SCHOOL-EN KERKMEUBELEN
Hetnieuwe laboratorium van de V.U.
F
Nu de Nieuwe Leidsche
Courant zulk een goedkoop
Christelijk Dagblad is
ZATERDAG 18 MAART 1933
DERDE BLAD PAG. 10
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Diemen, cand. M. W. J. C.
de Kluis te Utrecht.
Aangenomen: Naar Hilversum (vac.-D.
Tom Wzn.), H. van de Elskamp te Groningen.
NED. HERV. KERK
Zestal: Te Kampen (vac.-M. Ottevangpr),
H. A. de Geus te De Bilt, C. B. Holland te
Putten (G.), G. J. Koolhaas te Charlois (Rot
terdam), G. Lans te Huizen (N.-H.), J. A. van
Nie te Hoogeveen en P. J. Steenbeék te Oude-
water.
Beroepen: Te Altforst en Appeltern,
cand. Johs. Bronegeest te Leiden.
Bedankt: Voor Doornspijk, W. L. Mulder
te Huizen (N.-H.).
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te 's-Gravenzande, L. S. den
Boer te Leerdam.
Ds. T. KRAMER
"Naar we vernemen, zal Ds. T. Kramer, pred.
b(j de Geref. Kerk te Monster aan de te hou
den Classicale Vergadering om zijn emeritaat
verzoeken, zulks wegens gezondheidsredenen.
Het is bekend, dat enkele jaren geleden De.
Kramer plotseling zoodanig ongesteld werd,
dat hij eenigen tijd rust moest nemen. De pre
dikant herstelde wel na eenigen tijd, doch vol
ledig herstel van krachten trad niet in, zoo
dat thans werd besloten emeritaat aan te vra
gen.
Ds. Kramer werd 17 Februari 1867 geboren,
en deed na zijn studie in 1892 candidaats-
examen. Zijn eerste Gemeente was Rottevalle,
waar hy 28 Mei 1893 intrede deed. Op 7 Nov.
1897 verwisselde Ds. Kramer van plaats, en
deed hy zijn intrede in de tegenwoordige Ge
meente.
Veel arbeid is daar door hem verricht. De
Gemeente nam snel in bloei toe, zoodat in de
laatste jaren de plannen tot het bouwen van
een nieuwe kerk sterk naar voren kwam. Tot
het totstand komen van deze plannen heeft
Ds. Kramer veel bijgedragen. Er werd grond
voor den nieuwbouw aangekocht, doch de tijds
omstandigheden verhinderden tot nu toe met
den bouw voortgang te maken.
Door zyn prettigen omgang, is Ds. Kramer
niet alleen in zijn Gemeente, waarin hij nu
ongeveer 36 jaar werkzaam is, een algemeen
geachte en beminde persoonlijkheid geworden,
doch ook in het geheele Westland heeft hij
zich veel vrienden verworven.
Het ligt in de bedoeling het emeritaat te
gen Augustus aan te vragen.
Ds. J. A. RIEKEL
Ds. J. A. Riékel, predikant der Chr. Geref.
Kerk te Sliedrecht, zal op medisch advies
eenigen tjjd rust moeten nemen wegens over
spanning.
Prof. Dr. ALBERT SCHWEITZER
Heden is Prof. Dr. Albert Schweitzer weer
naar Lambarene, „aan den rand van het oer
woud", in Afrika afgereisd om er „iZending"
te dryven en medische hulp te verleenen.
Hij heeft een "autobiografie geschreven,
waarvan de Engelsche vertaling besproken
wordt door E. H. Jeffi in de „Chr. World".
Deze schetst Prof. Schweitzer als „een mo
dern type van Protestantsche heiligheid".
Ds. W. STEUNENBERG
Omtrent den toestand van Ds. W. Steunen
berg, predikant bij de Geref. Kerk van Rot
terdam-Zuid (Katendrecht), kan nog niet veel
worden meegedeeld. Na de verrichte operatie
van het rechteroog moet de patiënt eenïge
eenige dagen volslagen rust houden. Hij wordt,
naar men weet, te Utrecht verpleegd en ligt
geheel geïsoleerd. Deze week mocht hij totaal
geen bezoek ontvangen.
HULPDIENST
Te Rotterdam-Zuid (Katendrecht) be
sloot de Kerkeraad der Geref. Kerk den heer
J. W. Tunderman, Theol. cand., te Rotterdam,
na ev. gunstig afgelegd praeparatoir examen
op 28 Maart as. te verzoeken gedurende de
ziekte van Ds. W. Steunenberg diens diensten
en catechisatiën over te nemen.
OECUMENISCHE DIENST
Te Rotterdam wordt morgen een oecu
menische godsdienstoefening gehouden van
wege het Comité tot bevordering der Stock-
holm-gedachte. Deze dienst zal een liturgisch
karakter dragen. De volgende predikanten zul
len voorgaan: Ds. A. C. G. den Hertog, pred.
