IDE AL
15.—
2. 95
ZATERDAG 11 MAART 1933
DERDE BLAD PAG. 10
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
Aangenomen: Naar Feerwerd, F. Smid
te Noordwyk (Gron.).
Bedankt: Voor Valkenburg (Z.-H.)r P. C.
de Groot te Zuilen (U.).
Db. h. a. mi^derman
Aangaande den toestand van Ds. H. A. Min-
derman, predikant by de Geref. Gemeente te
Lisse, deelt de „Saambinder" mee, dat üe
patiënt langzamerhand achteruitgaat. Hij is
zichtbaar vermagerd en heeft gedurig veel
pyn. Door Gods genade draagt hij blijmoedig
wat hem is opgelegd.
PREDIKANTENVERGADERING
In verband met de Willem de Zwijger-her
denking op Maandag 24 April en de stemming
voor de Tweede Kamer op Woensdag 26 April,
zal de jaarvergadering van de Ned. Hervormde
Predikantenvereeniging te Utrecht ditmaal op
Maandag 1 Mei gehouden worden en diensvol
gens de ledenvergadering van den Bond van
Ned. Predikanten eveneens op genoemden da
tum.
OUDERLINGENCONFEltENTIES
Te Middelburg wordt Woensdag 3 Mei
a.s. de Zeeuwsche Geref. Ouderlingenconferen
tie gehouden, waar refereeren zullen de heeren
R. Zuidema. van Ooes, en A. Janee, van Big-
gekerke.
AANKLACHT
Te Huizen (N.-H.) is door den Kerkeraad
der Ned. Herv. Gemeente bij het Classicaal
Bestuur van Amsterdam, een aanklacht inge
diend tegen Ds. J. P. C. P o 1 d e r v a a r t,
Herv. predikant te Naarden, wegens uitdruk
kingen en beschuldigingen inzake het gebeur
de te Huizen op Zondag 19 Februari j.l., die
voor den Kerkeraad en de Gemeente krenkend
zijn.
verkiezingen
In de Waateche Kerk:
Amsterdam. Voor het Kiescollege. Met
groote meerderheid zijn gekozen alle candida-
ten van de vrijzinnige lciesvereeniging „Chris-
tianisme et Liberté".
kerkgebouwen
Te Gorinchem heeft de Chr. Geref,
Gemeente Donderdagavond een flink ruim lo
kaal in gebruik genomen, omdat het vorige
te klein was. In den dienst ging voor Ds. P.
de Groot, van Amersfoort, die tot tekst had
Markus 14 14 en 15. Spr. stond stil bij een
vijftal gedachten: 1. door den Heere gewezen;
2. door de jongeren ge"onden; 3. waar Chris
tus diende; 4. waai- het richtsnoer werd ge
worpen; en 5. waar de lofzang werd gezon
gen. Hij werkte deze punten uit in verband
met de ingebruikneming van de zaal. Voorloo-
pig is het gehuurd.
De Kerk van Schotland heeft een geld
inzameling geopend, welke 2.160.000 gulden
moet besommen. Van dit geldt zullen dan
het volgend jaar onder één beheer en dus
door coöperatieve aanbesteding zoo goed
koop mogelijk 30 nieüwe kerken gebouwd
worden.
kerkorgels
Te Nunspeet had gisterenavond de in
gebruikneming plaats van het nieuwe orgel
in de Geref. kerk.
Na gebed en een korte teospraak door Ds.
J. Tymes, werden enkele orgetetukkeri ten ge-
hoore gebracht door ife heeren Gebrs. Bruins,
organisten te Apeldoorn en Nunspeet, waar
bij de kwaliteiten van het orgel goed tot him
recht kwamen. Het instrument werd gebouwd
door de firma Valckx en Van Kouteren en Co.
te Rotterdam, volgens het pneumatische ke
gelsysteem en heeft een dispositie van 18
sprekende stammen, waaronder 1 register als
transmissie in het pedaal. De registers zijn
verdeeld over twee klavieren en vry pedaal.
KERKELIJKE KUNST
Het Saksisch Christelijk Persbureau te
Dresden heeft oen afdeeling gqsücht voor
Kerkelijke kunst, welke in bijzondere be
langstelling zioh verheugt Eenerzij ds heeft
het bureau zich in verbinding gesteld met
de geheele kunstenaarswereld, anderzijds
wijst Jiet kerkelijke organisaties en vereeni-
gingen den weg, hoe en waar goede en
Christelijke kunst te bekomen is en verleent
bemiddeling daartoe. Een en ander betreft
o.a.: het ontwerpen van oorkonden, belijde
nisplaten, gcdachtenisplaten, hulpmiddelen
voor de catechisatie, liturgie, kerkinrichting,
enz. De Duitsche kerkelijke pers deelt mede,
dat het groote voordeel hiervan is, dat de
Gemeenten nu makkelijk den weg vinden en
dat de grens tusschen het Christelijke en
niet-Christelijke op dit gebied nu duidelijker
aotrokken kan worden.
