VRIJDAG 13 JANUARI 1933
TWEEDE BLAD PAG. P 1
STADSNIEUWS
SOCIALISME, COMMUNISME.
FASCISME
LEZING MR. J. A. DE WILDE
Voor de Chr. Vrouwenbond
In de Graanbeurs beeft gisteravond Mr.
J. A. de Wilde, van Den Hang, voor de afd.
Leiden van de Ned. Chr. Vrouwenbond een
lezing gehouden over het onderwerp „So
cialisme, Communisme, Fascisme". De zaal
was goed bezet. De presidente, mej. van
Loo, sprak, na de opening op de gebruike
lijke wijze, een kort welkomstwoord, om
oogenblikkelijk daarna het woord to verlee-
nen aan den spreker.
Mr. de Wilde begon met er op te wijzen,
dat de groote economische ellende, die we
beleven, ook een groote vervorming der
geesten tengevolge heeft gehad. Dit hangt
samen met het feit, dat de groote massa
van ons volk vervreemd is van de Christe
lijke leer en daarvoor niets anders in de
plaats heeft gekregen. Daardoor openbaren
zich tegenwoordig vooral twee zeer extre
mistische stroomingen, cenerzijds het com-"
munisme en socialisme en anderzijds het
fascisme.
Het socialisme en communisme laten
zich leiden door het beginsel van de Fran-
sche revolutie, het gelijkheidsprincipe, het
fascisme streeft naar het absolute staatsge
zag, de corporatieve staat
Voor de pauze behandelde spr. 't sodalis-
me en communisme. Principieel is er tus-
schen deze beide geen onderscheid, al is er
in de practijk wel eenig verschil. Dat com
munisme en socialisme is niet van den jong
sten tijd. Het is al oud. Men vindt het reeds
bij de Grieken. Ook in de latere tijden, ziet
men het weer telkens de kop opsteken,
vooral in woelige tijden.
De kracht van het socialisme is dat er
een kern van waarheid in zit Daarin
schuilt ook het gevaar van dit stelsel. Van
nature zijn alle meneohen gelijk, maar in
de praktijk van hot leven openbaren zich
van die schrille tegenstellingen, die de
vraag doen rijzen, wat daarvan de ooi-zaak
is. Het communisme noemt als de oorzaak
bet privaatbezit en wil dan ook de private
eigendommen afschaffen. Maar men zag
wel in, dat daarmee de tegenstellingen niet
opgeheven waren. Verdwijnen moest ook
het verschil tusschen man en vrouw. Plato
heeft de opvoeding van kinderen onder ge
lijke omstandigheden reeds verdedigd.
Aanvankelijk hadden deze theoriën niet
Veel invloed op de massa. De zaak moest
uit het utopia worden gebracht in de wer
kelijkheid.
Dat heeft Dr. Karl Marx gedaan. In de
eerste plaate vijst spr. op de waarde-
theorie van Dr. Marx. De arbeid is de grond
slag van de vaarde. Het droevige is, zegt
Marx, dat juist die arbeiders zoo weinig
daanvan profiteeren. Het grootste gedeelte
van de waarde komt in handen van degene
die er niets aan doet, van degene die het
bezit heeft De bezitter steekt de meerwaar
de in zijn zak. Als gevolg van deze theoriën
is Marx gekomen tot het historisch mate
rialisme.
De theorie gaf de menschen een uitzicht,
Waaraan ze houvast hadden en daarom
heeft ze zooveel aanhangers gekregen.
Wij, Christenen, kunnen ons er niet in
Vinden.
Het 1 s waan alle menschen zijn tegen
over God gelijk. Maar God heeft daar tegen
over in de menschen wereld een gi-oote on
gelijkheid geschapen, een ongelijkheid in
de sexe, in karakter, in gaven en in zoo
veel andere dingen. De practijk is boven
dien geheel in strijd met de theoriën van
Marx. Hij heeft b.v. de waardeering van
leidende arbeid geheel over het hoofd ge
zien. Hef communaal bezit is ook niet zoo
begeerlijk. We zien dat in Rusland. Com
munaal bezit beteekent alle politieke en
sociale macht in één hand. Dat leidt tot
niets anders dan tot onderdrukking.
Ons groot bezwaar tegen het socialisme
!s dat men in dat stelsel geen eigen zede-
leer heeft Dat is een ontzaglijk gevaar.
Men ziet het ook in Rusland.
Er is ontzaglijk veel ellende in de wereld,
veel onrecht Onze taak is echter niet om
verwerpen, maar reformeeren en resfcau-
reeren.
Na de pauze behandelde spr. meer in t
bijzonder het fascisme.
Er zijn punten van overeenstemming
tusschen het socialisme en het fascisme. De
fascist bestrijdt de democratie van het libe
ralisme en het socialisme. Deze democra
tie bevordert het welzijn van het individu.
