c
Bond van Chr. Zang- en Oratorium-
vereenigingen in Nederland
DINSDAG 18 APRIL 1933
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND gRQOTE DAG IN VATICAANSTAD
STRENG VONNIS TEGEN DE
BRITTEN GEEISCHT
SLECHTS VOOR GOESOEF
DE DOODSTRAF
Uit Moskou wordt gemeld):
Aan het einde van zijn requiisfitoir in het
Vickers-proces heeft de officier van justitie,
Wisjinsiki, verklaard, dat voor alle verdach
ten, behalve dein Engelsohen ingenieur Gre
gory en den Rus Siebert, art 5S van het Sov
jet-Russische wetboek van strafrecht moet
worden toegepast. I>e maximumstraf volgens
dlit artikel is de dood door den kogel. Een
speciale straf eischte de officier slechte voor
Goesef, namelijk de doodstraf, terwijl hij
voor Gregory en Sicbert vrijspraak vroeg.
De bestraffing van de hoofdverdachten, Mac
Donnald, Mcnkhouse, Nordwal'l, Cushny,
Goesef, Soegoroetsjkin, Lobanof, Krasjenain-
niikof cn Skalof, moest, aldus zei de de offi
cier, zoo streng mogelijk zijn. „Alle beschul
digden", aldus besloot de officier, „verdienen
de doodstraf, maar onze regeering eischt de
doodstraf niet uit wraakzuchtige motieven,
maar wenscht alleen verdediging der socia-
listisohe revolutie. Niettemin dient de recht
bank desnoods de zwaarste straffen op te
leggen en daarbij dient haar hand niet te
beven".
Felle uitval tegen de Engelschen
W isj insta begon zijn requisitoir met een
grimmiigen uitval tegen „onze vijanden",
waarmede hij de Britten bedoelde.
Deze hebben, neide hij, de grenzen van
onze staatssouvereiniteit vergeten, doch hun'
moreele druk heeft geen uitwerking op ons
gehad en 'bewijst alleen, dat onze vijanden
hun koelbloedigheid hebben verloren. Onze
tegenaanval zal hen doen begrijpen, dat
hun hysterische kreten ons niet van ons stuk
brengen bij de verdediging van die belangen
van ons land.
De officier begon dan een lange polemiek
tegen de leden van het Engolsche Lagerhuis.
Daarna tot de zaak zelf overgaandeeedde
hij, dat de verdachten buitengewoon groote
schade hadden toegebracht aan de jonge Rus
sische industrie. De misdaden van Thornton
en Monikhouse noemde hij laag en vuil, maar
voor die van de sovjet-ambtenaren waren
geen woorden te vinden omdat die verraders
van hun land zijn.
Wisjinski somde een beele serie defecten
op, die zich hadden voorgedaan hij de elec-
trische centrales van de geheele sovjet-Unie.
Zoo hebben bij de electriciteitswerken te
Zlatoest in den loop van twee jaar meer dan
tien ernstige ongevallen plaats gehad, in
het bijzonder met een motor van 1400 P.K..,
welke stroom levert aan de munitiefabriek.
Hetzelfde was het geval te Moskou, Bakoe,
Ivonowo, Vosniesens en Sjelbdask.
„Dit alles", zeide hij, „is geen gemaskeerde
doch werkelijke oorlog." Wasjinski ging daar
na over tot de analyseering van de rol van
elk der beschuldigden.
In zijn karakteristiek vaa de verschillen
de verdachten zeide hij, dat Mac Donald
zijn verdediging handig in elkaar heeft ge
zet en alleen bekend wat hij met geen mo
gelijkheid zou kunnea ontkennen, aldus de
offuoier; maar hij is op heeterdaad betrapt.
Er bestond een geheele keten van spionnage,
waarvan Sokolof, Goesef, ïrrae Donald en
Thornton eeciige 6ohakels vormden.
Wisjinski betoogde, dat de beschuldigden
al te groote belangstelling koesterden voor
bommen, fijnstaal-soorten en wapens, en zijn
blik richtend op Thornton, ging Wisjinski
voort:
„U was geïnteresseerd in onze offensieve
en defensieve middelen!"
Zelfs tater, toen hij de rollen besprak van
de andere beschuldigden, keek Wisjinski her
ihaaldeliijk in die richting van Thanton, die
volgens hem op handige wijze bij zijn Rus
sische kennissen een wit voetje had weten te
krijgen. Hij bad o.a. een zeikeren Levinson
ontmoet, een solied persoon, die niet gemak
kelijk te verleiden was.
En wat deed Thornton? woeg de officier.
Hij wist door kleine geschenken, door par
fumerie en poeder, bij de vrouw van Levin
son in een goed blaadje te komen. Aldus
liet Wisjinski gramofoomplaten, schoonheids
middelen, klieeren en kleine feestjes ressor
teeren onder 'het hoofd omkooperij.
Wellicht pullen de Engelschen elkaar na
het vonnis nog ergens ontmoeten, waarschijn
lijk in de gevangenis. Daar zullen zij de te
genstrijdigheden kunnen ontwarren, gedu
rende de lange avonden, die zij er zullen
doorbrengen en het er ten slotte zelfs over
eens worden, wat eigenlijk had moeten ge
schieden, aldus ging Wisjinsiki op irenische
wijze voort.
