gedee]te peor^an|,oer(: WOENSDAG 30 NOVEMBER 1932 EERSTE BLAD PAG. VOENSI BUITEN LANIi SCHLE1CHER-HITLER HEDEN DE BESLISSING VERWACHT Het in ons vorig nummer aangekondigde tusschen generaal Von Schleicher de nationaal-socialisten Frick en Strasser s niet doorgegaan. Vermoedelijk hebben zij zich niet bevoegd om in de gewichtige situatie van het namens hun partij de onderhan- te leiden en hebben ze dat liever tan Iiitler zelf overgelaten, die dan ook voor lit stadium persoonlijk de verantwoordelijk- op zich kan nemen. Inderdaad zou Hitler, die alweer, fin de dat men hem verder onge- zou laten, naar het Bruine Huis te lünchen was teruggekeerd, persoonlijk met eneraal Von Schleicher confereeren. Hoewel de onderhandelingen mondeling n wat geheimzinnig gpvoord worden, ver- dat Von Schleicher van plan was aan fitter te vragen onder welke voorwaarden ij wil medewerken aan verdaging van den Dit komt materieel vermoedelijk p hetzelfde neer als dat hij de vraag zou onder welke voorwaarden Hitier een al.inet-Von Schleicher gedurende do win- ïrmaanden zou willen dulden. Gaat men op de uitingen der naüonaal- publicaties af, dan zal de N. S. i A P een „wapenstilstand" niet toestaan zij daarin slechts een vrijgeleide zou en voor verdere regeeringsexperimenten. De hoop, dat Von Schleicher erin zal sla- de nationaal-socialisten tot een wapen- lilstand of toloreering tot het komende te bewegen schijnt dus ijdel te zijn. nder deze omstandigheid is het de vraag of on Schieichor nog de geschikte man zal voor de functie van Rijkskanselier. Von Hindenburg had n.l. aan hem do voor- gegeven omdat gehoopt werd. dat het irlement welwillender tegenover hem zou aan dan tegenover Von Papen. Indien ook >n Schleicher echter een groote oppositie zich krijgt, zou Von Hindenburg daar- reden kunnen vinden om Von Papen niet te laten. Toch zou een kabinet-Von Schleicner larschijnlijk beter zijn dan een tweede Papen, niet alleen omdat ten- het Centrum en de Boiersche Volks- rtij gunstiger tegenover den persoon van n generaal zouden staan dan tegenover van den „renegaat", doch ook omdat de van Von Papen het gevaar van litieke en economische onrust vergrooten waarschuwing in die richting is Dins- g te Berlijn vernomen, toen een bericht n de „Berliner Zeitung am Mittag" over aanstaande herbenoeming van Von P~ geweldige sensatie verwekte, zoowel als op de Beurs. Eerwacht werd. dat heden, na het onder- ad tusschen Von Schleicher en Hitier de conferentie bij den Rijkspresi- it zou plaats vinden, waaraan wederom atssecretaris Dr. Meissrvjr, rijkskanselier n Papen en generaal Von Schleicher zul- deelnemen. Reeds Dinsdag h»oeft in het sidentieel paleis een dergelijke confcrcn- plaats gehad, i DE DRIEHOEK HINDENBURG-SCHLEICHER-HITLER WANNEER KOMT HET HISTORISCHE OOGENBLIK? Twee personen gedood. isternacht drongen roovers het huis van koopman en herbergier Genies te Piktu- len binnen. Waarschijnlijk hadden zij ;munt op het in dit huis ondergebrachte al van de Raiffeisenbank te Memel, rouw Genies, die door het gerucht ont- kte, werd door de inbrekers door een it in het strottenhoofd gedood. Haar 20- zoon en haar man, die zich tegen de ers wilden teweer stellen werden even- neergeschoten. Genies werd in den arm jffen, terwijl de zoon door een groot al kogels geraakt, dood neerstortte. De vluchtten vóór dat de politie ter tse was. Volgens de dochter van Genies de roovers Littausch gesproken heb- Een aantal verdachte personen is ge- ateerd. T AMERIKAANSCHE VAKVERBOND R VIJFDAGEN-WEEK EN ZESUREN DAG. American Federation of Labor heeft Maandag in een resolutie opnieuw uit voor de vijfdagen-week en den als eenig middel om in de hui situatie werk voor millioenen werkloo- te vinden. De voorzitter van het Vak- >nd, William Green, verklaarde dat al- het werk moest worden gesteld om de van den arbeidstijd met behulp wet verplichtend te maken. 