Vivivunu 4 HUvc.i»ic>n.K i±/04
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
Drietal: Te ZuTichem, cand. G. Chr. H.
Plantagie te Voorthuizen, cand. H. C. Voomen-
veld Ji. te Utrecht en cand. 1J. H. Wolfert to
Temeuzen.
Beroepen: Te Ede, G. (vac.-K. Winkel
man), W. Tom te Sappemeer.
Aangenomen: Naar Kampen (als hulp-
pred.), cand. H. W. Kroeze te Kampen.
NED. HERV. KERK
Tweetal: Te De U-r. A. W. M. Odé te
Koudekerk a. d. Rijn e van Woerden te
Zwammerdam.
Beroepen: Te De Lier, J. van Woerden
te Zwammerdam. Te Hummelo, H. W.
Lovink te Gramsbergen.
Bedankt: Voor Boskoop, Dr. A. Steen
beek te Surhuizum. Voor Nieuw-Weerdinge,
P. N. van Schouwenburg te Drogeham.
Voor Balk (toez.), J. van der Heide te Hinde-
loopen.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
Door het Prov. Kerkbestuur van Friesland
Is tot de Evangeliebediening in de Ned. Herv.
Kerk toegelaten de heer J. H. Hanneman.
Olympiaplein 29 te Amsterdam, Theol. cand.
aan de Rijksuniversiteit te Leiden.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Men schrijft ons:
Ds. T Sap nam, wegens veriregen emeri
taat, gisteravond afscheid van de Geref. Kerk
van Doornspijk. Voor een stampvolle kerk hield
hij een predikatie over 2 Thess. 3 1618. Zijn
thema was: „Paulus! slotwoord aan de Thessa-
lonicenzen, een vredegroet en bede, een goede
gedachte bij het afscheid van een dienaar des
Woords". Achterenvolgens ging hij na: 1. hoo
Paulus hun gestadigen groei toewenscht; 2.
hoe hij hun de groetenis zendt; en 3. hoe hij
hun de genade van den Heere Christus toebidt.
Na afloop werd Ds. Sap namens den Kerkeraad
toegesproken door ouderling H. W. Pegman,
op wiens verzoek Ps. 121 4 werd toegezongen;
en door br. J. Holl; waarna de scheidende
leeraar met een enkel woord voor deze toe
spraken dankte. In de consistorie drukten ve
len de familie Sap de hand ten afscheid. Voor-
loopig blijft Ds. Sap nog te Doornspijk wonen.
Ds. H. DE LANGE, f
Heden is op bijna 65-jarigen leeftijd over
leden Ds. H. de Lange, predikant der Geref
Kerk te Óoltgensplaat.
Lijdende aan ingowandsstoomis werd Ds.
de Lange eergisteren in het ziekenhuis
„Eudokia" te Rotterdam voor het ondergaan
van een operatie opgenomen. Deze behan
deling heeft geen baat meer mogen brengen
en hedennacht te 1 uur is de patiënt over
leden.
Hendrikus de Lange werd 13 November
1867 te Harderwijk geboren. Hoewel hij al
tijd begeerte had predikant te worden, heeft
hij eerst nog voor onderwijzer gestudeerd
Hij bezocht vervolgens de H. B. School en
deed daarna het Staatsexamen voor toela
ting tot de Universiteit. Aan de Vrije Uni
versiteit, heeft hij zijn theologische oplei
ding ontvangen, waar hij in 1897 het candi-
daa'sexamcn aflegde. Ook is hij nog korten
tijd als journalist werkzaam geweest op het
redactie-bureau van de „Standaard".
Ds. de Lange werd 18 September 1898 te
Gaastmeer bij de Geref. Kerk bevestigd in
den dienst des Woords, zoodat hij 34 jaren
in het ambt gearbeid heeft Op 15 Juni 1913
deed hij intrede te Raard, op 30 Juni 1913
te Exmorra en sinds 1 Juni 1924 was hij
verbonden aan de Geref. Kerk van Óolt
gensplaat.
In verschillende Gemeenten, waar hij ge
staan heeft, had Ds. de Lange ook zitting
ln de besturen van Chr. School, A. R. Kies-
vereeniging enz.
De begrafenis is bepaald op Maandagna-
middag 7 November a.s. te Óoltgensplaat.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN
Te Amsterdam wordt vanwege de Vrije
Evang. Gemeenten van Zondag 6 tot Donder
dag 10 November a.s. in de Weteringkerk een
vijfdaagsche Conferentie tot verdieping en op
wekking van het geestelijk leven gehouden.
Sprekers zijn: Ds. P. van der Vliet, D*s. W. D.
Lindhout. Ds. J. Enter, Ds. C. J. Hoekendijk,
Ds. J. Joh. van Petegem, Ds. J. Timmerman,
Ds. M. van der Vis, Ds. D. W. Veldkamp en
Ds. A. W. F. Waardenburg.
