REPLIEKENDAG
„JONDERDAG 17 NOVEMBER 1932
DE RIJKSBEGROOTING 19S3 IN DE TWEEDE KAMER
OMMUNISTISCHE FANTASTERIJ
WIJNKOOP AAN HET WOOED
OVERZICHT
Replieken. En dus geen nieuws.
Echter zorgde de heer Wijnkoop hij den
der vergadering voor eenige sen
tie Hij zou voor de communisten replicee
i en begon te spreken over de volgens hem
Ireipd 'hebbende Kabinetscrisis annex Ka
\l llProntbinding. „De Kroon" zou echter den
jUe/er Col ij n hebben laten weten dat er ge-en
===®tkiezingen mochten komen en toen is de/e
{gedraaid. Zoo ongeveer luidde het - lat» i
an 0r den heer Colijn voor pure fantastcrij
rklaarde verhaal van den communisli-
fien romanticus.
De Voorzitter beduidde den heer Wijnkoop,
de Kroon" niet in het debat belioort
'worden betrokken De heer Wijnkoop vond
ïlmrKrfh zelf en zijn verhaal zoo belangrijk, dat
de als waarschuwing bedoelde opmerking
«eerde en in de eenmaal ingeslagen rich-
nevhlC probeerde voort te spreken. Het was ech
sinig |door het hamergerof'el van den voorzit-
in tenL vrijwel onverstaanl>aar. Deze trachtte
or geduld don strijd te winnen, maar op
b goedmoedige vermaningen werd niet ge-
j, zoodat Mr. v. Schaik eindelijk o.i. veel
Groenaat den schreeuwer het woord ont-
IJslaiin. nadat ook de heer de Visser eerst nog
depi etn gedaan had of hij zich kwaad maakte.
gehieT heer Wijnkoop zakte op z'n plaats neer
invloeit 'n gebaar: Nou, dan kan ik er ook niets
m vajn doen; maar 't is een gemis, dat jullie
aan <hn politieke kletspraat niet verder moogt
hnngsjphooren
WesRiistig repliceerden daarna de heeren Mar-
•e voiant, Braat, Alharda, de Visser, Knotten-
3, is Kt, Snoeek Hcnkemans, Colijn en Fleritens.
en oo^anleidiog tot breede beschouwingen heb-
komeih vvo niet.
it hoope heer Marchant deed nogmaals goed uit
gehi«nen, dat hij in_J~ fifi
J-jpn zelf i
04 gjed te pr;
'ENS
ri-—...j -lands belang en om het
>eteek«or hem in 1925 gedeukte parlementaire
jlsel te redden, bereid is als minister op te
Hen Als hij dan maar niet in de laatste
aats gevraagd wordt
Opvallend was weer zijn vrij scherp positie
ezen tegen de soc.-dem. en het zwijgen
'er ontwapening. De heer Marchant is
4.02 is ook in 1925 gebleken op dit punt
0 *>4 4 groote concessies bereid.
De heer Albarda hield een uitvoerige re-
ÏHTElék, die uit oratorisch oogpunt in een soc.-
im. vergadering eindeloos applaus zou
7 00 Jbben gekregen.
Helaas is het effect van dergelijke lynek
rM de Tweede Kamer nooit'groot; daar wordt
eer op Kelet op argumenten dan op schoone
.1 vnricp woorden. Aan deze laatste had de
leider geen gebrek om zijn door
als dualistisch erkende houding
praten. Hij scheen deze tweeslachtig.
#id tot de soc.-dem. deugden te rekenen.
,ülen kan er ook anders over denken.
•Wan het plan-Oudegeest maakte hij zich
Ijirdig los Dat was niet iets officieels, maar
;jn collectie persoonlijke opvattingen in een
anode van vrije discussie ten beste gege-
jjfti. Officieel is alleen de partij-resolutie die
d het congres is aangenomen. En dat b.v.
de monopolies gezwegen was, geschied-
Ji omdat die voor de toekomst bestemd zijn
ferg steekhoudend was dit betoog niet te
-a ,7(jemen, vooral niet als men bedenkt, dat
i„3).A.P. en N.V..V. uit de door den heer
51 i7.'(|degeest „gevonden" 254 millioen heel hun
21 lütitatie voor 8 Nov. hebben „gefinancierd"
47 ix.ot laatste woord dan niet genomen in finan-
50 lö.l^clen maar in propagandistischen zin.
Jï'üpe heer AUbarda durfde veel aan.
Aantasting van ons nationaal vermogen
or een heffing ineens achtte hij wei zeer
Tdenkelijk. maar toch ook weer niet erg als
ze daad dienen moet om de positie der ar-
idersklasse te handhaven. Echt dualistisch
"^'Tredeneerd dus.
1 vootPok werden de soc.-dem. op een voetstuk
plaatst als voortreffelijke financiers. Ze
oden dat hebben bewezen in Weenen, dat
hter thans door hen financieel totaal is ge-
A, «Jelmeerd. Ook Amsterdam werd genoemd;
iohaai^r Rotterdam werd gezwegen en evenzeer
er Berlijn.
