wegens UITBREIDING derafdeelingen
WAALS
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1933
TWEEDE BLAD PAG. 6
STADSNIEUWS
GEMEENTEBEGROOT1NG 1933
ROODS VOORSTELLEN-LAWINE
Door de rood* raadsfractie zijn voor de
behandeling vam de gemeon>t©bcgrooti/ng
weer een manitafl voorstellen ingediend, die
voor het me-eren deal oude bekenden zijn.
De heer Kooistra doet de volgende voor
stellen:
De raad acht het bouwrijp maken van ge
meentegrond zeer geweneoht,
Verzoekt B. en W. ter bevordering van
werkverruiming in het N.O. gedeelte der
etad, tot het aanfleggen van ©tu-aten en het
bouwrijp maken van diie gronden, „mede i"
verband met de daar aanwezige industrie
terreinen", te wiMen ovengaan.
Ondergete3kende stolt voor de exploita
tie van de gemeentewoningen onder gemeen
tebeheer te brengen.
De raad acht het gewensdht, dat thans in
het algemeen de huren van gemeentewo
ningen aan arbeiders veithuuird. moeten
wonden vertaagd. Verzoekt B. en W. die
maatregelen te wiïlien treffen, dat een huur-
verlaging van 15% van de ontvangen huur,
kan worden toegepast.
De heer Groeneveld stelt voor:
De Raad vereoekt B. en W. oen onderzoek
in te ©tellen naar de mnfidhtding en de
resultaten van gemeentelijke centrale ga
rages in andere plaatsen en aan den Raad
daarvan rapport uit te brengen;
de Brandweer, behalve bij brand, ooQc
eerste hulp te doen verleenen in andere
noodgevallen, zooale bij overstroaming.
©tonmedhade en dergelijke.
De heer Kuipere stelt voor am aan in tij-
delijken diienst zijnde ambtenaren en werk
lieden, die het bij de verordening bepaalde
aantal dienstjaren reeds bij de Gemeente
hebben doorgebracht, van een vaste aan
stelling te voorzien;
in te voeren een arbeidsreserve;
bij volgnummer '268 bij een te bouwen
eteenen standplaate voor de verkeerspolitie,
op den hoek Noord-Einde Breestraat en
Kort Rapenburg, oentrale verwarming en
vérlichting aan te laten brengen;
volgnummer 272 te veithoogen mot f 100,
ten eürwle de Algomeene Bond van politie
personeel in Nederland in het bemit te stel
len van een subsidie, voor de cursus tot op
leiding bij de politie.
De heer van Eek doet de volgende voor-
De Raad verzoekt B. en W. een regeling
te ontwerpen voor de levering van gas en
electriciteit aan werkloozen en met hen ge
lijk te stellen pereonen, waarbij diet ges
wordt geleverd tegen een tarief van 5 oent
per kub. M. met tijdelijke ontheffing van
de verplichting van betaling van vastrecht
en meterhuur en de electrïoiteit tegen een
tarief van 5 cent pea- K.W.U. eveneens met
tijdelijke ontheffing van de verplichting
van betaling van vastrecht en meteihiwur.
De Leiclscibe Hout worde aan de gemeente
in eigendom overgedragen.
De Raad spreekt de wenedhelaj'ldheid uit,
dat voortaan ook in Leidien op Zondagmid
dag bet honden van optochten met muziek
en banieren als regel zal worden toege
staan.
De raad spréékt de wenschefldjkhenidi udt,
dat voortaan ook in Leidien op den eereten
Paa6ohdag, den eersten Pinksterdag en dien
eersten Kerstdag in den namiddag hot ge
ven van t oo n eel uit voeri nge n, bioscoopvoor
stellingen en muziekuitvoeringen als regel
zal worden toegestaan.
De raad beéluit d<? door de ingezetenen
verschuldigde meterhuren voor het gebruik
van gas en eJootricitait mot de helft te ver
minderen.
De raad besluit B. en W. te verroeken de
wenedhelij kheid te onderzoeken om ook in
Leiden in navolging van Amsterdam itn te
stellen een oentralen dienst voor de levens
middelen voorzie ni ng.
De raad verzoekt B. en W. een adres te
ontwerpen, waarbij aan de Koningin wordt
gevraagd bij de Staton Generaal te willen
indienen een voorstel van wet betreffende
de gemeente Ledlden als bedoeld in art 157
der Gemeentewet.
Tenslotte cboet de heer v. Edk een voor
stel, waairbij de raad zidh itn beginsel uit
spreekt voor de invoering van de medezeg
genschap voor het gemeentepereoneefl en
verzocht wordt aan B. en W. het advies in
te winnen van de Alg. Ambtenaren en Alg.
Werklieden Commissie omtrent de wijze,
waarop deze medezeggensdbap behoort te
iwordien geregeld.
den van gezinnen, die ten hoogste ontvan- 1
gen f 13 met f 1.50 voor elk gezinslid, bene
vens een huurtoeslag van ten hoogste f 2.50
per week.
Déze cijfers illustreeron, dat in het alge
meen alle kastrekkendo gezinshoofden, ten
zij door gezinsinkomsten hun gemeentelijke
steunuitkeering wordt gedrukt, een cokes-
bon ontvangen. Zeer stellig vindt dit plaats
bij de grens van f 3, gelijk B. en W. bij de
vorstperiode bepaalden. Trekt mon deze
grens niet, dan heeft men de consequentie,
dat een brandstoffenbon ook zal worden
uitgereikt aan personen, die door hun kas-
uitkeering f 10 tot f 26 per week meer ont
vangen, dan hun gemeentelijk steunbedrag
was.
