BINNENLAND.
3 VRIJDAG 17 FEBRUARI 1933
TVW^FOF Rl AD PAG
ECONOMISCHE PROBLEMEN
II DE KOMENDE KRACH
lü IN AMERIKA
IQ CRITIEKE PHASE VOOR DEN
GOUDEN STANDAARD
Zij, die onze artikelen met aandacht heb
HZ in gevolgd, zullen misschien bezwaar ge-
aakt hebben tegen den pessimistischen
HZ on. welke daarin tot uiting kwam en zij
HZ illen vermoedelijk gedacht hebben, dat t
ZH et het wereld economische leven zoon
ZS iart niet zou loopen. Zij zullen vermeend
ZH fbben, dat wij de situatie verkeerd beoor-
lelden, toen na Lausanne een algemeen?
ZH ïrleving zich manifesteerde en toen velen
jn keer in het economische getij yoorspei-
jn. Men vergat daarbij, dat de speculatie
pchts een ondergeschikte rol speelt en
koers en prijsstijgingen waren then het
(volg van speculatie indien zij niet ge
itSl .agen wordt door werkelijke feiten De
>ede speculatie onderkent factoren, wan
»er anderen deze nog niet zien: zij profi-
jert van haar inzicht maar zij heeft het
jn ook menigmaal mis.
ilntusschen schreed de verwording verder
*qo i ondermijnde de stutten, waarop het eco-
imische leven rust. Het eenige land, dat
mii s situatie juist inzag, ware het ook, dat
III |t „inzien" tóen nog geen bewust „inzien
os, maar gevolg bleek van omstandighe-
(n, welke niet meer konden worden voor
>men. was Engeland. Men smaalde, toen
Engelsche Regeering het goud verliet en
i critiek stond direct klaar met allerlei
Jorspellingcn omtrent inflatie en economi-
he ruïne. Het is ten slotte Engeland niet
r*'# jt tot ruïne wordt gebracht, maar de goud
Inden, die toen zoo hoog te paard zaten
De krach van de Union Guar
dian Trust Cy.
(üe moeilijkheden van de Union Guardian
fust Cv in Michigan zullen hoog-twaar-
(hijnlijk het sein worden van meer ineen
brtingen. In geheel Michigan is een bank
oratorium afgekondigd ei deposito s ten
fdrage van circa U/2 milliard dollars zijn
•vroren. Het is een concern der- groote
itomobiel-maatschappijen, dat vermoede-
|k onder invloed van de familie Ford
ond. Of men door deze deconfiture de
nrd-fabrieken wilde benadeelen als uiting
in den feilen concurrentiestrijd tusschen
f automobiel-producenten is nog niet te
fggen, al geven wij gaarne toe, dat er in
(ze regionen vele eigenaard ge dingen ge-
Ihied zijn. Wij denken daarbij aan de sta
ing in de nevenbedrijven van Ford, enkele
eken geleden, toen Ford bekend maakte,
at hierachter machinaties van concurivn-
in waren verborgen. Hoe het ook zij de
>flationistische beweging in Amerika heeft
like wonde plekken gemaakt, dat een
kei van het Amerikaansche economische
jven zal hebhen te bezwijken. Hoover wist
It; hij heeft telkens gewaarschuwd. Maar
len heeft niet naar hem geluisterd. Men
eeft zijn beleid telkens gesaboteerd en
lanneer tz.t. de geschiedenis van zijn pre
sidentschap zal worden geschreven, zal men
tot de conclusie moeten komen, dat «leze
president in vele opzichten gefaald heeft,
maar dat hij niet kon oproeien tegen de
intriges, waarmede hij omringd was. Het is
onbillijk om het volle gewicht van de ko
mende debacle op zijn schouders te leggen
De Reconstruction Finance Corporation
heeft in de eer-te moeilijke tijden met ere
dieten gesteund Men dacht met relatief
kleine bedragen de situatie meester te wor
den; daarna met het steunen op te houden
om geleidelijk de uitgezette bedragen te in
nen. Alras bleek, dat men zich in het be-
noodigde bedrag vergist had. Amerika had
door de deflatie geen behoefte aan één of
twee milliard maar
aan tientallen mllliarden
en misschien zal dit bedrag nauwelijks vol
doende zijn Toen de Rcfico bemerkte, dat
de toestand te gunstig geschat was toomde
men in Hoover was namelijk bevreesd \oor
inllatie en een vrij doorgaan op het een
maal ingeslagen pad, zou onvermijdelijk tot
inflatie leiden. Het bedrijfsleven had zich
echter eenmaal op het bestaan van de Re-
fico ingesteld; men rekende op de steun,
wanneer deze noodig zou blijken en tal van
maatschappijen, spoorwegen, banken «te
dienden verzoeken tot leeningen in Toer
de Refico echter met het verleenen van -lie
credieten ging aarzelen, ontstond een span
ning; deze spanning leidde tot een soort
paniek in insiderskringen, gevolg o.a. •!->
geld-opvragingen van de zijde van de groot
geldgevers bij de Union Guardian Trust!
