenclement-v. d. Heuvel zonder hoofde
lijke stemming is aangenomen en evenzeer
een amendement van den heer Snoeck Hen-
kemans om de wet te doen vervallen met 1
Januari 1934. Zooals gezegd bleken bij de
eindstemming maar drie tegenstanders aan
wezig. Zelfs de heer Rraat, die er eerst te
gen gesproken had stemde ten slotte
oor de wet
Van harte hopen we, dat de wet ook spoe
dig door de Eerste Kamer zal worden afge
daan en de drie takken van den landbouw,
waarop men in de eerste plaats het oog
heeft, door deze Machtigingswet, die thans
tengevolge van den spoed wel op wat
al te groote leest geschoeid is, zullen worden
gebaat. In 't najaar kunnen we verder zien.
Blijkt het begin te voldoen, dan zal ook voor
verdergaande maatregelen de goede weg Re
kkelijker worden gevonden.
De Tweede Kamer Ij
wam gister bUeen inge-
den heer v. d. HEUVEL
Machtigingswet voor den landbouw
Ichtte ^dlt voorstel mondeling toe en
wenschte het wetsontwerp te beperken tot de
producten strookarton. rundvee en bloembollen
'aarvoor ook de minister het ontwerp in de
erste plaats van belang achtte.
De heer WIJNKOOP (comm.) wilde dit fas-
Istlsche ontwerp niet in behandeling nemen
takken
•g. Het kan thans echter moe SSiTand";;
daarom zal de heer Knottenbelt, hoe ongaar
ne ook, voor het voorstel stemmen.
De heer BRAAT (plattel.) vond de wet te In
grijpend om nu nog te behandelen, Z.l. was de
landbouw er niet mee gediend. We moeten een
lilpolitiek gaan volgen.
De heer v. d. TEMPEL (s.d.) was bereid tot
de behandeling der wet mee te werken, om die
takken van bedrUf. die dringend hulp noodlg
hebben, niet ln groote moeite te brengen. In
tensieve behandeling van het wetsontwerp ls
echter niet mogelijk.
Het voorstel-v. d. HEUVEL werd aangeno-
len met 64 stemmen tegen 1. Tegen stemde
ileen de heer WUnkoop. Van do s.g.p.-fractie
'as ditmaal alleen de heer Kersten aanwezig
Het wetsontwerp werd daarna ln behandeling
^De"lieer SLOTEMAKER DE BRUINE (c.h.)
staat daardoor, dat l
gen, we voor de toekomst aan ingrijpende
maatregelen vastzitten. B.v. ten aanzien van
het verplichte lidmaatschap. Maar er is nood
en daarom zou kunnen worden meegegaan
mits, wat nu besloten wordt niet als antece
dent wordt beschouwd. Op de-zen grond zou het
wetsontwerp kunnen worden aanvaard, maar
met beperking van de werking der wet wat
aanvang en werkingsduur betreft.
De heer KNOTTENBELT (lib.) was het hier
mede volkomen eens.
De heer KERSTEN (s.g.p.) had op den be-
staanden toestand een anderen kUk dan de
minister. Wat nu voorgesteld ls. ls zoo ingrij
pend, dat htl zich afvraagt of h(J or wel mee
gaan. B.v. de prijszetting voor de
bi oi
regeer! i
het openleggen van boeken
eeringscontroieurs en dergelijke. Zal de Re-
iring het overschot der bollen „nemen"?
aan het ondei
bloembol Jen.'
i de Regeerjng gemaohtlgd wordt
perkt tot enkele producten.
De heer BRAAT (plattel.) zou ln aanneming
van de wet uitschakeling van den landbouw
zien. We moeten producten rullen. Noodlg ls.
dat deskundigen zich met deze onderwerpen
bozig houden. Men kan den invoer beperken,
productiebeperking ls niet noodlg. De
minister heeft opgebouwd.
