DONDERDAG 9 FEBRUARI 1933
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Oud-Alblas, J. D. Kleijne
te Willige Langerak. Voor Dinteloord, H.
A. de Geus te De Bilt (U.).
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
Cand. G. Brinkman, Bly hamsterstraat 14
te Winschoten, cand. aan de Theol. School te
Kampen, is door de Classis Winschoten na
praeparatoir examen beroepbaar verklaard bij
de Geref. Kerken. Hy zal gaarne des Zondags
haar dienen en een eventueel beroep terstond
in overweging nemen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Men schrijft ons:
Cand. P. H. Wolfe rt, van Terneuzen,
beroepen predikant bij de Geref. Kerk te Ma-
riënberg (O.), is door de Classis Ommen na
peremptoir examen toegelaten tot den dienst
des Woords en der Sacramenten, en hoopt iZon-
dag 12 Maart a.s., na bevestiging door Ds. S.
Groeneveld, van Terneuzen, intrede in zyn
Gemeente te doen.
Ds. J. H. HOUTZAGERS
Naar wij vernemen, mag de toestand van
Ds. J. H. Houtzagers te Arnhem, emeritus
predikant der Geref. Kerk van Kootwijk,
thans weer langzaam vooruitgaande wor
den genoemd.
De 76-jarige patiënt, die lijdende was aan
trombose, eerst in het rechterbeen, daarna
in beide beenen, heeft tien weken met he
vige pijnen en hooge koortsen op het bed
moeten doorbrengen. In zijn zware beproe
ving mocht God zijn geloof sterken. Sinds
kort mag hij nu dagelijks even in de ka
mer zitten. Nog slechts met groote moeite
en aan beide zijden ondersteund, kan hij
zich even voortbewegen. Toch is er goede
hoop op herstel, al zal het nog wel een paar
maanden duren alvorens hij weer vrij loo-
pen kan.
Ds. G. D. KUIPER.
Te D e 1 f t in de Geref. Kerk kerkgebouw
Hugo de Grootstraat werd gisteravond
Ds. G. D. Kuiper, beroepen missionair predi
kant voor Solo, bevestigd door zijn vader, Ds.
L. Kuiper, em.-precL te Bilthoven.
De Gemeente toonde meer dan gewone be
langstelling, mede omdat zy nog door oude
en stevige banden verbonden is aan vader en
zoon, die voorheen te Delft woonden. Onder de
aanwezigen waren voorts Zendingsdeputaten,
Classis-afgevaardigden, deputaten van de
samenwerkende Kerken, van de vorige stand
plaats van Ds. G. D. Kuiper, familie, vrienden
en de Burgemeester |Mr. G. van Baren.
D s. Ii. Kuiper had tot bevestigingstekst
Efeze 3 68 en bepaalde de Gemeente bij
het wonder, dat de heidenen mede-erfgenamen
zyn en tot hetzelfde lichaam behooren, en by
den rijkdom in den Zendingsarbeid werkzaam
te zijn. Na de bevestiging werd Ps. 134 t 3
toegezongen.
Ds. G. D. Kuiper deed hierna intrede met
Je sa ja 19 24 en 25, waarin hy deed uitkomen,
hoe het heil van den beloofden Koning zich
uitbreidt tot alle volken, in welke alliantie
Israel de derde en daarna ook de eerste is.
Zoo is de Kerk van nu draagster van Gods
heil jegens de heidenen, waarby de vrede
onderling beoogd wordt. De Kerk zou hiertoe
nutteloos zyn, als niet de belofte er was, dat
de Heere dit werk zegenen zal.
Ds. Kuiper dankte hierna zyn vader voor
'de bevestiging en de broeders deputaten en
van de samenwerkende Classes voor de vrien
delijkheid en de voorkomendheid aan hem
bewezen. Met de Kerk van Delft zal de band,
die werd aangegaan, niet verbroken worden,
omdat ze geestelijk ia. Een beroep op mede-
lenen en gebed werd gedaan.
Ds. K. van Anken, van Delft, heeft
hierna gesproken namens deputaten en samen
werkende Classes. Hy wees op Gods leading,
die Ds. Kuiper tot hen bracht. Spr. wenachte
Gods zegen op den Zendingsarbeid toe,
wenschte de ouders geluk met hun naar het
Zendingsveld vertrekkenden zoon en deed met
het oog op het strak9 volgend afscheid Psalm
121 4 toezingen.
Ds. P. K van Eflk, van Solo, met verlof
ïn het vaderland, sprak daarna, mede namens
Dr. D. Verhagen, zendeling-arts te Solo, met
verlof in ons land, en allen die in de Solo-
Zending werkzaam zijn, Da. Kuiper harte
lijke woorden toe.
Ten slotte heeft de bevestigde in een slot
woord voor de uitgesproken zegenwenschen
bedankt.
Dr. W. LODDER
Heden viert Dr. W. Lodder, predikant der
Ned. Hervormde Gemeente te Bussum, zijn 25-
jarig ambtsjubileum.
