Dr.Colijn en Mr. Aalberse aan het woord VRIJDAG 11 NOVEMBER 1932 DERDE BLAD PAG. 9 Naar een Parlementair kabinet op rechtsche, breeder ol gewijzigde basis Gemengd Nieuws. Radio Nieuws. DE R1JKSBEGROOT1NG IN DE TWEEDE KAMER Wijziging der Winkelsluitingswet -Liberaal initiatief-voorstel OVERZICHT We zijn in een merkwaardige politieke lltuaiie uüiiguland. Kr ia een kulnnt t, waar soor niemand verantwoordelijkheid draagt of dragen wil.' Het zit. teelt Bonnnigen twijfelen er aan en bestaat geheet yuw Zigen rekening en zelfs de naaste politieke verwanten houden zich op een afstand. Wat zien we nu gebeuren? Dat achtereenvolgens viijz.-dem. en libe ralen komen verklaren allo vertrouwen in |iet kabinet te hebben verloren en niet on duidelijk doen uitkomen, dat ze het liever Vandaag dan morgen van don politiekeii aardbodem zien verdwijnen. ut de sue.- dein. wenschen behoevuu we niet te vragen. Al blijven ze aan den kant staan, ze zouden toch wel willen veranderen. Hebben ze niet fiun eigen idee van planmatige productie, dot Immers crisissen onmogelijk schijnt te maken? Helaas wil niemand er aan begin r pen om die zwevende mondwijsheid tot wer kelijkheid te maken. Ze vertrouwen het niet recht. Kn met reden. Want in hel sociuhsti- pclie plan met zijn zuiver rationalistisch en mechanisch karakter, kunnen de economi sche rampen nog veel grooter zijn dan on der hel gesmade kapitalisme. Crisissen zijn allerminst uitgesloten, gelijk door bevoegde schrijvers vuu socialistisclien huize is er kend. Zelfs worden de kansen daarop mei gering geacht. De volgzame niussa in do S.D.A.P-, die zich aan den schijn vergaapt, weet dat wel niet, maar anderen weten hel Wel en algemeen ontbreekt liet gelooi in der Socialistische plannenmakerij. Men laat ben met hun pupieren projecten ter zijde en zelf willen ze dal ook wel. Immers de politiek** propaganda overwoekert bij ben alles. Con structief werk doen Is geen reclame voor 'Je soc.-democralie. Kn daarom leven ze bij en van de critiek, maar daarom is er ook nie mand, die in ernst met hen in zee wil gaan, joudermijners ook als ze zijn van de parte- picntaire domociulie. Dat is hun Dinsdag door den lieer Mar- chant, Woensdag door' Mr. Knottenbelt en gisteren door de heeren Colijn en Aalberse duidelijk gezegd. Die allen kwamen le vens op voor een kluchtig gezag, waar Ue soc.-democratie in de practijk weinig van moet hebben. Als de overheid liet zegt en voorschrijft boe zij het hebben wil, verzetten do roode heeren zich °P allerlei wijzen en meermalen in de meest ongekuischte vor men. e We zien hier zekere coïncidentie, die in den loop der debatten eenig meerder relief heeft gekregen. Niet zoozeer door tiet opval- londe feit, dal de leider der vrijz.-dein. zich 'ditmaal niet aan een onlwapeningsrocs te buiten ging, zeer gemutïgd was en wat al te duidelijk eigen mmistrabiliteit in het licht •telde. Meer diepte kreeg het politieke tooneel vooral gisteren en wel door de het debat beheerschcnde zuer belangrijke redevoeriii- ■gen van Dr. Colijn cn Mr. Aalberse. Nu zij hebben gesproken mag men wel Bijzeggen, dat in de Kamer een sterk verlan- ■^jen leeft óm aan de extra-parlementaire ka binetten een eind te maken. D. w. z, niet opnieuw met zulk een onverantwoordelijk kabinet, waarbij de Kamer vrijwel allen in vloed inboet, in zee te gaan. Ter rechterzijde ibcataat uit den aard der zaak zekere voor keur voor een principieel rechtach kabinet, steunende op oen rechtsche meerderheid. Kr i va,is echter ook een open oog voor de feitelijke omstandigheden cn verhoudingen, die alge meens samenwerking aanbevelenswaardig 1-OürJoen schijnen, niet het minst ook om de f 1.0(giootc gevaren, die in den huidigen toestand pjyrsrhuileu voor hem, die oog heeft voor de 'ontbindende krachten, die werken en de verwilderende geesten, die zich trachten te doen gelden. Daarop is door den heer Colijn f l.O0°P zeer voortreffelijke wijze gewezen. We moeien terug naar de parlementaire democratie, zeide de heer Colijn uan hel slot 1.00van zijn goedgebouwde, heldere, construc tieve en met grooie aandacht aangeboorde rede, waarmee de leider der H K. fractie l,O0]ater zijn groote instemming betuigde. Be hoefte is er aan een kabinet, dut niet bang »9„4e om te doen wat noodig is en den moed 2,<meeft om verantwoordelijkheid Ie dragen Immers onze finuncieele positie is in werke- 7.50,11] k hei d veel slechter dan het Kabinet nog deed uitkomen. De saneering van spoorweg bedrijf en spoorwegpensioenfondsen, waar mee efikelc honderden miliiocnen gemoeid zijn, worül op den achtergrond gehouden en evenzeer de afschrijving op den woning bouw. in verzuim