Spoor's geraspte Zwitsersche Kaas
WOENSDAG 7 DECEMBER 1932
TWEEDE KAMER
BINNENLANDSCHE ZAKEN 1933
Vleeschcontingenteering Mobilisa
tieslachtoffers Landsdrukkerij
Vaccinatiedwang blijft opgeschort
POSTBEGROOTING 1933
De heer IJZERMAN (s.d.) w
dat nog scherper contlngentee
ntet zou helpen en schade zou
Vergadering van 6 December 1932.
OVERZICHT
Het heeft nog enkele uren geduurd eer de
Kamer weer op het begrootingspad was.
Eerst is de vleeschcontingenteering ver
lengd cn daarna is nutteloos lang gepraat
„naar aanleiding van" een verhooging der
Defensiebegrooting voor 1932. Minister Dec
kers heft nl. voor uitkeeringen aan z.g.
mobilisatieslaohtoffers boven de reeds toe
gestane 500.000 nog 300.000 noodig. Ze
zijn hem grif toegestaan met groote waardee
ring voor wat hij op dit gebied doet.
Zulks verftinderde echter den heeren van
meer linksche linkerzijde niet om te doen
alsof er ee nadere wettelijke regeling aan
de orde was. Eigenlijk wensdhte men die
ook. Want de minister deed niet genoeg-
er waren nog zooveel gevallen
Maar dat is den heeren niet meegevallen,
want bij minister Deckers is men niet met
een praatje klaar. En het was de heer K. ter
Laan die sinds de agitator-vrijgestelde van
den Bond van Mobilisatieslachtoffers naar
de O.S.P. is overgegaan, de rol van bescherm
heer van den Bond aan den heer Wijnkoop
bleek over te laten met z'n gevallen van
een koude kermis thuiskwam. Natuurlijk
kon de minister ze niet alle behandelen maar
omtrent twee ervan had hij de rapporten
bij zich. En wat bleek nu?
Dat het in het eene geval in het belang van
den aanvrager maar beter is niet in het
openbaar over het rapport te spreken, ter
wijl in het tweede geval de aanvrager niet
eens in militairen dienst bleek te zijn ge
weest. Op deze wijze wordt een minister, die
op ruime wijze de wet toepast, bestreden!
Wat te denken vaJt van Kamerleden, die zich
daartoe verlagen en daarbij nog een hoogen
toon aanslaan, zeggen we maar niet De stem
bus in het verschiet verklaart echter veel.
Aan de „Mobilisatie elaohtoffera" is nog
maals duidelijk gezegd, dat de man, die op
hun kosten de agitatie voert, hen onjuist voor
licht en hen daardoor tot slachtoffers maakt,
die nooit iets te hopen hebben, maar wel aan
hem hun goede guldentjes kwijt roken. Zul
len ze wijzer worden?
De Kamer was zoo verstandig zich in
groote meerderheid aan de zijde des minis
ters te scharen. Wetswijziging en een nieuwe
wet werden afgewezen.
Desbetreffende communistisdhe en soc.
idem. moties werden verworpen In het be
lang der menschen zelf, want thans is de
minister veel vrijer in zijn handelen, dan
wanneer hij gebonden zou worden door aller
lei formeele bepalingen waaraan ziel ont
breekt en die allicht tot een formalistische
(wetstoepassing zouden kunnen leiden.
Aan het voeden van de onwaardige agi
tatie onder de mobilisatieslachtoffers die
algemeen werd veroordeeld deden indirect
niettemin mee de communisten, soc.- en vrijz.
(democraten.
Vrij uitvoerig werd daarna nog gesproken
over de hernieuwde opsdhorting van den vac
cinedwang. Niemand had bezwaar. Het debat
dreigde wel e enigszins op verkeerde paden
te komen. Maar gelukkig ging niemand op
de suggesties van den heer Kersten in, die
zich bovendien volgens Prof. Slotemaker de
Bruine had schuldig gemaakt aan een niet
geheel juiste voorstelling van zaken. De Min.
rv. binnenl. zaken verklaarde, dat zoolang het
encephalitesvraagstuk niet is opgelost, van
herstel van den indirecten vaccinedwang
geen sprake kan zijn. En van directe® dwang
rv oor kinderen in het eerste levenspjaar was
de minister volkomen afkeerig.
Practisch bestaat er dus geen vaccine
dwang; formeel zal die echter wel niet
spoedig verdwijnen. We zouden daaraan
verre de voorkeur geven, maar in de Kamer
is dat thans onbereikbaar. Heeft de heer
Kersten dat nu ook begrepen en onthield hij
zich daarom van het uitlokken per motie
van een uitspraak der Kamer? Het zou win-
Bte zijn.
