mst*
fÉpkB'
TWEEDE KAMER
Radio Nieuws.
Spoor's geraspte Zwitsersche Kaas
Gemengd Nieuws.
JIM, DE ZOON VAN BOBBY
WOENSDAG 1 MAART 1933
DERDE BLAD PAG. 9
Communistische Kamercandidaten
INDISCHE BEGROOTING 1933
HET FIGUUR-CRAMER
Vergadering van 28 Februari 1933
Na de opening: dei
3TER VAN
iellatle-DE
ogélljk gei
MINISTER DE GRAAF F h
bestaande bepalingen betreffende bet
Dü Indische Rege<
eft de candldaalBtel
relden aan de geadr«
slutieni
poBteec!
worde
De hec
orden gesteld.
VISSER (comm.) dankte voor
Daarna "vervolgde do MINISTER zUn rede ter
beantwoording van het algemeen debut over de
begrooting van Ned.-IndiïS
HU begon met te wijzen op Jndlëé ontredder
den financleelen toestand- Alle téekeaen wjjaen
er op dat' de oorzaken van dén toestand niet van
Weldra voorbUgaandon aard zUn Evenlueolo meo
vallers zullen noodig zijn om nieuwe .tegen.va-I
ndische regeering
rkbasis.
gelUk de hee'
Jchouton zeer j
gang. Noodig blüft dan ook versobering van
i Siaatsdiepst. Gewaakt moet dRarbtl worden
behoud van do organen, voor de olgemeene
vaart noodzakelUk. Het budget zal zoo mog
moeten worden gebracht op pon bedrag van
fnillioen gulden. De verschillende te ne
maatregelen zUn nog in overweging;
Het ls niet gev
nde
/an het gezag In lndlë.
Hulde werd gebracht aan het beleid van den
'°De heerVe Visser heeft zich vergeleken bU een
jeroeps-opruler. Dit Is van hem een gevaarlijk
>U voor de regeering een waarschuwend woord
Den heer Cramer werd opgemerkt, dat het gezag
sich niet kan laten ondermijnen; het voortbe
staan van het Nederlandsch gezag In lndlë ls
ïeboden zoowel voor de lnlandsche bevolking
lil voor Nederland.
Aan de gevolgen van de crisis ontkomt
functlonee-
breld gebied e
noodtoestand U
ken ook niet
at betreft de gelaschaf
echter nergen.«
treft de
rts dat
ichleden wegens
oelastlnghefflng wordt met de geld-
rschte rekening, gehouden b.v, door li
ringen in natura toe te - -
BU de
Indien i
de'leus:. lndlë- yoor de
Indonesiërs dan Is hét allerminst duldelUK,
«r onder Indonesiërs ia te verstaan; Wat beti
de houding van de regeerin-g jegens den Vol
i-aad merkte de minister op. dat deze laa
niet steeds In allen deele rekening houdt i
bet op 't oogenbllk bereikbare.
ontevredenheid In allerlei
De möte-Ter Laan om ae Koning op
vissen terug te brengen tot 10 pCt. li
Indische financiën.
Ijl lndlë.
oog op den toestand dei
landach kapitaal; c
beeld wel tets as
ïn cultureel- en
Janders In lndlë i
nog brengen; de
het N.I.O.G., hetwelk
dienst zoo bezuinigd
terwijl de Regeering
voldoend machtsap-
moet thans ook het
chort over de denkbeelden
lelastlng.
el goeds hebben get
zin terug z>
epUt, Is i
Ten aanzl
erklng
t« beweren dal
trtctlo moet da
De noodzakelUkheld der topgepasta salarls-
ïfórtlngen
aenlast b
budget. M
lèt té ontkennen; de salaris-
salarfskortlng van 10 pet. kan
staan; na raadpleging
men tot een korting van 17 pOl.,
ter Laan verraadt geen zuiver bes-
toestand. Inmiddels rel
lotlveérde de
s Batavia.
replieken
De heer
v. BOETZELAER (c. h.)
unties bU de i
C RAMER (sd.)
gematigder dan
prokon. Met clta-
werd dit bewezen. (Uet-
crvolgep.» repliceerden de heeren
nm.), EHRDMANS (lib.) én
-)
fiatstgenoemdo merkte od. dat
blUk 'paf i
èlUk e
alle reden
ten In het
Had de reg«
icleele Inzlch-
mlllloe ni
e Imnderden
Daarom had de hoer Schoi
Je reden om de soc.-den
cleele politiek voor lndlë een „roekeh
eft op r.Un manier het be-
andrang
de heer
iUk erk«
gouverneur-generaal
Cramer deed. Ook d«
amer om wijziging te brengen In de leent
illtlek ln lndlë Is van de soe.-dem. niet d.