KINDERHUIZEN
Naar wij vernemen, verkrijgen de plan
nen tot stichting van een Protostantsch
Kinderhuis in de mijnstreek van Lim
hur.g thans vasten vorm. Door den een
tralen Kerkeraad van de Ned. Herv. Gev
meenten te Heerlen is een Comité benoemd,
dat in deze richting werkzaam is. Voor
zitter van dit comité is Ds. W. J. Kan; se
cretaris de heer J. van Donselaar, beiden
te Hoepsbroek; penningmeester de heer J.
Mietus te Brunssum.
PROTESTANTISME IN BRAZILIË
Volgens de laatste opgaven vindt men on
der de 42 millioen Inwoners van Brazilië
thans 1 millioen Protestanten, weliswaar een
kleine diaspora, ver verspreid in het gewel
dige land, maat toch een niet onbeduidend
fotal, te minder omdat TO pCL van Brozi-
ië's bevolking lezen noch schrijven kan,
terwijl onder de Protestanten zich nagenoeg
geen analphabeten bevinden.
Do invloed van het Protestatnisme in
Brazilië is op beduidende wijze gesterkt
- door het Wereldzondagschoolcongres te
Rio de Janeiro, dat in 1932 1600 gedelegeer
den uit 33 naties aldaar samenbracht. Do
president dei- Republiek en vele hoogge
plaatste Brazilianen erkenden toen publiok
de beteekenis van den arbeid der Protestant
sche bevolking. Sindsdien is de positie van
het Protestantisme in het land aanmerkelijk
aangenamer geworden.
JODENZENDINGSFEE8T
De Nederlandsche Vereeniging voor Zending
onder Israël genaamd „Elim" te Rotterdam
stelt zich voor op Dinsdag 20 Juni a.s. haar
vierde Jodenzendingsfeest te houden in de
plaats „Lommerrijk" te Hillegersb
(by Rotterdam). De namen der sprekers die
daar zullen optreden, zullen binnenkort wor
den bekend gemaakt.
internationale zendingsraad
Over de aansluiting by den Ned. Zendings
raad en daarmee inbegrepen aansluiting by
den Internationalen Zendingsraad is reedis
heel wat te doen geweest. De Geref. Kerken
hadden bezwaar. De Chr. Geref. Kerk sloot
zich evenmin aan.
Prof. J. J. van der Schuit, hoog
leeraar aan de Theol. 'School der Chr. Geref.
Kerk te Apeldoorn, behandelt thans deze aan
gelegenheid in de „Wekker" en verklaart cate
gorisch: „Voor mij staat het zoo, dat ik nim
mer met den Internationalen Zendingsraad zou
willen samenwerken op één grondslag, maar
wel samenwerken in doelstelling van alge-
meene belangen. Hier geldt het niet een grond
slag en nog veel minder een Kerkelijke Belij
denis, maar een gezamenlijk overleg. Gelijk
thans in Indië de Roomsolien al het mogelijke
doen om de Protestantsche Zendingsterreinen
te ovenstroomen, zouden er stappen kunnen
gedaan worden en onderhandelingen met re
geeringen omtrent deze zaak. Zoo zijn er tal
van algemeene belangen vooral op het terrein
der Zending, die door gezamenlijk overleg te
bevorderen zijn. Geen resolutie van Oxford,
waarin de Intern. .Zendingsraad iets heeft ge
zegd over leergeschillen, geen onderscheiding
inzake de Zending in China van fundamenta
listen en modernisten, dat nog wat anders
beteekent dan wat wij in Holland verstaan on
der orthodox en modem, wenschen wy ter
aanbeveling, maar gemeenschappelijk overleg
in Zendingszaken van universeelen aard".
Schoolnieuws.
LEERMIDDELEN NOODIG?
VERHAVE - INSTRUMENTHANDEL
GALERIJ 24, AMSTERDAM
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
Dertig leeraren in do Aardrijkskunde heb
ben aan den Raad van Amsterdam een adres
gozonden, waarin zij verzoeken aan de Ge
meentelijke. Universiteit van Amsterdam een
hoogleoraar in de Economische Aardijks-
kunde te benoemen.
Aan de memorie van toelichting is ont-
Voor een handelsvolk als het onze, is het
van overwegend belang, dat het zoo goed mo'
gelijk wordt voorgolicht over de omstandig
heden, waaronder de handelsartikelen in hei
binnen- en nog moer in het buitenland
worden voortgebracht, aan de markt worden
gevoerd en later worden getransporteerd,
Wed een dergelijk professoraat ingestold,
dan zouden studenten in de aardrijkskun
de van deze colleges zeer veel kunnen pro
fiteered heigeen later hun onderwijs in hel
algemeen on in hot bijzonder aan litorair-
oeconomische hoogcrc burgerscholen, hoo-
gere handelsscholen, handelsavondscholen,
hoogere burgerscholen B en lycea zoor ten
goede zou komen.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Slochteren (hoofd W. Weerts), mej. C.
F. T. Weenen te Groningen. Voor tijdelijk.
„neo-geref. 8üholen".
Twee mededeelingen.