-Als goed knechtje van zijn congres diende
heer Albarda de hem meegegeven cumu-
ip tie-motie in. Zij was mede-onderteekend
lu -or den heer Duys; deze wil daarmee ver-
oedeliik verklaren, dat hij er naar snakt
n eindelijk te worden verlost van het al
jna 25 jaar door hem opgestreken wacht-
ld als umbtenaar der Rijksverzekerings-
jnk en het ook reeds vele jaren genoten
tthouderspensioen van het noodlijdend
landam.
Een bepaald gek figuur sloeg de heer Al-
Haagrda. toen hij zich schijnbaar uiter-
js-ioa'lite opwond over een „Handleiding bij
liaajraatgevechten", welke door de Regering
uitgegeven Dit boekje geeft allerlei v.er-
v dindige wenken hoe te handelen bij straat-
Erenje-lroer. Het is tegen de soc.-dem. arbeiders
eitigeleiimin gericht als tegen welke andere nis-
e burgers ook en bedoelt slechts te voor-
nen. dat bij oproer blindelings wordt op-
aanreden.
peeiltustig kunnen nu te voren allerlei taoti-
L I)«nle- wil men strategische voorschriften
jeluejirden bestudeerd om als 't moet
armee zijn voordeel te kunnen doen. Wat
gebeurt indien niet rustig en weloverwo
gen wordt gehandeld, heeft nog pas Genève
geleerd.
't Was niets teveel gezegd, toen Mr. de
Wilde den heer Alharda onderbrak met de
interruptie: 't is gewoon belachelijk; u ruit
eerst de menschen op.
Inderdaad; 't was belachelijk, vooral voor
'n soc.-democraat, die zegt, dat hij en de zij
nen zich rustig en kalm wenschen te gedra
gen en van onrust niets dan nadeel voor
de arbeiders verwachten.
Dr. Colijn gebruikte zijn korte repliek oa
om vast te loggen dat hij de toezegging dei
Regeering in zake voortzetting der Zuider
zeewerken zoo uitlegde, dat er werkelijk
iets geschieden gaat, in afwachting van de
resultaten van het onderzoek omtrent de
wijze van financiering der nieuw te onder
nemen inpoldering.
Heden voortzetting der replieken.
Besloten is Vrijdag o.a. de uitvoer van
pootaardappelen en den steun aan den tuin
bouw te behandelen.
VERSLAG
De heer WTJNKOOP (comm.) na:
aaraan deel. Hti verweet der Kn
omdat zü de -
vil laten „kelderen". HU betrok daarbU .de
ntblndlng niet zou hebben
en heer ColUn zou hebben
die Kaï
Die Is i
llstlache I
De VOORZITTER
de Konlnpin niet In het debi
oord-Rik.
hebhc
De heer WIJNKOOP Ik
waaraan In de Grondwet
-ntblnding vi
dde In verband met' kaplta-
:ocht de persoon van
t te mene-en. We
nister»
r\)7.e door te eraan en drelerde den heer
hét woord te z-ullen ontnemen.
WTJNKOOP: De Kroon heeft zich...
De heer WIJNKOOP i
Croon te sp
Elndelük
wat hU zelde ging In
PRESIDENT
hH den communlstlschen schr»
et woord.
De heer MARCHANT (v.d repliceerde
naren Is goed. maar
bepalen tot een wede
Betoogd werd. dal
Un gesteld om 1
gepraat
Tüwel het gevi
Jeels bulten competentie va
rever. Er zit een speculatie op
'teunt grootendeels op bedrog r
De financieels
en met het stellen
'endlgen ttld heenhelpen.
Politici, die zich al* booascnappers van be
paalde lastgevers beschouwen, kunnen we niet
hebben. Het schUnt. dat de heer Albarda het
bealiiisan door partUInstantles goedkeurt. Maar
dat^ls een gevaar voor de parlementaire demo-
Verklezlngen nu acht de heer Marchant min
der erg dan In Juni, omdat dan allerlei moel-
iltke drukkende maatregelen sullen zUn ge-
dat de heer Aalberse de hoofdm
eerst bU de rechterzUde probeert en als dat
niet lukt bü links komt aankloppen. Van meet
af moet worden aangestuurd op wat noodlg Is
In dezen tUd.
De heer BRAAT (plattel.) maakte zich onge
rust over zUn Nederlandsche Leeuw, als de soc.
dem ook eens onderscheidingen zouden aan
vaarden. HU zou de zUne dan misschien terug
geven.
De heer ALBARDA (s.d vond de Zuiderzee
als werkverrulmlngsoblect nog lang niet vol-
doende.^ AUeen In uiterste noodzakelükheld mag
worden overge-
tot verlaging i
gaan.
In zake NUverdal was de heer Albarda niet
bevredigd het gewraakte telegram Is gekomen
toen de oplossing van het gedreigd hebbende
conflict reeds verkregen
Uitvoerig -
en 8 Nov.; i
Met Uver wordt gepoogd de
terug te dringen tot schade van de arbeiders
klasse.
Erkend werd door den heer Albarda, dat er
dualisme was In zUn eerste rede. Maar dat Is
gevolg van de onzekerheid, waarin we ver-
kieren. Toch overweegt het optimisme al zal
de opbloei zich wel moellUk baan breken dlt-
-ïaal. Liever economische nadeelen dan aan-
asten van de sociale positie der arbeiders.