.ar. Zulk een raad kun alleen van de com
f degenen, die in hun richting
Op 1
zUn.
dedlgl de heer Cram
in dan b(1 de
iaië los van Hi
duidelijk als v
IUk ls. Een vei
tegenstander e
dut de heer Crar
Kamer verzuimd h
«loring gesproken
tng In Indië. Het 1
sntschuldlglng Is
in zedenmeestor t<
dat de regeering
EERSTE KAMER
RIJKSBEGROOTING 1933
Opcenten Fondsbelasting z. h. s
aangenomen
REPLIEKENMIDDAG
Vergadering van 28 Februari 1933
In de Eerste Kamer begonnen vanmld
e half twee de replieken over de RUksbeg
ins 1933.
Dc heer v. EMBDEN (v.d.) was nummer
el niets nieuws, maar diende nu zUnerzUds
eer de Savornin Lohman een terechtwU:
n oordeel ls, dat hU het Nedcr-
iandsch'e 1 volk niet onjuist voorl-lclit.
De héér HERMANS (sd.) b.eef volhouden,
dat de Regeering de gemeentelijke autonomie
aantast ln allerlei vorm bU steunmaatregelen
en andere beslissingen.
De heer SMEENGE (lib.) was dankbaar voor
de mlnlsterleele toezegging ten aanzien van
den steun voor de aardappelen. Hoe groot zaï
die steun zUn on zal ook de rogge geholpen
Mr MENDELS (s.d.) herhaalde, dat zUn partU
steeds op het standpunt Blond, dat een bestaan
de orde, niet onder alle omstundlgheden moet
worden gehandhaafd. Spanningen kunnen ont- E
staan zonder, dat men ze begeert en lelden tot, beg
betreurenswaardige en afkeurenswaardige da- H
den. Maar toch moet men soc.-dem. en com- I op
munisten niet ln één pot gooien, zooals In I bel;
Dultschland gebeurt. Men heeft ook Troelstra I D
IndertUd beschuldigd van
dut hü in tijden van ge\
ln de steek liet. Elndelo.
de loonsituatie in lndlë t
als^ door ver'
.k.) nogmaals
i afhanke-
dem. regeerin
derd man zon
«chl'eten. De i
legedeeld, dat, lVi
,anz|rfrf van de sui
Een regel hu
i minister 't systeer
nulters.^HU ^verwijs
i de rogge
orbereiding
in Duitse!
id, die drie hon-
nlng heeft haar
en over de rUks-
jrgaderlng verdttagd.
DE REGEERING MOET INGRIJPEN
Tijdens haar bestaan werden ook andere
vereenigingen opgericht, o.a. de beruchte ma-
tro?enbond, welke haast van zijn begin- af
rood getint was. Een bewijs hiervoor is o.ni.
de mislukte poging in 1905, om in Indië
een Christelijke bond te stichten.
Welnu, de matrozenbond zocht meer dan
eens contact met „Admiraal de Ruyter" wel
ke dit, tot op haar sterfdag in 190S, onher
roepelijk afwees.
Was nu in die dagen een conflict uitge
broken, dan hadden we beslist kunnen aan
nemen, dat we een getrouw korps onder
officieren bezaten. We kunnen het nog beter
zeggen: Zulk een korps onderofficieren
maakt muiterij onmogelijk.
„Admiraal de Ruyter" was bang haar vin
gers te branden aan koud water, is eertijds
smalend opgemerkt. Ondertusschen is nu
toch maar gebleken, dat het koude water wel
degelijk hcot is geworden en dat menigeen
daaraan zijn vingers heeft gebrand.
De leden van „Adm. de Ruyter" verlieten
langzamerhand den dienst en van onderop
werden „frisschel'e" krachten aangevoerd,
zoo „frisch", dal ze voortdurend heller wer
den en ten laatste hel rood.
Deze onderofficieren moéten met hun on-
geloovige. socialistische, hoogmenschelijke
ontwapeningsideeën in hethoofd, de jon
gens de eerste lessen van krijgstucht bij
brengen.