COLIJN (a.r.) had, omdat er t
bozwaar om mee te wérken aan Tiet LS
werp in een beperkten geest, zooala di
amendement.v. d Heuvel is aangegeven. In het
algemeen ls het natuurlijk niet de meest ge
ëigende situatie om een ingrijpend ontwerp als
het oog daarop had de
behandelen. Mi
heer ColUn den vorigen keer bozwi
zien van openbare behandeling.
De heer v. HELLENBERG HUBAR (r.k)
raeendo, dat de wet existenties opoffert om
woordigd te worden ln de in
miss'e van advies
WIJNKOOP (comm.) herhaalde, dat
hij tegen hel
t den
bijzon-
UDe he°edr°v."^TEMPEL (s.d.) meende, dat de
principieele punten uit het wetsont'
do verkiezingen behoorlijk kunnen
handeld. Hot i? nu een noodwet.
MINISTER VERSCHUUR was dankbaar voor
do behandeling van het wetsontwerp, dat
grijpende l£l?<>gdheden vraagt
dere omstauïïlgheden.
De snelle ongunstige ontwikkeling van den
landbouw en gebeurtenissen in het buitenland
hebben de Regeering er toe gebracht deze be
voegdheden te vragen. Reeds het oude Rome
kende het toekennen van dergelijke Ingrijpen
de machtigingen aan de Regeerlng.
De bevoegdheden van deze wet stellen ln
staat doeltreffender te helpen dan tot heder
vaak mogelijk was. Sneller kunnen Jngrö-
menigmaal gewenscht snel te kuni
Regelingen ad hoe kunnen niet neipen, r
een algemeene regeling ls noodzakelijk.
De heer Kersten bouwde zijn rede op
Juiste geruchten en voorstellingen. Het li
bedoeling het bloembolIenbedrUf zooveel moge
lijk te saneeren door de heffingen bU uitvoer
tegen bepaalden prUs. Overneming van bollen
stond nooit op het program en staat er ook nu
niet op. Het Regeeringsvoorstel kan geen druk
hebben geoefend op de prtfzen.
Het rundvee is zoo talrök, d
gaat boven de toekomstige afzetmogelijkheden.
Er zal d'us wat moeten gebeuren. Volslagen
vernietiging heeft niet plaats; ook zal in do
eerste plaats minder krachtig vee worden op
geruimd.
Handel en industrie zullen btJ de uitvoering
der maatregelen worden geraadpleegd.
Om van den maatregel een noodmaatregel te
maken had de Instemming van den minister.
HU is tevreden met wat hU voor 't oogenbllk
noodig heeft. Daarom ls beperking in t
van de wet te aanvaarden; haar merite
dan nader te bezien. Dat de wet slechtt
enkele artikelen zou gelden, had minder de In
stemming
de
sou hij bv.
lelk i
.voegdheden
venschen. Men kan niet geven en terugnemen
ogelök. De Kamer zal toch de Regeering niet
uet onvoldoende bevoegdheden willen laten
staan? Er komt 6én fonds, om het eene artikel
het andere te kunnen dienstbaar maken.
let, w1] men deze eenheid ln het
st. dan moet men artikelen af-
behoudt bovendien h«
sene beraadslagingen
recht
d. HEUVEL (a.
geering slechts volmacht te geven voor: stroo
karton. rundvee en bloembollen. Daarmee kan
taan. De kwestie van de fonds-
-ndere kunnen nader aan de orde
komen. Moet er nog een enkel bU. bv. consump
tieaardappelen, dan is dat niet zoo erg. Maar
moet nu niet deze reddingplank
- v- en de algemeene machtiging wil
len binnenhalen.
deSenK(iRTENTH0RST (r"k') Stelde een amen_
-islsproduct. Hti maakTe^driT categorieën,"waar
3or het crisisfonds zal werken.
De heer KERSTEN (s.g.p.) begreep, dat in
grijpend en sne; handelen soms noodlg kan zUn
- hl) was beducht voor hef verloener,
de bevoegdheid tot I
amendement
ienten worde..
enkweekers, die reeds verkocht hebben
leden Jaar hun bollen vernietigd hebben?