NED. HERV. KERKVOOGDEN
De Vereeniging van Kerkvoogdijen der
Ned. Hervormde Kerk, afdeeling Friesland,
heeft te Leeuwarden een buitengewone
vergadering gehouden onder leiding van den
heer J. Bakker, van Menaldum, die als doel
aangaf openbare bespreking van de kwestie
tusschen Bestuur en Beheer en het stand
punt der Vereeniging. Het ontbreekt z.i. de
de Kerk aan orga^satie en eenheid, wat
uit het beheer der Kerkgoederen blijkt
De bestaande organisaties, die nu meerma
len elkaar bestrijden, moeten saamgebracht
en in betere banen geleid worden. Èr moet
meer contact tusschen de bestuurs- en de
beheenscolleges en de Synode komen. Spr.
verwachtte ook overleg tusschen de Federa
tie van Diaconieën en den Bond van Predi
kanten. De antipathie van sommige predi
kanton is onverdiend, wijl men juist voor
hun belangen opkomt.
De taak der in het leven geroepen Crisis
Commissie is: 1. giften te verzamelen voor
noodijdende gemeenten; 2. bij moeilijkheden
en conflicten tusschen kerkvoogden en pre
dikanten of anderszins, bemiddelend op te
treden; 3. behandeling der kwestie pastorie
goederen-verhuur.
Samenwerking wenechte epr. ook met de
vereen, van Protesteerende Kerkvoogdijen
om te komen tot een concept-reglement op
de traktementen
Enkele Kerkvoogdijen wezen op het onbil
lijke dat de Raad van Beheer de percenten
in dezen tijd nog hooger heft. Nood bij de
prediikanten heeft men weimiig opgemerkt,
wel bij het platteland. Hiertegen kwamen
enkele predikanten in verzet. Langs vrij-
wiilUiigen weg ziet men weinig heil om het
geld te krijgen.
De Voorzitter weeö op de offervaardigheid
hij de Geref. Kerken en drong er op aan dat
ook in cle Ned Herv. Kerk deze offervaardig
heid moet toenemen. Dan zal die nood min
der groot worden
Schoolnieuws.
De plannen tot het oprichten eener Hoo-
gere Theologische School in Nod. Oost-Indië
beginnen meer vasten vorm aan te nemen.
Men denkt zelfs over do mogelijkheid om
haar, zij het dan ook met één enkele be
ginnende klas, op 1 Juli 1933 te openen.
De taak van de commissie van voorberei
ding is afgcloopen. Een bestuur (tevens cu
ratorium) is benoemd door de drie zendings
lichamen. van welke deze school zal uit
gaan. Vanwege de Indische Kerk zijn hierin
benoemd de hoeren K. van Dijk en Dr. M.
Tumbelaka; vanwege de Rijnsche Zending
de heeren Mr. C. C. van Helsdingen en Ed.
Muller; vanwege de Samenwerkende Zen
dingscorporaties; Dr. H. Kraemcr (die voor
zitter werd) en Prof. Dr. J. M. J. Schepper.
To{ adviseerende leden werden benoemd de
beide zendingsconsuls: Dr. N. A. C. Slote-
niaker de Bruine (die secretaris werd) en
Mr. S. C. Graaf van Randwijck.
De School zal te Buitenzorg worden ge
vestigd in een gebouw, dat door de Ameri-
kaansche Methodisten indertijd werd gezet
en uitnemend voor deze school met inter
naat geschikt is. Zij zal toegankelijk zijn
voor leerlingen uit den gehcclen archipel,
die in het bezit zijn van het einddiploma
Mulo. Zij zal staan onder leiding van drie
docenten. Van dezen zijn er reeds twee be
noemd: Dr. Th. Muller, die thans in dienst
der Rijnsche Zending op Sumatra werkt en
na een paar jaar beschikbaar komt, en de
heer J. H. de Groot, tot nu toe werkzaam
bij het onderwijs op West-Java. Met den
derden (thenlogischen) docent zijn de be
sprekingen nog gaande. Voor enkele vak
ken, zooals b.v. Chineesclie cultuurgeschie
denis. zullen bizondere docenten worden ge
vraagd.,
In het algemeen zal de voertaal Neder-
landsch zijn. Bij een groot deel der opleiding
zullen echter de Maleische, de Javaansche
of de Bataksche taal wordien gebruikt, ten
einde een meer directe aansluiting mogelijk
te maken met de gedachtemvercld der Chris
telijke Kerken en groepen, onder welke de
abituriënten werkzaam zullen zijn. Na een
6-jarige opleiding zullen dezen naar het
land hunner herkomst terugkeeren, tenein
de daar hun taak te aanvaarden, hetzij jn
dienst hunner eigen zelfstandige Iverk als
leider van het Kerkelijk leven, hetzij in
dienst der Zending.
STUDENTEN EN ZENDING
V.U. te Amsterdam
Door de Zendingsactie onder de studenten
aan de Vrije Universiteit is een propagan-
davergadering in het gebouw der Vrije Uni
versiteit gehouden. Als spreker trad op D r.
