DE GOD VAN HET GOUD WOENSDAG 4 JANUARI 1933 EERSTE BLAD PAG. 2 BUITENLANH Sjanhaikwan bezet Japan spreekt van Chineesche provocatie Wat er om en bij de Chineesche stad Sjanhaikwan precies plaats vindt, is niet volkomen duidelijk. Volgens berichten int Peking en Sjanghai is nog niet met zeker heid bekend of de Japansche troepen de stad werkelijk hebben bezet. Van Japansche zijde wordt dit met stel ligheid beweerd en als bijzonderheid wordt erbij meegedeeld, dat aan de bezetting een groote Japansche aanval is voorafgegaan, waaraan werd deelgenomen door 4000 man infanterie en cavalerie, zeven vliegtuigen, twee torpedojagers en twintig stuks veld geschut. 1.„ Nadat, zegt het bericht, door het artillerie vuur een groote bres in den muur was ge slagen gingen de Japanners tot den eersten etormaunval over, welke evenwel door de Chineezen werd afgeslagen. De tweede aanval der Japanners zou ech ter succes hebben gehad. Het waarschijnlijkst komt ons voor, dat dc stad Sjanhaikwan althans gedeeltelijk bezet is door de Japanneezen en dat de Chi neesche troepen in een ander deel der stad nog stand houden. Overigens staan, volgens bericht uit Pe king, in elk geval vijfduizend man Japan sche troepen binnen den Grooten Muur op Chineesch gebied. Het Chineesche ministerie heeft ra een aan den Japanschen gezant overhandigde nota tegen den aanval geprotesteerd en met een beroep op den Volkenbond gedreigd. Ook heeft zij aan de Chineesche troepen be vel gegeven aan de Japansche aanvallen weerstand te bieden. Wat de aanleiding is voor dezen nieuwen aanval van Japan in CJhina? Het Japansche antwoord op deze vraag is reeds bekend. Het was trouwens reeds van to voren te construeeren. Het werpt de algeheels schulu op de Chineezen. De Japansche minister van oorlog Araki heeft met de generaals geconfereerd en daar ra verklaard, dat „de gebeurtenissen zulk een omvang hebben aangenomen dat Ja nan niets anders overblijft dan de gebeurtenis- sen haar beloop te talon." ..De Japansche regeering heeft genoeg ge waarschuwd en verklaart, dat maarschalk Tsjang Hsu Liang de verantwoordelijkheid draagt voor den politieken toestand, daar hij door de concentratie van zijn troepen het Japansche leger heeft geprovoceerd." Alweer dus provocatie van de Chineezen! Dat was het geval te Sjanghai, nu juist een jaar geleden, het werd als reden voor de he zetting van Mandsjoeriie opgegeven en vol gehouden en ook nu hebben de Chineezen Japan tot den strijd gedwongen! In de Japansche pers wordt zelfs gezegd, dat het den opzet van de Nanking-regee- ring is den Volkenbond hierdoor tot hande len te dwingen. Op Nieuwjaarsdag zouden Chineezen ne gen Japansche wachtposten en Mandsjoe- ry'sche soldaten met granaten hebben gebom ha rdeerd. Een Japansche infanterieafdecling. die tot voo"" de poorten van. de stad oprukte, was door de Chineezen aangevallen. Van Japansche zijde wordt verklaard dat de maatregelen te Sjanhaikwan niets te maken hebben met den toestand in de pro vincle Jdhol en met de Japansche voorzorgs maatregelen aan de grens van deze pro vincie Men moet nl. weten, dat van Chineesche zijde al weken lang het gerucht wordt ver spreid, dat het Japansche leger ook de Chi neesche provincie Jehol wil bezetten en daarom troepen aan de grens van China in Mandsjoerije concentreert. ..Het begin van 1933 is als het begin van 1932. de schaduw van het Japansche mili tairisme verspreidt droefheid in de- wereld, die zoo zeer behoefte aan vrede hoeft", al dus de-.Chineesche minister Soeng in een verklaring aan journalisten, waarin ihij o.a- ook zei. dat de Japansche militairen reeds lang het oog hadden op de provincie Jehol wegens haar geografische positie. Inderdaad lijkt het begin van dit jaar veel op het begin van 1932. Ook toen een verwoede Japansche aan val op een Chineesche havenstad, als inlei ding van een groot opgezette bezettings manoeuvre. Het Japansche ministerie van oorlog heeft nu wel den commandanten van het Jajan- 6cho leger in Kwantoen^ en van het garni zoen van Tientsin opdracht gegeven alles in het werk te stellen om de gevechten bij Sjanhaikwan