lliruwe |Trih$rl)r (üoarant Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD BINNENLAND. Nwe leidsche courant ABONNEMENT* Per kwnrtna' In Lelden en In plnnt- Ben wnnr n agentschap gevestigd Is f2 33 Franco per p<>st f 2.35 portokosten. Per week ƒ018 Vnnr liet Buitenland bij wekelijk- «che zending #I50 Bu dugetijksche zending »5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse numrnprs 5 cent met Zondagsblad 7V2 cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breeslr-jat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 NO. 3927 DINSDAG 28 MAART 1933 ADVERTENTIEN Van 1 tot 5 regelsf t.lHï Elke rvirel meer 0.22Vi Ir.pez Merledeelingetl van 1—5 regels a 2.30 Elke regel meer 1.45 Ril conlrart belaneriike korfing. Voor hei nevragen nan t bureau wordt berekend 0.10 13e Jaargang Hit nummer bestaat uit IWEE ölaoei EERBIED VOOR ANDERER OVERTUIGING? Een groep zoogenaamde vredesorganisaties heeft van de bioscoopondernemers te Rot terdam geëischt, dat op geen enkele film meer militairen mogen voorkomen. Anders zullen deze vredesmenschcn hiertegen maat regelen nemen. In dezelfde stad heeft een troep personen een jongen man, die een Willem de Zwijger speldje droeg, mishandeld. En dat in het gedenkjaar van den stichter der Nedcrland- sche onafhankelijkheid. In beide gevallen zijn zij, die eigen recht zoeken, jongeren. •Het komt er op aan, hoe de jongeren den voorgelicht. Mr. J. in 't Veld, niet geheel onbekend te Botterdam, heeft hierover het zijne gezegd tegenover een vergadering van sociaal-demo cratische jongelieden. De jeugd, aldus mr. In 't Veld, moet be slissen in l>elangrijke vraagstukken. Gemeen- schapsbelaag of eigenbelang, democratie ol dictatuur, oorlog of vrede! Hij wilde niet be weren, dat de arbeidersbeweging niet zoo ver kan komen om de dictatuur als nood- middel te gebruiken, wat heel wat anders is dan de dictatuur te verheerlijken. Wij vinden dit van een verantwoordelijk persoon tegenover jonge menschen een uiterst gevaarlijke redeneering. Zoo is een terreur als te IJm.uiden te begrijpen. Maar zoo is een groeiende weerstand tegen zulke opvatting, wat toch wel iets anders is dan de hooggeroemde democratie van Ir. Albarda, ook best te verklaren. DE JUISTE HOUDING Ook de burgemeester van Emmen heeft zich, volgens de roode pers aan „geraffineer de hitserij" schuldig gemaakt. Uit welke beschuldiging de verstandige lezer wel di rect de gerechtvaardigde conclusie cal trek ken, dat Mr Bouma het juiste standpunt beeft ingenomen. Volkomen terecht, want uit de critiek blijkt weer overduidelijk, dat bij links-rood het eenvoudigste onderschei dingsvermogen te loor ging. Let slechts op. De burgemeester van Emmen was ook bij de S.D.A.P. gezien. Hij gedroeg zich „tot voor kort als een man met een open blik voor de moeilijkheden en nooden van zijn gemeentenaren, als een man met vrij ruime opvattingen. Maar drie feiten van den laat- 6ten tijd hebben de geheele arbeidersbewe ging tegen hem in het harnas gejaagd." Aldus de roode pers, zooals men begrijpt. Wat waren die drie feiten? In de eerste plaats werd het gebruike lijke verlof na 10 uur geweigerd voor een protestvergadering tegen het gebeurde op „De Zeven Provinciën", ten tweede kreeg de spreker op die vergadering, de oud- Indisch onderwijzer pg. Roorda, thans onderwijzer in deze gemeente, een briefje thuis met het vriendelijk verzoek zich voor het vervolg wat te matigen en ten derde werd de propagandatocht van den rooden auto verboden. En dan kwam daar ten slotte nog bij, dat Mr Bouma als burgemeester op een propaganda vergadering een sympathiek woord aprak voor de B.V.L. Ziedaar zijn zon den