Een lezer van ons blad, verbonden aan het
Christelijk Onderwijs te Rotterdam, is veront
waardigd over de kwalificatie „verderfelijk",
die Ds. G. H. Kersten gegeven heeft van
de leer op de Geref. Scholen, door hem genoemd
„Neo-Geref. Scholen".
Hy verzoekt ons, om beschuldiging en be
schuldiger in helderder licht te stellen, een
tweetal mededeelingen te doen:
Ten eerste, dat onderscheiden ouders behoo-
rende tot de Geref. Gemeente te Rotterdam,
wier predikant Ds. Kersten ie, er anders over
denken. Terwijl er meer dan één School is, die
rechtstreeks van deze Gemeente uitgaat, zen
den zij nog steeds hun kinderen naar de Geref.
Scholen te dier stede.
En in de tweede plaats, dat eigen kinderen
an Ds. Kersten, let wel: kinderen uit zijn
eigen gezin, en voorts andere kinderen uit
zijn Gemeente een Hervormde School te Rot
terdam bezoeken, niet een School op Geref.
grondslag (Drie Formulieren), maar een
School aangesloten bij de Vereeniging voor
Christelijk Volksonderwijs, die als grondslag
van samenwerking heeft: „het Apostolisch
Christendom, uitgedrukt in de Twaalf Geloofs
artikelen".
Onze lezer herhaalt, wat we gisteren ten
opzichte van Ds. Kersten schreven: Wie veel
zegt, heeft veel te verantwoorden!
SAMENWERKING
Te Waddinxveen bestaan sedert tal
van jaren twee Christelijke Schoolvereeni-
gingen.
De oeno Schoolvereeniging is aangeslo
ten bij het Chr. Nationaal Schoolonderwijs
en heeft 2 Scholen voor g.l.O. Vermeldens
waard is dat dit bestuur voor de helft uit
Henormden en voor de andere helft uit
Gereformeerden bestaat, terwijl het hoofd
van de cene School Hervormd, van de an
dere Gereformeerd is. Bovendien wordt zoo
veel mogelijk gezorgd dat aan de school
met do Hervormde hoofdonderwijzer Gere
formeerd personeel les geeft in tegenstelling
van de andere school waaraan Hervormde
onderwijzers verbonden zijn. Een zuivere,
loyale samenwerking dus.
De andere Schoolvereeniging heeft een
School voor M.U.L.O. en is vanaf de oprich
ting tot hodon in handen van onkel Gere
formeerden. Vorige week kwam in beginsel,
tusschen deze twee Schoolverenigingen
een fusie tot stand. De vereeniging voor Chr.
M.U.L.O. zal dan ophouden te bestaan eu
deze School onder het bestuur van de Ver
voor Chr. Nat. Onderwijs komen. Dit be
stuur zal dan met een gelijk aantal Her
vormden en Gereformeerden uitgebreid wor
den .terwijl in de loekomst ook het perso
neel zooveel Inogehjk gelijk gemengd, Her
vormd en Gereformeerd »al zijn.
Voorzeker een unicum en een navolgens
waardig voorbeeld van samenwerking.
ONWETTIGE WEIGERING
Te Gramsbergen ontving de Gemeen
teraad, die geweigerd had gelden te votee-
,ren voor den bouw van een Herv. School
te D o K r i m niettegenstaande die school
in be.roop door Gedep. Staten van Overijsel
en de Kroon was toegestaan, een schrijven
van Gedep. Staten van Overijsel, dat zij het
recht hebben de gemeentebegrooting te wij
zigen en daarop do uitgaven alsnog tn
plaatsen. Voorts hebben zij den Raad in
overweging gegeven het aanbod van do Bank
voor Ned. Gemoenten, om f25.000 voor
schoolbouw te leenen, te aanvaarden zijn
de de laatste gelegenheid om zelfstandig
nog te doen wat wettelijk do plicht van de
gemeente is.
Over een voorstel van b. en W. om aan de
wenschen van Gedep. Staten te voldoen,
staakten gisteren in den raad de stemmen.
De heer Kamphuis (a.r.), een tegenstander
'van dezen schoolbouw, was afwezig.
NEUTRALE BIJZONDERE SCHOOL
Tengevolge van de wijziging der schcol-
grenzen tusschen de dorpen O 1 d c h o 11-
pade en Ter Idzardis in laatstgemeld
dorp een vereeniging opgericht voor de
stichting van een bijzondere neutrale school.
BUITENGEWOON ONDERWIJS
De Vereeniging van Onderwijzers en Art
sen werkzaam aan inrichtingen voor onder
wijs aan achterlijke en zenuwzwakte kinde
ren zal Zaterdag 15 April le Utrecht haar
algemeene vergadering houden. Op de mid
dagvergadering zal Dr. J. Kat te Apeldoorn
een inleiding houden over: „De ideeën, ge
propageerd door de vereeniging voor Gees
telijke Volksgezondheid". De heer J. Schaeps
te Antwerpen zal een causerie houden over
het buitengewoon onderwijs in België.
HUISWERK OP ZONDAG
K. schrijft in het Chr. Schoolblad „Onze
Vacatures" het volgende over huiswerk op
Zondag:
„Noen, maar dat is nu malle gekheid.