Z. ih. s. is het wetsontwerp goedgekeurd.
Nog even werd de behandeling van de be
grooting van binnenlandsche zaken voortge
zet tot aan den minister.
's Avonds kwam de Post aan de orde.
VERSLAG
Aan de orde wat de
verlenging der vleeschcontingenteering
met de speciale regeling: voor Denemarken.
De heer BRAAT (plattel.) vroeg welke ex
portbelangen door scherper contlngenteerlng
kunnen worden geschaad. We kunnen allen ln-
fvoer missen; dat ls Juist In het belang van den
landbouw.
De heer v. VOORST TOT VOORST (r.k.) wees
er op, dat ondanks de contlngenteerlng de
vleeschprüzen dalen; de minister heeft
gunstige regeling te maken.
De betrokken begrootlngapost wordt ve
loogd van f 500.000 tot f 800.000.
Den heer WIJNKOOP (comm.) gingen
foorstellen nog lang niet ver genoeg: er zullt
nog veel menschen buiten vallen. Niet mil
het rapport der commlssle-Aalbers
onderzoek heeft Ingesteld naar de werking der
bestaande bepalingen.
De heer v. RAPPARD (lib.) vond de actie
van de organisatie der mobilisatieslachtoffers
zeer onsympathiek. Hun taal is vaak meer dan
grof. Toch meende hü. dat er gevallen waren,
dat ultkeerlng had moeten plaats hebben, maar
ook. dat ultkeerlng is gegeven aan personen,
die zelfs niet gediend hebben.
De heer K. TER LAAN (s.d.) erkende, dat ln
menig geval de toestand der mobilisatieslacht
offers veel ls verbeterd, maar er moet nog veel
De houding van den bond van moblllsatle-
ilachtoffere in den laatsten tijd, werd openlik
niet,
de het
bepaling omtrent afkeuring
der gegadigden voor 1 Jan. 1925 zou worden
vastgehouden. Ook is een beroepsinstantie
jregeld.
z.d.) ging uit van de stel
ling, dat slachtoffers van de mobilisatie recht
hebben op staatssteun. Nu Is men uitgegaan
van een te bepalen behoefte aan steun. Dat is
onjuist, evenals het ontbreken van een onaf
hankelijk orgaan, dat de gevallen beoordeelt.
Een fout ls voorts, dat van steun uitgesloten
worden degenen, die zich niet hebben laten
aXkei
-zocht werd de aangei
leemten weg
De heer SCHAEPMAN (r.k.) bracht den
minister hulde voor de royale wijze, waarop hü
de bestaande wet uitvoert. Tal van klachten
z()n onderzocht, maar telkens weer bleken ze
ongegrond. Telkens worden weer nieuwe mobl-
llsatiesJaohtoffers „gekweekt" door den Bond
van Moblllsatleslachtoffers, die menschen slacht
offer van zUn actie maakt, al weet men vooruit
dat voor hen niets te bereiken valt.
Dat aan degenen, die pas laat steun hebben
gevraagd, deugdelijke bewijzen worden ge
vraagd, spreekt vanzelf. Er moet verband tus-
invalldltelt en diensttijd worden aangetoond. Is
dat niet mogelijk, dan kan ook een commissie
daaraan niets veranderen. Zelfs ware te vree
zen, dat bij commissoriale behandeling de uit
keeringen minder zullen zijn, omdat dan alleen
medische en niet ook sociale overwegingen be-
De minister Is vrij en toont dat ook in de
praktijk om zich niet aan den termijn 1 Jan.
1925 te binden. Aan publicatie van het rapport-
Aalberse bestaat geen behoefte, evenmin als
aan de door den heer Ter Laan gevraagde
Men z(J tevreden met wat nu gedaan wordt
mogen dankbaar zijn, als daaraan niet bel
te worden getornd.
De heer LANGMAN (c.h.) wees op de kost
bare actie van den MobilIs&tleslachtoffersbond.
Daar zit Iets tegenstrijdigs en onsympathieks
in. Milde toepassing van de wet werd gevr
MINISTER DECKERS wees er op, da
Bond van M. S. de agitatie en ontevredenheid
ln het land kunstmatig levendig houdt.
Geen enkel geval Is afgewezen, omdat
satle-slach toffer
anmelden. Is het eind
■eg geopend
gap
ing te brengen.
ie moties hadden voor den minister niets
ibevelene waardigs.
len wettelijke regeling maakt alles formeel
schade van de menschen. die geholpen moe-
worden. Ook van een commissie van beroep
den ze het slachtoffer worden,
u kan de minister zUn eigen opvatting doen
den.
