De begrooting
in den Leidschen Gemeenteraad
ZATERDAG 18 FEBRUARI 1933
TWEEDE BLAD PAG.
RMRfiFMFFSTFR FN WFTHOIinFRS' in ernstige studie zal worden genomen, doch
Ispr. wijst er op, dat verscheidene reorgaiü-
saties reeds in voorbereiding zijn.
De heeren Bosman en De Reede hebben
KNAP BETOOG VAN WETHOUDERaangedrongen on hezuiniRinK in de hedrij-
j ven. Dat is inderdaad zeer moeilijk, en B.
GOSLINGA en W. zullen uitzien of zij een geschikt»*)
I adviseur kunnen vinden. Veel critiek is uit-
De socialisten krijgen er van langs geopend op het beleid van weth p.omijn,
doch spr. wijst op de collegiale samenwer-
en W.
WETHOUDER ROMIJN VERDEDIGT
ZIJN BELEID
De Raad komt lang niet klaar
Vergadering van 16 Februari.
In aansluiting bij de straatinakerij van
den middag behandelt de heer S c h u 11 e r
zijn interpellatie over de loonen bij de be
strating. Hij vraagt B. en W.:
lo. Of 't juist is, dat de directeur van ge
meentewerken bekend hee.'t laten maken, dat
in het vervolg het gegarandeerde dagloon
aan de stratenmakers niet meer zal worden
uitbetaald
2o. Zoo ja of dat besluit van B. en W.
of van den directeur uitgaat
3o. Of B. en W. zich of den directeur
■daartoe bevoegd achten.
Vervolgens bespreekt hij zijn voorstel in
zake de uitgifte van gemeentegronden in erf
pacht. welk stelsel hij verdedigt met een
verwijzing naar andere plaatsen. Hij stelt
vervolgens voor arbeiderswoningen beschiK-
Ibaar te stellen tegen een lager bedrag dan
de kostende prijs.
In het uitbreidingsplan zijn de te bouwen
arbeiderswoningen alle geprojecteerd in de
achterhoeken. Daarin zit z.i. geen goede
bouwpoli'iek. Bovendien zijn ze te klem ge
projecteerd.
Spr noemt de bewering van B. en W„ dat
zij met leedwezen moeten overgaan tot sala
risverlaging van het gemeente personeel, een
schijnbeweging. Zij handelen klaarblijkelijk
uit zuivere werkgeverswellust om de loonen
zoo laag mogelijk te maken. Overleg met de
organisatie is zoo goed als niet genlccgd.
Z i. is deze salarisverlaging onnoodig en
spr zal zich verzetten tegen elke loonsveria- pen dan zal spr. voorstellen, gelden uit te
ging in welken vorm dan ook. De R.K. orga- trekken voor de verzorging van het phv
nisatie heeft zelf het voorstel-Bergers afge- sJekn peil van het corps,
wezen. Sp" bestrijdt vervolgens de economi- j Omtrent de witte jassen van de verkeers-
sche iliteenzettingen van den heer Bosman. agenten, zegt spr., dat de commissaris daar
■waarbij hij nog kans ziet een Leidsche firma tegen is, omdat dan de aawijzingen minder
te beschuldigen van het meedoen aan z.g. gPod zichtbaar zijn De kwestie van de ver
fopzet jes" I blindende rijwiellantaarns is in de praktijk
De heer Beekenkamn verwijt de S.D.A.P. j i-|et zoo gemakkelijk; het maken van een
king in het college van B. en W. en consta
teert, dat de politiek van den wethouder van
Soc. Zaken gesanctioneerd wor.it door het
heele college. Critiek op zijn beleid, is cri
tiek op het heele college. Wij zijn niet feil
loos. doch men moet bedenken, tegenover
welke moeilijkheden het college op dit ge
bied komt te staan. Tegenover den heer v.
Eek meent spr., dat de raad niet de plaats
is om politieke propaganda te voeren. De
heer v. Eek is al te zeer overtuigd van de
voortreffelijkheid van zijn methode. Laat hij
nens de bestuurspractijk meemaken en hij
zal zien, dat zijn methode niet feilloos is.
De voorstellen-v. Eek. reeds meermalen in
gediend, ontraadt spr. ook nu. De houding
van den heer v. Eek in zake de Leidsche
Hout verbaast spr. ten zeerste.
Bij de stichting van de Leidsche Hout
stelde de heer v. Eek het tot stand komen
van het bosch boven den vorm. Thans komt
hij daarop terug. Jammer is de verminde
ring van de subsidie, maar de noodzaak van
bezuiniging dwingt daartoe. Het college
ontraadt verder aanneming van het voorstel
v. Eek inzake de muziekuitvoeringen enz
op de drie hoogste Christelijke feestdagen
Evenmin gaat spi. mee met de annexatie-
plannen van den heer v. Eek. Diens voor
stel leidt op het oogenblik tot niets, nu
Ocdep. Staten daartoe weinig bereid blijken
te zijn. Inzake politie-aangelegenheden ver
klaart spr., dat hij geen aanleiding vindt
om thans over te gaan tot aanstelling van
oen vrouwelijke kracht hij de politie. An
dere dingen zijn noodzakelijker.
Overwogen wordt de brandweer onder to
brengen bij de politie. Spr. verdedigt de
subsidie aan de Politie Sportvereen., rmdat
deze verecniging zorgt voor een op peil
houden van de krachten van het corps In
verschillende corp-en is het doen aan sport
zelfs voorschrift Wordt de subsidie verwor-
De indiening van dit ambtenaren-regle
ment heeft vertraging ondervonden, omdat
in de commissie voor GO. besloten is do
reeds uitgewerkte ambtenaren- en werklie
den-reglementen samen te smelten tot een
ambtenaren-reglement Herhaaldelijk is be
weerd, dat met het Georg. Overleg te wei
nig rekening wordt gehouden. Hier is een
bewijs van het tegendeel.