Kinderen uit Christohjke gezinnen maken
hun huiswerk niet op Zondag."
Ja, maar weet go dat zoo zeker? Ik ben
van het tegendeel overtuigd. Niet al 1 e kin
deren uit Christelijke gezinnen maken hun
huiswerk op Zondag, de mee ste uug niet,
•lenk ik zoo, .naar er zijn velen, lie net
wèl doen.
„Foei, die kinderen."
Ja, dat zegt ge maar. Maar er zijn er, die
reeds eiken avond van de weok haddon te
zorgen voor een bohoorlijke portie. En toen
en ze voelden zich
lokte. En ze zeulen,
dat er nog een Zondag kwant.
„Maar... huiswerk op Zondag*'
Juist, juist, ik weet, wat ge zeggen wilt,
De ouders, niet waar? En kiln dut mnur zoo
in onze Christelijke gezinnen?
Nu, laat ons niet generaliseeren. Maar in
veel Christelijke gezinqen schijnt het te
genwoordig wél te kunnen, hpel vaak. Zon
der dat de ouders er iets van weten.
En dan is daar nog de school, die maar
aldoor vraagt en maar aldoor vragen móet,
wantdie booze, malle, onzinnige
examens.
Huisgezin, school, examen, huisgezin
Daar is weer de beruchte kringloop.
En als we nu zoo verontwaardigd zijn,
omdat ook kindoien uit Christelijke gezin
nen hun huiswerk maken op Zondag, cLan
zeggen wij:
Wij zijn ook verontwaardigd. En waar moet
het met onze Christelijke gezinnen heen?
Maar ivo zullen evenzeer uitspreken, dat wij
allen, die zonder meer ons maar neerleg-
ge>n bij die dolzinnige examenmanie er
aanleiding toe geven, dat er kinderen zijn
uit Christelijke gezinnen, die de Zondag
misbruiken.
EXAMENS
ACADEMISCHE EXAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gfcsü.:
Kla.ss. Letteren: cand. ex., mej. A. H. 8chreuder
te Den Haag.
Rechtsweten
I. Walenkamp
Geneeskunde:
:rdam en C. Borgmej
s D. Heeris en M.
de uaedc to Rotterdam en J. J. Oranje t
te Rotterdam
I. Over de Linden 'te Haaj-
RÏJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Gesd.:
Ned. Letteren: cand. ex., mej. H. C. op 't Land
en mej. M. van Hamel.
Geneeskunde: seml-artaex., de heeren J. H.
van den Berg. W. G. A. van Nleuwenhuyxen en
W. H. A. de Wilde.
Tandheelkunde: 2de theor. ex., de heer J. A-
Rademaker en de dames M. P. Benjaminse en O.
B. Waal.
Aapvull. ex. Art, 135 H.O. wet A. de heer C,
AaJders.
EXAMENS-STUURMAN
DE NHAAG, 10 Maart. Gesl. vooj- laten stuui
Groene weg e
EXAMENS-MACHINIST
UIT HET SOCIALE LEVEN
DE COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREEN
KOMST VOOR DE MAATZAKEN WORDT
AFGESLOTEN
Men pcho-ljft ona van werknemeraaijde:
Na langdurige onderhandelingen, waarbij drie
keer geconfereerd werd onder leiding van den
RIJksb ©middelaar Pirof. Mr. P. J. M. Aalberse,
Is door den Bond van Kleedermaker-Patroons
en de vakbonden ln do Kleedlngindustrle beslo
ten. opnieuw een coUeotleve arbeidsovereen
komst aan te gaan.
De werkgevers hadden oorspronkelijk voorge
steld, voor hunne leden vrijheid te krijgen in 4
series van het loontarief werk uit te geven. In
zagen de vakbonden een poging van
srkget
langrijke loonsverlaginger
Nadat de Rijksbemiddelaar in den loop der
gen, deed hij Donderdag 2 Maart nogmaals een
pognng, om de uitsluiting en stakingen, die Za
terdag 11. Maart zouden ingaan, te voorkomen.
Thans hebben de muatzaken het recht om hoog
beideovereenkomst met den Bond van Kleeder-
Patroons af to sluiten.
Daar de voorzitter van de werkgeversorgani
saties aan de vertegenwoordigers der vakbonden
verklaarde, dat zijn Hoofdbestuur bereid ls, de
bepaling inzake het laten werken In één serie
lager, zoo scherp mogelijk te formuleeren, op
dat ontduikingen kunnen worden voorkomen,
hebben de vakbonden eenlge vooratellen bij de
werkgeversorganisatie Ingediend, betreffende de
redactie van het desbetreffende artikel In de
overeenkomst.
Ais gevolg van de volmacht die de hoofdbe
sturen der vakbonden van hunne leden kregen,
gaan de uitsluiting en staking van ongeveer 800
maatklee inkers heden niet door.
Rechtzaken.
DE ZAAK-8NEEVLIET
De Rechtbank te Amsterdam besliste af
wijzend op het rekwest, ingediend door H
Sneevliet, waarbij zijn invrijheidstelling te
gen cautie werd govraagd.
