.JHeuitic JTrih$fl)r (Énitrnnl Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD F. Spelen met vuur Het gebeurde met de Zeven Provinciën BINNENLAND. ABONNEMENT: Per kwartaal in Leiden en In plaat sen waar 'n agentschap gevestigd 19 f2.35 Franco per post 2.35 portokosten. Per week 0.18 Voor het Buitenland bij wekeiijk- «che zending «4.50 Bu dagenjksche zending „5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7Vi cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestr-iat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 NO. 3890 MAANDAG 13 FEBRUARI 1933 ADVZRTEN.\EN Van 1 tot 5 regelslAlVi Elke regel meer0.22V5 Ir.ger Nfededeelingen van 1—5 regels m 2.30 Elke regel meer145 Bil contract belangrijke korting. Voor hei fievragen nan t bureau wordt berekend f 0 1(1 13e Jaargang Oil nummer bestaat uit TWEE blade: ken Er is wat gebeurd; de verkiezingen zijn ophanden en derhalve speelt de S. D. A. P. weer met vuur. Zij schaart zich, hoewel niet geheel principieel, aan de zijde der muiters en hoopt aldus de hartstochten aan te wak keren tegen de regeering en de andere poli tieke partijen. Vorige week Zondag hadden we er reeds een voorproefje van gehad: het kamerlid Ir. Cramer juichte de daad der muiters toe; hun optreden vond hij „verduiveld goed"; maar in de Tweede Kamer krabbelde hij wat terug: hij had het gezegd in het vuur zijner rede. De verontschuldiging is slechts belache lijk. Intusschen trokken roode pers en roode propagandisten er op uit, om vooral in het maritieme centrum, den Helder, de bevol king der schepen in onrust te brengen: op onverantwoordelijke wijze stookten zij het vuur van opstand. Gelukkig verklaart de regeering, dat er tot heden niets gebleken is, waaruit men zou moeten afleiden, dat er muiterijen of onregelmatigheden op de vloot te wachten zijn. Intusschen, als zulks niet gebeurt, dan kunnen de roode leiders slechts constatee ren: ondanks ons is de rust gehand haafd. En het is noodzakelijk om voor de toekomst vast te leggen, wat de voorman nen, niet in het vuur hunner rede, maar in het vuur hunner onverantwoordelijke agita tie hebben durven zeggen. Er zijn in Rotterdam en Amsterdam pro testvergaderingen gehouden en blijkens de verslagen hebben de roode agitators thans niet alleen afgekeurd, wat de regeering deed, doch ook gezegd, wat de regeering in het geval der muiterij had moeten doen. Al was de eene uitspraak wat duidelijker en precleser dan de andere. We beginnen met het meest bezadigde woord, dat wat de heer Albarda sprak in Amsterdam. Hij erkende, dat geen enkele regeering muiterij lijdelijk kan aanzien, maar het beleid van onze regeering was dom en tactloos. Dat spreekt En zoo dachten !de heeren Brautigam en de Zeeuw er in Rotterdam ook over. Maar zij gingen verder. Zij zeiden, dat zij de daden der schepelingen konden be grijpen en er mee sympathiseerden; maar ook, dat zij ze betreurden. Doch vraag niét, waarom? Want het verbijsterende antwoord luidt: Wat zij deden was schoon, omdat het strijd was tegen het kapitalisme, het was mis, omdatde revolutionaire daad niet in overeenstemming was met de revolu tionaire kracht. Ziedaar 1918 redivivus: we hebben ons vergistin de machtsverhoudingen. Indien we maar sterker waren geweest, dan hadden we ons niét vergist. De heer Brautigam ging nog verder. Hij zei iets ongewoons voor de S. D. A. P. ook, hoe de regeering had moeten handelen. Zij had aan de bemanning een verstandig voorstel behooren te doen. Wij meenen, dat zulks ls geschied. Het ware