Dr. Willem Lodder aanvaardde 9 Febr. 1908
het predikambt te Vroomshoop. In 1912 deed
de jubilaris zijn doctoraal-examen en in 1915
promoveerde hy tot Doctor in de Theologie. In
1912 werd de jubilairs predikant te IJlst, wel
ke standplaats hy in 1918 met Doorn verwis
selde, welke Gemeente Dr. Lodder 10 jaar
'diende. Op 15 Juli 1928 deed de jubilaris
zyn intrede in zijn tegenwoordige Gemeente.
Dr- Lodder maakte deel uit van tal van ker
kelijke besturen. Zoowel in IJlst als in Doorn
mocht de kerk tijdens het verblijf van Dr. Lod
der worden vergroot.
Behalve zyn dissertatie deed de jubilaris nog
lenkele andere werken het licht zien.
Dr. Lodder was medewerker aan het Herv-
Zondagsblad voor Friesland en schreef o.m. in
Nieuw Theol. Studiën en in een Duitsch tyd-
schryft, alsook in Onder eigen vaandel. Hy be
hoort tot de Confessioneele Vereerd ging
Hedenavond heeft een herdenkingssamen
komst plaats.
A.s. Zondagmorgen zal de jubilaris een ge
dachtenisrede uitspreken.
Ds. L. EMMEN t
Te Driebergen is gisteren, 61 Jaar oud,
overleden Ds. Leendert Emmen, sinds 1 Juli
1930 emeritus-predikant der Ned. Hervormde
Gemeente te Renswoude.
Ds. Emmen werd in 1900 door het Prov.
Kerkbestuur van Noord-Brabant tot de Evan
geliebediening in de Ned. Herv. Kerk toege
laten. Op 9 Juli 1901 deed hy intrede te Den
Bommel (Flakkee). In 1915 vertrok hy naar
Burgerdam en van 1922—1930 diende hy zyn
laatste Gemeente, Renswoude. Sinds zyn
emeritaat woonde hy te Driebergen..
De begrafenis is bepaald op Zaterdagmiddag
1 uur op de Nieuwe Alg. Begraafplaats te
Driebergen-Ry senburg.
EEN GELIEFD PREDIKANT
Te Rozenburg kreeg de Ned. Herv.
Gemeente, wat nog nimmer te voren gebeurd
was, in 1807 een etadsdominée, namelyk Ds.
M. J. van Nimwegen, die uit Vlissingen over
kwam. Hij deed er intrede met den tekst Hand.
10 33: „Gij hebt welgedaan, dat gy hier ge
komen zyt".
De eilandbewoners „droegen hem op de han
den", maar verkeerden in voortdurende vrees,
hun predikant weer spoedig te zullen verliezen.
Hy kreeg beroep op beroep. „Het weer was
niet van de lucht af", zoo schryft K. Kleywegt
in zyn: „Uit en over het oude kerkje". Ander
half jaar later beriep zyn vroegere Gemeente
Vlissingen hem weer „terug". Hy bedankte.
Maar 13 Juni 1813 deelde Ds. van Nimwegen
aan de Gemeente mee, dat Vlissingen hem al
weer had beroepen en dat hy het beroep reeds
een poos onder zich gehouden had om er
na te denken. Dat gaf een schrik onder de
Rozenburgers. „Nu zal het gebeuren", zeiden
ze. En van alle kanten kwamen ze aan oi
vragen of dominéé toch asjeblieft by hen wil
de blyven. t W2B een harde strijd. Weken ver
liepen, eer het besluit viel. (Maar edndelyk, 25
Juli, gaf de predikant kennis, dat hy het be
roep na ernstig beraad had aangenomen. „De
slag was dus gevallen".
Maar dat beteekende nog allerminst, dat Ds.
van Nimwegen nu ook gauw vertrekken zou.
Volstrekt niet. Want 20 Juni van het volgend
jaar 1814 was hy nóg te Rozenburg. Hy
kón er niet wegkomen.
Toen kwamen gevolmachtigden van den Ker-
keraad van Vlissingen naar het eiland om te
vragen, of ze nu eindelijk den dominéé eens
wilden laten gaan. Men kon toch niet blyven
wachten.
Noode berustten de Rozenburgers en 31 Juli
1814 nam de dominéé een aandoenlijk afscheid.
In de „Kerkelijke Handelingen" werd hiervan
een kort relaas geschreven, eindigend met
Hand. 21 3: „En als hy zich niet liet afraden,
lieten wy hem gaan en hielden one tevreden,
zeggende: de wil des Heeren geschiede".
Nog jarenlang onderhielden leden der Ge
meente van Rozenburg en Ds. van Nimwegen
te Vlissingen briefwisseling.
KERKELIJK ROZENBURG
By Electr. Drukkerij Kleywegt te Loosdui
nen verscheen: „Uit en over het oude kerkje,
Opstellen betreffende de geschiedenis van de
Ned. Hervormde Kerk te Rozenburg".
