OM DE ZUIDERZEE
Gemengd Nieuws-
Radio Nieuws.
gfOENSDAG 12 OCTOBER 1932 1
itond
'REF
i za
nlng
I on-
f boJ
3
JE DE MENSCHEN GEDUPEERD
ZIJN
''ianSle sronduitschuring bij de sluizen
Ust
IV
Een brief aan de Koningin
psmaj
ben ik reeds aan een ander deel
het Zuiderzeedrama begonnen; nl. de
a) 33jtg, of de droogmaking op zich zelf wel
wijze daad is, afgezien dus van de schade
te de belanghebbenden lijden,
aar ter bevestiging van hetgeen it in
vorige artikel schreef over de rijke belof-
welke de heeren Jansma en Thijsse,
<11^, de Zuiderzeevereeniging nog in 1030
de visschcrs deden (als er honderd
werden door de droogmaking, dan
oor duizend werk zijn aan en in de pol
en oil) wil ik thans eerst nog op een paar
nie ;en wijzen.
aanpn alle kanten rijzen klachten op en wan-
vazf wij ons in dat koor gemengd hebben,
is dat niet meedoen aan een mode. Zoo
als men van de visschers kan zeggen,
zo ontevreden en van professie zijn.
actie heeft niets rovolutionairs, al volgt
oode pers ons in de bespreking van de
«regeling op den voet en ons protest is
tn in dien zin tegen de Regeering gericht,
deze, naar onze meening, de werkelijk-
niet voldoende ziet.
At de toestand overigens zeer ernstig is
Jrden, blijkt voldoende uit het feit, dat
ekende Ds. J. E. Vonkenberg. Goref. pre
nt te Huizen (die dus heel dicht bij het
wat hier wil zeggen: bij het water
'v°P
inai
t) een uitvoerigen brief heeft geschreven
de -voningin om rechtsherstel te vragen
de gedupeerde visschers en arbeiders in
ten, die verwant zijn aam de vissoherij
vier aanvragen om geldelijke tegemoct-
ing, in verband met de afsluiting van de
"srzee, steeds zijn afgewezen door den
lienst ter uitvoering van do Zuiderzee-
,wet, zulks op grond van het feit, dat
jj het naderen van de afsluiting een
ir emplooi hebben trachten te vinden,
ewel deze nijvere lieden daarin niet
zaam slaagden wat geen verwonde-
behooft te wekken, daar deze mannen
kindsbeen af op Zuiderzee-arbeid waren
jewezen vindt de rijksdienst in die
viteit toch aanleiding om de geldelijk'
moetkoming te weigeren,
de aanvragers met hun handen over
ir waren blijven zitten, zoo zegt Ds.
.enberg verder, dan zouden zij zijn ge-
nee5en- maar nu zil eerst bcbben getracht om
ten loste van de publieke kas te komen,
«Lien hun aanvragen ter zijde gelegd,
vgnin slotte vraagt Ds. Vonkenberg om te
iotor"en gehoord ton einde de kwestie nader
«.te lichten. Hij vertrouwt, dat de Konin-
lagdjaan de gedupeerden recht zal doen ge-
vinkden."
De zaak zuiver gesteld.
is precies, wat ik in het tweede artikel
r ^jihreven heb. De zuinigen, de aan pakkers,
„pverigen worden gestraft; slordigheid en
vtC]mheid worden beloond. Heeft iemand
een jaar, anderhalf, ergens werk ge-
„^den cn heeft hij thans niets, dan valt hij
°len de steun, want dan is hij misschien
crisi.sslachtoffer, maar geen gedupeerde
de droogmaking,
vind ik in 't algemeen, dat men do
ingin niet le veel lastig moet vallen met
t bezoeken; wat de uitvoering van der
ke maatregelen betreft, moet men bij
etrokken ambtenaren en eindelijk bij
Minister zijn.
aar ik kan het Ds. Vonkenberg zeker niet
ilijk nemen, want ik heb meermalen be
ien van de visscherijbevolking bij de
ingin persoonlijk bepleit. Wdt daar ver-
deld werd en wat er later gebeurde, is
voor publiciteit bestemd; maar dat mag
vel zeggen, dat onze Koningin een ge-
ad o o r en een gevoelighart heefi
de nooden der vlsschersbevolking, in
midden zij zoo graag vertoeft,
elfs voor het geval, dat aan Ds. Vonken-
geen audiëntie over deze zaak toege-
kon worden, behoeft niemand er aan
wijfelen, dat zijn adres zonder meer in
archief van het kabinet der Koningin
eborgen wordt.