Ned. Herv. Gemeente, Rotterdam; Ds. E. L.
Smelik, pred. Geref. Kerk Hersteld Verband,
Rotterdam; Dr. W. J. Wegerif, pred. Rem.
Gemeente Utrecht; Ds. S. H. J. Jamee, pred.
Ned. Herv. Gemeente Delfshaven; Dr. J. N.
Bakhuizen van den Brink, pred. Ned. Herv.
Gemeente Kralingen; en Ds. F. A. Henn, pred.
Duitsch Evang. Gemeente Rotterdam. De Kon.
Oir. Zangvereeniging „Excelsior" en de orga-
,nist J. H. Besselaar Jr. verleenen muzikale
.medewerking.
GEREFORMEERDE BOND
De Geref. Bond tot verbreiding en verdedi
ging van de Waarheid in de Ned. Herv.
(Geref.) Kerft houdt zyn Jaarvergadering te
Utrecht op 30 Maart a.s. Ds. J. G. Woel-
derink, van Vreeswyk, zal in de morgenver
gadering refereeren over: „Separatisme en
wereldgelijkvormigheid". Des middags worden
huishoudelijke zaken behandeld. Er moeten 3
bestuursleden worden gekozen. Van de afd.
Zegveld zyn er voorstellen om de studenten,
die werden gesteund uit het Studiefonds te
verplichten tot terugbetaling van de genoten
gelden, en om de spreekbeurten voor het Leer
stoelfonds en Studiefonds niet meer te sala-
rieeren. De afd. Vlaaxdingen stelt voor een
propaganda-commissie te benoemen.
„KERKOPBOUW"
Prof. Dr. G. v. d. Leeuw, van Groningen,
heeft nu in 'n ingezonden schry ven in het or
gaan der Confess. Vereeniging, evenals Prof.
Dr. A. M. Brouwer, van Utrecht, op een ver
gadering te Dordrecht, meegedeeld, dat een
rapport der Reorganisatiecommissie vanwege
de Vereeniging Kerkopbouw" in de Ned.
Hervormde Kerk over eenigen tyd te wach
ten is. Hij voegt er aan toe, dat genoemde
Vereeniging zich een reorganisatie der Ned.
Herv. Kerk zeker niet minder radicaal denikt
dan de Vereeniging „Kerkherstel".
De Vereeniging heeft „vele bezwaren tegen
de huidige Kerkorganisatie, waaronder
der allervoornaamste is, dat de huidige Kerk
niet spreekt. „Kerkopbouw" „ziet ecihter in
deze stomheid der Kerk niet alleen de schuld
der organisatie, doch ook en vooral de schuld
van het ongeloof en de zonde van hen, die in
de Kerk zyn. En in de beginselen der Kerk
organisatie van 1816 ziet zjjj niet de eenige
beletselen voor het leven der Kerk.
Dr. J. Chr. Kromsigt merkt in het Herv.
weekblad „De Geref. Kerk" op: „We doen
nu m.i. het beste te wachten op het „Kerk-
opbouw"-reorganisatierapport. Dan kan dat
gelegd naast het door „Kerkopbouw" tegen
gestane „KerkhersteT'-reorganisatie-rapport.
Dan komt vanzelf de oorzaak van dien
tegenstand aan li°t licht."
KERKELIJKE GOEDEREN
Voor Zeeland zijn tot leden van het
Prov. College van Toezicht op het beheer der
Kerkelijke goederen en fondsen van de Her
vormde Gemeenten in de vac—trijlen Mr. A. A.
de Veer en -wylen W. Griep gekozen de heeren
Mr. J. H. Bybau te Middelbui-g en J. J. van
Gorsel te Rilland-Bath.
Schoolnieuws.
Prof. Dr. L. KNAPPERT
Prof. Dr. L. Knappert, vanwege de Ned.
Herv. Kerk aangesteld tot hoogleeraar in de
geschiedenis en leerstellingen der Ned. Herv.
Kerk aan de Leidsche Universiteit, heeft we
gens het bereiken van den 70-jarigen leeftijd
aan het einde van dezen cursus ontslag als
hoogleeraar gevraagd.
Een verzoekschrift is door 70 Leidsche
Theol. studenten aan de Synode der Ned.
Herv. Keil. gericht om in de plaats van Prof.
Knappert niet alleen een even wetenschappe
lijk bekwaam en geschikt, maar ook een vrij
zinnig hoogleeraar te benoemen.
In het Hervormd weekblad „De Geref.
Kerk" treffen we een ingezonden artikel van
„eenige Leidsche Theol. studenten" aan, dat
bovenstaand petitionnement belicht.
Voor eenigen tijd werd een vergadering
jor de Herv. studenten te Leiden uitge
schreven, om te bespreken een het vorig
jaar aangenomen voorstel om, in de vaca
tures van Kerkelijke hoogleeraren, die ont
staan, zouden, aan de Synode te verzoeken
in de plaats van de aftredenden, opvolgers
m dezelfde richting te benoemen.