werd het kabinet voorts gesteld, omdat bel de Zuiderzee-inpoldering l,50wenschl stop te zetten. Indien economisch en met liet oug op de werkloosheid iels noo dig is, dan i. liet voortzetting der Zuiderzee werken. Daarmee was ook de heer Aulberse hot eens, zoodat te verwachten is, dal up dit blz.)punt minister Reymer conflict met de Ka mer zal krijgen. Maar dat komt later we! aan de orde ""■Thaos was vooral van belang bet slot van depde rede van Mr. Aalberse. Vruchtbare recht sche samenwerking van de rechterzijde lokt hem aaji; zij heeft groule beginselen gemeen N— bij verschil in godsdienstig-kerkelijk op zicht die ten licht zijn op de donkere vvegen van de onbekende, moeilijke tue komst, die ons wacht De samenwerking eener parlementaire meerderheid kun ecli- Iter, zoo noodig, ook op breeder of andere basis gevonden worden, zoo werd verklaard. Wanneer we vragen wat deze laatste wooi den beteekuncn, dun meeneu we ze zo» te mogen uitleggen, «lat een verlenging van het rechtsche front niot A priori wordt algowe- zen, maar ook wordt de mogelijkheid ver ondersteld, dat de overeenstemming in prac- tische aangelegenheden ter rechterzijde niet met allen te verkrijgen is In dit laatste ge val zou een groepen daar afvallen, maar dan zou op andere wijze kunnen worden re- tracht de voor een parlementair kabinet noodzakelijko parlementaire meerderheid tc vormen. Uit den aard der zaak wordt de basis voor samenwerking in dat geval eenigszins anders dan wanneer uitsluitend een zuiver rechtsche samenwerking tot stand zou komen. Het program za' zake lijker kunnen zijn, en in ieder geval blij vu zaken van principieolon aard, die dus raken de christelijke politieke opvattingen, onaan getast. Hier komt dus samenwerking over een breed front in hel verschiet En de roc- ii democraten? Kunnen die er ook bij? Hier Omtrent gaf de heer Aalberse bescheid in den vorm van een Fransch spreekwoord: le si hm re aussi est uue opinion. Zwijgen over is ook een opinie, tn. a. w. daar praal ik niet eens meer over, dat is uilgoslotoii omdat zij zich op huugst eenzijdige wijze in dienst stellen van groepsbelangen cn door hun denkbeelden alle samenwerking onmo gelijk maken. Zij stellen zich zult met hun vergiltigurden klassenstrijd in een uilzonnc- ringspositie en tegenover de algemeene volksbelangen. i behoeft de uitspraak van den beer Aalberse op dit punt niet onduidelijk ie worden geacht, maai tevens schiep het slot zijner rede een interessante situatie, waar over wellicht bij de replieken nog wel eeuig licht zal opgaan. We zijn benieuwd hoe men ter linkerzijde zal reageeren op de beide grooie redevoenu gen van gisteren, waarvan die van den lieer Colijn, waarin ook de warme, geestelijke toon te beluisteren viel, in groote, sobere lijnen bet kader aunguf, waarbinnen de toe komstige politieke werkzaamheid zul moe ten vallen. Voor 't oogenblik nog alleen dit: van een Kamerontbinding, waarvan sommigen schij nen te hebben gedroomd, komt niets, Geluk kig maar. Immers groote verwarring zou litil gevolg zijn en roekeloos ware liet ook om iri de komende maanden een situatie te schep pen, waarbij we in een tijd van gruolen nood zouden zitten met een lot machteloos beid gedoemde regeering. Overigens valt te melden een rede van don heer Langinan ter bestrijding van den heer Peerebooin. waaraan niemand ecnige aan dacht schonk en een financieel betoog van den heer KI es kens identiek met dat, waar mee hij bij liet opeenlen-oniwerp Ue Kamer langdurig beeft opgehouden. De liberale fractie beeft een voorstel tol wijziging der Winkelsluitingswet ingediend. Meer vrijheid wordt begeerd. Een verkie- zingsgebaar? Men weet immers, dat dn Re geering met een onderzoek bezig is cn weet niet, dat zij voornemens is niets te doen. VERSLAG Na de opening der vergadering diende de 'er Boon (lib.) een wetsvoorstel In tot wijzi ging der Winkelsluitingswet Hiervoor zie men J rubriek Binnenland- Voortgezet werden daarna de Algemeene Be- Bcliouwlngen over de KUkabegrooting 1933. REDE DR. H. COLIJN De heer COLIJN (a.r.) kon niet volgen dege nen. die In het werk van het Kabinet niets dan kwaads zagen. Het Kabinet Is er nog. a«n- vaardt een discussie over zün beleid en daaruit moet woiden afgeleid, dat het zich na het conflict, dat gedreigd heeft In slaat acht aan Dr. H. COLIJN de Kamer voorstellen te doen. waarvoor het eent een meerderheid m kunnen vinden. Over het rapport-Weiter, een verdienstelijk 1 vIos aan de Regeering, zou nle» worden ge sproken. Thans een balans op te maken van het werk van het Kabinet, schijnt niet geheel In over eenstemming met de extra-p&rienieniaire posl tie er van. Het