'ant waarlijk: hier is een noodtoestand,
ke ons volk niet kón tolereeren. Terecht
reef nog pas het Chr. weekblad voor
ischoten: Toen het ging om de afsluit-
en om de eer der Nederlandsche inge-
irs keek men, ook in crisistijd, niet op een
millioen; nu het gaat om het brood
gedupeerde, wordt op alles beknibbeld,
terecht vraagt dit blad, of men in het
enland met evenveel zelfvoldoening mee
lt, wat er voor de levende bevolking ge-
n is. als da' men reclame maakt met de
de afsluitdijk.
agd
jke
ien
De tegenvaller.
at laatste mag met nadruk gevraagd wor-
Want nu blijkt, dat de toestand bij de
en in de afsluitdijk veel ernstiger is, dan
eerst verwacht had, schrijft ingenieur
verberg, die overigens altijd zeer voor
zichtig was, met een nuchter gezicht in de
„Telegraaf:
„De Directie van de Zuiderzeewerken is
gelukkig in de gelegenheid geweest, aan de
ernstige bodemverdiepingen paal en perk te
stellen en te voorkomen, dat het sluisgebouw
werd ondermijnd.
Waren de uitschuringen langer onopge
merkt gebleven, dan zouden die bodemver
diepingen spoedig zoover gevorderd geweest
zijn. dat ze de fundeering van het sluisge
bouw zóó ernstig in gevaar brachten, dat in
storting van het gebouw onvermijdelijk
moest zijn.
Gelukkig is echter alle gevaar reeds voor
bij: de reeds aangebrachte voorzieningen
hebben het voortwoekeren van hot uitschu
ringsproces tot stilstand gebracht en de aan
gebrachte schade zal weldra hersteld zijn.
Intusschcn zal ernstig overwogen moeten
I worden of het met het oog op oen eventu-
eel buitengewoon grooten afvoer van over-
Itollig water uit het IJselmeer niet nood-
i zakelijk, althans met het oog op het volko-
Imen intact blijven dersluizen en daarmede
Ivan de afsluiting van de Zuiderzee ge-
wenscht is, de afvoercapacieit van de uitwa
teringssluizen te vergrootcn, zoodat de af-
J voer van het overtollige water over nog meer
'sluiskokers kan verdeeld worden. Daardoor
wordt de krns vergroot, dat de snelheid van
het uitstroomende water wordt verminden?
en daarmede het gevaar van bodemuitschu
ring belangrijk verkleind.
Een derde uitwateringssluis op een daartoe
geschikte plaats gebouwd tusschen Den
Oever en het Kornwerderzand, zou zeker een
veiligheidsklep vormen met het oog op dc
betrouwbaarheid ton opzichte van het abso
luut watervoerend vermogen van den afsluit
dijk in do daarin gelogen kunstwerken.
Het gevaar, dat bij een eventueel minder
zorgvuldige controle der gemaakte werken
de toekomstige bewoners van de Zuiderzee-
provincie van de Zuiderzeeprovincie aan ver
rassingen kunnen blootstaan, moet men-
schelijkcrwijze gesproken niet kunnen
voorkomen. Safety first!"
„De dijk houdt het altijd!"
Zeker, veiligheid voor alles; maar dat kost
evengoed gold als steun aan de bevolking. Of
speelt het geld in dit geval geen rol?
Veiligheid in de eerste plaats; heel wel,
maar hebbon de bekwame igenlours (en dat
„bekwame" is volstrekt niet ironisóh be
doeld!) met het feit, dat de waterdrang groot
zou worden, dan geen voldoende rekening
gehouden?
Dat kondon ze toch wel becijferen. En zoo
niet, wat geeft hun dan het recht om waar
schuwingen van anderen als onbeduidend
terug te wijzen?
In één van de publicaties over de droog
making, verschenen in 1920. leest men, dat
eenige dor voordeden van het leggen van den
afsluitdijk zouden zijn:
verminderde onderhoudskosten van de wa-
terkeeringen rond de Zuiderzee;
beveiliging tegen periodieke- zoowel ais
tegen buitengewone overstroomingèn;
het watorvrij maken van bebouwde kom
men van sommige Zuiderzeegemecnten.
Welnu, de dijk is pas dicht, of van alle
kanten komen berichten, dat deze drie voor
deden fantasie blijken te zijn on dat eer het
tegendeel het geval is.
Met man en macht is gewerkt aan de ver
zwaring van nagenoeg alle Zuiderzeedijken;
want overal steeg het water, tengevolge der
afsluiting en dat kommen van Zublerzee-
gemeenten nu watervrij zullen worden, staat
ook te bezien. Waardoor dus ook onzeker is,
dat het gevaar voor o verst room ingen is ver
minderd; het kon wel eens omgekeerd zijn.
Nu hebben we de narigheid met de sluizen
De afwatering deugt niet.
„Zooals ik reeds eerder betoogde, herhaal
ik thans: met de afwatering van het IJsel
meer is het mis. Ik dacht daarbij aan een
periode als toen Maas en Waal er onder
ging.
Toen stond het water aan de kruin van de
dijken.
Het Hierderbeekje was toen in een com
plete rivier herschapen; de verbinding Har-
derwij k-Apeldoorn was bij Staverden zelfs
verbroken, bij Putten verdronk zelfs het vee
in de boerderijen.
Hoeveel water toen Der etmaal in de Zui
derzee terecht kwam, wie kan daar een be
rekening van maken?
Hr if Nederland en zelfs een gedeelte van
Duitschland moet zijn water afvoeren in de
Zuiderzee.
