VRIJDAG 9 DECEMBER 1932
MtiF
DERDE BLAD PAG. 9
TWEEDE KAMEP
t8Chj
B1NNENLANDSCHE ZAKEN
Z. H. S. GOEDGEKEURD
ECONOMISCHE ZAKEN EN
LANDBOUW
Vergadering van 8 December 1932
f. j OVERZICHT
Binnenlandsche Zaken is af en z. h .s. goed-
rekeurd. Bij Volksgezondheid kwam de nu-
tfd%ter er zonder moties af. Twee er van wer-
len verworpen en een ingetrokken. De mi
nister wees op de overdrijving, welke voor
Jen deel in de oppostie school, maar deed
f^ftarnaast de toezegging, dat hij zoo moge-
lentJk, voor de bepleite belangen iets meer zal
ie ioen dan bij het toe te passen bezuinigings-
w-centage mag worden verwacht. Het kan
lijn. dat de verzamelpost eenige matiging
fan het kort.ngspercentage toelaat.
jeva Overigens geen bijzonders, dan dat de mi-
rit lister ter zake van de Amsterdamsche Vroed-
'u rrouwenschool een brief van zijn deparie-
eia bent soheen te kennen, die aan Kamerleden-
«i//faadsleden van Amsterdam wel bekend was.
lew 's Avonds en 's nachts Economische Eaken
'|n Arbeid.
viv* VERSLAG
Binnenlandsche Zaken Volksgezondheid
"MeJVMEYERt(r.k.) zou hoogstens vrede kuiv
en nemon met een bezuiniging van 10 pet. op
e Klnderultzendlng.
Ook de heer LANOMAN (c.h.) betreurde deze
-tgellike bezuiniging. Maar hü gar toe.
naar lager niveau moeten, ook in de
(rpleglng. Ook met den woningbouw moeten
den weg der vereenvoudiging op.
ie heer KETELAAR (v.d.) kwam eveneens
tegen de bezuiniging op de 'ClnIderu'tz®"r;
jlngssubsldles en diende een motie ln om den
.Inlster uit te noodlgen om het betrokken be-
rootingsartlkel belangrijk to verhoogen.
De VOORZITTER deelde mede. dat mevT- de
- jlns haar motie zoo heeft gewllzlgd.
ueic gaat tegen vermindering van het
'Oorse.te.^.bedj.g.^t^ KüpEKS
Noodlg zlln
„„jllngen der Regeering met de loonen der
bouwvakarbeiders hebben groote schade toege-
l °Wht aan de collectieve contracten. Van de
de uitzicht gestelde voorschotten ls nog niet
I drtee' gebleken. Verzocht werd drang te oefenen
>p de hypotheekbanken, opdat deze medewer-
Jlng verleenen ter bevordering van de bouw-
R|t)verheld.
>r no T»e heer v. d. BILT (r.k.) drong aan op krach-
tlge bestrijding der malaria; deze post kan
tiet geheel worden gemist.
?ede) De heer KORTENHORST (r.k.) "O®**®"
Hi^oirlllcl waar het geld ls te vinden, dat volgens
tn niet on de subsidies mag worden bezuinigd
vo<Pe motie-Ketelaar Is beter dan die van mevr-
die Vries. Bezuiniging zal ook hier noodlg zün.
|_-_|an deze echter worden verminderd, dan zal
1 ^&t epn leder aangenaam zlln.
,1 Prof. v. d. BILT (11b.) besprak de bouwvak-
Dle waren hoog ten koste van
chaindere arbeiders. Thans moet de Regeer ng den
.ngjartlculleren woningbouw zooveel mogelijk be-
iigm°Verdex oefende prof. v. d. BUt crltlek op de
fcooge loonen der stucadoors. die ver uitgaan
hoven de contractloonen. doordat ze zich niet
kan de overeenkomst houden.
De heer DE VISSER (comm.) betoogde, dat
"e su bald Ie verin ging vitale belangen wor-
ingetast. De bezittende klasso mishandelt
akken Verder vernamen we. dat de loo-
de bouwvakken te laag zlln. Wat doet de
irKreflng tegen te hooge huren?
De VOORZITTER merkte den heer De Visser
p. dat zön spreektHd om was
De heer DE VISSER: Dat snUt me. want Ik
een heel rqulsltoir tegen de regeering
i de bezittende klasse.
De heer DUTS (s.d.): Ik dit wel aanvullen
De heer PE VISSER verzocht den heer Duys
lit niet te doen. want dan bederft hij weer.
pat lk, aldus de heer De Visser, heb goedge-
naakt. (Groote vroolUkheld).
De heer ZANDT (s.g.p.) betoogde, dat het
leven van vele Jongere menschen vergifügd
H-ordt door bioscoopbezoek en dergelijke, ook
kwam hU op tegen den steun aan de r-k-
rrouwenschool te Heerlen en bepleitte vervol
gens de belangen van een aantal
tandtechnlcl: ze moeten nog éénmaal examen
bogen doen.
I De heer SMEENK (a.r.) drong er op aan. dat
de Regeering niet zal vasthouden aan t hooge
bercentage voor wonlngbouwvoorschotten.
De heer PEEREBOOM (h.g.s) betoogde, dat
pp volksgezondheid niet mag worden bezuinigd.
Geld is op de rellgleusen wel te vinden.