Het fascisme wil niet „de maatschappij om
RAWANA
EEN INDRUKWEKKEND
FILMWERK
ARTISTIEK EN SUGGESTIEF WERK
VAN DEN EERSTEN RANG
Duidelijke belichting van het
opium-vraagstuk
liet individu", maai* „de individu om de
maatschappij". Individu eel e rechten worden
door den fascist slechts in zooverre erkend,
als ze niet in strijd zijn met de belangen
Van de gemeenschap. De burgers zijn niet
ln staat de belangen van de maatschappij
te behartigen en te verdedigen. Hot fascisme
Verwerpt dus volks-souvereiniteit. Ook de
rechten van de maatschappelijke standen
zijn onderworpen aan de belangen van de
staat De staat gaat boven alles. Daarbij
komt de kwestie van het r
De gang van de Film
De gang van deze film is de volgende: In
dolzinnige jacht drijft een rotatiepers het
papier langs de wentelende rollen. Het is
wel een bijzonder bericht De tijding wordt
verbreid, dat Henk Alsem van de Hispano
filmfabriek naar Indië vértrekt. In enkele
oogenblikken wordt dit bericht verduizend-
voudigd. Binnen enkele uren is de tijding
Het* Romein1 'n bijna alle steden en dorpen van ons land
sehe ras gaat eigenlijk alles te boven. De verbreid Wat gaat Henk Alsem in Indiè
Italiaan moet strijden voor de staat en i doenHij gaat een zendingsfilm vervaardi-
yoor het ras ê6n- die een beeld zal geven van het opium
kwaad en van de bestrijding daarvan door
Met klimmende belangstelling en bewonde
ring hebben we gistermiddag in bet Trianon
theater kennis gemaakt met de anti-opium
film Rawana die Donderdag 20 Jan. a.s. in
de Stadsgehoorzaal vanwege de Samenwer
kende Zendingscorporaties zal worden ge
draaid.
Van de ongeveer 120 zendelingen der Sa
menwerkende Zendingscorporaties beweegt
er zich een enkele op net terrein der opium-
bestri jding. En die nog slechts voor eeh deel 1
van zijn tijd. En dan in dien tijd nog feite- j
lijk in dienst van een andere organisatie.
En slechts van het Anti-Opiumpaviljoen in
het Zendingshospitaal te Bandoeng waar de
medische tak der opiumbestrijding te vin- j
den is, kan men in zekeren zin zeggen, dat
het rechtstreeks van de Zending uitgaat.
Zelfs in de kringen der direct erbij betrok
kenen heeft de vraag nog geen definiteif ant
woord gevonden, of deze opium-bestrijding
wel Zendingswerk kan zijn. Want er zijn er
die zeggen: het opiumkwaad is gevolg en
geen ooi-zaak. Het heeft verschillende wor-
tels, waaruit het opkomt. Er zijn er min- i
stens een vijftal. Ten eerste de lichamelijke
afmatting, want het schuiven is vooral bij
de koelies in zwang. Zij worden van werk
slaven tot opiumsla ven. Ten tweede: bij vrou
wen de zucht naar moederschap, zij meenen
dat- het haar vruchtbaarheid verhoogt en
ook bij de Chineezen geldt het als een
schande om zonder kinderen te zijn. Ten
derde de speelzucht, een echte Chinesche
volkszonde, want de opium scherpt de op
merkingsgave bij het spel. Ten vierde de
sexueele onzedelijkheid en ongebondenheid.
Ten vijfde: de opiumregie en de smakelijke
wijze, waarop deze de opium in den handel
brengt. Welnu, zoo zegt men van deze zijde:
als dit zoo is, is opium-bestrijding slechts het
afzagen van de verkeerde takken en de Zen j
ding moet tot den wortel gaan, d.w.z. door de
prediking van het Evangelie streven naar
vernieuwing van hart en leven. Waar die
plaats heeft zal men tevens de zonde van j
opium-misbruik hebben overwonnen.
Daartegenover staan zij, die zeggen: Aan
deze levensvernieuwing, immers aan het wil
len en kunnen luisteren ciaar de stem van
het Evangelie staat het opiumkwaad het erg
ste in den weg. Want het opiumschuiven
veroorzaakt een dergelijke geestelijke en mo
reele verstomping, dat men den opiumslaaf
eerst uit deze banden zal moeten bevrijden,
wil hij naar de stem van zijn geweten en van
het Evangelie kunnen luisteren.
Het is er mee als met de vraag of het
christelijk geloof in onze wereld ook iets te
zeggen heeft over en in te werken heeft op
sociale toestanden. En waar wij deze vraag
volmondig bevestigend beantwoorden, omdat
het Evangelie niet slechts spreekt over de
ziel, maar over den mensoh in zijn twee-een
heid van lichaam en ziel, daarom behoort
anti-opium-actie ook iu de Zending. Het
strekt de Nederlandsclie Zending tot eer, dat
zij althans iets doet op dit gebied.
Overheid en ©piumkwaad
De volkenbondscommissie die in 1929 en
120 in het verre Oosten het opiumprobleem
heeft onderzocht, heeft geconstateerd, dat er
aan opiumbestrijding zoo goed als niets ge
daan wordt. Ned. O. Indië maakt althans
eenigermate ddaarop een uitzondering.