Maar is het dan wonder als er dingen ge-
■uren zooals nu zijn gepasseerd?
Laten we dan oppassen, dat we de zaak
niet gaan vergoelijken.
Er moeten n u maatregelen getroffen wor-
len, We geven toe, het zal niet gemakkelijk
gaan. Maar als er nu niets gebeurt, welnu
laten we dan onze vloot maar opdoeken
De marine beschikt niet meer over haar
personeel, daarover beschikt nu een stelle
tje leiders van de roorle marinebonden.
Dal nu kan ons volk nooit dulden en daar
om moet de Regeering ingrijpen.
Ook de heer FEBER (r.k.) verweet den heer
Cramer, dat hU nagelaten heeft te waarschuwen,
toen het nog niet te laat was. Voor de muiters
'.ad hU geen afkeurend woord over. Ook de soc.-
dom. ondermUnen op hun munlcr hot gezag; die
de van den heer de Visser, de beroepsopruler.
Men kan.de bevolKlng ook opruien door haar
altUd wenschen voor te houden, welke voor ver-
wezenlüking niet vatbaar zUn.
De heer JOEKES (v.d was niet bevredigd
door de mededeellngen over de. arrestatie der
beide onderwUzerB on was van oordeel dat het
thans^ln lndlë gevoerd beleid-niet het meest ge-
hU teleurgesteld, dat de heer Cra-
heeft gehad hier ln te
ide, ln de meergenoemde
)n woorden. Integondeel
de Visser ronduit spreekt, komt de
r hier met toespelingen.
(interrupties).
De heer K. TER LAAN (s.d.) klaagde over
niet den
-ekken dlei
ergaderlng
rrltlek
den het
Cramer.
En als er van moed sprake Is, waarom heeft
Schouten zich dan niet gericht tegen
daden vrU uit?
De heer K. TER LAAN: Daar zullen we
lader nog wel eens over spreken.
De heer SCHOUTEN. AltUd .nader"!
Do heer K. TER LAAN spreekt van een aller
vinolën: Sumatra, Borneo
k en wenBchelUk. Oaar-
Jet op de belangen van
tsgebleden. Een Indeeling In pro-
De heer K. TER LAAN zegt, dat het ln alle
Jederl"—u~ 1
De
De heer K. TER LAAN, zUn rede vervolgend,
bèroept zich op de woorden van den heerColün
die Lo.v. de muiters zelde: maakt ze maar
t)e "VOORZITTER hamert.
De heer SCHOUTEN: Volstrekt onjuist!
De heer BEUMER (a.r.); HU bedoelt Noske.
De heer K. TER LAAN betoogt, dat de Re
geering door haar maatregelen de schepelin
gen rebelsch heeft gemaakt.
Verder volhardde hU in zUn oritlek op de
aanhouding van de twee onderwUzers.
MINISTER DE GRAAFF dupliceerde.Den hoer
Cramer wees hU er op. dat we in lndlë heb
ben een moreel overwicht, dat we niet mogen
verliezen. Het Ib een fout van den heer De
Visser de realiteit uit het oog te verliezen;
de minister ziet kans, dagelüka uit de dagbla-
stellen, waarin elk staatje uit mlddon-Afrika
nog beschaafd zou schUnen.
Wat de bezuinigingen betreft, Is het de groo-
te moeilijkheid, het practisch bruikbare te vin
den. De heer Schouten bedenke, dat men btj
alle ^bezuinigingen .de kern der zaak moet vaat-
De arrf;stpt'« ver- der be«v Vrijburg en Reew
nader verdedigend, moet de minister deze
VERDERFELIJKE INVLOED VAN
ROODGEKLEURDE BONDEN
Wie beschikt er over het personeel:
de marine of de leiders der
roode bonden?
Men stfhrijft ons van Marine-zijde:
Nog altijd weten we niet zeker, waaraan
we ons te houden hebben inzake de muiterij
aan boord van Hr. Ms. „De Zeven Provin
ciën".
We kunnen aannemen, dat een aantal
commissies op „volle kracht" werkt om de
juiste toedracht ter zake aan ons volk mede
te deelen.
Los van de totale schuld door „rood e"
leiding en inmenging van en met het marine
personeel staat nog de daadwerkelijke schuld
van het oogenbiik.
We hebben te maken:
a. met den commandant en den eersten
officier;
b. met de officieren;
c. met de onderofficieren;
d. met de marineschepclingen;
e. met het Aziatisch personeel.