Ook voor de drie jongelieden, gobr. Dissel
on Jacobs, leden van de R.J.B., was invrij-
heids8tellinR togen cautie vorzocht. Zij waren
gearresteerd wegens verspreiden van op
ruiende manifesten hij de Oranje Nassau
kazerne. De Rechtbank besloot deze 3 jonge
mannen tegen cautie in vrijheid te stellen.
DE DOODSLAG TE OSS
De rechtbank te 'a-Hertogeribosch veroor
deelde den 30-jarigen koopman L. v. d. E.
te On>, ivegene doodslag op den 23-jarigen
J. van Dijk op 29 Dec. 1932 to Oes gepleegd
tot tien mna<ten gevangenisstraf. De officier
van justitie had 2y2 jaar geëisdfot.
DE ROOFOVERVAL TE BERKEL
Voor d>e rechtbank te Breda stonden te
recht een 40-ja rig wever uit Den Haag en
een 23-jarig varensgezel uit Amsterdam,
thans beiden gedetineerd. Zij waren de dwv
dere van den op 18 Jan. j.l. plaats gehad
hebbenden overvoil te Berkel (N.-Br.). De of
ficier van justitie eisohte tegen den wever,
als hoofddader, 12 jaar gevangenisstraf, en
tegen den varensgezel, als medeplichtige, 5
jaar gevangenisstraf.
ECONOMIE EN FINANCIEN
NED. HANDELSBALANS OVER
FEBRUARI
In- en uitvoer sterk gedaald
Het Centraal Bureau voor de Statistiek deelt
m<Wo'arde (zonder goud en zilver) ln millioen
Februari. Jan.-Febr. Jan.
1932 1033 1932 1933 1933
Invoer 110 8 li 241 181
Uitvoer 75 55 1*6 181 58
Invoer, ge-
68,7 63.9 60.5 62,2 60,7
'de maand
1
jer van goud en
Februari 1933 f 59.411,084.
Voor verdere bijzonderheden wordt verwezen
naar do Muundstatistlek van den In-, uit- en
doorvoer, die eerstdaags zal verschijnen.
N.V. ROTTERDAMSCHE
BANKVEREENIGING
Jaarverslag 1932. Bevredigende
oijlers. Dividend 3 pet. (onv.). Een
bedrag van 1 2.200.000 naar de bij-
dere reserve tegen mogelijke risi
co's. Inkoop van 1 5.000-000 eigen
aandeelen. Amortisatiebewijzen
worden verder afgelost.
De Rotterdameohe BankvereenlgiAg ie de
eerste groote banikinoteliing in d-en lande,
welke haar jaarverslag over 1932 publiceert
Wij ontJeeuen er het volgende aan;
Tot het midden van hel afgeloopon jaar
nam de economische depreesiio in hevigheid
toe. In het najaar kwam een opleving, dao
eohter win korten duur waa. Toch is sedert
dien hier en daar een kleine verbetering te
bespeuren, welke evenwol niet in een ver
levendiging onzer zakon tot uitdrukking
komt.
Gezien de groote geld ruimte en de gerin
ge bedrijvigheid in handel en industrie zijn
de cijfers van onze winst- en verliesreke
ning bevredigend te nsemen.
Ten laste van deze rekening zijn de ge
bruikelijke voorzieningen getroffen voor de
pensioenregeling en voor afschrijving op
gebouwen.
Teneinde de positie van onze instelling
sterk te houden, stellen wij voor- een be
drag van f 2,200,000 toe te voegen aan de
onder crediteuren opgenomen Bijzondere
•reserve tegen mogelijke risico's.
Er kan dan een dividend van 3 pot. wor
den uitgekeerd.
De hooge stand van het gulden^devies in
Engeland nan het einde van het boekjaar
opende de mogelijkheid, aldaar tot een
koers van 62 pet. cum dividend 1932 een
nominaal bedrag van f 5.000.000, onzer aan
deelen to verwerven. Gebruik makende van
de ons bij artikel 11 der statuten verleende
bevoegdheid, hebben wij daartoe in dit bij
zondere geval besloten; de transactie kwam
in het begin van dit jaar tot uitvoering.
Wij stellen voor, het geplaatste kapitaal
onzer instelling bij statutenwijzigting mot
det bedrag te verminderen en dus te bron
gen op f 45.000 000.
Verder stellen wij voor, om hot koersver
schil uit deze transactie, groot f2.050.000,
vermeerderd met f8Q2.000 te ontleenen aan
onze Bijzondere reserve, dus totaal
f2.752.000'te bestemmen voor aflossing van
amortisatiebewijzen.
Het bedrag dat aan ouilke bewijzen zal
uitstaan, oo nap ronk el ijk groot f25.000.000,
zal dan nog f 10.000.000 zijn.