Ook in de kwestie van de salariskorting
hebben B. en W. steeds een geest van toe
nadering getoond, in tegenstelling met de
houding der organisaties. Dal B. en W.
weinig rekening hebben gehouden met de
zienswijze van de commissie ad hoc, is be
grijpelijk. omdat deze commissie onder ge
heel andere tijdsomstandigheden is bijcc-n
gekomen Het rapport van deze commissie
kon niet als basis dienen voor de gezonde
salarisregeling in deze tijden.
De heer Wilmer heeft betoogd dat sala
riskorting slechts als uiterste maatregel
kan worden toegepast. Spr. is het daarmee
eens. De salarissen aijn hier inderdaad niet
hoog, maar de gemeente kan deze bezuini
ging niet missen en meent, dat de vorm
van pensioengelijkmaking de beste weg is.
Dc heer Bergers wil een anderen vorm,
Spr meent, dat het niet verstandig is thans
reeds te beslbsen over dezen vorm. Dat moet
een onzuivere stemming geven. B. en W
stellen voor, om, wanneer principieel tot
salaris-verlaging is besloten de vormkwes
tie uit te stellen, totdat het 0.0 is gehoord
Tot slot verklaart spr., dat hij zich aan
sluit bij de woorden van den voorzitter in
zake critiek op het beleid van wethouder
Romijn.
UW ZENUWEN komen tot rust' kal"
meeren en worden
daarbij tevens fcesterkt door het gebruik van
MIJNHARDT'S ZENUWTABLETTEN
Glazen Buisje 75 et Bij Apoth. en Drogisten.
kiezersbedrog, doch hii heeft zel'f zijn zetel
te danken aan kiezersbedrog.
Ten slotte valt spr. den heer v. Es aan,
xvien hij een duffen .geest verwijt.
Financieele kantteekenlngen
De heer Donders zal rich beperken tot
eenige financieele kantteekeningen Wij moe
ten on.s niet de minste illusies maken van
onze sluitende begrooting. Ook de begrooting
1932 was sluitend en 'och kwam er een te
kort van 4 ton. De post voor werkloozen-
steun zal blijken niet voldoende te zijn. De
crisis is nog lang niet ten einde Ons land
is lang buiten schot gebleven, maar nu zijn
•wij er ook in gekomen en dat blijft zoo in
1933 Gezien de voortschrijdende rationali
satie, zal de werkloosheid vooreerst niet ver
dwijnen. Aan den anderen kant zullen de
opbrengsten der belastingen z.i, niet meeval
len Men kan gemakkelijk praten over het
gjeld halen waar het zit maar het staat vast,
dat dit niet bereikt kan worden door opeen-
tenverhoo.ging op de gemeentefondrsbelastlng.
Z.i. zal het daartoe toch wel moeten komen
en in April zullen de opcenten wel van 60
op 80 moeten worden gebracht De tijd om
ibelastingverhooging toe te passen in den
vorm van plaatsing in de 2e klasse acht spr.
nog niet gekomen. Deze druk op de laagste
inkomens is althans nu niet redelijk,
Eoo'jng er nog andere wegen open staan. De
laagste inkomens moeten bij herklassificatie
meer betalen dan bij een opcenten verhooging
van 60 op 80 het geval zou rijn. Dat acht spr.
onjuist. Van het beginsel der draagkracht
is hieribij niets te bespeuren, evenmin komt
de bevoorrechte positie van kinderrijke ge
zinnen tot uiting. Spr. kan dan ook met
moe.Tijk door de
eischen, welke de rechterlijke macht stelt
De houding van de Spoorwegen is oorzaak,
dat er geen wijziging is gebracht in de re
geling van de taxi's, ofschoon B. en W wel
voorstanders zijn van een opschuifsysteem.
Uitbreiding van het autobusverkeer is in de
stad niet zoo gemakkelijk, mede om de be
perkte ruimte op het Stationsplein, doch
B. en W. zullen elk initiatief in deze zoo
veel mogelijk bevorderen.
De heer Kuiper heeft gewezen op het mot
vervullen van vacatures, doch men wacht
gewoonlijk tot er eenige vacatures zijn. om
wille van de opleiding der nieuwe krach
ten. Spr. kan zich niet vereenigen met een
automatische bevordering in het politie
corps Inzake de verlof-kwestie op 8 Nov.
merkt spr. op, dat op dien dag een meeting
plaats had van de O.S.P. die als Piet Hein
is klein van naam, maar zijn daden zijn
groot
Spr. merkt op, dat bij de aanstelling van
nieuwe agenten niet op politieke kleur ge
let wordt.
Inzake het toestaan van hloempjesdagen
antwoordt spr. den heer Wilmer, dat hij
het bezwaar van het intrekken daarvan ge
voelt, doch het college is daartoe gekomen,
wegens het groot aantal van dergelijke
dagen, wat o.a. de opbrengst van het Crisis-
comité benadeelt. Een nieuwe regeling zal
echter worden ontworpen.
Voor het college is er geen aanleiding om
er bij Reuvens op aan te dringén om de
„Tribune" weer toe te laten.
De weth. van Onderwijs antwoordt
Weth. T e p e was voornemens om in zijn
deze herklassificatie niet meegaan, al is hij afdeeling een kortheidsrecord te slaan in
zich bewust van het feit, dat later daartoe ^eze politieke zesdaagsche, omdat er wei-
wel zal moeten worden overgegaan. Dat njg onderwijszaken ter sprake gebracht zijn
onze financieele toestand nog niet hopeloos doch de aangevoerde pereoneelzaken maken
is, hebben wij te danken aan onze bedrij- het hem onmogelijk.
ven. Wij moeten met die bedrijven dus Hij zaj echter trachten (de beeldspraak
uiterst voorzichtig zijn. Voorstellen, die geld volhoudend) om het tempo van zijn kop-
onttrekken aan de Lichtfabrieken hebben pelgenoot (de voorzitter) bij te houden!
derhalve rijn instemming niet. Spr. geeft De heer Vos heeft geklaagd over do
het college in overweging om de beide voor- traagheid bij het departement van onder-
stellen-De Reede in prae-advies te nemen, j wijs, doch spr. zet uiteen, dat dit niet te
daar de Raad over deze aangelegenheid nog wijten is aan den wethouder, noch aan de
niet oordeelen kan. Het voorstel om de j afj. onderwijs. De heer Vos heeft gepleit
L. D. M. in gemeentebeheer te brengen, zou
noodlottig voor de Leidsche financiën zijn,
omdat Leiden de bezittingen van de Mij
dan zou moeten naasten; hetgeen een ge
vaarlijke zaak is,Aankoop van alle aandee-
len zal met tact moeten geschieden.
