|linuiir £riJlsri)r VERVROEGDE VERKIEZINGEN Aan hei Nederlandsche Volk N.V. HOUTHANDEL j. VAN SCHI.'NDEL CO. ABONNEMENT: Per kwarfan' In I allien en In plnnt- gpn wnnr n aguitsrhnp gevestigd Is f2 35 Franco per pnsi f 2.35 poi*iok«>*ten Pel week f 0.18 Vihh her Buitenland bij wekplijk- irlie zending 4 50 By (hifjt'li|k.-( ho zending 5.50 Alles bij vooruitbetaling Lossp nummers 5 cent mei Zondagsblad 7Va cen* Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 No 3895 ZATERDAG 18 FEBRUARI 1933 tDï.BTEN tEN Van I tot 5 regelsf |.19ty Elke rvgel meer •r.gpz Mededeelinseo van I —5 regels m tJ Elke regel meer1.11 Ril mntrnrt helangriike korting. Voor tier pevrnc<*ii aan t bureau Wordt berekend f 0.10 13e Jaargang Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD Om de bezuiniging Men kan hartgrondig betreuren, dat het conflict tusschen Regeering en Ka mer tot stagnatie op wetgevend gebied leidt en toch juichen over het gevolg: 'de vervroegde verkiezingen. Om velerlei redenen zelfs. In de eerste plaats deze, dat er nu een paar maanden korter gelegenheid zal zijn voor demagogische verkiezings actie en verleugening van ons volk. Want waarlijk, als men ziet, hoe het nu reeds gaat, dan houdt men zijn hart j vast. Sterk is het koor van hen, die alles aan de regeering wijten en het arme volk in de waan brengen, dat het met de crisis en haar gevolgen heel anders zou staan, wanneer zij maar eens op de plaats zaten van de stuntelige en stum perige ministers, die thans de teugels in handen hebben. Zóó, voor de vuist weg, slaan we een verslag op van een rede welke Prof. dr. J. A. Veraart hield en waarin deze lei der der nieuwste Roomsche democratie juicht over het feit, dat „de Tweede Kamer ten slotte deze machtelooze re geering geremd heeft in haar bezuini gingsmanie en ontwrichtingswerk*'. Deze regeering, die niets deed voor de i werkloozen en tegen wie het Nederland sche volk met overweldigende meerder heid straks zal zeggen: „Gaat naar huis met uw ministers, die voor het over^roote deel het niet hadden mogen wagen, aan een minister schap te denken, en die, toen het we reldleed der crisis aanbrak, de eerste de beste gelegenheid hadden moeten aan grepen, de groote taak uit handen te geven en aan sterker handen over te dragen." Zóó spreekt nu nog wel een profes sor; ja een professor in de economie. Wat zal men daii van anderen, die geen professor zijn en niet in de economie docéeren of studeeren, verwachten? Want opvallend is, dat, wanneer men het vrij uitvoerige verslag doorleest, men geen woord en geen letter vindt, waaruit valt af te leiden, hoe die „ster ker handen" de regeeringstaak zouden willen dragen. De „bezuinigingsmanie" breken is niet zoo moeilijk als de wel vaart op te bouwen. In de politiek zijn er sloopersfirma's genoeg en er worden nog dagelijks nieu we gevormd; het is ook een voordeel van de vervroegde verkiezingen, dat het stembiljet misschien niet - zóó groot wordt, als ons anders te wachten stond. Sommige politieke tinnegieters zijn nog maar pas begonnen om een „partij" in elkaar te soldeeren en hopelijk komen ze thans niet alle bijtijds gereed om de wanorde aan de stembus te vergrooten. De verkiezingen in het vroege voor jaar; het is nog zoo verkeerd niet. Ook niet, als men rekening houdt met de oorzaak van het conflict. Het is wel zeer merkwaardig, dat nagenoeg alle groepen, die hier schuldig staan, de beteekenis van het conflict zooveel mogelijk verkleinen. Dat deed ook mr. Veraart in zijn rede, maar met zijn gewone onvoorzichtigheid en na- iveteit voegt hij er onmiddellijk aan toe: gelukkig heeft eindelijk de Kamer de bezuinigingsmanie