Kabinet beschouwt zich als noodhulp, nu de parlementaire democratie niet normaal functioneert. Dit feit dringt tot mutlglng en vooral ook nu het Kabinet onder zeer moeilijke omstandigheden 't bewind inoet —jaren Critiek op het beleid za) niet worden ge oefend; maar dut beteekent niet volkomen In stemming. Er wils aanleiding vaak voor In stemming. maar meermalen waren er ook ern ellge bezwaren. Intusachen het goede over- hec-rschf Hel Kabinet te gaan verdedigen heeft weinig polltleken zin, omdat hut niet den Inzet zal vormen *an dpn electoraten strUd Meer betee- kcnls heeft het om ons bozig te houden met wat na d« verkiezingen moet geschieden. Over de financiën zal een ander antl-rev. lid spreken. De heer Col(jn bepaalde zich er toe, te ounstatnoren. dat de financieele toestand veel slechter Is dan uit de Mlllloenennota blijkt Zzwijgt van den grooten achterstand In de afschrijvingen op de spoorwegen (22'J mllllnnn hterstand). van het gut In het Pensioenfonds in het spoorweg-personeel (231) mlllioen) en in de noodznkelilkhcld van afschiüving op "t In den wonltibouw gestoken kapitaal. Vooral "t tweede vervult met eenlge zorg en kan niet zoo blijven. Dut de gulden dagen van voorheen weer spoe dig zullen terugkeeren. Is niet aan te nemen, ul dotti sommigen het wel zoo voorkomen. Reed.s 10 Jaar geleden waren we op weg naar lager niveau; deze gang Is tfidellfk onderbroken door een meer dan roekelooze credlel-lnflutin. Wo hebben ln menig opzicht te doen mot een struotureele crisis West-Europa Is lang geweest het groote warenhuis voor heel de wereld In 1914 Is In lat geb'ed de deur op slot gegaan; daarna Is de IndUitileele capaciteit van Amerika en hot Oosten zich s'erk gaan ontwikkelen Na don oorlog *vas er een enorme Industrleele over capaciteit De staUn bebbon toen getracht te behcuden, wat ze padden. Dat heeft tot onmo gelijke toestanden geleld. Er za. duurzaam mte moeten wi d«n geiekond. dat de uitvoer- mogelijkheden vs.; fipw veel kleiner zün dan voor den oorlog. Ook mouk-ii isxsnen met 't blijvend wegvallen van een dol van onzen export Dat geldt met name voor onze bodemproduc- _-n on ook voor onzen handel. Dit Kabinet en zün opvolger ml het uiterste moeion doen om bestaande handels-belemmeringen zooveel mogelijk uit den weg to ruimen. Dnarbü moet niet uitsluitend worden gelet op.wal anderen doen, maar ook dienen we te bedenken, dat in de toekomst wie bü ons niet koupen kan, ook niet h|j ons vorkoopen kan. We steunen thans vrijwel alles wat voor steun in aanmerking komt tot behoud van den legenwoordigen toestand Is dat juist? Moet n;et veol moer gerekend met toekomstige af zetmogelijkheden en het beleid gericht worden op de noudzukelllke omvorming van ons nomlsch leven, met name van onzen bodem cultuur? Aandacht moet ook geschonken aan de ver houding tusschen TndiHche en Nederlandse-li- bi-langen. Vuuispued In Indic beteekent ooi» welvaart voor Nederland. We moeten veel meer optreden "Is een empire vun 70 mlllioen zielen en niet als land met 8 mlllioen. In de economische politiek moeten de ver schillende volksbelangen ernstig tegen elkaar worden afgewogen. Velen overschatten het vermogen van den nlcts-bezlttc-nde staat, dien zU uls een on put lelijke bron beschouwen. We moeion niet imn de eene groep alles geven en vour onderen bv. de schippers, niets meer overhouden. Steun mag ook niet den eeiwrt bedrUfsvorm sterken ten koste van andere vormen. Er moet In deze dingen sociale gerechtig heid zlln. evenals bil bezuinigingen, loonsver lagingen. werkloozensteun. enz. Het guheele volk moot zoo goed mogelijk door de moeilijke lilden hoen. Daartoe la noodig een wederzijdsch begrijpen van de verschillende groepen In ons volksleven en leder moet begrlipen, dat niemand doze crisis doorkomt zunder er iets van te voelen Wat de moreele zijde van de crisis betreft wees de heer Colijn er op. dat in meor- deihela de minder goede eigenschappen meer geprononceerd tot openbaring komen. In lede- len kring valt zulk een verzwakking van het n.menie weerstandsvermogen te conetatceren Up oorznken daarvan zun ten deele ook vun al - ineenen aaid. Naar onze onderwlJs-ultgnven gemeten behoorden we aan de spits te staan In moreele kracht tot hel diagen vun don tegen spoed. Allo vooruitgang moet wortelen In sterke geustelllku factoren, anders gaat het weer In moeilijke tijden noar beneden. Alleen een gees telijk slork volk, dut Zijn lot weet te stellen In handen van een UoddtHJk Vader, kan alles dragen en alles te hoven komen. ontbreken die geestelijk-zedelijke eigenschap pen. don woidt het volk licht door allerlei vulsella leuzen gegrepen en