Omtrent loonsverlaging zegt spr., dat de
genen, die zich daartegen verzetten, geen
inzicht hebben in de realiteit der dingen.
Loonsverlaging is altijd yog beter dan ont
slag. Wil men geen loonsverlaging, dan
moet men deze gelden vinden door opcen
ten verhooging plus herklassificatie, 't geen
z.i. zeer ongewenscht is.
Overigens kan spr. zich met het beleid
ran B. en W. vereenigen.
De burgemeester aan t woord
een schoolparlemcnt, doch spr. vrees',
daarvan vertraging in de gang van zaken,
hoewel hij nadere overweging toezegt
De heer Wilbrink heeft beweerd, dat niet
de noodige zuinigheid wordt betracht bij d*»
scholenbouw. Doch dat zijn bijzondere scho
len en de heer Wilbrink moet maar eens
informeeren bij die schoolbesturen.
Wat de personeelszaken betreft(In
terrupties; Tempo houden! De tweede sprint
begint!)zal spr. grootendeels verwijzen
naar hetgeen bij de vorige begrootingen is
gezegd. De regeling voor het tijdelijk per
soneel is, dat zij na twee jaar vast aange
steld moeten worden. Los personeel kan
niet vast worden aangesteld, zool an e het
niet gedurende enkele weken tijdelijk is
aangesteld. Geen enkel voorschrift schrijft
voor dat los personeel na zekeren tijd tijde
De Voorzitter constateert, dat de raad lijk moet worden aangesteld Gewoonte is
aanzienlijk ten achter is bij vorige jaren, dat echter wel. Er rijn wel uitzonderingen,
zoodat de begrooting niet in een week zal i doch daar is reden voor, deels om persoon-
kunnen worden behandeld. Het behandelen hjke redenen, deels omdat reorganisatie
van de begrooting is dit jaar geen genoe- plannen in voorbereiding zijn.
gen. In geen enkele gemeente leidt zi. de Reorganisatie-plannen voor het personeel
behandeling van de begrooting tot een der-1 kunnen heter wachten op het nieuwe amb-
gelijke stroom van voorstellen, waarop het j tenaren reglement Laat de heer Scheller
onmogelijk is in te gaan. Spr. geeft de frac- j met zijn voorstellen ook wachten tot die
tieleiders in overweging ora te komen totgelegenheid.
een betere wijze van behandeling der be-1 De heer Scheller heeft een houw gedaan
grooting De wijze van behandeling is ver 1 naar spr. inzake de salarisregeling van los
keerd. De begrooting is toch niet de eenige gemeente-personeel. De wijze van behand»-
zelfs niet de beste gelegenheid om allerlei ling van deze zaak betreurt spr. Deze kwes-
wenschen naar voren te brengen. Men heeft tie had grondiger besproken kunnen woi-
geklaagd, dat de Alg. Beschouwingen een den in een andere vergadering. Het raads-
vergaarhak zijn geworden. Sommige voor- besluit inzake het minimum loon van !os-
Btelïen hadden misschien bij de artikelen personeel is voor tweeërlei uitlegging vat-
besproken kunnen worden, maar het onder- baar. Er zijn nl. twee minima, nl. voor
brengen bij de algemeene besprekingen was j tijdelijke en voor vaste arbeiders. B. en VV.
de eenige manier om de begrooting tijdig hebben gemeend, dat bedoeld is het mini-
onderdak te brengen. De subsidies speciaal mumioon voor tijdelijk personeel. Burge-
moeten in onderling verhand beschouwd meester De Gijselaar heeft zich blijkbaar
worden, anders wordt het een warboel Eo" 1 vergist toen hij indertijd sprak van vaste
groot aantal voorstellen keert jaarlijks terug arbeiders; van een niet nakomen van ge-
hetgeen spr. betreurt, omdat het een be- j dane toezeggingen is geen sprake,
echuldiging is aan den raad, dat deze niet De heer v. Eek wil B. en W. advies doen
de noodige ernst wijdt aan deze voorstellen, i Inwinnen omtrent de invoering van mede-
B en W. zullen er niet veel over zeggen.en zeggenschap. B. en W. achten bet wensche-
ook over de andere voorstellen zullen zij lijker deze kwestie pas aan de orde te stel-
kort zijn. len bij de herriening Van het ambtenaren-
Den heer Wilmer zegt spr. toe, dat de reglement en verzoeken den heer v. Eek
kwestie van concentreerende reorganisatie zyn voorstel in te trekken.
Vergadering van 17 Februari.
i>e vijfde dag der begrootingsdebatten
werd Vrijtiaginiu-aag geopend door wethou
der Tepe, uue Dinsu«ga\ond nog verge en
bad te antwooruen op de vraag iouzaae oe
salaris-regeling vain liet personeel bij tie
raoio-uustnbutie. nel personeel bij deden
uienst past ni geen einteie bestaan-ue Ijojis-
groep en daarom lieeit mem ue verschillen
de groepen van dezen dienst ondergebracht
bij ue toongroepen, welke het beste daarmee
corresponuceren. hen eigen salaris regeling is
er üus niet.