Ten opzichte van de onder a genoemde
officieren treft het heel diep, dat de com
mandant aan den wal vertoefde, ondanks
de bekende waarschuwingen, en van den
eersten officier is het vreemd, dat hij over
boord sprong-en-de plaat poetste om derr
commartdanL.in telichten. -Hoe meer of we
over deze daad nadenken, hoe minder zeker
of we zijn of we hier te doen hebben met
een moedige houding, 't Zal wel andersom
zijn.
Ons dunkt, dat een manhaftige houding
tegenover de muiters niet zonder invloed
zou zijn geweest en dan hadden we nu gewe
ten of de muiters zulke goedwillige lieden
waren, zooals de roode pers beweert. Nu ja,
dat naar buiten- draaien van de kanonnen
nen met richting naar „de Aldebaran", zal
wel bedoeld zijn als eenvoudige schietoefe
ning.
De houding van de officieren is en blijft
vreemd en ook hun jeugd is geen veront
schuldiging.
Of er iets in een officier zit, moet blijken
uit Je houding tegenover plotselinge moei
lijkheden, en menige 2e luitenant heeft in de
Atjéh-oorlog uitgeblonken door moed, be:
leid en trouw.
We zijn dan ook uitermate benieuwd, wat
of het ooi-deel van de commissie hierover
zijn zal.
Op de onderofficieren is precies van
passing, wat we van de officieren opmerk
ten, waarbij dan nog komt, dat zij Ui et op
hun jeugd kunnen roemen.
Het wil er bij ons maar niet in, dat deze
heeren alleen heil zochten in een negatieve
houding, en het zou ons niet verbazen, als
de „gijzelaars" deze rol met eenig genoegep
hebben gespeeld.
Al met al rijst de vraag of de muiters niet
wat te gauw zijn geloofd bij het aanhooren
van de gewijzigde „machtsverhoudingen".
Wij voor ons hadden meer respect gehad
voor gedoode, verwonde en gevangen offi-
de Overheid
do zaak heeft gegevei
Grdcel. dat de he<
■eldacho voorstelllr
algemei
;en. Heden stemming over de motie-Ter Laan.
Te 6.20 uur werd de vergadering verdaagd.
eieren en onder-officieren, dan nu voor de
blijkbaar vrijwillige machteloosheid, ge
paard gaian de met inlossing van het „eere-
Woord". Dat e e r e woord behoor taan
it. M. de Konin gin en niet aan op
standelingen.
'Voor de houding van de „marineschepe-
lin'gon" (korporaals en minderen) hebben
we geen cent crediet De jongeren kunnen
deze zaak als een avontuurtje hebben opge
vat, omdat ze, weinig militaire vorming als
er tegenwoordig is," de ernst van de kwestie
niet inzagen, de ouderen hehben de leiding
welbewust op zich genomen, terwijl de al-
lerhesten misschien huiverend voor de ge
volgen, ih hun vuistje lachten om de door
hen ook gewenschie loop van zaken of zooals
„Het Volk" het zoo aandoenlijk zegt, de
Interna.ionale in hun gemoed voelden tril
len.
Wij staan dan ook zeer twijfelachtig te
genover de groep „overgebleven getrouwen"
Was er werkelijk zulk een groep geweest,
dan waren er misschien dooden gevallen,
doch haL zeker niet door een „bom", uit
de lucht.
De Aziaten, die in de muiterij de leiding
hadden, kunnen hoogstens uitvoerende
macht geweest zijn. Ze vervulden een hun
door de Europeanen opgedrongen rol.
De wetgevende macht inzake de opstand
hoeft o.i. berust hij een gedeelte van het
Europeesche ^personeel.
Waarom we dit nog eens nader hebben
aangeduid? Heel Nederland, althans het
allergrootste deel van ons volk, verwacht nu
daden" van de Overheid om nu en in de
toekomst te voorkomen, dat de eer van onze
marine nog verder wordt aan|gèrbnd.
Het iS'or ze innige overtuiging, daj schiep
niémand hét gevaar 'ként, dat het marine
personeel oplevert voor het vaderland, als
het gepensioneerd wórdt of me.t
,p a s p o tfr t gaat.
Vooral de gepensioneerden, die zonder zorg
voor hel dagelijksch brood, van iederen dag
24 uren kunnen besteden aan het versprei
den van hun verderfelijke theoricn.