Dit alles is voor B, en W. aanleiding Uw
vergadering de aanneming van de motte-El-
kerbout te ontladen. Zij hebben meermalen
toegezegd en metterdaad ook getoond, dat
zij in staat zijn in individueele gevallen,
waarin de bestaande regeling onbillijk
werkt, een bevredigende oplossing voor te
staan, terwijl zij voorts in perioden van
strenge vorst ook extra maatregelen troffen.
Indien de Raad dit alles echter niet vol
doende acht, en zelve in deze eeh andere
beslissing wensclit te nemen, dan zuilen B
en W. zich daartegen niet verzetten.
Echter geven zij den Raad dan wel in ovei
weging do motie-Eikerbout eenigszins te
wijzigen, om althans de ergste uitwassen
te voorkomen.
Zij zou dan moeten luiden:
„De Raad spreekt de wenschclijkheid uit
dat aan werklooze hoofden van gezinnen en
kostwinners, die van de gemeentelijke steun
verleening naar hun kassen overgaan er
daaruit' een uitkeering ontvangen die niet
meer dan f 3 hooger is, dan hetgeen zij ui:
de gemeentelijke steunverleening zouden
ontvangen, wekelijks, ook al heerscht geen
strenge koude, een brandstotfenixm word
verstrekt".
GEMEENTEZAKEN
BRANDSTOFFEN AAN KASTREKKENDEN
In de Raadszitting van 30 Januari j.l.
werd om praeadvies in handen van B. enj
W. gesteld een motie van den heer Eiker
bout luidende: „De Raad spreekt' de wen-
schelijkheid uit, dat aan personen die door
de wericloozenkassen uitkeering wordt ver
strekt en daarna weder overgaan naar de
steunverleening, een bon voor brandstoffen
.wordt verstrekt".
B. en W. brengen den Raad in herinne
ring, dat de Minister van Binnenlandsohe
Zaken bij zijn aanschrijving aan de Ge
meentetoesturen over de brandstoffenvoor-
ziening ten opzichte van de wenkloozen ge
durende het loopende seizoen, de gemeenten
heeft vrij gelaten, om ook aan kastrekken-
de werkloozen deze extra-ondersteuning te
Verleenen, onder aanteekening evenwel, dat
daarin van de zijde der Regoering geen bij
drage zou worden verleend. Voorts vestigen
B. en W. er nogmaals de aandacht op, dat
aan al die kastrekkende werklooze hoofden
van gezinai en kostwinners, die boven
hun kasuitikeerkig nog een toeslag van de
zijde der gemeente ontvangen, omdat hun
gemeentelijke uitkeering hooger was, dan
hun kasuitkeering, reeds de brandstoffen-
bon wordt verstrekt
Het effect van dezen maatregel ia ge
weest. dat van de ongeveer 2000 kastrekkers
over de afgeloopen maand een 600-tal daar
door de cokesbon ontving. Verder besloten
B. en W. gedurende de strenge koude even
eens aan die kastrekkers een kolenbon te
doen uitreiken, die uit een werkloozenkas
een uitkeering ontvangen van niet meer
dan f 3 boven hun gemeentelijk steunbe
drag. Deze maatregel stelde nogmaals 600
kastrekkers in het genot van een brandstof
fenbon. Van de overblijvende 800 kastrek
kers komen een goede 500 personen ook bij
aanneming van do motie-Elke»toout nlot
voor brandstoffenbijslag in aanmerking, om
dat het kostgangers zijn. Zoo reateeren dus
300 personen, die overigens de kwaliteiten
bezitten, om van deze extra-voorziening te
profiteeren, doch deze niet ontvingen, om
dat hun kasuitkeering meer dan f 3 hooger
was dan hun gemeentelijke steunuitkeering.
Deze kasuitkeeringen bedragen in den regel
van f 1020 tot f 16.50 per week, afhankelijk
Van hetgeen in de betreffende reglementen
is bepaald en kunnen bij enkele kassen
zelfs nog hooger komen, b.v. typografen
f 19, werkmeesters plm. 4 27 per week
Voorts is nog van belang om te weten dat
het gen 'elde steunbedrag bij den Dienst
Voor Si Zaken ongeveer f 14.10 por
■week is ekend over alle ondersteunden,
dus zoow. l kostgangers, die maximaal f 9
por week krijgen, als kostwinners en hoof-
Vloerzeil en Linoleum gratis gelegd
Eiken TrekUfel9.25
Eiken Theemeubel m. glaBschuif-
deuren 5.85. Groote Eiken Spiegel 5.80
Linoleum Krommenie 183 cM. MO
Axminster Karpetten
Bouclé Karpetten
200 cM. 1.21
9 el* 10.75
12 ela 14.90
12 els 14.50
16 els 16.75
2 Fauteuils, en 4 Stoelen met on nr
losse Toerende zittingen vO.lu
Gordijnvolours t 125 cM. 0.91
Zwitaersche Marquisette 95 cM. 0.44
112 cM. 0.50
Plnchette Gordijnen m. rand, p. pr. 3.65
Gordijnstof 120 oM. breed 0.30
LichtechteHandweefstofl20cM.br. 0.39
HAARLEMMERSTR. 130-136
LEIDEN llllllllilllllllllll
Bij do behandeling ln den Raad van het
voorstel tot wijziging van de verordening
van den 22sten Januari 1923, regelende de
heffing van belastingen voor het ge
bruik van het Openbaar Slachthuis te Lei
den, diende de heer Bergers een voorstel in
hetwelk om praeadvies in handen van B.
en W. werd gesteld.