De heer K. Kleywegt, de schrijver van deze
opstellen, deelt in „een woord vooraf" mede,
dat hy de meeste stof voor zyn boek reede op
deed in zyn kinderjaren, toen zyn grootvader
door het volk gewoonlyk „ouwe Karei" ge
noemd, hem in de schemeruurtjes „tusschen
licht en donker" allerlei „van vroeger" vertel
de. De man, die in de harde school van het
leven zichzelf gevormd had, bezat een ryke le
venservaring en een scherpe opmerkingsgave.
Hiervan heeft de kleinzoon party getrokken.
Liefhebbery voor het naspeuren van de histo
rie bezittend, welke door „meester Visser" nog
werd versterkt, vroeg hy den grootvader steeds
weer om mededeelingen uit de geschiedenis.
Hy bewaarde die trouw. En toen het oude
Rozeriburgsche kerkje zou worden afgebroken
plaats te maken voor een ruimer en beter
bedehuis, besloot hy grootvaders vertellingen
„van vroeger" verder te vertellen..Hy ontving
voor de noodige officieele stukken de ge-
wenschte medewerking van Dr. L. W. A. M.
Lasonder, archivaris der Ned. Herv. Kerk, en
van Da. D. J. Vossers, destijds predikant te
Rozenburg. In „de (Zondagsbode" werden toen
eenige bijdragen geschreven, die daarna, op
verzoek van een paar predikanten, gebundeld
uitgegeven werden.
De heer Kleywegt, die een 20-tal historische
opstellen schreef, haalt de oude historie van
den graventijd op. Na het ontstaan van Ro
zenburg geschetst te hebben, vangt hy de be
schrijving van het Kerkelyk leven aan. De
eerste godsdienstoefeningen werden in de boe-
renhuizinge van Leendert Engelen (f 1663)
gehouden, onder den eersten eigen predikant,
Ds. Joh. van Schoonhoven, die er in 1657 ge
komen was. In 1658 had de eerste Doopsbedie-
aing plaats. En in het volgende jaar begon
men aan den bouw van kerk, pastorie en 6chool
huis, te zamen voor een som van f 5564.60.
Na Ds. van Schoonhoven hebben op Rozen
burg gestaan de predikanten De Vogel, Van
Noortwyk, Sas, Chanfleury, Leenmans, Geer-
ling, van Nimwegen, Schoor, Moriljon Loysen,
Welle, Wilod Versprille, Bosker, Koch, Rou-
wenhorst. Wouters, Dykman, Vossers en nu
sinds 8 Januari Ds. W. E. jM. Hoekzema.
Van deze predikanten stond Ds. Joh. Sas 34
jaar, Ds. P. Leemans 42 jaar, Ds. G. Geerling
jaar, Ds. P. jMoriljon Loysen 38 jaar en Ds.
W. H. H. Dykman 30 jaar te Rozenburg.
Van het Kerkelyk leven onder deze predi
kanten en tydens de vacatures wordt door den
heer Kleywegt zonder pretenties, maar zeer
onderhoudend verteld. Beroepingswerk, gezan
gen- en togakwestie, verwikkelingen met het
Gemeentebestuur zoowel als met schoolmees
ters en kosters, het wordt er alles heel gemoe
delijk In meegedeeld. Reeds gaven' we er een
staaltje van en we hopen er nog iet» uit mede
te deelen in deze rubriek. We bevelen de lezing
DIACONIE
Vreemde reden. In den schetsenbundel
„Uit en over het oude kerkje" vertelt de heer
K. Kleiwegt over de „jaarlyksche Diaconie-
rekening" in de Ned. Herv. Gemeente van
Rozenburg, die er den predikant Petrus
Leemans (17711773) tot een voortdurende
ergernis is geweest:
„De heeren diakenen waren van meening,
dat zulks (het nazien van de jaarlyksche Dia
conierekening) niet op een droogje mocht ge
beuren. Vandaar dat er op rekening van de
Diaconie eenige onkosten werden gemaakt, bv.
voor een half pond tabak,, wat korte en lange
pijpen en een kinnetje achtguldenbier, te za
men 2 gulden 18 stuivens, en dan twee fles-
schen wijn, te zamen 1 gulden 2 stuivers, sa
men 4 gulden. Tydens en na de rekening werd
een en ander in de herberg (die tevens in het
Rechthuis gehouden werd) door den Kerkeraad
gebruikt. De dominéé mocht liiertegen protes
teeren zooveel hij wilde, het mocht niet baten,
t Was een oud gebruik, zei men, en daar bleef
het b(j. „Ik heb er niet van meegedronken",
zegt Ds. Leemans (in zyn Acteboek). Dat was
zeer prijzenswaardig van den man, maar de
Kerkeraadsleden warey er niet minder door.