Toen de massa hiervan de lucht kreeg,
kwam ook zij de gedejioneerdp gelden terug
halen met gevolg: moratorium!
Dit is een der eerste groote bankkrachs.
Het is nog niet te zeggen of hierdoor de
hacle zal worden ontketend, doch wij ge-
looven, dat wanneer Hoover nu niet krach
tig optreedt, die krach onvermijdelijk is
Alom in den lande zullen runs op de han-
ken plaats vinden en wil Hoover steunen,
dan moet de Refico talrijke miiliarden dol
lars ter beschikking stellen En dat bij het
hooge begrootingstekort, dat men nog niet
heeft kunnen wegwerken
Het is voor Hoover poch dat zulke hooge
eischen aan zijn beleid gesteld woi-den.
circa veertien dagen voor zijn aftrpden Het
is pech dat Roosevelt niet met hem wil
samenwerken, maar den ouden president
wil laten betuien, in de hoop, dat er dingen
geschieden, waarvoor men Roosevelt niet
verantwoordelijk kan stellen
Een crltieke phase
Hoover is te loyaal om van een minder
zuivere houding gebruik te willen maken.
Hij zou een algemeen binnenlandsch mora
torium kunnen afkondigen en dan tegen
Roosevelt zeggen: „Hier Roosevplter is
een moratorium tot aan den datum van je
optreden; knap de rest maar verder zélf
Wanneer Hoover hiervan geen gebruik
wil maken, resfpn hem twee wegenhet
laten komen van de calamiteit en daarna
te zien, wat er gedaan moet worden, of door
doelbewuste inflatie kostprijs en verkoops
prijs met elkander in evenwicht te bren
gen. Dit zou kunnen geschieden door de
goud-waarde van den dollar op een lager
niveau te brengen, dus den gouden stan
daard te handhaven, maar het goud-gewicht
van den dollar te verlagen dan wel door
den goud-uit\oer te verhieden en door hei
in omloop brpngen van miiliarden bankpa
pier de dollar-waarde automatisch te ver
lagen.
Op het moment verkeert de gouden
standaard in de meest critieke periode sp
dert de aanvang van de crisis Wij hadden
dit moment reeds eerder verwacht, maar
wij warpn volkomen zeker dat het konvu
moest Ook al zou de storm nog bpdaren.
dan zal er in de naaste topkomst opnieuw
een periode komen, dat hetzelfde gevaar te
duchten is Wel tipbben wij geen zekerheid
dat de goud landen, vermeerderen hun
moeilijkheden, hetzelfde beleid zullen too-
nen als Engpland Déar waren destijds
geen paniek, eeen koersdalingen, geen ner
vositeit De loonen werden er nipt verhoogd
men hamsterde geen levensmiddelen
en men zette de prijzen niet op De F.n
gelschman bleef nuchter zakelijk: hij had
vertrouwen in zijn land en betrekkelijk ook
in zijn reeeering en huldigde het principe
„wail and see"!