Dat men daarbij in een wonderlijke situ
atie kan komen is zeker. De politierechter te
Rotterdam, die dezer dagen een Chinees ver
oordeelde omdat hij in het bezit van opium
was, heeft reeds de opmerking gemaakt dat
in Indië de regeering zelf opium verkoopt en
verstrekt en dus blij moet zijn als er veel al
nemers zijn, maar dat zij ze hier veroordeelt
Zoo moet ook de Zending den eisch stellen
van een algeheel verbod van deze ooi-zaak
van zooveel ontaarding en verstomping, ter
wijl de Regeering groote baten daaruit trekt
Welnu, van dit sociale werk in Zending?'
dienst laat de film iets zien, Dr. Iserland,
directeur van het bureau voor sociaal- en eco
nomisch onderzoek en adviseur van den in
ternationalen zendingsraad, heeft op de
laatste algemeene zendings-conferentie ge
zegd, dat opium en film twee geesels zijn
der Oostersche wereld. Welnu hier bestrijdt
de een den ander: de film staat in dienst dei
opiumbestrijding.
DUS GELDT NOG MEER DAN ANDERS
v)o/r\t die ktedea aaa^
Nachthemden a 1nil
fr. streepdess. t*/
Flan. Dames-
en Heeren
Pyama's
flinke maten
1.48
Dames
Zakdoekjes "j
met ajourzoom
Elegante
Avondjaponnen
crêpe de chine c Ar»
moderne coupe w.fcü
Witte Wollen
Dekens
150 X 200, nog
slechts weinige I 7R
stuks I-'O
Opklapbedden
matras' 6.88
Manchester
Werkbroeken
ruim model
Zeer goede
Lingeriekatoen
p. 10 els stukje
1.75
1.30
Flan. Dames
Sportblouses
bijz. aanbieding
Fantasie
Tafelkleedjes
waschecht, aar
dige fr. dessins
68
25
Ombouw voor
Opklapbed CIC
ronstmrtie
deg. constructie
Presenteer
bladen, 23 x 32
c.M. m. nikk.
rand en hand
grepen
1.20
Effen gekleurd
Lingeriellanel
mooie wasch-
echte kleuren
Gummi Huis.
houdschortjes
spotgoedkoop
I6V*
19
Bouclé
Karpetten
3X4 els,
gegar. echt M RQ
bouclé
Eiken Dressoir
m. Spiegelopzet 16.25
spec, reclame
Etui, inh.
6 Tafelmessen
v, prima kwal.
Eng. Kop
en Schotels
mod. decors
1.35
30
Onze magazijnen zijn Maandag tot half twee gesloten.
Geen fantasie maar werkelijkheid
In dezelfde lijn ligt bet nationaal-socia-
lisme in DuitsehlarkL De nationaal-socia-
llsten stellen echter nog meer op do voor
grond het ras. Vandaar dat ze zich met
alle macht keeren tegen alle vreemdelingen
en vooral tegen de Joden.
Hoe moet ons standpunt zijn tegenover
het fascisme, dat zooveel invloed heeft op
de jeugd, al moet men die invloed ook weer
niet overdrijven?
Ook het fascisme ls in den grond revolu
tionair. Dit stelsel leidt tot staatsvergoding.
Het houdt geen rekening met Gods ordi
nantiën. Het ontkent de waiarde van den in-
dividueelen mensch. Daarom moeten wij 't
fascisme verwerpen. Wij willen het gezag
handhaven, maar daarvoor is geen fascis
me noodig. Eenerzijds erkennen wij het ge
zag van de regeering bij de irratie Gods,
maar ook anderziids het «-or-ve Van den
mensch in de maatschappij.Wij zijn nationaal
aangelegd, maar ook erkennen wij het feit
dat God den mensch gemaakt heeft uit
eenen bloede. Wij voelen ook de band met
andere volken. Het socialisme, het commu
nisme en het fascisme schuiven eenzijdig
een waarheid naar ivoren. Gods Woord
leert ons de geheele waarheid. Het is onze
taak ons steeds weer rekenschap te geven
Van do schoojie beginselen van net Woord
Gods. Verontrust u niet. Het Woord des
Heeren staat in eeuwigheid.
Nadat gezongen wa9 een „Vaste Burcht"
sloot Mr. de Wilde den avond met donk-
NED. CHR RADPO-VEREENIGINO
Naar wij vernemen zal de bekende film
dezer vereeniging „De Klokken luiden" deze
maand al'hier weer worden vertoond.
ARBEIDSBEURS
Op 12 Januari 1933 waren 3800 (v. j.
1521) weilizoekenden ingeschreven,
de Zending. Het schip nadert zijn bestem
ming.
Men ziet het trotsche zeekasteel van de
Maatschappij Nederland Indië bereiken.