zooveel mogelijk te localisce- reh Maartoch hebbdh Japansche oor logsschepen in verschillende havens opdracht gekregen zich gereed te houden om onmid dellijk te kunnen vertrekken „indien de ge beurtenissen dit noodzakeljjijk maken." Tokio laat den gang van zaken dus op nieuw aan de militaire bevelhebbers ter plaatse over. En daarvan is, zooals de ge schiedenis met Sjanghai bewezen heeft, wei nig goeds te verwachten. De Chineesche regeering schijnt zidh i loopig alweer tot een defensieve houding te willen bepalen. Uit Sjanghai wordt nl. gemeld, dat ver schillende Chineesche organisaties, in ver hand met de bezetting van Sjanhaikwan van de regeering do onmiddellijke verbreking der betrekkingen met Japan en het verkla ren van den volksoorlog hebben geëischt Andere organisaties eischen invoerverbod van Japansche goederen. De Chineesche regeering echter maant in een verklaring tot kalmte en verzekert dat zij de nationale belangen wel zal beschermen De regecring te Nanking is er zich blijk baar van bewust, dat elke daad van Chinee sche zijde het aantal „provocaties" in Ja pansche oogen zou vermeerderen en aan de militairen van Tokio nieuwe aanleiding zou geven tot nieuwe „bescherming" van Japan sche belangen. Overigens moet men beden ken dat China militair niet opgewassen ts tegen de goed uitgeruste Japansche strijd macht. Volgens de laatste berichten ls de stad Sjanhaikwan, na de verovering door de Ja panneezen nog slechts een rookende puin- In de straten der stad liggen de lij'ken van honderden Chineesche soldaten, die bij de straatgevechten zijn gedood. Ook de Japan neezen zouden groote verliezen hebben ge leden. De Chineesche troepen hebben thans tweo verdedigingslinies gevormd, om verde re aanvallen der Japanneezen te voorkomen Maarschalk Tsjang Hsu Liang heeft tal van treinen met troepen en kanonnen naar het Noorden gedirigeerd. De spoorwegver binding tusschen Peking en Moekden is ge stremd. PEKING. 4 Jan. In een telegram Tsjang Hsu Liang heeft de Mandsjoerijschc minister van buitenlandsche zaken zijn ver ontwaard!ging uitgesproken over het bom bardement van Japansche garnizoenstroopen en Man dsjoerij sche grensposten door de Chi neezen. ROOSEVELT OVER ZIJN TAAK EERST HET LANDBOUWPROBLEEM. Geen schrapping der oorlogsschulden. De .Berliner Loka'anzeiger" publiceert een artikel, waarin de a.8. president der Veree- nigde Staten, Roosevelt, de richtlijnen be spreekt, die de Amerikaansche politiek zal volgen na het aftreden van Hoover. Roosevelt is o.a, voornemens allereerst het landbouw probleem ter hand te nemen. Teneinde voor katoen en tarwe prijzen te kunnen maken, die den landbouwer een normaal inkomen waar borgen, moet de rcaeering douane-preferenties boven de wereldprys invoeren. De uitvoering van dit plan moet, wat den duur betreft, samenvallen met het weer opleven van den wereldhandel, door middel van aanpassing vi rechten. De Bchulden van het buitenland aan Amerika en niet in de laatste plaats ook de oorlogs schulden moeten worden betaald. Den debiteur faciliteiten toestaan in de betaling is, volgens het gezonde verstand, raadzaam. Een schrap- Cder schulden daarentegen is noch uitvoer- r noch vereenigbaar met het begrip vai en recht. Stabiliseering van de internationale geldmarkt kan het best worden bereikt door de erkenning van aangegane verplichtingen. De komende nationale regeering zal by het bestudeeren van den stand van zaken niet uit het oog vcr'iezen. dat de menschheid bestaat uit afzonderlijke volkeren en naties en dat het dus de plicht van iedere nationale regeering is allereerst en voor alles het welzyn van het eigen volk te bevorderen. Als verder onderdeel van zijn taak zal Roo sevelt het besnoeien van de administratieve kosten der federale staten beschouwen. De uitgaven zullen met niet minder dan 25 worden verminderd. Roosevelt besluit aldus: „Voor het 4 Maart is zal ik hier nog veel aan toe te voegen hebben, maar ik zou reeds nu willen terug komen op de fundamenteele gedachte van mijn uiteenzettingen, n.l. dat ik de verantwoordelijk heid op mij genomen heb my onvermoeid bezig