DINSDAG 10 JANUARI 1933
Schoolnieuws.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT.
Gistermiddag werd in aansluiting aan de bui
tengewone Senaatsvergadering van de Techni
sche Hoogeschool de gouden eerepenning uit
gereikt aan den heer Ir. H. T. Zwiers, archi
tect B.N.A., te Haarlem, voor de beantwoor
ding van een prijsvraag, uitgeschreven door de
Afdeeling der Bouwkunde ten behoeve van het
Fonde Gijsberti Hodenpijl en luidende: „in hoe
verre heeft het gewapend-beton bijgedragen
tot de ontwikkeling van de aesthetiek der
bouwkunst en in welken zin zijn hieromtrent
nog verwachtingen gerechtvaardigd?",
tenschappen in Juni 1931 uitgeschreven iprys-
Op de door de afdeel'ng der Algemeene We-
vragen zijn geen antwoorden ingekomen.
Naar de „Tel." verneemt is aan Prof.
A. W. M. Odé eervol ontslag verleend als
gewoon hoogleeraar in dè Beeldhouwkunst
aan de Technische Hoogeschool te Delft
Tegelijkertijd is hij benoemd tot buitenge
woon hoogleeraar in hetzelfde vak.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
Ter gelegenheid van den dies natalis der
Gem. Universiteit van Amsterdam heeft de
Rector-magnificus, Prof. Mr. I. Henri Hij
mans, gisteren in een plechtige openbare
bijeenkomst gesproken over: „De twee
sprong der rechtswetenschap".
Twee richtingen, de dogmatisch-scholastie
ke en de sociologische, stelde Spr. scherp te
genover elkander en hij demonstreerde de
tegenstelling tusschen die beide richtingen
verder aan enkele belangrijke problemen.
UNIVERSITEIT TE PARIJS
In 1932 waren er 24.569 studenten en 9.252
meisjesstudenten aan de Univeristeit
van Parijs ingeschreven. In 1931 bedroegen
de cijfers achtereenvolgens 23,399 en 8.487.
De Rechtsgeleerde Faculteit komt in die eer
ste plaats met 10,877.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Hoogvliet, A. van Gijzen te Zuidland.
Voor tijdelijk.
Krimpen a. d. IJssel (hoofd J. H.
Battenberg) H. Zevenbergen te Rotterdam.
Zwolle (Kon. Emmaschool voor Chr.
Volksonderwijs, hoofd F. van Westen), G. J.
Beekhuis te Apeldoorn.
Warmond: (Herv. School), mej. C. Ho-
gendoorn te Leiden.
Nieuwendijk (N.-B.), mej. A. C M de
de Bruin te Utrecht
A. DE ZEEUW, t
Zaterdagmiddag j.l. is, 73 jaar oud, over
leden de heer A. de Zeeuw, rustend hoofd
eener Chr. School voor M. U. L. O. te Zutfen.
De heer De Zeeuw heeft van 1878 tot 1925
het Chr. Onderwijs gediend: als onderwijzer
te Ridderkerk, Zierikzee en Dordrecht, als
hoofd te Leerbroek en Zutphen. Hij was di
recteur en mede-oprichter der Chr. Normaal
lessen te Zutphen. Sinds 1925 was hij rus
tend.
EEN KWAAD ONDER DE ZON
De heer H. Leene, van Ermelo, secretaris
der Vereen, tot bevordering van het Chr. On
derwijs aan Achterlijke en Zenuwzwakke Kin
deren, cchrijft ons het volgende:
Dr. Joh. van der Spek besluit een artikel
over: „Het achterlijke kind" (zie „Paedag. Tjjd
schrift" van Januari 1933) met deze woorden:
„Mijn artikel moge uw belangstelling voor
ze gaande gemaakt hebben; en iets van de
zorg hebben doen gevoelen, die er ook op de
onderwijzers rust, waar het geldt de verple
ging en opvoeding van het behoeftige, achter
lijke kind, dit kind van zorgen, dat zoo dikwijls
alle zorg ontberen moet, te bevorderen. De on
derwijzers der gewone lagere scholen doen een
Weldaad aan die leerlingen in him klassen, die
het gewone onderwijs niet kunnen volgen, door
ze aan te bevelen voor plaatsing op z.g. scho
len voor buitengewoon onderwijs".
Wordt dit wel voldoende verstaan? Wordt
naar dezen goeden raad ook gehandeld? We
tneenen alle reden te hebben, hieraan te twy-
Het bestuur der „Vereeniging tot bevorde
ring van het Chr. Onderwijs aan Achterlijke
en zenuwzwakke kinderen" is onlangs eens op
onderzoek uitgegaan in die plaatsen, waar
men het voorrecht heeft, een Chr. School voor
zwakzinnigen te bezitten.
Wat bleek toen? Een zestal van zulke scho
len hadden samen 607 leerlingen gekregen van
de Chr. Lagere Scholen. Terwijl op grond van
DE UITVAART
VAN PROF. LINDEBOOM
„Aan het graf van een Christen"
Gelijk in ons vorig nummer reeds is mee
gedeeld, heeft gistermiddag op de begraaf
plaats te IJsselmuiden bij Kampen de ter
aardebestelling plaats gehad van het stof
felijk overschot van Prof. Lindeboom, welke
plechtigheid op verzoek van den overledene
uiterst sober is gehouden.
Tevoren is in het sterfhuis een bijeen
komst gehouden van familie en genoodig-
den. Op de begraafplaats werd de kist, die
werd gedragen door leden van het Studen
tencorps F. Q. I., op een daartoe gereser
veerde ruimte opgebaard.
Toen allen zich daar rondom hadden ge
schaard, voerde Ds H. H. Schoemakers
op verziek van den overledene het woord.
Al wordt deze plechtigheid overeenkom
stig de wensoh van den overledene zoo so
ber mogelijk gehouden, om het gevaar te
vermijden, den mensch te gaan verheerlij
ken, toch is het, aldus spr., niet ongeoor
loofd, hier ook op dezen dooden&kker dank
baar te gedenken wat de Heere gedurende
een reeks van jaren geschonken heeft in
hem die nu ontslapen is.
Wij staan hier bij het graf van een chris--
ten, die deel heeft aan de zalving van Chris
tus. Prof. Lindeboom was een profeet.