B. J. Esser, van Poerbolinggo, met het
onderwerp: „De practijk van den arbeid van
den zendeling of missionair predikant en de
opleiding hiertoe". In zijn 24-jarige practijk
is Spr. steeds meer de groote waarde van
een universitaire opleiding duidelijk gewor-
V aar misschien gezegd zou kunnen wor
den. dat voor zending in een zeer primi
tieve maatschappij geen universitaire vor
ming noodig is, zoo geldt dit toch alleen
voor het eerste begin en in geen geval voor
onze Zending in Indië, op Java, nog minder
dan op Soemba.
Academische opleiding is noodzakelijk,
omdat de kerk het werk van de pbediking
en de opbouw van de gemeente aan haar
dienaren als organen opdraagt.
Spreker wijst op het gevaar, dat de mis
sionaire predikant zich \eel inlaat met ad
ministratief werk en dergelijke. Wat dit be
treft, moeten die kerken zorgen voor hulp
krachten.
Hoewel het rechtstreeksch werken onder
de inlandsche bevolkink veel aantrekkelijks
heeft en niet geheel uitgeschakeld mag wor
den. moet het regel zijn. dat het hoofdwerk
van den missionairen predikant bestaat in
leiding geven aan de goeroes.
Spreker geeft nog uitvoerig aan het belang
der universitaire opleiding bij het beslissen
van allerlei practische aangelegenheden, b.v:
inzake het huwelijk.
Voor alles is noodig de geestkracht van
het geloof als een macht om de werken van
den satan te verbreken. Daarom moet de
zendeling zijn vol van geloof, liefde en
kracht des Heiligen Geestes. En waar het
Mohammedanisme de liefde tot God en den
naaste mist, is juist de liefde van Christus
de eenige kracht die den Mohammedaan
kan winnen.
Na deze treffende rede werden enkele vra
gen gesteld, die Dr. E. beantwoordde.
Nog zij opgemerkt dat de zendingsactie
voor dezen cursus drie kringen heeft geor
ganiseerd, resp. voor alg. onderwerpen,
Evangelisatie en Jodenzending.
Het bestuur is thans als volgt samenge
steld: D. C. Tiemens, praoses; J. Thomas,
ab-actis, Brederodestr. 39, Amsterdam en C.
Mocns, fiscus.
BOOFDBENOEMJNGEN
Koudum (Chr. Nat. School). Door R. M.
Minnema, hoofd te Beetsterzwaag, is de be
noeming, die hij voor de tweede maal kreeg,
thans aangenomen.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Amsterdam (Hebronschool, Hembrug-
straat 47, hoofd K. Speets), L. Korrelboom te
Eerrmes.
NIEUWE CHR. SOHOLEN
Te Ede (G.), is in een der lokalen van de
School met den Bijbel aan den Telefoonweg de
nieuw opgerichte Fröbelschool geopend.
De Voorzitter van het Schoolbestuur, de heer
P. de Nooij, richtte zich tot de leidster mej.
Hendriks en tot mej. Bremer, die zooveel be
langstelling toonde, dat haar levenswerk voort
gezet werd. Spr. wees er op, dat deze school
geen Kerkeliike inrichting is. Het Chr. Onder
wijs is gebaseercr op den Bijbel als Gods Woord
en de beginselen van de Geref. Geloofsbelijde
nis.
De heer F. van der Meulen, voorzitter der
Commissie, sprak mej. Hendriks en haar help
ster mej. Van den Oever toe. Reeds moesten
acht kinderen worden afgewezen, omdat er niet
genoegzaam plaats op de school was. Verder
hebben nog het woord gevoerd de heeren: E.
Buys, namens den Kerkeraad der Chr. Geref.
Kerk; H. G. Vorwald, namens den Kerkeraad
der Geref. Kerk; Fr. J. Koffrie en H. Schraa,
hoofden van Scholen met den Bijbel; en mej.
Bremer, die in herinnering bracht de 45 jaren
die zij in dienst van het Fröbelonderwijs be
steed had.
Bij de bezichtiging van de lokalen kreeg men
in de bestuurskamer ook een verzameling In
dische artikelen te zien, schenking van den
heer F. Eygenraam.
ONDERWIJZERSVERGADERING
Te Rotterdam zal de afd. der Vereen,
van Chr. Onderwijzers Zaterdagmiddag 12
November a.s. in de Oranjeschool (Putsche-
laan 184; een vergadering houden, waar de
heer J. Kruithof spreken zal over: ..De Ne-
derlandsche Bank".
ACADEMISCHE EXAMENS
NED. HANDELSHOOG ESCHOOL TE ROT
TERDAM. Gesl.Handelswetenschap: cand. ex.,
de heeren F. Tleleman, W. F. Koen (met lof)
cn mej. M. J. Onderwater.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Ge
slaagd; Apothekersassistent, mej. C. van der
Linden te Renkum eu de heer J. Tiesinga te
JOH. T. DE LANGE t
EEN STILLE EN HARDE WERKER
Gistermiddag is in het Ziekenhuis
Salem" te Ermelo in den ouderdom
van ruim 70 jaar overleden de heer
Joh. T. de Lange, penningmeester
van den Ned. Bond van Jongel. Ver
eenigingen op Geref. grondslag en
secretaris-penningmeester van de Ver
eeniging tot opvoeding en verpleging
van idioten en achterlijke kinderen.