De winst- en verliesrekening per 31 Decem
ber 1932 vermeldt in het
Debet: Bedrl jfsonkosten f 7.359.194.09 (v.J.
f 8.048.911.77): Garantie t./o. De Ned. Bank
232.976.43 (v.j. f 214.406.05):
i PPHjioenfond-"
f 539.163.60 (v.j. f 647.373.70); afschrijving ge
bouwen f 801.599.86 (v. j. f U80.038.16); Bijzon
dere reserve tegen mogelijke risico'? f 2.200.000
(v. j. f 2.000.000); dividend 3 f 1.500.000 (onv.):
saldo op nieuwe rekening f 256.850.01 (vor. Jaar
f269,673.50); en in het
Credit' Saldo wLnst 1931 f 269 673.50 (v.
f 201,010,90); rente en wleaels f 8.042.1116.24 (V.
j. f 8 60S 617.44); Provisie f 4.169.900.06 (v. j.
f 5.196 020.38: effecten en syndloaten f 407 959.19
<v j. debet: f 855,360.54). De balans por 1 Jan
1933 vermeldt aan*
Activa: ICas, kassiers en callgllten
f 28.094.314.09 (v. j. f 12.493.530.04)Dissels
f 92.0S2.884.69 (v. j. f 76,307.012.43): Banken en
bankiers f 20.276.725.28 (v. j, f 16.779.234.23)
Prolongatie tree-even en voorschotten tegen effec
ten f 37.075.302.38 (v. j. f 43.089.918.43); Effen
en f 4.247.252.05 (v. j. f 11.406.714.64)Syndica
ten f 372 0111 (v. J. f 690.318.66); Deelnemingen
in financieele instellingen f 996.680.85 (v. jaar
f 1 079.638.88); debiteuren In rekening-courant
f 103.094 362.79 (v. j. f 127.365.048.10)Gebouwen
f2.900.000 (v. j. f 3.400 000): Gebouwenreke
ning f 8.000.000 (onv.) Vorderingen wegens ge
stelde borfftchten f 13.928.886.35 (vorig Jaar
f 17.404.482 67): te levoreen fondeen .700.823.20
(v. j. f 571.971.52): en als
Passiva: Kapitaal f 50.000.000 (onv.); Re
serve f 20.000.000 (onv); Geadviseerde wissels
f 2.250.658.79 (v. j, f 1,072,543.30)Geaccepteerde
wissels f 10.791.239.59 (v. j. f 20.023.787.24)door
derdein geaccepteerd f 2.782.544.31 (vorig jaar
f 2.741.954.97): voor derden op prolongatie uit
gezet f 23.500 (v. j. f 248.500); De.posibo'3
f 52.980.801.02 (v. j. f 64.587.973.43)Crediteuren
In rekening-courant f 150,702.761.3 (vorig Jaar
f 186.141.811 07); Te ontvangen fondeen
f 1.149.788.78 (v. j. f 619.374.16); Gestelde borg
tochten f 13.928.886.35 (v. j. f 17.404.482.67)Sal
do in verband met termijnzaken f 162.613.08
Dividend 3 f 1 r.uo imh» (onv saldo
nieuwe rekening f 256.360.01 (v. J. f 269.673.60).
Te Rotterdam ie gister een vergadering ge
houden van 6 pet. eerste hypothecaire obliga
ties ten laste der N.V. Machinefabriek en Scheeps
werf P. Smit Jr.. van welke leening, in 1916 uit
gegeven en oorepronkelljk groot f 1.000.000,
thans nog f 282.000 uitstaat. Behandeld werd
het voorstel de uitloting en aflossing der lee
ning gedurende 4 Jaar op te schorten, zoodat da
verplichte aflossing per 1 April 1933 zal plaats
hebben 1 April 1937. Naar men weet is een
soortgelijk voorstel «Benige maanden geleden
ook door 6 pot. obllgatlehoudere 1919 aanvaard.
In de vergadering van gistermiddag heeft de
Directeur het voorstel uitvoerig toegelicht. Hij
- Hekeling van het
slechts 400
In totaal is thans f8.2 millioen in het bedrijf
geïnvesteerd, waarvan ruim 76 pet Is afgesohro-
ven. Tot 1931 was het bedrijf goed van ordera
voorzien. Daarna was het vrijwel onmogelijk
orders te krijgen. De staking van 1932 had een
zeer ongunstlgen Invloed. Nieuwbouwordera
waren niet voor loonendc prijzen te krijgen,
terwijl de conourrentle uiterst soherp was. De
kern van het bedrijf bleef Intact. Voorwaarde
om dit te kunnen blijven doen, ls dat de N.V.
een tijdelijke ontlasting krijgt door uftptel van
Het
alger
zeldzaam aanbod.
Het land van Jan Pietersz. Coen
Geschiedenis der Nederlanders
Dr. W. A. TERWOGT
20 gel
Spaansch-Portugeesche vlooi verslaat voor Malakka.
ROEIENDE BESCHRIJVINGEN o.a. van üe eerste tochten
Groot prachtwerk, 633
platen, waaronder het „Sterfbed van J. P. Coen
Dood
Nederlande
i Goov
r Uen
Oorlog op java. Opstand van Dioa Negar
At|eh. enz. enz.
DIT IS EEN BOEK DAT IN
GEEN ENKEL GEZIN MAG
ONTBREKEN.
A. FISSCHER'S BOEKHANDEL.
Elisabethstraat 3, Utrecht.
