mst* fÉpkB' TWEEDE KAMER Radio Nieuws. Spoor's geraspte Zwitsersche Kaas Gemengd Nieuws. JIM, DE ZOON VAN BOBBY WOENSDAG 1 MAART 1933 DERDE BLAD PAG. 9 Communistische Kamercandidaten INDISCHE BEGROOTING 1933 HET FIGUUR-CRAMER Vergadering van 28 Februari 1933 Na de opening: dei 3TER VAN iellatle-DE ogélljk gei MINISTER DE GRAAF F h bestaande bepalingen betreffende bet Dü Indische Rege< eft de candldaalBtel relden aan de geadr« slutieni poBteec! worde De hec orden gesteld. VISSER (comm.) dankte voor Daarna "vervolgde do MINISTER zUn rede ter beantwoording van het algemeen debut over de begrooting van Ned.-IndiïS HU begon met te wijzen op Jndlëé ontredder den financleelen toestand- Alle téekeaen wjjaen er op dat' de oorzaken van dén toestand niet van Weldra voorbUgaandon aard zUn Evenlueolo meo vallers zullen noodig zijn om nieuwe .tegen.va-I ndische regeering rkbasis. gelUk de hee' Jchouton zeer j gang. Noodig blüft dan ook versobering van i Siaatsdiepst. Gewaakt moet dRarbtl worden behoud van do organen, voor de olgemeene vaart noodzakelUk. Het budget zal zoo mog moeten worden gebracht op pon bedrag van fnillioen gulden. De verschillende te ne maatregelen zUn nog in overweging; Het ls niet gev nde /an het gezag In lndlë. Hulde werd gebracht aan het beleid van den '°De heerVe Visser heeft zich vergeleken bU een jeroeps-opruler. Dit Is van hem een gevaarlijk >U voor de regeering een waarschuwend woord Den heer Cramer werd opgemerkt, dat het gezag sich niet kan laten ondermijnen; het voortbe staan van het Nederlandsch gezag In lndlë ls ïeboden zoowel voor de lnlandsche bevolking lil voor Nederland. Aan de gevolgen van de crisis ontkomt functlonee- breld gebied e noodtoestand U ken ook niet at betreft de gelaschaf echter nergen.« treft de rts dat ichleden wegens oelastlnghefflng wordt met de geld- rschte rekening, gehouden b.v, door li ringen in natura toe te - - BU de Indien i de'leus:. lndlë- yoor de Indonesiërs dan Is hét allerminst duldelUK, «r onder Indonesiërs ia te verstaan; Wat beti de houding van de regeerin-g jegens den Vol i-aad merkte de minister op. dat deze laa niet steeds In allen deele rekening houdt i bet op 't oogenbllk bereikbare. ontevredenheid In allerlei De möte-Ter Laan om ae Koning op vissen terug te brengen tot 10 pCt. li Indische financiën. Ijl lndlë. oog op den toestand dei landach kapitaal; c beeld wel tets as ïn cultureel- en Janders In lndlë i nog brengen; de het N.I.O.G., hetwelk dienst zoo bezuinigd terwijl de Regeering voldoend machtsap- moet thans ook het chort over de denkbeelden lelastlng. el goeds hebben get zin terug z> epUt, Is i Ten aanzl erklng t« beweren dal trtctlo moet da De noodzakelUkheld der topgepasta salarls- ïfórtlngen aenlast b budget. M lèt té ontkennen; de salaris- salarfskortlng van 10 pet. kan staan; na raadpleging men tot een korting van 17 pOl., ter Laan verraadt geen zuiver bes- toestand. Inmiddels rel lotlveérde de s Batavia. replieken De heer v. BOETZELAER (c. h.) unties bU de i C RAMER (sd.) gematigder dan prokon. Met clta- werd dit bewezen. (Uet- crvolgep.» repliceerden de heeren nm.), EHRDMANS (lib.) én -) fiatstgenoemdo merkte od. dat blUk 'paf i èlUk e alle reden ten In het Had de reg« icleele Inzlch- mlllloe ni e Imnderden Daarom had de hoer Schoi Je reden om de soc.-den cleele politiek voor lndlë een „roekeh eft op r.Un manier het be- andrang de heer iUk erk« gouverneur-generaal Cramer deed. Ook d« amer om wijziging te brengen In de leent illtlek ln lndlë Is van de soe.