Ir werd gerepliceerd en daarna gestemd.
'e eerste motle-WIJNKOOP werd verworpen
55 tegen 30 stemmen. Voor 2 ci
u'z.-d>
WIJNKOOP deelde hetzelfde lot met_55 tegen
30 stemmen.
motle-K. TER LAAN
opschorting van den vaccinedwang.
Mevr. DE VRIES-BRUINS (s.d.) zag den toe
stand nog niet zoo veranderd, dat er voor haar
reden tot tegenstemmen ls, al stemde ze wel
met een bezwaard hart voor de tijdelijke ophef
fing van den vaccineplicht. De vaccinatie-toe
stand van ons volk wordt h.i. slechter.
De heer KERSTEN (s.g.p.) zou liever defini
tieve afschaffing van de vactlnatle-verpliohtlng
willen. H\j ging de geschiedenis dezer zaak nog
langs en constateerde, dat de dwangv
;andei
loendheid
leer ZIJLSTRA (a.
irting v
vensjai
or de
zelf i
zich i
zü het
In
irljjk voor
den dwang. Maar liever had
hü den indirecten dwang geheel weggenomen
gezien. Dat zou best kunnen, nu de grondslagen
voor den dwang zün vervallen, nl.: ongevaar
lijkheid en noodzakelijkheid der vaccinatie. Som
mlgen willen nu directen dwang voor 't eerste
levensjaar. Maar daartegen zijn de bezwaren
nog grooter en ongevaarlijk Is ook dan de vac
cinatie niet. Het bezwaar bltjft, ook al wil men
ruime vrijstellingen en de beslissing aan de
Tegen den directen dwang zullen
zich
Dr VOS (11b.)
alle kracht
nog
sympathie
Aan den minister werd gevraagd te i
verklaren, dat als eens gevaren dreigden.
regelen zullen worden genomen! Wannee
encephalltis-gevaar mocht zijn verdwenen,
■rkeerde Indruk kaï
:at. Wat heeft men
verwijten, dat ze r
agltat
worden beoordeeld,
atregel ls noodig. omdat de
or de tijdelijkheid nog be
en er aan om de Regeering
(ft iets
De toestand
verheugt den h<
rmlnderende vaccinatie
MINISTER RUYS DE BEERENBROUCK zag
leiding voor een principieel debat.
definitieve oplossing
INTERNATIONALE HANDELSKAMER
Ter gelegenheid van de zitting der Internationale Handelskamer te Parijs, werd een
feestmaaltijd gehouden, waaraan ook minister-president Her riot aanzat. Rechts van
Herriot de President der Intern. Handelskamer Frowein; de derde van links is Dr.
Koester, de nieuwe Duitsche gezant te Parijs.
irak de radio-regeling, ten aai
i. meer bevrediging noodig ls.
isschen bijzonder en algemeen
gemakkelijke-]
S der bestelling
ag of alle daartoe
teltreffend zijn. Be
legen de te ver
ichijning. Door de;
verwijderen. Zoo1
uitzendingen na
Mocht de minister onbereid blijken ln dl
richilng iets te doen, dan zal in tweeden ter
mlin een uitspraak gevraagd worden.
De heer SCHAEPMAN (r.k.) ontvlkkeld]
ernstige bezwaren tegen de inkrimping van d
postbestellingen, waarbij de belangen van he
publiek aan die van het bedrijf worden opge
offerd. Van de bezorging van dagbladen trek
't bedrijf zich vrijwel heelemaal niets aan; mei
beschouwt de dagbladbedrijven alleen maar vai
beteekenls voor het betalen van porto's. Noodii
la het de port voor dagbladen te verlagen.
Mr BOON (lib.) Juichte 's ministers bvslissini
over den Indië-zender toe. Waarom hebben w
minister draalt eindeloos met l
allerlei opgepaste dingen passeer
dert dingen, waartegen geen bez\
-ent den zendtijd lost de mi
i het
Aan de v&ci
phali
uk.
illen, die genoemd of aangeduid ztjn, vil
ae minister onderzoeken. De heer Ter Laan
noemde een geval, waarin het in het belang
van het „slachtoffer" ls om de desbetreffende
rapporten niet voor te lezen. Hö had nog een
ander geval, ook van een slachtoffer, dat ech-
gewoe-st.
nooit ln militairen dl
De menschen worden
voorgelicht en dat leidt
ze zich als „slachtoffer-
gesteld
irtdurend verkeerd
imelden en teleur-
De uitkeeringen bedroegen ln 1930 t
als middel tegen het pok-
«cengevaar werd groote beteekenls toegekend.