Maar kort te voren werpt een Chineesche be
diende eenige pakken uit een patrijspoort
Het is de veel bestreden, maar bijna onuit
roeibare opiumsmokkelarij. Spannend is het
tafreel, dat laat zien hoe deze pakken wor
den opgevischt, per prauw op een eenzame
plaats aan de kust gebracht, daar ontvangen,
per auto of per lastdragers verder vervoord
in een obscure gelegenheid verder behandeld
verpakt als de taaie zwarte specie is in
conservenblikjos, ja zelfs in eierdoppen. Zoo
komt het in de opiumkitten, waar een rond
gang van twee zendelingen lien en ons in
contact brengt met de daar heerschende toe
standen en do daar regelmatig komende
slachtoffers. Hoe zij er komen laat de volgen
de scene zien, die bijna van dramatische
kracht is; de verleiding van den jongen man
door de vrouw die als handlangster dienst
doet voor den houder van de opiumkit. Wie
wil kan de ontwenningskuur in het hospi
taal in Bandoeng doen. Van wie daar blijkt,
dat zijn verslaving veroorzaakt wordt door
lichamelijke pijn hij kan ook daarvoor daar
behandeld worden, zoo noodig zelfs door
operatie.
De genezen ontslagenen worden gewezen
op de Bron van geestolijke kracht tot vol
harding bij hun onthouding. Zij gaan
niet zonder meer naar de maatschappij te
rug, maar vinden in het doorgangshuis nut
tigen arbeid. En zal de strijd tegen de opium
effectief zijn, dan moet de jeugd voor deze
volkszonde de oogen geopend worden. In
den strijd van die jeugd voor een opium-vrij
Indië ligt de hoop voor de toekomst.
Deze film is vol van boeiende tafereelen.
De beelden zijn zeldzaam suggestief en ar
tistiek. Henk Alsem is een kunstenaar met
de lens.
Wij mogen er wel den nadruk op leggen,
dat deze film niet een op fantasie berusten
de film is, maai- droeve werkelijkheid.
Henk Alsem zag zich voor een zware taak
gesteld. In Amerika zou men een staf van
menschen hebben uitgezonden voor een der
gelijke opname en men zou tot hen hebben
gezegd: tijd en geld komen er niet op aan,
maak iets goeds. Hier kon men dat niet
zeggen: hier moest men zeggen: Gij moet
binnen eenige maanden terug zijn en over
veel geld beschikken wij niet. En toch liet
men er op volgen: maak iets goeds. Van het
opiümproblceaii wist hij toen nog niets. In
Indië heeft hij dat gezien, daar heeft zich
aan zijn geest geopenbaard wat hier in zat.
En uit zijn geest is de opzet geboren. Slechts
hard en onverzetelijk werken heeft de idee
van den geest in de materie van de celluloid
band omgezet. Deze film is geen aaneenrij
ging van bewegende foto's, in deze fiim
heeft de essentie van het Evangelie, de ver
lossende barmhartigheid Gods, haar verheel
ding gevonden door de nieuwe techniek
niet alleen, maar ook door de nieuwe kunst
die zich in de film openbaart. Deze film is
een speelfilm, niet slechts een fotografische
film of een filmische fotografieënreeks. En
dat is de verdienste van den cineast Henk
Alsem, die haar opnam. Daardoor onder
scheidt zij zich van al de vorige.
En daardoor moet 'n woord van dankbaar
heid geuit worden voor het feit, dat deze
film er is. Zc zal duizenden de oogen openen
en meerdere liefde nog wekken voor de Zen
ding, die dit kwaad - ciiet reglementeert,
maar in den wortel aantast, 't geen haar er
toe drijft het werk der Christelijke barmhar
tigheid te doen aan degenen, die onder liet
kwaad lijden.
Laat ieder den avond vaa 26 Januari vrij
houden.
Een gunstige gelegenheid om een alge
teen geacht ambtenaar aan de Lichtfa
brieken te comipl'imenteeren^al zioh in den
loop van deze maand voordoen.
Den 22sten Januari a.s. zal het 25 jaar
geleden zijn, dat de heer W. H. Colpa
dienst trad van de gemeente Leiden.
Aangesteld als smid bij den dienst van
Gemeentewerken, is de jubilaris in 1910
gelijke functie overgegaan naar de Licht
fabrieken. Bij deze fabrieken, die zich toen
nog in het begin-stadium van haar ont
wikkeling bevonden, was er voor den jubi
laris ruimschoots gelegenheid zijn krachten
te ontplooien. Zijn uitnemende karakter
eigenschappen en degelijke vakkennis trok
ken zoo de aandacht, dat hij, na in 1916
te zijn benoemd tot bankwerker le klasse,
op 1 April 1917 werd aangesteld in zijn
tegenwoordige betrekking van assistem-
gasmecster.
In al deze functies heeft hij zich door zijn
groote bereidwilligheid en nimmer falende
mensclienkennls tal van goede kameraden
verworven. Daarnaast heeft hij ook zeer
velen aan zich verplicht door zijn kalme
hulpvaardigheid bij ongevallen, van welken
aard deze ook mochten zijn.
Het zal dan ook geen verwondering baren
als deze ju'bileumdag een echte feestdag
voor hem wordt.