Omtrent dit voorstel hebben B. en W. het
gevoelen ingewonnen >van de Commissie
van Beheer over het Openbaar Slachthuis.
Do grootst mogelijke meerderheid van de
Commissie, de door den Directeur daartegen
aangevoelde argumenten tot de hare ma
kende, ontraadt aanneming daarvan; de
kleinst mogelijke minderheid echter beveelt
aanneming van het voorstel aan.
Zich met het gevoelen van de meerderheid
vereenigende, wijzen B. en W. er in de eer
ste plaats op, dat bij aanneiming van het
voorste I-Bergers zou worden gebroken met
den ook door de Gemeentewet in artikel 275
stilzwijgend erkenden regel, dat voor door
of vanwege de gemeente bewezen diensten
of voor het gebpuik van gemeente-eigen
dommen een vergoeding behoort te worden
betaald, een regel, welke ook volkomen ra
tioneel en billijk is, omdat uit den aard der
zaak de gemeente daarvoor zelve kosten
moet maken (bezoldiging van personeel,
aanschaffing en onderhoud van materieel).
Bovendien zou door aanneming van dit
voorstel, gelijk overigens van zelf spreekt,
op volkomen willekeurige wijze met dien
regel worden gebroken; Immers, objectief
beschouwd, valt niet in te zien, waarom do
weegtoestellen voor het wegen van geslacht
vee en deelen daarvan kosteloos beschik
baar zouden moeten worden gesteld, terwijl
voor het gebruik van andere eigendommen
der gemeente, in casu van het slachthuis
wij noemen de stallen, het koelhuis, de vot-
maal-inichting„ (ie vleeschkuipen en do
vieeschverkoopruimte wèl zou moeten
worden betaald.
Bovenstaande beschouwingen kunnen
naar de meening van B. en W. dan ook tot
geen andere conclusie leiden dan dat op den
bovenbedoelden regel geen uitzonderingen
kunnen worden toegelaten zonder den regel
zeiven in gevaar te brengen, 't geen behalve
het alsdan te vreezen misbruik van de ge
meenteeigendommen voor de gemeente ook
onoverzienbare financieel© oonseqeunties
zou hebben.
Alleen al am die redenen behoort het voor
stel-Bergers niet te worden aangenomen.
Uit den aard der zaak kan de omstandig
heid, dat te 's-Gravenhage, zulks in tegen
stelling met vrijwel alle andere groote ge
meenten, waar een slachthuis gevestigd is,
niet een afzonderlijk weegloon voor geslacht
vee wordt geheven het weegloon is daar
in het slachtloon begrepen, waarmede bij
de vaststelling van laatstgenoemd tarief
ongetwijfeld rekening zal zijn gehouden
in die conclusie geon wijziging brengen;
immers hior zou afschaffing van h|t weeg
loon voor geslacht vee zonder gelijktijdige
verhooging van het slachtloon een onbil
lijkheid beteekenen tegenover hen, die van
andere eigendommen van het slachthuis
gebruik maken en daarvoor wèl een ver
goeding verschuldigd zijn.
Een verplichting tot het gebruik imalken
van de weegtoestellen van het slachthuis
de Crisis-Varkenswet maakt, zooals bekend
alleen ten aanzien van het wegen van .de
varkens daarop tijdelijk uitzondering be
staat overigens niet.
Ook uit financieel oogpunt tenslotte be
staat tegen aanneming van het voorstel-Ber-
gers bezwaar.
B. en W. geven de Raad in overweging het
voorstal Bergers niet aan te nemen.
ALARM-DIENST E-HJ3.0.-BRIGADE
De Eerote Leidbdhe E.H.B.O.-torigade on
der leiding van Dr E. Rena/ud hield Dins
dagavond op de terreinen van het open
baar elaohtihuie alhiier een zeer geslaagde
alarmdienst.
Te 8 uur werden alle groepsfleddere geal
armeerd \-oor een hevige ontploffing op
bovengenoemde terreinen waardoor
slachtoffers „zoek" waren.
Een 20-tal minuten na het alanm waren
reode enkele ploegen aan t werk en ble
ken deze diames en he eren, zelfs uit de om
liggende dorpen, met auto's te zijn ge
bracht, waarbij zij deze moeilijke opdracht
(de terreinen waren geheel donker) ten uit
voer moeeten brengen.
Niet lang duurde het of een 40-tal dames
en heenn verdeeld over 8 groepen zochten
de fiiladhitoffere en mochten het genoegen
smalken binnen zeer korten tijd de hen op
gelegde taak naar behooren te volbrengen.
Na afloop dankte Dr E. Rena/ud do dtrreofcie
en personeel van het Slachthuis voor de
wél wilde mde medewerking en bracht buide
aan zijn trouwe helpers.