De minister wil daarom de voortgaande tmmu
vlsatle van ons volk gaarne bevorderen. Maai
gegeven den stand van het encephalltls-vraag
«tuk durft de Regeering de verantwoordelijk
held voor den vaccinatiedwang niet handhaven
Dat ls de grond voor dit vierde opschortlngs-
voorstel.
Directe dwang voor kinderen beneden één Jaar
ls bepleit, maar met zoodanige vrijstellingen,
dat van de verplichting niets overblijft. H«
encephalitisgevaar bestaat ook voor zet
jeugdige kinderen en daarom moet de Regeering
zich van eiken dwang onthouden.
De suggesties van den heet Kersten hebben
op de Regeering niet den minsten Invloed.
Dreigt er gevaar, dan zal de Regeering haar
verpllohtlngen kennen.
Het wetsontwerp werd z.h_3t goedgekeurd.
Vervolgd werd de behandeling van de be-
grootlng van
Binnenlandsche Zaken
btj de afd. „Werkverschaffing en Steunverlee-
De heer DE VISSER (comm.) mat de gebre
ken van het kapitalisme breed uit en verklaar
de opnieuw, dat alleen de proletarische dicta
tuur kan redden. Hij diende eenlge moties
maar die werden niet ondersteund.
De heer ZANDT (s.g.p.) wees op de beteeke
nls van goede afwatering. Dat ls goede werk
verschaffing, evenals bruggenbouw en dijkver
zwaring. Het ls verkeerd als normaal werk In
werkverschaffing wordt uitgevoerd. Afdoende
maatregelen dienen getroffen tegen het vloeken
ln de werkverschaffingen. De schippers dienet
niet naar de werkverschaffing te worden ge
zonden.
De heer v. RAPPARD (lib.) betoogde, dat de
centrale werkverschaffing op de landarbeiders
een zeer ongunstigen invloed heeft. Beter is 't
een loontoeslag te geven. De bezwaren da
tegen schtJnon niet overwegend.
Gepleit werd voor meer subsidie aan i
meenten voor werkverschaffing. Het RtJk dl-
minstens 50 pet. der kosten te garandeeren.
De heer BEUMER (a.r.) pleitte voor nat
bescherming bü de werkverschaffing. Er v\
met wellust ontglnd. Dit kan geen hoog Ideaal
zijn. Vooral ln de noordelijke provincies wordt
veel aan natuurschoon vernietigd.
De twee doztjn sprekers waren aan een eind.
Het woord was daarna aan den MINISTER
VAN BINNENLANDSCHE ZAKEN. HU ant
woordde Dr Beumer, dat getracht zal worden
het schenden van natuurschoon te voorkomen.
Heden zet de minister zUn rede voort.
AVONDVERGADERING
In de avondvergadering was de
Postbegrooting voor 1933
i K.R.O. geven
A.R.A. Is een zuiver polit
en bestrlidt- Die leggen
wUgen op. De minlste
Uch zelf echte
maandi
dan niet met een oplossing, dan zal de liberale
fractie een Initiatiefvoorstel Indiei
De minister moet nu afdoend bevredigend
antwoorden, ook over "t zendervraagstuk. Doet
hü het niet, dan zal tegen de begrooting wor
den gestemd.
Prof. v. d, BILT (11b.) betoogde, dat bU d-
bezuiniging bU de P.T.T. te ver gegaan word
tot schade voor het publiek.
De heer v. d. BILT (r.k.) had ook ern9tig<
bezwaren tegen de Inkrimping der bestellingen
Ten plattelande worden de bestellers er veel t<
zwaar door belast.
De heer v. BRAAMBEEK (s.d.) achtte de be
grooting te somber gekleurd. Er wordt bezui
nigd tot schade van bedrijf en publiek.
De wekelök8che postvluchten kosten te vee'
geld; het kan best om de veertien dagen.
De heer BAKKER (c.h.) besprak allerlei per-
•oneelbeiangen; geklaagd werd met name ovei
de overbelasting der kantoorhouders. Ook wor
den deze menschen teveel afgejakkerd. Met d«
eene hand bezuinigt men. met de andere schept
men werkloosheid. Daar
komen
De heer OUD (v.d.) besprak de eventueele
naasting door het Rijk van de telef
in de groote steden. De minister zoi
de geldelijke positie dier gemeenten
zwaren. Als het den minister alleen o
eten te doen is. dan ls dat niet geoor
Met de reorgi
niet i
hoorlUk de diensten
vullen. Want dan gaat h<
middelen zoeken.