Men vergelijkt de inpoldering van de Zui
derzee gewoonlijk bij de Haarlemmermeer,
maar vergeet, dat in de Haarlemmermeer
geen rivieren uitmonden
Heel die massa water'moet door die uit
wateringssluizen. En konden die deuren
maar nacht en dag openstaan, maar alleen
bij achter-eb komt de Waddezee zoo laag, dat
men spuien kan, vandaar die geweldige
stroom. Denk nu eens in dat we een periode
krijgen als van Maas en Waal. Toen woei
het circa 3 weken bijna zonder ophouden uit
Westelijke richting. Al dien tijd is de Wad
denzee dan zoo hoog dat men hcelejnaal niet
spuien kan. Dan loopt het IJselmeer zeker
14 1 Vz Meter op. Krijgen we dan een Oosten-
DE AMSTERDAMSCHE
BEGROOTING
UITGEBREID POLITIEK DEBAT
TE WACHTEN
Verschillende belangrijke opmerkingen
Het algemeen versiag van net onderzoek dor
semecntebegrootlng doet wel zien, dat er een
uitgebreid politiek debat te wachten Ie
BU de algemeene beschouwingen merken wü>
dal een deel der leden, de moeilijkheden wel
erkent, maar de schuld schuift op de Regeering
De Regeerlng kan nieuwe bronnen aanboren,
kan do vermogens en inkomsten van beter ge
situeerden aantasten, maar zij doet dit niet en
zoekt Integendeel op loonen en salarissen en
allerlei sociale en cultureele bemoeiingen te
bezuinigen. Deze leden waarin wjj do sociaal
democraten herkennen, meonen. dat hoi Ge
meentebestuur do sociale bemoeiingen Intact
tlng te veel acht
Regeering. Men d
het gemeentebestuur onder de loupe te nemen.
En dan is er reden genoeg voor critlek.
Crltlek, omdat de schön wordt gewekt alsof
de begrooting zou sluiten, torwül dit In wezen
toch niet het geval Is. De gewone uitgaven
Critiek oo...
hooging van lasten, de bedrjjfsuitkeerlngen tot
de uiterste grens opvoert en voor onvoorzien
een veel te gering bedrag raamt.
Ook het aantasten der sociale voorzieningen
heeft, hoewol dit in de begeleidende nota ont
kend wordt, belangrijke afmetingen aangeno-
dan minder noodig I
'oudlg voor het
>p den inhoud van het
in nu wel kon ltqul-
stelden hiertegenover
t met de crlaia geen rekening
Ander* leden, erkennende de moeilijkheden,
meenden toch. dat men ronduit diende te er
kennen. dat uitvoering thans onmogelijk was,
doch dat men toch geen fraaie politiek voert.
Indien men. zooals nu herhaaldelijk gebeurt,
rechtdraads tegen het program Ingaat.
Uitvoerige beschouwlngert werden gewild
aan de kwestie der loonen en salarissen van 't
gemecntepersoneel. Sommige leden wilden ln
geen geval aan eenige vermindering denken.
Andoren bepleitten een meer gelijkmatige ver-
deoHng van de crlslslost over heel hot perso-
nool. N'u worden onkelen door afvloeiing de
dupe en moeten vr(jwol alleen geheel do last
dragen.
Enke'e leden achten het onverantwoord, dat
het gemeentebestuur, althans do meerderheid
van het- college, zelfs mot de organisaties niet
heeft gesproken en blijkbaar niet spreken wil.
Trouv/ens er was scherpe critiek, dat men de
organisaties bij do bezuinigingsmaatregelen
niet raadpleegt, terwijl het program n b. van
uitbreiding der medezeggenschap spreekt.
AJIsschlen Is f" jj
j allerlei plannen bö P.W., die
Daarnaast is een breed plan van
[ïafflng noodzakelijk. Wat tot heden gedaan
:rd. is Incidenteel sa
elnig beteekents
Zoover wö uit het verslag kunnen opmaken'
Is er ernstig en vrijwel algemeen, verzet tegen
de verhooging der opcenten op de PerBoneele
belasting. Het lükt wel vast.te staan, dat hier
voor geen meerderheid ln den Raad is, 'a
ons bekend, dat de wethouder voor de Finan
ciën reeds eenlecn tüd bezig ie,
verhooging te ontkomen door enkele nieuwe
bezuinigingen.
Eveneens Is er tegen verhooging vun de zs
Brand verzeker lngs-be)a6ting nog flf'
Niet alleen, oindat er een soort a"P™*k
dat doze belasting slechts to* l millioen «ou
gahovcn worden, mnar ook. omdat nu het be
drag. dat men denkt te incasseeren de werke
lijke kosten ten behoevo van de Brandwoor ge
maakt. overtreft.