verstandig geweest van de bemanning, als ze gelet hadden op de ernstige waar schuwing; maar zij sloeg de vermaning om de muiterij te staken, in de wind: zij wist immers, dat de S.D.A.P. achter haar stond. En hierdoor is bloed gevloeid; bloed, dat komt op de hoofden der roode leiders. Een verstandig voorstel! Blijkbaar heeft niemand der roode agitators ook Dr. Wibaut niet, die zich haastte om wat hij in de Eerste Kamer sprak zoodanig te verdui delijken, dat hij er alle kanten mee heen kan niemand van hen heeft het zoo eer- lijk gezegd als de Indonesiër Palar, die in Amsterdam sprak. Hij zei: tegen het werpen van een bom protesteer ik niet: de aanval kwam van een vijand en men protesteert Slechts als deze komt van een vriend. Ziedaar, o verstandige revolutionairen, de vrucht van uw propaganda: de bemanning van uw muiterschip voelde zich de vijand Van de regeering! Dat is wat anders dan „slechts een demonstratieve protestactie"! zooals gij het met uw in- en uitpraten voor stelt. De S. D. A. P. heeft weer eens het masker afgeworpen en haar volkomen o n b e trouwbaarheid bewezen! De muiters waren zes maal gesommeerd vodr de bom viel DE HEER ALBARDA WENSCHT BIJEENROEPING DER KAMER Kapitein Eikenboom van het commando ontheven „DAPPER ZIJN" HET EERSTE ONDERZOEK BATAVIA, 13 Februari. (Aneta). Maandag 20 Februari zal de Volksraad door den Commandant der Zeemacht in Nederlandsch-Indië worden inge licht omtrent de eerste uitkomsten van het onderzoek met betrekking tot de gebeurtenissen aan boord van De Zeven Provinciën. Hierna zal gelegenheid worden ge geven om verklaringen af te leggen. Wat dit onderzoek betreft vernemen wij dat dit op zoo snel mogelijke wijze zal worden voortgezet. De berechting heeft in Nederlandseh Indië plaats waarna de Euopeesche ge straften naar Holland zullen worden overgebracht, voor het ondergaan van hun straf. BATAVIA, 10 Febr.. (Aneta). De comman dant van de „Zeven Provinciën" de kap.- luit.- ter zee P. Eikenboom is van het com mando over dit schip ontheven. Hij bevindt zich thans aan boord van den kruiser „Java" in afwachting van de beslissing, te nemen door de pas ingestelde commissie van onderzoek aan boord van het eskader. EEN INTERPELLATIE-ALBARDA De voorzitter van de S. D.-fractie ir. J. W. Albarda heeft Zaterdagmiddag den voorzit ter van de Tweede Kamer schriftelijk ver zocht, de Kamer ten spoedigste weder bijeen te roepen. Ir. Albarda wil n.l. de Kamer vra gen hem toe te staan, de regeering te inter- pelleercn over het gebeurde met „De Zeven Provinciën". MUITERS ZESMAAL GESOMMEERD Het departement der Marine in Ned -Indië deelt mede dat het vliegtuig D-ll, geheel overeenkomstig de schriftelijke orders, welke aan dit vliegtuig waren verstrekt, de muitende bemanning aan boord van de „Zeven Provinciën" tot zesmaal toe heeft gesommeerd, nl. driemaal radiografisch op de 600 meter golf en driemaal op de 475 meter golf. Hierna werd den muiters tien minuten bedenktijd gegeven, welke werd misbruikt door de driemaal herhaalde uit- seining van het bekende telegram, met de toevoeging: „Ons niet hinderen". Indien na het werpen van den eersten bom de overgave niet zou zijn gevolgd, dan zouden de vliegtuigen ten tweede male bo ven het schip zijn verschenen en bommen hebben uitgeworpen tot een totaal gewicht van 1200 K.G. DE LEIDER DER MUITERS Een Earopeesch korporaal-machinist BATAVIA, 12 Febr. (Aneta). Uit een in gesteld onderzoek is gebleken, dat als lei der der muiters beschouwd moet worden de Europeesche korp.