register. Echter, het zijn even eoovele bewijzen, dat deze burgemeester zijn positie als drager van het gezag kent en verstaat. De S.D. A.P. immers heeft met haar houding te genover het aanranden van het wettig ge zag opnieuw haar onbetrouwbaarheid be wezen: nauwlettende controle is dus nood zakelijk. En het is ontoelaatbaar, dat een onderwijzer aan de overheidsschool de ge- zagshandhaving door die overheid met schimp •ui smaad beleedigt; terwijl er alles voor te zeggen is, dat de openbare straat vrij blijft voor het verkeer en niet gebezigd wordt voor het houden van propagandatochten met grammofoonplaten. Terwijl het ten slotte volkomen gepast, neen meer, gewenscht is, dat een overheids persoon sympathiek staat tegenover het wettige apparaat ter bescherming van het wettig gezag. Men moet een roode bril opletten om de dingen zóó scheef te zien. dat men de B.V.L. welke op wettige basis rust, wil verbieden en de muiterij toejuichen. Het toont een ontstellend tekort aan on derscheidingsvermogen. KIEST DR. H. COLUN VÓÓR GEZAG, ORDE EN VRIJHEID De anti-rev. partij komt met een naam, die een program is: Dr. Colijn. Wie Col ij n zegt, die zegt: vóór Gezag, orde en vrijheid. Alle toelichting is daarbij over bodig. D;.t begreep ook de teekenaar H. Munnik, die met een paar forsche strepen de kop van r."üjn op het papier wierp en er verder niets aan toevoegde, om de kiezers duide lijk te maken, dat men wèl doet op dezen man zijn slem uit te brengen: dan het een voudige opschrift: Kiest Dr. H. Colijn en er onder: voor Gezag, orde en vrijheid; No. 1 van lijst Dat lijslcijfer wordt nader ingevuld door de afdeeling Verkiezingsmateriaal van De Rotterdammer, waar de plaat uit gegeven wordt, en waar de kiesvereenigiu gen dus terecht kunnen om materiaal U be stellen. Deze eenvoudige plaat in frissche kleuren, oranje en diep blauw, spreekt de massa toe Verspreiding op pronte schaal kan nut afwerpen. De velden zijn wit om te oogsten NED. CHR. DROGISTENBOND De Ned. Chr. Drogistenbond kwam dezer dagen onder leiding van den bondsvoorzitter, den heer G. 600de te Amersfoort, in jaar vergadering te den Haag bijeen. Voor deze vergadering, maarin tevens het vijfjarig staan van den bond werd herdacht, bestond groote belangstelling, zoowel van leden als van donateurs. Na op de gebruikelijke wijze te hebben geopend, hield de voorzitter een korte ope- ingsrede, waarin hij allen harte'yk welkom heette en er op wees, dat wij ons in vergadering dankbaar herinneren, dat sedert de oprichting van den bond vijf jaren zijn verloopen. Spr. ging in gedachten terug de oprichtingsvergadering te Utrecht. Een klein begin, doch een goed begin. Spr. .emoreerde eenige belangrijke gebeurtenis» Ji uit de afgeloopen jaren en wekte op tot dank aan God, voor het vele goede dat ons dien tijd als Bond geschonken is. Na dit openingswoord werden de notulen der vorige jaarvergadering gelezen, waarna de heer J. de Jong uit Sneek een referaat hield over „Onze plaats en onze strijd". Het doel van den Christen in zijn vak, ambt of beroep is drieërlei: a. den Schepper prijzen, b. het nut van den naaste zoeken, c. het ver dienen van de middelen tot eigen onderhoud. Ook by den drogist, die leeft vanuit een Chr. levens- en wereldbeschouwing moet dit drie ledig doel in een zuiver Schriftuurlijke ver houding staan. Verder behandelde spr. het recht van bestaan van den drogist, het wei geren der regeering om den drogist wettelijk te erkennen en een juister begrenzing van het Het drogistenvak is volgens spr. uit de behoeften des volks ontstaan en uitgegroeid en een positief vak, dat niet nega tief behandeld moet worden. Daarom waken strijden. De overwinning, welke werd be haald ten opzichte van het ingetrokken wets ontwerp is een negatieve overwinning, pas het begin van den stryd, want er is een ardere wet noodig, waarin de drogist wordt erkend. Spr ging voorts na de juiste verhouding ten opzichte van apotheker, fotograaf en kruide- Hft drogistenvak is geen onderdeel of aanhangsel van eenig ander vak, doch een positief bedrijf, waarvoor kennis nood'g is Spr behandelde het werk d<-r Vereeniging tot behar.iging van Pharmaceuti scho Handelsbe langen en de U. A.