HINDENBURG EN HITLER
FAVORIET
BINNENLAND.
Rechtzaken.
WOENSDAG 23 NOVEMBER 1932
EERSTE BLAD PA<
BUITENLAND
DE NAZI'S WERKEN AAN EEN
MEMORANDUM
Parlementair of Presidentieel
Kabinet?
Hitler en de zijnen laveeren op het oogen-
blik klaarblijkelijk voorzichtiger en bedacht
zamer dan op 13 Augustus.
Toen liep de nazileider na 'het onderhoud
met den Rijkspresident kwaad het Presi-
dieel paleis uit, omdat lietn de algeheele
verantwoordelijkheid was geweigerd.
Nu die houding hem op een paar millioen
stemmen is komen te staan, kiest hij den
weg van ernstige onderhandeling, waarbij
de indruk, die het verloop daarvan op do
menigte zal maken, wel voortdurend in het
oog zal gehouden worden als een zeer be
langrijke factor voor de toekomst
Zeker, ook nu wordt gezegd, dat Hitier
den tiid heeft Een zijner vrienden, de be
kende Dr. Schacht, beweert zelfs, dat wan
neer hij thans geen Rijkskanselier wordt,
hij het toch uiterlijk binnen vier maanden
zal zijn, waarbij Dr. Schacht blijkbaar doelt
op de gevolgen van een nieuwe Rijksdag-
ontbinding.
De stand der onderhandelingen Is thans,
dat Hlndeniburgs s'aatssecretaris Meissner
op Hitiers vragen naar aanleiding van de
vijf voorwaarden van den Riikspresident
heeft geantwoord en dat de nationaal-socio-
listen thans bezig zijn aan misschien
reeds gereed met een uitvoerig memoran
dum, waarin wordt aangetoond, dat onder
de voorwaarden van den Rijkspresident een
parlementaire oplossing onmogelijk is en
voorts hoe, naar nat-soeialistisch inzicht,
een oplossing wel mogelijk is.
Over den brief van staatssecretaris Meiss
ner wordt vernomen, dat het schrijven te
kennen geeft, dat de gedachte van een pre
sident! eele regeering hij voorbaat de moge
lijkheid uitsluit, dat. de regeering door een
leider van een politieke partij gevormd
wordt Het verzoek van den Rü'kspresident
aan Hitier heeft steeds betrekking op een
regeering, die op parlementaire grondslag
wordt gevoimd.
Von Hindenburg handhaaft dps zijn
elschen.
Het heet, dat Hitier persoonlijk reeds zijn
meening over de kwestie heeft en hij een
presidentieel kabinet wil -vormen, waarbij
hij dus meer met't vertrouwen \-an de Rijks
president dan met dat van den Rijksdag
zou hebben te rekenen.
Von Hindenburg denkt daar evenwel
„eenigszins" anders over. Hij wil geen
lartijleider hebben aan het hoofd van een
binet, dat als presidentiëele regeering bo-
ito!
juist zijn dan moet zou men zeggen
de beslissing reeds gevallen zijn.
Hitier kèn dan met goed fatsoen geen
parlementaire regeering vormen en Hinden
burg wil niet, dat hij een presidentiëele re
geering zal leiden.
De beraadslagingen der nazi3.
Naar te Berlijn beweerd wordt, is het in
de vergadering van Hitler met zijn intie
mere-pa rtijgenooten tot heftige debatten tus-
schen de verschillende meeningen gekómen.
Het resultaat der bespreking was ten slotte,
dat een commissie werd benoemd, welke
een memorandum zal uitwerken.
Dit memorandum zal een lange zakelijke
uiteenzetting zijn, waarin ten opzichte van
de vijf bekende voorwaarden van den rijks
president punt voor punt stelling wordt
genomen.
In het memorandum zal er op worden ge
wezen, dat onder deze voorwaarden een
parlementaire oplossing eenvoudig onmo-
geliik is.
Dat het memorandum zeer omvangrijk
zal zijn, blijkt uit 't feit, dat het 't geheele
vraagstuk ook in zijn staatsrechtelijken en
historischen samenhang zal behandelen.
Hiermede stelt het memorandum zich
echter niet tevreden, doch gelijktijdig zul
len ook positieve wijzigingsvoorstellen voor
een presidentieel kabinet worden gegeven,
zooals volgens nationaal-socialistische op
vatting onder de huidige omstandigheden
TOor mogelijk gehouden worden.