'LANNEN VOOR EEN RUSSISCHE LUCHT NAAR DE STRATOSFEER Sovjet-Russische gas- en luchtafweer- nd is voornemens in het komende voor- aen vlucht naar de stratosfeer te orga- ren met een ballon, die zich reeds in bevindt Men hoopt hiermee een e van 20 K.M. te bereiken. BEFAAMDE GROT INGESTORT. La Spezia wordt gemeld: Dezer dagen oorverdoovend geraas de beroemde ingestort bezocht Byron Shelley, toen deze jf hield te Terenzo en zwom vandaar i door de Golf naar Portovenere, waar een grot landde, die hem het gedicht Island" inspireerde. AARDBEVING IN CHILI gene een beiïoht uit Santiago de Chile centrale gedeelte van het land door geteisterd. De schokken wer- ok te Santiago waargenomen. Een vrij aantal personen is gewond. De mate- sóhade moet belangrijk zijn. CHT VAN WERKWILLIGE TEGEN STAKENDE MIJNWERKERS. Springfield in den Amerikoanschcn Illinois kwam het op een zestal ver- ndc plaatsen in het mijngebied tot autselingen, die naderhand overgingen gevechten, tusschen stakende eenerzijds en werkwillige mijn- -s, politie en militaire troepen ander- van de United Mine Workers- satie zijn bereid voor vijf dollar per in liet werk te gaan, tegen welk loon en der radicale mijnwerkersorganiso- uit den ouden bond zijn getreden in zijn gegaan. Toen de leden der IJnl- Workers door de stakers niet tot nen werden toegelaten schaarden zij an de zijde van politie en militairen, eidenc personen werden gearresteerd. (vam onzen Durteóhen correspond©nt) Viermaal heeft A-dolf Hit/Ier in hst veel bewogen jaar 1932 zijn hatnid uitgestoken naar de aiiieeniheerschappij: 13 Maart, 10 April, 13 Augustus, en 19 November. Vier maal plaatste zich tusschen hem en de macht de ginoote, zwau-e gestalte van den rij kspresident von Humdenibuirg. Men vraagt zich af: hoe mi d-e partij dei- na tionaail-socialisten op deze serie tele-ur- ste'lilümgen reatgeeren? Hoelang zulten de tienduizenden jonge Duitscho.s, d'ie al hun hoop voor een betere toeikomsit hebben ge vestigd op bet komemde Derde Rij'k, zich n-og vvi'.ü.'g ovengeven aan. de suggestieve kracht van een leider, dde op bot beslissend oogenblik niet toegrijpt, omdat bij den dag der beslissing nog steeds mi-et gekomen a ebt'? In liet najaar van 1930 wa6 half Duiitech- lend ais verlamd onder den indruk van de enorme triomf d'ur nationaal-socialisten bij de rijkeidagvcrkiezingen, verwachtten velen een coup d'ètat. Maar Ilitdeir bleek van den illegalen naar den veel moeilijkeren legaten W-eg overgegaan te zijn. Hij biet een gunstige gelegeniheji onaangeraakt Den agitator qntbreekt niet het verlengen naar de iiacbt, maar helaas 'el de „Entscbtuss- \Mgkerit" op het juiste moment. Dit tekort a\m energie is duideilijk naar voren getre den in zijn optreden tegenover Hindenburg. Hier werd Hitler ten tweeden male de ge legenheid geboden, het vertrouwen va-n den rij liep resident te winnen. De vraag voor om» luidt niet: kon Hi-tler aan de hem ge stelde voorwaarden eener presidentieel© re- geering voldoen? Wij vragen: hoe is het moj-efllj-k, dat de leider d-er grootste en sterk ste partij in Du.itsoh.land een ongetwijfeld eerlijk bedoelde gelegenheid onbenut laat, d-e piractxB-ahe waarde van zijn politiek te bewijzen? Wainin-eer op deze vraag afwij zend geantwoord wordt, da-t Dr Bribniing zonder zuillke belemmerende condities 21 mea-nden rijkskanselier was, dan moet er aan herinnerd worden, dat ook deze kanse lier wiens ontijdig heengaan wij nog steeds als een ramp voor Duitschlanid blij ven besohouwen aanvankelijk het ver trouwen en de sympathie van Hindenburg moest veroveren. Waarom zou ook Hitler hierin mi et zijn geslaagd? Een waarlijk groot main, wiens streven gesteund wordt door het vertrouwen van tien millioen Duitschens, mag zich, zoodra de moeilijke weg tot de macht vor hem open ligt, mi-et laten afschrikken door de engte van het pad. De teleurstelling, welke Hitlers weige rend antwoord ook in de gelederen der S-A en S.S mannen teweeg heeft gebracht, is niet gering. Zij wondt niet minder door de verdachtmakingen, welke kapitein Goering zich in Hotel Ka.isenhof veroorloofde, noch door het manifest, dat Hitier op de voor pagina zijner organen aan zijn nationaal socialistische mannen en vrouwen lichtte. Hij zegt woordelijk: „Men heeft mij maar Berlijn geroepen, om aan het beëindigen van een regeeringscri6ae mee te werken, maar in werkelijkheid willde men eleohts von Papen redden en mij een tweeden 13en Augustus toebereiden 1" Het is een onverdiende befleediging voor von Hindenburg, wanneer de man, (tóe door hem onder vier oogen werd ontvangen, zul ke absolute onjuistheden de wereld insmijt: Hindenburg is de soldaat, die rechtaf gaat op zijn doel. Het stond aan Hitler, bij hem het vertrouwen te winnen, dat ongetwijfeld von Papen in ruime mate behouden heeft Noch