358STE DIES NATALIS
DER LEIDSCHE UNIVERSITEIT
DE RECTORALE ORATIE
AANGEHOUDEN
Door de pofllitie is Aangehouden H. S. als
Verdaiöht van verduistering van een naai
machine.
Voor te ie aam/gehouden wegen© verduiste
ring va/n 300 L. melk ten nadeéle van zijn
patroon v d. S., de dbautffeur J. J. v T.
Ter gelegenheid van de 358ste Dies natalis
van de Leidsohe Univereiteit, heeft de rec
tor magnificus, Prof. Dr. J. Huizinga, heden
middag, in het Groot Auditorium van de
Leidsche Universiteit een rede gehouden over
bovengenoemd onderwerp, in tegenwoordig
heid van Curatoren,, leden van de Universi
teitsraad, Hoogleeraren, doctoren, lectoren,
studenten en belangstellenden.
Van cultuur spreek ik, aldus ving spr. aan
niet als zou ik dan woord mooier vinden dan
ons goed-nederlandsche beschaving, maar
omdat het nu eenmaal in ons hedendaagsohe
denken een andere, teekenender waarde dan
bechaving verkreeg, waardoor het ons on
misbaar is geworden.
Alle cultuur is een streven. Naar het be-
beerschen van natuur, door kunnen en ken
nen, door vormgeven en begrijpen.
Alle cultuur is dienst. Elk werktuig, elk
toeken, elk woord, elk beeld dient tot iets,
en de mensch, die ze hanteert, dient in den
hoogsten zin.
Nog een derde algemeene categorie, waar
onder alles valt, wat cultuur is: zij is een
uitdrukking. Dat wil zeggen een omzetting
door den geest, waardoor iets ontstaat, wat
meer en anders is dan natuur.
Noejpen wij nu de oorspronkelijke activi
teiten van het cultuurleven. Het zijn de taal
de mythiu en de cultus.
Tot die groote activiteiten, die elementaire
factoren der cultuur, hoort echter ook het
spel. Maar is het spel wel in den strikten
zin van het woord cultuurelement te noe
men? Het gaat immers aan alle cultuur
vooraf: phylogenetisoh, want het dier speelt,
ontogenetisch, want in elk kind verwezen
lijkt zich het spel in de levendste volheid
van het begrip. Een onafzienbaar vergezicht
opent zioh voor ons! Weest gerust: ik zal
hier niet den psyoholoog, noch den socio
loogspelen.
Factor van cultuur kan het slechts zijn,
voorzoover het een sociaal element bevat.
Ziedaar het veld al wat nader bepaald: wed
strijden, kampspelen, vertooningen, opvoe
ringen. dans en muziek, herderspel en mas
kerade vormen de stof. die ons aangaat.
Don grondtrek, dien alle spel, van dier,
kind en man, gemeen heeft, die er het eigen
lijke wezen van uitmaakt, kunnen wij voor
loopig enkel negatief vaststellen, door te
zoggen, dat het beginsel niet-ernst is. Zoo
ken wij naar meer specifieke kenmerken,
dan schijnen de volgende van belang.
Van bijna alle spel, zoodra het collectief is,
een wisselwerking inhoudt van mcnsch op
mensch. kan gezegd worden, dat het een ele
ment bevat van binding en ontknooping.
Het spel schept, tijdelijk cn plaatselijk, een
eigen, uitzonderlijke, omheinde wereld bin
nen de gewone, waarin de spelers zich naar
eigen, dwingende wet bewegen, totdat die
wet zelf hen verlost
Het spel bant, dat wil zeggen, het spreekt
een toovenvoord, dat dwingt Het spel boeit
Er ligt een wereld in die beeldspraak.
Van geheel anderen aard is een tweede
eigenschap, eveneens in zeer veel gevallen
aanwezig. Het spel vertoont iets. Het woord
vertoonen drukt het beter uit dan nabootsen,
welk een belangrijke plaats ook dit laatste
begrip in de psychologie van het spel in
het algemev-n moge innemen. Vertoonen even
wel is verwezenlijken, verwezenlijken bin
nen die eigen, tijdelijk geldige wereld, door
het spel zelf geschapen. Het spel venbeeldt,
het spel geeft vorm aan wat vormloos
scheen. Het spel is een handeling, dromenon,
drama- Hier liggen de gewichtigste verbin
dingen van spel en cultus. Die handeling is
eigenlijk altijd in zekeren zin heilige han
deling; haar betrekking tot of correlatie met
het goddelijke is in den grond altijd aan
wezig; zoodra het spel dient, om die betrek
king uit te drukken, wordt het cultushande-
ling, ritueel, liturgie, kan het zelfs worden
mysterium. Verbeelding cn vertooning van
het heilige, onuitsprekelijke, viering van oen
heilig getij, dat zijn de bestemmingen, die
het spel tot zijn hoogste functie verheffen.
!ln deze sfeer krijgt het geheim, dat zich in
elke phase gaarne aan het spel verbindt,
mystisohe beteokenis, en worden vervoering
len bewelming gestempeld tot goddelijk ent-
housiasme en ekstase.
I Cultus, spel en feest. gij ziet het: al de
tuinen der cultuurgeschiedenis gaan voor
ons open! Maar wij zullen ze niet betreden.
Een derde eigenscha niet doorloopend
aanwezig, maar misschien nog gewichtiger
dan de genoemde: hét spel is strijd. Het is
het reeds bij de dieren en bij de kinderen:
zioh meten, wedijveren, om hot mooist te
pronken.