Wat de flnancleele punten betreft, zeide de
eer Albarda, dat het artikel van den heer
Oudegeest geen partUprogram was. Het Is ge
schreven In tUd van vr(je gedachtenwlssellng;
later Is een partU-resolutle gekomen.
De heffing In eens was bestemd voor crlsls-
ultgaven. De staats-monopolles zUn voor de
nancteel behe<
tegen
te vo
)c.-dem zUn wel degelUk i
/erkeerde invloedei
dam dingen, waarc
in niet gebondei
Enschedé danT
De heer ALBARDA was over de cumulatie-
beschouwingen van de Regeering niet tevreden
en diende een motie In om de Regeering uit
t« noodlgen nog In dit zittingsjaar voorstellen
i R K kring geen teleurstelling
hoe zullen de ontwapenaars zich
e heer Marchant deelneemt aan
Is gericht 1
InchelijkU
De heer ALBARDA b
dat de socialistische k
kapitalistische zal besli
waarin vuor het eerst
De heer DE VISSER
de Knmer zal slikken, wat de Regeering geefl
om de kapitalistische klussehelangen te behar
tigen. Invloeden van buiten hebben daartoe
vrede zal /-Un.
heer de Visser met nadruk; terwUI hU voorts
itstelde het door den heer Albarda erkende
ilisme in de soc-democratie, die volgens den
•r De Visser lüdt aan „lopziekte".
>e heer KNOTT ION BELT (lib.) had liever
iclitiger optrede
i met de bouwvakarbel-
NUverdal en handhaafd»
tegen de bezulnlglngs-
ders en In de kw
politiek der Reg"
tlsche opvattingen In de K D A.P. besproken
inzicht te verhelderen In wat noodlg Is. En
egenwoordlgende llchai
ng door krach-
Het gewUzigd Inzicht der Regeerlng inzake
Zuiderzeewerken werd toegejuicht.
Het antwoord omtrent de blnnenschlpperb
ïoellllk werk Is.
De heer COLIJN (a.r.) zou geen aandach
chenken aan de onbegrensde fantasieën, wua
an bd het begin der vergadering blUk Is ge
even met betrekking tot zUn houding In zak
verduldelükt de heer ColUn. da
i\as. dat de 14 3 millioen voor d
Ie exploitatie der Spoorwegen
wegen betreft.
zUn bedoeling
saneering uit
dien zuIkb wel i
Inderdaad bereid Is on
'oort te gaan. zoodr
Is goedgekeurd. De
eer Albarda werd de stelling bestreden
er ter rechterzUde crisisvrees bestaan,
r bU de anti-rev. niet; die waren steeds
ders van een normaal Kabinet. Dat zUn
en daarin ligt een bewUs. dat ze ver-
jelUkheld aandurven Mocht een ander
parlementair kabinet als noodhulp noo-
dan wenscht de heer ColUn wel een
basis dan bU het tegenwoordige.
n Invloed te hebben. Het ware een aan-
an den Invloed van het parlement, ln-
dan behoorden straatdemonstra-
irda gecrltlseerde Hand-
De heor FLESKENS (r.k.) besprak nogmaals
Heden vervolg der replieken.
BINNENLAND.
DE BUITENLANDSCHE INVOER
Het bestuur van de fabrikantenvereeni-
ging te Ensohede heeft aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken het volgende tele
gram gezor en:
De toestand in de textielindustrie wordt
nog gestadig slechter door den stijgenden
buitenlandschen invoer van manufacturen
en, indien de regeering niet zeer spoedig
helpt, zullen er op nieuw vele arbeiders moe
ten worden ontslagen en zullen er bedrij
ven Lioeten worden stopgezet.
GEEN GROOTER VLEESCH-
CONTINGENT
In de memorie van antwoord op het voot-
loopig verslag over het wetsontwerp tot rege
ling van den invoer van versch of geikoel-d
ruind- en kaJfevleesoh, merkte de minister
op, dat de hoeveellhei-d venedh 'vleesch, welke
onder het vigeerende systeem wordt toege
laten, vergeleken bij de bininenlandsohe
vloesohvooi"Ziieruing, geen overwegenden in
vloed op de bepaiLing van de prijzen kan
hebben.
Van het toestaan van een groot er contin
gent kan evenmin sprake zijn.
ONZE INDUSTRIE
OPDRACHT AAN WERKSPOOR
Aan „Werkspoor" te Amsterdam is, in
samen werking met eenige fabrieken voor
bruggenbouw, de bovenbouw opgedragen
van de verkeersbrug over het winterbed van
den Waal bij Nijmegen.
UITVOERING CRISISZUIVELWET
PLANTAARDIGE MARGARINE
De Crisis Zuivel-Centrale deelt mede, dat
naar haar gebleken ie onder meer in medi
sche kringen twijfel bestaat, of na de in
werking treding der Crisis Zuivel wet nog
wel margarine, uitsluitend uit plantaardige
olie vervaardigd, is te verkrijgen Zij ves
tigt er daarom de aa>ndaoht op, dat bedoel
de plantaardige margarine ook thans nog
wordt aangemaakt, en sedert het im wer
king treden der Crisis-Zuivehvet is ver
vaardigd.