MINISTER RUYS begon met
het i
reenvoudlging b!1 de In-
Aan d>e tandtech-
gedaan ls, niets
ipectle der volksgezondheid.
lel valt. na alle»
De malaria moge hinderlijk zlln.- g*vi
bk voor het leven ls zU niet. B®8,t.riJ(ll,nS_2r '{Yl
jnoge dus nuttig zün. noodzakelijk is zd niet
ziln dringender znken te behartigen tn
uD«, «.orgelljke tijden. Blijft er op de
bke ztektenbestrlidlng een overschot, dan aai
at worden gebruikt voor de malariabestrijding
Bil de klnderhyglëne en -uitzending over
weegt de hygiëne en zal de bespari ng o]p de
ltzendlng worden gevonden. Kan de post voo
Itzending In den loop van 1933 nog woraen
.erhoogd. dan zal dat gesohleden. Een motle
lehoeft daartoe geen aandrang te oefenen
De wonlngpolitlek Is gericht op behoud van
het bereikte hooge peil voor de volkshuisves
ting. De kosten moeten dan zoo laag moge uk
sn gehouden De verruiming op dew°nln_S
t moet huur-drukkond worden. Het
n van voorschotten en bijdragen kan
weer ruimer geschieden. Hot woningtype zal
worden gehandhaafd. Thans huurw®"®." °f_
ren ware een fout nu grootere woningen lr
E.ll. dalen en het atreven er on ^eHeht 1» hot
aantal goedkuopero woningen te vermceraeiei
Dot is het beste middel tegen h"u™®/dbo°f'£;
Huurwetten werken in de \erkeerde ricn
r Hof vprleenen van voorschotten moet niet
ïpo geschieden, dat de markt
wordt geprlk-
volskgezondheid. Maar zoo staat het niet. Oc
op dit geb-led kan het niet zonder bezulnlgln;
elk door het Rbk behartigd belang moet ee
olfer brengen. Dat Is een algemeen volksbeiar
Men vatte Intusschen deze bezuiniging nl
al te tragisch op. Op schier lederj
gezondheids?
j hoog opgevoerd. De algf
tand der volksgezondheid ls vooi
de tijdelijke
elangei
ululglng treft geen hare
den levensader.
:.h c.-bestrlldlng gav
„j ln 1931 1.3 mlllioen. Dez
iracht tot 1.113.000 gulden Zi
de cijfers vooi
op noodlottig"
dit gebied. Men
woord ..afbraak" is volmaakt ongepast
n we. ook bij dit deel der b'
noodlg ls. dan
de volkskracht i
DE VRIES-BRUINS werd
verworpen met 40 tegen 3D stemmen. Voor. links
plus mej. Meyer (r.k.) en de heeren Maer
(r.k.). v. Poll (r.k.) en Teereboom (h.g.s.).
De malaria-motte van Dr VOS werd evene<
verworpen en wel met 42 tegen 37 stemm
Rechtslinks plus de heer. v. d. Bilt (r.k.).
Dl motie-KETELAAR werd Ingetrokken.
BU de ..Vleeschkeurlngswet" drong de h"
K. TER LAAN (s.d.) aan op bespoediging v
het onderzoek In zake de oprichting van
destructor te Woerden.
Hetzelfde deden de heeren BOON (lib.) en
BAKKER (ch.).
De heer BRAAT (plattel.) achtte de hcele op
richting overbodig. Er is voldoende gelegenheid
Pe heer WEITKAMP (c.h.) vestigde de i
dacht op gevallen van slmulatle-zlekteverz.
ring bU de Zuiderzeewerken.
De heer OUD (v.d betoogde, dat de soc
verzekering een zegenrijk instituut Is. n
flnancleele
Land- en tuinbouw hebben geen geld
m de lasten te betalen; werkloosheid is
gevolg van. De bedrijven worden uit
leid. gevild, maar ln de fondsen zitten de
den heer Oud. die
fondsvorming, eigenlijk de beteekenis had
aansturen op staatspensioen
De fondsvorming bespaarde gelden stelt
In staat allerlei te doen wat anders achterwege
had moeten blijven. De werkgelegenheid is er
Juiet door bevorderd.
Zandt ls het hopeloos dehr.t-
sclien
woord van prol
De heer Ker
promlevrü pens
den. Op geliik"
setter
heeft zich
i verklaard
at. Zulks op
idelijke gron-
la voor den staat-
eele verplichtingen
van andere werkgevers voor hun personeel wor
den erkend. Die werkgevers moeten doorsamen-
-klng d<
oplichtingen
r hun
ieldei
ook
n Ie tl ging. We kunnen dit mil
dest
tueel bet
reek
[.„JLlm-
lurg. Ten siotte werd opgemerkt, dat het geen
tlid is, om aan de gemeenten nieuwe lasten op
te leggen.
De heer EBELS (v d.) wees er op. dat ook
van belang is of te Overschle voldoende staats
toezicht kan worden uitgeoefend en of de be
trokken gemeenten voldoende Invloed kunnen
oefenen. Is dat alles mogelijk, dan zou de heer
Kbels aarzelen om aan nieuwe dingen zUn stem
te gev.
eerd had. dat de behandeling
van het onderwerp In de stukken niet In over
eenstemming zou zUn met de behandeling In de
afdeellngen. Die bewering is volkomen onjuist.
De heer VOS (r.k.) drong er op aan. dat het
particuliere bedrllf niet ten onder zal gaan.
De MINISTER deelde mede. dat het resultaat
van zün onderzoek aan do Kamer zal worden
medegedeeld. Met de andere geuite wenschcn
zal worden rekening gehouden.
B11 de onderafdeelIng ..Drankwet" bracht de
heer BOON (lib.) de verhoudingen tusschen
pachters en vergunninghouders ter sprake, die
door den termün in art. 79 der Drankwet voor
belde groepen nadeelig Is. Gevraagd werd dien
termün van 1 April 1933 te verlengen.
De MINISTER zegde met alle reserve over
weging toe.
Mej. GROENEWEG (s.d.) voerde het woord
over het verminderde subsidie voor drankbe-
strüding.
Noode was de MINISTER tot verlaging van
dit subsidie overgegaan. Maar de nood drong.