Het doodsbericht van den heer De Lange
zal in breeden kring met groote deelneming
vernomen worden. Heeft ooit iemand recht
gehad op den naam van „stillen en harden
werker", dan was 't wel deze man. die zich
weinig hooren liet, maar van wien ieder
wist, dat hij ontzaglijk veel arbeid verzette.
't Treft vooral, dat deze man, wiens bij
zonder gelukkig huwelijk niet met kinderen
gezegend werd, zich met al zijn gaven en met
nooit verslapte toe.vijding heeft gegeven aan
de behartiging der belangen van de jeugd. In
de .geschiedenis van 't Nederlandsche jeugd
werk zal zijn naam dan ook met eere blijven
bewaard: als van een. die immer klaar stond
aan dit werk zijn trouwen en volhardenden
arbeid te wijden.
En dan denken we in de eerste plaats aan
zijn werk voor den Geref. Jongelingsbond.
De Nederl. Bond van Jongelingsvereenigin-
gén op Geref. grondslag was nog geen jaar
oud, toen de heer De Lange tot secretaris-
penningmeester gekozen werd. Dat bleek een
keuze voor 't leven, want tot zijn dood toe
heeft hij deze functie vervuld.
De'heer De Lange, 9 Aug. 1S63 te Vlissin-
gen geboren kwam op jeugdigen leeftijd met
zijn ouders naar Rotterdam, waar hij vele
jaren werkzaam was op het bekende Notaris
kantoor Van Wijngaarden.
In de Rotterdamsche Jongelingsbewe
ging was hij al spoedig een bekende figuur.
Eerst was hij lid van „Timotheiis", waarvan
hem 't secretariaat was toevertrouwd; later
behoorde hi: tot de oprichters der J.V. „Hebt
do waarheid en den vrede lief". Van 1S94
1897 was hij voorzitter der Zuid-Holl. afd.
van den Geref. Jongelingsbond.
De heer De Lange was steeds meer man
van de pen dan van het woord; spreken
in openbare vergaderingen viel hem blijk
baar niet gemakkelijk; achter zijn schrijftafel
gezeten ontplooide hij als stil en rustig wer
ker zijn volle kracht.
En daartoe ontving hij volop gelegenheid
door zijn benoeming tot secretaris-penning
meester van den Geref. Jongelingsbond. On
noemelijk veel werk is door hem in die
functie verricht, meer dan veertig jaar lang.
maar vooral in de jeugdjaren van den Bond.
De verzending van het Bondsorgaan, het
..Geref. Jongelingsblad" geschiedde jaren
lang uit de woning van den heer De Lange,
die in dit rompslompen se werk dapper door
zijn echtgenoote werd bijgestaan.
Ds. Vonkenberg was de spreektrompet van
den Geref. Jongelingsbond. maar de heer De
Lange de harde werker achter de schermen,
die aan den snellen en stagen groei dezer
groote organisatie niet 't minste deel heeft
bijgedragen. Baak-typeorend zei dan ook D"
Vonkenberg in zijn rede op het 40-jarig jubi
leum van den Bond: ,,'t Is niet waar, dat de
heer De Lange mijn rechterhand is geweest:
hij was mijn rechter- èn linkerhand".
Voor dezen noesten arbeid heeft de thans
overledene tot tweemaal toe een koninklijke
onderscheiding ontvangen: in 1913 werd hij
benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-
Nassau, in 1928 volgde zijn bevordering tot
officier in die Orde.
Ook herinneren wij nog aan zijn velen
persarbeid voor de Geref. Jongelingsvereeni-
gingen verricht. Vooral in de eerste jaren,
toen 't er op aan kwam doel en streven der
nieuwe organisatie duidelijk te omschrijven,
deed de heer De Lange zich kennen als een
talentvol en bezadigd scribent.
We stipten slechts een en ander aan van
EXAMENS-STAATHUISHOUDKUNDE
de Akte K 10
ondelinge openbare M. O.-examens van
afgenomen te Den Haag.
23, 30 November
j Voorhout 5.
7. 9, 14 December, telkei
30 uur; 4. 11. 18. 25 N<
Tiber, telken:
EXAMENS-STAATSINRICHTING
De mondelinge openbare M. O.-examens
de Akte K 11 worden afgenomen te Den H
Lange Voorhout 5. op 11. 18 November ei
23. 24. 25 November, telker
EXAMENS-ORGELSPEL
DEN HAAG. Ned. Orgel-
'oor het getuigschrift kor:
esl. 1 cand. nl. mej. A
iens-commlssle
lspel geëx. 3.
J. Pilon te Harder-
loma Iverkorgelspel
H. H. Ivaldenberg te HerwUnen, B. Renooy t
a Haag en Joh. Verhoog te Nijkerk (G.)