Men vindt ze in den burgerstand terug In
de hoogste functies, wethouder, burgemees
ter, lid van Gedeputeerden en Prov. Staten,
leiders van vakvercenigingen enz., maar al
tijd afgevaardigd door de S.D.A.P. Hun le
vensbeschouwing hebben ze bij de marine
opgedaan en dat moet ons Volk zich goed
bewust zijn.
We meenden de laatste dagen te beluiste
ren, ook ln ordelievende bladen, dat het wel
niet zoo erg geweest zal zijn met het voor
gevallene aan boord van „De Zeven Pro
vinciën."
Welnu, laat het dan nogmaals gezegd wor
den: het is wel erg. Veel erger, dan
men denkt..
Het feit, dat het voorgevallene schier onge
looflijk is, maakt dat men de ernst niet in
kan ziep, terwijl de conclusie daarom juist
andersom moest zijn.
Nu nog een enkel woord over het systeem
van bevordering bij de marine en daardoor
de in de hand werkende idee voor de sociaal
democratische begtnselep bij de Zeemacht.
In het laatst van de vorige en ook nog
enkele jaren in het begin van deze eeuw
hadden we bij de marine eon onderofficiers-
vereepigjng „Admiraal de Ruijter". De naam
zegt ons, dat deze vereeniging, welke fouten
haar ook aankleefden, de militaire verhou
dingen zuiver aanvoelde.
n. 2.00 Fraaie Handwerken.
wenhalfuurtje. 1.00 Bijbellezing
slinga. 6.00 NURV-orgel. 0.45
beid voor onze Jeugd. 6.15 Dr J. C.
d „Jacob Cats". 6.4Ê Knippen en
•ren. 7 00 Weekoverzicht. 7.45
Persbureau: 8.00 Concert NctL
m.. Zangkoor ..Het Lied" te Leoi |.in
K R.O. 8.00 Moi
foon. 10.30 sol
12.15 Luncheon-
t. 11.00 1% nlp-
eeding. 11.30 Sollstencon-
nohconcert. 2.00 Halfuur
2.45 Gramofoon. - 3.00
i dagen. 4.30 Pini
8.01 Vu/. Dloa. 8.05
Lojos? %11.00 uz lDIa'
Hussel (Vlas
1.20 Gramofooi
(Fransch) <509.3 M.) 12.20 Griunofoon. 1.30
Concert. 6.20 Omroeporkest. 6.36 Qramo-
foon. 8.20 Kuaio Symphonle-orkest.
a ven try (1554.4 M.\ 12.20 Orgel. 1.05
Mldlano Studio orkest 3.20 Vesper West
minster Abdy. 4.25 Orkest 6.50 Do grond
Magen der muziek. Bach's orgelmuziek.
Kalundborg (1153 8 M.) 11.21 Concert.
ische Roman»
(1634.9 M.) 5.50
Weerbericht en Ochtendconcert.
mofoon. 3.50 Concert. 4.30 Phllosophlsch©
causeile 4.50 Bekende liederen. 5 50 Col
legium Musicum. 7.20 Toespraak RUkskan-
mgenberg («72.4 M.) 6.25 Gramofoon.
9 35 Menach und Welt. 10.40 Gramofoon.
11.20 Popu'
EEN NACHTELIJKE VELDSLAG
Te Amsterdam is het 's nachts na het
sluiten van de cafó's op het Muntplein tot
een vechtpartij gekomen tusschen mannen
vrouwen. Wat de aanleiding betreft, met
zekerheid staat nog niets vast, vermoedelijk
echter heeft een der vrouwen een aanklacht
tegen een der mannen ingediend. Binnen
korten tijd waren een zeventigtal „heeren"
dames" met elkander slaags, zoodat het
geen verwondering behoeft te wekken, dat
de eene agent, die daar op post was, niet
voldoende was om de gemoederen tot kalm
te te brengen. Spoedig was versterking aan
wezig van het bureau Singel, die onder lei
ding van een brigadier met behulp van sabel
en gummistok al 3pocdig een einde maakte
aan de al te rumoerige argumentatie der in
conflict zijnde partijen. Er werden rake
klappen uitgedeeld, en al heel gauw stoven
de vechtenden naar allé kanten heen. Trou
wens ook onderling was men niet zachtzin
nig opgetreden.