Igens werden
•oedvi
iterdnm door mevr. DE VRIES
Dr VOS (lib.), mej. KATZ (c.h.) en den h"
ZANDT (s.g.p.).
do Regeorlng nli
te aanvaarden. Over andere voorwaarden is
later gesproken, het antwoord van Amsterd;
18
relke enkele Kamerleden-raadsleden van A:
wol kenden. Hü zal de zaak nader
heer ZANDT (s.g.p.) bezwaar tegen de verpllch.
te aansluiting bü waterleidingen.
De MINISTER wees op de bevoegdheid der
aoortgelüke verordeningen
AVONDVERGADERING
In de avondvergadering kwaï
Economische Zaken en Arbeid
llng „Arbeidersverzekering".
De heer BAKKER (c.h.) verzette zich
kracht tegen afbraak der sociale verzekering
Hü betreurde het. dat aan de ouden van dager
die geen ouderdomsrente ontvangen, geen tege
moetkoming kon worden verleend ten gevolge
van de tüdsomstandlgheden.
De aandacht van den minister werd voorts
gevestigd op enkele punten, die bü de a.s. tech
nische herziening der Ziektewet onder de oogen
zouden kunnen worden g"
De heer KUPERS (s.d.) bepleitte het staats
pensioen en verbetering van de vrijwillige ouder
domsverzekerlng. Verder vroeg hü hue het
de unificatie der sociale verzekering staat,
daarbü aan de bedrüfsvercenlglngen een plaats
wordt toegedacht, zou do heer Kupers er
zwaar tegen hebben Indien daaraan de Oi
vallen verzekering ter uitvoering zou woi
°PDe heer"BRAAT (plattel.) drong aan op
schaffing der
loclale
:rlng.
de
irbeld
>ploopni
keld. dat de prü^e»
De contractloonen zün \erlaagd,
rbeldeis die trachten do oude tarieven te
andhaven. Dat ls niet loyaal. Op deze wilze
omen deze arbeiders tientallen procenten uit
-oven het contractueele loon.
De hooge rente voor oudere wonlngbouwvoor
schotten gaat gewoonlük gepaard met büdra-
lasten te zwaar zün om te worden gedragen.
Een motie werd Ingediend om land- en tuin
bouw tüdelük van de sociale lasten vrü U
Btellen. maar vond slechts onvoldoenden steur
b(1 de heeren Zandt en VV'eltkamp. Dat was on
voldoende.
De heer DROP (s.d.) pleitte voor het opnemen
van leerlingen van ambuchts- en nijverheids
scholen onder de Ongevallenwet, 's Ministers
bereidverklaring om des gevraagd als bemid
delaar op te treden bü de moeilükheden In en
rondom het Algemeen Mijnwerkersfonds werd
detllgd; dat kan
herziening.
n Inwonende kinderen
Invaliditeitswet werd ver
let wachten op een algemeen"
_.jn. Hoi
maakt, steeds zou een verplichting moeten wor
den opgelegd, tenzij men het demorallseeren.le
stelsel van uitkeerlng uit de publieke kassen
zon willen aanvaarden. Dat doen de staatkun
dig-gereformeerden Inderdaad. ZU kiezen hal
der ontslaan. We moeten land- en tuinbouw
helpen rond te kunnen komen en ook de koaton
dor sociale verzekering te voldoen. Men behoeft
hl'-r niet de spaarpot der kinderen dramatisch
ten tooneele te voeren.
De. lieer DUYS (s.d betoogde, dat de heer
Kersten en de zünen steeds opkomen tegen de
arbeiders. Hun optreden jaagt de menschen mot
ior hun m:i ter
ok van avond. M.i.v
monistisch betoog. ZU
"Udlg als vroeger aan
ZU bedoe-
zün arbei-
zün rekening moet
ferentle- te Londen en besprak het Internatio-
naai economisch aspect. Gevraagd werd waar
om voor allerlei artikelen niet gecontlngenteeid
wordt. Inzonderheid niet voor de metaalnüver-
held. Vooral het gieterijbedrljf heefte er behoef-
De heer KRIJGER (c.h.) beeprak den nood
toestand in de textielnüverheid en drong op
krachtige maatregelen aan.
In den nacht vroegen de heeren; ENGELS
(r. k steun aan Twente WEITKAMP (c. h.)
meer actieve handelspolitiek. KNOTTENBELT
(Lib.) steun aan de schoepvaart, terwül Dr.
v. d. WAERDEN (s. d) motie Indiende om
de Regeering uit te nodigen de oprichting
van een centrale Stantsoiroulatiebank voor te
bereiden. De heer L(It'KEFEHR (r. k.) vroeg
hulp voor den middenstand, de heer DUYMAER
v. TWIST (a r.) voor de binnenschipper!
evenals de heer v. DIS (S. G. P.)
MINISTER VERSCHUUR merkte op dat con
tlngenteerlng zoo moet zün, dat het bulten
land inziet, dat men te doen heeft met ee
maatregel tot zelfbehoud.
De regeerlng ls bezig, haar voorgelegde plan
nen aan een onderzoek te onderwerpen. Daar
bü heeft men op het oog. kleine middenstan
(Iers, wier vorderingen hun schulden overtref
fen, met credleten te helpen. Men bedenke ech
ter. dat dit gemakkelijker is gezegd dan uitge
voerd. Lichamen als de mlddenstands-crediet-
bank moeten over het plan gehoord worden.