-dem. niet d. .ar. Zulk een raad kun alleen van de com f degenen, die in hun richting Op 1 zUn. dedlgl de heer Cram in dan b(1 de iaië los van Hi duidelijk als v IUk ls. Een vei tegenstander e dut de heer Crar Kamer verzuimd h «loring gesproken tng In Indië. Het 1 sntschuldlglng Is in zedenmeestor t< dat de regeering EERSTE KAMER RIJKSBEGROOTING 1933 Opcenten Fondsbelasting z. h. s aangenomen REPLIEKENMIDDAG Vergadering van 28 Februari 1933 In de Eerste Kamer begonnen vanmld e half twee de replieken over de RUksbeg ins 1933. Dc heer v. EMBDEN (v.d.) was nummer el niets nieuws, maar diende nu zUnerzUds eer de Savornin Lohman een terechtwU: n oordeel ls, dat hU het Nedcr- iandsch'e 1 volk niet onjuist voorl-lclit. De héér HERMANS (sd.) b.eef volhouden, dat de Regeering de gemeentelijke autonomie aantast ln allerlei vorm bU steunmaatregelen en andere beslissingen. De heer SMEENGE (lib.) was dankbaar voor de mlnlsterleele toezegging ten aanzien van den steun voor de aardappelen. Hoe groot zaï die steun zUn on zal ook de rogge geholpen Mr MENDELS (s.d.) herhaalde, dat zUn partU steeds op het standpunt Blond, dat een bestaan de orde, niet onder alle omstundlgheden moet worden gehandhaafd. Spanningen kunnen ont- E staan zonder, dat men ze begeert en lelden tot, beg betreurenswaardige en afkeurenswaardige da- H den. Maar toch moet men soc.-dem. en com- I op munisten niet ln één pot gooien, zooals In I bel; Dultschland gebeurt. Men heeft ook Troelstra I D IndertUd beschuldigd van dut hü in tijden van ge\ ln de steek liet. Elndelo. de loonsituatie in lndlë t als^ door ver' .k.) nogmaals i afhanke- dem. regeerin derd man zon «chl'eten. De i legedeeld, dat, lVi ,anz|rfrf van de sui Een regel hu i minister 't systeer nulters.^HU ^verwijs i de rogge orbereiding in Duitse! id, die drie hon- nlng heeft haar en over de rUks- jrgaderlng verdttagd. DE REGEERING MOET INGRIJPEN Tijdens haar bestaan werden ook andere vereenigingen opgericht, o.a. de beruchte ma- tro?enbond, welke haast van zijn begin- af rood getint was. Een bewijs hiervoor is o.ni. de mislukte poging in 1905, om in Indië een Christelijke bond te stichten. Welnu, de matrozenbond zocht meer dan eens contact met „Admiraal de Ruyter" wel ke dit, tot op haar sterfdag in 190S, onher roepelijk afwees. Was nu in die dagen een conflict uitge broken, dan hadden we beslist kunnen aan nemen, dat we een getrouw korps onder officieren bezaten. We kunnen het nog beter zeggen: Zulk een korps onderofficieren maakt muiterij onmogelijk. „Admiraal de Ruyter" was bang haar vin gers te branden aan koud water, is eertijds smalend opgemerkt. Ondertusschen is nu toch maar gebleken, dat het koude water wel degelijk hcot is geworden en dat menigeen daaraan zijn vingers heeft gebrand. De leden van „Adm. de Ruyter" verlieten langzamerhand den dienst en van onderop werden „frisschel'e" krachten aangevoerd, zoo „frisch", dal ze voortdurend heller wer den en ten laatste hel rood. Deze onderofficieren moéten met hun on- geloovige. socialistische, hoogmenschelijke ontwapeningsideeën in hethoofd, de jon gens de eerste lessen van krijgstucht bij brengen. Maar is het dan wonder als er dingen ge- ■uren zooals nu zijn gepasseerd? Laten we dan oppassen, dat we de zaak niet gaan vergoelijken. Er moeten n u maatregelen getroffen wor- len, We geven toe, het zal niet gemakkelijk gaan. Maar als er nu niets gebeurt, welnu laten we dan onze vloot maar opdoeken De marine beschikt niet meer over haar personeel, daarover beschikt nu een stelle tje leiders van de roorle marinebonden. Dal nu kan ons volk nooit dulden en daar om moet de Regeering ingrijpen. Ook de heer FEBER (r.k.) verweet den heer Cramer, dat hU nagelaten heeft te waarschuwen, toen het nog niet te laat was. Voor de muiters '.ad hU geen afkeurend woord over. Ook de soc.