meegevoerd. In dit verband werd de cumnlatle besproken Er ztln enkele misstanden. Maar op dit terrein liggen toch ook voetangels en klem men. Maatregelen, die paitUen of bestuursorga nen aan banden zouden willen leggen, kunnen niet rekenen op den steun van den heer Colltn Ieder bestuur moei op eigen terrein maat regelen neinen. Indien deze noodig z(|n, na wat In 1022 de heer de üeur en In 1925 de heer Collin zelf heeft gedaan Ook la het bedenkelijk, dat van volksvertegenwoordigers loop jongens van kiezers worden gomaaltt. Dat Is een aanslag op ge zonde democratische beginselen. Er zün allerlei moreel bedenkelijke verschijn selen In on* volksleven. B v het boek der Wibauts. dat gevaren oproept voor gezin, maatschappil, staat en gezag. Het boek Is niet oorspronk«IUk muur uitwerking van de beginselen der Klini sche revolutie, met huur valsch vrüheldshegrlp Het ondergraaft de christelijke grondslagen voor "t gezin; het legt den bjjl aan den wortel van hei gezinsleven. Afnemend is ook de eerbied voor de Overheid. De Overheid moet zelf bedenken, dat revolu tionaire omwentelingen niet door kleine con cessies kunnen worden afgekocht. De Overheid heeft een eigen recht, ontleend aan Gods eou- vcrelnlteit. ZU alleen heeft In de politieke sfeer hel gezag te handhaven. De marsch naar Rome was alleen mogelük. omdat de Overheid het gezag niet wist te handhaven. Met de godsdienstige ontwikkeling van het volk heeft de Overheid zich niet in te laten, maar wel heeft ze de chr. grondslagen van "t volksleven te beschermen, voor zoover ze dnt kan en de mogelijkheid daartoe ligt binnen de grenzen van haar rechLstitak. Aun al d«ze dingen moet volle aandacht ge schonken worden. De werkloosheid Ie het voornaamste probleem, dat onze aan dacht vrongt- Een achtste van ons volk leeft op de giens van bestaansmogelijkheden en wordt bedielgd door groeiende gevaren voor muieele degeneratie. Indien deze toestand lang duurt. Met steun Is dit vraagstuk niet op te lossen. Er Is geen zekerheid, dat we Juarlüks 151) mll lioen voor dien steun kunnen bl(j\en uilgeven. Ook de heer Albarda kan dut niet. Noodig Is uitbreiding van de werkgelegen heid. al zul de werkloosheid nooit goheel zlln weg te nemen, vooral niet als de structureels economische wüzlgingen haar beslag krijgen. We behoeven nieuwe wt-rkgelegenheld. Door uitbreiding van Industrieel vermogen komen we er niet. De bestaande capaciteit Is voorloopig nog ruim voldoende; aan uitbrei ding zal weinig behoefte zijn. Maar wat dun? Noodig Is hei scheppen van nieuwe werkgele genheid. In de eerste plaats door vergrootlug •an ons bodemoppervlak. Daarom wordt aan gedrongen op voortzetting der Zuiderzee inpoldering Dnt kost geld. maar veel meer schrikken af de tientallen nilllloenen. die voor werkloozen steun moeien worden uitgegeven. Is een Inpoldering voltooid, dan ontstaat een wei kgelugenheid. ucht- a tienmual grooter dun die er «1 was. Met ernst werd gevraagd 2 mll lioen uit te trekken uls eersten teimUn voor voortzetting vun de Zuiderzee-inpolderlng. Tenslotte wenschen voor de toekomst. Na de verkiezingen dus. Dat sluit ln, dat we aannemen dat er voor de verkiezingen geen ongelukken gebeuren en de mlnlste.r van Financiën aan 't werk blüft. De antl-rev. willen daaraan mee werken, zuolung hun dit niet onmogelijk ge maakt wordt. De antl-rev. wenschen herstel van de normale werking van het parlementaire stelsel. Vooral In dezen tUd Is een extra-parlemen- tuIr Kabinet een gewaagd experiment. Blijkt een normaal Kabinet onmogelijk, dan zal de toestand nader onder de ougen worden gezien. De toestund vun nu levert grooto be zwaren op. Hoe het ook ga we hopen, dat het volgend Kabinet den weg terug zal wijzen nuur de parlementaire democratic, niet bang »U om te doen wat noodig Is en moed toont om verantwoordelijkheid te dragen Want wat we nu hebben te doen, Is niet meer dun een beginsel der smarten, van hetgeen ons t' wachten slaat. 3fr. P. J. M. AALBERSE paard te gaan met prijsdaling Dan bl tl ft de koopkracht dor arbeiders onverzwakt, maar toenemen doet ze ook niet. Loonsverlaging dit mag echter niet worden vergeten gaat in den regel gepaard met vermindering van het prestatievermogen van den urbelder. Het rapport-Welter Is eigenlijk een hulde aan het vroeger hier te lande gevoerde beleid. Het wtfst erop. dat er haast niets nf kan- «uiers kan slechts weinig bezuinigd worden 1 J kan dus vroeger niet met geld zün gesmeten Inmiddels had de heer Aalberse eerbied voor het vele werk. door deze commissie verricht In het belang van ons volk. hoe ondankbaar de taak der commissie ook Is geweest. De Rugeerlng staat thans voor de