Ze boften er nog by, want ongetwijfeld waren
de heeren de meening toegedaan: „de eene
traag, de andere graag", en liet de dominéé
zyn portie staan, wel, dan hadden zy zooveel
te meer".
Tot zoover de historie.
Te dezen opzichte zullen de tegenwoordige
Herv. Kelkeraadsleden van Rozenburg wel niet
willen spreken van „dien goeien ouwen tyd".
GEZANGEN EN HET HART.
We gaven vorige week reeds een staaltje
van de gezangenstryd in ons land. Hier volge
nog wat wijlen de oude Ds. W. H. Gispen, een
godzalig en bezadigd man, eens heeft mee
gedeeld:
„Van de verzoening aller dingen in Christus
wordt nog zoo weinig begrepen, vooral door de
ernstige, waarlyk vrome menschen. Na den
dood in den hemel te komen en dan de wereld
aan den zondvloed of aan het laatste vuur
over te laten, is by velen nog het toppunt der
Christelyke wijsheid.
„Gy weet, wat mij zelf wedervaren is,
toen ik eens de stoutheid had van te beweren,
dat het gebruik van Christelyke gezangen in
de openbare samenkomst der Gemeente in
beginsel niet ongereformeerd en in vele op
zichten wenschelyk is.
„Als een gevallen morgenster zag men mij,
in de tien provinciën des koninkrijks, van den
kerkhemel in de diepte ter neer slingeren.
Op sommige kansels werd tegen my gewaar
schuwd. Anderen wierpen myn portret op het
vuur. In het „Kerknieuws" werd op myn mis
daad gezinspeeld. En die my kenden en lief
hadden, zeiden: „Och, Gispen meent het zoo
kwaad niet, maar hy is tegenwoordig wat
van zyn hart af."
DUITSCHE PROTESTANTEN IN POLEN
In de „Tag" vestigt Dr. Dibelius weer de
aandacht op den toestand, waarin de Duitsche
Protestanten in Polen verkeeren. De geheele
geschiedenis van den nieuwen Poolechen Staat
is immers niets anders dan één keten van ge
weldenarijen tegen de Duitsche Evangelischen,
als onderdrukking van de kinder-godsdienst-
oefeningen, verbod van ambtelijken arbeid,
straffen tegen gemeenteleden, die in dien ar
beid meehelpen enz. Bezwaren, by den Volken
bond ingebracht, richtten niets uit. Troosteloo-
zer nog dan het volkomen verzuim van den
Volkenbond is de onverschilligheid van de
groote Kerken in Engeland en in Amerika, die
soms zoo graag spreken van het „wereld
geweten" en met oecumenische conferenties te
Stockholm, Lausanne, Genève en andere mooie
plaatsen dwepen. De onder Poolsch barbarisme
zuchtende ongelukkige Duitsche Protestanten
hebben van de oecumenische beweging nog
niet veel bemerkt, aldus besluit Dr. Dibelius
zyn artikel.
Dit comité is in Januari 1933 gevormd. Door
persoonlijk bezoek aan woonhuizen en boarding
huizen hebben wij ons er van overtuigd, dat
deze vreemde Oosterlingen zoowel op geeste
lijk als op stoffelijk gebied noodzakelijk moe
ten geholpen worden. Gister nog waren wy in
de grootste dier verblijfplaatsen, waar ruim
200 man samenwonen, bijna zonder werk, zon
der bezigheid, zonder inkomsten. Daar is da
gelijks ongeveer 200 pond rijst noodig, want
veel ander voedsel is niet te bekomen, nu de
mannen geen boot kunnen vinden om uit te
varen.
Welk een ellende spreekt er byv. uit dit be
richtje:
„Op 1 Februari waren te Rotterdam opge
legd 101 zeeschepen, waarvan 82 Nederland-
sche, 12 Engelsche, enz."
Gesteund worden ze door byna niemand:
door geen crisis-comité, geen armenraad, geen
scheepvaartmaatschappij
De heer J. Dols, die 20 jaren, van 1899
1919, alts Roomsch-Katholiek Priester in China
op de grenzen van Thibet heeft gewerkt, is in
1921, uit overtuiging, tot het Protestantisme
overgegaan en heeft ruim 4 jaren onder dit
volkje te Katendrecht (Rotterdam) gearbeid
Daar hy vlot enkele der Chineesche talen
spreekt, beweegt hy zich gemakkelijk onder
hen, gaat overal binnen, deelt in hun zorgen,
geeft raad in sociale moeilijkheden, helpt, waar
hy kan. Hoewel zy innerlijk wantrouwend
staan tegen al, wat niet-Chineesch is, vertrou
wen. naar ons bleek uit persoonlijk bezoek,
zeer velen van hen den „Jezus-man". zooals ze
hem noemen.
Daar de heer J. Dols met 1 Januari 1933
dit wehk zou moeten neerleggen, heeft 't Co
mité gemeend, hem er verder toe in staat te
moeten stellen, te helpen en dien arbeid te re
gelen, en zoo zal hy vanaf 1 Febr. 1933 voor
onze rekening zyn.