Ook moet bü de reorganisatie met de
matige belangen van 't personeel worden
nlng gehouden.
Hot radlo-beleld van den minister werd door
den heer Oud afgekeurd. Het ls de vraag of
de minister in zün hart nog wel zoo Ingenomen
ls met zün zendtüdbeslult van 15 Mei 1930. Im
mers zün beslissing voor 8 Nov. J.l. Is daar
mee In strüd.
De vrüzinnlge groepen zün ln de radio rech
teloos. Politiek In den aether mag vlak vooi
de verkiezingen en op hoogtüdagen. De V.A.R.A
gebruikt echter volop de gelegenheid
tieke uitzendingen; de andere omro
gingen maken evenwel zeer spaarzaam gebruik
van politieke uitzendingen. Te dezen aanzie
itaat dus een eenzüdlgheid, die eigenlük nl<
Het
handhaven.
naar toe, dat dingen, die w
doen, gezamenlük geschiede:
isast moet iedere richting en levensb»
wlng kunnen zeggen, wat ze op het hai
heeft.
De heer FABER (s.d.) klaagde over versnip
pering van den arbeidstüd van postpersoneel
over den geheelen dag en besprak nog enkele
andere personeelbelangen.
Mevr. BAKKER-NORT (v.d.) volgde hem daar
In en klaagde ook over de afbraak van het
bedrüf.
De heer AMELINK (a.r.) was het met den
vorm van het P.T.T.-bedrUf eens. Voor leiding
en ambtenaren had hü groote waardeering.
De teruggang bü het bedrüf neemt ernstige
afmetingen aan. Tekorten moeten worden voor-
de 48-urige werkwee
Mr DE WILDE (a.
Jyens. Kegout en König als
•rkend. Ze hadden zelfs bezv
Die drie groote steden e
ran de toestellen ln den lai
Waterstaat de Mare
te nemen de belang-
Telefoonbedrüf. Dat
m op 1% mtllloen en
laag op ongeveer één
goed gaan. wil het
nllloen
t aan beginnen,
het publiek is
Nu de bedrüvi
Als het niet ln het be
dat Is het niet
De heer de Wilde zal e
De he-er KRIJGER (c.h.)
Het geldend zendtüdbeslult bevredigt niet
geheel. De algemeene omroep ls onvoldoende tot
zün recht gekomen. Zoo'n algemeene omroep
was het ideaal der commlssie-Ruys. Laat de
minister in die richting gaan. Maar die natio
nale omroep behoeft niet futloos en kleurloos te
zün, zoodat Wilhelmus en Hervormingsherden
king contrabande zouden zün.
Willen we elkaar ooit vinden, dan moet men
In de liberale pers ophouden met te spreken
van „sectarische" en „politieke" omroepvereenl-
gingen. Ook de heer Boon zal zich te dezer zake
hebben te herzien.
De heer ZIJLSTRA (a.r.) kwam er tegen op,
dat de Zondagsrust voor een deel van het per
soneel verminderd werd. Ook spr. keurt den ge-
wijzigden postbesteidienat eveneens af
De heer TEULINGS (r.k.) stond hui
levensbeschouwing en godsdlei
büna ondoenlüke
irlg^te-
gezien, aat pontieK is uitgesloten in de uitzen
dingen voor Indlë. Voor het zendtüdbeslult moe
ten gelüke rechten gelden. Men moet onder
schelden tusschen rechtsgelükheld t.o.v. den tüd
en de controle. Wat geeft de practük te hooren?
Zeker, dat de controle niet effectief Is. De heer
v. Dilk stemde volkomen in met de critlek. ge
oefend op de Vara, wier uitzendingen niet alleen
demagogisch zün. mnar ons volksleven vergifti
gen. Er wordt van de vrüheid, uitvloeisel der
rechtsgelükheld, misbruik gemaakt.
Radio Nieuws.
WOENSDAG 7 DECEMBER.
18.30 H u I z
20.00 H u i z
Kerk t
19.30 H u 1 z
19.45 H u i z
22.00 H 11 v
NCRV. Politieberichtei
DONDERDAG 8 DECEMBER.
KRO. Moigencoi
10.15 H i 1 v
10.30 H i 1 v
10.45 H u I z
11.00 H u i z
11.30 H i 1 v
12.01 H i 1 v
12.15 Hul;
12 50 Dave
14.20 K a 1 u
14.30 H 1 1 v
15.46 H i 1 v
16.20 Lang
17 00 H i I v
17 00 H u i z
17.00 H u 1 z
19.00 H i 1 v
19.20 Wan
12.00 Hu Iz
19.30 H u I z
19.45 H u 1 z
NCRV. Cuncrte.