DE TENTOONSTELLING IN
„DE LAKENHAL"
De tentoonstel!in van moderne beeldende
kunst uit particulier bezit in Leiden en
omgievLng ln het Stedelijk Museum De La
kenhal is nog slechts Zaterdag en Zondag
gtopend.
Er moge aan herinnerd worden, dat de
opbrengst komt ten bate van liet Leidscho
Crisis-Comité.
ALPHEN AAN DEN RIJN
HULDIGING MEJ. IT. SCHELLE KENS
Gister werd mej. T. Scliellekens die, zooals
we meldden, 25 jaar verbonden is aan de
R.K. School alhier op bijzondere wijze ge
huldigd. Gesproken werd door den Deken-
Pastoor J. M. Hellegers, hoofden R.K. School
en U.L.O. onderwijs o.a., waarbij verschil
lende geschenken werden aangeboden. On
der de belangstellenden was ook de burge
meester.
J. KOB LEN ZWEY f
Gister overleed plotseling op 78-jarigen
leeftijd de h #:r J. Koblenzwey, voorzitter
van de Zondagsschool aan de Aarkade. Tien
tallen Jaren heeft de heer Koblenzwey do
kinderen op eenvoudige godsvruchtige wijze
gewezen op Jezus en heeft dit gezegende
werk tot in hoogen ouderdom door Gods ge
nade kunnen doen. Onze gedachten gaan
terug een twintigtal jaren, toen de kinderen
bijeenkwamen in een klein huisje voor aan
de Aarkade, en hoe hij op zijn wijze voor
ieder onzer steeds iets afzonderlijks gaf in
den vorm van vermaning, terechtwijzing of
waardeering. De uitbreiding van het leerlin-
gental en opening nieuwe gebouw alsook de
herdenking van het veertigjarig bestaan in
1930 heeft hij mogen meemaken en is in dit
alles zonder zichzelf te zoeken zeer velen
ten zegen geweest bij wien hij steeds in
dankbare herinnering zal blijven.
BURGERWACHT
Dinsdag j.l. zijn onder zeer groote belang
stelling van de zijde van de leden de schiet
wedstrijden van de Alphensche Burger
wacht aangevangen. De deelname wordt ge
sloten 17 Jan. a.s. Op de 26 Jan. as. te
houden jaarvergadering zullen de prijzen
worden uitgereikt. Op deze vergadering zal
als spreker optreden Ds. Is. Voorsteegh vau
den Haag, terwijl na de pauze volgt een
filmvoorstelling, zang en muziek.
LEZING G. A. JASPERSE
Door den heer G. A. Jasperse, leider
van „Ons Huis", uitgaande van den Chr
Rcsturenbond, werd gistermiddag voor de
bezoekers van „Ons Huis" een lezing gehou
den over het onderwerp: „De Oorsprong cn
het Wezen van het Socialisme". Allereerst
behandelde spr. de vraag wat moet onder
Socialisme worden verstaan? Algemeen
wordt de naam socialisme gebezigd voor een
stelsel dat den particulieren eigendom dor
voortbrengiiigsmiddelen wil opheffen, de
voortbrengingsmiddelen wenscht te brengen
in handen der gemeenschap, die ook met de
leiding der voortbrenging in de verdeeling
der producten belast is. Het socialisme kun
nen wij, aldus spr., dan ook gerust een open
baring noemen van het communisme. Onder
communisme moeten wij verstaan, volgens
spr., al die stelsels, welke den particu
lieren eigendom in zijn wezen aantasten en
daarvoor in breeden of nauweren omvang
eene communio bonorum, een goederenge
meenschap willen invoeren. Die leer nu, is
verbreid door Karl. Marx. Hij is de geeste
lijke vader van het socialisme, en zoo moet
dan de behandeling van het socialisme op
gaan in de uiteenzetting van wezen en ont
wikkelingsovergang van het Marxisme.
Uitvoerig zette spr. het Marxisme uiteen,
>m vervolgens na te gaan de geschiedenis
an liet socialisme in ons land.
Laten wij, aldus spr. tenslotte, één zijn,
tegen de verbrokkeling, die aan de linksche
zijde plaats heeft. Wij zullen niet beloven
den heilstaat op narde. Dat
BURGERLIJKE STAND
OVERLEDENC J B aes jd. 73 j.
stellen, die door den heer Jasperse werden
beantwoord. Naar wij vernemen zullen, in
dien door de werkloozen nog meerdere
vraagstukken worden ingediend die voor
behandeling in aanmerking komen, zoowel
op geestelijk als sociaal gebied nog meer
dere lezingen worden gehouden.
RAPPORT AFD. ONDERZOEK
BEGROOTING 1933
Verschenen is het rapport van het afdee-
.'.ingsonderzoek van de begronting '33, waar
aan het volgende is ontleend:
Een lid van de tweede aidreling is, spre
kende over het algemeen beleid van B. en
W. van oordeel dat dit college te weinig de
geestelijke vrijheid van üe burgerij ontziet.