Een vrijzinnig student verzette zich tegen
dat voorstel, „omdat wij onderwijs behoeven
in de theologie en niet in de vrijzinnige
theologie of welke andere naam dan ook
kan gezet worden in plaats van vrijzinnig'
De ethischen spraken van een „daad", n.l.
den vrijzinnigen een man te gunnen in hun
lijn, waarbij de orthodoxen dan een daad
werkelijk offer moesten brengen.
Een student, behoorende tot de organisa
tie die met de Formulieren van Eenigheid
instemt, verklaarde dat het hem onmogelijk
was mede te werken aan een petitionne
ment, waarin verzocht werd aan de Synode
een vrijzinnig hoogleeraar te benoemen.
De leider der vergadering beduidde daar
na aan de groep van menschen, die het met
deze zienswijze eens waren, „dat ze konden
vertrekken".
De vrijzinnigen en ethischen, zoo zei hij,
zullen dan met een 70 a 80 handteekeningen
nog voldoende indruk op de synode maken.
Het resultaat dezer vergadering is gewor
den, dat een commissie werd benoemd tot
het opstellen van den tekst voor het bewus
te petitionnement, waarin benoemd werden
3 orthodoxe leden en 2 vrijzinnigen.
„Maar het allermerkwaardigste is wel,
dat mede zitting in die commissie genomen
bad een bestuurslid van de Jeugdgroep van
Kerkherstel". Op propagandavergaderingen
van die Jeugdbeweging voert dit commissie
lid het woord en wekt op om mede te wer
ken aan „Kerkherstel" door reorganisatie".
Door deze houding is een onbegrijpelijk
heid ontstSan. Gevraagd wordt nu: z
„Kan men als „KerkhcrsteT'-man opko-
en voor Reorganisatie der Ned. Hervorm
de Kerk en dan tegelijk medewerken aan
een petitionnement waarin men een benoe
ming vraagt van een vrijzinnig kerkelijk-
Prof. Mr. N. W. POSTHUMUS
De Universiteit van Londen, heeft Prof. Mr.
W. Posthumus te Amsterdam uitgenoodigd
een eerie lezingen te houden op het gebied der
Economische Geschiedenis.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN.
Hoogleeraarsbenoeming. Bij
Jon. besluit is benoemd tot gewoon hoog-
leeraar in de Faculteit der Geneeskunde
de Rijksuniversiteit te Leiden, om on
derwijs te geven in de Heelkunde, Dr. W. F.
Suermondt, thans conservator.
Willem Frederik Suermondt werd in 1890
te Rotterdam geboren. Op 19-jarigen leeftijd,
den 22sten September 1909, werd hij inge
schreven als student in de geneeskunde aan
de Leidsche Universiteit.
Op Vrijdag 28 Mei 1920 promoveerde hij,
onder het rectoraat van Prof. Nieuwenhuls,
tot Doctor in de Geneeskunde op het proef
schrift: „De functie van de maag na de
rescheche volgens Billroth". Zijn promotor
as Prof. Zaaijer.
Dr. Suermondt werd na zijn promotie
verbonden aan de heelkundige kliniek van
het Acad. Ziekenhuis, waar hij al die jaren
onder leiding van zijn promotor, prof.
Zaaijer, arbeidde. Weinig trad Dr. Suer
mondt in zijn vak- en particuliere leven
aar buiten.
In het jaar 1920 werd hij toegelaten tot
privaat-docent aan de Leidsche Universiteit.
In 1927 verscheen van zijn hand: „De chi
rurgie van het sympathisch zenuwstelsel"
Voorts werden verschillende bijdragen van
hem gepubliceerd in het „Maandschrift voor
Geneeskunde".
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
D r. F. H. Fischer, toegelaten als pri
vaat-docent in de cultuur-geschiedenis, zal zijn
lessen aanvangen Dinsdagmiddag 21 Maart a.s.
LANDBOUWHOOGESCHOOL TE
WAGENINGEN
Voor den verderen duur van het loopende
studiejaar is wederom tot assistent benoemd
de heer A. L. S. Bar te Wageningen.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Den Haag (O. G. Heldringschool voor
M.U.L.O., IJsvogelplein 10, hoofd D. Mool-
huyzen), L. J. Steenwinkel te Den Haag. Voor
tijdelijk.
Z ij d e r v e 1 d, P. A. Scherpenzeel te Kin
derdijk.
CHR. GEREF. SCHOOLONDERWIJS
De Vereeniging voor Ohr. Geref. Schoolon
derwijs zal ook dit jaar te Utrecht weer
congres houden en wel op Woensdag 19
April a.s.
TUINBOUWONDERWIJS
Te Broek op Langend ij k, waar bin
nenkort een Chr. Tuinbouwschool zal worden
geopend, vangen de lessen reeds aan in een
der lokalen van de Chr. Nat. School.