Wethouder Splinter aan het woord
Vervolgens is het woord aan wetihouder
S p 11 aie r tem.;, uie met ue opmerKing oe-
gum uat liet moeiiijut is net ieuer naai uon
zm te wanen, net is wet uiugenjik, zoowei ue
vooisuuwei-s van bezuinigwg ais de vjor-
staJiueiB vain het uitvoeren van groote npeii-
naire wanten te nevretngen. Aan i vooistoi-
Groenevewi om ue inuntiweer ook aiiuerc
liunp uan bij branu te noen vermenen, wordt
leeus voiuaan. net reoigaiiisutiepian zal dn
Uitwijzen, spr. goen zijn vemazing te ken
nen over liet otioog van üen neer ocnuuer.,
Ue vraag is bij new ojigeitowen wie nu eigen
lijk. ue uacueieiuer uer s.u.a.p. is.
Wat ue neer bcnuner over gemeente wer
ken nteu gezegu is neueuen aire peil en spr.
uit üauitegenover eeu scnerp woord van pro
test. reuer, ure uezen urenst van nabij kent,
weet, ua. ueze zeer goeu functioneert en
voisueni geen „jaiwoeris. De neer bohuller
zou in aires women tegengewerkt? Volt
maaiti onbegrijpelijk, in ue comm. v. fabri
cage vvorat alujïl ailes zaaenjK uehanuerd.
Dat de lieer Scuülier wei eens zijn zm met
krijgt, is begrijpelijk. De reuen, waarom uan
het jongste verzoek van den heer S. aan
den directeur von gemeentewerken niet
voldaan kon worden, was dat de heer S.
te veel vroeg.
Inzake de \asie aanstelling van straatma
kers, antwoordt spr. dat ueze menseden
moeten wachten op de a.s. reorganisatie. De
heer Schüller beweert, dat er bij de plant
soenen zes mensehen uit bezuiniging ontsla
gen zijn, doch deze zijn ontslagen omdat er
geen werk voor hen was. Spr. geelt toe, dat
net rapport van de reorganisatie-commissie
van uen plantsoenuiens. rang weg blijft, uur
deze zaan verdient van alle kanten goed be
keken te worden. Inzake de beerputten /.ijti
B. en VV. nog steeds wachtende op een rap
port van den heer Huurman.
in samenvoeging Bouw- en Woningtoe-
richt zaet spr. geen heil. Bezuiniging geeft
dat nieti Als de heer Schüller deze zaak in
de comm. v. fabricage wil brengen, zegt spr.
toe de kwestie daar met hem te bespreken.
Up het sys.eem van eigen beheer in t alge
meen gaat spr. niet nader in. Zijn standpunt
omtrent de voordeelen daarvan is bekend.
Uns schilderwerk is zoo weinig, dat -i^m
beheer geen invloed zou uitoeienen op de
staat der werkloosheid. En moeten die z.g.
„martbaasjes" ook niet leven. De directeur
van gemeentewerken constateert, dat het
eigen beheer-systeem blijkens de ervaring
duurder is dan aanbesteding. Daarom is ook
het brengen van alle straatmakers werk in
eigen beheer om economische redenen niet
aam te bevelen. De directeur heeft een oere-
kening gemaakt voor eigen beheer en vour
aanbes euLng; aanbesteding bleek circa £0
pet. goedkooper.
De heer van Eek: Is het dan ook even
goed?
Wethouder Splinter: Die vraag had ik
wel vernacht evenals die andere omtrent
de arbeidsvoorwaarden. Er wordt steeds
nauwlettend toegezien, dat geen knoeiwerk
wordt geleverd, noch de Arbeidswet wordt
overtraden. Bij eigen beheer is ontdekking
van khoeiwenk veel moeilijker. Het voorstel
Schüller (dat hij tussohen haakjes vergeten
heeft te verdedigen) om bij aambesteding in
het bestek voor te schrijven, dat aan de
straatmakers dezelfde loonen moeten worden
uitbetaald als aan de gemeente-straatmakers
kan spr. niet aanbevelen. Dam hebben wij
geen aanbesteding noodig.
inzake het uitgeven van gemeentegrond
in erfpacht zet spr. nogmaals zijn stand
punt uiteen. Wie grond in erfpacht wil heD-
ben, kan dit krijgen, doch spr. is tegen de
verplichting om grond in erfpacht uit te
geven.
Veel heeft de heer Schüller gesproken
over het vervoer van materialen in eigen
beheer, dat zou een bezuiniging beteeke-
nen. Hij heeft zich daarbij gebaseerd op eén
rapport van 1930, toen men nog geen prac-
tijk had van aanbesteding op dit gebied.
In 1932 heeft men dat vervoer voor het
eerst aanbesteed en dat bleek veel goed
kooper. Dat is wat anders dan bezuiniging!
Kamende op de werkverruiming en werk
verschaffing gaat spr. na de merites van
het voorsteJ-vam Stralen om verschillende
groote wierken in versneld tempo uit te voe
ren. Het college zou dat ook gaarne willen
maar Ged. S.aten willen hun goedkeuring
niet geven, tenzij er geleend wordt en dat
wordt bezwaarlijk. Toch is er nog heel wat
werk in uitvoering, tot 'n rond bedrag van
f 380.000, terwijl er verschillende werken
dit jaar uitgevoerd zullen worden tot een
totaal bedrag van I 822.350. Het Levenduul
zal, behoudens financieele moeilijkheden,
zoo spoedig mogelijk gedempt worden,
waarvoor f335.000 zullen benoodigd zijn.
Een onderzoek wordt verder inges eld naar
de mogelijkheid van dem aanleg van sport
velden enz. enz. Men kan dus niet zeggen,
dat B. en W. niets doen om de werkloosheid
♦e bestrijden.
De heer van Stralen: Wat hebben wij
aam werken opt papier. Straks komen Ged.
Staten weer.