In vertrouwen op den zegen des Heeren,
doet het Bestuur van 't Comité een beroep op
Kerkeradèn, corporaties en particulieren, om
liefst door een jaarlyksche bijdrage dien arbeid
mogelijk te maken.
Het Beetuur bestaat uit: Ds. A. R. Rutgers,
voorzitter; P. Storm (secretaris-penningm.).
Gironummer 209720 (kantoor Maaskade).
Adres voor correspondentie: P. Storm, Maas
kade 103, Rotterdam.
Leden van het Comité: Mevr. J. Dekhuyzen
Zeehuisen, Mevr. N. S. BakkerPott, Dr. P.
A. J. H. Gerversman, Rev. J. Irwin Brown,
C. W. de Groot, J. Jansse Wzn., Ds. E. L.
Smelik, M. Tinbergen, L. Noorlander, Ds. P.
G. de Vey Mestdagh, L. Noorlander, jM. Q.
Zeelenberg.
t Is voor uitbreiding vatbaar.
BREUK MET DE KERK
In 1931 ia het aantal uittredingen uit de
Kerken in Saksen beduidend toegenomen. iZoo
traden uit de Evang. Luthersche Kerk 38.700
personen tegen 24.395 in 1930. Het aantal toe
tredingen was in 1930 ruim 4500 tegen 5744 in
1931.
De Roomsch-Kath. Kerk had 2866 uittredin
gen tegen 424 toetredingen.
De vrye Kerken hadden een winst van 118
In het jaar 1931 wierp de godloozen-actie
zich met bijzondere kracht op Midden-Duitsch-
land. Ook de maatschappelijke nood droeg tot
de uittredingen by.
Merkwaardig is echter, dat in het naburige
Thüringen de uittredingen uit de Kerk juist
zeer sterk slonken, nl. van byna 30.000 op 6717.
HERDERLOOZE ZWAKKE GEMEENTEN.
Een schril licht wordt geworpen op den toe
stand der Kerken in Duitschland door het feit,
dat men zich genoodzaakt ziet de in zielental
aan financieele kracht zwakke Gemeenten
van den predikant te berooven. Aanvankelijk
deed men zulke predikantsplaatsen by een va
cature niet weer bezetten, maar thans gaat
men zelfs een schrede verder en deelt men den
predikant mee, dat hy op een bepaalden tijd te
zorgen heeft, dat hy een andere predikants
plaats verkrijgt. Deze maatregelen geschieden
onder dwang van den Staat.
De „Reformierte Kirchenzeitung" heeft
steeds den eisch gesteld, geen zelfstandige Ge
meenten enkele uitzonderingen daar gelaten
van haar predikant en haar zelfstandigheid
te berooven. Is het weikelijk niet mogelijk den
predikant te behouden, dan bezette men die
vacature met een hulpprediker, tot betere tij
den aanbreken. Het stijgend getal candidaten,
aldus genoemd blad, behoeft ons dan geen
zorg te baren. Het is als 't ware een vriende
lijke beschikking Gods, dat wy thans vele
jonge krachten bezitten, nu de talrijke kleine
Gemeenten zulke moeilijkheden meebrengen.
ACADEMISCHE EXAMENS
Keulemans te Amsterdam en mej. J. M.
nljn te Alkmaar; seiwi-artsex.. de heerei
de Vletter te Bavenateln en W. Calten tt
Pbarm&cie: doet. ex., de heer Oei Hoo Ham.
LAN DBOUWHOOGESCHOOL TB WAGE-
NINGEN. Gealaagid: Ned. Bosohbouw: cand. ex.
de heeren J. C. E. C. N. van Florensteln Mulder,
J C. A. Oortgljsen en J. -Vlieger.
Kol. Boschböuw: cand. ex.. de heeren J. C.
E. C. N. van Florenstein Mulder. B. J. L Beun-
Blijdorp, A. Go vers. W. Horstlng, A.
EXAMENS-APOTHEEKERSASSISTENT
In Maart aa zal gelegenheid worden gege
ven tot het afleggen der examens ter verkrij
ging van een getuigschrift als apothekers-
ichrlftelljk, vóór 22 Februari te doen blijken
aan de voorzitters der examencommissie. Lw.
Prof. Dr. L. E. Goester. Leiden; Prof. Dr. W.
C. de Graaff. Utrecht; Prof. Dr. D. van Os. Gro
ningen (Groote Rozenstraat 15). en Prof. P. van
der Wielen te Amsterdam (Hilversum, Utreohit-
scheweg 31). naar gelang van de plaats, waar
zij wensohen te worden geëxamineerd.
EXAMENS-STUURMAN
DEN HAAG. 8 Febr. Gesl. voor dlpfl. C. de
gr. etoomv., de heeren J. F. van Hal_ A. A. G.
Verhuist eh J. J. C.