Nu de kans bestaat dat er nog zware fi
nantieele vraagstukken ons gaan beproeven
kunnen wij niets anders zeggen, dan ,Np
derlanders neemt een voorbeeld aan Enge
land; houdt het hoofd koel, want wat er
ook moge geschieden, het kan moeilijk ern
stiger worden, dan de situatie nu al is.
OFFICIEELE BERICHTEN
BUITENLANDSCHE ONDERSCHEIDING
Bt) Kon. besluit van IS Nov. 1932 Is vergun
ning verleend aaji den officier-vlieger der Ze
klasse D. J. R. Beugeling tot het aannemen
der onderscheiding van ridder dei Orde var
do Zwarte Ster van Frankrijk, hem geschonken
door den president der Fransche republiek.
ARTILLERIE-INRICHTINGEN
BtJ Kon. besluit Is met 1 Maart benoemd btj
het Staatsbedrijf der artillerie-Inrichtingen tol
cbef van dienst de afdeelingschef J. Jungeltng
eu de adjudant-fabriekschef L. VV. M. Hamrc;
tot administrateur de adjunct-administrateur
le klasse H. Leertouwer; tol adjunct-admini
strateur le klasse de adjunct-administrateur
Ruiter; tot commies de adjunct-administrateur
I'. H. Westerhuis en de bureelambienaar le kl.
S. Leertouwer: tot hoofdopzichter 2e klasse de
opzichter le klasse M. J. van der Waart en tot;
adjunct-administrateur de bureelambtenaar le
kl A. Oh. Smit en Is aan den met 1 Januari
1933 op verzoek eervol ontslagen adjuncladml-
nistrateur t. R. Feenstra alsnog den persoon
lijken titel toegekend van adjunct-adminlstra-
teur ls klasse
TECHNISCHE HOOGESCHOOL -
BU beschikking van den minister van Onder
wijs K. en W. Is aan dr. Ir B. Elema op zijn
verzoek eervol ontslag verleend als conserva
tor bU de microbiologie aan de Technische
Hoogeschool te Delft en Is als zoodanig tijde
lijk benoemd lr. T. X. Klngma Boltjes.
ANTWOORDEN VAN MINISTERS
WINTER EN WERKLOOSHEID.
Op vragen van den heer Van den Tem
p el over extra-steun aan werkloozen in den
winter heeft de Minister van Binnenland-
landsche Zaken geantwoord*
De ondergeteek ;nde heef! aan de gemeen
ten. waar de normen voor de gewone steun
regeling en de z.g. uitvriesregeling, niet uit
gaan hoven f 7 per week. medegedeeld, dat
tijdelijk, zoolang de vorst hevig was. hoven
den gewonen hrandstoffentoeslag van f L—
per week. een extra-bijslag van 50 cent per
week kon worden gegeven. In dezen exlra-
1/iislag draagt het rijk het gewone subsidie
percentage bij
Met hel 00e op de grootte der uitkeerin-
gen en de hulp. zooals deze in de andere
gemeenten ingevolge de bestaande regelin
gen aan werkloozen wordt verleend medp
lettende op den slechten financieelen toe
stand van rijk en gemeenten, arhtte de on-
dereeteekende het niet verantwoord, verder
strekkende maatregelen te nemen
EIEREN RAPEN
TOEGESTAAN TOT 2S APRIL A.S
De minister van Economische Zaken heeft
hejiaald, dat in het geheele Rijk:
a. het zoeken, rapen en buiten openbare
wegen en voetpaden vervoeren van eieren
van kemphanen wulpen, scheltesters, grut
to's, tureluurs, meerkoeten en waterhoen
tjes is toegestaan van heden tot en met 28
April a.s.;
b. dal het ten verkoop in voorraad heb
ben, te koop aanbieden, verkoopen, afleve
ren en langs openbare wegen en voetpa
den vervoeren van eieren van het onder a
penopmde waterwild Is toegestaan van he
den tot en met 1 Mei a s.:
c. het zoeken, rapen ten verkoop in voor
raad hebben, te koop aanbieden, verkoopen.
afleveren of vervoeren van eieren van zwa
nen ganzen, eenden (alle soorten), duikers,
watersnippen en goudplevieren niet is
toegestaan.