Wethouder Splinter: Dat kunnen wij
toch niet helpen. De heer van Stralen wol
dat de gemeente in atie bestekken zal doen
opnemen een bepaling, dat Leidsche arbeiUs-
kracinen aangestelu worden, uouli dat Kan
de gemeente niet. Bij de bouwvereen.
b.v. \erzet de regeering zich daartegen. Z.i.
doet de gemeente voldoende inzaice het
bouwrijp maken van grond; op het oogen-
blik is er geen behoeite aan meer bouw
grond.
Up de vraag van den heer Kooistra naar
de bouwplannen dei- woningbouwveieenigm
gen, deeit spr. hem het een en ander mede,
Ue plannen van de Eendracht en Eensge
zindheid zijn op het oogenblik in Den Haag,
dat van Tuinstadwijk moet gewijzigd wor
den. Dat de woningen niet groot genoeg
moch.en zijn, is niet juist Men wilde echter
woningen van f bouwen en dat is m dezen
tijd geen huur voor een arbeiderswoning.
De plannen van de Goede Woning hebben
vertraging ondervonden, zonder schuld vr.f.
de gemeente, Ons Belang wilde voortuintioe
hebben, hetgeen niet kon worden toege
staan. Het voorstel-Kooistra inzake een over
zicht voor de woningen naar de huurwaarde
heeft geen zin. Wat bedoelt de heer Knuttel
met zijn voors.ei om de werkloosheid tc be
strijden o.a. door woningen te doen bouwen?
Het voorstel om de gemeentewoningen in
eigen beheer te nemen bestrijdt spr. inet
een verwijzing naar de begrooting van ver
leden jaar. Hoe kan de gemeente nog soepe
ler zijn dan de vereeniging in het afgeiloopen
jaar geweest is. Mevr. de Cler wil woningen
doen bouwen voor ouden van dagen, maar
spr. kan de aangevoerde bezwaren tegen üc
bestaande gestioh.en niet zoo erg vinden.
Voor speciale gemeenitebouw is z.i. geen uom
leiding. De heer Schüller wil grond geven
aan bouwvereenigingen beneden den kost
prijs, maar dat gaat riiet; dat zou verkapte
subsidie zijn. De bewering, dat arbeiderswo
ningen weggestopt worden in de achterbuur
ten, is onjuist, zooals ieder cons.ateeren kan.
Inzake de gevraagde verbreeding der Plan
tage zegt spr. dat dit zal worden voorge
steld. Het antwoord op alle drie vragen van
den heer Schüller inzake de salarisverlaging
der straatmakers luidt ontkennend. Alleen
de salarisverordening is hier van kracht.
Antwoord van wethouder Goslinga.
Wethouder Goslinga (a.r.) sluit zich
bij den voorzitter aan, wat betreft de wen-
schelijkheid van bekorting der algemeene
beschouwingen. Hij komt op tegen de bewe
ring van den heer Schüller, als zou de heer
Beedtemikamp zijn zetel te donkern hebbem
aan kiezersbedrog. De heer Beekenkamp is
gekozen op voorkeurstemmen, doch dat is
geheel regelmatig geschied. Noch moreel
noch wettelijk is er iets aan te merken op
de rechtmatigheid van de zetel van den heer
Beekenkamp. Aangaande de huumivellee-
rimg merkt spr. op, dat deze kwes ie niiet
zoo gemakkelijk is. Het plan van de Een
dracht kan niet in de huurnivelleering wor
den opgenomen. Conversie van leeningen,
waarop de heer Wilbrink had aangedrongen,
heeft voortdurend de aandacht van B. en W.
De voorstellen inzake huurverlaging zijn
niet voor uitvoering vatbaar. Dat ligt niet
in de macht van B. en W., zelfs niet voor
de gemeentewoningen, waarvoor men nog
de medewerking van het Rijk moet hebben.
Met medewerking van de Regeering kan
men overgaan tot verlaging van annmlteiten
door conversie van «teatsleeningen, maar
dat is ook al het eenige.
Komende tot de gemeentebedrijven be
strijdt spr. het voorstel-Knuttel tot verlaging
der gas- en electriciteitstarieven voor de
werkloozen, welk voorstel de gemeente 3'/,
ton per jaar zou kosten. J>e heer v. Eek heeft
eveneens voorstellen ingediend om de tarie
ven te verlagen ten bate van de werkloozen,
Deze bedraden kan de eemeente niet missen,
doch ook dat zou 1 179.000 per jaar kosten.
De tarieven zijn hier overigens niet te h<x*r.
Inzake de gevraagde afschaffing der weeg-
loonen zegt spr., dal het volmaakt redelijk
is., dat voor bewezen diensten retribution
worden geheven. Wanneer wij dat principe
verlaten, waar blijven wij dan? Spr. moet
als wethouder der financiën vasthouden aan
elke ontvangst
Spr. sluit zich aan bij de woorden van den
heer Donders in de kwestie van de L. Duinw
Mij. Het onder gemeentebeheer brengen kan
niet eerder geschieden dan in 1936; tot zoo
lang heeft de L. D. Mij. concessie. De raad
hoort zoo weinig van den gang van zaken
doch hij kaai kennis nemen van de overzich
ten. Statutenwijziging komt spoedig aan de
orde, evenals de benoeming van een nieuwe
directeur.
De heer v. Eek heeft weer dezelfde argu
menten aangevoerd voor rijn voorstel inzake
de levensmiddelenvoorziening. Spr. gaat er
niet verder op in. Het verwondert hem, dat
de heer v. Eek dit jaar weer niet gekomen
is met het voorstel om al het weiland te
scheuren. Het voorstel-Groeneveld inzake 'n
centrale autogarage kan spr. niet aanbeve
len, er is totaal geen behoefte aan.