Cushny verweet hij systematische spion
nage, die voortdurend geweigerd heeft iets
toe te geven of op gevaarlijke vragen te ant
woorden.
Ook Monkbouse moet, volgens Wisjinski,
wegens spionnage veroordeeld worden.
Op Thornton kwam hij telkens terug. Hij
noemde dezen een ge meen ea, gewetenloozen
verrader, een laffaard en een nutteloos
mensch. Het is mogelijk zei Wisjinsiki, dat
gij nog eens van nut zult kunnen zijn als
meststof voor ouite Sovjet-Russische velden.
Thornton's lafheid bleek, zeide hij, daaruit,
dat deze 24 menschen door zijn bekentenis
beeft verraden en de hoofden van 27 mjen
6chen in gevaar heeeft gebrach/t. Dat waren
geen leugens maar dat was Lafhartig ver
raad.
Daarna volgde de bovengemelde eisch.
Verwacht wordt dat de vonnissen heden of
Woensdag zullen geveld worden en dat ze
als volgt zullen luiden:
Verdachten Mac Donald en Thornton zul
len worden veroordeeld tot tien jaar gevan
genisstraf.
Monikhouse zal ongeveer drie jaar gevange
unsstraf krijgen.
Oushny en Nordwall zullen waarschijnlijk
voorwaardelijk in vrijheid worden gesteld.
Gregory zal worden vrijgesproken.
Wat de Ruseischo verdachten betreft zul
len Goesef en Lobanof waarschijnlijk ter
d oo d word-en veroordeeld, terwijl de ande
ren gevangenisstraffen zullen krijgen.
Men vermoedt dat de gevangenisstraffen
voor de Engelsohe beklaagden sullen worden
veranderd in verbanning, met andere woor
den dat zij Rusland zullen moeten verlaten.
PAUSMIS VOOR 50.000 aanwezigen
Talrijke autoriteiten aanwezig
De Paus heeft op Eersten Paaschdag voor
het eerst sinds 1870 in de St, Pieterskerk een
iniis gecelebreerd. Er waren ongeveer 50.000
menschen in de kerk, w.o. ex-koning George
van Griekenland, prins Christophe, prinses
Stephanie van België, aartshertogin Imma-
culata van Oostenrijk, prins George van Salt-
sen, vice kanselier ren Papen en zijn echtge-
noote, bondskanselier DolJfuss van Oosten
rijk, de president van Zwitserland, Motta,
leden van de Argentijnsche speciale missie,
de kardinalen en het corps diplomatique.
De paus, die langdurig begroet werd,
kwam de St Pieterskerk binnen, gezeten op
den draagstoel, waarna direct de indruk
wekkende plechtigheid begon. Nadat de mis
was gecelebreerd, vonmde zich een stoet van
geestelijken, die stilhield voor het altaar der
belijdenis, waar de paus het opstellen van de
passie-relekwieën bijwoonde.
De Paus trek zioh vervolgens korten tijd
terug in zijn vertrekken, van waar hij zich
naar het balcon van de kerk begaf, waar hij
aan de ongeveer 200.000 personen, die op het
plein stonden en die hem geestdriftig toe
juichten, zijn apostolischen zegen gaf
De trappen, die naar de St, Pieterskerk lei
den waren afgepet door een sterk oordon Ita-
ldaansche soldaten, die bij het verschijnen
van den paus die geweren presenteerden.
Herriot komt 23 April
De Fransche ambassadeur te Washington
•heeft officieel medegedeeld', dat Herriot in
gezelschap van vijf deskundigen op 23 April
a.s. in Amerika aankomt en tot 29 April in
de Vereenigde Staten zal blijven.
FRANKRIJK VERMINDERT
HANDELSBELEMMERINGEN
Naar uat Parijs aan het N. v t D, wordt
gemeld, heeft de Fransche reigeering het voor
nemen de Kamer voor te stellen de regeering
te machtigen om bij decreet over te gaan tot
geheele of gedeeltelijke opheffing van de
algemeen© surtaxes van 4 en 6 procent op
alle invoer in Frankrijk.
ze surtaxes hebben indertijd geleid tot
esaiiles van vele andere landen en het
Fransche economische leven en de Fransche
staatsfinanciën veel meer schade 'berokkend
dan de schatkist er tijdelijk baat uit heeft
De Fransche regeering verwacht van de
handlichting met deze zeer impopulaire sur-
taxe, die dn de practijk haar intrekking be-
teekent, een snelde verbetering van de han
delsbetrekkingen juist met die landen, waar
uit Frankrijk nog het meest invoert, o. a,
Nederland en zij hoopt daarnevens op
een moreel effect er van voor de verlaging
van de douane-barrières in het
EEN „GRUWELBERICHT?"
In het Israëlietisch ziekenhuis te Amster
dam is een Joodsch voorgange uit Gelsen-
kirehen opgenomen, die verklaard heeft de
grens te zijn overgevlucht nadat hij door
S.S.-mannen in het S.S.-gebouw was ge
bracht en met een stok en een gummiknup
pel op ernstige wijze mishandeld.