-Iyst, alsmede de praotische opleiding van den a.s. drogist. Het bondsideaa' vraagt vooralsnog veel opoffering en weinig egoisme. Tenslotte sprak spr. den wensrir uit, dat wy weldra onzen stryd mochten strij den in de uniform eener vettelijke erken ning en met de wapenen eener degelijke vak kennis. Een warm auplaus en waurdeerende woorden van den voorzitter dankte den spr. voor zyn gehouden betoog, waarvan de bespre- king tot de middagvergadering werd uitge steld. Middagvergadering In de middagvergadering werden de door het bestuur voorloopige ingeschreven leden al len definitief aangenomen. Onder de ingekomen stukken was een geluk - wensch van den Bond van Groothandelaren het Pharmac. Bedrijf, dat vergezeld ging van een bloemstuk. Een- attentie welke zeer werd gewaardeerd, en waarvoor de leden van dezen bond ter vergadering aanwezig zynde, hartelijk woord van welkom werd ge- Het jaarverslag van den secretaris gewaag de van gestadigen vooruitgang van den bond, zoodat deze op het terrein van de Chr. vak actie een eigen plaats inneemt. In het bij zonder werd gememoreerd de actie tegen het wetsontwerp en de succesvolle afloop. Toch het gevaar niet te onderschatten, dat er binnen afzienbaren tyd weer een nieuw ont werp aanhangig zal worden gemaakt, waarom tot waakzaamheid werd aangespoord. Uit het jaarverslag van den penningmeester bleek, dat de kas met een batig saldo sloot. Cmder dankbetuiging voor zijn accuraat be heer werd den penningmeester décharge ver leend. De periodiek aftreden le bestuursleden de heeren P. J. Gastelaars te Dieren en A, de Jager te Utrecht werden by acclamatie her kozen en namen hun herbenoeming aan. Ver volgens werd de contributie voor 1933 vast- gesteld, en de begrooting ongewijzigd aan genomen. Als 1ste punt der bestuursmededeelingen kwam de afd. Zuid-Holland ter sprake, en werden plannen beraamd deze tot meerderen bloei te brengen. Over onze verhouding tot de Vereeniging t. b. v. Pharmac. Handels belangen werden breede beschouwingen ge houden en vele vragen beantwoord. Het af doe der huishoudelijke zaken vorderde zoo- '1 tyd, dat geen voldoende gelegenheid overbleef om het referaat te bespreken. De lu.K1.0e vragen zullen door de.i heer De Jong in het orgaan beantwoord worden. Ook de rondvraag moest worden bekort, waarna de Voorzitter met woorden van dank de zeer geslaagde vergadering sloot en met dankzeg ging weid geëindi ,u. ..DE HOOGE VELUWE" NATUURPARK? EEN PLAN VAN VIjr MILLIOEN Naar de „Tel." verneemt zal de even tucele aankoop door den staat van het land 1 goed „De Hooge Veluwe" onder Hoenderloo.j DALENDE VERMOGENS Sedert 1929 is het totaal met 1366 millioen gedaald WIE DE MEESTE BELASTING BETALEN DE INVLOED DEE MALAISE De tweede aflevering van het Maandschrift van het Centraal Bureau voor de Statistiek publiceert thans de uitkomsten der vermo gensbelasting en brengt hierbij het belasting jaar 1931/32 in vergelijktug met de vooraf gegane jaren. Er wordt de aandacht op gevestigd, dat 'het bedrag der vermogens betrekking heeft op den toestand van het vermogen bij den aanvang van het belastingjaar (1 Mei). Het