-machinist Boschart, die aan boord van de „Zeven Provinciën" steeds de leiding heeft gehad en o.a. luitenant de Vos van Steenwijk van de radiokamer heeft verwijderd. Wat de navigatie tijdens de vaart van „De Zeven Provinciën" langs Sumatra's Westkust betreft, staat het thans vast, dat deze geheel in handen is geweest van Euro peesche onderofficieren. De gevangen offi cieren hebben in geen enkel opzicht hun medewerking aan de navigatie verleend. Nader is gebleken, dat de muiters door den commandant van het Java-eskader zes maal gesommeerd zijn zich over te geven. veilige redactiebureau de ontevredenheid, ook onder de matrozen van de vloot, aan te rakkeren. Gemakkelijk is het ook om op lichtvaardige wijze muiterij in bescherming te nemen, elke waarschuwing achterwege te laten en voor muiters clementie te vra gen. Gemakkelijk is het niet minder om, in het vuur van een rede te verklaren, dat berichten over muiterij u zoo .verdui veld goed" doen. Niet minder gemakkelijk is het cm den marineautoriteiten te verwij ten, dat nu onder de door hun leiders be drogen en misleide muiters slachtoffers zijn gevallen en zich dan te beroepen op een uitlating van een 20 of 21-jarig pas in Indië In een beschouwing in de roode pers lezen we: „Het is gemakkelijk om in het j aangekomen luitenantje. Sreilige redactiebureau dapper te zijn". Gemakkelijk is het om, in nog tal van Deze woorden zijn op zichzelf volkomen andere vormen, in het veilige redactie- Juist We hebben in denzelfden geest reeds bureau dapper te zijn, roode pers. meer dan eens een vermanend woord tot de Ge hebt nu de gevolgen gezien van de agitatie verwekkende roode pers gericht dapperheid, waarmede ge uw giftig zaad Inderdaad het is gemakkelijk in een hebt gestrooid. meegaande meeting tot „dappere ongehoor zaamheid" aan te sporen. Het is, o zoo gemakkelijk, om vanuit het Sprak uw geweten, toen ge uw roode vlag gen halfstok deed uitsteken van uw kan toorgebouwen? alvorens order werd gegeven tot geweldda digheden over te gaan. Toen na de zesde sommatie nog geen bevredigend antwoord was gekomen, werd de bom geworpen. Bij het overbrengen der gevangen muiters naar het eiland Onrust waren de Europeesche schepelingen geboeid. DE HOUDING DER OFFICIEREN Uit het relaas van den luitenant-ter-zee 3e kl. Baron de Vos van Steenwijk zijn meer bijzonderheden gebleken over de houding van de officieren van „De Zeven Provin ciën", waarbij velen de vraag hebben ge steld, aldus „De Courant", hoe het mogelijk is, dat de officieren aan muiters een eere woord hebben gegeven, onder den indruk van doodsbedreiging aan de gijzelaars. Hoe is dit mogelijk met den eed destijds afge legd, waarbij trouw wordt gezworen aan de Koningin, gehoorzaamheid aan de wetten, en onderwerping aan de Krijgstucht? Wij hebben over deze zaak ons nader op die hoogte gesteld. Naar ons van bevoegde zijde werd verzekerd, is de houding der offi cieren een teere kwestie, en het is beter, in het openbaar geen gedecideerd oordeel uit te spreken, vóór men van alle feiten voiko men op de hoogte is. Er doen zich verschillende vragen voor welke van beteekenis zijn. Ten eerste de verklaring, hoe het toch mogelijk is geweest dat de commandant van „De Zeven Provin ciën" zooveel vertrouwen bleef houden in zijn menschen, na wat enkele dagen te vo ren was gebeurd met het Europeesch en in- landsch personeel te Soerabaja, wat gevolgd werd door waarschuwingen van verschil lende zijden. Dan de vraag hoe en wanneer de te offi cier van boord is