EX.-HANDELSCORRESPONDENTIE
derne talen van
verschillende pi;
op 15 gg
Kantens.
Apothekersasslsten^ c
EXAMENS-WISKUNDE
DEN HAAG. 3 Nov. M. O. Akte K 1. Geë:
gesl. 1 cand., nl. de heer W. H. J. van
Stok te Den Haag.
16 December. Pr<
Ingsformuller gratis verkrüffbi
ninlstrateur S. L. A. Ottens, Huismanshor 17.
A-msterdam (Oost.)
EXAMENS-STUURMAN
DE., HAAG. S Nov Gesl. voor lsten stuur
man gr stoom v.. de heer A. C. Bos: en voor
'den stuurman ld., de heeren J. J. Burgmeüer
;n M. A. de Beurs.
plonm do hoeren: L.
r J. Stoppels te 't Za
j Boskoop en C. M. A.
der omvangrijken arbeid door den heer De
Lange verricht voor 't vereenigingeleven der
Geref. jongelingschap.
We zouden zoo zeggen: dat was meer dan
voldoende om hem een drukke dagtaak te
bezorgen. En toch was dit slechts arbeid, die
in vrije uren kon worden verricht.
Wie den naam van Joh. T. de Lange noemt,
denkt vanzelf aan de Vereeniging tot opvoe
ding cn verpleging van idioten en achterlijke
kinderen. Op 3 Oct. 1S94 werd hij tot be
stuurslid van deze Vereeniging gekozen. Ook
hier werd hij al spoedig met de zorg voor
administratie cn financiën belast, tevens was
hij rentmeester over de talrijke en uitge
breide bezittingen dezer Vereeniging. En ook
in dezen arbeid viel weer aanstonds dezelfde
karaktertrek op: man van weinig woorden,
maar die nauwlettend toezag op en waakte
over de hem toevertrouwde belangen. Toen
ook deze Vereeniging haar 40-jarig bestaan
mocht herdenken, werd 't werk van het echt
paar De Lange dankbaar gememoreerd.
Reeds te Rotterdam diende de heer De
Lange de Geref. Kerk in 't diakenambt. Te
Amersfoort was hij ouderling en scriba van
den Kerkeraad, en ook te Ermelo, waar hij
voor en na de Amersfoortsche periode woon
de, was hij in 't kerkelijk leven een -zeer
actieve persoonlijkheid.
In 't begin van dit jaar kreeg hij de be
schikking over meer vrijen tijd. Hij zou zich
naar den \yensch van zijn hart, nu eens
geheel aan het ambt van ouderling kunnen
geven. Maar Gods bestel was anders
Ook was hij lid van 't hoofdbestuur van
den Nederl. Militairen Bond en tijdens de
mobilisatiejaren secretaris-penningmeester
van het Comité voor Tijdelijke Militaire
Tehuizen.
Te Amersfoort gaf hij leiding in de A.-R.
Kiesvereeniging en was zelfs een aantal ja
ren lid van den Gemeenteraad. Dat zijn
politieke actie aldaar zeer werd gewaar
deerd, bleek op treffende wijze, toeir hij
eenige jaren geleden van daar naar Ermelo
vertrok.
De laatste uren voor dat de heer De Lange
in het Ziekenhuis „Salem" opgenomen werd
heeft hij nog benut om.de boekhouding van
den Geref. Jongelingsbond tot het laatste
moment bij te houden. Accuraat in alles,
woekerde bij met de hem geschonken oogen-
blikken
Toen hij wist, dat het sterven zou worden
gaf hij blijmoedig getuigenis van de hope,
die in hem was. De laatste dagen verlangde
hij zeer ontbonden cn met Christus te zijn.
Nu is zijn wensch vervuld, zijn aardsche
loopbaan geëindigd, zijn lijden voor immer
Met den heer De Lange is een man heen
gegaan. die op velerlei terrein volhardend
heeft gewerkt en wiens arbeid een spoor zal
nalaten.
In menigen kring, maar vooral in den
Geref. Jongelingsbond stond hij daar niet
bekend als onze „Bonds-Johannes"? zal de
herinnering aan zijn persoon en arbeid in
dankbare herinnering worden bewaard.
LAND. EN TUINBobw
HET TUINBOUW-STEUN
ONTWERP
ALGEMEENE WAARDEERING BIJ
DE TWEEDE KAMER-LEDEN
ENKELE WIJZIGINGEN GEVRAAGD
Aan het voorloopig verslag omtrent het
wetsontwerp (verhooging Xe hoofdstuk be
grooting 1932) waarbij aan de tuinders uit-
keering wordt toegedacht, ontleenen we het
volgende.
Algemeen werd dit wetsontwerp toege
juicht en hoopte men op een spoedig tot
standkomen van deze steunregeling.