EXAMENS-MACHINIST
visodherlj-
examens (stuurlieden en schippers) zal. aanvan
gende 2 Maairt, zitting houden
Bylandtlaan 5.
oommissie bereikt hebben
Uit het Sociale Leven
Schoolnieuws.
Prof. Dr. H. BOUWMAN, t
Te Kampen wordt a.s. Vrijdagavond een
samenkomst gehouden ter nagedachtenis van
Prof. Dr. H. Bouwman voor de studenten der
Theol. School met de familie, onder leiding
van Prof. Dr. S. Greydanus als pro-rector,
waarin zullen spreken Prof. Greydanus en Ds.
J. L. Schouten, van Amsterdam, als president
curator.
Op het graf te IJsselmuiden by de teraarde
bestelling zal alleen gesproken worden door
den wijkpredikant Dr. C. N. Impeta en Prof.
Greydanus.
Prof. Dr. A. E. H. SWAEN.
Prof. Dr. A. E. H. gwaen, sinds 1913 hoog
leeraar in de Engelsche Taal en Letterkunde
aan de Gem. Universiteit te Amsterdam, is
heden 70 jaar geworden. Hjj is een zeer ver
maard docent, publicist en examinator.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
B r i t s u m, mej. T. van der Schaaf te Beet-
gumcrmolen. Voor nutt. handw. en voor tydel.
PROTEST. CHR. ARBEIDERS-
INTERNATIONALE.
Het bestuur van de Prot. Ohr. Arbeiders
Internationale kwam dezer dagen onder voor
zitterschap van oudnMinister Dr. W. Koch,
van Wuppertal-Elberfeld, te Keulen (Duitsch-
!and) bijeen.
Kennis werd genomen van de verslagen
omtrent den toestand der aangesloten organi
saties, alsmede omtrent den economischen
toestand in de verschillende landen.
Betreffende de positie der aangesloten orga
nisaties mocht met vreugde geconstateerd
worden, dat deze bevredigend is, ja dat zelfs
in de meeste landen, ondanks de economische
crisis het ledental in belangrijke mate toe
neemt. Ook voor wat betreft den arbeid der
aangesloten organisaties mocht worden vast
gesteld, dat deze goeden voortgang heeft.
Zoowel in geestelijk-zedelijk, als in sociaal
opzicht wordt het werk der beweging ge
zegend.
Door den heer Joh. Haas (Zwitserland),
penningmeester der Internationale, werd ver
slag uitgebracht jvan zyn propagandareis
naar Amerika, welke tot gevolg had dat de
Christian Labour Association zich bij de Prot.
Ohr. Arbeiders Internationale aansloot. De
ontwikkeling der Christelijke Arbeidersorgani
satie in Amerika biedt nog groote mogelijk
heden. Overwogen zal worden om over eenigen
tyd opnieuw een dergelijke propagandareis te
organiseeren. Met Noorwegen zijn verbindin
gen verkregen, terwijl voor Japan verbinding
zal gezocht worden met Kagawa.
Besloten werd het eerstvolgend internatio
naal congres in 1934 in Nederland te doen
plaats vinden.
DE STAKING TE ALMELO
Een verbod van samenscholing
Men meldt ons uit Almelo:
Het wordt de werkwilligen van dag tot dag
moeilijker gemaakt als gevolg waarvan hun
aantal steeds kleiner wordt.
Op verschillende plaatsen in de stad zijn er
die gemolesteerd werden. Zoowel arbeiders als
arbeidsters werden van de fiets getrokken, de
fiets beschadigd, terwijl zijzelf ook heel wat te
verduren hadden. By enkele werkwilligen zyn
ruiten ingegooid. Hoe tactisch ook de politie,
versterkt met de Ryksveldwacht, optreedt, ze
kan niet overal tegelijk wezen en daarvan ma
ken de stakers en hun medestanders gebruik. In
verband met ernstige verstoringen van de orde
is Woensdagmiddag 4 uur door den burgemees
ter onverwijld een verbod van samenscholingen
uitgevaardigd, waaraan door de politie streng
de hand wordt gehouden.
Een ernstige poging, Woensdag gedaan, tot
staking aan te zetten ook by de N.V. Hedeman
heeft geen resultaat opgeleverd.
De politie zag zich genoodzaakt, hier streng
op te treden.
By de N.V. Katoenmaatschappy v.h- Gebr.
Scholten is het aantal stakers vermeerderd,
doordat ook ploeg I het werk niet heeft hervat.
By de fa. ten Cate ligt thans de spinnerij ge
heel stil, wat voor de weverijen een ernstige
stagnatie meebrengt.
MALAISE IN DE LEERDAMSCHE
GLASINDUSTRIE.
Met de glasindustrie te Leerdam wordt het
niet veel beter. Verschillende afdeelingen in
die industrie gaan weer 5% uur per dag
ECONOMIE EN FINANCIEN
BINNENLAND
DE ROTTERDAMSCHE BEURS
Nieuwe N.V. opgericht met 13 mil-
Iloen kapitaaL
Blijkens de ..Staatscouran/t" is te Rotterdam
opgrerlcht de N.V. .De Beurs van Koophandel".