gesprongen, omdat hier niet over boord sprong de le officier, doch tevens de waarnemend commandant, waar door de positie der jongere officieren bui tengewoon verzwaard is en hij dus niet al leen een schip, maar ook de getrouwen of ficieren, onderofficieren en naar wij nog steeds hopen, ook de niet aan de muiterij deelnemende Europeesche minderen, die van hem allen steun moeten hebben, in steek liet Het thans overgeseinde verslag van Aneta van den jeugdigen gewonden luitenant-ter zee zal nog veel aanvulling noodig hebben, vóór het bevrediging kan geven. Men zij echter, het zij nogmaals gezegd, voorzichtig met het uitspreken van een oordeel, vóór men alles weet immers deze marine-ofrt cier heeft zelf gezegd, dat er „omstandig heden" zijn, die men beleefd moet hebben" Het geheel is wel een zeer droeve blad zijde in de geschiedenis der marine maar ook in dat van het corps zee-officieren. Al leen het optreden en de organisatie van het eskader van kapitein-ter-zee Van Duim is overeenkomstig hetgeen van dezen zeer be kwamen, ernstigen eskader-commandant had verwacht mogen worden. Hij heeft bij het naderen van „De Zeven Provinciën" veel beleid en voortvarendheid getoond, en is op het kritieke oogenblik naar van hem verwacht werd, gedecideerd opgetreden. Wij kunnen slechts hopen, aldus de be voegde zijde, dat de gevallen slachtoffers, als een afschrikwekkend voorbeeld herha ling in welken vorm ook, zullen voorkomen. Momenteel kunnen wij dankbaar zijn, dat het muitende schip is heroverd. Vele zeer moeilijke vraagstukken zullen thans moeten worden opgelost. Wellicht, dat er nu wat meer geluisterd zal worden naar den raad van bevoegde autoriteiten uit marine-krin gen, wner adviezen helaas zoo dikwijls in den wind worden geslagen en w aarmede in dit geval speciaal bedoeld werd het hebben van te veel inlanders op de vloot ONDERZOEK TE SOERABAJA De „Javabode" meldt, dat aan de commis sie te Soerabaja welke een onderzoek zal instellen naar het gebeurde aan den Oed joeng, drie wedana's en drie assistent-weda- na's van de bestuursschool ter beschikking zullen worden gesteld. De Gouverneur-Generaal van Ned.-Indië heeft eigenhandig geschreven brieven ge richt aan de heeren dr. Apituley en Man- dagie, waarin dank wordt betuigd voor de door hen bij de jongste aanhankelijkheids demonstratie gesproken woorden. WIE HEESCH DE WITTE VLAG? De door den bom gewonde Europeesche marinier Bom verklaarde dat hij degene is geweest die op de „De Zeven Provinciën" de witte vlag heeft geheschen. Deze mede- deeling wordt nader geverifieerd door een speciale commissie van onderzoek aan boord van het eskader. De hoofdleiding van dit onderzoek is opgedragen aan den kapitein ter zee F. W. Coster, die tevens tijdelijk het. commando over „De Zeven Provinciën" waarneemt. DE TOESTAND IN ATJEH KOETARADJA, 12 Febr. (Aneta). De ,Deli-Courant" had een interview met den gouverneur van Atjeh, den heer Van Aken. Deze verklaarde nadrukkelijk, dat de ge- heele toestand na het uitbreken van de muiterij gunstig is. Het leger is paraat en alleszins voldoende uitgerust. De gouver neur roemde het schitterende werk van alle diensten over alle geledingen. Hij noemde in de eerste plaats het leger, dat ook de post-, telegraaf, en havenautoriteiten, die allen blijk gaven van een paraatheid, welke met genoegen werd geconstateerd. De At- jeh-spoor verleende eveneens alle medewer king. Men zorgde er voor, dat zoo spoedig mogelijk een locomotief op stoom stond voor het vervoer van troepen, terwijl