De politie vond nl. een man, die door een
tegenstander zoodanig was toegetakeld, dat
hij bewusteloos neerzeeg.
DE DOODELIJKE DAMP
ln een woonschip te Wiéringen had zich
's nachts kolendamp ontwikkeld; .De beide
pewonérs, de schipper Kooy en zijn vrouw
werden bewusteloos gevonden. De vrouw
wist men na eenige uren weer tot bewustzijn
te brengen, doch de man bleek overleden te
zijn.
12.20 Coi
7 20 Uitzending voor de rtUks-
regeering. 8.40 Omroepklelnorkest. 9.45
Vocaal concert, 10.10 Concert.
-ondon Nat. (261.3 M.) 12.20 Orgel. 1.0S
Orkest. 8.20 Vesper. 5.35 BBC-orkest.
9.55 Concert.
.ondon Keg. (355.9 M.) 10.35 Morgenwtj-
dlng. 12.20 Concert. 1.40 Concert. 2.2Q
Concert. 6.55 Orgelspel. 7.20 WeenscU
I'hllharmonlsch orkest 10.50 BBC-Orkeet.
18 (Faalo Paris]
i. 12.20 Protestantsche causerie. 12 60
est. 6.20 Lezing uit de Horv. Kerk t4
7.20 Omroeporkest. 9.33
RADIO-UITZENDING VERBODEN.
Geen Dnltsche politiek in Holland
Voor den K.R.O. zou gisteravond eea
Duitsche propagandarede worden uitgespro»
ken voor in ons land wonende Duitsch^rs,
in verband met de a.s verkiezingen. De Ra»
dio-eontrolecommissie heeft evenwel telegra*
fisch meegedeeld, tegen deze uitzending be
zwaar te hebben, zoodat zjj niet is doorgo»
INSTALLATIE PRESIDENT ROOSEVELT
Wordt door de K.R.O. uitgezonden
Naar wij vernemen zal de K.R.O. op Zater*>
dag 4 Maart tusschen 6.20 en 6.45 de inaugun
ratie en de daarop volgende inaugurale rede
van den nieuwen president der Vereenigdej
Staten, Roosevelt, uit Amerika relieeren.
Door G. Th. ROTMAN
27. Maar al hl1 plots'ling Jim rntdekt,
Wordt zóó 's mans woede opgewekt,
Dat hij opeens weer loopen kan;
O Jim! O Jim! Je gaat jr finl
Jim, die zich niet wil laten nakken,
Vlucht boven op een stapel zakken,
Waarop de molenaar verdwijnt
En met een groot geweer verschijnt.
if -vs «Sf
„Het schot 'ring af, de rook sloeg neer", 1
Maar daar hét ijs'lijk schietgeweer
Met hagelkorrels was geladen,
Kun je 't gevolg meteen wel raden:
De arme T nn =chnot. met óón schot
Zijn eigen baaltjes bloem kapot;
De witte wolken stoven rond,
Maar Jim was steeds nog kerngezond!
(Wordt Vrijdag vervolgdl
FEUILLETON
„Alles of Niets!"
Twee Hollanders in de wildernis
van Mandsjoerije
Dooi J. A VISSCHER
(12
Oogenblikkelijk volgden zij de bediende
door gangen en kanwrs tot in een galerij,
die rijk was gemeubeld en op een prachtig
onderhouden tuin uitzag.'
Daar stond een bed, waarop een jongeman
lag uitgestrekt, die er blijkbaar slecht aan
toe was. Naast hem zat de chef der Hoen-
goezen aan groote smart tón prooi, die hij
tevergeefs trachtte te verbergen. Hij stond
op, die met een stem door tranen verstikt:
„Och dokter, red mijn jongen. Hij mag
niet sterven, llij is mijn eenig kind".
De dokter trad naderbij en zag terstond,
dat de jongeman wel zwaargewond was,
doch dat het noodverband om de wond hooi
slecht was aangelegd. Hij gaf terstond zijn
bevelen. Zorgvuldig verzorgde hij de vvonde
en legde een nieuw verband aan, terwijl hij
den vader geruststelde, doch voor alle din
gen rust aanbeval.
„Ge meet hier blijven", riep dece. „Hier
blijven en mijn gast zijn. Zeg mij, kan mijn
kind herstellen?"
„Ongetwijfeld", was het bemoedigende
antwoord. „Ik hen er van overtuigd, de'
straits de koorts zal wijken. Ze hebben hem
ongolukkig geraakt, maar doodelijk Is de
wond hoegenaamd niet."