BEWAARSCHOOLONDER WIJS
Te Westkapelle heeft de Chr. Bewaar
school een nieuw gebouw in gebruik genomen.
Mej. A. H. Houba, inspectrice van het Be-
waarschoolonderwys, woonde de officieele
opening bjj.
SCHOOLKWESTIE
Te Gramsbergen heeft de meerderheid
van den Gemeenteraad geweigerd gevolg te
geven aan het verzoek van Gedep. Staten van
Overysel om mede te werken aan de stichting
eener Herv. School. De Raad had nl. besloten
een daartoe noodzakelijke leening uit te stellen
en ook nu meende de Raadsm^rderheié met
HEELSUM BIJ ARNHEM,TEL. 393
DE OPENINGSPLECHTIGHEID
EEN SCHARE VAN AUTORITEITEN
Redevoeringen van Dr. Colijn, Prof.
Coops en Minister Terpstra
Omtrent de openingsplechtigheid bij het
ingebruiknemen van het nieuwe laborato
rium der Vrije Universiteit, melden wij, in
aansluiting op het gisteren reeds gepubli
ceerde, het volgende:
Een uitgelezen gezelschap
De collegenaal van Prof Coops was geheel
gevuld met een uitgelezen schare autoritei
ten, mannen van wetenschap en genoodig-
den. In de eerste plaats vermelden wij de
aanwezigheid van den Minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen, Mr. Terp
stra en Jhr. Mr Dr. A. Roëll, Commissaris
der Koningin in Noord Holland; en den
burgemeester van Delft, Mr. J. van Baren,
voorts van het directorium der V. U. de hee
ren Dr H. Colijn, A. W. F Idenburg, J.
Schouten en J. J C van Dijk; de curatoren
Mr. S. de Vries Czn., Mr. J. Verdam, Ds. T
Ferwerda en Dr. K, Dijk. Verder zagen wij
bijna alle hoogleeraren der Vrije, alsmede
vertegenwoordigers der openbare Universi
teiten t'e Amsterdam, Utrecht, Leiden en
Delft; de rector-magnificus van de Thepl.
School te Kampen, Prof. Dr. A. G. Honig, en
Prof. Dr T. Brandsma, rector-magnificus
van de R.K. Universiteit te Nijmegen; ver
tegenwoordigers van de Regeeringscommis-
sie van Toezicht op de V. U. en van den
Onderwijsraad.
Openingsrede Dr. H. Colijn
Deze allen werden door den president
directeur Dr. H. C o 1 ij n, welkom geheeten,
nadat Z.Exc. in gebed was voorgegaan. In
zonderheid begroette de voorzitter der ver
gadering Minister Terpstra en betuigde hij
Z.Exc. zijn erkentelijkheid, dat de Regeering
op dezen gedenkwaardigen dag van hare
belangstelling deed blijken, zulks te meer,
omdat de Minister pelf oud-leerling dier
Wij staan nog maar aan het begin, aldus
ging de spreker voort en herinnerde in dit
verband aan de stichting der Universiteit in
1880, die een werk des geloofs is geweest;
Gelet op de ongunstige omstandigheden
dier dagen, mag er groote dankbaarheid in
ons hart zijn als we zien wat in de verloo-
pen 50 jaar tot stand is gebracht
Van meet af toch stond de gedachte op
den voorgrond, om zioh niet tot de drie fa
culteiten van destijds te beperken en is ge
streefd naar uitbouw. Aanvankelijk dacht
men hiertoe het eerst aan de medische fa
culteit, maar de weg hiertoe loopt over de
faculteit der wis- en natuurkunde.
Het \vas geen gemakkelijke taak om tot
uitbreiding te komen, omdat genoemde fa
culteiten de grootste kosten medebrengen.
Daarom was het noodig een beroep te doenj
op het volksdeel dat de V. U. steunt en een
jubileumgift van 3 ton te vragen. Het ant
woord was 5 ton! Daardoor was het moge
lijk deze beide laboratia te openen en spr.
wil nog eens allen hartelijk danken, die
zich hiervoor hebben ingespannnen.
Directeuren zijn intusschen er diep van
doordrongen, dat hier een bescheiden begin
is en zoodra de tijdsomstandigheden weer
wat beteren, zal spr. gaarne nog eens met
den pelgrimsstaf in de hand het land door
gaan.
Dr. Colijn droeg hierna, het beheer der
laboratoria over aan de hoogleeraren Prof.
Dr. J. Coops en Prof. Dr. G. J. Sizoo, met
de bede, dat God hun werk in deze faculteit
rijkelijk moge zegenen. Moge het u gegeven
zijn, aldus besloot de president-directeur
zijn aan het slot toegejuichte rede, een
schaar van jonge mannen te vormen, die
bij degelijke beoefening der wetenschap een
vast geloof behouden tot eere van Hem, uit
Wien, door Wien en tot Wiem alle dingen
zijn!