Voor het geval deze niet bij en winkelier
voorhanden mocht zijn, kan men zich wen
den tot den Nederlandschen Vegetariers-
bond, Fazantenweg 73 hs, Amsterdam, die
zich bereid heeft verklaard op te geven,
waar de margarine is te verkrijgen.
open
VERHOOGING SUIKERACCIJNS
OPEN BRIEF DER FIRMA JAMIN
De firma C. Jamin heeft
brief aan den minister va
leden der volksvertegenwoordiging haar be
zwiaren uiteengezet tegen het voorstel, den
bestaanden suikeraccijns met 2U opcenten
te verhoogen.
Volgens de laatste gegevens braoht de eui-
kemecijns in de afgeloopen vier maanden
(JuniJuliiAugSept.) tezamen ruim
ƒ2,800,000 minder op dan in de overeen
komende maanden van het vorig jaar, ter
wijl de 10 verhooging eigenlijk een meer
der bedrag van 1,900,000 had behooren
op te brengen
De verhoogimg met 10 heeft dus juist
een tegenovergesteld effect gehad, n.l een
opbrengst verlaging inpiaats van verhooging
Adr voorziet van het nieuwe voorstel een
zelfde rreultaat, althans een belangrijk min
der verbruik.
Zij meent, dat in dezen tijd juist in tegen
overgestelde richting maatregelen Jienden
te worden getroffen en is er van overtuigd,
dat wanneer de regeeriing er toe kon beslu
ten den suikeraccijns met bv 10 per 100 kg
te veriaveen, de opbrengst er door zou ver
meerderen, tengevolge van vermeerderd
suikerverbruik, niet atleen voor huishoude
lijk doei, dooh tevens door een meerder ver
bruik voor fabrikaatsdoeleinden.
VRAGEN VAN KAMERLEDEN
DE POSITIE VAN DEN TUINBOUW
Door de heeren Loerakker en v. d.
B 111 is aan de ministers van Economische
Zaken en van Justitie gevraagd, of zij heb
ben kenmi6 genomen van die uitspraak van
den Hoogcn Raad, dat de tuinbouw, althans
een gedeelte daarvam, nii-ert valt onder da
Crisispachtwet 1932. Zijn de ministers be
reid, zoo vragen zij, de noodige wetswijzi
gingen bij de Kamer aaraha-nfirig te maken,
waardoor de uitzonderingspositie, waarin
dat gedeelte van den tuinbouw thans ge
plaatst is, wondt opgeheven?
FASCISTEN-HERRIE
MET DE NAAM IS 'T NU IN ORDE
Bij de fascisten in ons land sohuiilt thans
in den naam van den leider de echte Leuze
der PartijKnotsenborg
Eerst was het Baars; nou ja, baans, wat
zegt dat Snoek ware nog wat, ihaaj baars,
hoogstens stekelbaars Maar daar Bit geen
program in.
Nu is het Knotsenborg, de knots, de
knoet, de knuist. Dat is fLinikeir praat, niet
waar?
Opruiming is er gehouden. De reorgani
satie-commissie legde na grondig onder
zoek haar taak neer Toen was er ineens
een Comité van Actie, dat de leiding over
nam, Knotsenborg voorop met knots, knoet
en knuist.
Sommigen ondier de subalterne leidere
trokken zioh eigener beweging terug; Baars
en de Blij werden ontzet uit de leiding.
De Fascist wordt kleiner en verschijnt
voorts om de 14 dagen; in verband met de
financieele toestand
Althans zoo decreteerden Knotsenborg en
zijn staf het
Ze 6ohreven_het ook in de Fascist. En Za
terdag 11. zou' men in den Haag nadere in
formaties geven.
F.n toen is er slag geleverd Want Baars
kwam brieschend uit het 0o6ten. Enfin,
daarover zijn verhalen geweest De politie
heeft er zrioh ook mee bemoeid En de knot-
sendragers, gewapend ook met messen in
scheode, naar men zegt, dropen ijlings af,
toen er één politie-agent kwam met één
gummistokje.
Zoo werkt de reorganisatie door. Niet te
veel van zeggen, is het beste. Schooljongens
en jongensachtige, onevenwichtige „leiders
zouden overstuur raken van te veel belang
stelling.
BOOTTREIN „DEMPO"
De boottrein, aansluiting gevende op het
motorschip „Dempo", hetwelk 18 Nov. a.s.
van Marseille vertrekt zal Donderdag 17 Nov.
om 13.46 van Den Haaf (H.S.M.); om 14.15
van Rotterdam (D.P.) en om 15.15 van Roo
sendaal vertrekken.
BEGROOTING VAN KOLONIËN
V00RL00PIG VERSLAG
TWEEDE KAMER
KAN ER MEER BEZUINIGD
WORDEN?
In het Voorloopig Verslag van de Tweede
Kamer over het hoofdstuk Koloniën van de
Rijksbfgrooting voor 19R3 betoogen verschei
dene leden, dat op de kosten van liet depar
tement aanmerkelijk meer bezuinigd zou
kunnen worden. In het bijzonder meencn
sommige leden dat de bezetting van het
technisch bureau, vooral wat de hoofdamb
tenaren betreft, te groot moet worden ge
acht. Men zou prijs stellen op een gospeci-
ficeerde opgave van alle in 1931 voor het
technisch bureau en het koloniaal etablisse
ment gedane uitgaven.