Aan het spel als strijd is een bijzonder
element verbonden, namelijk de inzot, de
wedde. Men strijdt, men speelt óm iets:
om het intreden van een kosmisch gevolg,
als het spel cultus is; waar het 'lil niet is,
om een bruid, om een koninkrijk, om zijn
hals of om geld. U speelt geen bridge om
pepernoten. Waarom niet? Uit winzucht?
Neen. Omdat het dan geen spel meer
zou zijn, want...- o tegenspraak, het spel
moet ernst zijn, om spel te zijn! Kamp
spel. kansspel, spel van vernuft of puur
om het lot, schaken en gokken, als vorm
van strijd liggen ze alle vlak bijeen, alle
geweldig diep geworteld in de mensche-
lijke natuur.
Nog één zulk een algemeene eigenschap
van het spel. Het schept stij 1- Ook in zijn
eenvoudigste vormen. Een kinderdansje
met zingen, zooals men het in een kleine
stad, op straat, tegen Paschen. in den
avond nog wel ontmoet, bezit die onom
schrijfbare. zuivere en hooge kwaliteit van
stijl, waar somtijds kunst en samenleving
vergeefs naar hongeren en dorsten. Rhyth-
me, herhaling, cadans, refrein, gesloten
vorm, akkoord en harmonie, alle attribu
ten van het spel, ze zijn ook alle constitu
enten van don stijl. Gij ziet het: opnieuw
gaan nog schooner tuinen der cultuur voor
ons open: de heele kunst is aan het spel
verbonden; bij pastorale en idylle vraagt
men vergeefs, of spel of kunst primeert
Wat s t ij 1 heet in het aesthetische, heet
in het etisohe orde en trouw- Ook de
ze vruchten rijpen in den hof van het spel.
Spel immers veronderstelt associatie,
in den besten zin van het woord
Het begrip spel nu krijgt, eerst een eeni-
germate, bepaalde positie door de tegen
stelling, die het completeert, dat is het be
grip ernst Nergens is dit elkaar aanvul
lende en steunende begrippenpaar zoo vast
en zoo gewichtig als in de Germaansche
talen. Hoogduitsch, Nederduitsch en En-
gelsch deelen in het bezit van het woord
ern8t-earnest; de Skandinavische talen
hebben er een eigen woord van gelijke
waarde voor. Vraagt men nu naar de her
komst van het woord ernst, dan openbaart
zich het verrassende feit. dat zoowel van
ernst als van spel, als algemeene begrip
pen, de etymologische grondslagen in de
sfeer van s t r ij d schijnen te liggen. Het
zou een ontmoedigende bevinding zijn, als
wij niet wisten, dat niet alle strijd die met
de wapenen is-
De tegenstelling spel en ernst, die ons op
het eerste gezicht volkomen bepaald, van
zelfsprekend en onmisbaar schijnt, is der
halve. naar het schijnt, betrekkelijk jong,
en niet in olke taalgroep volkomen ont
wikkeld. Oudere cultuurphasen schijnen
spel als zoodanig, in zijn wijdsten zin, nog
niet als „iets anders", „iets zelfstandigs" te
onderscheiden. Voor ons staat die kwaliteit
„iets zelfstandigs", „Iets anders dan ernst"
vooraan in het bewustzijn. Zien wij echter
nader toe, dan blijkt ook voor ons de in
houd der tegenstelling uiterst zwevend. Het
.anders zijn", dat het spel van den ernst
onderscheidt, blijkt niet in enkelvoudige,
exacte termen te omschrijven. Wij stuiten
telkens op iets onbepaalbaars. Het contrast
ernst-spel is niet gelijkwaardig aan dat
van waar-onwaar, noch aan dat van
echt-onecht, ook valt bet niet samen
met d o e lm a t i g-d o e 11 o'o s. immers in
het spel zelf is een doel zoo onmiddellijk
mogelijk aanwezig- Spel is de negatie van
ernst, maar nog iets eigens bovendien. Het
omsluit in zich zelf weer ernst. Het is ook
niet aan ern9t ondergeschikt, als lagere en
beperkte uitdrukking van het ernstige. Hoe
wij de begrippen ook wenden en keeren, 't
spel blijft een buitengewoon zelfstandige cn
primaire categorie van menschelijk en zelfs
dierlijk handelen.
Hiermee zijn wij genaderd tot het meest
historische gedeelte van onze beschouwin
gen- Spr. liet nu, als in vogelvlucht, zien,
hoe in al de voornaamste domeinen van
het geestelijk en maatschappelijk leven, in
vroege cultuurphasen en in late, spelvor
men van allerlei aard den wasdom der be
schaving geleiden in wijsbegeerte en weten
schap, in de poëzie, in de muziek, in het
bedrijfsleven en het ruilverkeer, in de staat
en samenleving in het algemeen-
Bij de vraag welke rol het spel speelt in
de samenleving van het heden, wordt ons
oordeel wankel, wordt het beeld onduidelijk.
Spel kont voorzeker onze hedendaagsohe sa
menleving in overvloed, en in te voren nooit
beleefde vormen en afmetingen. De wereld is
zoo geleidend geworden, dat een craze als
kruisraadsel of yo-yo zich met nog grooter
snelheid dan kafferpokken of de ziekte van
Weil van Hollywood tot Moskou verspreidt
Voor don socioloog is stellig het verschijn
sel craze als zoodanig niet onbelangrijk.