NCRV. Concert,
sum. AVHu. Klein orkest. I
i a u. Pop. concert.
b u m. AVRO. Kook-
s u m. AVRO. Vrouwenu
NCRV. Fraaie bandw
3 u m. AVRO. Naaicursu
NCRV Knippen en stofvers
NCRV. Weekoverzicht
«urn. AVKo. Engelsche lei
NCRV. Bijbellezing Ds.
KRO. Politjeberichten.
NCRV. Politieberichten.
NCKV. Persberichten,
i politiek Instrument gewo
en dat Is nooit de bedoi
^beschouwing wordt bü
MINISTER REYMER kwam er tegen op
:ouden maar bezuinigingen worden Ingev
:onder met de belangen van het publiek
ekenen. Er moest bezuinigd worden,
nlddel8 zün maatregelen genomen ten
iet publiek: nachttreinen, autovervoer,
Iseerlng, telefoondienst.
De minister zal zien wat hü voor kar
Iers en hulpbestellers kan doen.
Over de arbeldscontracters wordt door
legeering overleg gepleegd. De bedrüfsleli
s bereid een deel der bezuiniging prüs
:m een betere regeling te verkrijgen
jersoneel.
Wat de telefoonconcessies van drie g
Waai
Er ls weinig reden de Zondagsrust noi
te bevorderen dan reeds het geval 19.
Wat den zendtüd betreft, de minister
naar eerlüfcheid en blllükheid verdeel
zendtüdbeslult ls geen beletsel om tot e
te komen. Was de 8 November voor de S
een hoogtüddag, uit anderen hoofde he
minister ruiling van zendtüd niet kunn
vorderen. De kwestie van de politiek
aether ls uitgangspunt geweest voor 's
i besl
Het w
>ord „gestesstroomlng" wordt dik'
ten onrechte om politiek te can
)e minister is bereid wetswüzigin
in. waardoor de politiek ln den ae
tot nu toe wordt voorkomen,
g wordt over de begrooting gesti
AVONTUREN VAN JOOSJE PINDA EN PIETJE ROET
51. Roets! Daar nam Hektor een sprong,
zoodat hij den stoel onder den hondenkoop-
man vandaan irok en deze met eun smak
op het trottoir terechtkwam. Daarop vloog
Hektor regelrecht naar zijn oude vriendjes
toe, den heelen stoel meesleepend, waar
aan nog sieeds de twee andere hondjes hin
gen! Het was een gekef om bang van te
wordenl
52. En voordat de hondenkoopman
sefte wat er gebeurd was, vloog Hektor
tegen Joosje cn Pietje op en likte hun ha
den en hun gezicht af van pure blijdsch
Maar de hondenkoopman was overeind
krabbeld en kwam mei groote slappen aa
hollen om zijn koopwaar te heroveren. Vli
gensvlug knoopte Joosje het touw van d<
stoel los.
Wordt Vrijdag vervol)
FEUILLETON
HAAR SCHULD?
EEN DORPSVERHAAL door P. L.
Korte inhoud voor nieuwe lezers.
In een eenvoudige woning achter den sw&ren
ivterdljk woonde Jacob Kleiweg met vrouw en
kinderen. Toeo ae k.nderen klein waren, was t
niet altijd mogelljK geweest 't gebrek buiten
de deur te houden. Maar nu ze groot waren ge
worden en mee verdienden, was 't gezin tot be
trekkelijke welvaart gekomen.
De oudste zoon, Willem Kleiweg, was verloofd
met Greta van Hoven, dochter van een kippen
en kcnljnenhundela&r, die op 't zelfde dorp
woonde. Zijn zaakje ging den laatsten tijd nog
U naar wen9Ch en daardoor ging zijn vrouw
geld niet op kon.
Nat
niet
irlljk i
dat
Jets liet zich i
Zoo
vol vr«
tegen.
't Was in dezen tijd, dat Willems ouders de
Zilveren bruiloft vierden. ZIJ hielden Diet van
feesten, maar toch werd 't een blijde dag. waar
op familie, ouren en kennissen loonden, dal zij
Kleiweg en zijn gezin een goed hart toedroegen
Bij Van Hoven bleven de zaken voorlooplg
zóó i
Jeluk
-Jaardag werd dan ook
goed gaan De handel 1
inkom
fclge diM
pic-t veel luister gevierd.
In een sloi marhtige nacht werd de echoor-
Bteen van de vlasfabriek waar Willem Kleiweg
werkte, vernield. Daardoor kwam hij en vele
anderen zonder werk. 't Was vooral daarom,
dat Greta er bij Willem op aandrong in de stad
Boat nnde-r werk uit te zien.