Dumping en het helpen van do textielnüver
heid zün moeilüke vraagstukken. Zoeken we vooi
onze industrie exportgcbledcn, Is het gewenscht.
ons nok te orlënteeren op Engeland, de beteeke
nis van do conferentie van Ottawa ls geen a:
te groot beletsel en wordt trouwens in Enge
land zelf niet altüd In dezelfde lün begrepen
Met haar organen als de varkens-centrale li
door de regeering van die oriënteering reeds
werk gemaakt, en voorlooplg niet zonder succes
Voor de scheepvaart wil de Regeerlng gaar-
een bruikbaar plan steunen. De tekorter
rernemen gaat niet. De minister zou ge»n be
varen hebben tegen bespoediging van allerlei
islsmaatregelen met behulp van een Kamer-
immlssle als de commissie-Schouten.
De belangen der Llnnenschlpperü zullen aai
de aandacht niet ontsnappen: evenmin wat li
de Kamer is gezegd. Het arbeldersreglement li
middenstands- en nüverheldsraden op te ne
gaat niet, daar deze alleen werkgever
itten. Het vraagstuk der Zondagsrus
schippers kan niet losgemaakt worden va:
_;onomische situatie. T.o.v. de metaalnüver-
helfl heeft de regeerlng krachtens een pas ont
vangen rapport de overtuiging dut deze r'
zelve denkt te kunnen helpen; wat hier
schiedt Is een lichtpunt in deze donkere tüden.
De artikelen der afdeellng worden z.h.s.
jk geen collectief
geen verzekering. Wat schiet er dan anders
ovér dan openbare liefdadigheid?
De heer Kersten en de zünen komen op voor
het geld en niets anders Op hunschu't
moeten ze echter niet de vlag van het beginsel
plaatsen.
Als we den beer Kersten en zün vrienden nf-
krabhon. blMft alleen Braat over. (Groot gelach;
De VOORZITTER: U moet niet zulke persoon-
lük^ opmerkingen maken.
üc heer KERSTEN (s.g.p.) bestreed de extra
lasten, die worden opgelegd aan de bezwaarden
ls Revolutionair en de last er van Is ondragelijk.
Laat men ten voorbeeld nemen aan hetgeen
de Kerken voor de arbeiders gedaan hebben. De
arbeider is zjjzi loon waard, daar houden we
De heer DUiS: Daar kan hü 8oep van koken
met maggi-blokjes.
De heer KEi'Ul'F.N (s.g.p.)- Als de arbeiders
den naar huls en als hot niet meer te dragen
Is moet de publieke kas büsprlngen.
De heer SCHAKER (s.d) acht. dat het der.
Moriaan gewasschen ls, om op de rede van den
heer Kersten in te gaan. Hi1 beroept zich op
Uaïvün, maa- die Is honderden Jaren dood en
wat was de arbeider (oen?
De verongelukte, oude en zieke arbeider heeft
recht op steun. Wo moeten zorgen, dat dat kan.
Zooals de heer Kersten het wil doen. kan het
niet. Ongelukkige arholders, die onder zün ge
hoor zitten en hooren dan, dat voor hun be
langen opgekomen wordt. Daar gaat dan de
noodlge vrome franje omheen, maar het ls geen
vrome, doch poddelooze franje.
Eindelijk kon MINISTER VERSCHUUR aan
het woord komen. Ook hü vond het Jammer,
dat de zorg vooi de ouden van dagen niet kan
verbeterd, maar de omstandigheden lei-
Do fondsvorming loopt af; op den duur Is 't
verschil met het omslagstelsel niet groot n
BU de herziening der Ziektewet kornet,
losse erbeiders aan do orde. Ziekteverzekering
bü de werkverschaffing leidt tot teleurstelling
getuige het groote ziekenaantal b(1 de Zuider
zeewerken. Daartegen zullen maatregelen ge
nomen moeten worden
Binnenkort zal een ontwerp 't licht zien om
een meer gedecentraliseerde uitvoering van de
sociale verzekering te bevorderen. De bedrüfs-
vereenlglngen kunnen eer betrokken worden hü
de uitvoering der Ongevallenwet dan bü die der
Invaliditeitswet.
De heer Braat wou alles met f6 staatspen
sioen oplossen, maar hü vergat ongevallen. In
validiteit en ziekte. Bü een andere gelegenheid
wil hü wel eens uitrekenen wat dat kosten
BU goede contröle zullen de ziekterisico's bin
nen behoorlüke perken kunnen worden terug
gebracht
De heer Oud sprak van omslagstelsel en
staatspensioen. Die twee dekken elkaar niet en
staatspensioen doet niets voor ongevallen. Inva
liditeit en ziekte. Het fondsstelsel heeft geleld
tot belangrllka knpltaalvorming, waardoor het
belegglngsvraagstuk büzondere zorg ls gaan
ln. Het wordt een vervolend gen:
ter mist vrijwel den
Het zün altemaai beweringen zonder bewüa:
principieel betoog bi 11 ft achterwege.
Gewaagd wordt van tranen over de premie,
maar gezwegen wordt over de tranen van
vreugde bü uitkeeringen In soma de zwaarste
en moeliükste gevallen van onjeval, Invaliditeit
ouderdom en ziekte.
De heer Kersten levert ook nimmer opbou
wende kritiek. Hü spreekt mlsachen voor 2 pot
der bevolking, wat moet de rest? En als voo
een predikant en zün nabestaanden ook van d
Kerk van den heer Kersten, voor pensioen ge
volstaan, maar groepsvorming
Is noodlg. De minister hoopt elndelük vni
heer Kersten eens argumenten te hooren.
Er volgden replieken.
Na deze min of meer onrustige debatten volg
de een rustige behandeling van de afd. „Han
del en NUverheld".
Dr VOS (lib.) vroeg steun voor kleine mid-
tegemoetkoming
bedrüf en hulp
de bestaande dumping, maar niet door l
verboden en speciale rechten. Aanbevolei
het vormen van kleine adviescommissie
de verschillende branches, waarvoor gecontln-
genteerd wordt
De heer KORTENHORST (r.k.) had geen gun
stige verwachting van de a.s. economische
Gemengd Nieuws.