Bö de Hoofdstukken worden ook ^er"ohUlon-
de belangrijke opmerkingen gemaakt Zoo voor
wat betreft algemeen beheer, wekt het ver
bazing dat mon de post salarissen voor do Alg
Secretarie zoo maar mot f 10Q.-000 kan vermln-
d%egolHkertUd wordt aangedrongen op combt-
natle van verschillende miniat
Aangedrongen wordt op het uitbrengen
niet ls gekomen, alhoewel deze als stuk
de lou
Bö t
teK...JMHH
kant meende men. dat op dit hoofdstuk
werd bezuinigd en er eigenlijk al een tekort ls
aan agenten. Tegen allerlei relletjes kan de
politie, volgens deze leden, gerust let3 steviger
optreden.
Bij de Brandweer hebben vele leden tever
geefs gezocht naar de hier wel mogelijke be
zuiniging.
Het hoofdstuk Volkshuisvesting heeft ook de
vo'—tduronde belangstelling van den Raad. Het
vraagstuk van de woningen met lage huren. Is
reeds jnren aan de orde. maar men ziet weinig
verbetering Met het afbreken In do Jordaan
gaat men geregeld voort, doch van het bouwen
vjui woningen daar. komt niets. Kan men de
particuliere bouwers niet anlmeeren door bv.
e.-n gedeelte van Landlust niet ln e-fpacht uit
te geven, docht te verkoopen"
Onderwijn brengt
hel
nieuwe school geld regel Ing. Som
len de salarissen der vakonderwijzers en die
der inderwüze.essen bö het voorbereidend on-
durwös, naar beneden brengen om meer In
overeenstemming to geraken met de salarissen
bü het L.O.
Verder zün er uiteraard nog wei vele wen-
schen, rnnnr de meesten kosten geld, sommigen
zelfs veel gold.
,x-' i In dezen tijd vraagt of het nog wel
Dat r
'Odlg ls,
ailë leerlingen van net Mldd.
Ocderwüs kosteloos boeken te verschaffen, ligt
wei voor de hand.
Bü hoofdstuk 1\ Armenzorg wordt nog eens
afzonderlijk dc kwestie van de werkverschaf
fing aan de orde gesteld. Ook het etempelver-
lof wordt hier ter sprake gebracht en ..aar het
standpunt van B. en W. voor de toekomst ge-
%rBürd'e Bedrijven wordt een soiled financieel
beleid gevraagd, geen wözlging van Je afschrü
vlnaspercentagos met het oog op Je Begroo-
tlngsposlt.e Ook wordt op verlaging van tarie
ven aangedrongen. Geïnformeerd wordt naar
de planrvn voor de nieuwe waterleiding? Gerst
konden ze niet wachten en nu schijnt er geon
Sch'erpo critiek lokt het trambeleid uit, nu
men weer rekent op een tekort van ongeveer
f COO.OOO.
Tegen opheffing van het Bureau v
wind, dan zakt de Waddenzee plotseling tot
ruim 1V* Meter beneden N.A.P. en dan staat
er drie 4 4 Meter verval voor de sluizen.
Trekt men de schuiven dan op, dan heeft
men voor elke sluia zooiets als voor een
dijkdoorbraak.
Het bestaat niet dat een derde sluis die
hoeveelheid water kan verwerken, neen, nog
sterker, het heele systeem is onuitvoerbaar
met schuiven.
Het zou alleen kunnen met Sasdeuren, die
met eb vanzelf opengaan en met vloed zich
vanzelf weer sluiten, maar dan is natuurlijk
niet mogelijk om het IJselmeer precies op
een vast peil te houden. En daarom heb ik
direct van het begin af aan gezegd, zonder
stoomgemalen op een afsluitdijk loopt do
zaak bij Hoog Zee onherroepelijk vast.
Laat men in. plaats van een derde 6luis
een gat in de afsluitdijk breken en oen brug
daarover leggen, al het andere ls weggegooid
gold!"
Is dat leekenoordeol gansch waardeloos?
DOOR HOLLEND PAARD GEDOOD
Te 't Zand bij Beverwijk is bij de hard
draverij ccn paard op hol geslagen. Do 39-
jarige S. van B. uit Beverwijk, die beproef
de het paard tegen te houdon, kreeg een
trap van het dier en word zoodanig gewond,
dat hij in het Roode Kruis Ziekenhuis te
Beverwijk moest worden opgenomen. Hij is
aldaar aan de wondon overleden.
AUTO- EN MOTORONGELUKKEN
Te Linne (L.) had een aanrijding plaats
tusschen een motorfiets cn 'n vrachtauto utl
Keulen. Do raotorfietsrijder, Van Ree, uit
Heerlen, bankwerker bij de staatsmijn Wil-
helmina, werd met een gebroken been en
arm verwon dingen opgenomen; zijn vrouw,
die op de duo zat, kreeg ernstige verwondin
gen aan been en arm. Beiden werden in een
in de nabijgelegen woning binnengebracht,
nabijgelegen woning binnengebracht Dr.
Styns uit Echt legde het eerste verband.
Op den Venlosóhen Weg, te Roermond
werd do 13-jarige K. door een luxe-auto
uit Venlo aangereden. Met ernstige hoofd-
jen. beenwonden werd het meisje per bran
card naar het ziekenhuis overgebracht
Als gevolg van deze aanrijding kwam
de wagen, uit Venlo nog in botsing met een
hein tegemoet komende auto, waardoor de
I Vënlosche auto tegen een muur terecht-
kwam. Beide auto's werden zwaar bescha
digd.