DE WEELDEVERTERINGS-
BELASTING
NOG MEER AANVRAGEN OM
VRIJSTELLING!
Namens de Federatie tot behartiging der
belangen van den muziek en instrumenten-
handel en de Nederl. Vereeniging van gra-
mophoon-importeurs sl aan de Tweede Ka
mer verzocht, de artikelen fnnografen. gra
mophoons en platen, vleugels, pianola's,
phonola's en andere mechanische piano's
van een heffing van weeldeverteringsbe
lasting vrij te stellen en uit het wetsont
werp terug te nemen.
VERHOOGD DUITSCH INVOER
RECHT OP KAAS
VOOR WELKE SOORTEN HET OELDT
De directie van den Landhouw deelt me
de dat het verhoogde invoerrecht van 30
mark per 100 K.G. kaas in Duitschland. het
welk met ingang van gister in werking is
getreden, niet alleen geldt voor Edammer
en Goudsche kaas, maar voor alle harde
kaassoorten uit Nederland; dus ook voor
broodkaas, blokkaas, enz Op grond van
meesthegunstigiiig zal Nederland nog pen
hoeveelheid van 1910 ton van deze kaas
soorten tegen een invoerrecht van 20 mark
per 100 K G. in Duitschland mogen invoe
ren zoodra omtrent de regeling van dezen
invoer overeenstemming met de Duitsche
regeering is verkregen.
NEDERLANDSCHE
ONTWAPENINGSDELEGATIE
DE HEER VLIEGEN TREKT ZICH TERUG!
Naar de N. R. Crt uit Genève verneemt
heeft de heer W. H. Vliegen ontslag ge
nomen als lid van de Nederlandsche dele-,
gatie ter Ontwapeningsconferentie en is1
naar Nederland teruggekeerd. De ontslag
neming is uitsluitend een gevolg van het
voorgevallene met betrekking tot de Zeven
Provinciën.
De heer Vliegen, dip de Nederlandsche
regeering in het hijzonder hij de besjuekin
gen over de luchtvaart plecht te vertegen
woordigen en den vorigen zomer als een
krachtig bestrijder van het luchtbombarde
ment is opgetreden, zou Nederland ook in
de gister door de algemeene commissie be
noemde nieuwe luchtvaartcommissie verte
genwoordigd hebhen. In verband mei zijn
ontslagneming als lid van de Nederlandsche
delegatie zal thans prof Rutgers de Neder
landsche regeering In deze nieuwe commis
sie vertegenwoordigen, bijgestaan door ka
pitein Wilmar als plaatsvervanger.
EEN NATIONAAL PARK
OP DE VELUWE?
NOG GEEN POSITIEF STANDPUNT.
Naar Het Volk meldt, koestert de regee
ring het voornemen steun te verleenen aan
de boomkweekers, door dezen af te helpen
van hun voorraden hoornen en heesters, die
zullen worden uitgeplant in een z.g natio
naal park Voor dit doel zou de regeering
een bedrag van 5 millioen pulden willen
uitrekken
Het nationale park zou worden aangelegd
op gronden van den hepr K ról Ier in de buurt
van Hoenderloc op de Veluwe.