NAKOMELINGEN VAN SAMUEL EDISON
Naar wij vernemen interesseert het Edison
Institute te Dearborn, Michigan het te weten
of er nog nakomelingen van wijlen den heer
Samuel Edison, vader van Thomas Alva Edi-
m, in Holland in leven zijn-
De namen en adressen dezer personen kun
nen worden opgegeven aan de N.V. Nederland
sche Ford Automobiel Fabriek te Amsterdam
welke zich gaarne belast met het doorgeven
daarvan.
DE DOODELIJKE DAMP
Te Spaarndam (N.-H.) werd ontdekt, dat
familie Berk, bestaande uit man, vrouw
kind, ongewoon lang bleef slapen.
Een familielid verschafte zich toegang tot
het huis, waar hij het geheele gezin bewuste
loos op bed vond liggen. Een onmiddellijk ge
waarschuwde dokter constateerde kolendamp-
ergiftiging, maar slaagde erin de levensgees
ten weer op te wekken. De toestand van het
gezin is naar omstandigheden wel.
DOODELIJK AUTO-ONGEVAL
De 72-jarige heer van S uit de Koningin-
nelaan te Rijswijk (Z. H.), die Zaterdagmor
gen op den Haagweg werd aangereden door
een auto, is aan de gevolgen hiervan over
leden.
VERDRONKEN
Het 3-jarig dochtertje van C te Assendelft
(N. H.) is in een onbewaakt oogenhlik in de
DeJtt geraakt en verdronken.
TRAM-ONGELUKKKEN
Op den Amstelveenscheweg te Amsterdam
is een 64-jarige vrouw door een tram ov
reden. Met een verbrijzeld onderbeen is zy
het Wilhelmina gasthuis opgenomen.
Naar hetzelfde ziekenhuis is vervoerd een
16-jarige wielrijder, die op den Overtoom
tegen een tram was aangereden. Hij had een
hersenschudding bekomen.
VROUW IN VLAMMEN
By mevr. O. aan de Kerklaan te Ryswyk
(Z.-H.) geraakte mej. N. uit Delft, in brand,
doordat haar schort vlam vatte bij de kachel.
Zy kreeg ernstige brandwonden. Nadat een
dokter haar de eerste hulp had verleend, is
sy per auto naar het gemeenteziekenhuis te
Delft vervoerd. Haar toestand is ernstig. Me
vrouw O., die haar hulp verleende, kreeg
brandwonden aan beide handen en moest zich
ook onder geneeskundige behandeling stellen.
ONDER EEN BETONMOLEN
Te Veur is op een bouwwerk de heer J. v.
Hutten uit Schiebroek, onder een betonmolen
geraakt. Met zware inwendige kneuzingen is
hij< overgebracht naar het St. Antoniusgast-
huis te Voorburg, waar hy nog 's avonds laat
een operatie heeft ondergaan. Zyn toestand is
zeer ernstig.
AAN DEN GROND GELOOPEN
By LTlTiuizen (Gr.), is de „Valnas", ge
sleept door de „Ster", aan den grond geloo-
pen. Het vaartuig, dat met salpeter geladen
is, maakt water, daar de kiel gescheurd is.
KON ZELF ZIJN BOORD NIET OMDOEN
Zwak na rheumatiek
Er is maar één juiste manier om rheuma
tiek te bestrijden. U moei zich niet tevreden
stellen met de rheumatiek uit het lichaam te
verwijderen, neen, U moet zorgen, dat ze er
uit gehouden wordt.
Tien jaar lang is deze man nu al vrij van
rheumatiek. Ziet eens wat hij ons schreef:
„Door een ernstigen aanval van rheumati-
sche koorts, nu tien jaar geleden, moest ik
vier maanden te bed blijven. Toen ik weer
aan het werk wilde gaan, kon ik mijn rech
terarm niet zoover optillen om mijn boord
achteren dicht te maken. Maar ik
moet werken om aan den kost te komen en
ik maakte me ernstig ongerust, omdat mijn
arm zoo zwak was. Daarom begon ik direct
Kruschen Salts te nemen bij kleine hoeveel
heden, en sindsdien ben ik het steeds door
blijven ni icn. Ik kan nu niet genoegen ver
klaren, dat ik gedurende dien tijd in het
geheel geen last van rheumatiek gehad heb.
Hoewel ik 61 jaar ben, voel ik me nog
honderd procent geschikt voor mijn werk."
J. E. M
Kruschen lost de naaldscherpe kristallen
van urinezuur op, welke de rheumatische
pijnen veroorzaken. Daarna zal het deze op
geloste kristallen volkomen uit Uw organis
me verwijderen. Wanneer u dan trouw blijft
aan „de kleine dagelijksche dosis" is het
onmogelijk, dat de kwaadaardige urinezuur-
kristallen zich opnieuw kunnen vormen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en drogisten ƒ0.90 en
1.60 per flacon.
Nu is het de meest geschikte tijd, dit alle?
ms zelf te ondervinden op 't oogenblik
kunt U Kruschen Salts proheeren op onze
kosten. Want door heel Holland zijn onder
de apothekers en drogisten duizenden flacons
Kruschen verdeeld die verpakt zijn met een
gratis proefflacon. U kunt deze gratis proef-
flacon gebruiken zonder de gewone flacon
Kruschen te openen. En als U na deze proef
niet volkomen tevreden bent, kunt U de
groote flacon terugbrengen bij den winkelie--
waar U hem kocht en hij zal uw 1.60
(uw geheele uitgaven) zonder omwegen terug
bcialen. Maar vergeet niet, dat de gratis
proe'flacon alleen verpakt is bij de groote
maat van 1.60 en dan nog slechts voor een
beperkten tijd.