De MINISTER: Waarschltnlük wel.
De heer KERSTEN acht dat onrecht. Ook
et de vernietiging van vee kan hU zich niet
sreenlgen.
De heer BIEREMA (lib.) had tegen de fonds
vorming ernstig bezwaar. Ook om deze reden
- beperking der wet hoogst noodzakeUik: de
insumptieaardappelen verkeoren echter iu
'Odanlgcn nood, dat maatregelen noodig ztJn.
jvraagd werd ook dit artikel ln het amende-
ent op te nemen.
De heer v. VOORST TOT VOORST (r.k.)
achtte, dat het amendement-v. d. Heuvel aan
Regeering geen voldoende bevoegdheid
heele lfln. En die heeft ze, vooral
geeft
cok in
op dit
rcieel opzicht, noodlg. Men
vertrouwen in de Regeerlng. die
itandig gebruik van haar
macht zal maken.
Met het amendement-v. d. Heuvel kan alleen
zorden meegegaan als de nieuwe wet onder
en nieuwe regeerlng behoorlijk behandeld kan
'orden en deze wet 1 Jan. 1934 vervalt
De heer LOERAKKER (r.k.) bestreed het
•mendement-Kortenhorst, dat thans bU velen
.-roote bezwaren heeft. Zakelök zou hU echter
aan het amendement de voorkeur gevon.
De heer WIJNKOOP (comm.) steunde den
heer Kersten ln ztjn bezwaren, al was hU van
1eei .dat veevernietiging met „vreeze Gods"
niets te maken heeft. Deze Regeerlng moet
zooveel macht niet hebben. Daarom zal de heer
WUnkoop tegen de wet stemmen, maar voor
het amendement-v. d. Heuvel.
De heer OUD (v.d.) zag het zoo. dat het
eigenlUk gaat om een noodmaatregel, die be
lichaamd ls in het amendoment-v. d. Heuvel.
Daarom hebben velen meegewerkt aan het
samenroepen dezer vergadering. Maar dan moet
men niet trachten verder te gaan. Laat de heer
Kortenhorst liever zUn amendement terug
nemen en de minister zal goed doen te berus
ten In wat hij nu krijgen kan.
Dr BEUMER (a.r.) protesteerde tegen het
geen afspraak
i heer Oud. I
binden aan
ment-v. d. Heuvel, Do Kamer is niet gebonden
te achten en niemand had machtiging namens
den heer Beumer lets te verklaren, al is hij
zakelUk voor het amendement-v. d. Heuvel.
MINISTER VERSCHUUR begreep geen bü-
zonderen druk te kunnen gebruiken. Het
dement-v. d. Heuvel beperkt het ontwen
IngrUpend. Minhtens zuivelproducten, gr<
en eieren behoorden er bU. Maar de minister
wilde eieren kiezen voor zijn geld
in het hart" zou hU zich neerlegg
gemeen gewaardeerde amendement- v d Heuvel
De heer KORTENHORST (r.k.) trok zUn
amendement ln. Het amendement-v d HEUVEL
werd z.h.st. aangenomen. Alleen de heeren
Kortenhorst, Korsten en Zandt waren tegen.
Artikel 1 werd z.h.st, aangenomen; alleen
de heer WUnlcoop was er tegen.
ZJi.st. werd vervolgens nog aangenomen een
amendement-SNOECK HENKEMANS (c.h.) om
vervallen op 1 Januari 1984.
t, go
iteekening, dat de hèeren
Kea-sten en Zandt tegen
Te vier uur sluiting.
AUTO- EN MOTOR-ONGELUKKEN
Te Amsterdam is 's nachts op den
Haarlemmerweg ter hoogte van de biscuit
fabriek „Patria" een wielrijder door een
luxe-auto aangereden en ernstig gewond.