Spr. beantwoordt daarna de gemaakte op
merkingen inzake de kapitaaldiensL Vijf
jaar heeft spr. tihans „financiën" beheerd
(Stemmen: het eerste lustrum) en hij gaat
na, hoe in die jaren de schuldencijfers ge
stegen rijn nd. van 4 millioen tot ongeveer
4 milliioen 7 ton. Dat is een betrekkelijk gun
stig resultaat. Wie in een goede conditie is,
moet zien erin te blijven. Daartoe moeten
wij een sluitend budget houden, anders is ae
gemeente niet meer credietwaardig. De heer
Splin.er heeft mooie plannen, maar laat mei*
dan toch zorgen, dat ik een sluitende be
grooting heb, anders komt er niets van te
recht. Het is onmogelijk aan den eenen kant
de inkomsten te willen afnemen en aan den
anderen kant aaoi te dringen op de uitvoe
ring van steeds meer productieve werken.
De s.d.a.p. afgestraft.
Geen grooter ramp kan de Leidsche werk
loozen treffen dan aanneming van de voor
stellen der s.<La.p. en verwerping van de
vooretellen van B. en W. De ware vrienden
van de werkloozen zitten niet links, maar
hier achter de groene tafel. Met zinJooze pa
pieren voorstellen der s.d.a.p. kan ik het
Levendaal niet dempen: daar hebben de
werkloozen niets aan.
Vijf dagen is de s.d.a.p. aan het woord gu
weest, maar een financieel program heeft zij
niet geleverd. De gemeente kan eischen van
de opposiiie, dat rij weet hoe deze zal re-
geeren als zij aan het bewind komt. Dat is
de eerste eisch van parlementaire democra
tie. Maar de s.d.a.p. kan niet zeggen, hoe zij
het klaar denkt te spelen de stad te besturen
aan de hand van dergelijke voorstellen.
Het onderwerp subsidie is een pijnlijk on
derwerp. Alle instellingen, die vroeger ge
subsidieerd werden. *;bben hun nut. dat is
begrijpelijk, maar w** moeten bezuinigen.
Waarom verzet men zich daartegen zoo nte»
hand en tand? Zelfs de subsidie aan het
Leidsche Muziekcorns wil men houden; zelfs
dat kleine offer wil men niet aanvaarden.
Deze subsidie verlaging is een onderdeel van
het dekkinesplon. Wie een onderdeel daar
uit wil lichten, moet er wat anders voor
aanwijzen. Laat rnen niet al te veel verwach
ten van subsidies; nero do subsidie weg en
men prikkelt het particuliere initiatief. Spr.
vera et zich ook legen elke uitbreiding der
subsidie, zooals eenige leden hebben voor
gesteld.
He>t vooretel-Huurman (f 4000 voor Reu
vens) kan Spr. echter ook weer niet aan
vaarden; dat zou het voortbestaan van de
leeszaal „Reuvens" ernstdg in gevaar bren
gen.
Het voorstel-Coster (gratificatie L. Mm
Corps) kan Spr. niet overzien.
Inzake de herclassificatie zegt Spr. dat er
reeds tientallen gemeenten zijn die deze
stap hebben gedaan. Spr. vindt dit een zoo
belangrijke kwestie, dat hij voorstelt dn en een verzoek
onderwerp aan te houden, ten einde de te
genstand van de heeren Donders en De
Reede te kunnen overwinnen.
De wethouder breekt thans zijn rede af
en de vergadering wordt geschorst tot des
avonds 8 uur.
Wethouder R o m ij n Wie is een gevat
gene?
De heer van de S.D A P. zijn ze'f gevan
genen van het partijbestuur. Zij zijn ni«
vrij om te stemmen zooals zij willen.
DE
AVONDZITTING
De heer Knuttel wil de werkloozensleur
losmaken van de rijksregeling. p" 1
De raad heeft die rijksregeling aanvaart/*00
om financieele redenen Opgeven daarvuP081
is allerminst verstandig De heer v. SlraleM®nc
heett 2 voorstellen ingediend om de z.#eflet
tie-norm tijdelijk buiten werking te stc!lej|oerr
te dienen om de regel irc®?
groote plaatsen te verkrijgen Var,
zoo'n verzoek stelt spr. zich niets voor Ar
de heer v. Stralen eens wethouder was ...f?
De heer v. Stralen: Ja een roode wet „j,
houder zou beter zijn. pe
Wethouder Romijn: U zoudt het betcLur|
kunnen, maar u mag niet van uw fractiijrer
Wie sprak daar van gevangene? De kwestiLorf
I van de 2de norm is in serieuze bespreking
Na heropening der vergadering zet wet
houder Goslinga zijn rede voort over de
voorgenomen wijziging van de afschrijvin
gen bij de Lichtfabrieken. De heeren Ie
Reede en Bosman hebben da' plan bestreden
i doch op geheel verschillende gronden. Dit
ondewverp is niet zoo gemakkelijk. Het voor
stel is gedaan om de gemeente aan meer
I winst te helpen. Is dat verantwoord? Ann-
vanke'ijk was spr. van plan de afschrijvin
gen op het vernieuwingsfonds 'e haiveeren
De directie was daar tegen doch stelde voor
de gebruikelijke toevoeging van 2 op de
1 arsehrijving aan het vernieuwingsfonds aoh-
terevege te laten en de reserve-machines,
i welke niet meer in werking zijn, niet meer
af te schrijven Zoo kwam er minder geld
op de exploitatie-rekening en meer geld voor
winst vrij. De gelden van het bestemmings-
1 fonds worden niet overgeheve'd, zooals de
heer de Reede zegt, doch gebruikt voor de af-
schrijving der activa. Spr. heeft het plan
j van B en W. laten toetsen door het accoun-
tantskantoor Borret en de Jonge dat de
financiën der Li oh t fabrieken geregeld con
troleert. Deze zaak is dus van alle kanten
I bekeken. De heer Bosman verbaart zich over
de dwaasheid om te zeggen, dat daardoor
de kostprijs verlaagd wordt, maar dat is toch
i maar juist. De kostprijs is een boekhoud
kundig begrip, dat berekend word' uit aller-
lei factoren, o.a. de afschrijving. Spr. verzet
I zich te.gen de suggestie van den heer Don-
I ders om deze zaak aan te houden en nog
eens het advies in te winnen van de com-
mirsie-de Reede-Bosman. De heer Bosman
heeft deze politiek gelijk ges'eld met leening.