voorhe reidingen werden getroffen voor uitgebreide eventueel noodige maatregelen. De gouverneur beantwoordde de vraag of het doorsnijden van telefoondraden nabij Sibreh verband hield met gebeurtenis sen aan boord van „De Ze\ Provinciën" ontkennend, daar anders wel de interlocale lijn verbroken zou zijn, terwijl de geleiding bij Sibreh slechts dient voor de Atjeh-spoor. VERGADERINGEN DER S.D.A.P „Geen muiterij, doch slechts een demonstratieve protestactie ROODE AGITATORS Te Amsterdam heeft Ir. J. W. Albarda Zondag gesproken over het gebeurde op de „Zeven Provinciën". „Ook wij erkennen, dat geen regeering, welke ook, muiterij kan dul den", zoo zeide hij „maar daarom keu ren wij niet minder krachtig de wreede me thode af, welke blijkt uit de ruwe en onvergeeflijke daad, Vrijdag tegen de pro- testeerende bemanning van De Zeven Provin ciën gepleegd. Deze zoogezegde muiterij had niets met revolutie te maken, dit was geen grijpen naar de staatsmacht, doch slechts een demonstratieve protestactie tegen de jongste salarisverlaging en de gevangen neming van eenige honderden sohepelingen. Er is aan boord geen geweld gepleegd, maar hier te lande had niemand minder dan dr Colijn terstond zijn oordeel klaar: er mag niets worden toegegeven en desnoods moet het schip getorpedeerd worden." Naar sprekers meening was „zonder eenig onderzoek en zonder mogelijkheid van ver dediging, de doodstraf toegpast. Muiterij kan natuurlijk niet ongestraft blijven, doch dan moet de voorgeschreven procedure voor den bevoegden rechter worden gevolgd, op grond van de bestaande strafwettelijke bepalingen" Dr. F. M Wibaut, die op deze zelfde hij- eenkomst het woord voerde zeide: ..Het mac! tsmisbruik moet aan de kaak gesteld, evenals de verdierlijking, waartoe militai- ristisch gezagsfanatisme leidt". De Indonesiër Palar schetste den indruk van de muiterij op de Inlandsche bevolking, onder wie de ontevredenheM groeit. Tegen het werpen van den bom wil snr. niet pro testeeren: de aanval kwam van een vijand en men protesteert slechts als deze van pen vriend komt. „Nooit zullen wij 10 Februari 1933 vergeten", roept spr. uit. In Rotterdam werd nog 'n Iets revolutionairder toon aan geslagen. Het weinig beleidvol optreden heeft volgens den heer Brautigam dienstweigering en sabotage tengevolge ge had. Spr. wil de daad der schepelingen niet beoordeclen. Hij kan haar volledig begrij pen, doch betreurt haar, omdat hij het al tijd betreurt als het proletariaat daden doet. die niet in overeenstemming zijn met haar macht Het was de taak der regeering geweest de bemanning een verstandig voorstel te doen. Deze zou dit zeer zeker aanvaard heb hen, want zij begreep heel goed. dat er een oindp aan de reis moest komen. Dit is echter niet gebeurd; de comman dant is achter het schip aan gaan varen, als een mijnheer achter een onwillige hond In plaals van een beleidvol optreden eischte de regeering, Colijn voorop, dat het schip met een torpedoschot in den grond geboord zou worden. Het torpedoschot is een bom geworden; dit is volgens spr. moord. De heer De Zeeuw zei sympathie ie hebben voor de muiters, omdat zij zich ver zet hebben tegen de kapitalistische regee ring. die hen niet meer als menschen. doch als stukken machine beschouwt. De daad is een waarschuwing geweest aan de regee ring en als ze het nu niet begrijpt, begrijpt ze het nooit De heer De Zeeuw stelt voor de geheele ongelukkige gang van zaken Colijn aanspra kelijk. Deze heeft het eerst om wraakgeroe pen en met fanatieke kracht doorgezet. Hij alleen draagt de verantwoording voor den dood van de schepelingen van „De Zeven Provinciën". Het oordeel der vrijz. democraten Op een andere plaats hebben we over dit gevaarlijk drijven der S. D. A. P. iets ge zegd. We willen er hier aan toevoegen liet scherpe en welverdiende oordeel, dat M r. Oud, vrijz.