De patiënt kon zich, toen hij in het zie
kenhuis aankwam, nauwelijks verroeren
Vóór hij was vrijgelaten moest bij een ver
klaring onderteekenen waarin hij erkende
dat hij door een misverstand in bewaring
was genomen doch ronder nadeel te hebben
ondervonden weer in vrijheid was gesteld.
DOLLFUSS NAAR WEENEN TERUG
ie OMLtenrijksche bondskanselier Dollfuss
is MadpBag per vliegtuig naar Weenen ver
trokken. De besprekingen met het Vaticaan
over het sluiten van een concordaat hebben
tot een accoord geleid.
Dollfuss had Zondag nog een onderhoud
met den Franschen gezant te Rome, De Jou-
veneL
Uat Napels wordt gemeld:
Minister Goring is Zondag uit Syracuse
per vliegtuig in Napels aangekomen, waar
bij zich aan boord van een torpedoboot be-
T. Hij heefit Maandag met de torpedoboot
i bezoek gebracht aan Capri en Sorrento,
waar hij dien Duitsahen ex-kroonprins ont
moette.
Sedert Woensdag vermist
Sedert Woensdag jl. wordt te Chicago de
17-jarige zoon van den financier Jacob Fac
tor vermist, die vermoedelijk door bandieten
ontvoerd is. Factor wordt door de Engelsohe
politie gezocht wegens fraude bij een aantal
maatschappijen
Zaterdagmiddag ös de Britsche premier
Mac Donald in gezelschap van zdjn dochter
Ishbel en zija medewerkers, aan boord van
de „Berengairia" aaar New York vertrokken
vanwaar hij zich naar Washington zal be
geven om daar met president Roosevelt be
sprekingen te voeren.
Mac Donald ontving bij zijn vertrek een
telegram van pres. Roosevelt, dat luidde:
„Wij pi en Uw bezoek met verlangen tege
moet en wensohen U een goede reis". De
Britsche premier beantwoordde dteze atten
tie van Roosevelt met het volgende telegram
„Het is prachtig weer bij mijn vertrek, het
geen ik als een gunstig voorteeken be
schouw".
Mac Donald zeide bij zijn vertrek nog eens
dat het doel van zijn reis was het werk der
Economische Wereldconferentie te vergemak
kei ijken.
HET PROCEn TEGEN DE 7 NEGERS.
Het hof vat revisie te Decatur (Alaba
ma) heeft opnieuw den door de jury we
gens aanranding van een blanke vrouw
schuldig bevonden neger Haywood Patter
son veroordeeld tot den dood door mid'>l
van den electrischen stoel. Het proces duurt
Uit Londen wordt gemeld:
Het jaarcongres der Onafhankelijke La-
bourpartij heeft een voorstel goedgekeurd
om toenadering te zoeken tot de communis
tische internationale, met de bedoeling sa
men te werken, evenwel niet om zich er
bij aan te sluiten.
De voorsteller Warbey zeide, dat er geen
hoop meer op bestaat samen te werken met
de Arbeiderspartij en de Socialistische In
ternationale, daar de Onafhankelijke Arbei
derspartij (I.L.P.) zich thans een revolutio
naire partij verklaart, welke voor altijd
breekt met de oude democratie en derzelver
absurde dogma's.
De resolutie werd aangenomen met 85
tegen 79 stemmen.
Zes dooden.
In Spanje hebben Zondag twee vliegtuig
ongelukken met doodelij'ken afloop plaats
gehad. Nabij Madrid is een vliegtuig op een
huis terechtgekomen, waarbij vijf der bewo
ners alsmede de piloot werden gedood.
Op het vliegveld Carajas is voorts een
sportvLrégt.uig neergestort, waarbij een per
soon werd gedood en een
BINNENLAND
DE BONDSDAG TE LEIDEN
Hoewel de eigenlijke jaarlljkecfhe alge-
meene vergadering eerst vandaag in Lei
den wordt gehouden, behoorde toch ook de
dag van gisteren tot de jaarlijksche hoogtij
van bovengenoemden Bonid.
De C.O.V.-groep
In de morgenuren kwq.ni reeds de C.O.V.-
groep in jaarvergadering bijeen onder voor
zitterschap van Dr. W. ten Boom. Deze
opende de bijeenkomst op de gebruikelijke
wijze en sprak een openingswoord, waarin
hij speciaal welkom heette de leden van
het hoofdbestuur, de heeren Pieterson
Moens, v. d. Munnik en Hansen be-
nvens den bekenden Leidschen musicus,
den beer Leo Mens. Spr. zette daarna in
in T kort het doel xan de jonge C.O.V.
groep uiteen.
Uit het jaarverslag van den secretaris
bleek dat deze groep in bloeienden toestand
verkeert. Er zijn thans 18 Chr. Oratorlum-
vereenagingen bij aangesloten met bijna
2300 werkende leden. In dén korten tijd van
haar bestaan dit was de eerste jaarver
gadering is er reeds heel wat bereiikt.
tJit het jaarverslag van den penningmees
ter bleek, dat er een batig saldo is ven f 67
bij een ontvangst van f 135. De commissie
tot nezden van de rekening had alles in de
beste orde bevonden, zoodat den penning
meester decharge werd verleend.