Verscheidene leden meenden dat steun
maatregelen eerder genomen hadden moe
ten worden, rren vond waardeering. dat dit
ontwerp terugwerkende kracht heelt over '32
Opnieuw werd daarom de hoop uitgespro
ken, dat de regeering al'het mogelijke zal
blijven doen teneinde verbetering te bren
gen in het internationaal handelsverkeer.
Men meende uit het plan van uitvoering
op te maken, dat de regcering de groote,
reeds lang bestaande tuinbouwcentra, waar
door allerlei omstandigheden de hoogste prij
zen op de veilingen worden bedongen, zeer
zou bevoordeelen, hetgeen men onbillijk zou
achten en zou hieromtrent gaarne de mee
ning der regeering vernemen.
Eenige leden meenden, dat met het ver-
leenen van steun op deze wijze niet zal
kunnen worden voortgegaan.
Berperi.ing o.a. van de glascultuur werd
noodig geacht.
Van verschillende zijden werd de meening
uitgesproken, dat de voorgestelde steunmaat
regel beslist onvoldoende zal zijn. Neemt
men het advies van de commissie-Lovink als
grondslag, dan zou men tot een totaal van
ongeveer 20 millioen moeten komen. Er
zullen ook nog andere voorzieningen getrof
fen moeten worden.
In de eerste plaats werd gewezen op de
wanverhouding die speciaal in dit bedrijf
bestaat tusschen de prijzen die de produ
cent voor zijn artikelen ontvangt en de
prijzen die de consument voor deze artike
len betaalt.
Voorts werd een betere distributieregeling
dringend noodzakelijk geacht
Bepleit werd wijziging van de Crisispacht
wet in dien z:n, dat de toepassing der wet
ook voor tuingrond buiten twijfel gesteld en
de continuatie der pacht verzekerd wordt.
De toestand der tuinders die een eigen be
drijf hebben en die zwaar in de schulden
zijn geraakt, eischt verder cle aandacht.
Het zijn niet alleen de hypotheekschulden
zoo werd voorts besproken, die de tuinbou
wers in moeilijkheden brengen. Zij beschik
ken ook niet meer over de middelen om de
noodige bedrijfsuitgaven voor kunstmest en
arbeidsloonen te doen.
Hier dreigt de verwaarloozing van den cul
tuurgrond en het is een landsbelang dit te
voorkomen.
Vele leden zouden een regeling als de
thans voorgestelde ook willen zien vastge
steld voor 1933.
Door verscheidene leden werden maatrege-
lengevraagd om te voorkomen dat de toch
al zeer lage loonen der arbeiders in de bedrij
ven die nu gesteund zullen worden, nog zul
len worden verlaagd.
Sommige leden vragen ook voor boom-
kweekers steunmaatregelen te geven.
Wat het plan van uitvoering betreft, zou
den sommige leden in plaats van 192S t.m.
1930 als basisiaren te beschouwen 1927 t.m.
1929 als grondslag willen nemen, daar 1930
in verschillende streken reeds een crisisjaar
Dat de gehoele steunregeling over de vei
ling loopt achten sommige leden niet ge-
renscht.
Voorts werd aangedrongen op een voorzie
ning voor de jonge tuinbouwers, die in de
basisjaren nog niet of niet gedurende alle
3 jaren tuinbouwproducten aan de \eil'ng
brachten.
Tegen de bepaling dat slechts uitkeerin-
m zullen geschieden aan personen, die in
den tuinbouw hun hoofdberoep vinden, bad
den eenige leden bezwaar Zij zouden willen
spreken van bona-fide tuinbouwers om tc
DE AUTORAMP BIJ PURMEREND
Op den weg tusschen llpendam naar Purm erend, vaar ƒ.7. Zondag het ernstig auto-
ongeluk plaats hadwaarbij vier personen om 't U ren l v amen, Iwefl wen nu waar
schuwingsborden geplaatst als toeken, dat er een gevaarlijke bocht komt. Op renigen
afstond van de onheilsplek heeft men een groot bord geplaatst roet een doodskop er op
en de waarschuwende woorden: „levensgevaarlijke bocht op 1500 M. afstand
voorkomen dat personen die een gemengd
akker en tuinbouwbedrijf hebben, buiten
deze regeling vallen.
DE DUITSCHE CONTINGEN-
TEERING
Het rapport der commissie wordt bestudeerd.
Het gisteren door ons uitgesproken flauw
vermoeden, dat de Duitsche Rijksregeering wel
eenigszins tot bezinning zou komen en de
arrogante woorden van von Braun: wij doen
het toch ondanks alles, nog niet dadelijk in
daden zou omzetten, is uitgekomen.
Werd algemeen verwacht, dat de dag van
gisteren een beslissing zou brengen, nu. reeds
eergisteravond vergaderd werd en de bespre
kingen gistermorgen vroeg voortgezet werden,
tot een besluit is men echter gisteren niet
gekomen. Alleen werd besloten de boteroon-
tingenteering volgens de laatste plannen door
te voeren.
Wat het overige aangaat is het Kabinet wel
van oordeel, dat tot'eiken prijs de daling der
graanpryzen verhinderd dient te worden, ter
wijl ook andere agrarische productietakken
bescherming en steun noodig zullen hebben.