_Het kapitaal bedraagt f 3.000.000. yeTdeeJd in
deelen A) doo rde
1 1.600.0C
kiers en fabrikanten). Alle aandeelen wordei
bij de oprichting volgestort en wed de aan dee
door Inbreng Van een terrein
f 1.500.000. D
ndeelen B worden In
HET ONDERLING CREDIET
Batig saldo 1932 ƒ241,052
(v. j. 209,943). Dividend
6 (v. j. 5%)
Aan het jaarverslag over 1932 van de N.V.
fet Onderling Crediet wordt het volgende
*Deen
1931. Oorzaak hlei
held van het zakenleven en in de~daarmee
menhangende sterke vermindering van het
loopend oredlet. Toch kunnen wij over 1932
tevreden zijn. Voor verliezen bleven wij geheel
gespaard. Met Inbegrip van het bedrag groot
nog steeds
mede met het oog op enkele oredileten. waar
van het verdere verloop moeilijk te beoordee-
len ls. terwijl de afwikkeling lm deze tijdsom
standigheden extra risico medebrengt, hebben
wij gemeend het batig saldo een bedroe groot j
DAMRU BRIEK
Redacteur: W- HOEKSTRA, Tulpeboom straat 6, Den Haag.
Alle Inzendingen betreffende deze rubriek te zenden aan bovenstaand adres.
Oplossingen i
Vos» alle Traagst anken
OPLOSSINGEN PROBLEMEN
Van: W. VAN DAALEN.
No. 536.
Wit:
1 31—26
2 37—32
3 47—41
4 50-44
5 45X34
6 43X30
7 35X11
8 26X10 wint.
Wit:
4238
33—29
35—30
7— 2
2X25 wint
Wit:
1 49—44
2 32—28
3 39—34
4 34X23
5 42—37 wint
Wit:
40-34
4540
48—43
2923
40-34
49—44
42X 4 wint
Zwart:
29X49
28X46
46X43
49X40
43X30
17X 6
43X23
23X45
26X37
25X34
24X35
15X29
23X21
ad. lib.
25X28
26X17
22X31
18X29
29X40
40X38
Correcte oplossingen ontvangen van: E.
Vinke, Kampen; Jac. Loeve, M. Vermeij,
Rotterdam; W. B. de Knijff, Alphen a. d.
Rijn; A. van Wijngaarden Jr., Giessendain;
Jac. Koedoot, Kralingscheveer; W. van Beek,
Veenendaal; J. H. Segaar, D. den Hertog,
F. Janson, G. v. d. Meulen, J. van Eik, P.
en W. Spuy, allen Den Haag.
Probleem No. 540.
Auteur: ET. BOISSENOT, Les Espesses.
Zwart: 4, 7-9, 12, 16, 21, 22, 26, 27, 34.
Wit: 30, 31, 35—37, 39, 41, 43, 44, 46, 48.
Wit wint een schijf of de partij.
Uit: „Le Petit Nigois".
werden de
totaal op
Het saldo
diet du 31
Door de verbeterd!
gebied van het hypotheekwezen we rde
de bouwnijverheid verleende credleten
overgroots deel regeflmatig afgelost In de laat
ste maanden van het afgeloopen Jaar hebben
wij de verleening van bouw-credieten ln be
perkte mate hervat
ln het Jaar 1932 werden 27 (1«)
dieten geopend tot een totaal I
f 665.500 (8.701.160).
Het totaal van geëimdllgde creddeten bedroeg
f 5.738.80Q (8.357.200). Het aantal geopendl
credleten op 31 December 1932 bedroeg 206 to
een gezamenlijk bedrag van f 5.609.450
(8.159.920).
De portefeuille was op 81 December 1932
groot f 2 142.945, door ons was op dien
aan derden ln dlbconto gegeven nihil, zoc
om essen verstrekt was f 2.142.945.
'f 1.714 826. Het totaal loopend cre-
December 1932 was derhalv
f 3.857.771.
Voorgesteld wordt 6% dividend uit te keerei
(v.J. 5).
N.V. STAAL WERKEN DE MAAS
Winst ƒ194,923 (v. J. ƒ238,327).
Dividend 18 (onv.)
Het Jaarverslag over 1932 der N.V. Staalwer
ken De Maas meldit. dat ln den aanvang van
dit jaar groote moeilijkheden bestonden
betrekking tot het verkrijgen van orders
moeiUJkheden werden versterkt, zoo dikwijle
het t.o.v. de Ned. valuta een vernieuwde daling
Ondanks het fedt dat de mij. langdurige le
veringscontracten had loopen, was het niet mo
gelijk de produotie op dezelfde hoogte te hou
den als ln 1931.