Gaat dus naar Uw apotheker of drogist,
voordat hij deze groote proefpakken uitver
kocht heeft. (Adv.)
AUTO-ONGELUKKKEN
Te Amsterdam is een vrouw op den
hoek van de Clerqstraat en de Bilderdijk-
strnat aangereden door een auto Met een
gebroken been is zij overgebracht naar het
Onze Lieve Vrouwen Gasthuis. Naar het
Binnen Gasthuis is vervoerd een 24-jarige
man, die op het Damrak overreden was. Hij
had een gebroken onderbeen.
Te R a a 11 e (Ov.. reed een leerling van
de landbouwwinterschool uit Diepenveen op
zijn fiets tegen een auto aan. De bestuurder
voorkwam nog, door het stuur om te gooien,
dat de jongeman werd overreden. Nu reed
hij opzij tegen de auto aan, waarbij hy bo
ven op den radiator terecht kwam. In be-
wusteloozen toestand en deerlijk aan het
hoofd gewond werd de jongen naar het
R K. ziekenhuis vervoerd. Den autobestuur
der treft geen schuld. De fiets werd totaal
vernield.
Te Warffum (Gr.) geraakte 's nachts
een automobilist in de gracht voor een boer
derij. De man kon zich spoedig door het
portierraam op het droge begeven, zoodat
zich geen persoonlijke ongelukkon voorde
den. Vo'gens den bestuurder was hij door
den slaap overmand, daar hij dien avond
nog van Rotterdam was gereden Met veel
moeite wend die auto op het droge gebracht
MELAATSCHHEID
Te Bloemendaal is een geval van melaatsch
heid geconstateerd.
BEROOVING
Te Amsterdam vervoegden zich aan het
politiebureau een grondwerker en een 26-
jarige vrouw, die twist hadden gekregen, rie
man beschuldigde de vrouw ervan een Hage
naar te hebben beroofd van een portefeuille
met f 1260. Beide personen zyn op transport
gesteld naar den Haag.
Radio Nieuws.
vrijdag o dkcemdkr.
jtry. Concert.
VARA. Orgelspel.
Hilversum. VARA Notenkrakers
i K a I u n 4 b o r g. Omroeporkest,
i Warsciiau Symphonie-concert
Huizen. NCRV. OrKelconcert.
Hilversum. VPRO. Concert.
J Hulzen. NCRV. H O.V.
i Hilversum. VPRO Gramufoonmuziek.
I H I 1 v e i s u in. VARA. Gramufoonmuziek.
I Huizen. NCRV. Giamofoonmuziek.
Lezingen. Cursussen, enz.
Hulzen. NCRV. H. PJlon? Bemestings-
vragen.
Huizen. NCRV. A J. Herwig: Winter
groen.
Hilversum. VARA Dr. ran Dillen:
oorlugscominunlsme.
Huizen. NCRV. Ds. J. C. v. Dijk: Offers.
sche moellUkhei
Hllverauin. VPRO. Voordrachten
Politie en Persberichten
Hulzen. NCRV Politieberichten
Hilversum. VPRO. Persberichten.
Hulzen. NCRV. Persberichten.
Hilversum. VPRO. Persberichten.
zaterdag 10 december.
m. VARA Klein orkest.
5 Huizen. KRO. Sextet.
Hilversum. VARA GramofoonmuLlak-
H I 1 v e r 3 u m. VARA. GramufoonmuHek,
Langen berg. Vesper concert.
Hilversum. VARA Notenkrakers.
Huizen. KRO. Gramufoonmuziek.
5 Daventry Orgelci ncert.
j Warschau. Pop Concert.
9 Hulzen. KRO. Accordeou-muziek.
Huizen. KRO. Grumofoorimuxlek.
I Hilversum. VARA Volksliederen.
Huizen. KRO. Accordeon-muzlek.
Hulzen. KRO. Gramofoonmuziek.
D Hilversum. VARA Louis Davids.
5 Hulzen. KRO. Gramofoonmuziek.
9 Hllveraum. Orgelspel.
Lezingen. Cursussen, enz.
9 Hilversum. VARA Literair OvemchL
9 Hulzen. KRO. Weekoverzicht.
9 Huizen. KRO. Mr H. de Bic: Weldadlg-
heidspostzegels.
Kerkdiensten, enz.
9 Hilversum. VPRO. Morgenwüdlng.
Kinderuurtjes, ens.
0 Hulien. KRO. Kinderuurtje.
Politie en Persberichten.
0 Hulzen. KRO. Politieberichten.
0 Hulzen. KRO. Politieberichten.
BRANDEN
Te Lent (Gld.) brak door onbekende oor
zaak brand uit in de warmoeiierdery van L. B
Het huis brandde geheel af. De brandweer
stond machteloos. Verzekering dekt de schade
Te Nes op het eiland Ameland, is het hotel
pension Ponten door brand vernield. Alleen
ie bygebouwen bleven gespaard.
EEN ROEKELOOS MENSCH
Te Ballo (Gr.) reed de voerman Broeke-
ma met paard en twee aaneengekoppe'de
boerenwagens op den Braaksterweg. Hij
moest vlak bij het dorp den spoorovergang
passeeren en deed xulks, terwijl de trein
van vijf uur uit Warffum in aantocht was-
R dacht den overweg nog wel vóór den
trein te kunnen passeeren, doch dere roeke
loosheid kwam hem duur te staan, want zijn
achterste wagen werd door den trein ge
grepen en geheel vernield. Aangezien hij
zelf op den voorsten wagen zat, kwam hij
met een hevigen schrik vrij.
Tegen B. werd proces-verbaal opgemaakt,
daar hij reeds meermalen dergelijke .grap
pen" heeft uitgehaald.