cijfer over 1930/1931 is nog slechts in geringe mate beïnvloed door de in bet najaar 1929 opnieuw ingetreden economische crisis, in veel 6terker mate is dit het geval met het cijfpr over 1931/1932. Vervolgens zij opgemerkt, dat wegens het ontbreken van daartoe geschikte gegevens geen rekening kon worden gehouden met de iin den loop der jaren gewijzigde wa Uit de cijfers blijkt, dat onder invloed van de im 1920 ingetreden malaise het totaal be drag der vermogens van 1920/21 tot 1923/24 is gedaald met bijna 1.407.000.000 13,589 mililkyn, tot 12-183 mil'Moen. en van laatstgenoemd jaar tot 1929/30 als ge volg van de ve. betering in den algemeenen toestand .vederom is gestegen met ruini 3.483 millioen tot ƒ15.666 millioen. Als gevolg van de in 1929 ingetreden economische cri sis is daarop een vermindering gevolgd vai 1.366 miiMioen van 1929/30 tot 1931/32 (daling van ƒ15,666 millioen tot ƒ14.300 millioen) Het vermogen over laatstgenoemd jaar is hierdoor nog bijna 711 millioen hooger dan dat over 1920/21 (5,23 De bevolking nam van 1 Januari 1921 tot 1932 toe mét 17,24 met welk percentage een vermeerdering der gezamenlijke vermo gens correspondeert vam 2.368 millioen, zoa dat. indien wel rekening wordt gehouden met de toeneming der bevolking, doch niet met de waarde-verandering van het geld- het totaal der vermogens over 1931/32 1.657 mil lioen achterblijft bij het totaal over 1920/21 Op overeenkomstige wijze blijkt, dat. re kening houdend met de toeneming der be volking, doch niet met de waardeverande ring van het geld, het totaal der vermogens over 1921/32 leeds 1,825 mttliccn achterblijft bij het totaal over 1929/30. Ook de cijfers van het onzuiver bedrag der belasting vertoonen eenzelfde beeld Betreffende het aantal aangeslagenen zij vermeld, dat het aantal over 1921/22 hooger is dan dat over 1920/21, dat daarna het cijfer over 1922/23 een doling doet zien, om vervol-» gons van jaar tot jaar te stijgen tot 1930/31. Over 1931/3? is opnieuw een daling in het aantal aangeslagenen ingetreden, doch dit aantal blijft nog 34.778 hooger dan dat over 1920/21 (21.81 Vergelijkt men het aantal aangeslagenen in de verschillende vermogens groepen, dan blijkt- dat dit van 1920/21 tot 1923/24 (het jaar met het laagste bedrag der vermogens als evolg der malaise) alleen voor de groep aangeslagenen met vermogens beneden f 50.000 is gestegen en voor de andere groe pen te zijn gedamld. Van 1923/24 tot 1929/30 zijn voor elk der vermogenssrroepen de cij fers steerte gestegen; daarentegen zijn deze an 1929/30 op 1931'32 voor de verrnogens- eroepen boran de ƒ50.000 wederom gedaald. Van de genoemde vier jaren volgen deze cijfeis hieronder- Hoegrootheid duizendtallen \&-f o0 30— 50 50— 100 100— 200 200— 300 4,588 300- 500 3,396 500— 100 2,267 1000 en hooger 1.239 Aantal aangaslag-enen 1920/21 1928/24 1929/30 1931/32 64,406 70,930 82.307 86,363 ;.035 38,087 45,341 45. 30-795 29,814 35,582 34.939 14.723 13,725 17.022 15,857 4,588 3.953 5.096 4.640 3.396 2.876 3.795 3.390 2.267 1,857 2,438 2.100 94C 1,362 1.057 Totaall159-449 162,188 192,943 194.227 Uit deze cijfers ziet men, dat slechts een kilerin deel van a.lle belastingplichtigen in de hoogere vermogensgroepen vallen. Het aan deel dezer groepen in het totaai] der vermo gens en der belasting is evenwel van veel eer belang. Zoo bezaten over 1931/32 de 44.47 der aangeslagenen voor vermogens beneden f30 000 te zamen 12.83 1', ran het totaal ver mogen en droegen slechts 7.97 bij tot de totaal-opbrengst der belasting in hoofdsom. Daarentegen hadden de 0.54 der aango- sloeenen voor vermogens ran 1.000.000 en hooger 16.24 van het gezamenlijk vermo