.Willem's gejond verstand kon weinig tegen
de redeneering van Greta Inbrengen. Toch had
hij zich de toekomst anders voorgesteld, 't Was
misschien wel een eenlgszins ziekelijke voor
stelling, maar het Idyllische ln het landleven
trok hem onweerstaanbaar aan. In zijn verbeel
ding zag hij een net huisje even buiten de be
bouwde kom van het dorp, een flink lapje
grond er bij en gras en vruchtboomen en voc
het uitzicht over de wijde velden en als hij
het land werkte, zou hij altijd het huisje zien
„Ja, een offer is het toch wel, Gré", zei
Willem ten laatste. ..Dat werken in de stad
trekt mij in het geheel niet aan. Ik schijn
toch nog eerder tevreden te zijn dan jij
ging hij min of meer spijtig voort. „Maar
natuurlijk, kwaad zit er niets in en als jij
het zoo graag wilt, doe ik het tenslotte, o
willen ze het bij jou thuis hebben?" vroe.
hij plotseling argwanend.
„Ik heb er met niemand over gesproken"
verklaarde Greta naar waarheid, hoewel
haar gesprek met Anna haar plan had doen
rijpen, „en als je er geen zin in hebt, ik wil
en kan je er niet toe dwingen, ik wist ook
niet, dat de liefde voor het zóó diep
zat bij je".
„Ja maar, kind, de liefde voor jou zit
gelukkig nog veel dieper en ik doe ook
niet heelemaal goed. Het is waar, ik ben
er mee tevreden als ik net als vader mijn
werkkring hier heb, maar ik mag van jou
niet eischen, dat je als een soort bewijs van
je liefde voor mij alles maar goed vindt, wal
ik graag wil."
,En dan", hernam Greta, „er schiet toch
altijd nog tijd genoeg over, om je liefhebberij
te beoefenen".
„Ja, dat is zoo", antwoordde Willem,
„maar het is net, of ik er dan zoo 'n lust
niet meer in zal hebben. Doch ik wil er
eerst nog eens over denken".
„Denker maar eens over en als je er geen
zin aan hebt, zal ik nog evenveel van je hou
den, maar toch zou je er mij een pleizier
doen, want je begrijpt, ik ga ook graag
beetje met den tijd mee".
Greta drong zich vaster tegen hem aan.
Wat was zij toch een aardig, lief meisjeI
Willem moest inwendig toegeven, da.
haar dat pleizier wel Kun doen. Eerst had
hij gedacht, dat haar moeder er achter zat,
maar ze zei er met niemand over gesproken
te hebben. Dus hij meest het enkel maar
om haar doen. Och ja, zij was een jong
meisje en die zijn er altijd op uit om knap
voor den dag te komen, en dat gaat ook
veel gemakkelijker, als je meer inkomen
hebt en niet zoo in het land zit te wroeten.
Hij dacht er nog eens een dag over na en
kwam tenslotte tot het besluit, om Greta's
zdn te doen. Daar hij nu toch zonder werk
was, had hij vrijen tijd genoeg, om er eens
op uit te gaan.
Zijn ouders keken wat vreemd op, toen
hij hun zijn voornemen kenbaar maakte.
Dat hadden zij van W'iMem niet venvacht,
dan nog eerder van Henk of Jan, maar er
ïn geen argumenten tegen aan te voeren
daarom zei Kleiweg er ook niet veel van
hoewel Willem, als het ware voelde, dat
zijn ouders wel moesten denken, dat het in
de verkeering met Greta van Hoven zat.
maar die naam werd door geen van allen
genoemd.
Het was Willem niet moeilijk gevallen in
de stad werk te vinden. Bij de huidige
drukte, vooral in het bouwbedrijf, kon men
gemakkelijk nog iemand gebruiken en al
was hij geen geschoolde kracht, een kerel
met handen aan zijn lijf was hij wel, dat
zag de aannemer ook.
Zoo begaf dan Willem Kleiweg een dag
of acht nadat Vlessings schoorsteen omver
gestormd was, zich per fiets naar
nieuwe werk.
Het was hem toch wel een weinig vi
te moede. Het viel hem niet mee. Hij had
meer het gevoel, dat hij naar een ander
land ging d 1 naar een andere geineentp
„Laat ik toch niet zoo kinderachtig zijn",
zei hij tot zichelf. „Ik ga toch even goed
eiken avond weer naar huis. Het moet n&
tuurlijk nog wennen ook".