zijn partij, noch het vaderland heeft Hitler met zijn aanzeilend optreden, breedvoerige correspondentie en zijn defini tieve weigering een dienst bewezen. Wij hebben ons de laatste weken in driehoek bewogen. De hoeken worden aan gegeven door het paleis van den rijkspre sident in de Wilhelmetrasse, door het rijks- weerminrjstenie in de Ben-diers tra S6e en Ho tel Kaïisoiliof, het hoofdkwartier van HitO-er te Berlijn. Binnen deze driehoek speelden zich de belamgrijkste gebeurtenissen in bet politieke leven af. De mammen, die Duiiteoh- lands naaste toekomst naar mens-chelijke opvattingen in hun hand hebben zijn Hin denburg, Sdhileicher en Hitler. Ik vind deze zienswijze bevestigd door een interessant boekje, dat dezer dagen in den Car] Reiss- ner Verlag te Dresden is uitgegeven: „lm Drei-eck'', door Kurt Freih-err von Relbmitz een boek van hooge actualiteit. Wij vinden hier eon uiiilating ven Bisma-rok uit het iaar 1881: „Mijn camera is door en door parlementair; in mijn landelijke terugge trokkenheid zou nooit iemand iets van mij ervaren hebben, wonneer ik niet toevallig in 1847 laid van den landdag was geworden" In verband hiermeide wordt een andere uit lating va-n Bismarck geciteerd, welke zijn bezorgdheid tot uiting brengt over de duur zaamheid van het staatsbeheer, wanneer da rijkedag niet meer in staat blijkt, door het vormen eener vereischte meerderheid zijn plicht als controleerende volksvertegen woordiging te vervullen. Is het zoover ge komen, dan treden vooraanstaande penso n- lijkheden naar voren. In het onderhavig ge val Hindenburg, Schleicher, Hitier. Von Reib mitz heeft de gelegenheid gehad, velen, die aan het staatsbewind deelnemen, maar ook velen dde vooralsnog op den achtengrond gebleven zijn, van nabij te volgen, want hij was jaren.lang minister-president in Meck lenburg. Hij werd door de sociaal-democra ten tot deze hooge positie aangezocht en hij schijnt uitstekend met hen samengewerkt te hebben. Van deze vooribeeildage verdraag zaamheid zou Hitler van von Reiiibmiitz iets moeten overnemen, om gewaar te worden, dat onderlinge samenwerking op den duur meer vruchten draagt dan eenzijdige dicta tuur. Het is van omdengesdhiilkte beteekenis, wii als rijkskanselier het in zijn grondvesten bevende Duitsche rijk door dezen moeilijken winter heen helpt. Wij zullen ons er mi et over opwinden, of ddt door von Papen, van Sohleioher of door von Neuratlh wordt be proefd. De onzekerheid zal niet ophouden zoolang wij niet kunnen vaststellen, wat Htiller met zijn pairtij voor Duiteohland be- teekent Va-n beslissend belang is dierhalve raag: wanneer zal hem in vollen om vang de kans worden geboden, langs lega ten weg aan de macht te komen? Dit historisch oogenblik zien wij met toe nemende spanning tegemoetl HET FRANSCH-RUSSISCHE NON-AGRESSIEPACT DINSDAG ONDERTEEKEND VERKORTING VAN DEN ARBEIDSTIJD? Het internationaal arbeidsbureau te Ge- nève heeft alile staten tegen 10 Jan. a.s. tot een bijeenkomst genoodigd, waarop de vraag behandeld zal worden, hoe door verkorting den arbeidstijd vermindering der werk loosheid mogelijk zou zijn. Het door de conferentie in te stëlden on derzoek strekt zich uitsluitend uit tot de industrie, den mijnbouw en op den werktijd van employé's. Het resultaat van deze enouéte zal aan de s. conferentie van het internationaal ar beidsbureau, evenfipeel ook aan do economi- eohie wereldconferentie worden voorgelegd. Uit Parijs wordt gemeld: Minister-president Horriot en de sovjet- gezant te Parijs hebben Dinsdagmiddag het Fransoh-Rusfe-lsch non-'.gressiiiepact onder teekend. Bij deze gelegenheid heeft de Russische gezant aan Her:lot die volgende schriftelijke verklaring overhandigd: „De Sovjetregeering doet een beroeip op de welwillendheid dier Fransche regeeniwg en verzoekt haar de volgende verklaring ter kennis vam de Roeoneensche regeering to vviiliien brengen: De eovjet-regeerimg, welke bezield is var den wensoh, haar vreedzame be doe iingen jegens Roemenië te bewlj zen, verklaart zich bereid, de Roemeeneohe regeering vier maanden tijd te laten, om met de sovjet-regeering een non -agressiepact aan te gaan in den zin als het te Warschau is overeengekomen tusschen Lit.winoff en Cadere (den Roemeensohen gezant te War schau), met inbegrip van het door Cadere voorgestelde elotprotocod. De sovjehregeerimg, welke