te houden met de verbetering van den algemeenen levenstoestand. Ik zie de toekomst met vertrouwen tegemoet". DR. WILHELM CUNO OVERLEDEN OUD-RIJKSKANSELIER De directeur-generaal van de Hamburg Amerika Lijn, de oud-Rijkskanselier Dr. Wil helm Cuno, is gistermorgen plotseling ten gevolge van een hartverlamming overleden. Wilhelm Cuno werd 2 Juli 1876 te Suhl geboren. Na zijn staidie te hebben beëindigd trad hij in Rijksdienst en kwam in 1907 als ambtenaar in dienst van het Ryksministe- rie' van Financiën. Gedurende den wereld oorlog werd hij belast met de leiding van het Rijks Graanbureau en in Juli 1916 werd hij chef van de afdeeling levensmiddelen- voorziening, wat hij echter slechts bleef tot November 1917. Hij werd toen benoemd tot directeur van de Hamburg—Amerika Lijn en tegen het einde van 1918 volgde hij Ballim op als pre sident en directeur-generaal van deze scheep vaart ondernemiing. DLt belette Cuno wiet een actief aandeel in de politiek van zijn land te hebben, hoewel hij nooit lid van den Rijksdag was. Toen tengevolge van den moord op Erzbenger in Augustus 1921 en van den moord op Rathemau in Juni van het vol gende jaar het nationale vertrouwen ernstig werd geschokt en de regeering-Wirth door dat de socialislen hem hun vertrouwen ont zegden in November 1922 moest aftreden, vormde Dr. Cuno een extra-parlementair ka- hinet, waaraan de sociaal-democraten niet deelnamen. Ruim een half jaar is Dr. Cuno Rijkskanselier geweest. De crisis, die ont stond tengevolge van den catastrophalen val van de mark. noopte hem tot aftreden. Dr. Cuno hervatte toen zijn werkzaamheden als president en directeur-generaal van de Ham burg—Amerika Lijn, in welke functie hij thans zoo onverwacht is overleden. De Nonddeutsche Lloyd heeft aan de Ham burg—Amerika Lijn telegrafisch zijn deelne ming betuigd met het overlijden van Dr. Cuno. Ook de Senaat van Hamburg heeft schriftelijk haar deelneming betuigd. Van de schepen van den Norddeutsche Lloyd en van de HollandAmerika Lijn en van de gebouwen dezer maatschappijen wondt halfstok gevlagd. Do weduwe van Dr. Cuno ontving telegra fische betuigingen van deelneming van Rijkspresidewt Von Hindenburg en van Rijks kanselier von Schleicher, die ook aan de di rectie der HamburgAmerika Lijn een tele gram van rouwbeklag zond. Acht personen gewond Bij liet verlaten van het station te Madrid kwam de sneltrein naar Asturië tengevolge van een verkeerden wisselstand in botsing met een locomotief, waardoor de restauratie wagen een wagon tweede- en een wagon derde-klasse ontspoorden. Acht personen werden gewond. Hierdoor is het aantal spoorwegongevallen in Spanje in de laatste vier dagen tot zes gestegen. HEVIGE STORMEN OP DEN OCEAAN. Vertraging der scheepvaart. Uit Bremen wordt gemeld: Tengevolge van de buitengewoon hevige stormen, die op den Atlantischen Oceaan woeden, zal de „Bre men", die gisteren te New-York moest aan komen, 2 dagen vertraging hebben en niet voor Donderdag le New-York aankomen. Ook de „Leviathan" en verschillende andere schepen hebben een vertraging van enkele dagen. De bemanning niet in gevaar. Dc Russische ijsbreker „Malygin", die be kend is geworden door de redding van de overlevenden der ramp van het luchtschip „Italia" (Nohilé) is, zooals reeds gemeld is, op 5 K.M. afstand van Spitsbergen aan den grond geloopen. Het schip is niet op een ijs berg gestooten, zooals aanvankelijk werd ge meend, toen het S.O.S.-bcrichten uitzond. Oe „Malygin" maakt, volgens de berichten, evenwel water en men meent dus, dat hij tinkende is. De SO.S.