Het eerste werk, dat hem opgedragen
werd, was werk buiten de stad en wel op
een dorp, aan de overzijde van de rivier,
waaraan de stad gelegen was. Zijn patroon
die een z.g. eigenbouwer was, had daar een
blok van zes woningen gebouwd, dat zoo
goed als klaar was, alleen op liet hooge dak
moesten nog enkele kleine werkzaamheden
"orricht worden. Daartoe was Willem met
een vakman meegegaan om deze behulp
zaam te zijn.
;r plaatse aangekomen plaatsten zij een
lange ladder togen de dakgoot van het hui
zenblok, dat juist in den hoek stond, die ge
vormd werd door een zijweg, die hier vanaf
den hoofdweg naar het veer van de stad
liep.
In een smalle straat zou die ladder ge
vaarlijk gestaan hebben, maar hier was de
weg zeer breed.
Willem klom zijn kameraad na naar
boven. Klimmen was hij in het geheel niet
gewoon. Duizelig was hij niet, maar de
afstand van boven naar beneden gezien- leek j
wel tweemaal zoo groot, dan van beneden
naar boven.
„Je moet niet naar* beneden kijken" zei
zijn maat, „dan ga je maar prakkozeeren.
Altijd maar voor je uitzien, dan heb je er
geen erg in, dat je zoo hoog staat In een
paar dagen ben je er aan gewoon".
,-Ja, dat geloof ik ook wel", antwoordde
Willem, het is mij natuurlijk alles nog
vreemd, ik heb zulk soort werk nooit gedaan
dus moet ik nog veel leeren".
De gebeurtenissen der laatste dagen gin
gen nog eens aan zijn geest voorbij. Wat was
alles toch schielijk in zijn werk gegaan! Op
zooiets had hij zelf niet gerekend, maar wie
weet, Greta had het misschien toch wel bij
het rechte eind. Hij was hier wel niet zoo in
zijn element als op zijn dorp, maar dat zou
immers wel komen en dan, hel loon verzoet
den arbeid, en dat was hier heel wat hooge
dan op liet dorp. ,-Maar nu niet langer den
ken", zei hij bij zichzelf, „daar is het nu
geen tijd voor". En daarom besteedde hij al
zijn aandacht aan zijn nieuwen arbeid.
HOOFDSTUK IX.
Gerrit Blom had zijn tijd weer eens ver
praat De dochter van den kastelein op den
Driesprong was ook zoo 'n aardige deern,
die de klanten van haar vader lang bij zich
ist te houden.
Die dochter was voor de zaak van haar
vader een flinke steun, want hoe langer de
bezoekers bleven, hoe meer zij ook ver
teerden.
Zij bad er slag van om de jongelai bezig
te houden cn was bovendien behendig ge-
Gcrrit v\at. dezen Vrijdagmorgen al vroeL
U't i.e stad gereden met zijn volgelude
Ford- en had het zoo aangelegd, dat, tot"1
aij zijn goederen in wijden omtrek hi *c
roc-igebracnt, luj niet ver meer verwijdei Be
was \an oen Driesprong, een punt, dat h N,
maar ai te dikwijis uiet zijn bezoeken ve ej
ei-.rde. en wuar hij ook nu niet voorbij kfl
ki-u.cn Hii zette zijn wagen aan den km
v.tu oen weg neer en stapte de gelagkanu n
binnen. n
Gen it Blom was geen „kwaje kerel" ze U
den zijn kameraden uit de stad, alleen maa|00
vwd ruw en onbehouwen, maar in den gron
der zaak had hij een goed hart m
Zijn vader dacht er echter heel ander'ir
over- al moet er bijgevoegd worden, da li
sommige menschen hem erg „oudenvetsch iei
vonden. Maar al was dit misschien waa M
Janus Blom en zijn vrouw stonden bekeni.
als godsdienstige, eerlijke menschen en he
was hun tot oprechte smart, dat Gerrit op w
gegroeid was tot een onverschillige jonge A
man.
Janus had hem liever op het dorp gehou
den en in stilte gehoopt, dat hij in de stal
niet zou slagen. Maar Gerrit had het mooii P1
baantje gekregen, reed nu met een groot» ei
auto den gunschen omtrek af- wist er zelfl W
heel handig mee om te gaan, want zijn je
handen „stonden niet verkeerd". Hij wal
tot tevredenheid van zijn patroon werkzaam
die tot nog toe nooit aanmerking op zijl 81
werk gemaakt had, al had hij wei eens be
merkt dat Gerrit op sommige dagen we B|
eens wat lang kon uitblijven!"
(Wordt vervolgd