Op den Amsteldijk te Nieuwer-Amstel
(N.-H.) slipte een motorrijder. Hij zoowel
als zijn duo-passagier warden met een her
senschudding opgenomen en naar een zie
kenhuis overgebracht
To Amsterdam is op den Overtoom bij
de Anna Vondelstraat een man van 76 ja$r
aangereden door een auto. Met een hersen
schudding is hij naar het Tesselschade-
ziekenhuis overgebracht
DOOODELUK AUTO-ONGELUK.
Te Nijmegen is de 10-jarige jongen Rieken
in de Lange Hezelstraat, toen hij dwars de
straat overstak, door een passeerende auto
gegrepen. De jongen, die een diepe wond
aan het achterhoofd en een schedelbreuk
bekwam, overleed eenige minuten later.
Tegen den chauffeur, die in matige vaart
reed, is proces-verbaal opgemaakt.
DOODSLAG.
De Amhemsche rechtbank heeft uitspraak
gedaan in de zaak betreffende de bekende
schietpartij aan de Vijverwijk te Arnhem,
waar een dronken arbeider uit de deur van
zijn woning uit een jachtgeweer eenige ha-
gelschoten op voor zijn wonftig verzamelde
menschen loste, waardoor ccn andere be
woner van de Vijverwijk, zokere A. J. Slan-
gewal, werd gedood.
De man werd veroordeeld tot twee jaar
gevangenisstraf met aftrek van preventieve
hechtenis. De eisch was 5 jaar gev.straf.
EEN BLOEDIGE PERFORATIE.
Te St. Michielsgestel (N.-Br.) gingen op
de kermis eenige jongemannen elkaar met
messen te lijf. Zekere D. liep tien messte
ken op; hij is naar het ziekenhuis te 's-Hcr-
togenbosch vervoerd. Een zekere v. <L R.,
uit St. Michelsgestel, is als verdacht deze
steken toegebracht te hebben, opgesloten.
VALSCHE MUNTERS.
De politie te Utrecht heeft een 30-jarigen
werkloozen schoenmaker en diens vrouw
aangehouden, die de laatste dagen \alsch
zilvergeld in omloop hadden gebracht tot
een waarde van enkele guldens. In de wo
ning van den schoenmaker aan de Noten-
boomenlaan werden werktuigen voor het
vervaardigen van valsch geld (dubbeltjes
en kwartjes) aangetroffen. Beiden zijn op
gesloten.
-ONRECHTMATIG TREKKEN VAN STEUN
De politie te Beverwijk heeft proces-ver
baal opgemaakt teg enJ. E., gemeenteraads
lid, wegens het onrechtmatig trekken van
steun.
BRANDEN
Te Oudenbosch (N.-Br.) is 's nachts het
woonhuis met schuur van C. V. een prooi der
vlammen geworden; de oorzaak van den
brand is onbekend. De bewoners wisten zich
slechts met moeite in veiligheid *e brengen.
Te Venlo is de sigarenfabriek van Claus
gedeeltelijk afgebrand. De brandweer slaagde
erin den brand tot den achterbouw te beper
ken. Dit gedeelte brandde geheel uit, waar
bij een groote hoeveelheid sigaren, die hier,
in de droogkamer waren opgeslagen, verlo
ren gingen. Niets was verzekerd. De oorzaak
is onbekend.
Bij Saesberg (L.) is de boerderij van L.
door brand verwoest. De geheele oogst ging
verloren. Vier koeien en twee varkens kwa
men in het vuur om.
Te Diepcnheim (Ov.) is op het Diepen-
heimsohe Broek de boerderij met schuur
den landbouwer E. Hietland afgebrand.
De inboedel en de graanoogst werden een
prooi der vlammen. De oorzaak van den
brand is onbekend. De schade wordt door
verzekering gedekt.
Te Aduard (Gr.) is de garage van de
wed. J. Wijma afgebrand. De ooizaak is ver
moedelijk kortsluiting. Een vrachtauto, eeni
ge wagens en verschillende gereedschappen
gingen verloren. Alles was verzekerd.
Te Dongjum (Fr.) is de boerderij van J.
Haima geheel afgebrand. De oorzaak van den
brand is hooibroei. Verzekering dekt de
schade.
Dinsdagavond, omstreeks half zeven is een
felle brand uitgebroken in de boerenwoning
van den heer C. J. van Mill te Schipluiden, op
de grens van Vlaardinger-Ambacht. Vermoe
delijk is een brandend petroleumlampje omge
vallen. De brand ontstond in het woonhuis
breidde zich snel uit, zoodat ook de aangren
zende veestallen en karnmolen werden aange
tast. De vlammen sloegen fel uit, en kleurden
de lucht rood, zoodat weldra uit wijden omtrek
een talryk publiek naar den brand trok.