DE BANKCRISIS IN DE VER. STATEN
OPENSTELLING VAN 5000
BANKEN
DEEN INFLATIE
Preeident Roosevelt heeft zich gi6ter bui
tengewoon ingenomen verklaard met de
6nelhedd en de bewonderenswaardige eens
gezindheid van het Amerikaansche parle
ment bij de behandeling van de bankwet.
De Minister van Financiën YVoodin ver-
klaarde, dat de aangenomen wet op het
bankwezen uitstekend geschikt i6 om de
tegenwoordige crisis te bestrijden en nor
male en gezonde verhoudingen te herstel
len,
Woodin verklaarde verder- dat hij iedere
gedachte aan inflatie afwees en dat hij
leder oogenblik in staat was, het nieuwe,
niiot voor 40 pet door goud gedekte bankpa
pier aan de circulatie te onttrekken.
De minaster zeide te hebben besloten, het
nieuwe geld, de reserve-banknoten, slechts
in beperkte mate uit te geven en slechts in
zooverre als het betalingsverkeer dit nood
zakelijk maakt. Woodin wees er verder op,
dat de Vereenigde Staten een goudvoorraad
vam rail'Liarde- dollere hehben. Het hoofd
doel van de bankwet is een einde te ma
ken aan het bestaan der ongezonde banken.
Bankholiday tot Maandag?
In New Yorksche bankkringon verwacht
men, dat de bankholiday Maandag ajs. zal
worden opgeheven, hetgeen ons erg on
waarschijnlijk voorkomt. Het goudembargo
zal vóorloopig van kracht blijven. Men
neemt aan, dat de Ver. Staten midden April
het goudembargo weer zullen opheffen.
6000 banken waer open?
De berichten uit de V.S. zijn overigens zoo
verward, dat het meermalen bijna ondoen
lijk is- juiste conclusies te trekken of na te
gaan, hoe de toekomst is. Eenerzljds wordt
gesproken van een verlenging van de bank-
holiday voor onbepaaldien tijd, anderzijds
wordt thans berioht, dat Roosevelt g'
een decreet heeft geteekend, waarbij
secretaris van de schatkist gemachtigd
wordt om licenties te verleencn voor de
opening der loketten van 5000 banken, wel
ke deed uitmaken van het Federal Reserve
Systeem en welke solide zijn. De banken in
de verschillende 6taten, welke niet in het
Systeem zijn opgenomen, zullen machtiging
moeten verkrijgen van de bank-autoriteiten.
Aan het decreet wordt toegevoegd, dat
het embargo op goud absoluut van krocht
blijft en dat geen enkele export van goud
geoorloofd is, behalve wanneer deze ge
schiedt conform de reglementen van het
secretariaat van de sohatkisT of met licen
tie van den secretaris van de schatkist. De
banken zullen geen goud uitbetalen en zul
len geen transacties Ln vreemde deviezen
verrichten, tenzij voor normale wettelijke
commercieele behoeften- voor redelijke be
hoeften van menschen dde reizen of ter vol
doening van contracten, welke zijn afgeslo
ten vóór 6 Maart
Binnen eenige dagen?
Overigens heeft dr. Wooddn gister ver
klaard, dat het meahanasme van het Ame
rikaansche bank-wezen binnen eenige da
gen weer heelemanl op gang zal zijn. De
openstelling van de bovenvermelde 5000
banken zou de eerete etap zijn n-aar de ver
werkelijking van het plan tot onmiddellij
ke hervatting van het normaeJ funatüo-
neeren van de solide banken.
Vandaag 12 banken open.
Een later telegram meldt, dat vandaag
12 banken zouden worden geopend. Maan
dag aa zouden de 5000 gezonde andere vol
gen. Hot gebrek aan contanten neeont in
middels sterk toe. Het zakenleven wordt
er bijna geheel lam door geslagen.
De meeste ondernemingen, behalve de al
lergrootste, zooals Ford, Standard Oil,
General Motore etc. hebben de loonen ge
hoed of gedeeltelijk in cheques udtbehaaid,
die slechte moeilijk, of m het geheel niet
geind kunnen worden. De winkels zijn vol
komen leeg. Het verkeer Is zeer ingekrom
pen. De straffen op het oppotten van goud
helpen goed. De toeloop van personen, die
goud terug komen storten was gister zoo
6terk- dat ae Federal Reserve Bank van
New York gedwongen was de loketten tot
23 uur geopend te houden en bovendien
nog 14 loketten extra te openen, zoodat in
het geheel aan 22 loketten goud terugge
stort werd.
Roosevelt le voornemens tegelijk met de
bankenreoiganisatie een reoigunientie van
hot Federal Reservesysteem niet zijn 6000
banken en zijn kapitaal van 7 milliard door
te voeren.
Verdere maatregelen
De wacht is thane op verdere maatrege
len. Als gevolg daarvan ondergaat de toe
stand in zijn geheel practised weinig ver
andering. Het kost nu eenmaal eenige dagen
tijd voor de Regeering zioh geheel op de
hoogte heeft gesteld van den toestand van
het ingewikkelde gedecentraliseerde bank
wezen in de V. S. Hoofdzaak is thans dat
Roosevelt in zijn strijd tegen WaU&treet de
teugels in handen kan blijven houden en
zich niet door gro te bankgroepen, diie het
niet met hom eens zijn, laat intimideei-cn.