Er is een hyper-voorzichtige afschrijvings-
politiek gevolgd en deze laten wij nu vallen.
Alschrljvingspolltiek geweest tusschen de Vereen, v Neder'an
sclie Gemeenten en den minister.
Op de voorstellen van mevr. Braggaaune
inzake M. Hulpbetoon gaat spr. niet ii^pi
Eerst dient het rapport der reorganise! i£)
commissie afgemaakt te worden Spr. zal of Ui
spoed aandringen, want het werk stape|e b
zich op tot ondragelijke hoogte. teer
De heer v. Stralen heeft verder critic^ld
uitgeoefend op den gang van zaken bij dei ,.d
dienst v. soc. zaken, uoch als ne heei \tnell
Stralen gelegenheid kreeg om dat nadebuib
non «e toonen, dan weet hij weinig aan tdaai
tornen. Komt de subcommissie te weiuimee
hijeen? Spr. kan geen ijzer met handeier
breken. Er is geklaagd over de regeling va*oer
de ontwikkeling en ontspanning voor dl O'
werkloozen. Juist om het contact met dW> 1
vakorganisaties te krijgen, hebben B. en W. dj
dez zaak in handen gesteld van een sub®^
commissie van het ciisis-comité. Toch u <j(
het weer niet goed.
ln zake de brandstoffenverstrekkmg deel! 0
spr. mee, dat hij bezig is te onderzoeken oP.',®
hij iets andere zal doen verstrekken daif!l;
parelcokes.
De heer Knuttel wil de werkloozen vrih8^
laten baden. B. en W. zijn bereid om deze*8;
kwestie in praeadvies te nemen.
De zaak van de subsidie aan het consul'q
tatiebureau voor moeilijke kinderen is nos n
in bespreking, en spr. begrijpt dan ook da^
praematieve voorstellen van mevr. Brag«pj
gaar en den heer Wilbrink niet. ,vs
Spr. ziet verder het nut van het voorstel£nf,
mevr. de Cler inzake instelling gemeentel «p
lijke commissie voor blindenzorg niet in^g.
Een gemeentezaak zou alleen maar finan^oe
ciën eischen. pee
Invoering van een tandheelkundigeitya,
- dienst is thans onmogelijk. Wellicht kan de^p
dat is toch wat anders dan leenen. 't Is een reorganisatie van de schoolartsendienst be-*oe
aanspreken van spaarpotten, evenals het ter afgewacht worden. Verder zijn er roereet
aanspreken der reserves Wij moeten dat met j ganisatieklassen inzake de Stedelijke Werkrrc
voorzichtigheid doen, dat spreekt vanzelf. inrichting.
De salari/ïkorting is bittere noodzaak. Wie Tenslotte komt spr. nog eens terug op zijn I
een vaste betrekking heeft, is nog in een wethouderszetel„ floi
gunstige positie tegenover de velen, die geen j Hij is zijn wèthouderlijk leven nog nietten
betrekking hebben. Sommige ambtenaren moe en op aller steun en medewerwil
hebben nog een gunstige pensioenregeling kjnfr ste
en thans is het de tijd om aan deze vrijgevig Einde eerste lnstan4iehoi
heid een einde te maken. Als er één s'and ejr
is, die belang heeft bij het financieele even-De eerste instantie van de Algem. Be-i
wicht bij de publieke lichamen, dan is het schouwingen is hiermede ten einde. ^>1
de ambtenarenstand en toch is er een maxi- De Voorz. wijst op de onmogelijkhei<fcu
mum verzet juist bij hen te bespeuren. Nie- Van afhandeling der begrooting in dezejep
mand der opposanten heeft echter een ande- week. Van den anderen kant dient de tnrhve
ren weg kunnen aanwijzen. Een zwak punt jate begrooting onder dak te komen. Spr.ge'
in het. voorstel-Bergers is dat de loonen van wenscht in ieder geval, dat vanavond nogpii
los- en tijdelijk personeel er ook door aan- de motie-Bergers wordt afgehandeld, ten-|ei
ge'ast worden. Hier worden alleen gegrepen einde de volgende week het G.O. te kunnenjnn
degenen, die uitzonderlijke gunstige pensioen
regeling hehben Naar zijn gevallen zal het
heele pereoneel ten slotte moeten komen tot
een pensioenkortin* van 8Y2 B. en W.
hebben deze pos', niet beschouwd als een
sluitpost Het nadeel van het voorstel-Bergers
is dat allerlei jonge ambtenaar'ijes moeten
meebetalen om de andere ambtenaren in het
genot te laten van Vz meer.
De S.D.A.P. wensoht forschen strijd tegen
de regeering, maar dat brengt geen geld in
't laatje. De wet-de Geer heeft onvoldoende
gewerkt, maar in deze abnormale tijden faal'
elke regeling Geen enkele regeering zal zoo
gek zijn, om aan de gemeente de sleutels
van haar brandkast in handen te geven. Met
papieren reqriesten bereikt men niets. Zelfs
een socialistisch stadsbestuur als van Zaan
dam meet bezuinigen. Wat is het alterna
tief van het aannemen der begrooting? De
communistische heilstaat soms?
De zwarte kat
Inzake het denkbeeld van concentreerende
reorganisatie zegt spr., dat dit onmogelijk is
zonder personeel-ontsl:»;. Wie de verbinding
van deze twee elementen toch zoekt te be
reiken is als een blinde, die in een donkere
kamer zoekt naar een zwarte kat, die er niet
is. (Hilariteit)
De heer Bosman heeft over de ziektewet
gesproken, maar met een andere regeling
krijgt men dit 6 zieken niet weg. De con
trole zal echter verscherpt worden.