De brandspuit uit Vlaardinger-Ambacht, de
motorspuit uit Schipluiden en een spuit uit
Vlaardingen werden te hulp geroepen voor het
blusschingswerk, dat slechts langzaam vor
derde. De genoemde gebouwen werden geheel
in de asch gelegd, en mede aan het feit, dat
de windrichting gunstig was, is het te danken,
dat de hooibergen konden worden gespaard.
Het vee was in de stallen snel los gemaakt
en in de weide gejaagd. Een koe liep echter
weer terug, en, zooals gewoonlijk by vee het
geval is, de vlammen in. Het beest kon niet
meer worden gered en is in het vuur omge
komen.
Omstreeks half negen had men de brand
onder de knie en kon met de nablussching
worden begonnen. De schade wordt op
f 15.000 geraamd. De boerdery was verzekerd.
In de buurtschap Albergen bij Almelo
is de sluiswachterswoning (eigendom van de
Prov. Overijssel) en bewoond door R. Horst
man, geheel afgebrand. Van den inboedel werd
slechts weinig gered.
vraagtSPOORVgestampte HUISJES
WOENSDAG IX OCTOBER
vergum VARA: Orkest
"vaer8 u irt.'wAKA. DO „Flierefluiters"
ngenberg. Concert
rscbau, Zweedsch concert
n de n R. Militair orkest,
i z e n. NCRV. GruimfuonmusleK.
lundborg. Omroeporkest.
Iverium. VARA De „Flierefluiters
i s e n. NCRV Orgelconcert
Iversum. VAKA. Orgelspel.
Iverium VARA. Grsmofoonmuzlek,
Hul sen NCRV: U de Ruiter: Een krllgs-
18.30 1 m NCRV: Cursus Engelach
20.01 Hulren. NCllV. Evangelisatie-»"»®"»''
komst Groningen.
19 30 Hulsen NCRV: Politieberichten
45 Hulren NCRV: Persberichten
22.Ou Hulzen. NCRV. Persberichten
22.20 Hilversum. VARA. Persberichten.
DONDERDAG 13 OCTOBER.
8.00 Hu 1 z
8.01 H i 1 v
lu.00 H ui
10.15 H 1 l v
.30 H 1 1 v
10.45 H u 1 z
11.00 H u i z
11.20 K a 1 u
14.30 H I 1 V
16.20 Lang
17.00 H 1 1 v
17.45 H u 1 z
18.55 bond
19.00 H I 1 v
19.20 Wan
KRO Morge
sum. AVRO.
NCRV Grumbfooni
izlek.
muziek*
m AVRO. Gramofoontnuslek.
i u m. AVRO. Soliatenconcert
NCRV. Grsmofoonmuziek.
KRO. Gramufoonmuziek
u m. AVRO. Sollstenconcert
i u m. AVRO. Klein orkest
KRO. Sextet,
berg. Concert
r y. Orgelconcert, i
3 u°tn. SAVK(Hollandsch halfuuC
berg. Vosperconcert.
3 u m. AVRO. Kamerorkest
NCRV. Concert.
R. Orkest.
b u m. AVRO Kamerorkest
i a u. Populair concert
NCRV. Dameskoor
Lesingen. Cursussen enfl
11.00 Hilversum. AVRO. Kookpraatje.
14.00 Hulzen. NCRV Fiaale liandwerkest
15.00 Hulzen. NCRV. VrouwenhalfuurUe.
15.00 Hilversum. AVRQ Naaicursus
18-46 Hulsen. NCRV Knippen en stofverslerea
19.00 Hulsen. NCRV.Weekoverzlcn*.
19.30 Hilversum, AVRO. Cursus Engelscfc
Kinderuurtjes en*
V. HandenarDeus.,
12.00 Hulsen. KRO Politieberichten
19.30 Hulzen. NCRV. Politieberichten
19.45 Huizen. NCRV. Persberichten.
BRUTALE INBRAAK.
Men meldt ons uit Amsterdam: In den
afgeloopen nacht heeft een aan de Wete
ringschans bij het Eerste Weteringplant
soen gelogen winkel, waar sportartikelen
verkocht worden, bezoek gehad van tot nu
toe onbekend gebleven personen, die er
verschillende zaken van hun gading hebben
weggenomen. De daders vermoedelijk
zijn er twee geweest zijn zeer brutaal te
werk «gegaan. Zij hebben dankbaar gebruik
gemaakt van het feit, dat de eerste etage
boven den winkel leeg stond. Daardoor kon
den zij, zonder dat zulks al te veel gevaar
opleverde, de deur van den vrijen opgang
naar dit huis forceeren, waarna zij zich
naar boven begaven en uit den vloer boven
den winkel een luik of eenige planken weg
namen Vermoedelijk met behulp van een
steekbeitol hebben zij vervolgons het stuc
werk van het winkelplafond weggeatoken
en zich zóó door het gat in de winkelruimte
laten zakken. De buit, die zij zich daar heb-
bein toegeëigend, bestaat uit eerf aantal
jumpers en een klein bedrag aan geld.
Langs denzelfden weg, die zij zich naar het
operatieterrein gebaand hadden, zijn de da
ders, naar wie door de politie op het oogen-
blik ijverig gespeurd wordt, weer vertrok
ken.