Vele jaren heeft hij als dienaar des
Woords en als hoogleeraar de Geref. Ker-
ken gediend. Morgen zal het juist vijftig
jaar geleden zijn dat hij als hoogleeraar
aan de Theol. School werd verbonden.
Hij was een schriftgeleerde vervuld van
diepe eerbied voor de Heilige Schrift als
het onfeilbaar Woord van God. Geen zwij
gend profeet was hij, maar een die heeft
getuigd tegen ongeloof en bijgeloof, die be
zielde tot Evangelisatie en die beleefde, wat
hij bel?ed.
Prof. Lindeboom was ook priester. Met
lichaam en ziel en met al zijn krachten
heeft hij zich gegeven voor de arbeid in
Gods koninkrijk. Gegeven heeft hij zich.
niet het minst voor het werk der priester
lijke barmhartigheid.
Ook een koning was hij. Want hij heeft
gestreden tegen zcode en duivel. Eerlijk Qn
oprecht.
Wars van te heulen met den vijand. Met
het zwaard des Geestes streed hij. Wel was
Maar: de waarheid voorop. Tot het einde
toe heeft hij gestreden, afke.erig van alle
verflauwing der grenzen.
Het geheim van al zijn arbeid was zijn
rotsvast geloof. Hij roemde in vrije genade
alleen. Op zijn sterfbed was het zijn eenige
troost, het eigendom te zijn van Jezus
Christus.
Weemoed Is er bij hm die hem nastaren,
maar ook dank aan God, Die hem zoo larif
deskundig onderzoek vaststond, dat die Lagere
Scholen 1235 zwakzinnige leerlingen hadden
moeten zenden, als
Gerekend was met het feit, dat in sommige
gevallen de afstand te groot was. Gerekend
mag ook met het feit, dat sommige ouders te
ijdel zijn, om met het waarachtig belang van
hun zwakzinnig kind te rekenen. Maar dan nog
zou het getal leerlingen der zwakzinnigen veel
grooter, zeker het dubbele moeten z\jn, als
als die lastige teldatums niet bestonden. Als
leder Chr. Schoolhoofd voldoende verantwoor
delijkheidsbesef bezat, om het levenslot en de
levensvreugd van een zwakzinnig kind niet op
te offeren aan een teldatum. Er zijn hoofden,
die hun roeping in dezen verotaan. Er zijn ech
ter ook van (Se gelukkigendie beweren,
nooit geen zwakzinnige leerlingen op hun
school ontdekt te hebben. Althans kreeg ae
School voor B.L.O. nooit een leerling van hen.
(Zou het ook niet op den weg van onze School
beisturen en klasse-onderwijzers liggen, om
hier hun invloed aan te wenden? De heer P.
van Duyvendijk schreef: „Het Chr. B.L.O. is
een niet genoeg te waardeeren uitbouw van
ons Chr. Gewoon L.O„ daar alleen het B.L.O.
een vlotte gang en een hoog peil van
het G.L.O. mogelijk maakt".
Zoo is het. Hier worden de belangen èn van
het zwakzinnige kind èn van de normale kin
deren op lichtvaardige manier geschaad.
ons een prikkel, om te arbeiden voor de uit
breiding van Christus' Rijk, zoolang het
dag is.
Wij staan hier, uldus Spr. tenslotte, aan
het graf van een Christen. Die het uitsprak
op zijn sterfbed: ik begeer mijn Jezus, mijn
Heiland1 te zien.
Wat is het heerlijk, als een Christen te
leven, en als een Christen te sterven.
Het stoffelijk overschot werd nu gevolgd
door de familie en de genoodigden, naar het
graf gedragen en daar aan tie schoot der
aarde toevertrouwd.
Toen men hiervan was teruggekeerd bij
de anderen die op de bovenaangedu:de
plaats waren blijven wachten, voerde Ds
C. Lindeboom van Amsterdam, zoon
van den overledene, nog kort het woord.
Sprekend namens kinderen, stiefkinderen
en kleinkinderen, aldus spr., is het ons een
behoefte, eerbiedig dank te brengen aan
den Heere onzen God, die ons deze vader
en grootvader gegeven heeft, en zoo lang
deed houden Zijn zorgende liefde, zijn blij
moedig geloof en zijn innige voorbede moch
ten we als rijke schatten bezitten. Hij geve
ons naar het gegeven exempel trouw en vol
vaardig te zijn in Zijn dienst
De overledene wenschte dat alleen de wijk
predikant aan het graf zou spreken; Tegen
spr. heeft hij gezegd: wilt ge iets zeggen,
zeg dan dat ik van der jeugd aan den
Heere Jezus heb lief gehad en dat wat ik
geweest ben, en heb mogen doen, alleen
aan Zijn vrijmachtige genade is te danken.
Spr. betuigde voorts aan de verschillende
aanwezigen de dank der familie. Speciaal
wilde spr. noemen mej. S. Lindeboom, die
gedurende vijf weken Prof. Lindeboom ver
pleegde en mej. H. Rietberg, die 14 jaar zijn
huisgenoot was.
Tenslotte verzocht spr. te zingen; Gij toch
Gij zijt hun roem, de kracht van hunne
kracht Het zingen van dit vers was het in
drukwekkend einde van deze sobere plech
tigheid.
De aanwezigen
Behalve ïïe gister reeds genoemden waren
o.m. nog aanwezig: de oudministers J. J. C
v D ij k en v d V e g t e, de eerste o.m. als
directeur der Vrije Universiteit en namens
„Vrederust", als curatoren der Theol. School
Ds J. L. Schouten, Dr K. D ij k, Dr G.
Keizer, Ds F. C. Meyster en Ds P. Bos
Prof. Dr V. H e p p, decanus der theol. fac.
aan de Vrije Universiteit, Prof. Dr F. W.
Grosheide, namens de theol. fac. der
Vrije Universiteit, namens „Jachin", en als
voorzitter van de Geref. predikanten veree
niging; Prof. Dr J. Waterink, hoog-
leeraar aan de Vrije Universiteit; Mr G. H.