gen en droegen 17.15 tot de totaaJ-op- breng t der belasting bij. AAN DE KIEZERS EEN WOORD VAN Mr. J. A. DE WILDE Een woord aan de kiezers en dat spreekt tot de kiezers, schreef mr. De Wilde en wordt uitgegeven bij het Dagblad De Rotterdammer, afd. Verkiezings materiaal. Het is een woord, dat de eenvoudigen toe spreekt en de meer-politiek geschoolden niet onbevredigd laat, omdat in kort bestek een geheel overzicht gegeven wordt van de politieke toestand en van de vragen, welke om oplosing roepen. De moeilijkheden op economisch er nancieel gebied worden gememoreerd, maar ook de zegen, dat wij nog gezonde staats financiën hebben, waardoor het mogelijk is steun te bieden aan kwijnende bedrijfs takken, vverkloozen n steunbehoevenden Maar in dat verhand moet natuurlijk gewe zen worden op de droeve houding, welke de S.D.A.P. aanneemt en op de gevaren, welke onze geordende staat bedreigen. En dit leidt er als vanzelf toe, dat het strooibiljet eindigt met een krachtige aan beveling van Dr Colijn, van wien met recht gezegd wordt: Naar algemeen gevoelen een onzer allerbekwaamste Staatslieden, man die leeft uit een krarhtig geloof, een man, die staat voor het gezag, maar tevens voor de rechten des volks; een man, wiens politiek doorzichtig is als glas. Deze circulaire is waard gelezen te wor den'; doch daartoe is het noodig. dat de kies vereenigingen ze koopen ènvei spreiden! EEN ZONDERLINGE WERELD Onze Haagsche redacteur schrijft ons: De Minister van Waterstaat heeft een zeer zonderling besluit genomen. Niet mindei dan 30 partijen zullen een verkiezingsrede voering van een kwartier voor de microfoon mogen houden. Daar zijn ernstige partijen hij. maar ook groepen, die geen enkel be ginsel vertegenwoordigen en waaraan alle politieke ernsl moet worden ontzegd. Ook de revolutionairen van allerlei schakeering krijgen gelegenheid om zich te doen hoore. We moeten zeggen van zulk een ministe rieel beleid niets t. begrijpen. Zal nu krachtens ministerieele beschik king de bèroepsopruierii door middel de radio geschieden? Men spreekt ari gezag én vrijheid. Maar wie zulke beslissingen neemt, houdt er een zonderling vrijheidsbegrip op na en doel aan het gezag groote schade. Wat de minister i.eed, komt ons vooreen groote dwaasheid en een ernstige fout te rijn. Zijn optreden onder de bestaande om standigheden ontlokt ons bijna de verzuci. ting: gelukkig, dat de radiogeschiedenis straks opnieuw geregeld zal worden. CONFLICT BIJ DE ARBEIDERSPERS? „De Fakkel", orgaan der O.S.P., meldt, dat het bestuur der S.D.A.P. het aan dit bestuur en aan de commissarissen der N.V. de Arbeiderpers toegezonden verslag van den directeur der N.V., den heer Y. G. vau der Veen, aan de controle van den accoun- tont Wegerif heeft onderworpen. De heer Wegerif heeft toen een rapport samengesteld, dat zeer ernstige bezwaren inihield tegen het rapport-Van der Veen en waarop door den heer Wegeriff werd vast gesteld. dat het op vele punten veel te gun stig is voorgesteld. De heer Van der Veen heeft daartegen ge protesteerd en medegedeeld, dat hij de con sequenties zou trekken, omdat het bestuur der S.D.A.P. achter zijn rug om het rapport an het bedrijf, dat door den directeur is uitgebracht, zonder zijn medeweten door *n accountant heeft laten onderzoeken. Hij meent daaruit de conclusie te moeten ma ken, dat de kwestie van vertrouwen is ge steld. Als het bestuur der S D.A.P. en de raad van commissarissen hun goedkeuring aan het verslag van den directeur onthou den, wordt nogmaals verzekerd, dat deze daaruit de consekwenties zal trekken. thans eigendom der familie Kröller en de aankoop van plantgoed ten behoeve van