der Regeering geremd. Neen, zoo zullen de christelijk-histo- rischen en liberalen, ja zelfs de vrijzin nig-democraten niet spreken. Zij her halen tot vervelens toe, dat de bezuini ging, waarover de Regeering een prin- cipieele uitspraak vroeg, de moeite niet waard was. En eenzijdig als de men- schen nu eenmaal zijn; een gebrek dat in de politiek eerder verergert dan af slijt zij vinden, dat de Regeering de verwerping veel te hoog aansloeg; dat zij zelf een conflict riskeerden, wordt zonder erg verzwegen. De verklaring luidt dan: voor ons was het een „heilige motie"; maar de minister hield in roekelooze halsstarrig heid aan een onbeduidend ontwerp vast. Waartoe dient dat alles? Om te voor komen, dat de kiezers straks zullen zeg gen: de groepen, welke tegenover de Regeering stonden, wilden geen bezui niging. Want, al erkent men, dat de oppervlakkige massa zich aangetrokken zal voelen tot de financieel-roekeloozen, die het geld willen halen, waar het zit: noch de liberalen en zeker niet de chr.- historischen wenschen te speculeeren op de natuurlijke afkeer tegen salarisver laging en lastenverzwaring. Daarvoor heeft in elk geval de laatste groep te veel verantwoord el ij kheidsgevoel. De leiding der Antirevolutionaire Partij roept het Nederlandsche Volk in deze gewichtige dagen op tot krachtige inspanning ter verkrijging van een zoodanige samenstelling van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, dat het, in saamwerking met een krachtig bewind, mogelijk zij: le. de gezagondermijnende invloeden, die een rustig en ordelijk volksleven bedreigen met beslistheid te weerstaan; 2e. onze ontredderde publieke financiën te herstellen, allereerst langs den weg van bezuiniging op de uitgaven; 3e. ons economisch leven zooveel mogelijk uit zijn verval op to heffen; 4e. de bestrijding van de ramp der werkloosheid met kracht ter hand te nemen. Zij verwijst daarbij naar haar verkiezingsmanifest en doet voorts op alle welgezinden een ernstig beroep om zich bij de komende verkiezingsactie te laten leiden door de eeuwige beginselen in het Woord Gods neergelegd ook voor het leven van Staat en Maatschappij. Het Moderamen van het Centraal Comité van A.R Kiesvereenigingen, H. COLIJN, le Voorzitter. J. A. DE WILDE, 2e Voorzitter. H. BIJLEVELD, Secretaris. L. F. DUYMAER VAN TWIST, Penningmeester. Het valt niet te ontkennen, dat de situatie voor de Chr.-historische Unie zeer moeilijk is geworden. Vooral nu we een verkiezing krijgen, waarbij de bezuiniging niet maar leuze op een ver kiezingsprogram is, maar levend stem busmateriaal. Gjj zijt voor bezuiniging; doch waar om onthieldt gij dan uw stem aan het wetsontwerp-Donner? Een afdoend en bevredigend ant woord is daarop niet te geven en hoe onaangenaam het ook is voor hen, die op samenwerking der groote christelijke partijen aansturen; met nadruk zal ge zegd en herhaald moeten worden: de chr.-hist. fractie gleed hier leelijk uit. Niemand heeft dat duidelijker' en scherper gezegd, dan Mr. H. de Bie, die in dit geval een dubbel gezaghebbend woord spreekt, omdat hij deskundige is in de juridische materie en partijgenoot van den heer Snoeck Henkemans en de zijnen. Hier lag nu, aldus luidt in wezen zijn betoog, een bezuinigingsontwerp, zooals het ons, Chr. historischen uit het hart is gegrepen. Een bezuiniging tengevolge van een logische reorganisatie. Dit wetsontwerp zette voort, wat in vroe ger jaren reeds was begonnen (1874, 1877 en 1923). Dit deskundige oordeel loopt geheel parallel met de waardeerende wijze, waarop héél de pers schreef over de krachtige verdediging door den minis ter. Daar ontbrak niets