EEN EIGENAARDIGE BEWAARPLAATS
By Sittard (L.) brak door onbekende oor
zaak brand uit in de schuren van een landbou
wer. Bijna de geheele graanoogst ging ver
loren. Een varken kwam in het vuur om. De
eigenaar had zyn geld tusschen het graan ge
borgen. Deze spaarpot werd mede door het
vuur verteerd.
AVONTUREN VAN J00SIF PINDA EN PIETJE ROET
53. En toen loopen jongens! Maar je be
grijpt, dat de hondenkoopman veel harder
kon loopen en ze heel gauw ingehaald had.
Tot z'n groote ontzetting voelde Joosje de
groote harig) hand van den kerel al in z'n
nek„Help! Help!' schreeuwde Joosje
54. Nu besloot Hector zich er mee te be
moeien. "ij staakte plotseling zijn vlucht,
keerde zich om on vloog woest grommend op
den koopman toe, die luid schreeuwend op
do vlucht sloeg. Hij had al met veel hond
jes te doen gehad, maar zoo'n woest mon
ster had hij nog nooit meegemaakt
(Wordt Maandag vervolgd.)
HAAR SCHULD?
EEN DORPSVERHAAL dooi F. L.
(10
Korte inhoud voor nieuwe lezers.
In een eenvoudige woning achter den «waren
ivlerdljk woonde Jacob Kleiweg met vrouw en
|Klnderen. Toen ae k nderen klein waien. was i
inlet altijd mogelijk geweest t gebrek builen
de deur te houden Maar nu ze groot wuren ge-
Worden en mee verdienden, was 't geziD tot be-
;trekkeiijke welvaart gekomen.
De oudste zoon. Willem Kleiweg, was verlcofd
■net Greta van hoven, docliter van een hippen
en konijnen Mande la ar. die op 't zelfde dorp
woonde. Zijn zaakje ging den laatalen tijd nog
el naar wensch en daardoor ging zijn vrouw
meenen. dal 't geld niet op kon.
Natuurlijk was 't vrouw Van Hoven heelemaai
tiet naar den zin. dat haar dochter omg-ng
bad met zoo'n gewone ooerenj ingen. ma.i- zoo
leta liet zich nu eenmaal moeilijk dwingen.
Zoo waren Willem en Greta dan verloof-l en
vol vroolljken moed gingen zij de toekomst
tegen.
't Was
feesten, mat
op familie.
In een etoi ma< ht'ge nacht werd de achoor-
Bteen van de vlasfabriek wanr Willem Kleiweg
Werkte, vernield. Daardoor kwam hij en vele
anderen zondei
- 'J Willem op aam
_rk uit te zien.
't Kostte hem niet veel moeite In 't b
bedrijf werk te vinden, en al trok het bu
leven hem ook meer aan. toch nam hij zich
alle krachten voor zijn nieuwen arbeid ln te
veel te lang In het café op den Drie
sprong zitten plakken. HIJ reed dan ook met
-azende vaart om de veerpont nog te halen,
bij de bocht nam hij zijn draal te kort.
Willem Kleiweg op den harden grond
De Jonge dokte-r, die spoedig op de plaats van
ongeval tegenwoordig was. zag aanstonds, dat
J hier voor een hopeloos geval stond.
Toen Gerrlt Blom door de politie een verhoor
as afgenomen, wachtte hij met klimmende
ees op nadere berichten omtrent zijn slacht
offer.
HOOFDSTUK X.
„Dominee, telefoooon".
De hooge stein van liet jonge dienstme^je
van dominee Steenbrink gilde Jen pastorie-
tuin in.
,Ja, ik kom", riep dominee en had er den
draf al ingezet.
Hij was aan de studie voor den aanstaan
den Zondag en was o<m zic.i wat te vertreden
even den tuin ingeloopen en had zich onder
houden met zijn ouden tuinman, die alles
van den dominee wilde leeren. innar domi
nee moest hem niet komen vertellen, hoe
men tuinieren moest Daar had dominee
toch geen verstand van. Dominee meest hem
maar laten tobben en dan zou dominee eens
zien. hoe goed alles terecht kwam.
Dominee Steenbrink had maar niet veel
meer gezegd. Enkele dingen had hij wel
liever anders gehad, maar oude menschen
houden nu eenmaal met taaie volharding
hun meening vast en misschien had de
oude wel gelijk, in alle gevallen, het vorige
jaar was alles goed uitgekomen, het zou .vel
weer goed uitkomen.
Dominee Steenbrink stond nog geen twee
jaar op deze plaats. Het was zijn eerste ge
meente. En, wanneer men Bram Zeeman
mocht gelooven, dan was het ^een dominee
tan de bovenste plank".
Vroeger hadden ze hier nooit een can
didaat beroepen, maar ze hadden ook nog
nooit zoo 'n dominee gehad.
Met candidaten kan men toch maar ge
lukkig zijn. Want een dominee met „veel
gaven" komt niet naar zoo 'n boerenplaatsie,
doch een caudiduat, al heeft hij nog zooveel
gaven, moet toch altijd op een dorp be
ginnen.
Daarom vond Bram Zeeman het heel wijs,
om nu eens een candidaat te nemon.
Als het een „goeie" was, hield je hem wel
niet lang, want dan kwamen er weer gauw
beroepen, maar „wie dan leeft, die dan
zorgt". Twee of drie jaar had je er allicht
genot van en soms nog wei langer.
Dominee Steenbrink was zoo 'n „goeie"
gebleken. Hij had niet alleen de gave van
goed het woord te kunnen voeren, maar hij
was, wat veei meer zegt, een dienaar van
het Woord Gods.