de inrichting van dat landgoed tot een natio naal natuurpark, een bedrag van rond vijf millioen gulden van de schatkist vorderen. Van dat bedrag zou het grootste deel be stemd zijn \oor de afneming van het sur dIus der Nederlandsche boomkweekerijen. De voorwaarden door de verkoopers gesteld, houden in de verplichting van den staat om een museum op het landgoed, met den bouw waarvan men indertijd begonnen is, af te bouwen. In dat museum zou dan de schilderijenverzameling van mevr. Kröller worden ondergebracht. Do betaling van de koopsom door den staat zou geschieden in obligaties op langen termijn (dertig jaar) en van een laag rente-type De staat moet zic.h tenslotte verhinden' het landgoed in zijn geheel als nationaal natuurpark te handhaven. Het onderzoeik naar de verschillende moei lijkheden in dezen is. opgedragen geweest aan diverse experts, voornamelijk uit boom- kweekerskringen. Zij hebben reeds gerui- men tijd geleden hun rapporten uitgebracht, welke alle in gunstigen zin moeten luiden. De inrichting van het park (bebossching, beplanting, enz.) zou opgedragen worden aan Staatsboschbeheer, terwijl een en ander 1 werkverschaffing wordt uitgevoerd. Als motieven voor den aankoop worden aangevoerd behoud van groot natuurschoon en schepping van recreatieterrein, mogelijk heid tot plaatsing van het geheele surplus der Nederlandsche hoomkweekerijr-n en ar beidsgelegenheid op ruime schaal (waarhij emplooi voor het personeel van Staatsbosch- beheer). WILLEM DE ZWIJGER HERDENKING NATIONAAL JONGERENVERBOND De afd. Amsterdam van het Nationaal Jongrenverbond belegdo gisteravond een bijeenkomst ter voorbereiding van de her denking van den goboortedag van Prins Willem van Oranje, die goed geslaagd mag heeten. De groote zaal van het Concertgebouw was nagenoeg geheel gevuld met jongeren en oudoren; op het podium namen plaats de vierkantsjongens en de driehoeksnieisjes uit Amsterdam-Oost, die in hun kleurige uni formen een aardigen decoratieven aanblik boden. De zaa] was versierd met vlaggen, die af hingen van de balcons. ook het spreekge stoelte was gedrapeerd met vlaggedoek Toen hot Bestuur met de sprekers en de leden van het eere-comité de zaal betrad, weerklonk een hartelijk applaus.' De voorzitter der vergadering, de hoer F. K. Lotgering, verwelkomde in zijn ope ningswoord in het bijzonder den eere-vttr- /ïtter van het Comité, jhr mr dr Roëil, commissaris van de Koningin in Noord- Holland, en zette vervolgens uiteen 't ioel van het Nationaal Jongeren verbon I. Op voorstel van den voorzitter werd onder applaus een telegram verzonden naar II M. de Koningin, waarna twee coupletten van het Wilhelmus staande werden gpzong -n. Eerste spreker was Dr P. H. R i 11 e r J r, van Utrecht, die sprak over „Prins Willem en de landseenheid" en daartoe diens natio nale beteekenis schetste. Vrijheid en verdraagzaamheid verbinden volgens spr. ons volk aan de groote bguur van Oranje. Ondanks het voortvretend seefcarisme in de historie en nu zijn -"eze beide volk-deug den rriet verloren gegaan. Ter kMnsch^N'ng van zijn onderwerp wees de spr achtereen volgens op des Prinsen lidmaatschap ven den Rnad van State en zijn afkeer v.m gods dienstvervolging, zoowel als van de beeld stormerij. In Oranje's staatkunde ziet «pr. de gezonde democratie, waardoor hii tot laatst van zijn leven zich verzette tegen liet absolutisme van den Spaanschen vorst Do oorsprong van de constitutionec'e ge dachte is ontleend aan de ideëeo-steer van Willem van Oranje, den vrijheidsheld en beschermer van de landseenheid. In 't Intofd van dezen leider van het Nederlands -he volk, deze wereldfiguur, is geboren de go»ls