-dem. Kamerlid, Zaterdagavond te Groningen over de roode agitators velde. Niemand onzer, zoo sprak hij, zal de 1 terij verdedigen, al willen we tegenover de muiters niet vergeten, dat onder hen schillende zijn, die nu met den strafrechter in aanraking komen, hoewel zij zich hebben laten meesleepen door de raddraaiers. Want scherp en juist liet Mr. Oud hierop volgen: Zij die thans de massa voorlichten mogen geen woorden schrijven of spreken waaruit kan worden afgeleid, dat zoo'n tproerige beweging toch nog zoo kwaad niet is. En daarom moet men tegenover de soc.-deni staan, die dat wel doen. Zij zijn in dat op zicht gevaarlijker dan de communisten, die cordaat tot revolutionaire daden aanzetten. t is, zooals wij schreven: 1918 redivivus! Of: de misdaad welke nooit verjaart dit zonderlinge schouwspel gade te slaan, waarbij het opviel, dat op de schuit teveria borden met leuzen werden meegevoerd, waarvan er een de onderwerping der op standelingen der „Zeven Provinciën" als moord kwalificeerde. Inmiddels had de schuit den Singel be reikt om in de richting van het Konings plein te varen en het was op dit oogenblik dat de politie van het bureau Singel tot krachtig ingrijpen overging. De geheele be zetting van het bureau Singel rukte uit waarna onder groote belangstelling van het publiek, de schuit geënterd werd en de ge heele bemanning ingerekend werd. Wij vernemen, dat tegen enkelen der de monstranten die in strijd met de wet de kleeding van officieele personen droegen zonder daartoe het recht te hebben, proces verbaal is opgemaakt, hetgeen voor hen vermoedelijk op een strafvervolging zal uit loopen. De politie deelde ons voorts mede, dat al len, die aan de verkleederij hadden deel genomen zich op het bureau van hun bo- venkleeren hadden moeten ontdoen, v na zij werden vastgehouden, totdat familie of vrienden de eigen kleeren van de aange houdenen aan het buerau hadden bezorgd. Voornaamste Nieuws. Alles rustig Naar ons ter oore komt, loopen sinds en kele dagen hier te lande geruchten betref fende plannen tot ongeregeldheden en mui terij bij de Koninklijke Marine van Neder land. Naar verluidt zou men op eenige tor pedobooten een opstand vreezen Wij hebben naar de gegrondheid dezer vermoedens geïnformeerd mede in verband met verschillende maatregelen welke door de autoriteiten genomen zouden zijn, doch ons werd van bevoegde zijde verzekerd, dat niets gebleken is, waardoor men aan deze geruchten ook maar eenige waarde zou behoeven toe te kennen. EEN ROODE MASKERADE Alle deelnemers ingerekend Zatermiddag werd in de Amsterdamsche grachten een groote zolderschuit zichtbaar, welke blijkens een groot bord, dat op de voorplecht stond „De Zeven Provinciën' was gedoopt Op de schuit bewogen zich eenige vreemd uitgedoste personen. Een van hen droeg de officieele ministerieele dracht, van witte broek, gekleede jas en steek, anderen waren gestoken in het witte costuum der Indische planters met zonne helm, enkelen waren voorts gekleed al» I „£1 "n™™ ï."1® een.,.rGY.0lullonai matrozen-inlanders, terwijl ten slotte ciopnhehhen in l beweging een geheel in bet zwart gekleede figuur s^k on tn^ovSo-H^1 T'Cht zich met den hoogen