Maar nu het Kabinet kennis heeft genomen
van wat de commissie, die te Brussel, den
Haag, Rome, Parijs en Kopenhagen onder
handelde, heeft gerapporteerd, meent men de
verschillende naar voren gebrachte punten nog
eens nader te moeten bestudeeren.
Zijn de berichten van doorgaans goed inge
lichte personen juist, dan zal men deze week
rog niet tot een beslissing komen.
Te begrijpen is dit wel, gehoord de steeds
grooter en sterker wordende protesten tegen
de voorgenomen plannen uit Duitschland zelf.
In industrieele kringen heerschte een ge
weldige spanning in een stroom van protesten,
vaak Duitsch-breedvoerig gedocumenteerd,
ging naar Berlijn. Daarvoor is de regeering
zeker ietwat teruggedeinsd en ook zal zij
gedacht hebben aan het feit, dat a.s. Zondag
de Rijksdagverkiezingen zullen plaats hebben
en om haar positie niet nog meer te verzwak
ken. heeft ze deze onaangename zaak tot Later
uitgesteld.
CONFLICT WESTLANDSCHE
VEILINGEN
Te Den Haag is gister een druk bezochte
vergadering gehouden van afgevaardigden en
belangstellenden van bij de Centrale van
Vereenigingen voor de aardappelen-, groenten-
en fruithandel aangesloten vereenigingen.
De heer H. G. R u h e, uit Amsterdam, gaf
in zijn openingswoord een overzicht van het
conflict op de veilingen in het Westland.
Spr. constateerde, dat de Centrale toenade
ring heeft gezocht tot de top-organisatie van
den tuinbouw op 19 Maart, 30 Maart, 23 Mei,
13 Juli en 12 September 1932, derhalve vijf
maal en dat deze zaak sleept vanaf medio
Maart, d.i. 7M: maand. Bovendien is op 21 Sept.
1932 en 6 Oct. 1932 geconfereerd met den
Bond Westland en wenschte deze de onder
handelingen uit te stellen tot Februari a.s. en
uus nog vier maanden langer op sleeptouw
t« houden, terwijl in antwoord op het verzoek
van 19 Maart 1932 om onderling overleg op
7 April 1932 de prijzen voor het eenmalige
fust zonder overleg met de handels
organisatie werden gedecreteerd.
Spr. concludeerde nogmaals, dat door den
handel toch het noodige geduld en een zeer
groote lankmoedigheid was betoond, waarna
liy den directeur verzocht het antwoord van
den Bond Westland voor te lezen, welk ant
woord luidt:
„In antwoord op uw schrijven d.d. 26 Oct.
j.l. deelen wy u mede, dat om verschillende
redenen, welke u ook bekend zijn, wij r.iet in
staat zyn u reeds thans mededeelingen te -doen
van den Bond Westland voor het volgend jaar
betreffende een eenmalige verpakking. Immers
daarvoor zal de Bond ook zijn houding
moeten bepalen ten opzichte van de lande
lijke organisaties, waarvoor ook de veilingen
moeten worden gehoord. Het is daarom, dat
wy er by u nogmaals op aandringen cm de
thans bestaande regeling voor dit jaar te
handhaven, en verklaren ons tevens bereid om
in den a.s. winter met den handel in overleg
te treden hoe deze zaak het beste kan wor
den geregeld."
Na drukke en langdurige besprekingen werd
tenslotte met algemeene stemmen besloten
bet volgend antwoord tot het bestuur van den
Bond Westland te richten:
„Tn antwoord op uw schrijven d.d. 8 Nov.
1932 deelen wy u mede, dat na behandeling
ervan op onze algemeene vergadering van
3 November en in overleg met den Ned. Bond
van Kleinhandelaren het besluit genomen is,
om, uitgaande van den goeden wil van den
Bond Westland en aannemende dat er momen
teel bezwaren bestaan om direct een inwilli
gend besluit te nemen, zoo mogelijk lanes
minnelijken weg tot een oplossing te komen.
Onze Centrale wil echter in elk geval zeker
heid hebben, dat voor het seizoen 1933 geen
herhaling plaats heeft van de besprekingen
van Blaart-November van dit jaar, met het
gevolg, dat een beslissing op de lange baan
geschoven wordt.
Unaniem werd op onze vergadering de
wensch, zoo niet de eisch naar voren cebracht
dat in 1933 het eenmalig fust inclusief ge
wicht geveild wordt.
Wy stellen u daarom voor, om tegemoet
komend aan uw verlangen, besprekingen te
openen tusschen uwen Bond en de Centrale
binnen zes weken, in welke periode u gele
genheid zult hebben uw houding te bepalen
ten opzichte van de landelijke organisaties
in overleg met uw veilingen."
Tenslotte werden nog verschillende onder
werpen van huishoudelyken aard behandeld,
waarna de voorzitter de vergadering sloot.
Gemengd Nieuws.
DE BAT'A-SCHOEN
Maar frappant.