hiermede op nieuw haar vredelievende gezindheid be wijst, verklaart, dat zij trouw blijft aan haar politiek, welke er in bestaat voor de bijleg- ging van alle geeohillen niot te grijpen naar geweld en de bij het Kellogg-verdirag aan gegane verplichtingen te waarborgen". Na de onderteekening van het Russisch- Fransche verdrag heeft Harriot eenige woor den tot den Russieohen ambassadeur ge- nicht. Hij wees op de bijzondere voldoening der Fransche regcering over het resulte-at der onderhandelingen, welke voldoening te grooter is, aangezien de onderteekeniimg van het niet-a-anvals- en arbitraal verdrag ge schied is op een oogenblik, waarop de Pool6che regeering haar over eenkomst met sovjet-Rusland rati'icee-rt en de Roemeensche regee ring haar vod-doening uitspreekt over hef F ra nsch-Russische verdrag. Hij hoopt, dat het nieuwe verdrag zal bij dragen tot de consolidatie va-n den vrede. Namens het Fransche volk begroet spreker de volken der sovjet-unie, waarmede Frank rijk vertrouvvvolle betrekkingen wensoht te onderhouden. De waarde vam het onderhavige verdrag ligt in de wijze, waarop het za-1 worden ten uitvoer gelegd. De sovjet-Russische regee ring mag niet twijfelen aan het streven van Frankrijk, het verdrag effectief te doen zijn De Russische ambassadeur legde op zijn beurt een korte verklaring af. waarin lir wees op de beteekenis van het verdrag in het belang van den vrede en de goede be trekkingen tusschen Frankrijk en de sovjet unie. De sovjet-regeering hecht groote poli tieke en morëele waarde aan dl-t verdrag, aangezien het in overeenstemming is met die vredelievende bedoelingen va-n eovjet- Rn-riand-. De sovjet-regserine; zal al wat mo gelijk is doen, om h-et. verdrag effectief voor beide landen nuttig te dioen zijn. 7IN0VJEF De Betflijnsche vertegenwoordiger van het telegraafagentschap der sovjet-unie meldt, dat bij informatie te Moskou gebleken is, dat een bericht vam het overujden van Zi- novjef onjuist is. Eenzelfde tegenspnaaak is. naar Reuter moldt, te Londen ontvangen. Naar uit Moskou gemeld wordt, is het be richt in de wereld gekomen doordat eer naa-mgenoot van Zinovjeff gestorven i6. DE 20-JARIGE ONAFHANKELIJKHEID VAN ALBANIË. Met groote volksfeesten, waaraan te Ti rana werd deelgenomen door koning Zogoc, is in Albanië de 20ste verjaardag van Albaneesche onafhankelijkheid gevierd. Het voorloopig resultaat der Belgische Senaatsverkiezingen is, dut de Katholieken en Socialisten ieder twee zetels vooruitgaan. De Liberalen en Vlaamsch Nationalisten ver liezen elk twee zetels. De Senaat bes'aat uit 153 leden, waarvan 93 Zondag zijn gekozen. De provinciale ra den kiezen hier nog 40 bij, terwijl de beide groepen, dus bestaande uit 133 senatoren, nog 20 senatoren coopteeren. UIT DE ANTI-REV. PARTIJ DE ONTWAPENING DE VOORSTELLEN VAN NORMAN DAVIS In de „Echo -de Paris" vat Pertinax de voor stellen van den Amerikaanschen delegatielei der aan de Ontwapeningscoferentie te Ge- nève, in de volgende vijf punten samen: 1. Erkenning der gelijkgerech'igheid, van Duitschland. 2. Deze gelijkgerechtigheid, die in practijk gebracht moet worden door ontwapening der andere landen en niet door opvoering van de bewapening van Duitschland, moet in etap pes worden verwezenlijkt Uit het Fransche plan wordt het punt tot vervanging van de rijksweer door een mili tie bijzonder toegejuicht. Van de andere voor stellen wordt het een meer, het andere min der geschikt geacht. 3 Het door al-gemeene ontwapeningscom missie op 23 Juli aangenomen on'wapenings program moet ten uitvoer gebracht worden. 4. De overeenkomst tusschen Frankrijk, de Ver Staten, Engeland en Italië moet bij de bovengenoemde punten een bepaalde rol spelen, om Duitschland voor de beslissing te stellen, ja of neen te zeggen en om voor Frankrijk het gevaar van isoleering uit te sluiten. 5. Een Fransch-Italiaansche vlootovereen- koimst moet tot ©tand koeien. De schrijver in de „Echo de Paris'' voegt hiieraan toe, dat Herriot waarsohijuilijk geen eebruik zal maken vuu den door Davis aan gegeven weg, aangezien de garanties, die" men kon geven door de houdiing ran Hoover bij hot schuMeniYTaagstuk danig zijn ge schokt Het Japansche "lan De correspondent te Tokio van de „Time»" verneemt, dat Japan te Genève de volgende vooratellen, die intus&tihen nog niet officieel bevestigd zijn, zal indlienen, inzake ontwape ning ter zee: 1. Volledige afschaffing van de vliegtuig- moeriersoh-epen, zoowel aJ6 va-n de kruisers met een landingsdek voor vliegtuigen. 