-seincn hielden Dins dagochtend plotseling op. waardoor men be ducht was voor het lot der bemanning. De laatste berichten zeggen evenwel dat de be manning, die uit meer dan honderd koppen bestaat, niet door gevaar wordt bedreigd. Een nader bericht uit Leningrad (Peters- bung) meldt: De'positie van den bij Spitsbergen gestran den Russischcn ijsbreker Malygin ls, naar draadloos wordt meegedeeld, ernstiger ge- wondon. In de machinekamer is water ge drongen dat niet kan worden weggepompt Er bestaat zelfs gevaar, dat het water de geheele machinekamer zal vullen. De kapi tein van den ijsbreker heeft nieuwe hulp verzocht. De Russische ijsbreker Lenin be vindt zich thans op weg naar Spitsbergen. EEN AANSLAG OP MUSSOLINI? Te Belgrado verluidt, volgens de N. R. C, dat °P Nieuwjaarsdag een aanslag op Mus solini is gepleegd door een onbekend geble ven jongeman, die drie schoten op den duce heeft gelost. Deze zou getroffen cn licht ge wond zijn. Officeel wordt dit bericht tegen gesproken, doch het is opgevallen, dat Mus solini zijn woning sinds dien dag niet meer heeft verlaten en dat de bewaking is ver scherpt HET TWEEDE VIJFJARENPLAN De Sovjetregeering en de Communistische Party hebben ter gelegenheid van de jaars wisseling de hoop uitgedrukt dat het in het laar 1933, dat beslissend zal zyn voor de her leving der Russische industrie, zal gelukken de moec'lijkheden in de kwestie der voedsel voorziening te overwinnen. Met ingang den eersten Januari is het tweede vijfjaren plan van kracht geworden. TURATTI GEVLUCHT? Naar, volgens de N. R. C. verluidt is Ae gewezen secretaris-generaal van de fascis tische partij, Turatti, dio zich den laatsten tijd aan het Gardameer had teruggetrokken, naar Frankrijk gevlucht VOORTDURENDE ONLUSTEN IN SPANJE In een dorp bij Alcazar bestormde de be volking het Stadhuis en vernielde do heele inventaris. De burgemeester en de gemeente secretaris werden gewond. Slechts met groo te moeite kon de politie, die zelf aangeval len werd, de rust herstellen. In het kolengebied van La Fcrguera, waar reeds sedert twee maanden voortdurend on lusten en stakingen uitbreken hebben ae communisten op verschillende wijze sabo tage gepleegd. Op vijftig verschillende plant sen zijn de electrische leidingen door bom men vernield, waardoor in tal van mijnen het werk moest worden gestaakt. De politie kon een aantal leidende personen arres teeren. ERNSTIGE ON' USTEN OP JAMAICA LONDEN, 4 Januari. Te Kingston op Jamaica, is het tot bloedige onlusten geko men tusschen een deel dor F.nge.lsche troe pen en de inheemsche bevolking. Het be trokken Engelsrhe regiment is het beroem de regiment der Northumberland Life guards, dat 260 jaren geleden werd opge richt en gedurende eenigon tijd bekend stond als de Wellington lijfgarde. De on lusten ontstonden doordat in een café een Engelsch soldaat door een inboorling werd eedood. In volle woede trokken de F.ngelscHo soldaten door de stad cn vernielden alles wat zij ontmoetten. Burgers werden aange houden en afgeranseld. Etalage vensters en andere ruiten werden stukgegooid. Trams werden aangehouden en uit de rails gewor pen. Met de politie kwam het tot een hand gemeen. Aan het bevel von den Engelschen commandant om in de kazerne terug te koe ren, werd aanvankelijk geen gevolg gege ven. Pas na geruimen tijd kon de rust in de stad worden hersteld. Voorloopig worden geen ambtenaren aangesteld. De president der republiek, Lebrun, heeft een besluit van Paul Boncour en Chéron be krachtigd, waarbij wordt vastgelegd, dat tot het eind van 1933 geen ambtenaren, arbeiders etc. meer in openbare diensten zullen worden aanvesteld. Tedere afwijking van dit besluit zal moet worden bekrachtigd door den minis ter van blnnenlandsehe raken. Deze maatregel is bedoeld als een eerste stap op weg naar een administratieve reorganisatie. GEEN VTJFMOGENDHEDEN-BESPREKTNG VOOR DE OTTTWAPENINGSCONFERENTIE De diplomatieke medewerker van de „Daily Telegraph" meldt, dat de Engelsche regeering MacDonald's plan om vóór de hervatting der Ontwapeningsconferentie te Londen een be spreking te organiseeren tusschen de vijf mogendheden ter behandeling van de practi- sche uitwerking der Duitsche gelijkgerech tigdheid, practisch heeft opgegeven. Zoowel de Duitsche Rijkskanselier Von Schleicher als de Fransche minister-president Paul Bon cour toonen weinig lust om aan een dergelijke bespreking deel te nemen. SENATOR DE 30UVENEL AMBASSADEUR TE ROME De senator Henry de Jouvenel is Dinsdag benoemd tot ambassadeur van Frankrijk te ACTIE TEGEN HET COMMUNISME IN CHINA De Chineesche centrale regeering heeft decreet afgekondigd, waarbjj aan Chineesche