Een staaltje van de mentaliteit, waartegen
Roosevelt te strijden heeft kan blijken uit het
vokjgnde:
Tot de tegenstanders van Roosevelt behoo-
ren in de eerete plaats groote particuliere
bajnken als die van Morgan; Kuhn; Loeb en
Cy., Dillon, Read en Cy.; Speyer en Cy.;
Lee, I-Iigginson en Cy., en verschillende an
deren. Zij trachten op allerlei manieren Roo-
sevelts maatregelen te soboteeren en zoo zou
de Morgangrocp Roosevelt hebben geant
woord in den geest van: „All right. Gij 6taai
ons toe onze banken weer te openen- maar
wij hebben er geen zin in. Wat doet Ge
dan?"
Roosevelts maatregelen zijn er gedeeltelijk
op gericht, een scherpe scheiding te krijgen
tussohen de veilige deposito-hanken en de
speculatieve eraissiebankon. De speculatie-
banken hebben in de afgeio 'hui twintig jaar
Amerika en de geheele w ereld voor milliar-
den aam leeningen weten op te dringen, zui
ver en alleen om de emissie-procenten te
verdienen.
Het komt er dus thans op aan dat sterke
man, met zijn dictatoriale volmachten, rich
sterk toont en zich sterk toonen blijven kan.
Nog geen regeling voor aflossing
B. en W. van Amsterdam hebben op vra
gen van het raadslid Bernhard in zake ver
vroegde aflossing der 5y3 pet. Pond-Sterling
-leening >1924 geantwoord, dat zij tot dusver
re 'dienaangaande geen voorstellen bij den
Raad hebben ingediend, omdat een aanne
melijke regeling nog niet is vorkregen.
VOORGESTELDE DIVIDENDEN
7 pot
inter lm-dividend
betaald.
NIVA8-AFD0ENINGEN
35.000 tons groot. Tegenspraak van
geruchten.
SOKRABAJA, 9 Maart 1933 (Anete). De
NIVAS. vej-koaht 10.000 tons eup. Maart-Mei
U©en f 6.87è. 5000 tons aitip. JulJ-SepL uit oogst
1932 teg-en f 6,12a. 20011 ton.? molasses uat oogst
1933 tegen f 4.871 en 18.000 tons bruine suiker*
tegen onbekende prijzen.
De NIVAS. sproekt het geruoht tegen dat
gisteren op de beurs liep Inzake onderhartdclln-
van 326,0"
5.000 ton.
INTERN. SUIKER MIJ.
Hat saldo winst per 31 December 1932 be
draagt f 410.839 (vj. f 306.049). Dat per 31 Dec.
1931 bedroeg f191.120, to .minderen met alg.
oi kosten f 112.980. Hoewol het winsUaldo In
'vredJgend kan worden geacht.
alle opzldhtet.-
Relooft men niettemin goed to doen het ge-hee-
i bedrag toe te voegen aan de buitenge won i
TIDE WATER ASSOCIATED OIL
GOUDVOORRAAD VAN BANQUE
DE FRANCE
Voor de eerste maal sedert December Jl. Is
Vraag en Antwoord.
3118 N. M. to n. Natuurlijk is het nJet
in den haak, als die mevrouw u definitief aan-
^hrevJn°we<ttene°Ukh It'"'"- bw'lalnn ,Se«t» fio-
welke u gemaakt hebt, ja. die moeten vergoed
worden, al la hot tenslotte maar voor de helft,
omdat u de japon toch gebruiken kunt later.'
Schrijft u ln dit geval maar eens aan den echt-
>ot van die mevrouw, die zal allicht meer
-lljkheidagevoel hebben en kan dan zijn
w advlseeren. Is het voor u moeilijk om als
Btbode ten plaats te krijgen? Zullen wij u
een goed plaatsingbure.au opgeven? Schrijf
De kiezers, die aar. de op 26 April a.s. plaats
nebbende stemming ter verkiezing vau leden
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal wil
len deelnemen ln een andere gemeente dan dit-
op welker kiezerslijst »|J voorkomen, zijn ge-
b?rU Mcretarl^ee'-^ -Pe~™°n 1":v(iv.dleii,nJ?doen
tien dagen voor
lijk tot 12 April a,s.
Zij. die bovenbedoelde mededecllng he-bben
gedaan, mogen niet meer stemmen in de ge-
meente op welker kiezerslijst zij voorkomen.
i hange ze dan te droson.
n. V. te VI. Er bc-staat gelegenheid
'J1*" het eind-
Te-hn. School
m ala extraneus deel
samen bij een Middelb.
Jouwktinde). Daartoe •"«-
rUkel 8
iet desbetreffend rogl«ment voor
Iden bij den Inspecteur-Generaal
i het Nijverheidsonderwijs te 's-Qravenhazrc
--- "!-e"^ke .n|?Savc v,in J'- afdeellng(en)
één ja:
veest op het gebied der techniek,
getuigschrift verlangd ivcrdt.