AVONTUREN VAN JOOSJE PINDA EN PIETJE ROET
door G. TH. ROTMAN
5. Maar na gedane arbeid is het zoet
rusten. Als Joosje en Pietje 's avonds met
hun werk klaar waren en het verdiende
geld verdeeld en in hun spaarpot gestopt
hadden, gingen ze samen wandelen. Zoo
kwamen ze op zekeren avond bij een hooge
heining met twee groote deuren. Voorzichtig
loerden ze naar binnen.
6. Het erf, dat er achter lag, behoorde
zeker aan een timmerman. Tenminste, er
lagen stapels planken en kisten, en er
stond een slijpsteen. Een, twee. drie glipten
Joosje en Pietje naar binnen en maakten
van een kist en een lango plank een fijne
wip. Hup- Hupl Op en neer! Het ging
natuurlijk hoe langer hoe doller!
(Wordt Vrijdag a.s. vervolgd1).
DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
Door LEWIS WALLACE Naar het Engeisch door ALMA
(lö
lijk vijfduizend Grieken bewegen om zich te
laten inlijven, en intusschen had Moham
med een formeele oorlogsverklaring ge
zonden.
n zoover had de Keizer zich niet vergist,1
waar de doode lichamen voorbij gedragen
rilen, gaf men den vrijen loop aan droef-
fi en woede, aan vervloekingen en ge
len. Bij het Hippodroom wachtte de Keizer
ringd door de heeren van het Hof en door
lijfwacht, den lijkstoet op, en zijn tegen-
ordigheid maakte het gebeurde tot een
iunale ramp. Hij ging de dragers voor
ir het midden der arena, liet hen daar
lijkbaren neerzetten, en riep de Byzan-
ien op om de slachtoffers te bezien.
- Overhaast u niet, zei hij, wij zullen de
hamen van onze arme landgenooten hier
ganschen dng rustig laten liggen. Hun
nrien roepen om wraak. Daarna zullen
i beslissen wat ons te doen staat: vechten,
ichten of ons overgeven.
gaf de Keizer bevel alle poorten te
ilten en de wacht t'o versterken, zoodat
imand meer ongehinderd in of uit kon.
)en volgerfden dag werden de lijken he
aven, maar niets van hetveen He Keizer
hoopt had gebeurde. Zoodra de eerste
lefheid en woede voorhij waren, maakten
Rst en vrees zich van het volk meester,
toen de Keizer bevel gaf om alle weer-
re mannon onder de wapenen te roepon,
'I een ongehoord feit plaats. Terwijl dui-
iden vloden, bleven honderdduizend man-
n achter, echter niet om de stad te ver-
digen, maar vast ln het geloof dn' God
nder hen wel over haar waken zou. Niet
- met de grootste moeite kon men einde-
ZEVENTIGSTR HOOFDSTUK
Het antwoord van den paos.
Majesteit, zei Corti op zekeren dag, ik
heb mijn galei en haar bemanning niet
meer noodig. Ik bid u doe er mee wat u het
beste dunkt.
Konstantijn nam het aanbod dankbaar
aan.
De gp'ei is een Godsgeschenk. Ik wil
haar gaarne van u overnemen. Hertog No
taras, do Groot-admiraal zal met u den prijs
bepalen.
Wil Uwe Majesteit mij genoegen doen,
antwoordde Cprti, beveel dan dat het vaar
tuig aan de vloot worde toegevoegd. Indien
Uwe Majesteit als overwinnaar uit den striid
mag komen, zal de Groot-admiraal gelegen
heid genoeg hebben om de betaling te rege
len. Is het echter ander over ons besloten,
dan zal, denk ik, noch Uwe Majoisteit uoeh
ik hehoefto hebben aan eon schip.
De galei werd uit de Baai van Julianus
overgebracht naar de Gouden Hoorn. Dien
avond zei de Keizer tot Phranza: Graaf
Corti heeft zijn lot aan hot onze verbonden.
Heb ik hem goed begrepen, dan is hij niet
van plan onze nederlaag te overleven. Zorg
er yoojr dat hij zich een lijfwacht uitkiest
om mij in den strijd te vergezellen.
Is het uw bedoeling dat hij kapitein
van de garde wordt?
Ja.
Weinige dagen later had de graaf een
wacht gevormd van vijftig man, zijn negen
Berbers meegerekend. Zooals vanzelf spreekt
had hij zijn oudekwartier verlaten voor
Blacherne. Hij voelde zich veel gelukkiger,
en had zijn gemoedsrust teruggevonden na
zijn ontslag uit Mohommeds dienst Geen
dag ging voorbij zonder dat hij in stilte den
Sultan dankte voor de hem betoonde groot
moedigheid.