Naar verluidt, zal de samenstelling van
het memorandum plaats vinden onder lei
ding van de staatsministers Frick, Gregor
Strasser en Dr. Goebbels.
In de late avonduren was het werk nog
niet beëindigd.
Men rekende erop, dat het memorandum
niet vóór middernacht gereed zal zijn.
De houding der andere partijen.
Uit andere bron verluidt:
Adolf Hitler zal eerst heden beslissen, of
hij de opdracht van den rijkspresident zal
aanvaarden.
In nationaal-socialistische kringen zijnde
bezwaren tegen een aanvaarding van de
opdracht weder steiker geworden, aange
zien het Indirecte overleg, dat men met an
dere partijen heeft gepleegd, toch niet het
resultaat heeft opgeleverd, dat men aanvan
kelijk daarvan verwachtte.
den Duitsch-nationalen partijleider Hugen-
berg een bezoek gebracht.
Ook de vroegere president van de Rijks
bank, Dr. Schacht, heeft Dr. Hugenberg be
zocht
In politieke kringen neemt men aan, dat
deze bezoeken de bemoeiingen ten behoeve
van een toenadering tusschen ibeide par
tijen zullen ten goede komen.
Omtrent den inhoud der besprekingen
worden van Duitsch-nationale zijde geen
mcNedeelingen gedaan.
Een teekenende tegenspraak.
Meissner heeft de beschouwingen in som
mige organen, alsof Hindenburg zijn voor
waarden heeft gesteld om de kabinetsforma
tie te doen mislukken, officieel tegengespro-
Vooral in organen van het Gentrum is de
gewraakte beschouwing geuit.
Ven Papens aftreden.
Uit Berlijn word# gemeld:
In verband met de rol, aan kanselier von
Papen toegedicht bij deze crisis, als zou hij.
gedwongen door de stroomingen in zijn
kabinet zijn afgebeden, wordt verklaard,
dat de kanselier dadelijk na de verkiezin
gen 't besluit heeft kenbaar gemaakt, om
met zijn kabinet af te treden, wanneer er
geen mogelijkheid voor de verbreeding der
recreoringsbasis zou bestaan.
De opdracht aan den nationaal-socialis-
tischen leider is het gevolg van het advies
van von Papen.
DE BETERSCHE LANDDAG.
Uitgesloten Nazis weer toegelaten.
Uit München wordt gemeld:
Na een verklaring van den landdagpre
sident, Stang en ónder pprotest van de com
munisten, heeft het plenum van den land
dag gisteren besloten de sedert 17 Juni uit
gesloten nationaal-socialisten weder tot de
zittingen toe te laten. Tegen dit besluit
stemden de communisten en sociaal-demo
craten.
De president maakte hierop bekend, dat
de nationaal-socialistische fractie hem ge
machtigd heeft te verklaren, dat zij de bij
de staatsgerech'shof ingediende aanklacht
weder terugtrekt.
Hierop werd de zitting korten tijd onder
broken.
Na de hervatting namen ook de nationaal-
socialisten weder aan de besprekingen deel.
DE TWEEDE TAAL IN WALENLAND
NIET NEDERLANDSCH, MAAR EN GELS CH
Men meldt uit Brussel aan het V'ad.:
Volgens de bepalingen van de nieuwo
taalwet betreffende het middelbaar onder
wijs mogen de ouders zelf de tweede taal
kiezen welike, naast de moedertaal, door
hun kinderen grondig zal worden aange
leerd. Deze tweede taal mag, maar moet dus
niet het Fransch in Vlaanderen of het Ne-
derlandsch in Walenland rijn. Ook Duitsch
en Engelsch komen voor deze keuze in aan
merking. Het praktisch gevolg van deze
bepalingen is, dat, blijkens inlichtingen ver
strekt door het departement van Kunsten
en Wetenschappen, in de Vlaamsche athe
nea en middelbare scholen overal het
Fransch. als tweede taal, grondig zal wor
den onderwezen. In het Walenland ie ech
ter door de Ligue Wallonne een felle cam
pagne gevoerd tegen het aanleeren van het
Nederlandsch, met het gievolg, dat een vol
doende getal ouders te Charleroi, Ch&telet
en Gilly zich voor het Engelsch als tweede
taal heeft verklaard. Aan dezen wensch zal
door den minister van Kunsten en Weten
schappen gevolg worden gegeven.
ITALIË EN JOE GO-SLA VIE.
Anti-Italiaansche gewelddaden
Op .hef Dalmatische eiland Brazza, voor
Spalato, moeten gewelddaden zijn gepleegd
tegen de Italiaansche bewoners.