ontzag- lüke taak. een tekort van 150 mlllioen te moeten wegw>'iken Door bezuiniging en door verster king der middelen. Bezuiniging is een moellük en onaangenaam werk. voor de liegeering en voor het Parlement, vrees voor den kiezer Is voor de Parlementsleden het beginsel dei onwijsheid. Echter vertrouwde mr Aalberse. dnt liet Nederlnndsche parlementaire stelsel nog gezond Is en sterk. HU betreurde, dat over het algemeen van subsidies een bepnald percentage wordt afge nomen en hoopte, dat de regeering In overleg mei de Kamer In bepaalde gevallen eenlge mliritatle zal toepassen. Vermind-rlng van het aantal ambtenaren Is het ellendigste geweest, dat hü zün leven heeft medegemaakt en nog meer zou het dit zün In dezen tUd van werkloosheid. Wat do snlarleerlng der rellgleuse onder- wüzers betreft de heer Albarda wilde ge lijk loon voor gelUke prestal le. doch week daar van Inter weer af ten aanzien van genoemde onderwijzers. Ontkend werd. dat de loonpn der religieuzen, gelük aan ongehuwde leekenon- derwUzers. Iets te maken zouden hebben met een algemeene salarisverlaging. Het cumulatie vraagstuk Is op demagogische wüze onder het volk gebracht, maar het kan onderzocht worden Het valt spr, op. dat de meeste nieuwe heffin gen die vorgesteld worden, van tüdelüken aard zlln. Wanneer de lijd echter beter wordt, zal mopten worden nagegaan of een betere ver- deellng der lasten niet gewenscht Is. Fiscale monopolies ozöals de heer Albarda wenscht, lelden tot machtsmisbruik. Wat de economische politiek betreft, werd hulde gebracht aan minister Verschuur die voor een schier bovenmenschelüke taak Is ge steld. De heer Aalberse Is ten hoogste ongerust over de enorme daling der loorien In den land- houw. Deze loonen ziin veelal gedaald beneden een rechtvaardig peil. Hü vraagt zich nf of uan steunmaatregelen niet de elsch van mlnl- niumlooncn moet worden verbonden Ten aan zien vnn de binnenschippers sloot hü zich nnn l»ü den heer Duymaer van Twist HU hoopte, d-'t de Regeering bereid zal zlln, de werklo zenkassen te blüven steunen zooveel dat kan. Met Instemming was gezien, dat de normen voor werkloozensteun niet worden verlaagd Wat de werkverschaffing betreft, had mr. Aalberse den Indruk, dat hier en daar deze nog veel meer demoraliseerend werkt dan 't geven van steun De Zuiderzeewerken zün een goed object voor werkverruiming. Het aantal werkloozen. dat door Invoering der (0-urlge arbeidsweek te werkgesteld zou kunnen worden, is niet groot, dnar ln vele bedrijven reeds minder dun 18 uur gewerkt wordt. In leder geval zouden da loonen dan gewijzigd moeten worden Een reorganisatie der departementale Indee- ng zou door het Kabinet kunnen "worden voorbereid. Het telegram naar NUverdal la een fout ge weest en gelukkig door den betrokken minis- ter erkend. Dose kwestie had niet bulten den mintstei om mogen worden behandeld door een ambtenaar. Men ziet; uitbreiding van de staats taak leidt tot toeneming vun de macht der REDE MR. P. J. M. AALBERSE r AALBERSE (r.k.) noemde den polltleken toestand onveranderd' we hebben nog steeds een extra-parlementnlr Kabinet Dat maakt In erlslstlld de verhoudingen moeilijk Toch moe* hel Kabinet «.ooveel mogelük worden gesteund j ril staan wc er vrüer en onafhapkelUkor tegen over dan tegenover een normaal Kabinet. Ook de heer Aulberse zag de crisis als een constructieve crisis Vaii verbetering In den toestund la nog n'ets te bespeuren; werkloos- held. tnrlefniuren. dumping. Internationale con- nnrrentle, afsluiting van markten en loonsver- Ingingen zlln nog aan de orde van den dag. Hoe kan men dun spoedige verbetering ver- Vele arbeiders en arbelderslolders schUncn nog beil te zien ln de koopkracht-theorie. ZU is onjuist Alleen loonsverhooglng als ge volg van luonende productie heeft beteekems. Aud<-rs Is zü een voini vun Inflatie. Muar ook algemeene loonsverlaging Is geen middel om de crls'.s op te lospen Belde redeneerlngen zlln to Imollstlsch bU ons geconipliceeide economi sche levon. Een algemeene loonsverlaging kun diepe gevolgen hebben. Doch ze behoort go- de algemeene politiek nmrkte de heer Aalberse op. dut de motie bü hèt opcenten-ontwerp niet de beteekonls had van ..uitstel van executie". De bedoeling was tüd te maken voor een mogelüke oplossing "t Omwerp had kunnen zün gewllzlgd of aange vuld. er kon Iets worden gevonden bv. In ver hooging van een bestaande belasting of wel maar dnt zou weinig mooi zün men zou 't op lecnlng kunnen luten aankomen De heer Merchant zug al een nieuw Kabinet; Jammet, dat hu de samenstelling niet meedeelde Een Kabinetscrisis zou allicht tot Kamerontbinding lelden. Gren- zenlooze