aan. Ook de juristen onder de journalisten waren vol lof. Maar vóór stemmen, neen, dat ging niet. Want in de plaatsen, waar een rechtbank of kantongerecht opgeheven zou worden, wonen kiezersEn daarom gaat men maar vertellen, dat de minister halsstarrig was en dat de Regeering op een conflict aanstuurde, want ze is regeeringsmoe. Dit nu is een aparte onjuistheid. In dien ooit een minister voor overleg vab- baar was, dan minister Donner in dit geval. Bjj de schriftelijke voorbereiding had hü zijn ontwerp aanmerkelijk ge wijzigd en verzacht; waarom mocht hij dan bij de mondelinge behandeling geen voet bij stuk houden? Beteekent overleg soms, dat iedere wensch van Kamer leden vervuld moet worden? De Regeering, zegt mr. de Bie, was bij haar Memorie van Antwoord zeer ver aan de ernstige bezwaren van het Voorloopig Verslag tegemoetgekomen door alsnog 3 van de 7 voer opheffing voorgedragen rechtbanken te laten be staan; maar zij verklaarde, in de gege ven omstandigheden een motie tot com missoriaal maken van het vraagstuk der rschtsbedeeling onaannemelijk. Natuurlijk, want zoo'n motie zei niets en leverde niets op. Dat erkent ook Mr. de Bie met deze woorden„Een beter voorstel er tegenover stellen kon men niet en toch laat onze C.-H. fractie zich voor het karretje van de oppositie spannen en slechts door haar stemmen wordt de motie aangenomen; één dag na de zoo geprezen regeeringsverkla- ring van minister Deckers stemt de C.-H. fractie mèt de communisten te gen de regeering! Zoo ie het en niet anders en dat in deze dagen!" Zeker, zóó is het en niet anders. Onder luide toejuiching van de nega tieve roode oppositie, die op relletjesj belust elke actie steunt, welke tegen de regeering gericht is, werd een motie aangenomen, waarin de noodzakelijk heid van bezuiniging vooropgesteld wordt om daarna de reëele bezuiniging onmogelijk te maken. Symptomatisch noemde de minister dit verzet en volkomen terecht. Met welke bezuiniging de Regeering ook kwam, telkens vond een aanzienlijk deel der Kamer een uitvluch*, om er tegen te stemmen. Dit legde op het andere deel, dat verantwoordelijkheid voelt, de wel licht onaangename, maar dure plicht, om over bezwaren heen te stappen. Het is zoo volmaakt juist, wat De Nederlander over de houding der Chr.- historischen in de Tweede Kamer schreef: „Wij zijn meer dan de fractie geneigd er den nadruk o te leggen, dat men in den storm niet dan in de uiter ste omstandigheden, van kapitein ver andert". Die uiterste omstandigheden waren hier, noch zakelijk, noch politiek, aan wezig. Terwijl bovendien de oppositi oneele meerderheid geen kapitein weet aan te wijzen. Met welk recht eischte men dan, dat het Kabinet zou aftreden? Kamerontbinding was het eenige ant woord, dat de Regeering geven kon. Of het antwoord der kiezers even duidelijk zal zijn, valt te betwijfelen. DR COLIJN IN LIMBURG EEN STAMPVOLLE ZAAL IN SITTARD Onze Limburgsche correspondent meldt Voor een talrijk gehoor circa 1000 perso nen. hield Dr H. Colijn zijn rede in verband met de verkiezingen in de Forumzaal te Sit'ard. Dr Colijn achtte Kamerontbinding de juiste oplossing van he» conflict, omdat het spoedig vormen van een nieuwe regeering moeilijk geweest zou zijn en de regeering nu rustig door kan blijven werken en he* nieuwe kabinet in het bpgin van Mei voor de Kamer kan verschijnen. De inzet van de verkiezing Is het verkrij gen van een Kamer, die genegen ie met (ie Regeering de gezagondermiinende invloeden te weerstaan: onze ontredderde publieke fi nanciën te herstellen, allereerst door bezui niging; ons economisch leven zooveel moge lijk uit zijn verval op te heffen: de best rij ding der werkloosheid met kracht ter hand te nemen Ui| het voorgevallene in Indië blijkt aldus zeide de heer Colijn verdeidat daar een generale schoonmaak noodig is. niel alleen hij hen. die dp muiterij hebben veroorzaakt, doch ook onder hen. die niet de noodige maatregelen hebben genomen. Mef aandacht «verd de rede gevolgd. Onder de aanwezigen merkten wij op: Or Frowein directeur der Staatsmijnen; Or Pop's. eeestPlijk adviseur van den U K Mijn werkprshond. den burgemeester van Sittard en Brunssum en andere autoriteiten. TWEEDE KAMER-VERGADERING VAN GISTEREN BINNENLAND. BELANGEN VAN SLEEPBOOT- EIGENAARS EEN CENTRALE GESTICHT. Te Utrecht heeft een vergadering plaats gehad van de vier Nederlandsche vereen gingen om sleephooteigenaren, tw. de Ver- eeniging van sleepbooteigenaren in Neder land te Dordrecht, de R-K. Vereeniging van Sleepbooteigenaren „Sint Petrus" te Dor drecht, de Vereen, van Sleepbooteigenaren „Rijn en IJsel" te Arnhem en de Sleepvaart- vereeniging „Eendracht" te Dordrecht Met algemeene stemmen werd besloten tot het in het leven roepen van een centrale, ter behartiging van de belangen der particu liere sleepbooteigenaren PATRIMONIUMS VERBONDS VERGADERING De verbondsvergadering van het Nedcrl. Werkliedenverbond Patrimonium woïdt op 1 en 2 Mei te Rotterdam gehouden. Dit jaar zijn van het bestuur aftredend de heeren C. Smeenk on W. J. Bossenbroek. DE ONTSLAGNEMING VAN DEN HEER VLIEGEN ZIJN BRIEF AAN DEN MINISTER Zooals wij reeds meldden, heeft de heer W. II Vliegen ontslag genomen als lir' der Nederlandsche delegatie ter onfwapo ningsconferentie. Het Volk publiceert het schrijven dat hij daartoe aan den minister van Buitenlandsche Zaken heeft gericht Excellentie, Ondergeteekende ziet zich tot zijn leed wezen genoopt zijn ontslag te nemen als lid van de deputatie, die de Nederlandsche re geering vertegenwoordigt ter „conferentie voor de beperking en vermindering der be wapeningpn", alhier De reden die hem tot dezen stap noopt, is ^rc-legen in de wijze, waarop namens die regeering en onder haar verantwoordelijk heid de muiterij op het oorlogsschip De Ze ven Provinciën is onderdrukt. OndergotPckende's oordeel over die mui terij zelf is u hekend: het sluit aan bij dat. hetwelk door den heer Wihant in de Eerste Kamer is uitgesproken Hpf was een zaak van onbezonnenheid, waarvan voor de be trokkenen niet anders dan treurige gevol gen waren te wachten Maar ria kennisneming van de verschil lende er over verschenen berichten is naar zijn innigste overtuiging de slachting, die op het schip heeft plaats gehad, niet te ver dedigen. Als lid van de Nederlandsche delegatie ter ontwapeningsconferentie was aan onder geteekende o.a. opgedragpn de delegatie te vertegenwoordigen in de commissie voor le lurhtvaart. Het voornaamste Nederlandsrhe voorstel dat hij daar met volle overtiii heeft verdedigd, was het verbod van ipder bombardement uit de lucht en afschaffing van de sppciale bombardementsvliegtuigen aldaar terecht bestempeld als ..les avion* maudits" Na hetgeen op 10 Februarai in de Nederlandsch Indische wateren geschiedde tegenover eigen onderdanen zullen derge lijke voorstellen komend van Nederland scha kant. door velen niet dan met welver dienden weerzin worden aangehoord en elk moreel gezag missen. Ondergete'-kende kan dan ook na het ge beurde in dezen de woordvoerder namen® de Nederlandsche regeering niet meer zijn Daarom verzoekt hij uwe Excellentie be leefd hem als lid van die delegatie ontslag lp willen verlecnen. Met oprechten flank aan alle leden der delegatie en aan het secretariaat voor de ondervonden medewerking w. g. W. H