A. Grosheide als directeur der Vrije
Universiteit en namens het Julianazieken-
huis; Ds Joh. A. Rietberg namens „de
Wadhter", C. J. Bij lenga als bestuurslid
van de Wachterbond, de heeren J. v d Lin
den en D. Vreugdenhil namens het
Studentencorps Fides Quaerit Intellectum,
Ds J. Gi s p e n en de heer A. Boot namens
het Geref. Traktaatgenootschap „Filippus",
de heer J. den Boeft van Hoek van Hol
land als bestuurslid van „Jachin", Ds P.
van DIj k en de heer J. Kraay namens
de Geref. Kerk van Zaandam, Ds H. S. B o u-
m a als secretaris van de Geref. predikanten
vereeniging, de heer W. L. B. den Blaau-
w e n voor „Effatha", Dr Th. M e i n e m a,
Ds II. Boswijk en Mr G. v. Baren. reap,
directeur, geestelijk verzorger en secretaris
van „Bloemendaal", Ds A. M. D o n n e r, de
heer C. S. Dobben de Bruyn en de heer
T. PI a n t e n g a, resp. voorz., secr. en pen
ningmeester van het centraal bestuur der
vereeniging tot chr. verzorging van krank
zinnigen in Nederland, Prof. Dr H. V i s-
schcr als vice-voorz. van den Geref. bond
van vcrecnigingen en stichtingen van barm
hartigheid in Nederland, de heeren J. H.
Kok, Dr A. Dupont, Ds B. v. H a 1 s e-
m a, Ds G. F. H u m m el c n en J u r r i n
Veldkamp namens de vereeniging ter
bevordering van Geref. Ziekenverzorging,
Ds D. Sikkel, Prof. Dr L. v d Horst en
Dr S. T. H e i d e m a namens de Valerius-
kliniek te Amsterdam, Dr J. W e s s e 1 s,
Dr J. Bosch en Ds G. R i n g na 1 d a na
mens „Veldwijk", Ds M. H. A. v d V a 1 k
van Hillegersberg, Ds L. Kuiper em.-pred.
te Bilthoven (tot voor kort in Kampen en
toen buur van Prof. Lindeboom) en vele
anderen.
Uit versohillende deelen des lands waren
voorts predikanten overgekomen om de
plechtigheid bij te wonen.
ACADEMISCHE-EXAMENS
THEOL. SCHOOL TE KAMPEN. Q«sl. God
geleerdheid: cand. ex.. de heer F. Colenbran-
EXAMENS-TAND HEELKUNDE
Te Utrecht zullen de practlsche en theo
retische tandheelkundige examens (bedoeld in
Art. 8 en 9 der Wet van 25 Dec. 1878) op 7
Februari a.s. aanvangen.
EXAMENS-BOEKHOUDEN
De uitslag der examens Ln Boekhouden voor
de prakitijk vanwege de Vereeniging van
Leeraren ln het Boekhouden te Amsterdam ln
Verdeeld ls de uitslag ale volgt: Amsterdam
en Haarlem 179. niet opgek. 3. geal. 60; Den
Haag 117 niet opgek. 1, teruiggetr. 2. gesl. 39;
Rotterdam 126. nle opgek. 2. geal 48; '-ooscn-
üoal 9, niet opgek. 1. gesl. 2; Arnhem 82. niet
opgek. 2. gesl. 24; Meppel 35. niet opgek. 1.
geal. 7; Hengelo 27. gesll 8: Den Bo*oh 31. niet
opgek. 1 geel. 16; Maastricht >16. gesl. 18; Gro
ningen 31. teruggetr. 1. gesl. 8; Leeuwarden 62,
teruggetr. 1, gesl. 19; Utrecht 120. niet opgek.
1. gesl. 42.
In het voorjaar 1932 werd deelgenomen aan
onze examens ln Ooet-Indlë door 80 cand.. waar
van 36 slaagden en ln West-Inddë door 11 oand.,
- 4 slaagden.
J. E. E. Jap-TJong.
EXAMENS-MACHINIST
DEN HAAG. 9 Jan. Gesl. voor diploma A, de
heeren: A T. Visser, Dordrecht; R. J. Jonk
man. Delfzijl: J. P. Koster. HellevoelaluU; R.
Mussche, Amsterdam; T
Amsterdam,
EXAMENS-MODEVAKSCHOLEN
Aon de v/m 13
houden
Goedgekeurd*
door de Ir
Vereeniging v
len ln Nederland, werd deeli
t/m 6 Januari ge-
1911 Koninklijk
ïji Modevakscho-
door 210
camdldaten.
van de 'afdeeling Amsterdam de damee A.
Bodemeijer, H. Hartog en P. Stijl voor coetu-
vam' Arnhem de dames A van Dijk, J. Held,
C. H. J. Huskena, A M. P. de Keiji
LuslnkJans' -------
J.
H. P. J. ZIJderveLd—Vlnk
cost urn lère, Mej. J. C. Kwakkel voor coupeuse
en de dames J. L H. Wigman en G. M. Lam-
van Alkmaar de dames A G. KoolJ. M. ten
Pas A G. M. Pels en M. Stam voor costumlère.
Mej'. A Vs voor coupeuse en Mej. G. Boot voor
i Amersfoort de dam
Rijs
i Gen
d Geld, M.
M. Methorst
costumlère:
Mej. J. H. Luiken
C. M.
Icoupeuse
Breda Mej". J. Pi Rooljakkera voor cos-
van Baarn Mej. A Lammertse voor oostumlère
van DeJft de dames H. Jense en M. Kik
kert voor eosiumlère en de dames S. W. Ban
ning en M. Reedijk voor ooupeuse;
van Dordrecnt de dames P. de Bruin en A
A van Loenen voor costumlère en Mej. S. Be
zem er voor coupeuse:
van Doorn de dames J. Boer, A J. v d Haar,
P. M. J. Scheers. E. M. Smit en C. E. van Wa
keren voor costumlère en Mej. A R. v. d. Pol
van Deventer Mej. J. H.
Nljburg voor ooe-
tUvan"óoes de dames C. C. Zoete we IJ. C. H.
ZoeteweiJ en P. Zuijdweg voor oostuanlèTe:
van Gouda de dames A v d Berg. J. v d Ved-
d«n An M. v d Wel voor ooetumière;
-Gravenhage de dames Y. Jonas
costumlère
Hoek van Holiand de dames M. A.
J. Verhoog
costumlère;
Hilversum de dames M. W. v Dijk—Tap-
kling en T. Klaassen
PIP Hücoetumièi
Leeuwarden de dames F. Bakker, V. V
Dijk en S. Zoethout voor costumlère:
van Lelden Mej. M. Stouten voor costumlère;
van Nijmegen de dames J. G. F. C. de Boer,
C. G. Hartog. R. M. Hendriks. A P. M. v Kerk
hof. A J. v d Laak. C. E. MagerKraan. C. J.