Prof. Coops antwoordt
Namens de hoogleeraren der wis- en na
tuurkundige faculteit werd deze toespraak
te mogen meewerken een financieel débacle
<ler gemeente ronder noodzaak te verhaasten
temeer omdat volgens eigen verklaring der
voorstanders, deze niet rekenen met het be-
ïi™ het onderwas en de gemeente, maar
af, Ma"®en der Herv' Kerk te dezen
ais motief aanvoeren.
EXAMENS
PROMOTIES
Proefschrift getited: „The
t naJanda and htadu-javamese airt" de
661 A- J- Bennet, geboren te 's-Hertogenbosch.
ACADEMISCHE EXAMENS
HAndeLSHOOGESCHOOL. TE TIL-
i heer H A ?mdel5Wetenschappencamd.ex.,
ae neer H, A. G. Moonen te Waalwijk.
GYS.iJftw^H2?.R?IT?IT T,E L LEIDEN. Geel.:
aSS® h«* '"V Visser
l mej. S. Slijpen te Amsterdam.
Rechtswetenschan: dr*-t pv de heer x c
ker en J. W. Bolhmer.
UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
schap: cand.ex., de heer J.
H. H. ZiUinger Molenaar.
Apothekersassistent, de dames A. Nijmejjer te
Amsterdam, P. N Oue te Bussum. M. A. C. van
maar HU,versum en I. E. Stap te Alk-
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT Geel.:
Geneeskunde: artsex, de heer K. P. M. Mcj-cx;
- - a. Ver-
K, Loe en mej. W. A. Arpad
EXAMENS-STUURMAN
DE NHAAG, 17 Maart. Geel voor 2den st
man gr. stoo-mv., de heeren J. Molenpage
J. D. Bljlaard; en voor 3d-- -*
stoomv., de heer J M. C. Na:
EXAMENS-WIS- EN NATUURKUNDE
Voor de M.O.- en L.O.-examens (uitgezonderd
M.O. Akte K4), die afgenomen worden te Am
sterdam. Groningen, Leiden en Utrecht, is tot
voorzitter der examen-commissie Dr G. H.
Coops, insp. M.O., Den Haag; ondervoorzitters:
Prof. Dr Ir C. B. Biezeno te Delft en Prof. Dr J.
de Vries te Utreoht: leden: Prof. Dr J. Droste,
Prof. Dr W. H. Keesom, Prof. Dr F A H Schrel-
nemakers. Prof. Dr W. van der Woude. Dr J. H.
Oort, allen Leiden; Prof. Dr J A Barrau. Prof.
Dr J. Wolff, beiden Utrecht; Prof. Dr J. G. van
ds Corput. Groningen; Prof. Dr H. Bremekatnp,
Prof. Ir P. Landberg. Prof. H. J. van Veen, al
len Delft; J. M. W. Spronck, J W. van Eek.
J- tok, _N. C. J. Jansen, allen Den Ilaag;
beantwoord door Prof. Dr. J. Coops, haar
eerste hoogleeraar, die directeuren de ver
zekering gaf zooveel mogelijk aan den bloei
der faculteit te zullen arbeiden. Daarbij
wenscht de faculteit steeds voor oogen te
houden het Schriftwoord, waarmede de hal
van dit gebouw is gesierd: „Gij, Heere, zijt
waardig te ontvangen de heerlijkheid en de
eer en de kracht, want Gij hebt alle dingen
geschapen en door Uwen wil rijn zij en zijn
zij geschapen". Daartoe helpe ons de Al
machtige!
Wat is, ging Spr. verder, een hoogleeraar
In de experimenteele wetenschap zonder la
boratorium! Het was daarom goed gezien
van directeuren, Spr. en Prof. Sizoo na hun
benoeming op te dragen een studiereis te
ondernemen. De hierbij opgedane ervaring
kwam hen bij het ontwerpen van de bouw
plannen voor dit laboratorium zeer te stade.
De plaats was als vanzelf aangewezen In
den voormaligen tuin van de Valeriuskli-
nlek, bij uitstek voor het doel geschikt.
Aanvankelijk is gedacht aan twee ge
bouwen, voor chemie en physica afzonder
lijk, omdat de chemie in den letterlijken
zin bij de physica in kwaden reuk staat.
Maar de huidige ontwikkeling van ventila
tie- en warmtetechniek heeft het mogelijk
gemaakt physica en chemie in een gemeen
schappelijk gebouw onder te brengen, het
geen toch ook weer vele voordeelen biedt
Spr. brengt den architect, den heer
Boeyenga, een woord van hulde, en eindigt
met de verzekering, dat de hoogleeraren
der 4e faculteit bij hun wetenschappelijken
arbeid het verheven doel der V. U. zullen
nastreven.
Rede Minister Terpstra.