- dom. ondermUnen op hun munlcr hot gezag; die de van den heer de Visser, de beroepsopruler. Men kan.de bevolKlng ook opruien door haar altUd wenschen voor te houden, welke voor ver- wezenlüking niet vatbaar zUn. De heer JOEKES (v.d was niet bevredigd door de mededeellngen over de. arrestatie der beide onderwUzerB on was van oordeel dat het thans^ln lndlë gevoerd beleid-niet het meest ge- hU teleurgesteld, dat de heer Cra- heeft gehad hier ln te ide, ln de meergenoemde )n woorden. Integondeel de Visser ronduit spreekt, komt de r hier met toespelingen. (interrupties). De heer K. TER LAAN (s.d.) klaagde over niet den -ekken dlei ergaderlng rrltlek den het Cramer. En als er van moed sprake Is, waarom heeft Schouten zich dan niet gericht tegen daden vrU uit? De heer K. TER LAAN: Daar zullen we lader nog wel eens over spreken. De heer SCHOUTEN. AltUd .nader"! Do heer K. TER LAAN spreekt van een aller vinolën: Sumatra, Borneo k en wenBchelUk. Oaar- Jet op de belangen van tsgebleden. Een Indeeling In pro- De heer K. TER LAAN zegt, dat het ln alle Jederl"—u~ 1 De De heer K. TER LAAN, zUn rede vervolgend, bèroept zich op de woorden van den heerColün die Lo.v. de muiters zelde: maakt ze maar t)e "VOORZITTER hamert. De heer SCHOUTEN: Volstrekt onjuist! De heer BEUMER (a.r.); HU bedoelt Noske. De heer K. TER LAAN betoogt, dat de Re geering door haar maatregelen de schepelin gen rebelsch heeft gemaakt. Verder volhardde hU in zUn oritlek op de aanhouding van de twee onderwUzers. MINISTER DE GRAAFF dupliceerde.Den hoer Cramer wees hU er op. dat we in lndlë heb ben een moreel overwicht, dat we niet mogen verliezen. Het Ib een fout van den heer De Visser de realiteit uit het oog te verliezen; de minister ziet kans, dagelüka uit de dagbla- stellen, waarin elk staatje uit mlddon-Afrika nog beschaafd zou schUnen. Wat de bezuinigingen betreft, Is het de groo- te moeilijkheid, het practisch bruikbare te vin den. De heer Schouten bedenke, dat men btj alle ^bezuinigingen .de kern der zaak moet vaat- De arrf;stpt'« ver- der be«v Vrijburg en Reew nader verdedigend, moet de minister deze VERDERFELIJKE INVLOED VAN ROODGEKLEURDE BONDEN Wie beschikt er over het personeel: de marine of de leiders der roode bonden? Men stfhrijft ons van Marine-zijde: Nog altijd weten we niet zeker, waaraan we ons te houden hebben inzake de muiterij aan boord van Hr. Ms. „De Zeven Provin ciën". We kunnen aannemen, dat een aantal commissies op „volle kracht" werkt om de juiste toedracht ter zake aan ons volk mede te deelen. Los van de totale schuld door „rood e" leiding en inmenging van en met het marine personeel staat nog de daadwerkelijke schuld van het oogenbiik. We hebben te maken: a. met den commandant en den eersten officier; b. met de officieren; c. met de onderofficieren; d. met de marineschepclingen; e. met het Aziatisch personeel. Ten opzichte van de onder a genoemde officieren treft het heel diep, dat de com mandant aan den wal vertoefde, ondanks de bekende waarschuwingen, en van den eersten