Smits en J. Top voor costumlère;
Noordwljk de dames H. S. A
8t«envoorden
J. C. Vink
Rlel, C.
costumlère;
Nieuw Helvoet Mej. A den Bakker voor
ooetumière;
Pu.rroerend de dames J. de Jong. M. A
J. Koning. S. Potgleser, G. SLooten en M. Wals
voor oostumlère, C. G. L. Kuln en A de Waal
voor ooupeuse en M. W. BoolJ voor leer area;
van Rotterdam (West, Oost en Zuid) de da
mes M. J. v d Ban. C. v Bodegom. L. H. v d
Bos, A Brands. A v Dried, P. C. v d Graaf. J. F
Hogenboom. M. E. Hutten. A Jansen. N. de
KluIJver. P. G. -
Leeuwen, M. A v Mastrlgt,
d Merwe. M. P. Noordzij. M. J. Nou wen,
A v d Plas. J. Punt, N. A Roobol, E. de Rooy.
A Roose, S. TImmers. W. C. Visser. A Zaanen
en B. J. v d Zwaai voor costumlère. de dames
J. C. C. M. Annokkee. W. Blok, Bt Datema, S.
W. de Geus, D. M. Harkema, H. J. Klip. L. N.
Langevoort, A Meijer, A. G. Meieent, P. Punt,
M Vos
Mlöhels. W. Stougie en E. A L. H. Weier
leeraree;
n Rotterdam (Noord) de dame* M. v Doo-
rene. A v d Meer, en C. Rlnglever voor cos
tumlère;
van Roosendaal de dames J. M. van Hens-
bergen en J. M. Herman voor coupeuse;
van Schoaihoven de dames C. M. Boute-r en
H. Kamer voor costumlère;
van Sohledam Mej. L. C. v d Ent voor costu
mlère en Mej. B. Op3choor voor coupeuse;
van Tl el Mej. C. Schimmel voor costumlère
en Mej. E. v Ingen voor coupeuse:
van Utrecht de dames I. G. Achterberg. P. J
v Dalen'. M. v Doorn. G. Drieenhulzen, J. H.
Greven, J. G. F. Köhler, B. TJoelker en F. A
Vlastra voor costumlère. de dames M. Schoon-
heim. A O. Smits en S. Spijker voor ooupeuse
en Mej. A de Vroom voor leer&rw;
van Veenendaal de dames F. v d Dlkkenberg
—Hamoen. N. Hlemsoh. J. Th. Nleboer. J. G,
Rouw voor costumière en Mej. C. Hlensch voor
mlère
costumlère;
van Wagenlngen Mej. C. M. Kranen voor
eostumlère;
van Willemstad Mej. E. v d FUer voor coetu-
van' IJmulden Mej. G. P. Janssen voor oos-
umlère:
van Zaandam de dames B. Kalf en G. Kra-
van Zelet de dam
j J. E. Heledlngen en J. C.
insinK voor costumlère
en van Zutphen de damee A. W. Harmsen.
HeiJInk. J. A Jansen. G. Krultbosch en G.
UIT HET SOCIALE LEVEN
HET CONFLICT BIJ DE N-V. REINDERS
OLIE- EN VEEVOEDERFABRIEKEN
Maaadagmocgen de staking ingegaan
Ala antwoord op
derszljde heeft ln
rijksbemiddelaar, den heer J. B. Westerdijk.
gehouden bijeenkomst tussohen veirtegenwc
digers van werkgevers en werknemers de
rectle van de Relndersfabrleken te Zwolle, t-
voorstellen gedaan. Het een»te voorstel luidt:
1. De ln December aangekondigd»
ging wordit ongedaan gemaakt; de sinds 17
Dec. gekorte bedragen worden alsnog uitbe
taald. 2. Hiertegenover zullen ten hoogste vijf
werknemers ontslagen worden, van wie de
ouderen voortaan een bescheiden pensioen zul-
len genieten. 3. Gedurende 1933 aal van loons
verlaging geen sprake zijn. 4. Getracht zal
worden met Inspanning van alle krachten het
bedrijf op zijn bestaande capaciteit
Van het tweede voorstel luidt punt 1 gelijk
aan dat van het eerste voorstel; punt 2 luidt:
Die afdeellngen van het bedrijf, die het 1
rendabel zijn. reep. verliee opleveren, te x
de afdeellngen der ruwe-olie-fabrtcage
gers, smederij, lossing grondstoffen en derge
lijke) worden. In afwachting van betere tijden,
stopgezet. De daarin werkzame arbeidskrach
ten. ten getale vau ca. 70, worden dientenge
volge ontslagen 2. Deze maatregelen maken
het mogelijk, den overgebleven arbeidskrachr--
een looneverhooglng van 3 toe te kennen,
gaandie op Maandag. 30 Jan. e.k. 4. Gedurer
1933 zal van loonsverlaging geen sprake tl.
met dien verstande, dat bij weder m bedrijf
stellen van de sub 2 bedoeJde afdeellngen. om
trent het al of niet handhaven der loonever
hooglng van 3%. overleg zal worden gepleegd.
Belde voorstellen werden door de arbeiders-
ver tegenwoordige re onaannemelijk verklaard.
Op verzoek van den Rijksbemiddelaar namer
deze vertegenwoordigers op zich. aan de arbei
ders uitstel voor te stellen tot 14 Jan. as. De
directie zou dan met een nieuw voorstel komen
Op de vergadering der drie arbeidersorgani
saties werd echter met bijna algemeene stem
men besloten geen uitstel te geven, maar gls-
(Maandag de staking te proclameeren.
200 arbeiders.
i het wegblijven utt de
leken. nl. ontslag op Maandag 9 Januari.
Maandagmorgen
fabrieken verzameld, onder de stakei
bevonden zich vele nieuwsgierigen; een sterke
politiemacht was aanwezig. De w«
werden, als ze door de dikke naag
schen zich naar de fabriek begaven, met aller
lei soheldwoorden begToet en uitgejouwd.