Hierna hield de Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, Mr. J. Terp
stra, de volgende
rede:
Toen in 1905, onder
het ministerschap
van Dr Kuyper, den
geestelijken vader
van deze Universi
teit, de Hooger-onder
wijswet werd gewij
zigd en onder meer
de mogeijkheid in
de wet werd opgeno
men, bijzondere uni
versiteiten aan
wijzen als bevoegd
graden en getuig
schriften te verleenen, waaraan civiei-effect
verbonden zou zijn, is tegelijkertijd in de wet
de bepaling opgenomen, dat deze aanwijzing
zou worden ingetrokken, indien niet vijf-en-
twintig jaren na de aanwijzing het getal der
faculteiten vier, en wederom een kwarteeuw
later dit getal vijf bedroeg.
Dit wetsvoorshrift met de daaraan verbon
den, niet zoo lichte sanctie, bezegelde voor
deze Vrije Universiteit in wettelijken en ter-
mineerenden vorm hetgeen reeds was eisch
van het beginsel, beleden door haar stichters
en vrienden, dat rij al was het ook allengs
in verband met de mogelijkheden alle
terrein van wetenschap binnen den kring
van haar Calvinistische wetenschapsbeoefe
ning zou dienen te betrekken.
De eerste termijn van vijf-en-twintig jaren,
door de Hooger Onderwijswet genoemd, is
verstreken, maar de aanwijzing der Vrije
Universiteit behoefde niet te worden inge
trokken; de vierde faculteit kwam tot stand.
Ik kan me voorstellen, dat de keus van
deze faculteit niet zoo gemakkelijk is
weest.
Eererzij ds drong de medische wetenschap
met haar behoeften, anderzijds de natuur-
philosophische faculteit met haar eischen
om den voorrang. Aan den eenen kant werd
gevoeld de noodzakelijkheid om te voorzien
in de opleiding van medici, aan den ande
ren kant werd prijs gesteld op de vorming
van leeraren voor het voorbereidend hooger
en middelbaar onderwijs en legde tevens 't
belang van de wis- en natuurkunde ook
voor de studie in de medicijnen gewicht in
de schaal.
De keus is tenslotte gevallen op de facul
teit der wis- en natuurkunde. Een ruim
arbeidsveld is hiermede betreden. Onze tijd
bracht de beteekenis van deze wetenschap
pen tot nooit gedachte hoogte; haar ontwik
keling dient het moderne leven in dier voege
dat zelfs de stratosfeer wordt betrokken in
het pogen om de natuur aan den mensch
dienstbaar te maken.
De wetenschappelijke arbeid, welke hier
verricht zal wru-den, bedoelt rich te richten
naar het beginsel, dat aan de Vrije Univer
siteit ten grondslag ligt Is dit een betrek
kelijke isoleering, het zal toch niet terug
houden van het zoeken van aanraking met
de wetenschapsbeoefening, zooals die aan
andere universiteiten plaats vindt Die sa
menwerking zal eenerzij ds aan het streven
van de V.U. bevorderlijk kunnen zijn en
aan den anderen kant toonen, dat verschei
denheid van wetenschappelijk standpunt
de ontwikkeling der wetenschap niet in den
weg staat, doch integendeel verrijking
brengt, wijl zij noopt tot het onderzoeken
van de diepere grondslagen der wetenschap,
die grondslagen, waarin oók de wortelen
van het persoonlijk geloofsleven liggen.
Het is heden voor de V.U. een blijde en
tevens een zeer belangrijke dag. Een blijde
dag, nu het besluit van Curatoren dezer
Universiteit tot het in het leven foepen van
deze vierde faculteit, welke beslissing in 't
K.B. van 7 Januari 1933 haar erkenning
heeft ontvangen, thans in tastbare vorm
uitdrukking heeft gevonden door dit impo
sante laboratoriumgebouw. Een dag van
dankbare blijdschap, nu in deze hachelijke
tijden mogelijk is gebleken de stichting en
inrichting van dit belangrijk gebouw, beves
tigd uit de gaven der liefde.
Zulk een medeleven van een voor het
meerendeel tot de „kleine luyden" behooren
de volksdeel met zijn eigen universiteit
dwingt bewondering en eerbied af. In dezen
zorglijken tijd hebt Gij heeren directeuren
een beroep gedaan op de beste gevoelens
van dat Calvinistisch volksdeel en Gij zijt
daarin aanvankelijk schitterend geslaagd.
Tot zelfs de huismoeders hebt Gij voor
dezen arbeid ten dienste der wetenschap ge
mobiliseerd, of neen, zij hebben Uw mobili
satiebevel zelfs niet eens noodig gehad, doch
zijn spontaan, uit liefde voor de universiteit
te zamen aan den arbeid gegaan om op echt
vrouwelijke wijze, door het wekelijks stor
ten van een klerine gave, dikwijls afgezon
derd van een karig weekgeld, mede moge
lijk te maken de stichting en verzorging
van deze faculteit der wetenschappen. "lïet
is een ontroerend voorbeeld, dat aldus aan
ons Nederlandsche volk is gegeven.