Op genoemden weg wilde een voetganger
achterop een passeerdende vrachtauto sprin
gen. De man kwam hierbij te vallen en brak
eenige ribben alsmede zijn schouderblad.
Per ziekenauto werd hij naar een. Zieken
huis overgebracht.
Te Bergen (L.) had de motorrijder
A. Roovers, uit Amersfoort, het ongeluk om
nabij De Hamert met zijn motorrijwiel tu:
schen den langs den weg Nijmegen—Venlo
gelegen tramweg van de Maasbuurt-spoor-
weg te geraken. Tengevolge hiervan slipte
hij en werd tegen den grond gesmakt Het
slachtoffer werd naar liet Ziekenhuis te
Venlo overgebracht. Zijn toestand is ern
stig.
Te Tilburg wilde een zekere F. J.
B., per fiets twee stilstaande auto's passee-
ren op den Bosscbeweg. Door een achterop-
rijdende auto werd hij aangereden en tegen
den grond geslingerd.
Het rijwiel werd geheel vernield en B.
aan het linkerbeen gekwetst De bestuur
der van de auto stopte eerst, maar reed
daarna weer terstond door. Het nun
van do auto is bekend.
Bij Drimmelen (N.-Br.), is een 4-
pereoonsauto, bestuurd door den heer R.,
uit Den Hout door een defect aan de stuur
inrichting, in een langs den weg gelegen
sloot gereden, na eerst nog tegen een wil
genboom te zijn geslagen, die afknapte en
mede in het water verdween. Beide inzit
tende kwamen met een nat pak en den
schrik vrij.
VRIJDAG 21 APRIT».
u i 7. e n (1875 M.) K.R.O. 8.00 Morgenconcert.
10-00 Gramofoon. 12.15 Lunchconcert 2.0n
Orgelconcert. 3.00 Plano recital. i.30
Gramofoon. 5.15 Sextet. 7.45 Orkest.
9.30 Mozart-prgramma. 10.45 Gramofoon.
11.00 Vaz Dlaa. 11.05 Gramofoon.
(296 M.) V.A R.A. 8.01 Grampfoon
5.35 LlVdcrcavoordracM- 5.50 Coi
7.20 Radio symphonieorkest
r (1554.4 M.). 11.20 Orgelspel 13.
orkest. 10.15 Orkest.
Könlgs w
(1634.9 M.) 11.20
.angenberg (472.4 M.) 9.25 Gramofoon
9.35 Mensch ui.d Welt. 10.40 Gramofoon.
11.20 Orkest. 12.20 Omroeporkest. 1.50
Gramofoon. 3.50 Koor. 9.50 Concert
London Reg. (355.9 M.) 11.20 Col
10 Gramofoon 105 Concert.
t. 8.20 BBC orkest.
gel. 6.20 Concert.
Parijs (Radio Paris) (1724.1 M.) 7.05 Gi
5.50 Gramofoon
I Coi
7.35 Phllh.
11.50 Gramofooi
6.40 Gramofoon.
Varschau (1411.8 M.) 4.20 Concert.
Te Moerdijk is de heer K., uit
Breda, met zijn luxe-auto, door het plotse
ling breken van de stuurinrichting in volle
vaart tegen een boom gereden. K. bekwam
geen noemenswaardig letsel, doch de beide
kinderen werden door de glasscherven vrij
ernstig aan het hoofd verwond. Ook zijn
echtgenoote kreeg zoodanige verwondingen,
dat zij in het Ziekenhuis te Dordrecht moest
worden opgenomen.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK
Te Voorburg is een auto bestuurd door C.
C. B., uit Den Haag tegen de leuning van
een brug in den Vlietweg gereden, waar
door de auto over den weg slingerde en ir.
een sloot terecht kwam. De bestuurder wist
zich te bevrijden, doch de inzittende H. K.
kon eerst later uit de auto worden getrok
ken. K. was toen overleden.