En dan had hij nog iets, wat lang niet
idercen had. Hij inocht Dr. voor zijn naam
schrijven. Zijn proefschrift, waarop hij was
gepromoveerd, was indertijd door do gansche
Christelijke pers geroemd, en het was den
aankomenden predikanten sterk aangeraden
om toch vooral van het belangrijke geschrift
van Dr. Steenbriuk kennis te nemen; zoodal
de leden van zijn gemeente niet v.oinig
trotsch waren op hun leeraar, die bij al zijn
geleerdheid toch zoo nederig en eenvoudig
bleef, zoodat je niet aan hem zoudt zeggen,
dat hij „zoo 'n kop" had.
Ds. Steenbrink had den hoorn aan zijn
oor. Op eigen kosten, (hij was niet onbemid
deld) had hij zich dit toestel aangeschaft In
dorpspastorieën kwam het nog niet veel
voor.
„Hallo, hier dominee Steenbrink. Ah,
Wervers. Wat heb je? Ga je nu zeggen, dat
je me heusch de volgende week eens zult
bezoeken?"
„Wat? Ja ik luister".
Geruimen tijd was het stil. Dominee Steen
brink werd zoo wit als de gladde muur,
waaraan het toestel bevestigd was.
„Ik ontroer er van", bracht hij tenslotte
uit Hij luisterde al weer. De dokter had al
maar het woord. Met aandrang scheen deze
hein verschillende zaken te zeggen en dui
delijk te maken, zoo ingespannen stond
dominee te luisteren.
„Heeft hij nog lang geleefd?" vroeg hij
weer.
,,'t Is verschrikkelijk", volgde toen. „Ja, ik
heb het begrepen en zal het probeeren.
Wervers", mompelde hij, bij wijze van groet.
Daar stond nu de jonge doctor in de god
geleerdheid in de gang van zijn geriefelijke
woning en wist geen raad.
Hij zou dat die menschen, die brave, een
voudige lieden moeten gaan zeggen. Natuur
lijk, daar was je dominee voor. O, hij was
liever aan een nieuw proefschrift begonnen
hoeveel inspanning en napluizing hem dal
ook zou kosten, al moest hij er nog veel
mper voor studeeren dan voor zijn bestaand
veelgelezen en veelgeprezen geschrift
Maar er moest gehandeld worden!
Over een uur zou Willem thuis komen.
Mevrouw Steonhrink was niet thuis. Hij
zei tegen het dienstmeisje dat hij even uit
moest. Als doctor en schrijver was hij na
tuurlijk zijn hoed kwijt „O, die zal nog
boven liggen". Vlug de trap op. Zijn schrijf
tafel lag vol met paperassen, meest inge
komen stukken voor den Kerkeraad.
Die adressen schenen te spotten met zijn
hulpbehoevendheid. „Aan den Weleerwaar
den Zeer Geleerden Heer". Hij? En hij wist
niet. hoe hij een bondschap aan een paar
arbeidersmcnschen moest overbrengen. Daar
voorziet geen studeeren in en daar helpt
geen proefschrift aan.
„Ach, Heore, geef mij de rechte woordon
te vinden en wees die menschen genadig en
geef hun kracht naar kruis", bad hij. Toen
spoedde hij zich heen. Er was geen tijd te
verliezen.
Iloe dichter hij het huisje aan den rivier
dijk naderde, hop langzamer hij ging looppn.
„Maar het moet", vermande hij zich en
met een gebed in het hart trok hij de beide
deuren open.
„Gunst, dominee", zei vrouw Kleiweg, „wIp
ik ook verwachtte, u zeker niet Het spijt
me, dat u in zoo 'n rommel komt, maar over
een goed half uur komen mijn man en de
jongens thuis en Willem moet nog middag
eten.
Lena was druk bezig bij het oude fornuisje
dat in het achterhuis stond. Dominee Steen
brink kon niet spreken.
„Gaat u toch verder, dominee" begon
vrouw Kleiweg weer. „U kunt in huis gaai
zitten".
„Neen vrouw Kleiweg", hakkelde hij.
„maar ik heb u een zeer ernstige mededee-
ling te doen".
Lena schrok ervan. Zij vermoedde als de
moeste moeders aanstonds iets vrepselijks.
„Zou het Willem betreffen?" flitste het
door haar hoofd.
Zij had er al niets mee opgohad, dat hij
ander werk ging doen, en thans, nu dominee
voor haar stond, op het punt zijn ernstige
mededeeling te doen, meende zij reeds een
voorgevoel gehad te hebben van een onge
luk, dat Willem zou overkomen.
Sprakeloos staarde zij dominee Steenbrink
aan
„Vrouw Kleiweg", begon deze weer, „voel
je je sterk genoeg, om oen droeve boodschap
aan te hooren?"
Lena was op pen stoel neergezonken.
„Zeg het maar", zei ze, maar ze Uurfdo
haast niet te luisteren. En toch, deze onze
kere toestand is bijna zoo erg als do hardste
werkt)ijkheid, hoewel het kon nog mee
vallen....
„Nu, ik moet het u zeggen", hernam do
minee Steonbrink, „Willem heeft een onge
luk gehad en ls zeer ernstig".
,J)nn is hij dood", barstte Lena uit O, zij
had het wel meer gehoord: het ergste woord
wordt nooit ineens gezegd.
„Ja. dat is zoo, vrouw Kleiweg. Waarom
zou ik het verbloemen? Dat zou niet goed
ziin. De Heere heeft hom tot Zich genomen,
want daaraan zult u zoomin als ik twij
felen"
„O, Heere, help mij", kreunde de arme
vrouw. „Dat is to veel".
„Niet te veel. vrouw Kleiweg. Gewisselijk,
hij legt den mensch niet te voel on".
'V .rilt vervolgd.)