Maar wij denken hier aan andere dingen.
Als een groote niouwe factor in het maat
schappelijk leven heeft zich, uitgaande van
Engeland, de internationale sport verheven.
Zij trekt in haar domein van organisatie,
compeititie en publiciteit zelfs onathletische
bezigheden (vermaken durf ik volstrekt niet
zeggen) als kaartspel en schaken.
Evenwol ook om de sport op zich zelf is
het ons niet te doen, maar om haar gehalte
ten opzichte van het grensprobleem, dat ons
bezighoudt Is de sport nog spel te noemen?
Wordt die vraag gesteld, dan openbaart
zioh aan ons het feit, dat in onze overgeledc
overontplooide en overbewuste cultuur zich
een vérgaande contaminatie van de geeste
lijke waarden spel en ernst heeft voorgedaan
Meer dan ooit slaan zij voortdurend in el
kaar om. Het spel verliest zijn qualiteit van
onttrokkenheid, zelfstandigheid, onbevan
genheid, en wil voor ernst gelden. Tegelijker
tijd ziet men ernstige technische en economi
sche occupaties in het gebied van het spel
getrokken. Overal waar het begrip heerscht
dat record heet, zooals in de aviatiek en de
Oceaanvaart, is een grens naar de zijde van
het ©nel overschreden. En niet hier alleen. Op
tal van wijzen kan men in de gewaande-em-
stige vormen van politieke of cultureelo werk
zaamheid spel-instincten zioh zien botvieren.
Onze hedendaagsohe samenleving weet wel
j licht minder goed dan archaïsche culturen,
wanneer en waarin zij 6peelt.
Zekere half-vrijwillige verdwazing, die wij
I op Ihet gebied van allerlei politieke actie da-
i gelijks kunnen waarnemen, als wij met open
f| oogen willen zien, vindt haar verklaring en
edeeltelijke verontschuldiging in de onont-
oombare spelqualiteit, die aan alle cultuur
j verbonden is. Wij raken hier voortdurend de
diepste vragen der beschavingskunde, vra
gen, tot wier nauwkeurige omschrijving
(om van oplossing niet te spreken) ethno-
logie, psychologie en kennisleer te zamen
nauwelijks bij machte zouden blijken,
i Veel cultuur ontgaat slechts door spel te
zijn de qualificatie van hypocrisie. De gemeen
sohap redt zich, bergt zich en verlost zich
in het spel.
Wij zijn tot het slot genaderd. De grenzen
die wij zochten, bleken door geen lijn te
trekken. Overal waar wij het spel, heilig of
ongewijd, schoon en edel of alledaagsch en
beuzelachtig, te bepalen zochten, stuitten wij
spoedig op de grens van ons uitdrukkings
vermogen zelf. De grenzen van ernst en spel
schenen te loopen in het onbenaderbare.
Verstaat, wat ik u bidden mag, mijn be
toog aldus spr. tenslotte niet als 'n moedeloos
défaitisme over beschaving en gemeenschap.
Ik haal den ernst niet neer, ik prijs en ver
hef het spel. Verschrikt u niettemin die gren-
zenloosheid tusschen de twee, ik wijs u ba
kens, waarop gij veilig varen kunt. Aan gene
zijde van alles wat spel moet heeten ligt al
het diepste wat de mensch bezit: erbarmen
en gerechtigheid, lijden en hoop. Een drup
pel van een dezer is genoeg, om uw daad
en uw denken te wijden, en de grensvraag,
die wij stelden, onbelangrijk te maken.
Bij de pOlitle zijn inlichtingen te beko
men omtrent een dameerijwiol, dot onbe
heerd op straat is aangetroffen.
BURGERLIJKE STAND
ONDERTROUWD: J D Casslèr® 25 Jr en O
van der Voot 24 Jr.
GEBOREN: Aloijalus GerardUB Antoniua Ma
rio, noon van H S J Snöders en C Ph M van
Gaaien.
OVERLEDEN: A Krult soon, 6 maanden.
natuurkunde. Wij kwamen te praten over
de grondslagen van onze wetenschappen, en
raakten nog al diep. Toen het gesprek zijn
eind genomen had zei hij, de man van het
mathematisch exacte weten, opeens: „voor
jou is immers ook de wetensohap een edel
spel?" Ik schrok even; toen antwoordde
ik met een halfhartig ja, maar in mij riep
het: neen! Toe te geven, dat datgene, waar
aan ik mijn kracht had gewijd, niet méér zou
zijn, was het niet ontheiliging en verzaking?
Tenzij dan inderdaad dat immer verschie
tende begrip Spel in hoogste zin en zinrijk
heid alles wat van deze wereld is verslond,
en al wat ernst is in zich ophief.
Zoo heeft het een denker verstaan, wiens
woord hij wijlen den klank van eeuwigheid
had. „Alle Creaturen sind Gottes Larven und
Mummereien", heeft Lüther gezegd: mas
kers en vermomming, waardoor en waarach
ter een verborgen God' de wereld opvoert, de
gansche geschiedenis enkel Gods tournooi,
zooals het elders bij hem luidt In dit diep
zinnige beeld is de tegenstelling, die wij zoch
ten te bepalen, waarlijk en onherroepelijk
opgeheven.