De Zuid-Slavische politie zou de demon
stranten hun gang hebben laten gaan en
pas hebben ingegrepen nadat de Italiaan
sche consul-generaal te Spalato had ver
zocht de belangen der Italianen te bescher
men.
ROEMENIE EN SOVJET-RUSLAND.
De onderhandelingen definitief mislukt.
De Donau-Post verneemt uit Boekarest
dat de onderhandelingen tusschen Roeme
nië en sovjet-Rusland over het non-agressie
pact definitief zouden zijn mislukt
De minister von buitenlandsche zaken
Titulescu zal waarschijnlijk reeds heden in
het parlement nader bijzonderheden mede-
deelen.
De president der Rijnprovincie heeft do
sociaal-democratische dagbladen „Volkszei-
tung te Düsseldorf. „Volkswacht" te Essen,
„Freie Presse" te Wuppertal, „Volksstimme"
te Duiaburg-Hamdorf en de „Rheinische
Zeitung" te Keulen, alsmede de verschillen
de kopbladen van deze kranten wegens be
schimping en het moedwillig verachtelijk
maken van de rijksministers en den waar-
nemenden rijkscommissaris voor Pruisen,
Dr. Bracht in de nummers van 17 Novem
ber, voor den duur van vijf dagen, van 22
tot en met 26 November, verbpden.
de winter is op komst
HINDENBURG
(Van onzen Duitschen correspondent)
B e r 1 ij n, 21 November.
Hindenburg staat voor ons als de vertrou
wensman der Duit9che natie. Aan zijn
lichaam draagt hij nog de litteekenen uit
den broederoorlog van 1866. Als ooggetuige
was hij tegenwoordig bij de keizerproclama-
tie van 1811, het door Bismarck gefundeer
de keizerrijk werd door hem in het oosten
verdedigd en onder zijn invloed wertl de
jonge republiek van het spartakisme bc-
De persoonlijke aiVoritoit van Hindenburg
is dezellde gebleven tijdens den oorlog, in
vredestijd, tijdens de monarchie, in de repu
bliek. Zij bleef zelfs onaangetast door de
teleurstelling, welke het kabinet-von Papen
voor Duitscliland beteekende. Zijn besluit,
persoonlijk met kalme zakelijkheid de partij
leiders te bewegen, een parlementair geba
seerd kabinet te vormen, dat ook zijn ver
trouwen geniet, is hiervan een frappant be
wijs. Vasthoudend aan de grondwet van
Weimar wil Hindenburg ten zooveelsten
male vaststellen, of de mogelijkheid nog
voorhanden is, het latente conflict tusschen
regeering en volksvertegenwoordiging tot
een bevredigend einde te brengen.
Hierbij moet hij rekening houden met de
practische voorwaarden, waaronder een
nieuwe njksregeering met het nieuwe par
ienent kan samenwerken, althans geduld
kan worden. Onder de gegeven omstandig
heden zijn de partijen van links niet meer
bij machte, de basis voor een kabinet te
vormen. Ook de partijen van het midden
zijn hiertoe niet meer in staat
De Duitsche politiek staat weer op het
punt, waar Brüning en von Papen niet ver
der konden komen. Het hangt er vanaf' of
Hindenburg de nationaal-socialisten kan
overhalen tot positieve medewerking aan
het staatsbewind.
Bruning werd tot heengaan genoopt aleer
de tijd voor dit ook door hem beoogde doel
was rijp geworden.
Von Papen moest vrijwillig heengaan,
daar zijn aanvankelijke vereering voor het
Bruine Huis in haat was overgegaan en een
herstel van het Harzburger Front tijdens
zijn kanselierschap volmaakt ondenkbaar
geworden was. Toen zijn kabinet zijn oor
spronkelijke basis verloor, toen Hitier met
de communisten een stormaanval begon te
gen de jonkheeren van den Herrenklub,
moest von Papen uitzien naar een ander
arbeidsveld.
Met hetoptimisme, dat hem van zijn
serieusen voorganger, dr. Brüning, onder
scheidde, waagde hij zich eind Augustus
aan een program tot bestrijding van het
moeilijke probleem der werkloosheid.
HINDENBURG
Het eindresultaat der verkiezingen van
den Gen November wekte bij velen nog den
indruk, dat zijn prestige had gewonnen,
maar het moreel effect van de uitspraak,
welke het staatsgerechtshof te Leipzig ovei
het conflict tusschen den Pruisischen staat
en het rijk velde, vernietigde ook deze laai-
ste hoop.