studenten die in Rusland him opleiding heb ben genoten, de gelegenheid wordt ontnomen regeeringsbetrekkingen te bekleeden in China, d-ar de ervaring met dergelijke menschen van teleurstellenden aard is geweest. DE SOCIALE KWESTIES IN AMERIKA De door president Hoover ingestelde missie van onderzoek voor het sociale vraag stuk heeft het resultaat van drie jaar onder zoekingswerk gepubliceerd. In het rapport wordt verklaard dat de mogelijkheid van een gewelddadige omwenteling in de Vereenigde Staten niet is uitgesloten indien niet sp< pogingen worden gedaan om de verschillende sociale vraagstukken op te lossen. Het rapport stelt de toenemende mechaniseering, de ver keerde economische politiek en het ontbreken van eenige geregelde werkloozenzorg verant woordelijk voor den dntstanen toestand. De commissie waarschuwt tenslotte ernstig tegen voortzetting van de huidige struisvogel politiek. vraagtSPOORVgestampte M DE ..ATLANTIQUE" IN BRAND Het Fransche passagiersschip „l'Atlantique" groot 42.500 ton, staat, volgens hedenmorgen ontvangen telegrammen, bij den ingang van het Kanaal van voor tot achter in brand. Er bevinden zich geen passagiers an boord, aangezien het schip onderweg 'as van Bordeaux naar Southampton oi Havre om te dokken. Het Duitsche s.s. Ruhr bevindt zich in de nabijheid om de bemanning over te nemen. Voorts zijn nog enkele andere stoomschepen in de buurt die zoo noodig assistentie zui len verlcehen. Bovendien zijn de Nederlandsche sleep booten Roode Zee, Witte Zee cn Lauwerzee naai- de plaats des onheils vertrokken. Weerbericht NIEUWE ONLUSTEN IN BR. INDIE Volgens een te Delhi ontvangen bericht, zijn in den staat Alwar opnieuw ernstige onlusten uitgebroken. De landbuuw-bevolking heeft aangekon digd, dat zij geen grondhuur zal betalen, voordat haar elsóhen zijn ingewilligd. Bij deze beweging heeft de Mohammedaansche bevolking zich evenwel niet aangesloten. Er zijn troepen gezonden naar do betrok ken streken, teneinde de rust te herstellen. De Maharadja is met eenige zijner minis ters naar Delhi vertrokken ora met de En gelsche autoriteiten besprekingen tc voeren. POOLSCH PROTEST TE LONDEN Tegen zinspeling op Polens militaire begrooting. De Poolsche gezant heeft op het Engelsche departement van buitenlandsche zaken offi cieel geprotesteerd tegen de woorden, welke de Engelsche omroeper op Oudojaarsavond heeft gebruikt bij het overschakelen op Warschau. Hij heeft daarbij er van gewag gemaakt, dat Polei, een derde van zijn be grooting vror militaire uitgaven besteedt. Polen ziet hierin een politieke propaganda tegen een bovriende mogendheid en ver langt maatregelen om een herhaling van een dergelijke gebourtenis onmogelijk te maken CHéRONS FINANCIEELE PLANNEN De Fransche Minister van Financiën Chéron heeft meegedeeld, dat alle tot dus ver gepubliceerde voorspellingen over zijn plannen ongegrond zijn. Er zal daaromtrent niets bekend gemaakt orden, voordat de regeering er over heeft beraadslaagd en voordat het parlement is bijeengekomen. HET GEVAL-GILLES Duitsch protest te Brussel De Duitcchc gezant te Brussel heeft Dins dag namens zijn regeering geprotesteerd te gen de uitwijzing van den kapelaan Gilles uit Eupen, die zich zooals bekend aan anti- Belgische propaganda schuldig zou hebben gemaakt. De gezant wees op het gevaar van een verscherping van de betrokkingen met België door den invloed, dien deze maatre- g.l op de Duitsohe openbare meening zou hebben. FAMILIEDRAMA TE VERSAILLES Een familiedrama, dat vijf personen het leven heeft gekost, heeft zidh Dinsdag afge speeld in een villa te Versailles. Daar woon de een notaris met zij-n vrouw, zijn schoon moeder en zijn L—Je kinderen. De vrouw van den notaris, die reeds sinds cenigen ,d zwaarmoedig was, begaf zich Dinsdagochtend naar den kelder, waar haar man de verwarming verzorgde. Zonder een woord te zeggen, doodde zij hem door een schot in het hoofd, ging vervolgens naar de slaapkamer van haar moeder en joeg deze eveneens een kogel door het hoofd. Nadat zij haar jongste kind vermoord had, schoot zij haar tienjarig zoontje dood. Hierna