Hij doelt daarmede met name op de Zon
dagswet, die hij als geheel verouderd be
schouwt, maar die z.i. hier wordt gebruikt
om ingezetenen van andere geestesrichting
J dan die van de leden van het college van
j B. en W. te belemmeren in ontspanningen,
I welk niet strijden met de openbare orde.
I Met de meening van dat lid vaa de
tweede afdeeling, dat B. en W. te weinig
de geestelijke vrijheid der burgerij ontzien,
kan het college niet instemmen. Mjgc het
juist zijn, dat de Zondagswet verouderd en
wijziging van eenige bepaling inderdaad ge-
wenscht is, zoo kunnen B. en W. echter in
geen geval toegeven, dat de toepassing van
die wet liier zoodanig zou zijn, dat anderen
zouden worden belommerd in ontspannin
gen, welke niet strijden met de openbar
orde.
Hetzelfde lid merkt verder op dat dezelfde
tegenstand zich openbaart hij uitingen in het
openbaar van wenschen welke niet overeen
komen met die van de besturende functio
narissen. Hij heeft hier het oog op openbare
i demonstratie op de straat.
j Ook dit kunnen B. en W. niet onderschrij
ven. Naar het oordeel van B. en W. staat
de zaak, welke hier wordt aangesneden,
principieel zoo, dat de openbare straat be
stemd is voor het openbaar verkeer en
geenszins als plaats, zooals het lid zich uit
drukt, om „aan de openbaarheid van mee-
ningsuiting voldoende recht te laten weder
varen" dat wil zeggen om zich zoodanig te
uiten, als ieder individu of groep van indi
viduen meent, dat te moeten doen. Van dat
beginsel gaat ook de politieverordening uit,
die optochten en dergelijken verbiedt Intus-
j schen is de burgemeester tot nog toe, op
grond van de ontheffingsmogelijkheid welke
i de verordening biedt, wanneer zulks werd
i gevraagd steeds bereid gevonden, om onder
bepaalde voorwaarden, vergunningen te ge-
I ven. Maar in zulke gevallen is het ook eisch
aan de daaraan gestelde voorwaarden te
i voldoen.
I De sociale taak van de gemeente, oordeelt
hetzelfde lid, vat het gemeentebestuur altijd
beperkt op. Het blijft daarmede wel in de
lijn van de opvatting, welke hier altijd heeft
gegolden; maar dit is zeer te betreuren.
Daardoor worden te groote belangen ge
schaad en een deel van de gemeenschap
voordeelen en rechten onthouden, waarin
het modern gemeentebestuur behoort ie
voorzien.
Ten aanzien van deze opmerking zeggen
B. en W. dat het niet mogelijk is een ant
woord te geven aangezien eenige duidelijke
aanwijzing ontbreekt, in welke richting dit
lid heeft gedacht Het komt B. en W. voor,
dat het lid dat hier aan het woord is, niet
juist de gemeentewet interpreteert Aan het
hoofd van de gemeente staat n.l. de raad cn
niet B- en W. Aan het laatste college wordt
door de gemeentewet slechts beperkte macht
verleend. Ten aanzien van het budgetrecht
is de raad in elk geval autonoom. Wenscht
dit lid met de bedoelde uitdrukking te be-
toogen dat er onder de leden van den raad
personen zijn, die terzake van het uitgeven
van gelden verder willen gaan dan de raad
in meerderheid, dan kunnen ook B. en W.
deze zorg van de meerderheid voor de ge
zonde kapitaalpositie voor de gemeente, niet
alleen onderschrijven, maar dan verheugen
zij zich daar over, omdat zij van oordeel zijn
dat de huidige omstandigheden ook den
raad dwingen de uiterste voorzichtigheid te
betrachten, bij het voteeren van uitgaven.
Morgen hopen we nog het een en ander
uit het rapport te vermelden,
HAZERSWOUDE
GEMEENTERAAD
Vergadering van den Raad der gemeente
op Donderdag 12 Januari, des nan. half acht
uur.
Afwezig met kennisgeving, de heer N. P.
Kaptein, verder zijn alle leden tegenwoor
dig. Voorzitter is de burgemeester, de heer
J. van der Meulen die de vergadering opent
met ambtsgebed.
De lezing der notulen wordt uitgesteld tot
een volgende vergadering. Do voorzitter me
moreert op deze eerste vergadering van het
pas begonnen jaar in korte trekken de bij
zonderheden die in het afgeloopen jaar in
het leven der gemeente voorkwamen. Spr
wijst daarbij op de zegeningen Gods, die
niettegenstaande de druk der tijden, nog
mochten worden genoten, wenscht de leden
van den raad voor hun arbeid in het belang
der gemeente, en voor persoon, gezin en za
ken Gods onmisbaren zegen toe.
God moge licht sohenken in het duister.