De aftredende beebu-ureleden, de heeren
Dr. VV. ten Boom en W. de Jong Wzn. wer
den bij acclamatie herkozen.
Op voorstel vau de Chr. Oratorliuimvereen.
te Hilversum werd besloten, dat de Bond
zioh in verbinding zal stellen met andere
groote organisaties, zooals Toonkunst, Ned,
Zangersbond e.a. om zoo mogelijk te komen
tot een bindend besluit inzake de radio-
toeslag aan solisten.
De Chr. Oratorkun-vereenrigumg „Oefening
en Stichting" te Den Haag stelde voor,
te gaan tot insteHling van een propaga
commissie om te trachten het aantal C.O.V.
zoo spoedig mogelijk uit te breiden.
Na toelichting door den heer van Ooeter-
om werd besloten zulk een commissie Ln te
stellen, bestaande uit drie leden, nan.l. den
heer van Oosterom en nog twee leden aan
te wijzen door het b6tuur.
Vervolgens werd besloten voortaan twee
maal per jaar te vergaderen, nml. ook een
Een voorstel van de Ghr. Oratorium--
eeringing te Utrecht om door het veststeülen
van een enquete te onderzoeken de moge
lijkheid van het bewerken van oratoria met
Hollandschen tekst., zooal6 't meerendeel der
groote werken in Frankrijk en Engeland in
eigen landstaal worden uitgevoerd en om in
düen het resultaat gunstig mocht zijn aan
het Hoofdbestuur voor t-e stellen een prolf
te nemen, zal in de volgende (September)
vergadering worden behandeld.
Na een korte rondvraag werd de verga
dering door den heer Uittenbogaard uit Arn
hem gesloten.
Ontvangst door het Rlngbestnnr
Des middags te helif twee bad in de klems
Stadsgehoorzaal de officieels ontvangst van
het Hoofdbestuur en de afgevaardigden
plaats door het bestuur van den Ring Lei
den en Omstreken. De voorzitter van den
Ring, de heer Goedhart lit Hazerswoude.
sprak, na te zijn voorgegaan in gebed, een
openingswoord waarin bij allen welkom
heette. De Voorzitter van den Bond, de heer
Pieterson Moens beantwoordde dit welkom.
Spr. wees er op, dat in Leiden vergaderd
wordip hoewel] dit niet was verzocht De
GEREF. JONGELINGSBOND
VERGADERING AFD. GELDERLAND
Tweede Paaschdag werd de 39ste jaarver
gadering van die afd. Gelderland van den
Geref. Jongeliingsbond te Zutphen gehouden.
Precies elf uur opende de afdeelingsvoor-
zitter, de heer D. Ti mme, de uitnemende
zitter, de heer D. Timme, de uitnemend
bezochte vergadering en hield zijn door
herhaald applaus onderbroken openingsrede
„De vlag in top!"
Daarna kwamen de huishoudelijke zaken
aan de orde. De jaarverslagen gaven blijk
van een opgewekt leven in Gelderland.
De mededeeling, dat de afdeelingsvoorzit-
ter zich weer beschikbaar had gesteld1, lokte
een uitbundig applaus uit
Telegrammen werden verzonden aan de
jubileerende afdeelingen Utrecht Zuid-Hol
land en Zeeland, en aan den stichter van
den Bond, Ds. J. E. Vonkenberg.
Onder stormachtig gejuich werd besloten
een telegram te zenden aan Dr. H. Colijn.
Spontaan werd hierna het A. R. strijdlied
aangeheven.
Tenslotte werd op waardeerende wijze af
scheid genomen van den afgetreden afd.-
secretaris, den heer Krepel, die naar Har-
denberg vertrok.
De middagvergadering overtrof in
geestdrift nog de ochtemdsamenkomst, Uit
alle deelen van het thans bloeiend Gelder
land waren de jongeren naar Zutphen opge
trokken en vulden het ruime kerkgebouw
tot in de uiterste hoeken. Vlak na de ope
ning marcheerden in gesloten colonne een
honderdtal jeugdige A. R. propagandisten
uit Apeldoorn het gebouw binnen, een kleu
rige stoet inet vlaggen en wimpels „Stemt
Dr. Colijn", welke joyeuse entrée met minu
tenlange toejuichingen werd begroet
Onmiddellijk hierop hield de Afd. voorzit
ter een vele malen door daverend applaus
onderbroken herdenkingswoord, waarin hij
de beteekenis uiteenzette van den Vader des
Vaderlands, speciaal voor onze jongeren in
dezen tijd, waarna het stormachting gejuich
overging in den massieven zang van het
Wilhelmus. Onder overweldigend enthou
siasme werd een telegram verzonden aan
II. M. de Koningin.
Daarna betrad onder langdurig applaus
heer G van den Heuvel, lid van de
Tweede Kamer, den
kansel. §n hield een
bij uitstek princi
pieel en bezielend
betoog over „Een be
tere maatschappij".