verwarring zou daarvan het gevolg zün. Het meesi brute eigenbelang zou hoogtU vieren en te vreozen zou zijn een aanvvus voor de uitersten. Het beste ware om een middel te vinden. In overleg tusschen Kumer en Kabi net. dut de moeliykheden van het oogenblik oplost De komende parlementaire periode zal zeer moellük zün Slechts langzaam zal het herstel guun uit do wereldcrisis. We zullen ons moeien bezinnen en de dingen In hel licht der eeuwig heid zien. Sociale rechtvaardigheid en social»» liefde hebben we na te streven. Dut zal moeten geschieden ln samenwerking met anderen, speciaal met hen, die voor het staatsbestuur dezelfde groote beginselen belUden, uls de katholieken. Het zün die groote beginselen, die ons ten licht zün op donkere toekomst wegen. Vertrouwensvolle samenwerking zal gepuurd moeten gaan met het zoeken van overeenstem ming In practlsche aangelegenheden. Willen we een parlementair kabinet, dan moet er zün een parlementaire meerderheid, des noods op breeder oi andere basis dan Is het verleden. De R.IC. wllzen zulk een samenwerking, mits zü vruchtbaar kun zün. niet A priori af. Wat samenwerking met de sue dt'm. belieft; zegt de heer Aalberse; het stil zwijgen dua.rover la pok een meening. Overige redevoeringen De heer LANGMAN (c.h.) was aanvankelük onversluaiibuur. HU betoogde, dat reorganisatie van de Ned. Herv. Kerk niet in du ei-rste pluuta taak Is van den staat. Vandaar maakte hü een overgung nuur de godslastering. Onze nationale liislellliigi-n mogen niet worden ontchrlslelükt Als hel komt tol belasting op goederen til de dyode hand, kuni.un de instellingen der Herv Kerk niet in een uitzonderingspositie worden geplaatst Gevraagd werd om sterker dogressle bü de salarisverlaging en toeslag voor loonen In land- en tuinbouw. Met den heer KLESKENS (r k.) kwamen we Weer In d« financieele beschouwingen. Onze staatsschuld bedraagt 2Ife milliard en we betalen bijna lüü inlllolcn aan rente. Kun nen we converleeren? Gemeend werd van wel: zell'8 werd als lentelype pet. mogelük geacht. We kunnen dan besnaren 7.3 mlllioen. Met behulp van de Ned. Bank zou de conversie waarachUniyk wel A priori kunnen geschieden Als nieuwe belastingbron verd een weelde- verteringsbelustlng genoemd. De opbrengst werd zeei ruim gesehut. Noodzakelüke levens behoeften zouden vrügesteld moeten worden. Nieuwe lasten moeten niet op de Indostri»» wc.rden gelegd: daarom geen zwaarder belas ting van de inbak. l»aardour worden loonen en de kwaliteit der sigaren bedreigd. Een couponbelasting werd onbillük geacht Gaat men er toe over. dan behooren ook ander» kapltu tl-inkomstcn te worden betast. Voor belasting op goederen In de doode hand Is geen rechtsgrond aartwez'g en een heffiug In eons Is «rüwel onmogelüL t- achten. De verhooging van opcenten op de Gemeente fondsbelasting, mankt dlo heffing zoo enorm, dnt men de groote Inkomens over de gren9 Jnngl Vele gemeenten zitten financieel moellük. vooral ook door de enorme crlslslasten. Voor zieningen zün noodzakelük door herziening der Verhoudingswet en om te beginnen de bUdragen ln de werjiloi'sheldsvoorzlenlngen te verhoogen. Heden Is het eerst de heer de Visser aan hel woord. DE FANTASIE VAN GRETCHEN Een villabewoner te BuaBum riep 'a avonds de hul0 der politie in, wijl het lü-jarige Duit- sche dienstmeisje, dat verlof had gekregen om naar den tandarts te gaan, nog niet was te ruggekeerd en ook niet bij den tandarts was geweest. Tegen 1 uur 's nachts kwam het meisje huilende thuis. Zij vertelde, op de Hee- renstraat te zijn aangerand door twee man nen, die haar met chloroform bewusteloos hadden gemaakt en daarop in een auto ge trokken hadden. Zy was bijgekomen in een droge sloot en had toen om hulp geroepen. Een motorfietsrijder had haar op zijn duo ge nomen en na een langen tocht door dorpen, die zij niet kende, was zy bij den Gooischen Boer afgezet, van waar zy te voet naar de nabij gelegen woning was gegaan. Achteraf bleek, dat Gretchen een motorrit had gemaakt met een motorist. „PRETTIGE" VERHOUDINGEN Te Heesch by Oss (N.