De ollefabrlcage ls voorlooplg stopgezet. De
expeditie en maalderij konden eohter op gang
worden gehouden en ln den loop van den dag
hebben zich verschillende personen bij de di
rectie aangemeld, om In de fabriek te worder
toegelaten. Deze arbeiders zijn nog niet eemdei
bij de firma Rein dera werkzaam geweeet. Ooi
uit omliggende plaatsen, als Dei
zoodat de fabricage spoedig zal kunnen worden
nachts worden bewaakt, en niemand zonder
noodzaak op de fabrieksterreinen wordt toege
laten. De werkwilligen worden onder pollitie-
gelelde van huls gehaald en gebracht.
's Avonds hadden relletjes plaats. Hiervoor
verwijzen we naar de rubriek Gem. Nieuw».
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
De Hoofdakte, maandblad voor
Hoofdaktcstudie ondor redactie van M.
J. Leendertse 2e Jaapg. No. 6, J.
Muusses. Purmerend.
Het juist ven?cheraen nummer van dit
maandschrift opent met de hartelijke aanbe
velingen van eenige ondenvijsinspecteurs,
waarin deze De Hoofdakte een waardevollen
steun en krachtige hulp noemen bij de studie.
Johan Janssen behandelt weder zéér uitvoe
rig een boek voor de li'eratuurlijst: de
Handleiding van Roels en Van der Spek en
oordeelt Pedagoq. Geschriften II „een vei
lige gids" voor de candidaten.
P. A. Eggermont bespreekt een stuk Klank
leer. Dr. Gielen geeft citaten over De richting
van 1910 en Geheimtalen. Louis Lockefeer
een historisch overzicht van de ontwikkeling
en inrichting van Het Tooneel tot de Renais
sance.
Ir. J. vam Veen van de Directie Groote Ri
vieren doet mededeelingen over de Rivierver-
beteringen der laatste Eeuw. Door artikelen
als deze, geschreven door vaklui, die midden
in de prac'ijk van het leven staan, wordt
de studie voor de hoofdacte meer in verband
gebracht met het werkelijke leven.
Dr. Huizenga behandelt de Speciaalstudie
1576—'84 en bespreekt kort en duidelijk Het
RapportLytton en de tragedie van
Lausanne.
J. Bürbach «-eeft aan de hand van meer
dere teekeningen een uiteenzetting van een
moeilijk stuk ..ïechanica: het evenwicht wm
krachten, D. Rutgerr schrij>ft over Lichtgas-
fabricage.
De wiskund'vrubriek brengt een artikel
van J. v. d. Spek: Enkele stellingen uit de
planimetrie, algebra en stereometrie, verder
op'ossingen van vraagstukken.
Behalve de vragenbus en examenvragen
over Orpheus in de Dessa, bevat de afleve
ring tenslotte nog een buitengewoon instruc
tief en belangwekkend opstel over de Op
voedkunde op hef laatstgehouden examen
door A. Zuiderveld te ".-Gravenhage. De
schrijver geeft in ruim 15 compresse gedruk
te bladzijden zijn ervaringen al6 examinator
betreffende alle onderdeelen van het examen.
De fouten worden opgesomd, maar en dat
is zeker niet de geringste verdienste van het
artikel ook tal van aanwijzingen gegeven,
hoc men moet studeeren en tal van verkeerde
antwoorden worden verbeterd. Van dit op
stel .geen kennis nemen, kan voor een hoofd
acte cand idaat niets dan schade beteakenen.
Pedagogische Geschriften, Deel III.
Inleiding van Prof. Dr. J. Waterink.
Uitgave J. Muusses. Purmerend 1932.
Ook deze laatste bundel Pedagogische Ge-
schriften verschijnt onder hooggeleerde be
scherming. Prof. Watermk oordeelt dat de
opstellen van deze bundel zijn .goeddeels
mede van de uitnemends te, welke in de
laatste jaren van p ro testan tsch-Chrie i el ij ke
zijde over pedagogische onderwerpen zijn ge
schreven". Ons dunkt, hier kunnen de mede
werkers het mee doen, en hiermede is met
een de beteekenis van dit werk aangegeven.
Pedagogische Geschriften is allereerst be
doeld als een handleiding bij de samenstel
ling en bestudeering van de literatuurlijst
voor opvoeclkunde. Door deskund;°-em op pe
dagogisch gebied, meerendeels examinatoren,
worden werken behandeld van belangrijke
pedagogen uit vroeger en later tijd.
De r iteuns dezer studies schetsen de ont
wikkeling der historische pedagogiek, de
stroomingen, waarin de behandelde pedagoog
6tond, de beteekenis van zijn werk, de in
vloed, waaronder hij werkte en die hij uit
oefende op tijdgenoot en nazaat, om te be
sluiten met een indringende en overzichtelij
ke analyse van zijn belangrijkste geschrift
De voornaamste opvoedkundige geschriften
van Christelijke zijde versch.nen, de hoogte
punten der Christelijke pedagogiek alzoo
vinden wij hier besproken:
Valcoogh's Regel door G, Meima, Come-
nius' Didactica door S. Visser, Koelman's
Pliqten door A. Janse, Framcke's Opvoeding
der Jeugd, door P. v. Duyvendijk, Bavinck's
Pedagogische Beginselen, door A. Dijkster-
huis; Haberlin's Wegen en Dwaalwegen door
S. Visser en Gunning's Problemen der rijpere,
Jeugd, door S. Stemerding.
Het belang van deze bundel beperkt zicK
niet tot de hoofdaktestudié Ze is van waarde
voor ieder, opvoeder en onderwijzer, die ken
nis wil nemen, ten bate van zijn opvoedings-
en onderwijswerk in'en buiten de school, van
wat vroegere en latere Christelijke pedagogen
van eerste -ootte hebban gedacht en gedaan.
ONDERWIJS IN 1932
Waar er, ook weer in het afgeloopen jaar,
allerlei klaagtonen zijn aangeheven over
minder gunstige kwaliteit en resultaten
van het onderwijs en verzuchtingen zijn ge
slaakt over toegepaste en nog dreigende be
zuinigingsmaatregelen, willen we ditmaal
eens aanvangen met te wijzen op de waar
deering die er in het buitenland gevonden
wordt voor het Hooger Onderwijs en de we
tenschappelijkheid van zijn professoren hier
te lande. Dit treft te meer, waar een enghar
tig regiem van voorbije tijden eigen groote
figuren passeerde: toen Bilde rdijk, we
tenschappelijk een reus, geen hoogleeraar in
eenige Faculteit worden mocht; toen Cuy-
per.s, dé bouwmeester van grootsohe ker
ken en kathedralen en het Rijksmuseum in
de hoofdstad, het niet tot een benoeming te
Delft brengen kon; en toen Abraham
K u y p e r voor het lidmaatschap der Kon.