dienstvrijheid, waartoe hem steeds voor oogen stond de vereeniging van alle Neder landsche gewesten, een ideaal door de Zui delijke Nederlanden verstoord. Het geheim van dit groote leven lag voor al in zijn hart. dat de lijdende onderzaten telkens bemoedigde en hem hulp deed zoe ken bij den Potentaat der Potentaten 7vn per-oonhjk gelijk, ja zijn leven heeft de Prins aan zijn ideaal ten offer gebrachl De strijd tegen het Spaansche absolutisme be schouwde hij als zijn levensroeping. Spr eindigde met de betuiging, dat net bondgenootschap tusschen Oranje en Neder land geen toevalligheid is Te midden van een wereld, welke zich afkeert van het hoogste goed, zullen wij de idee der idecele verdraagzaamheid handhaven. Ds J. Fok k erna, Ned. Herv. predikant te Amstelveen, do tweede spreker, begon met te wijzen op het groote voorrecht, dat Willem van Oranje in Juliana van Stolberg een biddende moeder bezat, die hem eiken dag onderwees in de leer, die naar de God zaligheid is. Aan het hof van Karei V, wiens gunsteling hij werd, was het uitgestrooide godsdienstige zaad bijna verstikt, naar hij later zelf getuigde. Nog was hij niet tot het geloofsstandpunl gekomen om liever met het verdrukte Ne derlandsche volk smandheid te lijden dan het weelderige hofleven te genieten. Spr schetste het optreden der Hagepree- kers, den beeldenstorm, waarna Al va, d- beruchte hertog, zijn intrede deed in land Hard hadden de mannen en vrouwen der Reformatie het te verantwoorden Hoe- velen zijn niet ten offer gevallen? Ook Guido de Brés, de opsteller onzer heerlijke Confessio Belg^ca. Dan komt de tijd, waarin Willem van Oranje leert mzien, dat God hem heeft voor bestemd om te zijn de vechter voor onze godsdienstige vrijheden. In zijn leven komt treffend uit het woord der Schrift: Mijn raad zal bestaan en Ik zal al Mijn welbe hagen doen". De wetenschap, dat God de zijnen nooit verlaat, was hem tot troost toen de sombere Hiding van den Bartholomeus- nacht alom ontsteltenis bracht. Willem de Zwijger werd gedragen door zijn geloof, waardoor hij kwam tot zijn zui ver Calvinistischen voorslag van godsdienst vrijheid. Begrijpelijk was het, dat Petnis Datheen en de zijnen, die de Inquisitie aan den lijve hadden ondervonden, de tolerantie politiek van den Prins bestreden. Toch had Willem van Oranje Calvijn aan zijn ziide. De grondgedachte van Calvijns opvatting der Overheid gaf stuwkracht aan de Calvi nistische mannen en vrouwen Aan Oranie en Calvijn danken wij derhalve de vrijheid van ons geloof en ons belijden. Na de pauze sprak nog de heer Albert vogel van Den Haag, over het onderwerp „Nederland en Oranje", en deden de tam boers en hoornblazers van de Vierkants- clubs Amsterdam-Oost een taptoe hooron, die zeer de belangstelling der aanwezigen trok. Uit de Antirev. Partij. HÜLPCENTH. „DE HOEKSCHE WAARD' Dezer dagen vergaderde de Huilpoentrale de Chr. school te Klaaswaal, onder lei ding van den heer J. C. Diepenhorst. De op komst was goed. Nadat de voorzitter een verkiezingsrede had gehouden, werd de pro paganda besproken. Ongeveer alle kiesver- eenigfoigen bleken actief. Te Oud-Beijerland belegt de kieevereeniging aan den voor avond van den stemmingsdag een partij avond met sprekers Prof. H. Visscher en Ds Bartlema, ran Zeist, waarvoor toegang word gereserveerd door kaarten voor de le den der kieevereenigingen in de Hoeksche Waard. Breedvoerig werden besproken de gemeen ten Goudswaard. Pienshil en Nieuw Beijer- land. In de laatste gemeente zal met mede werking van Oud-Beiierland getracht wor- een spretker te laten optreden. UIT HET SOCIALE LEVEN DIACONIE EN WERKLOOSHEID den de heer J. Veldman van