De heer D. de Bruyn, wethouder,brengt
den voorzitter een woord van dank voor de
hartelijke woorden tot den raad gericht, en
spreekt den wensch uit, dat God aan hem
bij den voortduur lust en kracht mag
schenken tot het vervullen van den zoo ge
wichtvolle en veelomvattenden arbeid. De
voorzitter doet mededeeling van ingekomen
stukken, w.o. schrijven van het bestuur der
vereeniging Ziekenverpleging, waarin wordt
verzocht terug te komen op het besluit tot
vermindering der subsidie aan de vereeni
ging, die zooveel werk verricht in het be
lang der gemeente.- De voorzitter zegt, dat
ongetwijfeld de arbeid door Ziekenverple
ging verricht, ten zeerste wordt gewaar
deerd, en op hoogen prijs gesteld. Een terug
komen op het genomen besluit acht hij ech
ter niet gewenscht in de gegeven omstan
digheden. Spr. stelt echter voor bij de be
handeling van de e.v. begrooting deze zaak
opnieuw aan de orde te stellen; wat door
den raad wordt goedgevonden.
Een adres van den kerkeraad der Ned.
Herv. Kerk, waarin wordt medegedeeld, dat
besloten werd over te gaan tot het stichten
van een Chr. school, met verzoek de noo-
dige gelden daarvoor beschikbaar te stel'en
wordt gesteld in handen van B. en W. om
prae-advies. Verder is ingekomen een ver
zoek van den heer C. Quartel tot plaatsing
AGENDA F
Vrijdag 13 JanuarL Rijnsburg. Zaal Vepsch
bree, S uur Openb. verg. Chr. Dem. Unie. voe
voli
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der' T
apotheken wordt van Maandag 9 tot en metÖez<
Zondag 15 Januari a.s. waargenomen doorpini
apotheek: M. Boekwijt, Vischmarkt 8, tele-pW
van een zijner kinderen, die lijdende is, in
een inrichting. Wordt verwezen naar B. en
W. om prae-advies.
Hierop stelt de voorzitter aan de orde
punt 2 der agenda: voorstel om in begin
sel te besluiten of door de gemeente al of
niet een hulp-postkantoor gebouwd zal wor
den in den kom van het dorp. De voorzitter
geeft omtrent deze zaak een breedvoerige
onmogelijk, o_
maar laten wij allen te saam mede werken, j toelichting en deelt o.a. mede, dat tengè'vol-
om de maohten die aan't opkomen zijn tegen ge van den aanleg van den Prov. weg, die
kunnen staan. En dat zal alleen mogelijk door onze gemeente zal worden gelegd, ook
zijn wanneer wij als Heer en Hoofd Christus, het bestaande postkantoor 1 Aug. as. zal
I prediken m woord en daad. moeten v..-den ontruimd. Een ingezetene
Na deze lezing werd een druk gebruik onzer gemeente heeft aangeboden voor eigen
gemaakt van de gelegenheid tot vragen j rekening een woning te bouwen in de To
renstraat, cn die te doen inrichten voor een^
postkantoor, waarvan dè huur zal bedragen foei
f7 per week. De inspecteur heeft zich per«nj
soonlijk op de hoogte gesteld van dit planken
en acht het een zeer gewenschte oplossing ivel
in deze zaak en verlangt nu voor 15 Januari din!
a.s. beslissing vau den raad of zij hiermeeh"*'
accoord gaat; zoo niet, dan zal de gemeentej>
genoodzaakt zijn in den loop van dit jaarfl'
voor een gelegenheid te zorgen, wat onge-pet
twijfeld geldelijke offers van de gemeente^,1?
zal vragen. Door B. en W. zijn pogingen re
aangewend, om uitstel van de datum derr
beslissing te verkrijgen, aangezien de To-Lr
renstraat hun geen geschikte gelegenheidP?u
voorkomt tot plaatsing van een postkan.K-jj
toor. Het liecfft niet mogen baten, de pogin-i f
gen waren vruchteloos. De voorzitter legt erken
dan ook de nadruk op, dat beslist voor 15(0li
Januari a.s. een beslissing van den raad(eui
wordt verlangd, daar anders de gemeente Hol
in de noodzakelijkheid komt een woning telen'
moeten bouwen, betgeen in de gegeven fi-jolc
nancieele omstandigheden niet gewenscht ispe
Bij de bespreking dezer zaalc, waaraan F
alle leden deelnamen, blijkt duidelijk, dat!
de geboden gelegenheid voor dit doel nie-re
mand gewenscht voorkwam en zijn allen over !ne
tuigd, dat de kom van het dorp hiertoe de re
geschikste gelegenheid is. Aangezien echter l
een beslissing moet worden genomen, en da re,
raad uit financieel oogpunt geen verant- re.
woordelijkheid op zich kan nemen, wordt re
na zeer breedvoerige bespreking, op voor- re
stel van den heer C A. van Dam, met alge- L-aj
meene stemmen besloten tot het volgende: Lr
De raad spreekt uit, dat de Torenstraat [oil
geen geschikte plaats is voor een postkan-boe
toor. Hij voelt veel voor een postkantoor in bal
de Dorpstraat, doch wenscht dit niet te B
waarborgen. Editor in aanmerking genomen fooi
dat het tegenwoordige kantoor nog gerui-p
men tijd iii gebruik kan blijven, dringt'zij >lil,
aan op uitstel, om op deze wijze uit te zien
naar de geschikte plaats voor dit doel. Bij Pee
de rondvraag informeert de heer M. Scheel r
of nog geen bericht is ingekomen van den re!