officier is het vreemd, dat hij over boord sprong-en-de plaat poetste om derr commartdanL.in telichten. -Hoe meer of we over deze daad nadenken, hoe minder zeker of we zijn of we hier te doen hebben met een moedige houding, 't Zal wel andersom zijn. Ons dunkt, dat een manhaftige houding tegenover de muiters niet zonder invloed zou zijn geweest en dan hadden we nu gewe ten of de muiters zulke goedwillige lieden waren, zooals de roode pers beweert. Nu ja, dat naar buiten- draaien van de kanonnen nen met richting naar „de Aldebaran", zal wel bedoeld zijn als eenvoudige schietoefe ning. De houding van de officieren is en blijft vreemd en ook hun jeugd is geen veront schuldiging. Of er iets in een officier zit, moet blijken uit Je houding tegenover plotselinge moei lijkheden, en menige 2e luitenant heeft in de Atjéh-oorlog uitgeblonken door moed, be: leid en trouw. We zijn dan ook uitermate benieuwd, wat of het ooi-deel van de commissie hierover zijn zal. Op de onderofficieren is precies van passing, wat we van de officieren opmerk ten, waarbij dan nog komt, dat zij Ui et op hun jeugd kunnen roemen. Het wil er bij ons maar niet in, dat deze heeren alleen heil zochten in een negatieve houding, en het zou ons niet verbazen, als de „gijzelaars" deze rol met eenig genoegep hebben gespeeld. Al met al rijst de vraag of de muiters niet wat te gauw zijn geloofd bij het aanhooren van de gewijzigde „machtsverhoudingen". Wij voor ons hadden meer respect gehad voor gedoode, verwonde en gevangen offi- de Overheid do zaak heeft gegevei Grdcel. dat de he< ■eldacho voorstelllr algemei ;en. Heden stemming over de motie-Ter Laan. Te 6.20 uur werd de vergadering verdaagd. eieren en onder-officieren, dan nu voor de blijkbaar vrijwillige machteloosheid, ge paard gaian de met inlossing van het „eere- Woord". Dat e e r e woord behoor taan it. M. de Konin gin en niet aan op standelingen. 'Voor de houding van de „marineschepe- lin'gon" (korporaals en minderen) hebben we geen cent crediet De jongeren kunnen deze zaak als een avontuurtje hebben opge vat, omdat ze, weinig militaire vorming als er tegenwoordig is," de ernst van de kwestie niet inzagen, de ouderen hehben de leiding welbewust op zich genomen, terwijl de al- lerhesten misschien huiverend voor de ge volgen, ih hun vuistje lachten om de door hen ook gewenschie loop van zaken of zooals „Het Volk" het zoo aandoenlijk zegt, de Interna.ionale in hun gemoed voelden tril len. Wij staan dan ook zeer twijfelachtig te genover de groep „overgebleven getrouwen" Was er werkelijk zulk een groep geweest, dan waren er misschien dooden gevallen, doch haL zeker niet door een „bom", uit de lucht. De Aziaten, die in de muiterij de leiding hadden, kunnen hoogstens uitvoerende macht geweest zijn. Ze vervulden een hun door de Europeanen opgedrongen rol. De wetgevende macht inzake de opstand hoeft o.i. berust hij een gedeelte van het Europeesche ^personeel. Waarom we dit nog eens nader hebben aangeduid? Heel Nederland, althans het allergrootste deel van ons volk, verwacht nu daden" van de Overheid om nu en in de toekomst te voorkomen, dat de eer van onze marine nog verder wordt aan|gèrbnd. Het iS'or ze innige overtuiging, daj schiep niémand hét gevaar 'ként, dat het marine personeel oplevert voor het vaderland, als het gepensioneerd wórdt of me.t ,p a s p o tfr t gaat. Vooral de gepensioneerden, die zonder zorg voor hel dagelijksch brood, van iederen dag 24 uren