Omtrent het commissariaat voor Indische
zaken herinnerden verscheidene leden er
aan, dat in de vergadering van den Volks
raad een motie werd aangenomen, waarin
de Volksraad als zijn oordeel uitspreekt.dat
het commissariaat voor Indische Zaken
uiterlijk in 1934 in een agentschap van Ned
Indic behoort te worden omgezet en ten
tweede, dat bij de organisatie van dat
agentschap het beginsel behoort te gelden,
dat slechts de kosten der onder het directe
gezag der Indische regeering in Nederland
uit te voeren taak, ten laste der Indische
begrooting mag worden ge-bracht. Men vroeg
of de regeering aan deze motie uitvoering
zal ge\en. In elk geval kwam liet dezen
Kamerleden gewenscht voor, dat een be
langrijk grooter deel van de kosten dezer
instelling ten laste der rijksbegrooting ge
bracht wordt.
Sommige leden stelden de vraag of de her
ziene regeeringsreglementen van Suriname
en CuraQao eerlang aan de goedkeuring der
Kamer zullen worden onderworpen.
Verscheidene leden zouden gaarne worden
ingelicht omtrent het oordeel der regeering
in zake de voorstellen van de commissie-
Weiter met betrekking tot de uitgaven ten
behoeve van de gebipdsdeelen in West-Indië
Men vestigde er verder de aandacht op, dat
de gouverneur van Suriname thans reeds
voor de tweede maal met verlof hier te
lande is. Voor de vastheid van beleid en
voor een vruchtdragende werkzaamheid
werd het gewenscht geacht, dat de ambts
periode van den gouverneur langer duurt
dan in de praktijk het geval is. Gevraagd
werd welke redenen van staatsbelang tot
dit tweede verlof hebben genoopt.
Verscheidene leden drongen er op aan
voor de oud-gepensionneerde militairen een
steunregeling in het leven te roepen over
eenkomstig die, welke bij de zgn. Stichtings
wet voor de Nederlandsch-oudgepension-
neerden tot stand is gebracht Wel wordt
thans vanwege het Departement van Kolo
niën onderstand verleend doch zulks ge
schiedt, voor zoover bekend, niet volgens een
vooraf openbaar gemaakte regeling. Boven
dien moet het voor dat doel op de begroo
ting uitgetrokken bedrag veel te garing ge
acht worden. Opgemerkt werd nog, dat meri
in elk geval de oud-gepensionneerden niet
eerst naar instellingen van weldadigheid
moet verwijzen om hun als daarna nog be
hoefte aan steun blijkt te bestaan, een on
derstand toe te kennen.
Land- en Tuinbouw.
KON. NED. MIJ. VOOR TUINBOUW
EN PLANTKUNDE.
Keuring in „Artis".
In de Koningszaal van „Artis" te Amster
dam heeft de maandelijksche keuring van de
Kon. Ned. Mij. voor Tuinbouw en Plantkunde
plaats gehad van nieuw gekweekte producten.
De hoofdschotel van het geëxposeerde
vormden de talrijke inzendingen van nieuwe
variëteiten van chrysanthemums, welke met
de ingestuurde anemonen, begonia's, az.alia'3
en orchideën, een magnifieke kleurenpracht
ten toon spreidden.
Het meest trok wel de aandacht de inzending
van de firma D. T. Ruys te Wassenaar (tuin
baas D. de Gans), welke met een buiten
gewoon fraaie collectie klein- en grootbloe-
mige chrysanthemums de voor de z.g. lief
hebbers-groep uitgeloofde zilveren wisselbeker
verwierf.
Een prachtig effect werd teweeg gebracht
door de enorme collectie rose en rooae bego
nia's van de firma Baardse te Aalsmeer. Een
uitgebreid sortiment varens van de firma
Lemkes Zonen te Alphen a. d. Ryn maakte
een goeden indruk. Speciaal moet hierby
vermeld worden de fraaie inzending camellia's
van dezelfde firma. Cyclamen van de firma
J. C. Maarse te Aalsmeer muntten uit door
hun geweldig rijken bloei.
GEVOLGEN VAN DE FUSIE.
Verzoek om broodblocm.
De firma van den Eshof, bakkerspatroon te
Amsterdam, heeft zich met een telegrafisch
verzoek tot den Minister van Econ. Zaken te
Den Haag gewend, waarin aangedrongen
ordt op beschikbaarstelling van broodbloem,
daar genoemde firma evenals tien andere
bakkers niet in staat is ondanks contante
betaling broodbloem tegen vryen marktprys
te koopen. In het telegram wordt verder
melding gemaakt,, dat de samenwerkende
bakkersorganisaties en meelfabrikanten hem
Radio Nieuws.
DOXDERDAG, 17 kovember.
R. Orgelcouc
i Kalundborg. Symfcnie-ork«st.
i Hulzen. NCRV. Dubbelmunnenkwar
H I 1 v e r 0 u m. AVRO. Oramofoonmuxi
Hilversum AVRO: „Ole Jahreszeit
1 Hilversum. AVRO Mengolberg-con,
i H u I 7 e n. NCRV Utrechtsch StrUkkwa
i Hilversum. AVRO. Urai
i Hilversum. AVRO. Kovacs Lajos.
i HIL ersum. AVRO. Gramofooiimuzlek»
i Hilversum. AVllO. Kovacs Lajos
i Hulzen. NCRV. Gramofoonmuzlolt
lalelt.
n. C u
18.15 Hulzen. NCRV. H. A. v. d. Hoven van
Genderen: Het standbeeld van Plet Hein.