2. Vorrniinder-insr van de tonnage voor linie 6ohepen tot 25.000 ton en van heit kaliber van h-et gesohiut tot 30 5 c.M. Duakbooten zullen gehandhaafd blijven, doch hun tonnenanat zaü zooveei mogo'.iik veirmn'nderd worden tot onder het door de Londensche vlootcammieeie toegestane maxi mum va-n 2000 ton. De correspondent weert niet zeker, of de Japansche voorstellen ook inhouden de ver mindering van het oantai linieschepen met 30 Volgens het Jananeche ministerie oorlog komen de Japansche voorstellen een met de door de eerst, commissie der ontwapeningsconferentie op 20 Juli jl. aan genomen ontwerp-iresolutie inzake de ont wapen ine t-er zee. De strekking der Japan sche plannen Ï6 evenals dtie vnn deze reso lutie, vermindering van de aanvalswapens A.R.J.A. Prof. Dr. IL Dooyeweerd, hoogleeraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, schreef het volgende: Met warme overtuiging voldoe ik aan het verzoek van het Bestuur onzer A.R.J.A., om de aandacht te vestigen op het werk der Anti-revolutionaire Jongeren Studieclubs. Nog veel te weinig is onder ons het besef wakker geworden, dat onze gcheele geestes- npweging in de smeltkroes ligt van dezen grooton en beangstigenden tijd, die alles, wat dien vuurproef niet doorstaat tot asch doet vergaan. Nog veel te weinig ook leeft onder ons de gedachte, dat een taak, grooter nog dan te voren, ons wacht in dienst van onzen Koning Christus Jezus, om onze beginselen met verdiepte kennis en waarachtige bezie ling uit te dragen in een wereld, waarin de geest der duisternis werkt Het is benauwend te zien, hoe in onze eigen kringen tal van jongeren on zelfs ouderen worden medegevoerd door fascisti sche en communistische stroomingen, hoe velen geestelijk ontworteld zijn en een ge makkelijke prooi worden van de radicale en demonische, machten, die na den wereld oorlog Europa met geestelijke ontbinding bedreigen. In den naam van onzen God moeten wij onze jongeren bezweren: Wapent U met de volle wapenrusting van geloof en gebed en verdiept Uw kennis voor den staatkundigen strijd, die U wacht! Meent niet meent om Gods wil niet, dat wij nog lang voort kunnen toren op krach ten, uie wij in het verleden verzameld heb ben en laat eindelijk de schrik des Heeren ons in de ziel varen vanwege de machtige teekenen der tijden! Gij, jongeren denkt aan Uw roeping eer het te laat is. Uw plaats is bij de jonge garde der stu dieclubs, die beseft heeft dat geestelijke stilstand onze geestelijke ondergang zal zijn. In onzen tijd, waarin zoo ontzaglijk ge- •iipliceerde vragen de mcnschheid veront rusten. kunt gë niet meer volstaan mot de geestelijke uitrusting Uwer voorgangers. De onireloofspropaganda, de revolutiegeest zij beschikken thans over wapenen, die uiterst gevaarlijk zijn voor ieder, die hun werking niet kent en met hun giftig raffi nement niet vertrouwd is. Daartegen baat slechts het gebed, het ge loof, dat als een vuur gloeit uit ijver voor Ie zaak des Heeren, maar dan ook U on reei-staanbaar zal aandrijven tot het wet ten der wapenen, waarmede ge straks den strijd Uwer beginselen zult voeren. Nieuwe clubs Bij het secretariaat der A.R.J.A., Johan Willem Fr'sostraat 30, Utrecht, is bericht in gekomen van de oprichting van een A,R. Jongeren-studieclub te Weesper kar- secretaresse mej. C. M. Griffioen, Stammerdijk B 64. Verder is een club opge richt te Franeker: A. Zondag, voorzitter; R. Terpstra, Noord 70, secr.-pcnningmpester; C. van de Veen, Waagstraat, alg.-adj. A.R. PROPAGANDACLUBS De algomcene vergadering van het Gel- dersch Verband van An»i-rev. Propaganda- clubs zal gehouden worden op Zaterdag 10 December in liet Gebouw voor Christelijke Belangen te Arnhem. De agenda vermeldt o.m. een inleiding van de heer J. S ch o u - ten, voorzitter van het Landelijk Verband van A.R. Prop. Clubs, over: Anti-revolutio naire Politiek en Nationalistische stroomin gen. CENTRAAL COMITé Het Centraal Comité hoopt Vrijdag 9 Dec. a.s., des nam. half twee te vergaderen in het Kuyperhuis. CHR. GEREF. ZENDINGS- VEREENIGING HET ZENDINGSWERK OP MAMASA Men 6dhrijft one uit Den Haag: Onder presidium van De H. Janssen, leger- en vLootipredüka.nit in