Spr. begon met op
te merken, dat de
zwoegende mensch-
heid steeds intuitief
heeft gevoeld, dat
de arbeid op deze
vervloekte aarde in
strijd is met zijn be
stemming. Er is een
heimwee naar een
O», m. 4. Heuvel verteren P*rec»i>>
Ring Leiden waa ecihter een van de kinde
ren, die af dreigden te dwalen en daa
edhtte het hoofdbestuur hot goed ditmaal
eens ongevraagd Leiden als plaats voo
Bondsdagen te kiezen. Spr. hoopt, dat hier
door net contact tueeohen Bond en Ring zal
worden versterkt. Spr. heette speciaal wel
kom de C.O.V.-groep, die voor het eeret mee-
vergaderde, alsook de afd. LViestertd., die
eeret kort geleden tot den Bond is toege
treden.
Na deze ontvangst werd een rijtoer
maakt door de bloeiende bollenvelden.
Te Saseenheim had ten gemeentelhuize
een ontvangst plaats door den burgemeester
van Sasserihedm.
Vanwege de enorme drukte op de tram-
idjn arriveerde het gezeflsohap, uit plm.
personen bestaande, en gevormd door het
hoofdbestuur, de riingbestuurdere en de af
gevaardigden te Sasseriheiira, omstreeks
half vier voor het gemeentehuis. De offjcieele
ontvangst had plaats in de groote ha] van
bet getbouw, alwaar de bungemeester, de heer
J. P. Gouverneur en de gemeente
secretaris aan de zangers hun opwachting
Allereerst voerde de burgemeester het
woord en uitte enkele woorden van waardee
ring voor het iideëele sterven van den Bond
en hoopte, dot de veree ruigang steeds in groei
moge toenemena en aan haar taak steeds
moge beantwoorden, nJ. het bevorderen van
den lof Gods in den zang. De tijden van te
genspoed, die wij evenals de tijden van vour-
spoed, gewillig uit Gods hand ontvangen,
nopen ons tot soberheid. De min of meer
„droge ontvangst" is dan ook geen gevolg
van gebrek aan goeden wil. Hierae memo
reerde spr. nog ©enige bijzonderheden over
den bouw van het gemeentehuis, die in da
gen van bijzonderen zegen is tot etend ge
komen. Dat zulks geschiedde met volkomen
instemming van de burgerij, moge blijken
uit het feit, dat van verschillende zijden voor
plm. ƒ7000 aan gesdhenken werd aange
boden.
Hierop nam de heer J. Pieterson
Moens, vooratter van den Bond., het
woord en dankte voor de aangename ont
vangst. Hij waardeert het ten zeerste, dat
de burgemeester els magistraat niet alleen
oog heeft voor het ideëele element im het
werk van den Bond, doch evenzeer vooi
Tenslotte voerde ook het woord de heer
De Kwaadsteniet, voorzitter van de
plaatselijke zangvereenaging, dlie het op hoo-
gens prijs stelt, dat de Bondsdag op voo retell
van Saseenheim te Leiden wordt gehouden
en dat dit uitstapje naar Saesenheim op
het program werd opgenomen. Hij brengt in
herinnering de medewerking, die men 4 jaar
geleden van het Gemeentebestuur mocht
ondervinden toen alhier het concours werd
gehouden. Ook wordt het zeer gewaardeerd
dat burgemeester Gouverneur het eere-tliid-
meatschap heeft willen aanvaarden voor het
Comité voor het eerstdaags in Leiden té
houden concours.
Hierna werd onder geleide van den heer
W. Los, gemeentesecretaris, het Gemeente
huis bezichtigd. In de secretarie, waar an
dere de schrijfmachines ra tellen en de tele
foon rinkelt, klonk aan het einde vin het
bezoek spontaan uit de vele geoefende kelen
het mooie bondslied van de vereeniiging,
„één in geest en streven". Te half vijf werd
de terugtocht naar Leiden aanvaard.
Na een gemeenschappelijk diner werd des
avonds in e Stadsgehoorzaal een uitvoering
gegeven door de Chr. Oratoriumvereeniging
„Gon Amore", welke uitvoering ook per
radio door de N.C.R.V. is uitgezonden.
Na de uitvoering was men nog eenigen
tijd gezellig bijeen
steeds nieuwe passie strevend naar betere
maatschappijvormen. Een vijftal aigemee-
ne beginselen, als richtsnoer voor het
Christelijk leven, zet spr. onder de groot
ste aandacht op boeiende wijze uiteen.
Aan de bespreking werd door een tiental
vereeniginsgleden deelgenomen. Op pak
kende wijze geeft spr. een principieele
belichting van de brandende vraagstukken
van dezen tijd. Op ondubbelzinnige wijze
reageerde de vergadering hierop.
Na mededeeling, dat de afgevaardigde
van het Ned. Jong. Verbond plotseling ver
hinderd was, werd deze uitnemend geslaag
de vergadering op de gebruikelijke wijze ge
sloten.