hoed een Bijbel hasrom 7010Vei en een petroleumkan had uitgedost Van v-n R ,,J alle kanten stroomde het publiek toe, om j hunrïla^rï die n:- FOTOGRAFISCH BEDROG VAN DE VOORWAARTS DE MARINIER DIE GEEN MARINIER WAS Wij ontvangen het volgende bericht met verzoek h in ons blad op te nemen: „De onderofficieren behoorende tot de Af- deeling Mariniers te Rotterdam verklaren, dat de foto voorkomende op de frontpagina van het Dagblad Voorwaarts van Woensdag 8 Febr. jL voorstellende een korporaal der mariniers een plaat van de Zeven Provin ciën bekijkende, met als onderschrift: „Dank zij het verbod van Minister Deckers, grijpen marinemannen met meer gretigheid dan te voren naar ons blad!" fotografisch bedrog is en dat de persoon op deze foto voorkomen de niet tot het Korps mariniers behoort en nimmer behoord heeft." OFFICIEELE BERICHTEN ZEEDIENST BIJ beschikking van den minister van Defen sie is met 1 Mei 1933 de officier van adminl- strati der le kl. A. van Houte, offlcler-lnstruc- Willemsoord, tei beschikking gesteld, en ver vangen door den officier van administratie der le kl. A. J. Poll. DE TERUGKEER VAN H. M. DE KONINGIN VELE RIJEN DIK STONDEN DE BELANGSTELLENDEN Hedenochtend om 11.09 is H. M. de Ko ningin aan het Staatsspoorstation in Den Haag aangekomen, na Haar verblijf in Zwitserland, dat zij tengevolge van de poli tieke situatie heeft moeten beëindigen. Vele rijen dik stonden de belangstellenden te wachten totdat de trein zou binnenkomen. De politie had uitgebreide maatregelen getroffenf opdat alles een ongestoord en rustig verloop zou hebben. Toen H. M op het bordes van het station verscheen, barstte van alle kanten het „Leve de Koningin" en ging over in een lang durig hoerageroep en gejuich, dat eerst een einde nam toen een groep van aanwe zigen het „Wilhelmus" inzette, dat dadelijk door allen overgenomen werd. Terwijl de politie de grootste moeite had om de geestdriftige menigte in bedwang te houden, stapte de Koningin in haar auto en reed vervolgens langzaam langs de jui chende en met hooien zwaaiende menigte, welke zich in de Rijnstraat had opgesteld. Achter de auto waarin de Koningin geze ten was reed nog een auto voor het kleine gevolg. De auto's reden langzaam de Rijn straat uit terwijl een groote menigte de stoet trachtte te escorteeren, hetgeen de politie zooveel mogelijk poogde te beletten Ook op den weg naar het Paleis stonden tallooze belangstellenden. Hier en daar ging bij het passeeren van H. M. een luid „hoera" op. Dadelijk na het vertrek der Koningin stroomde het volk weer in verschillende richtingen weg zonder datt voorzoover na gegaan kon worden, ongeregeldheden had den plaats gehad. DE AMSTERDAMSCHE HUUR- STAKINGEN Naar De Telegraaf verneemt heeft het gemeentebestuur van Amsterdam een brief ontvangen van den Minister van Binnenland sche Zaken over de kwestie der huurstakin- gen. De Minister schrijft daarin, dat hij verno men heeft, dat de beweging \an huursta king zich uitbreidt, en dat z.i. deze beweging ingaat tegen de bestaande rechtsorde. Zij (Bit 1) Het gebeurde op de Zeven Provinciën: D<' leider der muiters is de Europeesche korpo raal-machinist Boschart. Kapitein Eiken boom van het commando ontheven. De be rechting zal in Indië plaats hebben. De heer Albarda wenscht bijeenroeping der Tweede Kamer. Vergaderingen der S.D.A.P, te Am sterdam en te Rotterdam De minister van Binnenlandsche Zaken heeft aan het Gemeentebestuur van Amster dam een brief gericht in verband met do huurstakingen (blz 2) De ramp