Het is heden voor U ook een zeer gewich
tige dag. Als mannen van nuchtere opvat
ting zijt Gij U zonder twijfel bewust ge
weest, dat hiermede wederom een stap is
gezet, waarop te zijner tijd nog andere zul
len moeten volgen. Gij hebt, dat wetende,
U daardoor niet laten afschrikken of ont
moedigen. In rotsvast vertrouwen op den
Heere en in sterk geloof aan de kracht van
het beginsel, dat aan deze universiteit werd
ten grondslag gelegd, durfdet Gij het on
dernemen. Ik twijfel niet, of Gij zult slagen.
Het is mij een behoefte, U namens de Re
geering op dezen dag hartelijk geluk te
wenschen en daarnaast groote waardeering
uit te spreken voor hetgeen door U ten
bate van de beoefening der wetenschap op
zoo bewonderenswaardige wijze is onder
nomen en ten deele reeds werd tot stand
gebracht.
Namens de Theol. School
sprak Prof. Dr. A. G. Honig een woord
van gelukwensch, daarbij de verwachting
uitsprekend, dat de hoogleeraren der vier
de faculteit mogen worden bezield door de
gedachte, dat dit laboratorium een monu
ment der liefde is van duizenden Calvinis
ten uit drie werelddeelen. Met machtige in
teresse worden de resultaten uwer studie
verbeid, Moge door u, hoogleeraren, een
prestatie worden verricht van zegenrijke en
verstrekkende gevolgen.
De Commissaris der Koningin
in Noord-Holland, Jhr. Mr. Dr. A. Roëll,
sprak een woord van gelukwensch voor dit
nieuwe gebouw der V. LT., een sieraad voor
Amsterdam en Nederland.
Hierna werd nog het woord gevoerd door
den rector-magnificus der V. U., Prof. Dr.
D. H. Th. Vollenhoven; den voorzitter
van de faculteits-vereeniging, den heer J.
de Vries, die namens de studenten vier
electrische klokken aanbood, en door Prof.
Dr. G. J. Sizoo, die allen, die aan bouw
en inriohting hadden medegewerkt, dank
bracht.
De heer T. I. C. van D ij k, vice-president
van het directorium, die het voorzitterschap
van Dr. Colijn tijdens de vergade.ring had
overgenomen, sloot het samenzijn met een
algemeen woord van dank, daarbij er op
wijzend, dat dit gebouw wel bescheiden van
opzet, maar door zijn moderne outilleering
een uitnemend apparaat der
Wanneer de prij6 van het rundvleescli
6teeds lager wordt, zaJ dit vleeech in groo-
tere hoeveelneden gebruikt worden en een
mindere co-nsumptie van varkenevleee-oli
za.1 er het gevolg van zijn.
Algemeen waó men er van overtuigd, dat
_en moest komen tot een beperking van
den rumdveestapel en men hoopte, dat de
regeering deze meening zou deelen en spoe
dig de noodige maatregelen zou treffen.
Op een vraag, wat er met bet vee ge
beuren zou, wanneer dit uit de markt geno
men was, deelde men ons mede, dat de
bijzonderheden uiteraard nog niet vast ston
den. Misschien is er nog een export-moge-
lijkheiid te indend, andems zal tot con6er-
veerir.g worden overgegaan. Op deze wijze
kan men het vieesch eenige jaren goed-
bouden.
Voor destructie, zooais dit o.a. in Dene
marken is toegepasit, bleek men niet veel
te gevoelen.
Land- en Tuinbouw.
BEPERKING
VAN DE RUNDVEETEELT
MELKGEVEND VEE EERST OPKOOPEN
Conserveering liever dan destructie
Naar aan leading ven het bericht der een-
tnaile landbouworganisaties en den Alg. Ned.
Zuiveübond inzake een beperking van den
run.dvee6ta.peJ, hebben wij in welingelichte
kringen nader geïnformeerd omtrent de be-
teekende en de uitvoering der gewensohte
maatregelen.
Uit de ons gedane mededeeldngen is ons
gebleken, dait de organisaties zioh op het
standpunt stellen, dot het niet onbillijk ii
te achten, dat de consument den voor-oor-
logschen prijs voor het rundvleesch betaalt
De prijzen van thans liggen daar echter
ver beneden en sluiten een aanzienlijk
verlies in. Men wenscht thans een heffing
in te voeren, waardoor dit verschil tusschen
den huiidigen prijs en den voor-oorlogsóhen
prijs zooveel mogelijk verdwijnt en de op
brengst van deze heffing te storten in
fonds.
Uit de middeflen van dit fonds zal dan
rundvee uit de markt worden genomen.
Men zal daartoe in de eerete plaats melk
gevend vee nemen, opdat tevens de over
productie van melk en zuivelproducten
vvordlt beperk!
Wellicht zeil er ook toe overgegaan moe
ten worden jong vee op te koopen, waar
door ook in de toekomst een bepaalde ver
mindering blijft doorwerken.