Toen kende de dankbaarheid van den
Hoengoes geen grenzen. Hij wist niet wat
hij de beide Hollanders zou voorzetten. Ze
kregen een der schoonste kamers van het
huis, en het ontbrak hen aan niets. Zij
hadden vele bedienden tot hun beschikking
en vanzelif hoopten zij, dat al deze betuigin
gen van vriendelijke gezindheid hun be
langen straks zeer ter harte zouden komen
De dokter zorgde uitstekepd voor zi'p
patiënt. Reeds na enkele dagen was de
koorts geweken en de vader putte zich uit
in betuigingen van dankbaarheid. Hij had
de beide Hollanders langer bij zich willen
houden, doch reeds waren er dringende
verzoeken ge-komen om hen te laten ver
trekken, omdat men verder het binnenland
in moest
Den laatsten dag liet hij hen bij zich
komen en bood den dokter een groote
geldoüjke belooning aan.
„Kqnt u uw invloed niet aanwenden dat
ons wordt teruggegeven wat ons ontstolen
is?" vroeg de stuumian nogmaals.
De Hoengoes schudde het hoofd en er was
een verdrietige trek op zijn gelaat
„Gij Hollanders zijt koppig!" begon hij.
„Gij zegt, dat ik invloed heb, maar gij over
schat deze Hoe gaarne zou ik u helpen. De
dankbaarheid verplicht er mij zelfs toe, doch
als gij de strenge wetten kende, welke onder
ons heerschen, dan .zoudt gij mij wellicht
bek'liagen over mijn onmacht, doch tevens
erkennen, dat het' mij onmogelijk is. Wat
ik kan dóen doen is dit: Ik zal den stuurman
zoodanige geldelijke bclooning geven af .dq
schatting bedraagt,, die van u werd ge-
eischt Gij hebt dan niets anders te doen
dan te teekenen, dat gij met de uitbetaling
van het u volgens ons toekomende bedrag
tevreden zijt en gij zijt- vandaag nog vrij.
Gij kunt zoodoende alles betalen, wat gij
moest ontvangen".
„Maar dat zou een leugen zijn", riep de
stuui-man. „Wij kunnen nooit accoord gaan
met een diefstal. Derhalve: alles of niets".
De Hoengoes keek verslagen!
„ls dijt woer uw laatste woord?" vroeg hij.
„Ik mag niet anders spreken!"
Een oogenbiik was er stilte.
Tenslotte zei de Hoengoes, na wat op
papier gezet te hebben en dat te hebben ge-
teekend: „Neem dan dit mede en men zal
u overal uitbetalen wat ge noodig hebt voor
uw levensonderhoud. Onze opvattingen zijn
geheel verschillend. Oost en West zullen
elkander nooit als gelijken kunnen ont
moeten. Maar dankbaar ben ik, en dankbaar
wil ik u blijven. En nu vaart wel!"
Daarna drukte hij de Hollanders de hand
terwijl er iets in zijn oog glinsterde, en Jiet
hen gaan.
VIII
Een dag later liepen zij in een karavaan
van dertig Hoengoezen, onder leiding van
den man, van wie ze nu wisten, dat hij hen
haatte en vreesde tevens.
Voorlóopig liet deze 't niet merken, al bleek
het duidelijk, dat hij hun slecht gezind was
en het niet verdragen kon, dat hij hen niet'
mocht belasten met dè zware pakken die de
anderen droegen.
Zonder vriendon waren ze echter niet,
want de twee gewonden, welke de dokter
jhdertijd bij die overval verbonden had,
waren ook bij de troep en gaven telkehs
blijk van hun goede gezindheid.
Zoo ging liet al verder naar het Oosten in
de richting van de rivier de Soengari, die
de grens van het Russisch gebied vormde.
De streek was vrijwel onbewoond. Zij
zagen hier en daar slechts een enkele wrak
ke hut \/aar doodarme, vervuilde wezens
huisden, die in blijkbare angst de troep lieten
voorbijgaan, of waarvan de bewoners b:i
het naderen in de bosschcn waren gevlucht.
Eindelijk bereikten zij eon dorpje met oen
soort markplein, waar omheen gebrekkige
huizen waren gegroepeerd. Toen zij aan
kwamen was er een aantal inwoners ver
zameld rondom een goochelaar, die de dorps
bewoners met bun stompzinnige gezichten
verbaasde met zijn toeren.