In tegenstelling met den heer de Reede is
spr. minder optimistisch inzake de raming
der inkomsten. De bedrijven hebben over 't
algemeen niet kwaad geboerd, al kan er wei
nig over den dienst 1932 gezegd worden,
't Kan wel eens tegenvallen. Wij moeten
voorzichtig financieren, want de toekomst is
somber. De vooretellen-serie der S.D.A.P, is
een wanhoopskreet. Men weet niets anders
te produceeren dan een reeks onuitvoerbare
voorstellen De katholieke arbeidere gaan
daar niet met mee omdat zij verstandiger
zijn. Spr. doet ten slotte een beroep op allen,
om de begrooting, door B. en W. opgeste'd,
te aanvaarden. Dat er een plat-materialis-
tische geest uit spreken zou, zooals de heer
Manders meent, kan spr. niet zien. Met Gods
hulp moeten wij door de slechte tijden heen
en zullen wij er komen.
De man die de klappen kreeg
De motie-Bergers aangenomen
De heer Knuttel zal in elk geval tegen
stemmen. De normkwestie interesseert hem,
niet. p
De heer V e r w e y verklaart, dat de s d.
a.p. eveneens zal stemmen tegen iedere sa
larisverlaging. L
De motie-Bergers om uit te spreken datp
het noodzakelijk is oo de loonen en de sala- ta
rissen van het g-emeente-personeel een kor- h,
ting toe te passen tot een bedrag ongeveer L
gelijk aan hetgeen door het college van B.
en W. wordt voorgesteld, wordt aangenomen ta
met 19 tegen 13 stemmen. Ijc
Tegen: da s.d.a.p. en de heeren Knuttel L
en Manders. U
De vergadering wordt daarna geschorst r
tot een nader vast te stellen datum, ver- p
moedelijk 27 Febr. as.
STADSNIEUWS
VAN HET STADHUIS
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Gezien het verzoek van a. de N.V. „Het
Motorhuis" om vergunning tot het oprichten
van een motor- en autoherstel plaats en twee
ondergrondsche bewaarplaatsen voor ben
zine in en bij het perceel Morschsingel No.
la, bekend Gemeente Leiden, Sectie A. No.
1300; b. A. Crama om vergunning tot het
oprichten van een inrichting voor het be
werken. rooken en zouten van vleeschwaren
in het perceel 3e Groenesteeg No. 58. ka
dastraal bekend Gemeente Leiden, Sectie 1
No. 2114; c. W. F. de la Rie om vergunning
tot het oprichten van een inrichting
het bewerken van vleesch in het perceel
Clarasteeg No. 18, kadastraal hekend Ge
meente Leiden, Sectie H Nis 1178, 1177 en
2126;
Gelet op de artikelen 6 en 7 der Hinder
wet;
Geven kennis aan het publiek, dat ge
noemde verzoeken met de bijlagen op de
om ue verklaring van uen vuurzmer ni&ajie nueuiue venueneu uici ue uij 10.5e 11 ujj ue
de homogeniteit van het college. Spr zou I Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd
niet in staat geweest zijn, zijn 'aak te ver- zijn:
vullen zonder steun van het college. Hij I
ondervindt trouwens van alle kanten steun
en is daar dankbaar voor. Daarom deert
hem de hier gevoerde critiek minder dan in
andere omstandigheden het geval zou zijn
geweest. Zelfs de bedachtzame heer Wilmer
heeft spr. gekapitteld Waa-om? In welk gen, dat niet tot beroep gerechtigd zijn zij,
opzicht ben ik te veel rekenmeester geweest?, j die niet overeenkomstie art. 7 der Hinder-
vraagt spr. De rekenmeester is de wethouder 1 Wet voor het gemeentebestuur of een zijner
leden zijn verschenen, ton einde hun bezwa-
alsmede dat op Zaterdag, den 4 Maart 1933
des voormiddags te half elf uren in het per
ceel Breestraat 125 (Bureau van Gemeente
werken) gelegenheid zal worden gereven
om bezwaren tegen deze verzoeken in te
brengen, terwijl zij er de aandacht op vesti-
van financiën.
Dat hij geen rekenmeester is bewijst spr
met enkele voorheelden. Men heeft hem te
weinig soepelheid verweten. De een heeft
hem een minister genoemd en de onder een
loopjongen, een beroep, dot hij den gulden
middenweg bewandelt. Dc heer Wilbrink
heeft als voorbeeld de kolenhonnenkwestie
van de vorige raadsvergadering aange
haald, toen spr. gren toezegging wilde uor*i. j
Achteraf is het maar goed gebleken, dat I
spr. geen toezegging heeft gedaan.
Van de crii'ek van den heer Elkerboutt
hegrijpt spr. niets. Hij weet n'et waar dat'y"'
op gedoeld heeft. De heer v. Stralen heefth
spr. gemis aan sociaal gevoel verweten.
Spr. accepteert dat niet van den heer van
Stralen. De heer v. Stralen ïad op spr.'s
stoel moeten zitten Als hij het beter weet
kan hij spr.'s stoel innemen.
1 De heer v. Stralen: U bent een ~e-
I Vangene.
mondeling toe te lirhtrn.
Leiden, 18 Februari 1933.
A VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
BURGrR' 1JKF STAN
GEBOREN: Jan Herman z v G J Bnuwrr.ees-
r en J de R00U IJme z v L NUholt en C
Klaveren Hendrlka d v G A de Vries en
Gross Maria Johanna d v A M Sllniïor-
Kind en E H Kraan Catharlna d v A Bell en
H v ri Vos Johanna d v J A v Eek en J d
I.lnden Fieuna GenovevaJeane d v J Ravens
heiprni en L M Hanno
OVERLEDEN: B v phker. man. 69 J.
311 J C G de TI.01
- G C ZwaanW(Inborst
dr l
mnd.