19.00 Huizen. NCRV. Weekoverzicht.
19.30 Hilversum AVRO. Lngelsche lea
21.00 Hulzen. NCRV. Da G. B. Westenburga
Het
isdsel
i de
tenschelUke ziel.
Politie- en Persberichte
19.30 Hulzen. NCRV. Polltleberchten.
19 45 Hulzen. NCRV. Persberichten.
20.01 Hilversum. AVRO. Persberichten.
2130 Hulzen. NCRV. Persberichten.
23.00 Hilversum. AVRO. Persberichten,
8 00 1
8.01 H I 1 v e
10 00 Huize
10.15 H I 1 v e
12.01 H I 1 v e
12 05 K a 1 u i
12 15 H u 1 z i
12.20 Lang
12.20 Dave;
14.00 Huize
14.30 H 1 1 ve
15.00 Huilt
16.00 H 11 v e
16.00 Hultt
16 20 L a n g i
17 30 Huize
17.31 H I 1 v e
17.45 Huize
18.10 H 11 v e
18.16 H 11 v e
18.46 Huize
19.15 H i 1 v e
19 35 Wars
19.45 H u 1 Z i
13 november.
KRO. Morgenc»
VARA. OramofoonmuxlelM
KRO. Gramofoonplaten.
sum. VARA. Gramofoonmuxiefc,
KRO Se:
berg. Concert
r y. Orgel-recitaL
KRO. Uramoroonmuztek.
9 urn. AVRO. Kamer-orkest
KRO. Orgelconcert
s u m. VARA. Gramofoonmu*1ek«
KRO. Gramufoonmuzlek.
sum. VARA. Klein orkest.
KRO. Altviool-recital,
s u ra VARA. Gramofoonmuzlelc.
sum. VARA. OrgelspeL
KRO. Altviool-recital.
s m VARA: Klein orkest
i a u. Concert
KRO. Orkest
logen, Cursussen, enz,
sum. VARA. „Onze keuken",
sum. VARA. Voordrachten,
sum. AVRO. Indrukken uit Co*
17 00 Hulzen. KRO. Voor landbouwera
18.15 Hulzen. KRO. Albert Vogel: Welspre
kendheid.
18.40 Hilversum VARA: Z. Stokvis: Sovjet-
Rusland.
19.10 Hulzen. KRO. H. J. Donker: De Midder-
11.15 H I I v
11.45 H 1 1 v
14.00 H I 1
u m. VARA. Ooms Kees Ja
dwingen hetzij een prijszettingscontract te
veekenen, hetzij een rijksdaalder per honderd
kilo broodbloem extra te betalen, terwijl het
koopen van importbloem in verband met da
tarwe wet onmogelijk is.
EEN VEESYNDICAAT.
IN Tsjecho-Slowakye zal een vee-syndicaaÉ
opgericht worden.
Dit syndicaat zal den invoer van vee, vleesch,
boter, vet, caseïne in Tsjècho-Slowakije rege
len. Misschien zal ook de eierinvoer door dit
syndicaat geregeld worden.
Hoe druk het was.
Verschenen is than9 een rapport van den
Bond Westland over de 15 druiveneetgelegen-
heden. die in den afgeloopen zomer door den
Bond in het Westland zijn opengesteld.
Uit dit rapport blykt, dat byna S0.00Q
personen van deze dniiven-eetgelegenheden
gebruik hebben gemaakt, waarby 46.548 K.G,
druiven is geconsumeerd of meegenomen.
Er blykt een groot verschil te beslaan in
den gang van zaken by de verschillende ge*
legenheden. Het aantal bezoekers aan de
kweekeryen varieert van 10-100 per dag, cit
al naar de plaats waar de kweekery is gelegen
of de data. De gemiddelde hoeveelheid druiven
per kweekery verkocht varieert van 7-104
K.G. per dag. Vooral het bezoek aan de
kweekerijen op Zondag was zeer groot, en
bedraagt zelfs ruim tweemaal zooveel als op
dè andere dagen van de week.
Het aantal bezoekers aan de kweekeryen,
d.e des Zondags geopend waren, kan op
19.000 worden gesteld.
De hoeveelheden druiven, welke op verzoek
uit het Westland door de kweekers zyn er-
zonden, bedraagt 2402 K.G., hetgeen niet
groot kan worden genoemd.
Op een bepaalde kweekery zijn in 123 dagen
niet minder dan 18.000 bezoekers geweest die
12.800 K.G. druiven hebben afgenomen, terwyl
een andere kweekery in 117 dagen 10271 K.G.
verwerkte.
By deze gegevens moet nog worden opge
merkt, dat naast de officieel door Bond West
land ingestelde druiven-eetgelegenheden, ook
nog tal van andere kweekers hiertoe gelegen
heid gaven.
Als gevolg hiervan mogen deze officieele
cijfers wel ongeveer verdubbeld worden, zoodat
het aantal bezoekers aan de WestlanUsche
druiven-eetgelegenheden op pl.m. 150.000 ge
steld mag worden, met een afname van
100.000 K.G. druiven.
DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA
i de j
ietfi|
a Ia
nd»r
.n.'g
Het huis is verontreinigd door afgod9-
eldeu, zei .nj met luider slem. Voortaan
geen de Islam!