Ook de pas aangekomen troep stond een
oo.'.enblik stil, toen de stuurman plotseling
bemerkte, hoe een der Hoengousche gooche
laars uit de zware jas van een der coe-
st houwers een zakje met geld haalde, zonder
dat deze er iets van bemerkta en het bj
ziel stak.
Dat was meet; Jan zijn eerlijk gopioeJ ton
vf[dragen, riij >iep den roover na en vees
!'*n «nthutsten hoer, wat hem v't-s ore-
komen.
Er ontstond eep groot tumult, maar er
geschiedde wat anders dan de stuurman
vei wachtte, want als door een panische
s-.hrik bevangen holde eensklaps do heole
menigte alle kanten uit. Sommigen ver-
dvenon in hun huis, en deden do deuren
dicht. Anderen liepen het dorp uit, het
vrije veld in en in een ommezien was hét
geheele marktplein ledig en waren er ailleen
nog de goochelaars, die naar de Hollanders
opdrongen on hen in hun taal uitscholden
en bedreigden.
De dokter kwam voor zijn vriend op en
hun vrienden onder de vijandige Hoengoe
zen trachtten hun makkers gunstig te stem-
mon, doch de leider vond het oogenbiik
thans goed gekozen om zijn vijanden thans
zijn haat te doen gevoelen.
De Hollanders werden overmeesterd, hun
handen weiden hen op de rug gebonden en
met stokslagen werden zij gedwongen oogen
blikkelijk mede to gaan. Men ging wild
tierend naar een van de huizen, joeg er
zonder erbarmen de bewoners uit en sloot
hen op in een vuil vertrek waar zij in het
donker werden achtergelaten zonder voedsel
Het was oen koude nacht. Er was geen bed
om op te liggen. Zoo zaten de twee gelioeidc
Hollanders op een houten bank en trachtten
elkander te troosten, doch waar het op uil
zon Joopen, vreesden zij elkander te zeggen
legen middernacht hoorden zij heel ztïchl
de deur opengaan doch de dichte duisternis
verhinderde hen ook maar iets tt zien.
Daar fluisterde een stem in gebroken
Kngi If-ch: „Geen vrees, sir, vrienden! Vrien
den! Doch stil zijn, stil zijn!"
Daarna kwamen de onzichtbare bezoe
kers naderbij en elk van hen maakte op de
tast ij een van de gevangenen de banden
los.
„Luister'" zei er een zachtkens. „Vannacht
viij, morgen weer binden. En hier zijn do
dekens. En ook voedsel. Wij vriendon!"
Daa-na verdwenen zij weder even tre-
rulsrhi' s als zij warsri gekomen, doch dezn
ontmoeting gaf hep .weder moed. Zo waren
^och met geheel en al verlaten.
Voedsel was er voor dien nacht overvloe
dig De dekens waren warm en ondanks het
benarde van hun toestand sliepen zij toch
verscheidene uren. Het was nog donker toen
zij weder gewekt werden door dezelfde be
zoekers die hun handen weder bonden, doch
zoo zacht mogelijk.
Zoo wachtten zij den dag af, toen do
barsche geleider in de deuropening ver
scheen en hun gelastte om terstond mede
verder te trekken.
Zij konden niet anders dan gehoorzamen,
doch toen zij zich bij de troep voegden, had
deze blijkbaar hevig ruzie met don geleider.
Vuisten werden gebald en ruw klonken hun
stommen. De valsche Hoengoes, togen wion
allen zich blijkbaar haddon gekeerd, tradit
ie zijn gezag hoog te houden en sprak
dreigende taal, maar eindelijk scheen hij
beangst te worden en schreeuwde een paar
woorden, waarna een paar mannen op de
gevangenen toetraden, hun banden los
maakten en vriendelijk betuigden, dat zij
vrij konden loopen.
Daarna ging men verder, doch uit alles
bJeek, dat zij thans louter dcir vrienden
watcn omringd Dt valsche Ilorngoea liep
vóóraan de troep, met haat telkens blikkend
naar de twee vreemdelingen, doch hij durfde
pi <-r woord tegen hen te zeggen
Na oen mnrsoh vnn rlrio dna;.n nndentoi,
rijn het eerste gouddolverskamp. dat diep
it1 de bosschon was verborgen.
(Wordt vervolgd!