BOOTTREINEN
De speciale boottrein met post en passa
giers in aansluiting met het sa. „Johan de
Witt" zal Donderdagmorgen 20 April a.s. om
10.20 van Genua vertrekken. Aankomst Vrij
dagmorgen 21 April a-s. 7.05 te Zevenaar,
7.57 Arnhem, 8.40 Utrecht (C.S.), 9.49 Den
Haag (S.S.), 9.32 Amsterdam (W.P.), 9,51
Amsterdam (C.S.) en 10 uur Rotterdam
(Maas).
Land- en Tuinbouw.
AARDAPPELOVERVLOED
Nog 110 mlllioen kg. onverkocht.
Frlesche gemeenten vragen drin
gend regeeringshulp.
Door de Frlesche Mij. v. Landb. is in over
leg met de burgemeesters van elf gemeenten
in Friesland, waar de verbouw van kleiaard-
appelen overheerschend is een adres aan den
Minister gezonden waarin o.m. op het volgen
de de aandacht gevestigd wordt:
De aardappelteelt vormt verreweg de belang
rijkste bron van bestaan van het Friesche klei
bouwgebied. De verbouw omvat meer dan 1/3
van alle bouwland en de onverkochte voorraad
consumptie-aardappelen was einde Maart nog
110 millioen K.G. Niet slechts zijn de inkom
sten der landbouwers in hoofdzaak van deze
teelt afhankelijk, doch bovendien verschaft
deze cultuur veel werk aan de groote arbeiders
bevolking, die in dit gebied woonachtig is.
Vroeger werden overschotten aan de aard
appelmeelfabrieken geleverd. Dit wordt echter
thans door de voorschriften, die den aardap
pelmeelfabrieken verbieden kleiaardappelen
te verwerken, onmogelijk gemaakt. Wel is
waar is op deze bepaling een uitzondering ge
maakt, n.l. ten aanzien van de fabriek te Dron
rijp, doch deze fabriek kan slechte door ge
ringe capaciteit heel weinig verwerken.
Daarom dringen adress. <*r ernstig op aan,
de gelegenheid tot ^erwerkirc van a-.rdappe-
Oude heerlijkheid
Daar ligt de oude Prinsenstad
Daar trekt van alle kanten
Een stoet van vele duizenden
Langs gracht en plein naar d'oude kerk
Om stil te de fileer en,
En Vader Willem bij zijn graf
Als vrijheidsheld te eer en;
De klokken zingen; de Bourdon
Galmt zwaar over de grachten;
En rustig staan daar, uren lang,
De feestgangers te wachten;
Ze zingen 't vaderlandsche lied,
Totdat de reuzen spreken
Van d'eenheid van groot-Nederland,
Door grenzen niet te breken;
Dan ziveren ze eenstemmig trouw.
Met opgeheven handen,
Trouw aan het oude Vorstenhuis
Van onze lage landen;
En bij het schallen der muziek,
Met kleurige banieren,
Begint het vredig legerkorps
Zijn vreugde uit te vieren:
De frissche jeugd, de ouderdom,
Van noord en zuid gekomen,
Trekt door de hooge eerepoort
Der pas ontgroende boomen;
Eén lied, één taal, één vreugdezang
Van kleuren en van klanken;
Eén volk, bij Vader Willems graf,
Dat juichend God wil danken
En als een nieuwe lente, waar
Wij bloei en oogst van hopen,
Gaat deze oude heerlijkheid
Voor onze oog en open:
Oranjezonen blanke vreugd,
En kogelblauwe luchten
De driekleur, waar de bitterheid
En broedertwist voor vluchten
(Nadruk verboden)
LEO LENS
voor de Friesche kleiaardappelen, aanmerke
lijk uit te breiden.
Dit lyüct adress. thans de eenige weg. Hoe
wel ze weten dat de voorraad aardappelmeel
reeds zeer groot is. Doch men oordeelt dat
met verwerking van ca. 500.000 H.L. aardap
pelen de situatie gered zal zijn, zoodat <K
aardappelmeelpositie hierdoor niet ingrijpend
gewijzigd zal zijn.
Ernstig wordt daarom verzocht den in uit
zicht gestelden eteun van 25 ct. per 100 K.G.
bij de verbouwers voorradige aardappelen
zeer belangrijk te verhoogen; de gelegenheid
open te stellen tot verwerking in de aardap
pelmeelfabrieken van 't overschot aan kleiaard
appelen, in de Friesche bouwstreek aanwezig,
waarvoor niet langs anderen weg afzet gevon
den kan worden en dat dus geheel verloren
dreigt te gaan.
UIT KET SOCIALE LEVEN
De Groepsraad Rijksbelastingen van den
Alg. Ned. Chr. Ambtenaarsbond kwam de
zer dagen te Utrecht bijeen in het gel
voor Chr. Sociale Belangen. De voorzittei,
de heer L. T. D ij k s t r a, van Hilversum,
opende op de gebruikelijke wijze en wees er
op, dat deze vergadering belegd was ter be
spreking van de agenda van de op 28 April
a.s. te houden vergadering van de bijzon
dere commissie voor georganiseerd overleg
voor het dienstvak der belastingen.