Het vertrouwen, (jat Brüning bij een be
langrijk deel van het Duitsche volk tot op
den laatston dag van zijn kanselierschap
bleef genieten, werd von Papen slechts door
den exclusieven kring zijner standgenooten
toegekend. Zijn autoriteit was tezeer geba
seerd op die van von Hindenburg.
Schending van het staatsrëfcht, mystieke
voorspelling van grondwetswijziging, onvol
doende kennis van de volkspsyche bespoe
digden den val van een kanselier, die voor
nemens was- minstens \ier jaar aan het be
wind te blijven.
Hugenberg's steun en medewerking heeft
het kabinet-von Papen meer geschaad dan
gebaat.
Zoo volgde op den 13en Augustus de 19e
November, op het korte onderhoud, dat
staande tusschen Hindenburg en Hitier ge
voerd werd en tot een mislukking voerde,
een opvallend langdurige gedachtenwisse-
ling onder vier oogen.
Na zijn glorieuse overwinning wist Hitlei
den weg tot het hart van Hindenburg niet
te vinden. Thans, nu ruin twee millioen
Duitschers minder hem hun vertrouwen ge
schonken hebben, schijnt hij meer zin gekre
gen te hebben voor de realiteit van het po
litieke leven. Spaarzaam zijn de berichten,
welke over deze streng intieme besprekin
gen tot de buitenwereld doordrongen. Tai-
looze voorspellingen van brood-etende profe
ten laten wij liever onaangetast liggen. Wij
beperken ons tot het weinige, dat onaantast
baar vast staat.
Hitier heeft van Hindenburg de eervolle
opdracht ontvangen, met de leiders der ver
schillende partijen onderhandelingen aan te
knoopen over de vorming eener productieve
meerderheid. Hitier heeft deze opdracht aan
vaard en zal het resultaat dezer besprekin
gen schriftelijk indienen. Inmiddels werd
hij ten tweeden male in de Wilhelmstrassc
door Hindenburg ontvangen en gaf hij te
kennen, dat de nationaal-socialistische partij
aanspraak maakt op de leiding bij een nieuw
te vormen kabinet Ook op dezen eisch werd
door von Hindenburg principieel ingegaan,
daar hij aan de grootste partij thans ook de
grootste mogelijkheden wil bieden. Hij legde
opnieuw den nadruk op de „Arbeitsfahig-
keit" van zulk een kabinet, wenscht dus
zeer bepaalde garanties ten opzichte van hei
door hem voor juist gehouden werkprogram.
Mocht deze opdracht voor Hitier op een
mislukking uitloopen, mocht hij er niet in
slagen, de nedewerking van het centrum,
de Duitsch-nationalen, de volkspartij en de
christelijk-socialcn te veroveren dan blijft
voor de naaste toekomst toch het historisch
feit bestaan- dat de afstand tusschen hei
Bruine Huis en de Willielmstrasse, tusschen
Hitier en Hindenburg belangrijk kleiner ge
worden is. Een bevredigende oplossing is
hierdoor zonder de medewerking der natio
naal-socialisten ondenkbaar geworden.
STIJGING VAN KOSTEN DER RIJKSDAG
VERKIEZINGEN.
Betreffende de agenda van de eerstvol
gende Duitsche Rijksraadzitting wordt ver
nomen, dat voornamelijk de- kosten van do
rijksdagverkieringen besproken zullen wor-
den.
Volgens de bestaande bepalingen heeft
het rijk viervijfde en hebben de gemeenten
een vijfde der door de rijksdagverkiezingen
veroorzaakte onkosten te dragen.
De onkosten voor een rijksdagveitkiezing
zijn in den loop der loats'e jaren vermeer
derd, niet in het minst door de sterke toe
name van het aantal partijen. Vroeger be
droegen de kosten drie millioen, de twee
laats'e verkiezingen brachten ieder vier
millioen, samen dus acht millioen onkosten
In het dorp Boruchow in Wolhynië be
stond tusschen de Grieksch Orthodoxe be
volking en den gees elijke reeds geruimen
tijd een conflict, dat dezer dagen den vonn
aannam van een formeel oproer tegen de
pastorie. De boeren sloten de kerk af, omsin
gelden de pastorie en begonnen deze met
steenen te bombardeeren. Uit noodweer
greep de priestex een revolver en schoot een
der boeren neer. Het huis werd toen be
stormd en de priester vreeselijk mishandeld
De komst der polötie redde hem van een zeke
ren dood.