-Br.) heersrhen „pret tige" verhoudingen tusschen den burgemees ter en de raadsleden, wat o.a- blijken kan uit de volgende „discussie" in den gemeenteraad: Het lid Van der Heyden heeft bij geruchte gehoord, dat de burgemeester van plan is een krankzinnige uit de gemeente in een Belgisch gesticht te doen plaatsen, daar de verpleeg- kosten aldaar minder zijn dan in een soort gelijke instelling hier te lande. Het lid Van der Ven Interrumpeert: ..Als er gokken naar Bplgië gos'.uurd moeten wor den, dan moet u (de burgemeester) de eerste maar ziin, want u bent de grootste gek". De voorzitter wil op dit onbeschofte gezeg de niet ingaan en sluit hierna de vergade ring, EEN LASTIGE „VORST" Mr. Leufkens, de „vorst van Geleen", heeft een brief gericht aan den kantonrechter van Heeilen. Duarin zegt hy o.a., dat de graaf de Marchant et d'Ansembourg, burgemeester, wonende te Amstenrade, een hem, Leufkens, toebehoorend landgoed zonder eenig recht of titel gebruikt en exploiteert, waardoor ver zoeker veel schade heeft geleden, welke graaf de Marchant et d'Ansembourg voormeld ver plicht is hem te vergoeden. Deze schade wordt door verzoeker gesteld op f 200. Verder schryft hy, langer dan drie |aar ln zyn levensonderhoud en dat van zy'n gezin niet te hebben kunnen voorzien, doordat de raad van toezicht en discipline der orde van advoenten te Maastrcht zich zonder eenigen grond is blijven verzetten tegen zijn toelating als advocaat en procureur bij de rechtbank al daar, Dientengevolge is mr- Leufkens niet in staat tot betaling van de kosten, voor de in te stellen procedure vereischt. Derhalve ver zoekt hy kosteloos te mogen procedeeren. DE INBRAKEN TE LEIMUIDEN Tnzake de arrestatie van den Inbreker te Lisse, die ook te Leimuiden en Rijnsater- woude eenige inbraken op zijn geweten heeft, zij gemeld, dat deze in die plaatsen met groote brutaliteit te werk is gegaan. Bij verschillende personen werden door hom des nachts deuren geforceerd of ruiten in geslagen, terwijl hij bij een zijner slacht offers f25 eischte. een kruik met jenever meenam en des nachts bij diverse huisge zinnen opschudding veroorzaakte. Dank zij de groote activiteit van de poli tie in de verschillende door hem bezochte ge meenten. is het gelukt hein veilig achter slot en grendel te brongen. DOORBRAAK VAN DE OUDE WÏPPER. STUW IN DE SCHIPBEEK. Nadat het na lang tobben gelukt was een opening te krygen in den kistdam door de Schipbeek ter hoogte van Bathmen (Ov.) boven de gebouwde nieuwe stuw kreeg de nog aanwezige oude stuw het gistermorgen zoo hnrd te verantwoorden, dat met een hevige knal te omstreeks 4 uur plotseling een instor ting plaats vond. Met donderend geraas stortte zich nu de afkomende watermassa in het ongeveer drie meter lager liggende bassin, waarin de nieuwe stuw, die nog niet in gebruik was genomen, is gebouwd. Een houten damwand, die ver derop in den benedenloop was aangebracht ter geleidelijke doorloting van het afkomende water, bezweek nu ook vrijwel onder den waterdruk. Stutpalen benedenstrooms en staalkabels bovenstrooms knapten als lucifers en naaigaren door, waarna de houten keer- wand met razende snelheid wegdreef ln de richting Bathmen. Ongeveer 1 K,M. beneden de stuwwerken sloeir daarna een landhoofd weg van de Temminksbrug. Dicht by de ge bouwde stuw stond een tijdelyke woning van den aannemer. Overhaast moest deze met zijn gezin en inboedel het houten verblijf ontrui men daar groote massa's afbrokkelende grond gevaar deden ontstaan voor wegspoelin^ van de woning, die reeds tot onder den vloer en voordeur was ondermijnd. Alles is zonder persoonlijke ongelukken afgeloopen en ook de beschoeiing van de beek heeft betrckkelyk weinig geleden, ondanks het feit dat het water boven den oorspronke'yken kisld im in enkele uren tyds ongeveer 1.80 M. was ue- vallen. Het water uit het overstroomde gebied in de gemeenten Bathmen en Holten loopt thans met groote snelheid boven de stuwwerken, via de oude Schipbeek, terug naar de vergraven Schipbeek, waardoor de lunderyen, die oorspronkelijk onder water waren geloopen, nu weer watervrjj worden. VRIJDAG 11 NOVEMBER. Concerten, enz. IS.15 Hilversum. VARA. Orgelspel. 19.00 H t 1 v e r a u tn VARA. Orgelspel. 19 15 Hilversum. VARA. De Flierefluiter*, 19 35 Warschau Concert. 20 00 Hulzen. NCRV Orgelconcert. 20.20 Londen I(. B.B.C.-orkesL 2(1.30 Hilversum. Vl'RO Concert. 20.40 Kalundborg. Plena-soil. 21.30 Hulzen. NCRV. Orkest. 21.30 Hilversum. VPIto. Concert 23-00 Huizen. NCRV. Uramofuunmuzlek. 23.30 Hilversum. VARA. Gremofoonmuzlek* Lezingen. Cursussen, enz. IS 00 H u 11 e n. NCRV. Handenarbeid. 18 30 Hulzen. NCRV. A. J. Herwig: Vrucht" booinen. 18 40 Hilversum. VARA Sovjet-Rusland. ;9(10 Huizen. NCItV. LI tem Ir halfuurtje. 20.01 Hilversum. VPRO. Nieuwere Kerkge schiedenis. 20.30 Hilversum. VPRO. Herdenking Wa penstilstand. 21.00 H I I v e r u m. VPRO. Prof. Dr. O. J. Het ring: Wapenstilstand of vredel 21.00 Hulzen. K. D. Koning: Sint Maarten, 22.15 Hilversum. VPRO. Vredes-poëzle. Politie- en Persberichte* 19.30 Huizen. NCRV Politieberichten. 22.00 Hilversum. Vl'RO. Persberichten. 22.05 Hilversum. VPRO. Persberichten. 