DE REORGANISATIE VAN DEN
REINIGINGSDIENST
DE NIEUWE VUILNISAUTO
De reorganise tie van den Geaneenteflijken
ReimiigingB- en Ontsme/ttingsdlenet, waartoe
in Juli van het vorig Jaar ia besloten, beeft
in zooverre vordering gemaakt, dat die eer
ste van de vuilnisauto's, die de paarden-
tractie zuiden vervangen, op straat is ver
schenen. We hadden hedenmorgen het ge
nogen een demon©tatie met deze wagen te
mogen bijwonen. Hij is vervaardigd door
de Fauniwerke te Neurenberg. Dat gaf in
het begin eenige moeilijkheid, omdat een
ministerieeU voorschrift luidde dat de on-
derdeelen, die in Holland konden worden
gemaakt, door een Hollandeche firma moee
ten worden geleverd. Deze moeilijkheid was
echter spoedig opgelost, doordat met de
Fe/unwerke een acooord werd gemaakt met
een Led/dfeohe firma voor het leveren van
den bovenbouw van do auto's. De wagen,
diie we vanmorgen zagen, is geheel door de
Faunwerke gemaakt. De zes auto's, die nog
gemaakt moeten worden, zullen wat het
bovenwerk betreft door de LeidSche Grof
smederij worden geleverd.
De nieuwe wagen is het resultaat van
jarenlange ervaring op dit gebied en is dan
ook een prachtig voorbeeld van de rationa
liseering van den vuLl-ophiaaldlienst. De
wagens, zooals die momenteel gebruikt
werden, waren zeer onhygiënisch. Het vuil
werd er ingestort cn moest d'an met 6ohop
en vork op de plaats gebracht worden.
Thans wordt het vuil, na/dat het in de wa
gen gestort is, niet meer door de werkti*
den aangeraakt Het vuil komt terecht in
een aahterlaadbak, doe als zij vol is, me-
chamieoh wordt gekiept Dit gebeurt vier of
vijf maal en dan i© da wagen vol. Hij heeft
een Inhoud van 6 M3. Op dezelfde mechani
sche wijze wordt het vuil later in da schuit
gestort, zoodat ook bij de lossing de werk
lieden ndet met het vuil in aanraking ko
men. Voor dat mechaamlsche kiepen en los
sen is een installatie uitgevonden, die in
derdaad bewondering afdwingt
De auto is 1.90 M. breed, dus nog 5 c.M.
©maller dan de huidige wagens. De motor
is goeddeels in da cabine ingebouwd, heeft
dus een zeer platte neus en kan daardoor
kort draaien, een groot voordeel in da dik
wijls nauwe Lenidecha ©tratan. Da wagen
weegt 3650 Kg. en koet 7600. Hij bevat ook
een aparte bak, waarin bet grofvuil kan
worden geborgen, eon bak van 1.6 M3. De
auto ls er op ingericht dat door don tijd
uniforme vunllnieemmere kunnen worden
ingevoerd, een lievallngewenech van den
directeur van den dienst, den beer De Jong,
dia met voortvarendheid daze geheelc reor
ganisatie beeft uitgedacht en voorbereid
Voor da smalste ©tegen zullen twee klei
ne wagentjes worden aangeschaft dia eind
Februari in dienst komen.
Wat de reorganisatie van den Gem. Reri-
nlgingsdiisuet thans vooral noodig heeft,
will zij good tot haar recht komen, is de
medewerking van het publiek. Met aan
drang wordt verzooht de vuilnisemmers
goed gesloten op tijd aan dan weg te
plaatsen, zoodat geen vuil op da ©tratan
terecht komt an de ophalen© geen oponthoud
hebben. Als het publiek stipt aan dtit ve«-
zoek voldoet, dan zal de reorganisatie goed
tot zijn reoht komen, waarmede in de eerste
plaats het publiek zelf geholpen ia.
Uit den Omtrek.
ALKEMADE
RAADSAGENDA
Ond
nkl'';
[erkj
De Raad dezer gemeente zal vergaderen jing
op Donderdag 9 Februari a.s., des namid
dags om 2 uur.
Onderwerpen ter behandeling:
Vaststelling van het kohier hondenbelas
ting, dienstjaar 1933. Verhooging van het
subsidie van het Algem. Burgerlijk Armbe
stuur van Alkemade. Benoeming van voor
zitter, leden en plaatsvervangende leden
voor de stembureaux ter verkiezing van
leden voor de Tweede Kamer, de Provinciale
Staten cn den Gemeenteraad. Wijziging ge
meentebegroting, dienstjaar 1932 en 1933.
Ingekomen stukken en mededeel ingen
;enw<
/aan
oorti
Nac
erkj
in bc
ach -
n la
n zij
iet n
KATWIJK AAN ZEE
KATWIJKSCHE REDDINGSBRIGADE
Er bestaan plannen om de jaarvergadering
van de K. R. B., ter gelegenheid van het
10-jarig bestaan, op eenigszins feestelijke
wijze te doen plaats vinden.
SCHELPENVISSCHERU
Sinds tientallen jaren was de schelpen*
visscherij voor onze plaats van groot be
lang, talrijke nijvere werkers hebben hun
bedrijf hiermede kunnen opbouwen of ver
sterken.