EEN VREESELIJHE MISDAAD.
In het Fransche dorp Loye in de nabij
heid van Avranches, bewoonde een land
arbeidersgezin met een 5-jarig dochtertje cn
den 65-jarigen vader van de vrouw, een
klein huisje.
Er heersc-hte voortdurend oneenigheid
tusscihen het echtpaar en den ouden man.
Nadat er Maandag weer ruzie was geweest,
wierpen de man en de vrouw zich op den
ouden man en sloegen hem dood.
De vader nam toen zijn 5-jarig dochtertje,
dat de misdaad had gezien en een lastise
getuige zou kunnen worden, mee naar het
in de nabijheid gelegen bosch en hing zijn
kind aan een boom op.
Dorpsbewoners vonden het lijkje en stel
den de politie op de hoogte, die de beid9
misdaden ontdekte en het ontaarde echt
paar arresteerde.
ONDERHOUD HOOVER-ROOSEVELT.
Italië betaalt aan de'V. S.
Er is een officieele verklaring gepubli
ceerd, waarin gezegd wordt, dat Roosevelt
p.n Hoover het schuldenvraagstuk en ande
re onderwerpen uitvoerig hebben besproken
en dat men daarbij is vooruit gekomen.
Ji»;st voor den aanvang der conferentie
tusschen president Hoover en den a.s. pre
sident Roosevelt, aangaande de oorlogs-
schuldenbetalingen, werd vernomen, dat
Italië van plan is, zijn termijn van de oor
logsschulden aan de V. S. ten bedrage van
1.245.000 dollar, welke op 15 December a.s.
vervalt, te betalen.
DE OVEREENKOMSTEN VAN OTTAWA.
In Canada aangenomen.
Het Canadeesche Lagerhuis heeft Maan
dagavond de wetsontwerpen tot ratificatie
van dè overeenkomsten van Ottawa met
Groot-Brittannië, Zuid-Afrika, Ierland en
Rhodesië in derde lering aangenomen.
MAC DONALDS GEZONDHEID.
LONDEN, 23 Nov. De medicus van Mac
Donald verklaarde, dat de gezondheidstoe
stand van den minister-president uitste
kend was. Wel was hij dikwijls vermoeid
en overspannen, doch geestelijk zoowel als
lichamelijk liet zijn gezondheidstoestand
niets te wenschen over. Alle andersluidende
beweringen moeten worden beschouwd als
•politieke manoeuvres.
VRIJLATING VAN GANDHI?
LONDEN, 23 Nov. De correspond°nt te
Bomlbay van de „Daily Herald" meldt, dat de
onderkoning van Indië op het oogenblik over
weegt: Gandhi onder bepaalde voorwaarden
in vrijheid te stellen. Verschillende adviseurs
van den onderkoning bepleiten een onvoor
waardelijke invrijheidstelling met de bepa
ling dal Gandhi ten allen tijde weer gear
resteerd kan worden wanneer hij opnieuw
met de ongehoorzaamheidscampagne begint.
Brandstichting
OSLO, 23 November. Gisteravond ontstond
in de Akershus-gevangenis te Oslo een op
stand onder de gevangenen. De gevangenen,
die in de smederij werkten staken met
gloeiende staven ijzer de schilderswerkplaats
in brand. Andere gevangenen overvielen
den cipier en namen hem de sleutels af
Aangezien deze sleutels echter niet pasten
op de sloten der groote gevangenispoorten,
konden de gevangenen niet ontsnappen. Dg
ontboden politie, die uitgerust was met sta
len helmen, slaagde er na eenigen tijd in
het oproer te onderrukken. Ongeveer 40 ge
vangenen werden in pantserauto's naar an
dere gevangenissen overgebracht. De sme
derij en de schilderswerkplaats zijn geheel
uitgebrand. Het is opvallend, dat in deze
gevangenis, die plaats biedt aan ongeveer
160 gevangenen, bijna elke drie maanden een
muiterij of een oproer uitbreekt
DE WEG VAN DROOG NAAR NAT
WASHINGTON, 23 Nov. De speaker van
het Amenikaansche representantenhuis John
Garner heeft Roosevelt medegedeeld dat het
Congrs in zijn komende zittingsperiode een
bierwet zou aannemen, waardoor de verkoop
van bier met eenige beperkingen wordt toe
gestaan. Men twijfelt er echter aan of Roo
sevelt een dergelijke wet zal goedkeuren.
Uit de Antirev. Partij.