Men oordeelde ingrijpen zeer noodig. mede
in verband mei de orisis-zuivelwet en met
de orisiis-varkenswet
UIT HET SOCIALE LEVEN
CONFLICT TE IJMUIDEN
De wnd. Rijksbemiddelaar in het 2e district,
Prof. Mr. A. C. Josephus Jitta, heeft een
brief gezonden aan de vereeniging van Ree
der s van Visschersvaartuigen te IJmuiden en
de IJmuider Federatie van Arbeiders in het
visscherij- en transportbedrijf. Hij schrijft
daarin o.m.
„Gisteren heb ik mij te IJmuiden precies op
de hoogte gesteld van den tegenwoordigen
toestand van het conflict. Het is mij gebleken,
dat partijen in de onder leiding van den
burgemeester, in diens functie van bijzonder
bemiddelaar, gehouden besprekingen elkander
zeer dicht genaderd zyn. Ik heb den indruk,
dat er feitelijk nog slechts twee belangrijke
geschilpunten bestaan en dat partijen, wat
de overige geschilpunten betreft, zonder **eel
moeite tot overeenstemming zouden kunnen
komen.
Ik geef u daarom in overleg met den
burgemeester in overweging, deze twee
geschilpunten de positie van den vierden
matroos aan boord van de kustbooten en de
te betalen schadeloosstelling in geval van
stilleggen van de booten aan arbitrage te
onderwerpen. In overleg met partijen zou men
daartoe één of drie arbiters moeten aanwijzen.
Voor die functie zouden dunkt mij bijzonder
geschikt zijn de burgemeester van Velsen of
de heer Oud, directeur van het Staatsvisschers
havenbedrijf, die volkomen van de geschil
punten op de hoogte zijn.
In de acte van compromis, waarin de rege
ling van de arbitrage zou moeten worden
opgenomen, zouden tevens de punten moeten
worden vermeld, waaromtrent overeenstem
ming is bereikt. Zelfs lijkt het mij niet onmo
gelijk, dat er reeds, zoodra de acte van com
promis zal zijn geteekend, zou kunnen
worden gevaren op arbeidsvoorwaarden, die
afzonderlijk voor deze korte periode zouden
worden vastgesteld".
Verder wordt een dringend beroep gedaan
op beide partyen om zich rekenschap te
geven van het groote belang voor het ris-
écherybedrijf en voor IJmuiden om thans aan
het geschil een eind te maken.
Rechtzaken.
Het Hoog-Miliitair Gerechtshof heeft be
vestigd de be&lii6simg van vice-admkaü'I
Schorer, waarbij gehandhaafd is de bestraf
fing door den commandant van de Marine te
Willemsoord opgelegd aan zeven hoofdbe
stuursleden van den Bond van Mairime-edhe-
pelingen in verband met een door het
hoofdbestuur van den Bond uitgegeven cir-
ouilatre, waarin de vrouwen van de Bonds
leden werden aangespoord deeJ te nemen
aan de op November 1932 door N.V.V. en
S.DAP. gehouden betooging te Den Haag
en daarbij de Marine-eohepeldmgen te verte
genwoordigen en wel zoodanig, dat zij in do
demonstratie zelf een afzonderlijke groep
zouden vormen om te doen uitkomen wélk
deed van het rijkspersoneel door haar werd
vertegenwoordigd, terwijl door den oomman
dant van de Marine te Willemsoord de deel
neming van militairen der zeemacht aan
deze demonstratie was verboden. Zooals des
tijds is gemeld, zijn 4 dezer hoofdbestuurs
leden met 5 en de overige met 3 dagen
6treng arrest met inhouding van de geheele
soldij gedurende den straftijd gestraft.
ZWARE MISHANDELING
Do rechtbank to Den Bosch behandelde do
strafzaak tegen den 30-Jarigen caféhouder J.
W. te Uden, diio op 19 December van het vorige
jaar te Uden een woonwagenbewoner J. H. met
een bijl op het hoofd heeft geslagen tengevolge
waarvan deze eenige dagen later is overleden.
De woonwagenbewoner, die als een vechters
baas bekend stond, was dien dag in gezelschap
in het café van W. dronken bin
den coféhoudei
vertering. Er
de belde be-
nengekomen. Men kreeg
twist over de betaling v
ontstond een vechtpartij.
zoekers naar bulten gingen. W. k\,,^.
achterop en sloeg daarop den oudste met een
bW neer. Verdachte verklaarde op de zlttinrr
voorgevallene te her
drie
de Administratie van de N. Leidsche Courant
Breestraat 12 S, Leiden
Hiermede verzoek ik U in te schrijven als abonné op
de N. Leidsche Courant voor minstens één jaar de volgende persoon(onen)
De aanbrenger (ster)
Naam:
Adres
Adres
Dit biljet op te zenden aan de Administratie.
Gratis al de tot 1 April 1933 verschijnende nummers.
Doorhalen wat niet verlangd wordt.