KOPER VERGIFTIGING
De vrouw en eenige kinderen van den
landbouwer v. d. Sch., te Oirschot, kregen
na het eten van vleesch, gebraden in een
koperen pan, ernstige vergiftigingsverschijn
selen. De man, die niet van dit vleesch ee-
nuttigd had, is geheel gezond.
EEN ATRIARCH.
Te Wagenberg bij Terheiden (N.B.) werd
dezer dagen het honderdste kleinkind ge
boren van den heer A. Vermeulen, die eerst
daags zijn 65-jarige echtvereeniging hoopt
te herdenken.
BOSCHBRANDEN.
Tusschen Deurue en Venray ontstond,
brand in het veen. Door dijken en greppels
wist men de vlammen eerst te bedwingen,
doch het vuur vrat voort en wierp zich op
de hosschen bij Merselo, waar het enorme
verwoestingen aanrichtte, al wist men ook
de vlammen in haar loop te stuiten.
Bij Tilburg heeft een boschbrand gewoed
in de bosschen van de familie Diepen, ge
legen achter het Wandelbosch, ten noordon
van de spoorlijn TilburgBreda. Het vuur
werd aangewakkerd door een tamelijk ster
ken wind en de brandweer, die, geholpen
door politiemannen, burgers en padvinders
de vlammenzee met kracht aanpakte, had
handenvol werk om het overslaan van den
brand naar het Wandelbosch te voorkomen.
Bi] het blusschingswerk werd een der
brandweerlieden door een padvinder per
ongeluk met een kapmes in het been ge
hakt.
Ongeveer een uuar tevoren was de brand
weer gealarmeerd voor een boschbrand, die
bleek te woeden ongeveer 500 meter Oost
waarts van do plaats, waar eerstgenoemde
brand later uitbrak.
Kwaadwilligheid moet niet uitgesloten
zijn.
W*M
rrwwr"'!
Cola di Rienzi, de groote Senator van
Rome in de 14e eeuw
Door Edw BULWER LYTTON
(30
Hij reikende zichzelf tot de eervolsten van
zijn tijd, maar geloofde aan geen eergevoel,
dat hijzelf niet bezat; en twijfelend aan de
deugd, was hij lichtgeloovig waar het de
ondeugd gold.
Misschien trok zijn eigen vermetel! karak
ter hem meer tot den avontuurlijken Rienzi
dan tot den zelfvoldanen Colonna; hij over
woog dat hij en zijn gewapende volgelingen
misschien nog noodiger waren voor de vei
ligheid van den eerste dan voor die van den
laatste. De hoofdzaak was nu maar, van
Rienzi te vernemen, hoe sterk hij eigenlijk
was en in hoeverre hij gereed was voor een
mogelijken opstand.
Rienzi was scherpzinnig genoeg om den
ridder niet meer te verraden dan hij moge
lijk reeds wist en hem evenmin door te
groote terughoudendheid af te schrikken. Bij
al zijn sluwheid bezat Montreal niet de won
derbare gave om anderen te beheerschen,
die de welsprekende en diepzinnige Rienzi
in zoo hooge mate bezat en het verschil in
beider verstandelijke ontwikkeling kwam
duidelijk uit in het gesprek dat zij samen
Voerden.
,Jk begrijp" zeide Rienzi, „dat van al wat
in den laatsten tijd mijn eerzucht gevlei
heeft, de verzekering van uw steun en
vriendschap het beste is. Ik heb werk'
behoefte aan gewapende bondgenooten
Zoudt gij willen gelooven, dat onze vrien
den, dié in geheime bijeenkomsten zooveel
stoutmoedigheid betoonen, terugdeinzen voor
een openlijke uitbarsting? Zij vreezen niet
voor de patriciërs, maar voor hun krijgs
macht. Hot is een eigenaardigheid van het
Italiaansche karakter; voor elkander hebben
zij geen angst, maar de helm eh het zwaard
van een vreemden huurling jagen hen op
de vlucht,"
„Dan zullen zij dankbaar de verzekering
aannemen, dat zulke huuriingeD in him
dienst staan en niet tegenover hen; gij kunt
er zooveel krijgen als gij maar verlangt om
een omwenteling te bewerken."