algemecncn diienöL, kwam Maandagavond de Clir. Geref. Zendinigsvcireenijging in jaarvergadering bij een. Na de gebruikelijke opening er woord vam welkom, bracht de eecrotaris, de •heer v. d. Ham veuelag udt van de vorige jaarvergadering, waarop de heer Smoker een overaieh't gaf van die financiën. De totaal- ontvangst bedroeg 2081, waarvan ongeveer 650 aan de generale kas zal worden af gedragen. Het geheele bestuur werd bij ac clamartie herkozen. Na de panze spiaik de heer Nomme6en, ambtenaar B. B. N. Oost-Imdië oveir: „Ons Zendingswerk op Mamaea". Mamasa is het Zendingögebied der Chr. Geref. Kerk; de ligging van het uitgestrekte terrein op Celebes werd aan de hand van eemige landkaarten duidelijk gemaakt, waar bij geografische en etnografische bijzonder heden werden medegedeeld. Daarop volgde een interessante beschrij ving van de hoidensche bevolking, die lang zamerhand uitsterft tengevolge van sexueele uitspattingen. Miesohien dat de invloed van de Zending bier nog gunstige uitwerking kan hebben en de heidan6Che feesten afge schaft worden, waardoor het volk zoo zeer achteruitgaat. Tot aller verbazing vertelde de heer Nom- esen, dat in heel dit gebied geen dokter wordt aangetroffen. Het landschap kan geen dokter betalen en het Gouvernement geeft er geen. Zelfs de militairen en overheids ambtenaren zijn van medische hulp ver stoken. Vervolgens werd een uiteenzetting gege- jn van het Zendingswerk te Mamasa. Aanvankelijk had dit werk zeer goede re sultaten. De bevolking leert zeer gemakke lijk, zoodot het onderwijs in het Evangelie gemakkelijk gevolgd werd. Echter was bij da bevolking steeds de gedachte aanwezig niet goed te doen met naar de Evangelisten te luisteren. Toen eohter in 1923 de goeroc6 misbruik maakten van hun invloed, violen de inlanders in grooten getale af en wa. tot 1931 onmogelijk de Zending uit to brei den. Pas daarna keerde het vertrouwen terug. Na dit inleidend woord werd een uitge breide sur ie platen op het doek gebnadht, nader werden toegelicht. Prachtige natuur- tafereelcn boeiden het oog. Afwisselend wer den vertoond berggezichten en stroomver snellingen. die een imposantien aanblik bo den. Verschillende kampongs en sawa'hs ga ven een duidelijk beeld van den toestand in dit Zendingsgebied. Van de Zending zelf waren platen, die de kerkbouw weergaven, terwijl ook eenige scholen werden getoond. Do moeilijkheden waarmede de Zending te kampen heeft, werden duidelijk geïl lustreerd dooir eenige opnamen van heiden- sc'he feesten, waarbij de kamponghoofden in hun decoratieve kileeding zeer de aandacht trokken. Dp collectie platen werd besloten met een aantal familiegroepen van de uitgezonden zendelingen Ds Bikker en Ds Gcleynse. Het was al zeer laat toen Ds Janssen met een enkel woord den spr. da>nk bracht voor zijn leerzame causerie. Ds L. H. van der Meiden ging daarop voor in dankzegging. Weerbericht. Het dunne i'tHtJe geeft den vorlgen stand vergadering. )e heer Al bar Hoogste stand te Weonen 771.8. Laagste stand te Injö 723.8. Stand vanmorgen halftwaalf 764.0. WEER VER WACdTINO aan marim ]g van hun o js'ov.-demonslr rzicn. De voor een nader te (Medeged. duw 't Kun. Ned Meteorologie jlGC| gewooi Insl ie De Rilt) Matige tijdelijk krachtige Z. tot Z. /ind, zwaar bewplkt of betrokken, wajets schelen of schijnlijk regen, zachter. aneu worden icnten? Neen hebben das Schoolnieuws. POMPEJL Tn Pompeji zijn weer eenige belangrijke, antieke bouwwerken voor belangstellende bezoekers opengesteld. Tn de eerste plaats de Torre di Mercurio (Mercuriustoren) een Romoinsche observatic- n verdedigingspost, die ver boven de muren an Pompeji uitsteekt. Van daaruit heeft men een prachtig uitzicht over de heele stad met den Vesuvius op den achtergrond, over het schiereiland van Sorrento en de Golf van Napels. Ten tweede de Casa di Menandro (Huis van Menandro) één der interessantste tij dens het fascistische regiem opeegraven en herstelde Romeinsche monumenten. Het be zit een prachtige badinrichting met buiten gewoon mooie mozaieken. UIT KET SOCIALE LEVEN DREIGEND CONFLICT BIJ DE N.T. TEX- TIEL-MIJ VAN L. VAN HEEK EN ZN TE LOSSER de rso rg-anl sa tl es „De Eendi tas" en „Unlta^" mededeelt dreigt er een oon- fUct blj^bovengenoemde onderneming. ja gelegen In het fedt. De aanleiding hlertc~ dat bij deze onderneming lm den loop