In De Schoen, 't officieel orgaan van
den Ned. Bond van Schoenmakerspatroons-
en Schoen winkel iersvereenigingen, plaatste
de lieer Hendrik Hoek, directeur van
de Vakschool voor Schoenmakers in den
Haag, een opzienbarend artikel over do Hol-
landschc afdeeling \an de Bat'a fabrieken,
welke Lilians de gevolgen gaat ondervinden
van de contingent eering van schoenen in ons
Het volgende is er aan ontleend:
De Nederlandsche Bat'a filiaalhouders
klagen steen en been en enkele van hen zijn
reeds het slachtoffer geworden van de min
dere verkoop. Het schijnt dat men te Zliu
niet heeft kunnen zorgen voor een goede
en voldoende voorraad-sorteering. Deze voor
raden moeten zóó gedeserteerd zijn. dat
de verkoop bijna geheel wordt stilgelegd. De
gangbare maten van enkele artikelen zijn
geheel op, en iedere winkelier weet wat dat
zeggen wil.
De Bat'a leiders hebben niet tijdig genoeg
die maatregelen genomen, welke noodig zijn
om een verkoopsdebacle en wellicht sluiting
van eenige filialen te voorkomen.
Ten tweede blijkt dat, niettegenstaande
deze tegenslagen, de leiding te Zlin toch nog
van plan is om den verkoop in Nederland
te stimuleeren dóór 'n groote prijsverlaging.
Tot oen zoodanige verlaging is althans in
September j.l besloten en daarmede hoopt
men dan den verkoop te kunnen verdubbe
len; waar ook een zware wijs op zal gaan.
Toch (heeft men, volgens mijn zegslieden,
getracht deze filiaalhouders te overtuigen
van de mogelijkheid van een goed bestaan
als filiaalhouder.
Immers, hoewel het hier in Nederland on
mogelijk schijnt, moet het volgende gebeurd
zijn:
Op Zondag, IS September 1932, waren
alle filiaalhouders in Nederland naar
Utrecht ontboden en moesten om 9 uur v.m.
aanwezig zijn in het Bat'a filiaal, aldaar.
De lieer Novasad heeft, in zijn kwaliteit
als directeur der Bat'a fabrieken, van Ne
derlandsche onderdanen geéischt dat zij,
op den Dag des Heeren, met hem zouden
eonfereeren. Daarbij waren heeren die Zater
dagavond nog werkzaam waren in de filia
len te Groningen en Maastricht.
Schijnbaar was het eenige doel niet het
eonfereeren over zaken. Na afloop der be
sprekingen moeten de filiaalhouders in 3
groepen zijn verdeeld en kregen zij de op-
dracht de volgende werkzaamheden to ver
richten:
le groep het etaleeren van schoenen;
2e groep het inventariseeren der voor
raden.
3e groep het repareeren van schoenen.
Het Iflinkt buitengewoon ongelooflijk dut
een buiten landsche werkgever zoo
veel moed bezit, om in Nederland den Rust
dag daarvoor te gebruiken.
Wij vragen ons af: zou het waar zijn dat
de Bat'a-directie niet bekend is met liet in
ternationale gebod: „Zes dagen zuh gij
arbeiden en al uw werk doen"...... en dat,
wanneer dat gebod verbiedt dat zelfs ,,de
ezel" werk doet, het dus ook nun f i 11 a a 1-
li ouders van Bat'a verboden moet
zijn slaafschen arbeid te verrichten?
.Maar als dan dit internationale gebod niet
geldt voor een Tsjechisohen werkgever, boe
staat het dan met het Nederlandsche
gebod, de Zondagswet?
Men heeft mij verteld, aldus de beer Hoek,
dat de Utrechtsche Politie een overtreding
van de Zondagswet heeft willen constate
ren, t en men bemerkte dat in het Utrecht
sche filiaal werd gewerkt, maar dut de heer
Novasad, bijgestaan door zij.n landgenoot-u
Gerbec en w icherek, controleurs van dB
Wolland-Afdeeling, ja, zelfs ondersteund door
enkele Nedeilandsche filiaalhoudersoc
politie heeft kunnen overtuigen dat het hier
eon demonstratie gold, welke gehou
den nioe-st woroen om te kunnen constatee-
ron of de mensehen, die reeds jaren voor
Bat'a werken, wel geschikt z ij n voor
li u n taak.
De filiaalhouders van Groningen cn Maa.4-
'richt on van andere ver afgelegen plaatsen,
moeten eerst iu den roegen morgen van
don Maandag thuis zijn gekomen om '<e
ervaren dat zij, die geen recht hebben op
één vacantiedug per jaar, ook nog dezen
hun rustdag en hun nachtrust hebben moe
ten offeren aan het systeem Bat'a.
Wanneer dit alles waai is. en dat verze
kert men ons ten stelligste, dun moet ik er
kennen dat het Bat'a-systeem nog erger
is dan ik meende te weten; aldus besluit
«Ie schrijver zijn artikel.