kunnen besteden aan het versprei den van hun verderfelijke theoricn. Men vindt ze in den burgerstand terug In de hoogste functies, wethouder, burgemees ter, lid van Gedeputeerden en Prov. Staten, leiders van vakvercenigingen enz., maar al tijd afgevaardigd door de S.D.A.P. Hun le vensbeschouwing hebben ze bij de marine opgedaan en dat moet ons Volk zich goed bewust zijn. We meenden de laatste dagen te beluiste ren, ook ln ordelievende bladen, dat het wel niet zoo erg geweest zal zijn met het voor gevallene aan boord van „De Zeven Pro vinciën." Welnu, laat het dan nogmaals gezegd wor den: het is wel erg. Veel erger, dan men denkt.. Het feit, dat het voorgevallene schier onge looflijk is, maakt dat men de ernst niet in kan ziep, terwijl de conclusie daarom juist andersom moest zijn. Nu nog een enkel woord over het systeem van bevordering bij de marine en daardoor de in de hand werkende idee voor de sociaal democratische begtnselep bij de Zeemacht. In het laatst van de vorige en ook nog enkele jaren in het begin van deze eeuw hadden we bij de marine eon onderofficiers- vereepigjng „Admiraal de Ruijter". De naam zegt ons, dat deze vereeniging, welke fouten haar ook aankleefden, de militaire verhou dingen zuiver aanvoelde. n. 2.00 Fraaie Handwerken. wenhalfuurtje. 1.00 Bijbellezing slinga. 6.00 NURV-orgel. 0.45 beid voor onze Jeugd. 6.15 Dr J. C. d „Jacob Cats". 6.4Ê Knippen en •ren. 7 00 Weekoverzicht. 7.45 Persbureau: 8.00 Concert NctL m.. Zangkoor ..Het Lied" te Leoi |.in K R.O. 8.00 Moi foon. 10.30 sol 12.15 Luncheon- t. 11.00 1% nlp- eeding. 11.30 Sollstencon- nohconcert. 2.00 Halfuur 2.45 Gramofoon. - 3.00 i dagen. 4.30 Pini 8.01 Vu/. Dloa. 8.05 Lojos? %11.00 uz lDIa' Hussel (Vlas 1.20 Gramofooi (Fransch) <509.3 M.) 12.20 Griunofoon. 1.30 Concert. 6.20 Omroeporkest. 6.36 Qramo- foon. 8.20 Kuaio Symphonle-orkest. a ven try (1554.4 M.\ 12.20 Orgel. 1.05 Mldlano Studio orkest 3.20 Vesper West minster Abdy. 4.25 Orkest 6.50 Do grond Magen der muziek. Bach's orgelmuziek. Kalundborg (1153 8 M.) 11.21 Concert. ische Roman» (1634.9 M.) 5.50 Weerbericht en Ochtendconcert. mofoon. 3.50 Concert. 4.30 Phllosophlsch© causeile 4.50 Bekende liederen. 5 50 Col legium Musicum. 7.20 Toespraak RUkskan- mgenberg («72.4 M.) 6.25 Gramofoon. 9 35 Menach und Welt. 10.40 Gramofoon. 11.20 Popu' EEN NACHTELIJKE VELDSLAG Te Amsterdam is het 's nachts na het sluiten van de cafó's op het Muntplein tot een vechtpartij gekomen tusschen mannen vrouwen. Wat de aanleiding betreft, met zekerheid staat nog niets vast, vermoedelijk echter heeft een der vrouwen een aanklacht tegen een der mannen ingediend. Binnen korten tijd waren een zeventigtal „heeren" dames" met elkander slaags, zoodat het geen verwondering behoeft te wekken, dat de eene agent, die daar op post was, niet voldoende was om de gemoederen tot kalm te te brengen. Spoedig was versterking aan wezig van het bureau Singel, die onder lei ding van een brigadier met behulp van sabel en gummistok al 3pocdig een einde maakte aan de al te rumoerige argumentatie der in conflict zijnde partijen. Er werden rake klappen uitgedeeld, en al heel gauw stoven de vechtenden naar allé kanten heen. Trou wens ook onderling was men niet zachtzin nig opgetreden. De politie vond nl. een man, die door een tegenstander zoodanig was toegetakeld, dat hij bewusteloos neerzeeg. DE DOODELIJKE DAMP ln een woonschip te Wiéringen had zich 's nachts kolendamp ontwikkeld; .De beide pewonérs, de schipper Kooy en zijn vrouw werden bewusteloos gevonden. De vrouw wist men na eenige uren weer tot bewustzijn te brengen, doch de man bleek overleden te zijn. 12.20 Coi 7 20 Uitzending voor de rtUks- regeering. 