Jaatate Jaar herhaalde keeren loon: i het aatsie jaar herhaalde keeren loonsverlaging ls Ingevoerd waardoor In totaal het eindloon der u*E4der»(«ers, m«t 16 u,t 30 Is BIJ de Invoering dezer loonsverlagingen heeft de directie telkens afwijzend gestaan tegenover het verzoek der arbeidersorganisaties om dezen toe. te «taan. Zelfs werd op geen kei schrijven der 'woord.'In verband organisaties en het feit, dat de Naar het „Handelsbl." verneemt, moet de Regeering bereid zijn, de Kweekschool voor Vroedvrouwen te Amsterdam, te laten bestaan ala stichting Tegenover dat plan zou zjj een tegemoetkomende houding aannemen; niet dooi eenige financieele bijdrage doch op andere wyze, door bijv. de kliniek der school, die aan het Rijk behoort, ten gebruike af te staan. De Gemeente zou zich dan financieele offers moeten getroosten, waarvoor B. en bereid zyn, in aanmerking nemende het groote maatschappelijke nut der instelling, desbetref fende voorstellen aan den Raad te doen. Ook van de zijde der provincie Noord-Holland is men niet ongeneigd, de nieuwe stichting te steunen. Uit Oost-lndie DE PEST BUITENZORG, 29 Nov. (Aneta). In het tijdvak van 4 September tot 1 October j.l. zijn in Ned.-lndie 450 personen aan pest ge storven. In dezelfde periode van 1931 be droeg dit aantal 252. DE BOENGKIL VERGIFTIGINGEN BATAVIA, 29 Nov. (Aneta). De Boengkil- vergiftigingen werden reeds sedert 1894 ge rapporteerd en kwamen alleen in Banjoe- mas voor. Na een arbeid van een jaar von den de doktoren Mertens en Van Veen een bacil, welke een typisch hersenvergif vormt, dat dezelfde verschijnselen geeft als bij de bocngkil-vorgiftiging. De vondst is van we tenrchaupeli.ik belang. Reeds een kleine hoe veelheid is voldoende om den consument zwaar tot doodelijk ziek te doen worden. Een geneesmiddel daartegen is nog niet be kend. Teneinde het onderzoek in loco te bespoe digen is het systeem der berichtgeving ver sneld. BUITENLANDSCH WEERBERICHT De hooge drukking trok zich naar het 'erug. De depressie trok N. O., maar Golf van Biscaye vertoont zich een secitn daire. In Engeland regent het, zoodat thii hetzelfde hai oen overgang naar zachter weer met ressser vlam, is te wachten. In N. Scandinavië stormt nog, maar de orkaanaclitige wind, die gis aan de Zuidelijk Noorsche kust woei, isvde geroepen e dwenen. In het Kanaal en op de Noord imen had luss waait het krachtig. Verder op den Oceaunistisch gesc waait een N. W. slorm. De vorst is bij raatslij perstere geheel uit Scandinavië verdwenen, ma [f geraakte bc Scholtiand en Ierland. Het fraaie weer tn ter maakte er or den heei d der vergat t voorstel w< j.-dem. (behal wrzitter der Ki ijl de beide smracn, Het h iuwd. De vergi r geschorst. I dien tusscher n vriend Wijl rder t.rijaf ha Het is de twe oordiger van gestuurd is. jer wel kunne: n inding was gce 5 sn laats ten tijd 'elling is misse 1 ize incidenten het dan miss 2.59 i iu, worden ui 2.49 t :id hierbij 3 an een krachtij Z.UW s aarbaar. Hun 12.98 1: kotast verloocl nis genegeerde iheid de hant iet een woon Schaper, d iiewaren, nen TEMvr:*» "trim Stand vanmorgen halftwaalf 3.2 C. 1 DECEMBER Zonsopgang 7.49 u.; Zonsondergang 3.49 Maansopgang 11.45 u.; Maansonderg. 7.18 VOERTUIGEN MOETEN HUN UCHT1 OP HEBBEN: Van te avonds 4.19 u. tot 's morgens 7.20 WATERSTANDEN RIVIEREN Walshnt Hunlngen Keihnweiler K-hl Mnxan Dii'ilcHhelm Mannheim Hingen 2.14 2.20 0.23 0.20 0.00 0.00 -1.4! -1.57 2.58 2.60 0.00 4.45 0.00 1.65 3.31 1.62 2.20 2.20 1.33 1.50 2.34 2.49 Erna Cohl-nz Trier Knalen Ituhrort Wnsel Emmertfc Duaaeldorr Maastricht Venlo t HOOGWATER NED. ZEEHAVE 1 D c. mber Delfzijl 1.05 13.40 Ternchelllng 10.48 23.05 Harllngen 11.3.» 23.57 Rel,Ier le 5.39 9.38 hlem 2e 18.12 21.36 l.lmuhlen 6.06 17.26 H.v Rolland 4.16 16.32 hcheveningen 4.26 16.42 Rotterdam 6.14 18.47 kheid. Hellevoetal. 5.02 1» Willemstad 6.Ó0 ïfNa hervatting Brouwersb. 4.14 l^el van den Zlerikzee 4.46 ljfcngenomen. Ru Weineldlngt 5.10 jCtemd over de Vllsalneen 3.05 l*!