Zoo verscheen Mohammed in de S. Sophia
Verbuzing greep hem aan. Hij hield de
ugels in Laiig/.aaiu dwaalden zijn oogen
den vloer, naar de /alerijen, naar (ten
;en koepel, dat wonder in de archi-
ttuur.
Hier neem het zwaard, geef mij de
lots terug, beval hy.
En in een opwelling van geestvervoering
et lettende op de ongelukkigen die onder
hoeven van zijn paard geraakten, reed
voort- hief zich op in de stijgbeugels en
p luide; Weg met den afgodendienst! Weg
de Drieëenheid! Laat Christus plaats
aken voor den grootsten en laatsten der
roteten! Aan God, den eenigen God, wijd ik
it iiuisl
Duarop sloeg hij met z'jn knots tegen een
lil, zoodat zij dreunde. Nooit zullen de
"sen, zoo zij goeda Moslims zijn, verzuimen
aandacht der toeristen te vestigen op de
loote scheur, door dien knutsslag in den
ilaar teweeggebracht).
Zoo, geef mij thans mijn zwaard terug
roep don nmezin Achmet; Achmet met
e fluit in zijn keel.
Mohammeds stemming wisselde gewoon-
ik snel. Weer reed hij een eindje verder
n hield toen stand om de ruimte te over-
ieo. Ditmaal dacht hij klaarblijkelijk niet
aan het godshuis. Zijn gelaat drukte be
zorgdheid uit Hij zocht iemand' en reed zoo
langzaam voort dat de menschen op zij kon
den gaan en zijn gevolg hem kon inhalen.
Eindelijk ontdekte hij liet reeds halfyepiun
derde altaar op liet koor en reed er heen.
Zoo naderde hij het koperen hek,nu
was hij bij de poort., zijn gelaat veran
derde van uitdrukking, zijn oogen schitter
den- hij had graaf Corti herkend. Vlug
sprong hij uit het zadel en was met weinige
stappen bij hem.
Toen brak voor graaf Corti het pijnlijkste
oogenblik aan van geheel zijn veelbewogen
leven.
Het licht was nog sterk genoeg om hem
te vergunnen de gelieele kerk te overzien.
Zeer goed begrijpende wat het bazuinge
schal der herauten beteekende zag hij paunl
en ruiter binnenkomen; de houding en 'iet
geheele voorkomen van den man, alsook de
slag met de knots zeiden hem terstond dat
Mohammed gekomen was, Mohammed, zijn
tdeual van een vorstelijken held Een hui
vering ging hem door de leden, zijn gelaat
verbleekte. Tot op dat oogenblik hadden
angst on zorg voor de prinses hem zóó ge
heel ingenomen, dat hij niet eenmaal ge
dacht had aan de gevolgen der overeen
komst Thans schoten zij hem eensklaps 'e
binnen. Na haar beschermd te hebben voor
de woeste horden moest hij haar overgeven
aan zijn mededinger- moest hy yoor eeuwig
afstand van haar doen. Sterven zou hem
gemakkelijker gevallen zijn. Hij omklemde
zijn zwaard vaster, maar zijn hoofd zonk op
de borst en hij zag niets meer, totdat Mo
hammed voor hem stond.
Graaf Corti. waar is...
Toen zag Mohammed zijn gelaat
Och mijn arme Mirzal
Een stroom van woorden zou niet zoo
kiesch zijn medegevoel hebbèn kunnen uit
drukken als die veranderde stembuiging.
De Overwinnaar ontblootte zijn rechter
hand en stak ze den graaf toe, die door -lal
bewijs van vriendschap tot de werkelijk
heid teruggeroepen op de knieën zonk en de
hand aan zijn lippen bracht
Ik heb mijn woord gehouden, Heer, zei
hij nauw hoorbaar in het Turk'sch Hier is
zij op dey troon harer vaderen gezeten.
Ontvang haar uit mijn hand en laat mi
gaan.
Mijn arme Mirza! Wij Heten de be
slissing aan God over en Hij heeft beslist
Sta op en hoor mij.
Tot de pacha's zei hij op een toon van
gezag: Komt allen hier en verneemt wat ik
te zeggen heb.
Daarop naderde hij de prinses. Kalm en
waardig stond zij op en wilde nederknielen
maar Mohammed kwam naderbij «n belette
het haar.
Het Hof van den Sultan, gewoon aan
Slaafsche onderwerping in gevangenen- zag
met verbazing naar de Grieksclu? prinses,
zoo vorstelijk en rustig in haar geheele
houding.
Sta mij toe. Heer en zich tot haar
juffers wendende zeide zij: Dit is Sultan
Mohammed. Vragen wij hem ons naar onzen
rang te behandelen.
Allen knielden, en zij wilde dat voorbeeld
volgen, maar Mohammed voorkwam haar
nogmaals.
Uw hand, prinses, ik wensch u mijn
hulde te brengen.