VLIEGEN. Voornaamste Nieuws. DE NIEUWE BURGEMEESTER VAN MIDDELBURG De heer M. FERNHOUTthans Burgemeester van Kampen, die benoemd is tot Burgemeester van Middelburg. DE KOMENDE DEPUTATEN- VERGADERING Dit jaar slechts één dag Naar men ons meedeelt, heeft het Cen traal Comité gisteren besloten om met hel oog op de korte termijn op de aanstaand" Deputatenvergadering de wijziging van het Program van Beginselen niet te behande len, doch dit te doen op een bijeenkomst in het najaar. De Deputatenvergadering zal in verhand daarmee alleen op 9 Maart a.s. gehouden worden en. zooals van zelf spreekt in Tivc li te Utrecht. Over de andere helft Naar aanleiding van onze opmerking, dat ons blad deze .eek slechts een half be richt ontving, deelt de adj.-secr. van het Centraal Comité, de heer R. A. den Ouden ons mee, dat de Standaard op eigen risico mededeeling deed van de vermoe- delijke data der Deputatenvergadering De vermelding was niet uitgegaan van 't C. C. DE NEDERLANDSCH-DUITSCHE ONDERHANDELINGEN GEEN OFFICIEELE BEVESTIGING- Het bericht omtrent de mislukte onder handelingen tP Berlijn kon bij nadere infor matie te officieeier plaatse niet worden be vestigd Wij vernamen alleen, dat te Berlijn be sprekingen over douane-tarieven van eenise belangrijke artikelen plaats hebben gevon Omtrent de resultaten daarvan wenscht de regeering zich op dit moment nog niet uit te laten DE REGEERINGSVERKLARING INZAKE DE MUITERIJ WAAROM ZIJ ALLEEN IN DE TWEEDE KAMER WERD AFGELEGD Op de schriftelijke vraag van den heer Brief waarom de regeeringsverklaring in zake de muiterij alleen in de Tweede Kamer is afgelegd, heeft de Minister van Binnen- landsche Zaken het volgende geantwoord: In tegenstelling met wat in andere landen parlementair gebruik is. plegen in ons land regeeringsverklaringen slechts in een der heide takken van volks verf ogen woord ing t«- worden afgelegd De regeeringsverklaring van 3 Augustus 1914 is, voor zoover der regeering bekend, het eenige geval waarin van dezen regel is afgeweken. De muiterij op De Zeven Provinciën heeft pen schok van verontwaardiging doen gaan door schier de geheele natie Men verliest echter de verhoudingen uit het oog. als men deze muiterij zou willen vergelijken met het ontzaglijk wereldgebeuren dat In de eerste dagen van Augustus 1914 een aanvang nam Zoo ooit. dan was toen aanleiding om. in afwijking van het gphrnik de regeerings verklaring in heide takken van volksverte genwoordiging af te leggen. Regeeringsverklaringen worden afgelegd in die Kamer, wélke op het oogenhlik ver gadert. De parlementaire geschiedenis heeft zoowel gevallen aan te wijzen, dat dit is geschied in de Eerste als in de Tweede In het onderhavige geval, nu de Regee ringsverklaring zou worden gevolgd door een interpellatie ter zake in de Tweede Kamer, lag het voor de hand. dat de reeee ringsverklaring in dat deel der volksverte genwoordiging werd afgelegd. ANTWOORDEN VAN MINISTERS DE STEUN AAN DE TUINBOUW De Minister van Economische Zaken deeit, in antwoord op vragen van den heer Kampschoër, betreffende de uitkeering-n ten behoeve van verbouwers van fruit en warmoezerij gewassen over 1932 en het daarvoor beschikbaar gestelde bp- drag. mede dat de resultaten van de be rekeningen in verband met die uitkeerin gen nog slechts gedeeltelijk hekend zi'.n De richtprijzen zijn vastgesteld, maar de berekening van het verschil tusschen de be- Bit 1) De ontslagname van den heer Vliegen als De minister heeft geantwoord op de vra gen van Mr. Brict inzake de regeeringsver- klaring over de muiterij. (blz 2) Japans houding tegenover het rapport der Commissie van Negentien. Maandag