Enschede, me Maatschappelijk Hulpbetoon in verband in- -vorkloosheld. UIT DE SIGARENINDUSTRIE Men meldt ons uit Eindhoven: De vier werkliedenorgranisattes in de slgi ïdiistrle ontvingen vsn het Verbond var ultnoodlglng >rden afgezonden. Als 't even kan Rookt „EDELMAN" (Adv.) Voornaamste Nieuws» fblz 1) Blijkens de door het Centraal Bureau voor de Statistiek gepubliceerde uitkomsten der Vermogensbelasting, is het totaal der ver mogens van 1929/30 op 1931/32 met 1366 mil lioen gulden gedaald. De Nederl. Chr. Drogistenbond heeft dezer dagen te Utrecht de jaarvergadering ge houden. •iz 2. De staat Brunswijk zou Maandag bijna zijn overrompeld doordat de socialisten in massa zich hebben aangesloten bij de Staalhelm. Deze organisatie is onmiddellijk verboden. Von Xeurath zegt in een interview het zijne over de gruwelverhalen en jodenver volgingen. Het nat-soc. partijbestuur kon digt verweer aan tegen de boycott-maatre- gelen. De Ontwapeningsconferentie is tot 25 April verdaagd, nadat het plan-Mac Donald als grondslag was aanvaard voor verdere dis cussies. Japan is definitief uit den Volkenbond ge treden, met behoud van de voormalige Duit- sche koloniën in de Stille Zuidzee. fhlz. 3) Te Utrecht heejt het bestuur van de Boncï van Prot Chr. Kweekscholen vergaderd. De verdachte in de zaak van de anonieme briefschrijverij is door het Amsterdamsche Hof opnieuw tot één maand gevangenisstraf veroordeeld. fblz 6) Maandag a.s. zal het Centraal Stembureau zitting houden ter nummering van de lijsten voor de Kamerverkiezingen. Het bezoek van de buitenlandsche pers vertegenwoordigers aan de gevangen com munisten in Duitschland. ROTTERDAM FILMTERREUR Een dreigbrief* Dr Socialistische Arbeiders Jeugd, Jongeren Vredes Actie, Revolutionnaire Jeugd Bond, Orde van Jonge Tempelieren, Sociaal Demo cratische Studenten Club, Nederlandsche Rend van Abstinent Studeerenden Afd. I en II, Vryz. Herv. Jongeren Bond, Vrijz. Chr. Jongeren Bond, Vredes Scouts hebben aan da directies der bioscooptheaters den volgenden óreigorief gezonden: onderteekenaars van dit schrijven, vertegenwoordigen jongerenorganisaties, die, elk op hun wijze, zich ten doel stellen de dreigende oorlog te voorkomen. Zy hebben by hun streven te kampen met 1 van reactionnaire en militaristische machten en zien één van die mar hun mee- nimc uiterst gevaarlijke krachten in de filmjournaals, voorzoover deze bestaan uit opnamen van militaristische demonstraties if parades, manoeuvres, cefenim-en met oorlogs tuig te land, te water en in de lucht. Zij meenen dat degelijke vertooningen de geesten bedwelmen door het sportieve en aesthetische van deze schouwspelen, terwijl het ernstige, gevaarlyke, met alle mensche- lijlfe moraal strydige van dit alles niet tot 'ting komt De onderteekenaars van hun kant zul'en streven naar een beinvloedin? van de publieke opinie (met name onder de jeugd) in dien zin, dat uw bezoekers in de toekomst geen prya zullen stellen op dergelijke opnamen. Zy ste'len u daarom voor, wanneer u aan bovenstaand verzoek gehoor zult willen geven, dit voor 2 April a.s. te willen berichten aan J. Stok, Oudedijk 260a. Voorzoover u niet aan hun verzoek zult kunnen voldoen moeten zy u mededeelen, dat zij zich genoodzaakt zullen zien Wgen do gewraakte vertooningen op verschillend© wijzen te protestveren. In vertrouwen, dat u aan hun streven uw medewerking zult verleenen, zien zy uw be richten gaarne tegemoet. 0 INDIEN U ZICH REEDS THANS ABONNEERT ONTVANGT U TOT 1 APRIL A. S. GRATIS Abonnementsprijs 18 cent per week f2.35 per kwartaal ABONNÉ'S OP TE GEVEN AAN DE ADMINISTRATIE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1