8.40 Omroepklelnorkest. 9.45 Vocaal concert, 10.10 Concert. -ondon Nat. (261.3 M.) 12.20 Orgel. 1.0S Orkest. 8.20 Vesper. 5.35 BBC-orkest. 9.55 Concert. .ondon Keg. (355.9 M.) 10.35 Morgenwtj- dlng. 12.20 Concert. 1.40 Concert. 2.2Q Concert. 6.55 Orgelspel. 7.20 WeenscU I'hllharmonlsch orkest 10.50 BBC-Orkeet. 18 (Faalo Paris] i. 12.20 Protestantsche causerie. 12 60 est. 6.20 Lezing uit de Horv. Kerk t4 7.20 Omroeporkest. 9.33 RADIO-UITZENDING VERBODEN. Geen Dnltsche politiek in Holland Voor den K.R.O. zou gisteravond eea Duitsche propagandarede worden uitgespro» ken voor in ons land wonende Duitsch^rs, in verband met de a.s verkiezingen. De Ra» dio-eontrolecommissie heeft evenwel telegra* fisch meegedeeld, tegen deze uitzending be zwaar te hebben, zoodat zjj niet is doorgo» INSTALLATIE PRESIDENT ROOSEVELT Wordt door de K.R.O. uitgezonden Naar wij vernemen zal de K.R.O. op Zater*> dag 4 Maart tusschen 6.20 en 6.45 de inaugun ratie en de daarop volgende inaugurale rede van den nieuwen president der Vereenigdej Staten, Roosevelt, uit Amerika relieeren. Door G. Th. ROTMAN 27. Maar al hl1 plots'ling Jim rntdekt, Wordt zóó 's mans woede opgewekt, Dat hij opeens weer loopen kan; O Jim! O Jim! Je gaat jr finl Jim, die zich niet wil laten nakken, Vlucht boven op een stapel zakken, Waarop de molenaar verdwijnt En met een groot geweer verschijnt. if -vs «Sf „Het schot 'ring af, de rook sloeg neer", 1 Maar daar hét ijs'lijk schietgeweer Met hagelkorrels was geladen, Kun je 't gevolg meteen wel raden: De arme T nn =chnot. met óón schot Zijn eigen baaltjes bloem kapot; De witte wolken stoven rond, Maar Jim was steeds nog kerngezond! (Wordt Vrijdag vervolgdl FEUILLETON „Alles of Niets!" Twee Hollanders in de wildernis van Mandsjoerije Dooi J. A VISSCHER (12 Oogenblikkelijk volgden zij de bediende door gangen en kanwrs tot in een galerij, die rijk was gemeubeld en op een prachtig onderhouden tuin uitzag.' Daar stond een bed, waarop een jongeman lag uitgestrekt, die er blijkbaar slecht aan toe was. Naast hem zat de chef der Hoen- goezen aan groote smart tón prooi, die hij tevergeefs trachtte te verbergen. Hij stond op, die met een stem door tranen verstikt: „Och dokter, red mijn jongen. Hij mag niet sterven, llij is mijn eenig kind". De dokter trad naderbij en zag terstond, dat de jongeman wel zwaargewond was, doch dat het noodverband om de wond hooi slecht was aangelegd. Hij gaf terstond zijn bevelen. Zorgvuldig verzorgde hij de vvonde en legde een nieuw verband aan, terwijl hij den vader geruststelde, doch voor alle din gen rust aanbeval. „Ge meet hier blijven", riep dece. „Hier blijven en mijn gast zijn. Zeg mij, kan mijn kind herstellen?" „Ongetwijfeld", was het bemoedigende antwoord. „Ik hen er van overtuigd, de' straits de koorts zal wijken. Ze hebben hem ongolukkig geraakt, maar doodelijk Is de wond hoegenaamd niet." Toen kende de dankbaarheid van den Hoengoes geen grenzen. Hij wist niet wat hij de beide Hollanders zou voorzetten. Ze kregen een der schoonste kamers van het huis, en het ontbrak hen aan niets. Zij hadden vele bedienden tot hun beschikking en vanzelif hoopten zij, dat al deze betuigin gen van vriendelijke gezindheid hun be langen straks zeer