„Maai' de soldij en de voorwaarden?" zeide
Rienzi met zijn drogen, sarcastischen glim
lach. „Hoe zullen wij de eerste regelen, en
de laatste bepalen?"
„Dat is spoedig afgedaan" antwoordde
Montreal. „Ik voor mij zou, eerlijk gezegd
genoeg hebben aan den roem en de opwin
ding van zulk een groote omwenteling. Ik
vind het een aangename gewaarwording,
dat men mij noodig heeft bij het volbrengen
van een verheven arbeid, Maar dat geldt
niet voor mijn manschappen. Het allereeret
zult gij u meester moeten maken van de
inkomsten van den staat. Hoeveel zij mogen
bedragen, veel of weinig, de opbrengst van
het eerste jaar deeilen wij zaroen. Gij de
eene helft, ik en mijn manschappen de
andere."
„Het is veel" zeide Rienzi ernstig, alsof nij
het zich hijzelf narekende. „Maar Rome
kan zijn vrijheid niet te duur koopen. Dat
is dan zoo bepaald."
„Amen! en nu, hoe groot is uw macht?
Want die tachtig of honderd mannen van
den Aventino ongetwijfeld brave mon-
schen zijn toch niet genoeg voor een
omwenteling!"
Voorzichtig om zich heen kijkend legde
Riehei zijn hand op den arm van Montreal.
„In vertrouwen geaegd er is tijd noodig
om alles te regelen. De eerste vijf weken
bunnen wij nog niets beginnen. Ik ben te
haastig geweest met het bepalen van het
tijdstip. Het graan is wel gemaaid, maar ik
moet thans door afzonderlijke besprekingen
de verspreide schoven samenbinden."
„Vijf weken" herhaalde Montreal; „dat is
veel langer dan ik verwacht had."
„Wat ik verlang," ging Rienzi voort; met
zijn scherpen blik Montreal aanstarend, „is
dat wij ons intusschen zeer stil houden
wij moeten niet den minsten achterdocht
opwekken. Ik zal mij in mijn studiën ver
diepen en geen vergaderingen bijeenroepen."
„Weflnu
„En wat u betreft, edele ridder, als ik het
zou durven wagen u iets voor to schrijven,
dan zou ik u willen verzoeken, met de edelen
te blijven omgaan en de diepste minachting
te toonen voor mij éu het volk. Daardoor
zult gij hen te vaster in slaap wiegen In
tusschen zoudt gij in stilte uw manschappen
Rome kunnen doen verlaten, zoodat de
edelen hun verdedigers misten. Als gij die
stoutmoedige krijgslieden in de schuilhoe
ken van het gebergte laat vertoeven, op een
dagmarsch afstand van hier, dan kunnen
wij hen laten waarschuwen als wij hen
noodig hebben en te midden van onzen op
stand zullen zij voor onze poorten verschij
nen door de edelen begroet als helpers,
doch in werkelijkheid aJls bondgenooten van
het volk. En dan zullen onze vijanden in
hun verwarring en wanhoop bij de ontdek
king van hun dwaling de stad ontvluchten."
„En de oppennacht en de inkomsten zul
len ten deel vallen aan den vermetel en
krijgsman en den listigen volksvriend!" riep
Montreal lachend.
„Heer ridder, wij zullen gelijk op deelen."
„Aangenomen!"
„En nu, edele Montreal een flesch van
onzen besten wijn!" zeide Rienzi op geheel
anderen toon.
„Gij kent de Provengalen" antwoordde
Montreal vrooHjk.
De wijn werd gebracht, het gesprek werd
vrijer en gemeenzamer; en Montreal, wiens
sluwheid slechts aangeleerd was, terwijl zijn
openhartigheid hem van nature eigen was,
verried onwillekeurig meer van ziju gehei
me plannen en zijn eerzucht aan Rienzi, dan
hij bedoelde. Schijnbaar als de beste vrien
den namen zij afscheid van elkander.