te Neunkirchen. Omstreeks 60 dooden. Nadere bijzonderheden. De verkiezingsstrijd in Duitschland Hu- genberg, Von Papen en Seldte spreken op één vergadering. Lindbergh voor goed naar Euroopa? Het communisme in Roemenië verboden. In den Amer is een schip gezonken, waar bij zich een familiedrama schijnt te hebben afgepeeld. (blz. 5) Dr. H Colijn heeft te Zwolle gesproken en de Kabinetscrisis en het gebeurde met de Zeven Provinciën ter sprake gebracht, fhlz. 8) Hedenmiddag heeft te Kampen de begra fenis plaats gehad van Prof Dr. H. Bouw man, De opleiding der onderwijzers. gezet, of hun woningen vrijwillig verlaten, niet zullen worden opgenomen in verttni- gings- of gemeentewoningen. De minister vraagt ziah af, of, voor zoover werkloozen aai. deze beweging meedoen, de zen niet van steun behooren te worden uit gesloten. Alvorens echter op dit punt even tueel een beslissing te nemen, zou minister Ruys gaarne inlichtingen van B. en W. ver nemen over den omvang van de beweging, de daden (sabotage), waarmede de huursta- king gepaard gaat, en de personen, die zich' daaraan schuldig maken. TOERISTENREIS ..STATENDAM" NAAR DE MIDDELLANDSCHE ZEE Naar wij vernemen heeft de Middeland- sche zeereis van de Statendam werkelijk doorgang gevonden. Het schip heeft Donder dag 9 dezer New York verlaten met 415 toe risten aan boord. Voor Nederlandsche toeristen bestaat nog gelegenheid het interessante gedeelte van de reis tegen laag tarief mede te maken, in dien zij 25 Febr. in Napels aan boord komen om dan naar Malta, Egypte, Palestina. Rho des, Constantinopel, Athene, Cattaro en Venetië te reizen, waar men op 17 Maart aan komt Eventueel kan ook met de Statendam tot Rotterdam worden doorgereisd. prijs 6tellen, te ontvangen, wonineen ~::n STAND DER WERKLOOSHEID HET VERLOOP VAN 1931—1933. In de huidige periode van bedrijvigheids depressie bedroeg in Januari 1931 de werk loosheid onder de tegen werkloosheid ver- zekerde arbeiders 20 pet. Hel percentnee daalde tot 10 in Mei 1931, steeg daarna tot 30 in Februari 1932. waarna een daling in trad tot 23 in April 1932. Van April tot en met October 1932 steeg zij betrekkelijk weinig (tot 27 pet.), doch liep daarna op tot 40 pet. in de week van 23 t/m. 28 Januari van dit jaar, derhalvo met 13 pet. in de laatste drie maanden tot een peil, dat nimmer werd bereikt in het tijdvak, waarin de werkloosheid geregeld werd nagegaan en dat aanvangt met het jaar Gemiddeld was de werkloosheid 15 pet. in 1931 en 27 pet. in 1932. Voor de beoordeeling van bovengenoemde cijfers moge dienen, dat in de jaren van depressie 1922/1923 de ge middelde werkloosheid 11 pet. bedroeg; zij daalde in die jaren tot 8 pet. in den zomer en steeg tot 18 pet in den winter. In de jaren sinds 1916, die niet abnormaal kunnen worden genoemd, daalde le werk loosheid in den zomer gewoonlijk tot om streeks 5 pet (1929 2V2 pet.) en steeg zij in den winter zelden boven 15 pet: tusschen het minimum in den zomer en het maxi mum in den winter was het verschil gemid deld 10 pet Een bijzondere plaats nemen de gegevens in betreffende het tijdvak, dat in Augustus 1914 aanving en kennelijk stond onder den invloed van den toen aangevangen oorlogs toestand. Het werkloosheidspercentage was toen het hoogst in September 101J. nl 27 pet. en daalde regelmatig tot 4 pet. in den zomer van het jaar 1916. Bij 221 organen der openhnre arbeidsbe middeling in gemeenten met 5000 of meer waren op 28 Januari j.l. ingeschre-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1