Academie van Wetenschappen niet in aan
merking mociht komen.
Zoo kwamen er invitaties voor universi
taire voordrachten uit Parijs tot Prof. Dr.
W. J. de Haas te Leiden en Prof. Dr. P.
Zeeman te Amsterdam; uit Brussel tot
den reeds genoemden Prof. de Haas; en uit
Noord-Amerika tot Prof. Dr. B. Brouwer
te Amsterdam, Prof. Dr. Ir. A. J. Kluy-
ver te Delft en Prof. Dr. W. de Sitter
te Leiden. Eere-doctoraten en benoemingen
tot het lidlmaatsahap van buitenlandsche we
tenschappelijke instellingen vielen ten deel
aan Prof. Dr. A. Eek hof te Ledden uit
Edinburgh; aan Prof. Dr. H. J. Jordan
te Utrecht uit Wittenberg-Halle; aan Prof.
Dr. W. E. Ringer te Utrecht uit Halle;
aan P rof. Dr. W. de Si 11er te Leiden uit
Noord-Amerika; en aan Prof. Dr. P. Z e e-
man te Amsterdam uit Luik en Miinohen-
De Rijksuniversiteit te Leiden kreeg aan
vragen voor een stipendium uit Ned.-Indië,
Britsch-Indië en Zuid-Afrika en mocht van
de Regeoring der Zuid-Afriik. Unie een ge
schenk van 103 deelen publicaties op het
gebied van het Z.-Afr. Recht ontvangen, ter
wijl de Utrechtsche Hoogescihool bezoek
van vertegenwoordigers der „Rockefeller
Foundation" mocht ontvangen.
Ook de Vrije Universiteit te Amsterdam,
die vooral vroeger zooveel smaad te onder
vinden had, als zijnde een inrichting be
stuurd door bierbrouwers, kruideniers en
dergelijken, en daarom als een minderwaar
dige hoogeschool moest worden aangerekend,
ondervond erkenning. ITaar stichter Dr. A.
Kuyper begint, naar in „Vox Theo lo
gic a" werd meegedeeld, in het buitenland
„meer en meer bekend te worden" en op de
colleges te Bazel is „uitvoerig over hem ge
handeld". Dr. H. d e Jon g, die aan het Psy
tho-Physiologisch Laboratorium van de Va-
leriuddiniefk der Vrije Universiteit werk
zaam is, werd door de „Académie die Médi-
cine" te Parijs met de „Prix Herpin de Ge-
nève" vereerd. En F. Pap te Boedapest, die
zijn wetenschappelijke opleiding aan de
Vrije Universiteit ontving, werd1 benoemd
tot lector aan de Geref. Theol. School te
Losancz (Tsjecho-Slowakije). En uit andere
benoemingen is gebleken, dat ook hoogleera
ren der Vrije Universiteit bekwaam genoeg
geacht worden om katheders aan Openbare
Universiteiten te bezetten.
Het vertrek van Prof. Dr. H. J. Pos,
hoogleeraar in de Letteren en Wijsbegeerte,
naar de Gemeentelijke Universiteit te Am
sterdam, braoht den anoniemen schrijver
van de „Oog en Oor"-rubriek in het ethische
„Weekblad voor Christendom en
Cultuur" tot het schrijven van een arti
kel „Uit het diensthuis uitgeleid". Hij meen
de te kunnen constateeren, dat .sedert vele
jaren de knapste professoren van de Vrije
Universiteit het aan deze instelling te
kwaad krijgen'' vanwege „de muffe atmos
feer", den „geest der bekrompenheid en der
terrorisatie", en dat zij be>geeren „in vrijer
lucht en omgeving te ademen". En Ds. C A.
L i n g b e e k zag in zulk heengnan niets
nieuws: immers, zoo schreef hij in zijn po
litiek orgaan „Staat en Kerk", werd ook
vroeger al een „hoogleeraar openlijk met
den banbliksem getroffen en, wegens afwij
king van de „geref. beginselen", die nooit
ergens beschreven stonden, maar waarvan
Dr. Kuyper de geheime wetenschap had en
waaraan hij alleen zijn mede-hoogleeraren
kon toetsen afgezet". Uit dit soort bestrij
ding en verdachtmaking trok Ds. K. S c h i 1-
d e r in de „Reformatie" de conclusie:
„De Gereformeerden hebben blijkbaar veel
meer invloed dan somigen zelf nog schijnen
te gelooven. Anders zouden ze door de bleek
neuzen diezer eeuw niet zoo afgunstig wor
den aangezien. Een les voor ons om onszelf
te durven zijn en met de bleekneuzen geen
verbond te sluiten. Hun manieren lokken
daartoe niet eens". Ds. J. H. S i 11 e v i s
Smit te Semarang, die wel meende dat
„over dit heengaan een sluier hangt", heeft
in het Indisch „Kerkblad" de opmerkingen
van genoemid „Weekblad" als „uiterst
hutehjik" gekwalificeerd: „het stukje getuigt
noch van Christendom noch van cultuur;
het is ethisch noch irenisch". Voorts: „Op
het totaal aantal professoren een eind in
de twintig is het percentage van hen, dio
heengingen, niet hoog". Ds. J. M. Spie r
wees er in de „Geref. Kerkbode voor
Noor d-B r a b a n op, dat „niet verzwa
gen mag worden de afwijzerwdie houding van
wijlen Prof. Dr. J. Woltjer tegenover een be
noeming aan dc Rijksuniversiteit te Gro
ningen". Op den Universiteitsdag te Leiden
heeft de voorzitter Prof. DrJ Waterink
verontwaardigd de beschuldiging als „las
terlijk" van de hand gewezen. Ds J. D. W i e-
I e n g a proefde, naar hij in de „F r a n e-
ker Kerkbode" schreef, in dergelijke
bestrijding het begeeren van hen, „die o zoo
gaarne de Vrije Universiteit zagen te niet
gaan".