Dat de bulzenfabrlcatde nog geenszins gun
stige resultaten heeft opgeleverd, le hoofd
zakelijk wel hieraan te danken, dat de lage
grondistofprljzen de vermindering van
brengst der producten oompens eerden.
Niettemin ls tengevolge van de depreciatie
van het de netto-opbrengst der produoten te
gen het einde van het afgeloopen boekjaar
langzaam maar aanhoudend teruggeloopen.
Het bij afsluiting van het vorige boekjaar
voorgedragen saldo ad. f 28.327 ls met het over
schot van 1930 ad f 40.217 op de balans tot een
speciale reserve van f -8.545 samengevoegd.
Het wlnsitsaldo 1932 bedraagt f 194.923 (v.J.
f 238.327). Hiervan wordt f 19.492 toegevoegd
trve terwijl het restant groot
VOORGESTELDE DIVIDENDEN
Associatie Cassa en N.V. De Rente Ci
15% (onv.).
Betuwsche Hypotheekbank 10% (onv.).
OLIEFABRIEKEN CALVE DELFT
len Oliefabrieken Calvé-Delft,
gelegenheid te stellen dezo in
certiflcate.i van deze belde soorten aandeelen,
zal de Vereeniglng tot Beheer van Aandeelen
Calvé-Delft .blijkens een dezer dagen te plaat
sen aankondiging, de gelegenheid
thans openstellen.
GROOTE NIVAS-SUÏKERAFDOENING
Van bijna 17000 tons
SOERABAJA, 8 Febr. (Anota). De N.I.V.A.S.
erkodht 9350 tons superieur tegen f5.75 en
- Probleem No. 541.
Auteur: A. VAN DOMMELEN, Rotterdam
Probleem No. 542.
Auteur: MARIUS FABRE, Parijs.
12 3 4 5
fR*
Zwart: 2, 3, 7, 8, 9, 13, 16, 18, 19, 23—26.
Wit: 27, 28, 31—33, 35, 38, 40, 42, 43, 45, 48, 4
Uit: „Tous les Jeux".
UIT DE PARTIJ.
In de hoofdklasse' competitie van den
D. B. kwam in de ontmoeting R. D. G.-j
D. I. O. deze positie voor. De ,,Haa<gscl)
Courant" waaruit we dit overnemen gaf oi
derstaand commentaar:
1 2 3 4 5
Zwart: 3, 6, 8, 9,11, 15-20 en 25 (12 sch.);
Wit: 26, 29, 34—39, 42, 47—49 (12 sch.).
In bovenstaanden stand was zwart ai
zet en offerde een schijf, meenende, daa
door doorbraak naar dam te kunnen fo
ceeren of winst van 2 schijven.
Wit: Zwart:
(Ch. Bordewijk) (W. Hoekstra)]
1 18—23
2 29 18 19—24
't Is duidelijk, dat nu 2430 enz. drel<
en 17—21 enz. Wit had dit echter voorzit
en speelde nu:
3 18—12 24—30 (a)
4 35 24 20 40
5 12 21 16 27
6 39—34 40 29
7 38-32 27 38
8 42:24 9—14
9 26—21 11—16
In de hoop, dat wit 21—17 zal spe
waarop zwart 1-4—20 laat volgen met schi
winst Wit kan n.l. niet 2419 laten volge
door 9—13 (19S) en 321 van zwart
10 37—31 16 27
11 3122 812
om daarna 1217 (22 11) en 6 17 te sp
len, doch wit belette dit en speelde
12 24—19 14:23
13 18—22 12-17
14 1829
Dit was voor wit de eenige manier, oa
schijf 24 niet te behoeven verdedigen
(a) Hier meenden de omstanders, da
zwart 1621 had moeten spelen, doch ooi
die voortzetting was wit niet ontgaan.
3 16—21
4 37—311 24—30
5 35 24 20 40
6 49-44! 40 49
7 38—32 49 29
8 3122 17 28
9 26 17 11 22
10 12—7
en zwart moet de twee stukken teruggevel
Zijn onze lezers het hiermede eens? El
wat denken zij van den eindstand? Ondo
de inzenders van correcte oplossingen word
een prijsje verloot Eventueel wordt he
prijsjje toegewezen aan den lezer die het be
langrijkste antwoord geeft op de analya
van het laatste vraagstuk.
CORRESPONDENTIE.
L. B. In de gezonden partij kwamen hee
wat fouten voor. Het is opmerkelijk zoovee
partijen, zelfs in de hoofdklasse verloren
gaan door eenvoudige „zetjes".
J. B. te 's-Gr. Voor deze rubriek onge
schikt
De problemen.
Voor je aan de oplossing begint:
Weet je wel dat Wit het wint.
't Moeilijkst echter van het geval
Is hoè Wit winnen zal.
Vindt je dit na héél lang staren
Dan zeg je„dè.t ik dit niet eerder kon ven
klaren!?"
Maar waarde lezer, ik hoop dat U weet
Dat liet dan ook geen probleem meer heed