PEOV. COMITÉ NOOKD-HOLLAND
Op de Zaterdag te Amsterdam gehouden
vergadering van het Prov. Comité van A.-R.
Kiesverenigingen in Noord-Holland, is als
voorzitter gekozen de heer Chr. van den
Heuvel, te Heemstede, lid der Tweede
Kamer.
A. R. KIESVEREEN. TE HILLEGOM
Maandag 21 Nov., vergaderde de a. r. kies-
vereeniging alhier. De Voorzitter, de heer
G. Troost sprak in zijn openingswoord
zijn dankbaarheid uit over de groote op
komst en over het werk der Propagan da-
Commissie, waardoor 23 nieuwe leden kon
den worden ingeschreven. Tevens heette hij
hartelijk welkom de heer R. A. den
Ouden, die een rede zou houdien over „Het
Socialisme". Deze keurige en zeer heldere
rede werd met stille aandacht aangehoord.
De hoeren Vermeer en Tamsma stel
den eenige vragen, die uitvoerig werden be
antwoord. Na een hartelijk dankwoord van
den voorzitter aan den spreker, sloot deze de
goed geslaagde vergadering met dankgebed.
.MODERNE GALEISLAVEN"
Te Amsterdam wordt een zesdaagsche
wielerwedstrijd gehouden.
Hoe het er toegaat? Hier zijn enkele frag
menten uit het verslag van het „Handels
blad":
„M a 1 a i s e! Maar voor een wielerwed
strijd ligt het geld voor de dure plaatsen
so wie so gereed!
De „renpaardjes" waren nog maar steeds
in actie. Ontzettend eigenlijk. Terwijl ande
re „gewone" memschen slaap hebben geno
ten stuiven ze al dagen en dagen 'ang met
dezelfde snelheid over den „lintworm" die
omringd is door volle tribunes, die straits
geheef uitverkocht zullen zijn.
op de wielerbaan de zesdagenrenners,
die „als maar ronddraaien in dit circus."
Die straks uitgeput zullen neervallen in hun
cabines. Van wie velen nauwelijks weer
kunnen opstaan.
Bom, daar gaat weer een premie van vijf
tig mooie blanke Hollandsche guldens. De
duizenden gillen.
Heesche klanken.
Er is weer opwinding!
De „moderne galeislaven" malen hun boe
nen snel op en neer.
In de voorlaatste ronde van de tweedo
sprint gebeurde er weer iets ontzettends,
waaraan deze renners tenslotte elk oogen
blik bloot staan. Piet van Kempen cn Wals
zaten in eerste positie in de bocht juist voor
de persplaatsen, toen er plotseling een hevig
gekraak en gegil werd gehoord. Conster
natie. Met geweld brak als 't ware een fieis
doormidden in vollen ren. Brrl Klaas van
Nek stortte in het steile van de bocht neer
en Schorn en Rausch tuimelden over het
wrak van zijn fiets! Een chaos van wielen,
frames en vallende renners. Klaas van Nek
bleek de voorvork in 50 km-vaart gebroken
te hebben. Ilij werd per draagbaar naar de
verbandkamer gebracht, terwijl Schom met
van pijn verwrongen gelaat z'n schouder
vasthield en wegstrompelde. Dit waren weer
eens de gevolgen van deze „sport", waar
voor de duizenden veel geld betalen.
Sport! Het is louter alleen
prest a.t ie dit gebeuren.
Na de sprints vernemen we van dokters
zijde dat de hersenschudding van Klaas v.
Nek een zeer ernstig karakter draagt, ja
zelfs dat de renner niet zonder levensgevaar
is. Hij verkeert in bewusteloozen toestand.
Ondanks alles wordt het programma af
gewikkeld. Na dia sprints komen de jachten
Het publiek gilt om sensatie."
Zijn bovenstaande fragmenten uit hèt
„Handelsblad" niet veelzeggend? Geven ze
geen illustratie van het feit, dat de Chr.
sportbeweging méér beteekenis heeft dan
enkel „den Zondag vrij te houden" wanneer
ze zidh keert tegen e e 1 k e poging
om van sport méér te maken dan doelma
tige lichamelijke oefening die er op gericht
is den welstand van lichaam en geest te be
vorderen? v
Even is blijkbaar oo/k de verslaggever van
het „Handelsblad" getroffenomdat er
dooden dreigen te vallen. Maaar toch staat
zijn verslag in de rubriek „Sport"; toch heeft
ook z ij n blad wekenlang reclame gemaakt
voor dit z.g. sportgebeuren, toch maakt ook
zijn redactie propaganda met de goede zor
gen, die aan de „zesdaagsche" in zijn blad
besteed worden.