Het voornaamste punt vam de agenda be
trof een bespreking van de voorstellen van
den Minister van Financiën, inzake het in
stellen van een rijksoursus ter opleiding van
commiezen (administratief) bij den dienst
der belastingen.
Met het oog op de belangrijkheid der aan
gelegenheid had de groepsraad een samen-
spreking gewaagd met het bestuur van den
Chr. Bond van BelastingamMenaren, ten
einde gezamenlijk het in te nemen standpunt
te kunnen bepalen.
Langdurig werd stil geutaan bij de v
of aan het in-ihet-ie ven-roepen van een rijks
cursus voor commies al of niet medewerking
kan worden verleend, dan wel of aan de
thans bestaande toestand de z.g.n. vrije exa
mens de voorkeur moet worden gegeven.
Verschillende gevoelens kwamen daarbij
'iar voren.
Men was inzonderheid bevreesd dat te veel
het verdeel en heersoh toepassing zal
langen. Nadat het voor en tegen nauwkeu
rig was overwogen, kon men zich vereendgen
met de volgende conclusies:
In principe bestaat er geen overwegend
bezwaar tegen de instelling van een rijks-
cursus voor commies, doch wel werd met
nadruk uitgesproken, dat er onoverkomelijke
bezwaren bestaan tegen de bepaling, dat
voor aanwijzing als candidaait slechts in
aanmerk'iing komen adjunct-commiezen en
rij'ksklerken, die bij den aanvang van het
jaar tenminste 4 en niet langer dan 10 jaren
als rijksklerk of als rijksklerk en adjunct
commies hadden gediend. Deze verklaring
werd een paskwil genoemd en (too doprimee
rend voor de ambtenaren diie thans 10 en
meer dienstjaren höbben, dat ten aanzien
daarvan een onaannemelijk werd uitgespro
ken. Eenparig was men dan ook van oordeel
dat de gestelde termijn van 10 jaren moet
worden verlengd.
Nadat dit hoofdpunt der agenda breedvoe
rig werd besproken kwamen e overige agen
da-punten aan de orde. Besloten werd nog
zioh tot de Regeering te wenden met het
verzoek om aan de ambtenaren, bij gelegen
heid van de Willem de Zwijgerherdenkdng
vrijaf te geven.
Het secretariaat van den groepsraad be
rust bij den heer W. de Kaan Hoendiiepstraa
32, Utrecht.
Gemenqd Nieuws
BRAND
Te Weesperka rspel (N-H.) is de
boerderij, bewoond door "2. de Ridder, gele-
cr" i aan den 's-Gravenlandschen weg, afge-
^.d. De oorzaak .s onbekend. Verzekering
Weerbericht-
Hot dunne ptJltjo geeft den vorlgen stand
Hoogste stand te Thorshavn 770.4.
Laagste stand te Riga 751.6.
Stand vanmorgen half twaalf 764.0.
WEERVERW ACHTING
Meest matige N. tot O. wind, gedeeltelijk
bewolkt, kans op een enkel regen- of hagel-
buitje, waarschijnlijk naohtvonst, weinig ver
andering in temperatuur.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
Sinds Zaterdag heeft zich de hooge druk
op IJsland verder ontwikkeld. De depressie
over Scandinavië is verder Oostwaarts ge
trokken, doch nog niet uit het waarnemings
gebied verdwenen. Zij vertoont op het oogen-
blik zelfs neiging retrogaat te worden, d.w.z.
dat zij weer een westelijke bewegingsrich
ting schijnt te kiezen. In Duitschland is de
barometer steeds delende, zoodat de hoog
drukrug. die zich daar Zaterdag bevond,
bijna geheel is verdwenen. In Duitschland
vriest het nog steeds. Gure N. tot N.O. win
den voeren deze koude lucht naar onze om-
gevincr. Boven de Oostzee nemen deze Iucht-
massa's waterdampen op, zoodat het op mor
een nog wel tot regen of hagelbuitjes zou
kunnen komen.
In ons land zullen matige nachtvorsten
voorkomen. Over het hlina geheele waarne-
ml nes trebled z1?n de ochtendtemnern turen be
neden normn ai. Neeredne van beteekenis viel
alleen ln N.W.-Frankrijk.
THERMOMETrRST A ND
Stand vanmorgen halftwaalf 5.8 C.
19 APRIL
Zonsopgang 4.57 u. Zonsondergang 7.93 u.
VOERTUIGEN MOF-TKN HUN LICHTEN
OP HERREN!