minister inzake huurverlaging voor de wo*
ningen van Volksbelang. De voorzitter zegt L
dat nog geen bericht is ingekomen, maar Lj,
deelt mede, dat bij hem het voornemen be- 8 p
staat spoedig deze zaak met den minister
persoonlijk te gaan bespreken. Niemand pje
meer het woord Verlangende sluit de voor. Lf
zitter de vergadering. pie
LEZING Ds. VAN ITERSON
Voor de Chr. Jongelingsvereéniging „Eere j
zij God" trad in 'het lokaal „Salvatori" op Ds, I
Van Iterson van 's-Gravenhage, met als on
derwerp „Onverhinderd". Ds. Kiehj opende
het samenzijn met te laten zingen Ps. 118:
7 en 14, ging voor in gebed en siprak een
openingswoord.
Spre kei- die daarop het woord verkreeg,
behandelde in een boeiende rede naar aan
leiding van Handelingen 28, het laaiste
vers: Een teleurstellend, een begrijpelijk en
een verrassend woord. Met onverdeelde aan
dacht werd de leerzame rede door de talrijke
aanwezigen gevolgd. Nadat gezongen was
Ps. 1468 ging spreker voor in dankgebed.
OPDRACHT
Het bouwen van een burgerwoonhuis voor
rekening van den heer G. Ruys alhier is op
gedragen aan Gebr. Batelaan, aannemers
aan den Rijsdijk alhier, voor de som van
f 3073.
ONTSLAG
Op de electrische Kleiwarenfahr. „Nieuw
Worklust" is weder aan een 11-tal werklie
den ontslag aangezegd wegens slapte in het
bedrijf, zoodat het aantal werkloozen weer
wordt vergroot
KATWIJK AAN DEN RIJN
TÜINBOUW
Ten opeichte van den handel valt er
weinig te vermelden. De prijzen blijven
vrijwel op hetzelfde peil en de aanvoer
neemt eerder toe dan af. In de landerijen
is er tamelijk veel werk. Bijna alles extra
werk wat verricht wordt als werkverschaf
fing met steun van rijk en gemeente, diep.
spitten, baggeren, slooten, enz.
Toch is er nog wel iets nieuws te ver
melden, en wel betreffende de regeerings-
steun aan den Tuinbouw. Een en ander
is ba ervan reeds bekend. Zoo is b.v. bepaald
dat aan de late aardappelenteelt geen toe
slag verstrekt zal worden. Wel echter voor
de vroege aardappelen. En de toeslag hier
voor verschilt al weer naannate deze vroeg
of laat in den zomer zijn aangevoerd ge
worden. Voor die, welke b.v. geveild zijn
in Juni is deze grooter dan die welke in
Juli kwamen en voor Aug. is dit bedrag
weer kleiner. Waar de vroege aardappelen
teelt voor Katwijk een der hoofdproducten
is, kan dit voor sommigen nog wel een mee
valler worden. Binnenkort kan men ten
aanzien der verschillende richtprijzen
meerdere mededeelingen verwachten.
BURGERWACHT
Op Donderdag 26 Jan. aj. ral de Katwijk
sche Burgerwacht een groote propaganda-
vei^adering houden in de groote Aula van
het St. Willebrordus-College alhier. Op de
zen avond zullen als sprekers optreden Ka
pelaan Bangort te Leiden en do Edelacht-
haren Heer Burgemeester J. E. Boddens
Hosang, burgemeester te Woubrugge. Voor
dezen avond zullen worden uitgenoodigd,
behalve de leden, alle vooraanstaande per
sonen in de gemeente en verder degenen
waarvan venvacht mag worden dat zij be
lang stellen in het doel en streven der
Burgenvacht of »en opzichte van dit insti-
tuut eenige voorli ting verlangen. Het is
n.l. bekend dat hij meerdere personen nog
een <mjuiste gedachte voorzit ten opzichte
der Burgenvacht Men kan zich, indien
men 'eventueel vergeten mocht zijn, ook nog
laten introduceeren. Meerdere zangkoren
zullen zorgen dat de avond eenlgsrins va-
vieerend is. Een groote opkomst wordt ver-
wacht
ONVEILIG DUIN.
Het duinterrein achter de nijksschietha-
en zal volgende week wegens schieten met
scherp onveilig zijn van Maandag tot Vrii-
van 9 uur v.m. tot 2 uur n.m. Eerst
terrein he'
ZANGUITVOERING SOU DEO GLORIA.
Een prachtige a vend.
Gisteravond paf het chr. Gam. Zangkoor
rini Sr zlJn jaarlijksdre uitvoe-
nnk in de Ned. Herv. Kerk alhier
Met hijjondero belangstelling hebben we
k.£ramSl!,?!eI?0<,t BM"ïn' Immers het
koor moest in den loop van het jaar •-"<«&»