„uf„0|riHrtikP Terneuzen 3.43 jfachtgeldartlkB Hanaweert 4.38 1*9 met 5-1 reent en goedgekeur :er Braat af. genomen me beladen waren. De man kwam dsdM de heeren Z hij te vallen, waardoor hij onder de wieljémming de z van een der wagens terecht kwam. Eendeer Kersten all uren later is hij aan de gevolgen van de foet zijn stem u: komen verwondingen overleden. De Kamer is tan Binnenland DOOR HET WATER VERRAST. Men meldt ons uit Nieuwe Tonge: Door het hooge en onstuimige tj is graspoldertje van den heer E. Struik «m Herkingen onderge'.oopen. De landbouwer de daar aanwezige schapen dien nacht binnengehaald, zoodat 's morgens 54 schau met hun wol aan het prikkeldraad hingen g^"ve_, vi^n^*P a'len jammerlyk waren verdronken. Veert"'" 00 schapen stonden nog op een verhevenheid konden per boot worden gered. overzicht leA J. Slechts zij igediende en sn eind te mal leer dan een ge Men weet, dat initiatief-vc It zich sedei idpunt, dat t> iegeering moet e Beerenbrouck liten zich voord jn gematigde ti Ir gebeurt dus botie geen zin len. We vinden in we, dat de 'ladelijkcn da EEN OUDE OPLICHTER. £Yvondv, Te Amsterdam is door de politie een faver Buitenland jarige rechtskundig adviseur gehoord, d> ervan wordt verdacht iemand te hebben opg» licht voor ongeveer f 4000. DOODELIJKE ROEKELOOSHEID. Te Diepenveen (Ov.) is de 9-jarige Jcjj Jonkman, die naast een vrachtauto fietste f zich daaraan vasthield, gevallen, waardoor knaap een schedelbreuk kreeg en direct dol was. Bö fle „Ingeko iBARDA (s.d.) n eon telegrar lepelingen met DOOR EEN ZWIJN AANGEVALLEN Terwijl de veahou'deinskncoht B. te W< brugge een deikbeer voor zijn patroon moefeoord'beBtüursiedc wegbrengen, werd hij door dlit dier aa-ng( vallen. Op zijn hulpgeroep kon hij epoedlBü™5™E5!55 warden ontzet. De jonge mam had mmidd« ernstige vleeeohwonden in het dijbeen bekt' men, welke door Dr L., diie spoedig aec wezig wias, wenden gehecht. 'óór >ring dei >rla.g-!n reeds lagrer waren dan bij soortgelijke onder" lemlngen te Enschede, hebben de hoofcibestu- en de situatie opnieuw met de betrokken ar- ■Idere(eters) besproken. In deze vergad, 'erden goh oud et, besloten, de hoofdbe- iltimatum ters) welke elnd»vorlge algemeene st n te maohtlg, jnden, waarin de gesteJd worden: 1. Intrekking van de laatste 5 loonsverlaging, 2. Er- Gemengd Nieuws Ingevoerde der organisaties dooi •beldsvoorwaard' hoofdbesttire i onderhandelen. STAKING Maandag-morgen zttn plm. vtJftlg arbeider' Voigens mededeeili bor den uitvoerder van het werk. don aanne mer Joosten uit Enschede, de bepa' f "en van et contract niet nagekomen. Het maximum-uur r.on zou beneden het minimum liggen, dnt h«t ontract voorschrHft. Bovendien worden de va- antlebons niet uitbetaald. Het werk ligt ge- VALSCH DUITSCH GELD IN LIMBURG. Door de Duitsche Kriminal Polizei is Maandagavond een inval gedaar. in de wo ning van zekeren Schmidt in het Duitsche grensplaatsje Bracht Aldaar werden in be slag genomen een complete installatie voor het vervaardigen van valsch geld, de hier voor benoodigde materialen en een hoeveel heid valsche vijf-Mark-stukken. Men bleok hier met dezelfde personen te doen hebben, die in den laatsten tijd te Venlo, Tegelen, Belfeld, Reuver en Roermond valsche mun ten in omloop hebben gebracht. Schmidt en zijn vrouw, benevens twee helpers werden gearresteerd en te Muenchen-Gladbach in verzekerde bewaring gesteld. ONDER WAGENWIELEN GEDOOD. De 65-jaiige landbouwer Rossing uit Ex- loo (Dr/) begeleidde eenige wagens, die HAAR Rechtzaken. DE MOORDAANSLAG OP DEN BAARS TE DEN HA AG Het voorarrest tegen den arrestant band met moordaanslag op den agent Baars 20 Sept. by de brug aan de Heerengracht Den Haag, is met 30 dagen verlengd. POGING TOT DOODSLAG ïc De Rechtbank te Leeuwarden behandelde <Cn «nnt 7"?k.tepen <?en 31-jarlgen boerenarbeider .T. f"n groot gen boerenarbeider .T. ?t»ïëUwè stond terzake van PffnikhoM :n Jachtopziener J. Itzenj^vorden e wilde arreateeren b-i'fl Mat,.,, meubelen ultgeepai ovensgevairltlÏDiet had r..„ Iets liet zich i aren W 'lijken EEN KEIHARD REKWEST L"1 Wae In deze Toen deze verdacht' E. hem met een «chot hagel gewond. De jachtopziener blRft levenslang valide. De officier van Justitie elschte veroordeellnf in F. tct acht Jaar gevangonli bruiloft ernlellng. De i (rklooi htJ wllli Kleiweg e i zijn i wikkelde daarin door - Binnenlands, schrijfmachine n steen e hel departemei Wegens de „aanbieding" van dit ongewone .vest elschte het O.M. 2 maanden voorw get. raf met f Jaar prooftlld en de polltlerechtefi veroordeelde T. tot 6 weken voorw. gev atraf. Van Joost va er een hloomstu vijftig had gek( hiermede een

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 2