schreef zij een afscheidsbrief aan de nabestaanden cn sloeg de band aan zich zelf. Toen de po litie ter plaatse verscheen vertoonde geen der slachtoffers nog eenig teoken van leven. NIEUWJAARSOOGST VAN DEN DOOD Tijdens het Nieuwjaars week-end zijn in de Veremigde Staten hondenlzestig perso nen om het leven gekomen bij auto-onge vallen, schietpartijen en roofovervallen, branden en door vergiftigde alcohol. Meer dan de helft van deze 160 zijn bij verkeers ongevallen om het leven gekomen. Door hei gebruik van vergiftigde alcohol zijn stens acht personen overleden. Te Barcelona is opnieuw een bewaar plaats van bommen ontdekt, waar een hoe veelheid ontplofbare stoffen voor de vervaar diging van bommen opgeslagen was. In een particuliere woning werden 185 bommen gevonden. KRUISER „DEUTSCHLAND" Den 19en Januari zal het pantserschip zijn eersten proeftocht maken. Begin April zal de „Deutschland" in dienst worden ge steld. De bemanning van den kruiser „Em- den" il' aan boord worden geplaatst (Het dunne Pijltje geeft Igen stand aan). Hoogste stand te Weenon: 774.4. Laagste stand te Janmayen: 718.6. Stand vanmorgen halftwaalf: 765.2. WEER VERWACHTING (Medegedeeld door 't Kon. Ned. Meteor*» logiscb Inst, te De Bilt). BUITENLANDSCH WEERBERICHT (Medeged. door 't Kon. Ned Meteorologisch Inst. te De Bilt.) Bij IJsland is de luchtdruk thans weer regelmatig stijgende, zoodat het luchtdruk- verval van Oost-Europa tot de omgeving van Janmayen thans is afgenomen tot 60 m.m. Het stroomgebied heeft zich naar het N.W. verplaatst en laat thans de Noordzee weer vrij. Op den oceaan stormt het nog uit N.W.—W. met lage temperatuur en hagel en sneeuwbuien. Terwijl de warme stroo ming nog over het vasteland trekt en Scan dinavië vorstvrij maakt, deed de koude van uit de oceaan in het N.W. de temperatuur draaien. Het gebied van zware neerslag splitste zich in tweeën, het eene gaf zware regen aan de Noorsche kust, het andere in W.-Frankrijk en de Golf van Biscave. Gelei delijk zal het opklarende weer met koude nachten, dat thans aan de overzij der Noord zoo wordt gevonden zich ook over ons land uitbreiden en aanleiding geven tot buiig THERMOMETERSTAND Stand vanmorgen halftwaalf: 5.2 gr. C STORWAARSCHUWINGSDIENST Geseind van de Bilt aan alle posten (om 9.40 hedenmorgen): Attenie-sein neert 5 JANUARI Zonsopgang 8.11 u.; Zonsondergang 4.0Ö O. VOERTUIGEN MOEIEN HUN LICHTEN OP HEBBEN: Van 's avonds 4.30 u. tot 's morgens 7.41 u* WATERSTANDEN RIVIEREN Reden Vorts Heden Vorig Wnlehot 1.69 1.65 Canp 1.17 1.15 Panel .'-0.42 -0.44 Erna 1.20 1.17 I Inningen 0.00 0.00 Coh|°nz 1-42 1.38 Kelhnweller 1-2.49 -2.90 Trier 0.F8 ''.57 Kehl 9.08 1.88 Realen 0.91 0.9» MaxAO 3.29 3.°4 Rnhrort 0.47 0.48 Pieiieshelm OA! 0.66 Weael 0.81 0.81 Mannheim 188 1.91 EmmerIK 0.46 o.44 Lohr 1.22 1.22 DusseMort 0.34 0.48 Mainz 0.06 0.07 Maastricht 2.05 2.08 Pingen 1.12 1.10 Venlo 11.14 11.03 HOOGWATER NED. ZEEHAVENS 6 Jan aart Delfzijl 6.10 17.57 Hellevoetsl.9.9« 22.04 Tere» helling 2.'-6 15.' 9 Willemstad 10.it» 23.00 llarlmgen 3.15 15.50 Hrouwereh. 8-38 21.16 D n Helder 0.45 13.40 Zierikzee 8.53 21.39 IJmuiden 9.49 22.27 Wetneldingt 9.9122.04 II.V Holland 8.49 21.24 Vlisslngen 7.19 20.33 öchevenlngen 8- 9 21.34 Term azen 8.20 21.04 Kottenlam 10.35 23.30 Hansweert 8.48 21.3 Uit Oost-lndie AMERIKA EN DE INTERNATIONALE CONFERENTIES Hoover heeft aan het Congres een crediet van 300.000 dollar gevraagd om de kosten van verdere deelneming van de Amerikaaa- sohe delegatie aan de ontwapeniagsconfe- rentie te dekken. DE NIEUWE PENSIOENREGELING BATAVIA, 4 Jan. (Anota). „De Jave-Boden meldt, dat een nieuwe pencuoeniregeUmg, waarbij de leeftijdsgrens voor nonmaail pen sioen, welke thauns voor de C-, B- en A- schalen, reep. 45, 47 en 50 jaar beduaagt, zal worden verhoogd tot 50, 52 en 55 jaar, in een ataidlium van voorbereiding ïb. Do nieuwe regeling zal niet toepasselijk zijn op de thans penaioensfabiigen. EEN VERHAAL UIT WEST-AFRIKA Door A. E. SOUTHON Korte inhoud voor nieuwe leren De tweo cumpai md*n ondor de blaJi- te best bekend. Ook het onbekende oerwoud voerde. vas de weg welke Stretton volgde op zijn ;eld« verdwijningen uit Oburlndo, en, dilk- zachljt» de trap van de hut op. om uren latltr met de twee handelaren, die om niets gaven of bang waren, te confeneeren. Mayhew stond daar nu en tikte mof dc vingers nerveus tegen de leuning, terwijl hij near het gat keek. Het korte schemeri'clit Van de tropen brg^n zich over het bosth te legeren, groote schaduwen vielen over de uitgestrekte katoenvelden. De Sihittercnue gi.