ter harte zouden komen De dokter zorgde uitstekepd voor zi'p patiënt. Reeds na enkele dagen was de koorts geweken en de vader putte zich uit in betuigingen van dankbaarheid. Hij had de beide Hollanders langer bij zich willen houden, doch reeds waren er dringende verzoeken ge-komen om hen te laten ver trekken, omdat men verder het binnenland in moest Den laatsten dag liet hij hen bij zich komen en bood den dokter een groote geldoüjke belooning aan. „Kqnt u uw invloed niet aanwenden dat ons wordt teruggegeven wat ons ontstolen is?" vroeg de stuumian nogmaals. De Hoengoes schudde het hoofd en er was een verdrietige trek op zijn gelaat „Gij Hollanders zijt koppig!" begon hij. „Gij zegt, dat ik invloed heb, maar gij over schat deze Hoe gaarne zou ik u helpen. De dankbaarheid verplicht er mij zelfs toe, doch als gij de strenge wetten kende, welke onder ons heerschen, dan .zoudt gij mij wellicht bek'liagen over mijn onmacht, doch tevens erkennen, dat het' mij onmogelijk is. Wat ik kan dóen doen is dit: Ik zal den stuurman zoodanige geldelijke bclooning geven af .dq schatting bedraagt,, die van u werd ge- eischt Gij hebt dan niets anders te doen dan te teekenen, dat gij met de uitbetaling van het u volgens ons toekomende bedrag tevreden zijt en gij zijt- vandaag nog vrij. Gij kunt zoodoende alles betalen, wat gij moest ontvangen". „Maar dat zou een leugen zijn", riep de stuui-man. „Wij kunnen nooit accoord gaan met een diefstal. Derhalve: alles of niets". De Hoengoes keek verslagen! „ls dijt woer uw laatste woord?" vroeg hij. „Ik mag niet anders spreken!" Een oogenbiik was er stilte. Tenslotte zei de Hoengoes, na wat op papier gezet te hebben en dat te hebben ge- teekend: „Neem dan dit mede en men zal u overal uitbetalen wat ge noodig hebt voor uw levensonderhoud. Onze opvattingen zijn geheel verschillend. Oost en West zullen elkander nooit als gelijken kunnen ont moeten. Maar dankbaar ben ik, en dankbaar wil ik u blijven. En nu vaart wel!" Daarna drukte hij de Hollanders de hand terwijl er iets in zijn oog glinsterde, en Jiet hen gaan. VIII Een dag later liepen zij in een karavaan van dertig Hoengoezen, onder leiding van den man, van wie ze nu wisten, dat hij hen haatte en vreesde tevens. Voorlóopig liet deze 't niet merken, al bleek het duidelijk, dat hij hun slecht gezind was en het niet verdragen kon, dat hij hen niet' mocht belasten met dè zware pakken die de anderen droegen. Zonder vriendon waren ze echter niet, want de twee gewonden, welke de dokter jhdertijd bij die overval verbonden had, waren ook bij de troep en gaven telkehs blijk van hun goede gezindheid. Zoo ging liet al verder naar het Oosten in de richting van de rivier de Soengari, die de grens van het Russisch gebied vormde. De streek was vrijwel onbewoond. Zij zagen hier en daar slechts een enkele wrak ke hut \/aar doodarme, vervuilde wezens huisden, die in blijkbare angst de troep lieten voorbijgaan, of waarvan de bewoners b:i het naderen in de bosschcn waren gevlucht. Eindelijk bereikten zij eon dorpje met oen soort markplein, waar omheen gebrekkige huizen waren gegroepeerd. Toen zij aan kwamen was er een aantal inwoners ver zameld rondom een goochelaar, die de dorps bewoners met bun stompzinnige gezichten verbaasde met zijn toeren. Ook de pas aangekomen troep stond een oo.'