Reclame voor een onderneming, die men-
schen verlaagt tot beesten.
En de roode pers die zegt het cultureele
peil der massa nu eindelijk eens omihoog te
zullen brengen plaatst boven haar „zesdaag-
sche"-verslag vette koppen: „Wildste jachten
ontketend door premies van „De Arbeiders
pers".
Voor de zooveelste maal blijkt, dat elke
cultuur die zich losmaakt van God tot besti
aliteit vervalt.
2Xct. S0PLA CIGARILL0S 2'^ct.
Verkeersrevolutie
voor Ingenieurs is te 's-Gravenhage onder
voorzitterschap van Ir. W. Hupkes een druk
bezochte bijeenkomst gehouden, waarin de
heer S. A. Reitsma het onderwerp: „De
crisis in het Nederlandsche verkeerswezen"
behandelde.
Bestaat er, vroeg de heer Redtsma, bfl het
verkeer een chaos? Spr. meent, dat ieder dit
zal beamen. Er is „verkeersrevolutie".
Het net der Nederlandsche spoorwegen,
bestaande uit 2425 K.M. spoorweg, 926 K.M.
locaalspoor en 251 KM. tramwegen, waarin is
vastgelegd een kapitaal van ongeveer écn
milliard gulden, was tot vóór kort zelf-
supporting, ook in dien zdn, dat het lichaam
de kosten van onderhoud, verbetering, bewa
king en beveiliging van de baan, zelf be
taalde, waarvoor jaarlijks ruim f 50 millioen
uitgegeven moeten worden.
Wat de binnenscheepvaart betreft zette spr.
uiteen, dat niet met zekerheid is na te gaan
of deze geen lasten op de gemeenschap legt,
doch dat dit vermoedelijk wel het geval zal zijn
Het autoverkeer moet natuurlijk, evengoed
als de andere vervoeren, zijn eigen kosten
dragen.
Toen na den oorlog de auto in grooten
getale verscheen, bleek weldra, dat het wegen
net, dat buiten de gedeelten, gelegen in de
bebouwde kommen, 25.000 K.M. lang was,
tegen het nieuwe verkeer niet bestand was en
dat het onderhoud zulke zware lasten aan de
overheidsverplichtingen oplegde, dat deze
bedragen in de toekomst niet meer betaald
konden worden.
Onder die omstandigheden stelde de Ver-
eeniging „Het Nederlandsche Wegencongres"
de vraag aan de orde, of het niet billijk was,
dat de weggebruikers aan het onderhoud en
de verbetering der wegen gingen bijdragen.
In de eerste 25 jaren zou niet minder dan
f 435.000.000 voor de voltooiing van het
Rijkswegenplan noodig zijn, zonder de nieuwe
werken, waaraan in die 25 jaren de behoefte
zou worden geopenbaard. In totaal is f 895
milLioen noodig, wanneer de provinciale wegen
c.-ibij zijn inbegrepen, doch dan is nog niet
gerekend op rente en aflossing der voorschot
ten voor versnelden bouw van wegen en van
bruggen over de groote rivieren, waarvoor in
de eerste tien jaren f 123 millioen is geraamd.
Voor verbetering van de tertiaire wegen is dan
nog niemendal gerekend.
In totaal komt spr. tot twee milliard, d.i.
per jaar ongeveer f 80 millioen.
Uit het wegenfonds wordt per jaar ruim
f 35 millioen betaald, waarvan door het
eigenlijke automobielwezen f 12 millioen en
door de wielrijders f 7 millioen.
Een belangrijke verhooging van de belasting
voor zware bedrijfsauto's acht spr. gerecht-
Weerbericht.
BQPonri&t
[et dunne PÖItJe geeft den vorlgen i
Hoogste stand te La Coruna 766.2.
Laagste stand te Thorstavu 722.8.
Stand vanmorgen half twaalf 750.
WEERVERW ACHTING
Verwachting: meest matige tot
Z.W.-W. wind zwaar bewolkt met re
en tijdelijke opklaringen, iets kouder
STORMWAARSCHUWINGSDIE
Geseind van De Bilt hedenmorgen
aan alle posten: Stormsein neerhal
op uw hoede.