Het gebeurt wel eens dat een windstoot
een klok in een koe|jel in beweging zet. zoo
dat zij begint te luiden, zoo ontwaakte bij
het aanschouwen van de vrouw die hij be
minde- omringd door zooveel jammer en
ellende, Mohammeds betere natuur en trilde
een snaar van medelijden en berouw bin
nemn hem. Niet dan met de uiterste krachts
inspanning bedwong hij zich, om niet neer
te knielen en zijn hartstocht lucht te geven
Maar in een kus, zij het ook slechts op de
hand, kan een wereld van liefde neergelegd
worden, en cl~t deed de jeugdige Overwin
naar.
Ik bid u ga weer zitten, vervolgde hij
Het heeft God behaagd, o dochter van een
Palaeologus- u als de laatste van uw geslacht
tot liet ïioofd van het Grieksche volk te
maken, en daar ik u een voorstel wensch
te doen, dat van groot belang is voor hen
en voor u, stel ik u voor mij van den troon
aan te hooren. Vóór alle dingen begreet ik u
als een vrije vrouw... vrij om te gaan of te
blijven, mijn voorslag af te slaan of aan te
nemen, warn een verdrag kan slechts ge
sloten worden door souvercinen. Verlangt
gij van hier te gaan, het zij zoo. Ik beloof u
een geleide over zee of te land voor u en
de uwen, uw hofdames- slavon, geheele be
zitting en de middelen z.ullen u gewaarborgd
word'n om overeenkomstig uw stand te
blijven leven.
.Voor uw goedheid Sultan Mohammed,
zal ik den Hemel smeeken u te beloonen.
Daar de God van uw geloof ook c
God is van het mijne, prinses Irene, zal ik
dankbaar zijn voor uw gebeden In de
tweede plaats smeek ik u hier te blijven en
ik vraug zulks met hei oog op uw eigen
geluk. In de nieuwe omstandighedou zult
gy u vreemd voelen en zoo gy van hier gj
zal er veel zijn dat tot het maken
vergelijkingen dringt tusschen het oude
liet nieuwe. De Arabieren hadden eenmaal
een wijs man, Hatim geheeten, u misschien
by name bekend (hier wierp hij een onder
zoekenden blik op haar door den sluier
verburgen gelaat) Hatim- een dichter, een
krijgsman, een geneeskundige, en hij liet
een spreuk na: kruiden voor koortsen, amu
letten voor tegenspoeden, bezigheden voor
droevige herinneringen. Mocht ooit blijken
dat de tijd onmachtig was om uw droefheid
te lenigen, dan zou ik bezigheid ter hulp
roepen. Begrijp mij wel. Het smart mij Kon-
stautinopel te moeten denken zonder inwo
ners of koophandel, zijn schoonheid in ver
val. zijn paleizen een woonplauts voor uilen
zijn haven zonder schepen, zijn kerken leeg
zijn heuvelen kaal. Wordt Konstantinopel
niet weder de hoofdstad van Europa en
Azië, dan zal de wil van God niet volbracht
worden, en die gedachte kan ik niet ver
dragen. Er zijn allerlei soorten van zonden-
onderling evenzeer verschillend als de blade
ren en grassen, zegt een derwlsch van mijn
volik; maar voor den eigenzinnige zal geen
genade zijn in den Grooten Dag. Nogmaals,
prinses, begrijp mij wel. Ik ben den Grieken
niet vijandig. Hun macht stond de mijne in
den weg en ik voerde oorlog met hen: maar
nu do ilemel tusschen hen on mij gericht
heeft, wensch ik hen terug te roepen. Naar
mij zullen zij echter niet hooren. Al roep
ik luide en herhaaldelijk- zij zullen hetgeen
hun in mijn naam is aangedaan blijven ge
denken. Hen weer op te richten is een edel
werk in knop. Is er een betrouwbare Griek
niet waarachtige liefde tot zijn volk in 't
hart, die mij kan helpen den knop tot bloora
te doen ontluiken? Zulk een man is er niet,
maar gij, prinses.... gij kunt hei doen. Dit
is het werk, dat ik u aanbied! Ik wil u op
dragen hen naar hun woonsteden terug te
brengen- zelfs deze ongelukkigen, die als ge
vangenen wegtrekken. Of hebt gij niet zóó
veel liefde voor hen? De godsdienst behoeft
u geen hinderpaal te zijn. In tegenwoordig
heid van deze mijn staatsministers zwejr ik
de godshuizen met u te zullm declen; de
helft zal voor de Christenen Mijven mo
andere helft zal voor de Most.nis zijn. an
beiden zullen vreedzaam mmst elkandec
oortleven. Dit wil ik o plecht.* verzegelen.
Twee voorwaarden echter stel Ik. dit huls
behoud ik voor mij, en de keus van een
Patriarch moet aan mijn goedi-euring on Jer-
worpen worden. Of hebt gij uw godsdienst
niet zóó lief?
De prinses had aandachtig geluisterd en
hii zweeg wilde i<i cntwov rvlen. maar
hy hief de hand op en riep: Nog niet- nog
niet! In verlang dat gij mijn voorslag rustig
overdenkt en daarenboven, ik heb u nog
een voorstel te doen dat u meer van nabij
raakt.. Hier in tegenwoordigheid van d«*ze
getuigen, vraag ik u, prinses Irene- nlechticr
ten huwelijk.
Mohammed boog eeer diep toen hü da*
gezegd had.
(Wordt YervolgdJ