.enblik stil, toen de stuurman plotseling bemerkte, hoe een der Hoengousche gooche laars uit de zware jas van een der coe- st houwers een zakje met geld haalde, zonder dat deze er iets van bemerkta en het bj ziel stak. Dat was meet; Jan zijn eerlijk gopioeJ ton vf[dragen, riij >iep den roover na en vees !'*n «nthutsten hoer, wat hem v't-s ore- komen. Er ontstond eep groot tumult, maar er geschiedde wat anders dan de stuurman vei wachtte, want als door een panische s-.hrik bevangen holde eensklaps do heole menigte alle kanten uit. Sommigen ver- dvenon in hun huis, en deden do deuren dicht. Anderen liepen het dorp uit, het vrije veld in en in een ommezien was hét geheele marktplein ledig en waren er ailleen nog de goochelaars, die naar de Hollanders opdrongen on hen in hun taal uitscholden en bedreigden. De dokter kwam voor zijn vriend op en hun vrienden onder de vijandige Hoengoe zen trachtten hun makkers gunstig te stem- mon, doch de leider vond het oogenbiik thans goed gekozen om zijn vijanden thans zijn haat te doen gevoelen. De Hollanders werden overmeesterd, hun handen weiden hen op de rug gebonden en met stokslagen werden zij gedwongen oogen blikkelijk mede to gaan. Men ging wild tierend naar een van de huizen, joeg er zonder erbarmen de bewoners uit en sloot hen op in een vuil vertrek waar zij in het donker werden achtergelaten zonder voedsel Het was oen koude nacht. Er was geen bed om op te liggen. Zoo zaten de twee gelioeidc Hollanders op een houten bank en trachtten elkander te troosten, doch waar het op uil zon Joopen, vreesden zij elkander te zeggen legen middernacht hoorden zij heel ztïchl de deur opengaan doch de dichte duisternis verhinderde hen ook maar iets tt zien. Daar fluisterde een stem in gebroken Kngi If-ch: „Geen vrees, sir, vrienden! Vrien den! Doch stil zijn, stil zijn!" Daarna kwamen de onzichtbare bezoe kers naderbij en elk van hen maakte op de tast ij een van de gevangenen de banden los. „Luister'" zei er een zachtkens. „Vannacht viij, morgen weer binden. En hier zijn do dekens. En ook voedsel. Wij vriendon!" Daa-na verdwenen zij weder even tre- rulsrhi' s als zij warsri gekomen, doch dezn ontmoeting gaf hep .weder moed. Zo waren ^och met geheel en al verlaten. Voedsel was er voor dien nacht overvloe dig De dekens waren warm en ondanks het benarde van hun toestand sliepen zij toch verscheidene uren. Het was nog donker toen zij weder gewekt werden door dezelfde be zoekers die hun handen weder bonden, doch zoo zacht mogelijk. Zoo wachtten zij den dag af, toen do barsche geleider in de deuropening ver scheen en hun gelastte om terstond mede verder te trekken. Zij konden niet anders dan gehoorzamen, doch toen zij zich bij de troep voegden, had deze blijkbaar hevig ruzie met don geleider. Vuisten werden gebald en ruw klonken hun stommen. De valsche Hoengoes, togen wion allen zich blijkbaar haddon gekeerd, tradit ie zijn gezag hoog te houden en sprak dreigende taal, maar eindelijk scheen hij beangst te worden en schreeuwde een paar woorden, waarna een paar mannen op de gevangenen toetraden, hun banden los maakten en vriendelijk betuigden, dat zij vrij konden loopen. Daarna ging men verder, doch uit alles bJeek, dat zij thans louter dcir vrienden watcn omringd Dt valsche Ilorngoea liep vóóraan de troep, met haat telkens blikkend naar de twee vreemdelingen, doch hij durfde pi <-r woord tegen hen te zeggen Na oen mnrsoh vnn rlrio dna;.n nndentoi, rijn het eerste gouddolverskamp. dat diep it1 de bosschon was verborgen. (Wordt vervolgd!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 9