komt de Volkenbondsraad bij een om het geschil Coluinbïë-Peru te be spreken. De staatskunstschool te Berlijn „veroverd'' door Nazi-studenten, die eenige professo ren verdreven. lersche oficieren onder beschuldigingen van diefstal van geheime stukken, gear resteerd. Protesteeren de winkeliers te Parijs. De Nederlandsch-Duitsche onderhande lingen. (blz 3) Het gebeurde in Indië Hoe de loonen bfl de marine zijn. Het oordeel van een oud- marineman. Te Leiden zijn drie kinderen door een omgevallen paal getroffen, waarvan één is gedood en twee gewond. (blz 5) De voorzitter van den Ministerraad heeft een rapport aan de Koningin gezonden, waarin de motieven der ontbinding van de Tweede Kamer worden uiteengezet. Baron van Wijnbergen zal bij dc els. Tweede Kamer-verkiezingen geen candida- tuur meer aanvaarden. (blz. 10) Gister heeft de Tweede Kamer vergaderd. Een interpellatie-Knottenbelt werd toege staan, die Maandag aan de orde komt. rekende werkelijke opbrengst en den richt prijs is nog niet ten aanzien van alle pro ducten volledig geschied. Op grond van de tot heden verkregen ge gevens zijn reeds voor bepaalde producten voorschotten op de te verstrekken garantie- gplrten gegeven. Hoewel het den Minister niet ontgaan is, dat die voorschot ten zeer zeker het met deze steunwet beoog de soulaas hbben gebracht, laat de stand van zaken niel toe in te gaan op de vraag of de minister, wanneer de berekeningen aantoonen dat met een bedrag van 5 mil- iioen gulden niet bereikt wordt wat bedoeld is om den tuinbouw te helpen, dan bereid is voorstellen aan de Kamer te doen tot ver hooging van het beschikbaar gestelde be drag. Charme en degelijkheid sluiten elkaar niet uit Huishoudelijk werk is geen beletsel voor het bezit van zachte, gave, fraaie handen. Mits U maar Purol gebruikt en van tijd tot tijd Uw handen daarmede inwrijft Doos 30 en 60 et. Titoe 80 et Bij Apothekers en Drogisten. Uit Oost-lndie BATAVIA, 16 Febr. (Aneta). De Java- Bode verneemt, dat in den ter Sumatra's Oostkust opgerichten Sultansbond, waartoe aanvankelijk toetraden de Sultans van Deli, Langkat. Serdang, Asahan, Koeala enz in den laafsten tijd ook vele personen zijn op genomen. die daarin niet thuishooren. Hier mede gaat de regeering niet aceoord In ver band met de wrijving, welke in den laat- sten tijd blijkt te bestaan tusschen zelfbe stuur en landshestuur ter Sumatra's Oost kust. besloten de leiders van den Sultans bond de statuten te wijzigen, zoodat toela ting van niet-vorsteliike personen voortaan zal zijn uitgpsloten Deze concessie werd door de regeering onvoldoende geacht. Zij heeft geen bezwaar tegen onderlinge samen werking der ze If bestuurders, doch vrnscht deze op andere basis dan tot dusverre ge schiedde. Het is te verwachten, dat de reorganisa tie van den bond en de oplossing der moei lijkheden ter Sumatra's Oostkust spoedig zullen geschieden. Het verzoek \an den sul- tau van Langkat om te Tandjong Poera weer een assistent-resident te plaatsen, zal waarschijnlijk worden ingewilligd in ver hand met de wenschelijkheid om dezen zelf bestuurder een ervaren adviseur ter be schikking te stellen. ZWOLLE INTOCHT VAN DEN NTEUWEN B URGE ME EST EK. Er bestaan plannen om den nieuwen Durge- meester MaandaT a.s. een byzonderen intocht te bereiden. De heer de Vos van Steenwyk zal zich per rytuig van hotel Wientjes naar het stadhuis begeven en op dezen tocht zal htf vergezeld worden door een aantal ruiters van de ry vereeniging „Salland". HOOFDKANTOOR OPSL A «r-SFN- OOSTZEEDIJK No. 228. R'DAM ZAGERIJ EN SCHAVERIJ: NASSAUHAVEN B0EREGAT

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1