BUITENLANDSCH WEERBEB
(Medeged door '1 Kon. Ned Mcteo
Inst te De Bilt)
De diepe depressie in het N.W. h
O. en Z.O.-waarts uitgebreidop IJsl;
de barometer. Bijna heel het waame
bied is nu onder invloed van deze
waarna de kern bij de Faroër ligt. R
over de Britsche eilanden uit W.; in d<
uit Z.W. en Z. In Scandinavia valt
plaatsen sneeuw. Op het vasteland
regen. Alleen in Oostenrijk is nog k;
met mist. Vorst komt verder alleen
Scandinavië voor. In de omgeving de
zee werd het veel zachter. De voon
blijven ongunstig. Korte opklaringe
worden afgewisseld door regenbuien i
afkoeling verder doordringt kan ook
natte sneeuw voorkomen.
TEMP*'" "TTTTR
Stand vanmorgen ih al f twaalf 8.8
24 NOVEMBER
Zonsopgang 7.38 u.; Zonsonderganf
■Maansopgang 2.35 u.; Maansonderg
VOERTUIGEN MOFTEN HUN L
OP HEBBEN:
Van 's avonds 4.25 u. tot 's morgen
waterstanden rivie
Herten Vorig
Walshnt 2.10 2.10
Basel 0.07 0.06
Haningen 0.00 0.00
RtlhnweUer -1.89 -1.80
Kehl 2.32 2.32
Masau 3.74 3.71
Dierteshelm 0.71 0.70
Mannheim 2.37 2.35
Lohr 0.00 1.41
Mainz 0.42 0.41
Bmgen 1.56 1.54
Erna* i
Cobl°nz
Trier
Keulen
Ruhrort
Wnael
Emmerik
Dusseldorf
Maastricht
Venlo
hoogwater ned. zeeh/
24 November
7.01 19.58 Hellevoetal.
Willemstad
17.48 Brouwersh.
Harllngen
Helder le 0.30 2.3E
Idem 2e 12.58 Wer
tJmulden. 11.41 Vllsi
H.v. Holland 10.59 23.23 Terr
bcheveningen 10.09 11.33 Han
Rotterdam 0.26 12.37
vaardigd. Hij bepleit verder een o
naar een vaargeldbelasting voor de
vaart, de instelling van een Verv
codcessies voor het goederenvem
bedrijfsauto en te water, en in het z
voorafgaande goedkeuring bij de
eiken rail- of waterweg om te wak»
verderen uitgroei van den verkeersc
Na korte beantwoording van de vele
door den heer Reitsma, die althans be
van excessen door concessie-vooi
mogelijk acht, sloot de Voorzitter de
ring met een woord van dank.
LOTISICO.
Overweging Raad van 1
De Raad van toezicht en discipline
orde van advocaten te 's-Gravenhage h
beslissing genomen ln de kwestie van d
mlng van een gift ln geld van de dlre
„Lotlslco" door Mr. Dr. H. F. A, Voll:
gedurende de jaren 1930, 1931 en 1932 a
caat ten behoeve van „Lotlslco" was w
geweest, ln verband met de moellljkhec
de toepassing der loteiüwet ln die N.V
vonden. In een brief van 5 November
Mr. V. aan den Raad van Toezicht med
dat zich thans by hem de overtuiging
vestlgd dat hU het bedrag ad f 250.
destijds^ door Dr. A. Halgl-ton (vlce-f
slco") toegezegd, niet had mogen aanne
thans niet had mogen behouden, nadat
bleken was, dat dat bedrag niet door D
ton uit eigen middelen, doch door de N
tislco" werd betaald, weshalve Mr. V.
sloten f 205000 terug te storten en voor
norarluxn met Inbegrip zijner verschott
genoemde Jaren een bedrag van f45001
houden, zoomede om voor het comml
van „Lotlsloo" on\erwUld te bedanken.
De Raad overwoog o.m. dat hem dit
(van f 450001 te hoog
heeft Mr. V. naar het oordeel van de
van Toezicht getoond, het behouden vat
goeden naam op prijs te stellen. De Ra
cludeerde ten deze tot een berisping.
DE FRAUDE BIJ DE MILITAIRE A
STRATIE TE BREDA
A. J. van de Goorbergh, vroeger slag
nende te Breda, door de rechtbank aids
--rdeeld tot 6000 boete, sub3. 6 maande
nLs, tor zake, dat hij als leverancier v
bljtspek het dubbele bedrag dan het v
dlgde ln rekening bracht on die on re''
verkregen gelden aan eon admlnis'.rat
droeg, werd door het Gerechtshof te De
ln hoogor beroep vrijgesproken, op gr