Prof. Dr. H. Dcoyeweerd mocht
bij de rectoraatsoverdracht mededeelen, dat
door hem voor de eerste maal 98 studenten
d.i. meer dan het vorige „topjaar", moch
ten worden ingesohreven, waarmee het aan
tal studenten steeg tot 517. waaronder 21
buitenlanders. Wijlen Prof. Fabius zei
kort vóór zijn overlijden: „Chantepie de la
Saussaye achtte onder de breedere ortho
doxe kringen geen lielde voor de weten
schap aanwezig. De Vrije Universiteit in
haar bestaan van een halve eeuw is op dien
dunk van geringschatting het antwoord".
En de genoemde aftredende Rector mocht
herinneren aan de tot stand gekomen voor-
loopige uitvoering van de plannen tot ver
ruiming van de werkgelegenheid van het
Paedologisch Instituut door aankoop van 't
Blindeninstituut aan de Vossiusstraat, voor
welke restauratie een kleine f 100.000 werd
uitgetrokken, zoowel als aan de ingebruik
neming van het grootste gedeelte van de
nieuwe natuur- en scheikundige laboratoria
aan de De Lairessestraat Prof. Dr J.
Coops mocht daarom de aandacht vesti
gen op nieuwe studiemogelijkheden, nl. de
voorbereiding tot de doctorale examens met
hoofdvak resp. Wiskunde, Natuurkunde of
Scheikunde, alsmede tot. de daarbij behoo-
rende promotie. Opgericht werd een „Vrou
wen-Comité" om in 1937, op den lOQsten ge
boortedag van Dr Kuyper, een groot bedrag
aan te kunnen bieden, „tot versterking van
de Medische- en de Wis- en Natuurkundige
Faculteit", welke organisatie reeds ijverig
werkzaam is en busjes voor spaar- en offer-
penningen plaatste. Ten slotte memoree ran
we de benoeming van D r A. S i z o o als op
volger van Prof. Pos en het aftreden van
mej. C. M. E. Kuyper, om gezondheids
redenen. als directrice van het hospitium.
Omtrent de oudste Hoogeschool in ons
land, de Universiteit te Lcidfen, van wiens
stichter, W,Jem van Oranje, dit jaar de
400ste pehoorleaag staat herdacht te wor
den, brengen we in herinnering, het aftre-
len van 1'ra 1Dr H. M. van Nes, hoog
leeraar vanwege de Ned. Herv. Kerk en zijn
opvolging door Prof. D r F. W. A. Korff,
van wien D s J Hoekstra in het „H e r v.
Zondagsblad" schreef, dat hij is een
voorstander van evenredige vertegenwoor
diging, en dus „een voorstander van het ja-
en-neen-standpunt in de Ned. Herv. Kerk".
De Geref. Bond verkreeg hier het recht een
bijzonderen leerstoel in de Geref. Godge
leerdheid te walgen, die door Prof. Dr
Hugo Visscher bezet zal worden.
De Utrechtsche Hoogeschool zag o.a. heen-
Igaan Prof. Dr J. Ha verschmidt (Kin-
clergeneeskumde) en Prof. Dr B. J. H.
O v i n k (Wijsbegeerte) en verkreeg o.a.
Prof. Dr J. C. Franken (Wijsbegeerte),
Prof. Dr P. A.Kohnstamm (buit. hoogl.
Paedagogiek) en Prof. Dr D. Plooy
(Godgeleerdheid). Naar aanleiding van den
kort te voren opgetreden Prof. Dr J. Se-
verijn (Godgeleerdheid) zei Ds C. A.
L i ng b e e k in de Tweede Kamer, dat hij
daarin zag „de oude A.R. politiek, die bij de
benoemingen der theologische hoogleeraren
stelselmatig de confesSioneele richting, die
behoud en herstel, der Hervormde Kerk zoekt,
passeert, en die, door de benoeming van
antirevolutionaire hoogleeraren, de invoe
ring van de Independentistische beginselen
in de Hervormde Kerk, tot ondergang dier
Kerk begunstigt".
De Stedelijke Universiteit te Amsterdam
vierde 28 Juni haar 3de eeuwfeest, bij wel
ke gelegenheid o.a. aan Burgemeester W.
de Vlugt het eere-doctotraat werd uitge
reikt Deze zoowel als de rector-magnificus
hebben in de zitting van den „Senatus am-
plissimus" den naam des Allerhoogsten ge
noemd als Dengcne, door wien ook de ko
ningen in het rijk der wetenschap regeeren.
Als nieuwe hoogleeraren traden o.a. op me
vrouw Prof. Dr D. Hazewinke 1—Su-
ringa (Strafrecht, wier benoeming heel
wat „voeten in de aarde" had en die in
tweede instantie geschiedde met slechts 20
van de 39 stemmen); Prof. Dr J. P. Klei
weg d e Z w aan (Anthropologic)Prof.
D r H. J. P o s (Wijsbegeerte, met 32 van de
37 stemmen); Prof. Dr G. Révész (Psy
chologie); en Prof. Dr G. A. S. Snijder
(buit. hoogl. Klas9. Archaeologie).
De Ned. Handel shoogeschool te Rotterdam
zag met een oratie over „den gouden stan
daard" optreden Prof. Mr A. M. de Jong
(buit hoogl. Geldwezen).
De Techn. Hoogesohool te Delft verkreeg
een nieuw gebouw voor de Afd. Bouwkunde;
herdacht den SOOsten geboortedag van An
tony van Leeuwenhoek; ontving als
nieuwe hoogleeraren o.a. Pr o f. Ir H. H e 6-
selink (Werktuigk.), Prof. N. Lans
dorp (Architectuur). Prof. Ir J. Muys-
ken (Werktuigbouwkunde) en Prof. Mr
A. C Josephus Jitta (budt hoogl.
Staatsrecht); en zag afscheid nemen Prof.
Ir J. C. D ij x h o o r n (Werktuigkunde) en
Prof. Dr J. H. Valckenier Kips
(Staatsrecht).
Omtrent de Theologische School te Kam
pen. deelde het jongste Curatorenverslag
mee, dat Prof. Dr H. Bouwman en
Prof. Dr A. G. Honig voornemens waren
ln den loop van 1933 ontslag aan te vragen,
waarom het College van Hoogleeraren uit-
genoodigd is „zich over een voordracht voor
deze vacature tc beraden en een aanbeve
ling bij het Curatorium in te dienen".
Gelijk aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam een Paedologisch Instituut is ver
bonden, nam ook de R.-K. TJn;"Arsiteit te
Nijmegen plannen voor de oprichting van
zulk een wetenschappelijke instelling in
overweging.