De Nieuwe Arnh. Crt meldt naar aanlei
ding hiervan:
Ook ons zijn omtrent deze plannen ge
ruchten ter oore gekomen welke er echter
niet op wijzen, dat tie regeering in dezen
reeds positief een standpunt zou hebben in
genomen
Naar wij meenen te weten, is het de be
doeling dat d- regeering. indien zij tot het
beschikhaarstellen van dit bedrag mocht
besluiten, daarvoor den eigendom van het
meer dan 5000 H.A groote en geheel afge
rasterde landgoed De hooge Veluwe met de
daarop staande gehouwen zou verkrijgen.en
dat zij bovendien voor dit bedrag op het
landgoed de van de planters afkomstige
hoornen en struiken zou doen aanbrengen.
In het bedrag is eveneens begrepen het fi
nancieren van het planten van dennen od
uitgebreide schaal op het landgoed als werk-
ROFFELR1JMEN
Hij kan 't weten
Eén van onze groote schrijvers,
Die de roode krant voorziet
Van de daveren dste nonsens
Op gezagsverkrachtgebied,
Schreef (nadat hij onze muiters
H00gelijk verheerlijkt had):
„IVeest gewaarschuwdbloedprofeten
Van het burgerlijke blad,
Dat je niet de loeddorst aanhitst
Van de militaire kliek!
Móéd heb je op ie bureautjeJ
Maar waar blijf je in 't publiekft"
Toen ik daar die klare regels
In hun soberheid zag staan.
Dacht ik: waarde ronde broeder
Daar is nou es veel van aan
In een stad was er een staking;
Hij, de roode braniebaas,
Had van de geklofte actie
Elke dag een groot relaas
En hij pookte en hij stookte
Heele dagen giftig gas,
Schoon hij opperbest icon weten
Dat er niks te winnen was;
Het werd knokken; de politie
(Die zelfs Lou nog wel beschermt)
Werd, als hij een werkman wegbracht^
Met opstandigen omzwermd;
En dan was het fluiten, schelden
Steenen gooien, enzoovoort,
Wat zoo bij een rood-geleide
Overwinningstocht behoort;
't Werd nog erger, tot tenslotte
De revolver en de lat
Elke avond arbeid vonden
In een uithoek van de stad.
Als een rechtgeaard rapporter
Trok ik ook die kant es heen;
Heel de revolutiebende
Was daar brieschende bijeen;
En het werd weer steenen gooien;
En de sabels vierden feest;
Waarlijk heerschte er de echte
Opgewekte stakingsgeest
En op duizend meter afstand,
Uit een dakraam, hingde man
Die nu schrijft;dat fuit dt verte
Maklijk moedig wezen kan
(Nadruk verbodenLEO LENS*
verschaffing.
Het staat nog niet vast of de regeering
deze geheele bezitting, mocht zij tot den
ainkoop overgaan, in eieen hand zal hou
den, dan wel, of zij haar in een stichting sal
onderbrengen.
Overste Werner van de Kon. Marechaussee te Den Bosch reikt een gouden medaille uit aan den marechaussee J. B.
Timmermans, die te Moerdijk geheel gekleed in de haven sprong, om een vierjarig kind te redden.
De verjaardagsviering van 't regiment der Japansche kei
zerlijke garde had, ondanks de regen, 'n feestelijk verloop.
Tengevolge van de gladheid slipte gisteren
te Amsterdam een vrachtauto; na de ont
moeting met een vluchtheuvel.
Bij de begrafenis te
Neunkirchen werd d'
Rijksregeering doo>
den heer Von Papen
vertegenwoordigd.
Rechts; Jn de Koninklijke Munt te Londen
worden de nieuwe munten voor 19SS ge
slagen. De strooken edel metaal verlaten
de ponsmachine.
De laatste groet der bevolking van Neunkirchen aan de slachtofferf
der. or 'effingsranvp.
De heer H. C. A. A
Schölvink, benoemu
tot burgemeester van
NootdorpA
Gistermorgen vertrok van Schiphol de Jiwartela's honderdste postvliegtuig in den regelmatigen Indië-dienst. Mei
inbegrip der proefvluc1 lei. was het het 117K.L M.--toestel op Indië.