-ns van dj. zon begon te minlt.on en ge d nende de korte schemer sti won a' die geluiden uit het woud. Stilte, treurig, liep en onheilspellend, kwam over allc« en May hew huiverdo door het gevoel vaa onveilig heid, dat hem den heelen dag al achtervolgd had en wat erger werd in deze altijd al door hem gehate schemertijd. Hij estigde zijn oogen opnieuw op de opening in het bosch, em verlangde er naar de gestalte van een grooten man te zien komen. De twee mannen waren sinds ruim 12 jaar compagnon geweest Madson was de denker van het tweespan. Hij was een wer kelijk genie op het gebied van handel, maar zou vorloren geweest iziijn, zonder zijn for- sche compagnon. Hij kon koopen en ver- koopen cn de zaak voordeeüiger loskrijgen dan wie ook in Oburindo, (waardoor, hoe wel hij 't®ichniet wilde bekennen, hij steeds meer klanten verloor). Maar dit was aJlos wat hij kon doen, hij wachtte tot de bestel lingen tot hem kwamen, terwijl de flinkere Stretton deze juist opzocht Stretton reisde voortdurend en bezocht allo kleine stadjes die in het oerwoud verborgen lagen. Gewoonlijk volgde hij stipt zijn afgespro ken route en kwam daardoor zelden meer dan eon paar uur te laat terug aan. Gedu rende de vele jaren was Madson er aan ge woon geraakt hem precies op de afgesproken dag weer te zien. Deze keer echter was hij verscheidene dagen to laat en Matson vreesde dan ook, dat hean lets zou overkomen rijn. Plotseling zag hij iets schemeren en een zucht van verlichting ontsnapte hem. Heel flauw onderscheidde hij n de ingang van het pad een figuur, een tweede volgde en voor Madson de straat bereikt had, zag hij een lange rij koclie's op zijn hut aansluipen. Madson wist dat zijn compagnon de rij zou sluiten om te zien, dat er niemand ach ter bleef en haastte ziich langs de afgematte mannon naar Stretton. Door de jarenlange gewoonte keek hij vluchtig naar de gezich ten, alsook naar de lasten, die zij droegen, waarbij hem hun vele litteokens niet ont gingen. „Vier en zestig. En allemaal mannen uit Kwangu, mompelde hij. Stretton heeft het weer voor elkaar gekregen. Niemand kan beter die grasnegers klein krijgen dan bijl Toen dB twee elkaar begroetten kwam het verschil tusschen hen héél' sterk uit Madson was klein mager en had een gele gelaats kleur, gekleed in een vuil, kort wit broekje en een besmeurd vies vest Stretton was hi groote, gespierde gestalte en gekleed in 'n net khahi^kleurig costuum, met zware schoenen en puttees en de onmiisbare zonne hoed. De opluchting over do behouden terugkeer van zijn compagnon was gauw vergeten cn toen ze saam op de hut toestapten. vroeg hij meer uiit louter nieuwsgierigheid wat er gebeurd was cn waar hij zoo laat vandaan kwam. „Dat zal lk je later wel vertellen, Ik heb 'n groot nieuws voor je, maar eerst mol ik deze menschop, in de magazijnen laten en betalen. Kwangu wil ze zoo gauw mogelijk terug hébben; dan neem Ik eerst een bad en drink vcor ik je tewoord kan staan, want ik liep vandaag bijna 30 mijlen". Al pratende liep hij op de lange, lage en gaf den huisjongen order Stretton's bad en maaltijd gereed te maken. Terwijl zo na eenige tijd aan tafel zaten, spraken de beiden Slechts over zaken. Stretton was niet van plan zijn nieuwtje prijs te geven aan de dienstdoende jongen, wsiKe het later den weer aan elk luisterend oor zou doorgeven. Nadat de maaltijd geëindigd was, stoni hij op sloot de deur zorgvuldig achter den boy toe, wandelde naar de waranda om te zien dat de jongen in de hut van 't personeel verdween cn ging met 'n zucht van verlich ting languit in 'n stoel liggen. „Wel wat is je nieuwtje nou?" vroeg Madson ongeduldig! Wat