19 APRIL
Van 's avonds 7.33 u. tot 's morgens 4.24 u.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
1.«3 1.?è
Basel -O.nn -0.00 Ems 1.11 1.11
Breisnch f.83 0.P4 Cohlenz 1.42 1.40
Rhelnfelden -0.no -0.00 Trier 0.2» n.vS
Rphl 1.93 1.95 Keulen 0.91 0 64
Maxan 3.39 3.44 Riihrort 0.53 067
Dledeahelm 0.60 0.70 Wesel 0.98 099
Mannheim 2.01 2.10 Emmerik 0.30 OAt
Lohr 1.22 1.23 Dusseldorf 0.30 0.25
Malnz 0.01 0.07 Maastricht 1.71 1.74
Bingen 3.16 1.21 Venlo 10.82 10.95
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
19 April
Delfzijl 6.63 19.17 Hellevoet8luls10.66 23.45
Terschelling 4.02 1632 WUleirstad 11.66-.—
Harlln-^en 4.46 17.16 Brouwereh. 10.08 22.67
Den Helder 2.40 14.65 Zlerikzee lO^ 23.10
IJmniden 11.16 Wemeldinge 10.67 2H.B9
H.v. Holland 10.91 23.18 Vllssingen 9.3l 29.< 9
Scheven ngen 10.31 *3.28 Terneuzen 10.00 22,10
Rotterdam 1230—.- Hansweert 1'.27 23.02
ERNSTIG VERKEERSONGELUK
BIJ NAALDWIJK
Gisteravond reed de wiel'rijder A. V., uit
Honeeleredijk, nabij Naaldwijk, toen hij plot
seling den weg o verstok zonder signalen te
geven. De hem achterop rij diende motorrijder:
A. die J. reed dien wielrijder aan. Beide per
sonen werden over den weg geslingerd. De
wielrijder kwam er met eenige lichte ver
wondingen af, doch de motorrijder wee er
ernstig aan toe. Bewusteloos werd De J. op
genomen en naar een ziekenhuis in Den
Haag ovorgebnaaM. Zijn toestejxd is zorg
wekkend.
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
SCHOOLUITGAVEN van J. B. Wolter»
te Groningen,
Allereerst vestlgren we de aandacht op ..Werk
boekje" bü „Uit onze letteren" door A. Is. 3,
Wytzea en J. P. Moet.
rfiNth
lets
1 het
:egd 1
ln
hebben
werkboekje verder aan,
Hoe een echt dichter als 't ware een taalmti-
slcus Is. die overeenstemming brengt tusschen
den klank en den Inhoud der woorden ln zün
Vervolgens bespreken zü de verschillende
riim- en dichtsoorten, daarna de taalfiguren en
de soorten ln het proza.
Dan volgt een stel vragen, die den leerling
uitstekend te pas komen bU de reputatie van
hetgeen hö geleerd heeft uit de geschiedenis
En elndeltlk krtJgt de leerling enkele voor
beelden. hoe hl1 een letterkundig boek moet
lezen, den inhoud weergeven en het karakte
ristieke van een bepaald boek moet leeren
Dit boekje geeft veel goeds ln een kort be
stek. En voor onze Chr. Scholen en voortgezet
onderwHs ls het al bijzonder bruikbaar, omdat
aan onze Chr. schrijvers en dichters een flinke
plaats I3 Ingeruimd.
In de tweede plaats noemen we „Korte ont
wikkelingsgang der Historie" (M.U.L.O.-ult-
gave). door Dr. E. Rypma en J. van Buren.
Korte en duidelijke uiteenzettingen, goede Il
lustraties. duidelijke kaartjes en overzichtelijke
resumé's maken, dat de leerlingen zich gemak-
kelük orlënteeren op het terrein onzer vader
landsche geschiedenis. Maar het neutrale karak
ter van dit boekje maakt het voor onze Chr.
scholen minder geschikt. Dit blijkt wel. wan
neer gesproken wordt van het Calvinisme. Ons
dunkt, dat ln een Christelijk leerboek wel leta
meer gezegd zal worden van het Calvinisme,
dan dat het aan de onderdanen het recht ver
leende, om bij aantasting van hun godsdienst
zich tegen den vorst te verzetten.
Voorts verscheen ..Land- en Volkenkunde
\oor de kweekschool" (Europa), door Brum-
melkamp. Dr. J. J. Fahrenfort en P. M. van
Leeuwen. Door prachtige Illustratie* en duide-
Ulke tekst maakt dit boek, dat de leerlingen
"ak aardrijkskunde Interessant vinden, ze-
jen onmisbare voorwaarde voor goede stu
dielast.
En elndelök vestigen we nog gaarne de aan
dacht op „Ona Liedeboek" (tekstboekje) door J.
Pelser èn G. J. va
D. Smlnk. Tn 1918 verscheen de
ds de vtifttende. Wel
idewerklng
'irde druk
vat niet minder dan 130 liederen, waarvan"veile
- "3 klassiek mogen worden genoemd.
•or onze Christelijke scholen ls dit bundel-
nchler onmisbaar. De prijs is uiterst laag.
van christelijke vaderlandsche liederen vin-
Dl
Oi
E
sir
bal-B
Botte
op d
o« 1
Gis
op t*!
overe
alleei
maar
uit d
Schie
Zat er
een p
dagee
beeft
lijk i
leven
de k<
van c
treffe
C.K.E
Hei
gel&g
wolk'
reel
De
allen
een&t
groet
OLE
bent
je er
voele
dden
opoff
men
Delft
open
allee:
Chr
bHCu
toefd
gel or
ker 1
hand
ga de
is dl
Holl;
heid,
door
lens.
ju iel
6oho
lijk1
genu