•De schelpen vonden geregelden afzet te
gen goede prijzen, maar evenals in nagenoeg
alle takken van bedrijf is hierin de malaise
gekomen, en wordt slechts sporadisch een
scheepslading verkocht, en dan nog tegen
onbevredigende prijzen. Zoodat de meeste
schelpenbewaarplaatsen aan de binnenwa^
tering ongebruikt liggen. Moge hierin spoe
dig verandering komen, opdat de schelpen-
visschers met meerdere animo hun werk
kunnen hervatten.
C. J. M. V.
De Ghr. Jonge Mannen Vereen. Amos
5 6a vergadert £us. Vrijdagavond 8 uur
in het Jeugdhuis, De heer M. Langmuur
zal een bij bel bespreking houden over Joh.
5 118. Na de pauze zal de heer W. v.
d. Akker spreken over de „Chr. Hist. Be
ginselen".
egn,
dia;
Hij
jrnm
[eest
:?ni:
e.ci
naai
evn
lij i
LEIDERDORP,
„DEV6TE."
De Chr. Harmönievereeniging „Devóte"
hoopt Vrijdag a.s. des avonds half acht in kpr.
de Bijz. School een uitvoering te geven. Het (dan!
programma ziet er heel aantrekkelijk uit, pet
Een ied^r, die van muziek houdt, verzuime fen
niet, dezen avond bij te wonen.
MAANDOVERZICHT VLEESCHKEURINO.
In Januari werden aangegeven voor be>
drijfslachting: 10 runderen en 21 varkens,
voor huisslachting: 1 rund en 3 varkens,
voor noodslachting: 3 runderen (2 afg.), 2
graskalveren (1 afg.), 2 n. kalveren (afge
keurd), 1 varken en 3 schapen (1 afg.).
LISSE
EJLB.O.
Het is ook alhier gekomen tot oprichting
eener afdeeling der Ned. Vereen. „Eerste
Hulp bij Ongelukken" Het lokaal der Open
bare School was tot in alle hoeken bezet;
de oprichtingsvergadering was belegd door
de afd. Voorschoten.
De heer Overduin opende de vergadering
imet een woord van welkom, allereerst tot
Burgemeester van Wijnbergen en Dr. Duy-
maer van Twist. In een korte bespreking
werden de voordeelen van de E.H.B.O. uit
eengezet en aangetoond, dat deze organisatie
bij het tegenwoordige verkeer noodzakelijk
is. Door de aanwezigen werden enkele vra
gen gesteld die door de heeren Overduin
en Bond beantwoord werden.
Vervolgens werd het woord gevoerd door
den Burgemeester welke den wensoh uit
sprak, dat de afdeeling tot heil van velen
werkzaam moge zijn. Het wegennet heeft
veel veranderingen ondergaan en de gevaren
zijn veel grooter geworden, waardoor eerste
hulp bij ongelukken dringend noodzakelijk
is.
Vervolgens besprak de heer Bouw de voor
deelen van E.H.BX). en toonde de seer. W. J,
Stuit het verkeerde en het goede aan van
eerste hulp hij ongelukken.
Hierna werden enkele demonstraties ge
geven. Behandeld werden: patiënt schijndood
met hoofdwonde en armfracturen, benevens
vervoer van een gewonde. Na het aanleggen
van enkele verbanden werd overgegaan tot
het stichten van een afdeeling. Tot leden
van het bestuur werden gekozen de heeren
J. Dekker, W. Sprengers en B. L. Hooijer,
De cursusavonden werden vastgesteld op
Dinsdag en Donderdag om de 14 dagen, ter
wijl de cursisten in vier groepen werden
verdeeld De leiding berust bij den plaatse
lijken geneesheer Dr A. F. Duyuiaer v. Twist.
OUDERAVOND
Woensdagavond wordt in de Geref School
de jaarlijksche ouderavond gehouden.
C.H. UNIE
De Chr.-hist. Unie afd. Lisse, zal Woens
dagavond in de Ned Herv School de jaar
vergadering houden.
NIEUWE WETERING
WINTERLEZING.
Voor het comité tot het houden van Win-
terlezingen hoopt Donderdagavond half acht
de vierde en laatste spreker in dezen win
ter op te treden, n.l. Ds. B. J. Geerling van
Oude Wetering, met het onderwerp: „Het
verbond der genade".
OEGSTGEEST
AANRIJDING.
Gis nldag heeft op den Haarlemmer
straat,, i-g achter het Groene Kerkje een on
geval plaats gehad. De 21-jarige A. B., wo
nende in de Haarlemmermeerpolder, werd
bij het oversteken van den weg aangereden
door den motorrijder E. Th. L. d. V. woneu-
ae te BloemculaaJ.
A. B. orak daardoor zijn linkerbeen en
werd^ verbonden door de doktoren Hugon-
holtz en Munich uit Oegstgeest, terwijl de
F,eiste Hulpdienst hem naar het Acade
misch Ziekenhuis te Leiden heeft vervoerd.
De motorrijder had de goedheid om zich
niet over z:jn slachtoffer te bekommeren en
reed met onverminderde snelheid door.
Deze had echter buiten den waard gere
kend, want door bemiddeling van een tele
fonisch bericht werd hij door de Hillagom-
schc politie aangehouden en aan de Oegst.
geester politie overgeleverd.
Hij zal er vermoedelijk wel meer van
hooren.