denk je hiervan?, antwoordde Stretton, terwijl hij al sprekende zijn beurs opende, welke hij aan 'u riem om 't lichaam hevestigd had, er 'n stukje opge vouwen papier uithalend. Zich naar Madson overbuigend, stortte hij in diens uitgestrekte hand een klein hoopje blinkend-gele.korrels „Zeg, waar heb je dat gevonden?" riep Madson stralend van genoegen, terwijl hij naar het bare goud in zijn hand keek. „Gestolen", zei Stretton lakoniek. „Van wie? Waarom heb je niet meer mee genomen!", zei Madson, de man met het mime geweten. „Geen tijd voor. Het komt uit de geheime mijnen van Kwangu en de rest kan wel wachten, totdat we in staat zijn ze te halen". „Kwangu's goud", zei Madson ongeloovig, „hoe ter wereld kreeg Je dat voor elkaar! Ik ken tientallen mannen, die getracht heb ben de verborgen plaats te ontdekken, maar niemand slaagde er In; gauw, vertel 't me eens, of ik keel je!" Stretton grinnikte, toen fclj zijn compag- non's opwinding zag. Hij was goed geluimd na zijn bad en diner, en vermaakte zichzelf uitstekend met Madson's brandende nieuws gierigheid. Hij vulde opnueuw zijn glas met whisky en dreef het mannetje bijna tot hel uiterste, door de groote zorg, waarmee hij een lange sigaar aanstak, maar tenslotte achteroverleunend, beon hij: „Ik bofte. Ongeveer 'n week geleden kwam ik in de stad van Kwangu met de bedoeling er mijn handel te drijven, doch tevens pro- beeren te ontdekken, waar zij 't goud ver- borgen hielden. De handel lukte, zooals je zag, cooosnoten, graan, gom en een beetje heel zuivere rubber. Maar van het goud kon ik niets ontdekken. Verscheidene koeren begon ik er over, doch de snuiter hield steeds de mond stijf gesloten. Toen pro beerde ik hem „om" te ktijgon cn gaf hem werkelijke oude genever, de strafste soort. Maar Kwangu is geen man, hij is een visch. Hij verorberde alles wat ik hem gaf en vroeg zelfs om meer. Inplaats van hem „om" te krijgen, werd ik zelf niet al te frisch Werkelijk, ouwe jongen! De eerste avond dronken we drie flcsschon leeg en toen wc de bodem zager, zag ik Kwangu dubbel". Hij hielu op om Madson tijd te geven vain deze grap duchtig te genieten. Stretton stond bekenr' als een van de strafste drinkers uit zijn land cn zijn metgezel kon nauwelijks gelooven dat 'n inboorling hem overtroffen had. „De volgende morgen voelde ik me akeli ger dan ooit", vervolgde Stretton. „Mijn hoofdpijn was geweldig en ik moest de heele dag in mijn hut blijven, omdat ik zelfs 't zonlicht niet verdragen kon, maar tegen den avond ging iik 'n eindje wandelen, om wat op te frisschen. Want dat was noodig, dat verzeker ik je. Doordat ik nog steed3 niet heelemaal nuchter was, lotte ik niet op, waar heen ik ging, maar volgde het eerste pad, steeds doorgaand, zonder om tijd te denken, of ook hoe ik terug moest. Toen echter eindelijk mijn hoofd wat was opge- frischt, stond, ik verdwaald in het oerwoud en was do maan reeds hoog aan don hemelt" Madson voer 'n huivering door de leden. Ook hij was eens verdwaald geweest in het oerwoud. Twee dagen had hij er zonder voedeel of drinken door gezocht en gezwor ven cn toen Stretton hem bij louter toeval vond, was het kleine mannetje waanzinnig von angst en ontbering. Dlit was nu vier jaar geleden, maar dikwijls nog had hij er 's nachts last van. „Toen ik tot deze ontdekking kwam, was ik als 't ware vorlamd van schrik, dat kan ik je vertellen", zei Stretton grimmig. „Ik trachtte te bedenken waar ik was cn hoe ik daar gekomen was, maar niets hielp. Zelfs kon ik mo niet mcor herinneren, langs welk pad ik de stad verlaten had. Het eenige wat er op zat, was terug te gaan en tc zien of ik do weg zou herkennen, maar ik had nog geen mijl geloopen, toon ik aan een kruis punt kwam. Hier waren vier verschillende wegen, die mij allen evenveel begaan ge leken en daar midden in het bosch was het mij totaal onmogelijk te zien, welke naar of van de stad afvoerden. Het eenige was hot wagen en hierdoor koos ik het verkeerd© pad van de stad, maar naar het goud". „Hoe?", vroeg Madson geïnteresseerd. fWordt vervoladi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 2