82.15 Hulzen. NCRV. Persberichten. ZATEIIDAG 12 NOVEMBER. Concerten, «na* 8.00 Hulzen. KRO. Morgenconcert. Snu Hilversum. VARA GramofoonmufleKi 10.00 Huizen. KRO. Grantofoonmuziek. 11.2" Kalundbvrg. StrUkorkest. 12.00 Hilversum. VARA. Klein orkeet. 12.15 Hulzen. KRO. Sextet 12.20 Langenberg. Concert. 14.15 H I 1 v e r a u m. VARA Gramofoonmuziek. 15.10 Hilversum. VARA. De Notenkrakers. 15.50 Daventry. Tango-orkest. 15.00 Huizen. KRO. Gramofoonmuziek. 15 20 Langenberg. Vei-perconcert. 16.50 Hilversum. VARA. Volksliederen. 17 05 Daventry. Orgelconcert 17.30 Hulzen. KRO. Grumofuonmuxlek. 18 00 Hilversum. VARA. Gronlngsch progr. 18 35 Hilversum. VARA. Gramofoonmuziek, IS.40 Hulzen KRO. Gramofoonmuslek. 10 2" Warschau f*opiili»lr concert. 19 20 Kalundborg. Oude Frnnachc muziek, 19 3" Hilversum VARA. Grasnofoonmusiek. 19.46 Hulzen. KRO. Gramofoonmuziek. Lezingen, Cursussen enz. 17.40 H 11 v e r s u m. VARA. Literair overzicht 18.20 Huizen. KRO. Weekoverzicht. Kerkdiensten, enz. 10.00 Hllveraum. VPRO. Morgenwüdlng. Kinderuurtjes, «dl 14.30 Huizen. KRO. Kinderuurtje. Politie- en Persberichte* 12 00 Hulzen. KRO. Politieberichten. 19.30 Hulzen. KRO. Politieberichten. 20 JAAR LANG KHEUMATISCHE PLJNEN Sinds 1930 verdwenen Deze arme man moet wel een record heb ben behaald in het lijden. Hij zegt o.a: „Van 1910 tot 1930 dat is dus twintig jaar heb ik ontzettend geleden door rheu- matiek. Ik ben blij dat ik nu kan beweren, van 1030 tot nu toe geheel van die afschu welijke pijnen bevrijd te zijn gebleven, enkel en alleen door hot gebruik van Kruschen Salts en niets anders. Ik moet zeggen, dat twintig jaar een lange tijd is voor iemand om met die vreeselijke pijnen rond te loopen." W. P. Uw rheumatiek Is juist als de rljne en dia van ieder andpr. Zij wordt veroorzaakt door*, dut scherpkantige urinezuur-kristallcn zich tusschen de gewrichten neatelon en Kruschen Salts zal deze kristallen geheel oplossen. Vervolgens tal indien ge U naderhand steeds aan „de kleine dagelijksche dosis*1 houdt het nooit meer mogelijk zijn, dat deze scherppuntige kristallen zich opnieuw vormen. De rheumatiek zal voorgoed ver dwenen zijn. Kruschen Salts U uitsluitend verkrijgbaar bij alle apothekers en drogisten k J 0.90 en 1.60 per flacon. Nu is het de meest geschikte tijd, dit alles eens zelf te ondervinden op 't oogenblik kunt U Kruechen Salts prolieeren op onze kosten. Went door heel Holland zijn onder de apothekers en drogisten duizenden flacons Kruschen verdeeld, d'e verpakt zijn met een gratis proefflncjn. U kunt deze gratis proef- flacon gebruiken zonder de gewone flacon Kruschen te openen. En ais U na deze proef niet volkomen tevreden bent, kunt U de grooie flacon terutrhreneen bil den winkelier waar U hem kocht en hij zal U uw 1.09 (uw geheele uitgave) zonder omwegen terug betalen. Maar vergeet niet, dat de gratis proefflacon alleen verpakt Is hij de groota maat van 1.60 en dan nog slechta voor een beperkten tijd. Gaat dus naar Uw apotheker of drogist, voordat hij deze groote proefpakken uitver kocht heeft. Adv.) DE ZAAK VAN He. REE8EB IN HOOGER BEROEP. Naar w\J vernemen zal de 7^ak van Ds. Roeser, Ned. Herv. predikant te Winterswijk, die door de rechtbank te Utrecht werd ver oordeeld tot drie maanden gevangenisstraf wegens het schrijven van anonyme brieven binnenkort in hoover beroep behandeld wor den door het gerechtshof te Amsterdam. DUITSCHE SMOKKELBALANS OVER OCTOBER De verschillende douane-autoriteiten !n het district Düsseldorf hebben bij hun strijd tegen de amokkelanrs in de maand October in totaal 1200 gevallen van smokkelarij ont dekt. In beslag werden genomen 26.000 slga rotten: 4000 boekjes aignrettonpapior; 4100 K.G. tabak; 1400 K G. koffie; 3800 K.G. graan of meel; 1600 K.G. grutterswaren en 4GOO K.G, gopderen van anderen aard. Voorts werden in beslag genomen 1S2 fiet sen, 2 mo'orrijwielen en 14 auto's, die bij hot transport der smokkelwaren worden ko- bruikL AVONTUREN VAN JOOSJE PINDA EN PIETJE ROET 31. Aan het andere eind van den tuin. die arhter de heg lag. zaten Juffrouw Snibbe en juffrouw Rammelbosch gezellig te keuve len. Ze hadden altijd over iedereen wal ie vertellen, en waren weer eens echt knus aan het kwaadspreken. Juist bracht juffrouw Bamtnelbosch hoar moudjo vlak bij het oor van Juffro ",v SuliiL., 32. Bom! Daar kregen ze opeens een stoot te-en hun neus en de kat schoot sis-end en blazend over het tafeltje hoon. Vlak daarop volgde Hek. en weer daarachter Pietje Boet. De angstkreten, die de dames slaakten, wa ren vreoselijk om aan te hooren, on ze riepen nog steods om hulp, toen het gevaar ul lang voorbij wan. (Wordt Maandag vervolgd)]

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 7