De Academie voor Lach. Oepvoeding te
Amsterdam verkreeg als opvolger van wij
len Dr J. J. Nieuwenhuis tot rector Prof.
DrK. Gaulhofer, van Weenen, en mocht
aan de Nic. Maasstraat een eigen gebouw
in gebruik nemen.
De plannen voor de stichting van een
Hoogeschool voor Toegepaste Wetenschap
pen, te vestigen te Den Haag. werden ver
der uitgewerkt.
Van Regeeringsrwege werd ingesteld een
Commissie tot beperking van het aantal
studenten ln de Geneeskunde. Ook het over
compleet aan studenten in de Tandheel
kunde werd bijzonder klemmend geacht.
De Ned. Christen-Studenten-Vereeniging
nam 27 Aug. haar nieuwe huis „Woudscho-
ten" te Zeist officieel in gebruik. Het Ned.
Studenten-Werkkamp heeft te Bakkeveen
(Fr.) voor terreinverbetering gearbeid.
Van de vorig jaar overleden hoogleeraren
memoreeren we: Prof. Dr J. de Louter,
jurist van wereldbeteekenis, kampioen voor
het Volkenrecht (oud-hoogl. Utrecht, 84 jr);
Prof. Dr G. C Nyhoff, vermaard om
zijn leerboeken over Verloskunde (oud-
hoogl. Groningen. 75 jaar); Prof. Dr C H.
H. Spronck, bekend om zijn studiën over
de Serologic (oud-hoogl. Utrecht, 74 jaar);
en Prof. D r J. H. Z a a ij e r, bekend heel
kundige (hoogl. Leiden; die zijn rectorale
oratie gereed had, maar niet meer uitspre
ken kon, 56 jaar). Op deze plaats herinne
ren we ook .aan het verscheiden van DrJ.
Gunnink, den beminden rector van het
Chr. Lyceum te Zutphen.
De plannen tot stichting van een Chr.
Lyceum in Zeeland en van eenzelfde inrich
ting „op Geref. grondslag" te Amersfoort of
Utrecht werden nog niet verwezenlijkt.
In Eindhoven werd een Vereen, voor Chr.
M. O. opgericht, terwijl in Rotterdam de zaak
van het Chr. M. O. voor Meisjes ter sprake
kwam.
Inzake het Midd. Technisch Onderwijs
werd een regeeringscommissie geïnstallee-d.
Te Rotterdam werd de eerste Chr. Ambachts
school in Nederland geopend. De Grafische
School te Utrecht herdacht haar 25-jarig be
staan. Te Leeuwau'm werd een Chr. Huis
houd- en -Industrieschool geopend, terwijl te
Franeker en Musselkanaal Chr. Landbouw
scholen tot stand kwamen. Opgericht werden
een Vereen, van Chr. Leeraren bij het Nij
verheidsonderwijs in Nederland en een Ned.
Chr. Vereen, van Leeraren en Onderwijzers
in de Lich. Opvoeding, terwijl voor het perst
een congres van Chr. Geref. Onderwijzers
plaats had. De Vereen, van Leeraren in Han
delswetenschappen vierde haar zilveren feest.
Plannen voor stichting van Chr. Kweek
scholen te Bergen op Zoom en Emmen wer
den besproken. De Chr. Kweekschool te Lei
den verkreeg een nieuw gebouw, de Kon.
Wilh. Kweekschool te Rotterdam vierde haar
zilveren jubileum. Tegen het einde des jaars
werd de oud-Kweekschooldirecteur J. J. 't
Hart benoemd tot inspecteur der Kweek»
scholen.
De crisistijd noodzaakte tot sterke finan*
cieele bezuiniging. Zoo traden de heeren A.
R ien k s en P. Wielenga af als hoofd
inspecteurs bij het L. O., wijl het getal dier
functionarissen van vijf tot drie terugge
bracht werd. Te Almelo en te Haarlem werd
tusschen Gemeentebestuur en Schoolvereeni-
gingen om bezuinigingsredenen een overeen,
komst gesloten geen nieuwe scholen te stich.
ten. De Geref. Onderwijzersvereeniging be.
tuigde bij motie instemming met de salaris,
verlagingen.
Het Wetsontwerp-Terpstra tot wijziging
der L. O.-Wet in verband met de geboden
bezuiniging zag tal van protestmeetings, 332
moties en vele persartikelen tegen zich ge-
richt
De „Frontmakers" Voor de Openbar*
School in Amsterdam werden 12, in Den
Haag 8 en in R'dam 40 50 Openb. Scholen,
en wel bij één Raadsbesluit dertig tegelijk,
opgeheven; in één jaar tijds daalde het leer-
lingental met 1.85 en steeg dat der Bijz.
School met 4.28 terwijl het percentage
van de leerlingen der Openbare School ln
totaal tot beneden de 40 daalde! namen
in Rotterdam den Bond in de Kleeding.
industrie in den arm om den teruggang te
stuiten en betoogden, dat de O. S. zal „moe
ten blijven de open poort voor allen" en „een
bolwerk vormen voor het behoud van ons
volk als volk". Intusschen werd bekend, dat
openbare onderwijzers uit 13 gemeenten ver
lof vroegen en verkregen om deel te nemen
aan de revolutionaire betooging op den dag
van de opening der Staten-Generaal. De afd.
Schagen van het Ned. Ond. Genootschap
stelde voor alleen de „neutrale overhelds-
school" uit de openbare kassen te bekosti
gen, omdat de Bijz. School „de nationals
eenheid bedreigt en nverdraagzaamheid
kweekt", terwijl in den Raad van Zoelen den
aftredenden burgemeester hulde gebracht
werd, omdat hij de eemeente had weten te
bewaren voor de stichting van een arrestan
tenlokaal eneen bijzondere school!
De' Unie „Een School met den Bijbel" col
lecteerde f 99.210. begon een nieuwe actie
voor de Chr. School, waartoe ook de Ned.
Chr. Schoolvereenieing (voorz. B. van der
Kolk) werd opgericht
We hesluiten met de vermelding, dat In
Amsterdam de eerste Chr. Onenlurhtschool
geopend werd, ln Tx>nneker het schoolzwem-
bad en in Leeuwarden een Friesoh School,
museum-organisatie kwam, terwijl de nieuw
modische schoolharet of -pet reeds beconcur
reerd werd door een dito 'jniform-hoofddek*
sel voor bewaarschoolkinderen.