„Nog iets" zeide Rienzi, onder het ledigen
van den laatsten beker, „Stefano Colonr.a
vertrekt den 19en met een graanconvooi
naar Corneto. Zou het niet goed zijn, dat gij
hem vergezelt? Gij kunt van die gelegen
heid gebruik maken, om onder zijn huur
lingen ontevredenheid te zaaien en hen voor
ons plan te winnen."
„Daar heb ik ook reeds aan gedacht",
antwoordde Montreal; „het ztal geschieden.
Voor het oogenblik, vaarwel!"
Onder het zingen van een liedje sloeg de
ridder zijn mantel om, wuifde Rienzi met
de hand een afscheidsgroet toe en vertrek
„Als die man ooit de macht In handen
kroeg zou hij een tweede Totila zijn" mom
pelde hij. „Met zijn woesten, roofzieken aard
aard is hij ondanks het vera is van
vroolijkheid en ridderlijke bevalligheid
de verpersoonlijking van onze oude gotische
vijanden. Ik geloof wel. dat ik hem van het
spoor heb gebracht! Waarlijk, evenmin
zouden twee zonnen één halfrond kunnen
beschijnen, als Walter de Montreal en Cola
di Rienzi in dezelfde stad kunnen leven. De
sterrewichelaars leeren ons, dat wij ?en
heimelijken en onweerstaanbaren afkeer
voelen van hen, wier astrale invloed hen
voorbestemt om ons kwaad te doen; zulk een
afkeer voel ik voor dien moordenaar met
zijn knap gezicht Kom mij niet in den weg
Montreal! kom mij niet in den weg!"
Met deze woorden ging Rienzi naar zijn
kamer en niemand zag hem dien nacht
HOOFDSTUK XV
Het was de morgen van den 19en Mei, de
lucht was frisch en helder en de pas "d-
gegane zon bescheen vroolijk de glinsteren Je
helmen en speren van een stoet gewapende
ruitere, die door de langste en voornaamste
straat van Rome trok. Het hinneken der
paarden, het hoefgekletter, het blinken der
wupenrustingen en de wapperende banieren
met de trotsche zinspreuk der Colonna's,
vormden te samen een der vroolijkc en
schitterende schouwspelen, die de Middel
eeuwen soms aanboden.
Ann het hoofd van den troep reed Stefano
Colonna, op een trotschen klepper gezeten.
Rechts van hem de provenoaailshe ridder,
die met lichte hand een slanken vurigen
Arabischen hengst in bedwang hield: hem
volgden twee schildknapen, de een met zijn
strijdros, de ander met zijn lans en helm.
Aan Stefano Colonna's linkerhand reed
Adriano, ernstig en zwijgend en slechts met
een enkel woord het vroolijk gebabbel! van
Montreal beantwoordend. Een groot aantal
van do voornaamste Romeinsche edelen
volgden den ouden baron; en do stoet word
besloten door een dichten troep vreemde
ruiters, van top tot teen gewapend.
Geen volksmenigte verdrong zich in de
straat schijnbaar onverschillig staarden
de burgers uit hun halfgesloten winkels
den stoet na.
„Hebben de Romeinen geen oog meer voor
schouwspelen?" vroeg Montreal.' „Als zij
lichter te vermaken waren, zouden zij ook
gemakkelijker te regeeren zijn."
„O zij vermaken zich met Rienzi en der
gelijke narren. Wij doen wat betere wij
jagen hun vrees aan!" antwoordde Stefano.
Opeens viel hun blik op de forsche gestalte
van Cccco del Vecchio, die met zijn bloote,
gespierde armen op zijn aambeeld leunde en
glimlachend naar de groep staarde. In dien
glimlach was iets, dat een andere wending
gaf aan aan Adriano's gedachten en een
verklaarbare gewaarwording bij hem op-
Wordt vervojffrt)
vekto.