Zijn grootste geluk vond hij echter in zijn
bezoeken aan prinses Irene. Niet alleen
stond haar ontvangkamer voor hem open,
maar bij mochl zirli vrijelijk in baar gevolg
vertoonen, hetzij zij naar Blacherne ging,
dan wel naar de S. Sophia. Menigmaal
noodigde zij hem uit om hem naar haar
huiskapel te vergezellen en bij zulke gelegen
heden trachtte hij er naar waarlijk vroom
te zijn. Zij strekte hem in alles tot voor
beeld, daar hij ternauwernood wist wanneer
hij knielen, of opstaan, of rich hekruisen
moest. Dikwijls dwaalden zijn gedachten af
j van de Madonna en het Kind, om bij de
I prinses te verwijlen, en als hij soms verge
lijkingen ging maken betrapte hij er zich
meermalen op, dat hij de levende vrouw
aan don voet van het altaar de eere toe
bracht. die hij aan de godheid boven het
altaar schuldig was.
Door het vergöldjk met Mohammed stond
hem vrij de prinses zijn liefde te verklaren,
en er waren oogenhlikken. waarin het hem
was als moest hij zich aan haar voeten neder
werpen en spreken; maar dan beoron ziin
hart onrustig te kloppen, en weigerde zijn
tong haar dienst, zoodat hij zich troostte
met den troost der zwakken: op een andereu
tijd zal ik het doen; morgen, morgen. Als
hij dan ontstemd, en ontevreden met zich-
celven weer alleen was, smachtte hij er naar
een vijand te ontmoeten aan wien hij zijn
toorn kon luchten. Ach, stond Mohammed
maar voor de poort! Waar blijft hjj toch? Zal
hij dan nooit komen?
Op zekeren dag steeg hij af voor het paleis
der prinses en wend door Lysander toege
laten
Ik breng u goed nieuws, zei hii.
Zoo? Wat dan?
Blik zwaard is er een. Ik kom van do
Poort van Blacherne, waarheen ik den
Opperstalmeester vergezeld had o*m tegen
woordig tn rijn bij de ontvangst van een
zekeren Johan Grant, die hier aangekomen
is met een troep vrije landers, voor het
meerendeel landslieden van mij.
Wie is Johan Grant?
Een Germaan, lang in Oosterschen
dienst geweest: voornamelijk bedreven in
het maken en werpen van holle ijzeren ko
gels, gevuld met een ontvlambare, brand
stof. Bij het neervalen barst de kogel en dan
is het vuur niet meer te blusschen.
Zoo, dan is ons Griekscli vuurwerk weer
ontdektl
Volgens hem, ja. Zijne Majesteit bpeft
hem de noodige materialen beloofd en mor
gen gaat hij aan het werk. Hij zegt ook dat.
als de Paus een kruistocht tegen de Turken
wilde prediken, Konstantinopels muren niet
breed genoeg zouden zijn om do vrijwilli
gers te dragen, die de stad zouden komen
verdedigen. Hij zegt dat Genua, Venetië, ia
geheel Italië zou genegen zijn en slecb
ons ter hulp to snellen.
Johan Grant is ons welkom, antwoord
de de prinses, te meer daar Zijne Heiligheid
niets van zieh doot hooren.
Op den eersten December kwam de graaf
weer bij de prinses niet nieuws.
Wat nu? vraagde zij.
Edele prinses, Zijne Heiligheid heeft
eindelijk van zich doen hooren. Morgen
komt een Legaat
Een Legaat? En niets meer? Hoe heet
hij?
I so door, Grootmetropolitaan van Rus
land.
Komt hij met gevolg?
Niet met soldaten, alleen met een gevolg
van priesters.
O, ik begrijp het al. Hij komt om te
onderhandelien. Ach, achl
Waarom bedroeft u dat?
Om de verdeeldheden! riep zij mis
moedig. Weet gij niet dat Isidoor, die ge
woonlijk de Kardinaal genoemd wordt, door
de Paus benoemd werd tot metropolitaan
van d« Russisch-Grieksche Kerk, die echter
niets van hem weten wild zoodat hij stch
genoodzaakt zag om naar Polen te vluch
ten? Hoe denkt gij dat men hem hier zal
ontvangen?
Is hij niet een Griek?
Ja zeker, maar daar hij de Latijnsche
gevoelens is toegedaan beschouwen de
geestelijke Orden hem als een afvallige. Zijn
eerste vraag zal zijn om de mis te bedienen
in de Santa Sophia. Als hem dat wordt toe
gestaan zal de hom eerst recht losbarsten.
Neen, neen, het ia zeer te betreuren dat hij
hier komt.
Intusschen was het Hippodroom
een wenk van Zijne Heiligheid waclucu, wa^derd in een Campus Martius, waar de nieuw
aangeworven krijgers op alle uren van den
dag geoefend werden in de behandeling der
wapenen, die tij dragen zouden; hier boog
schutters, slingeraars, steenwerpers, daar de
manschappon die dienst zouden doen bij de
kleine artillerie op de muren. En daar alle
handel stil stond, en de militaire ofeningen
aller aandacht in beslag namen, was het
oude gebouw 't punt van Verecniging. Daar
heen spoedde de graaf zich om uit de som
bere stemming te geraken, waarin de mede-
deelingen dor prinses hem gebracht hadden.
In diezelfde week gebeurde er echter iet*
dat hom, en allen die het goed met den
Keizer meenden, een weinig oj>beurdo.
Op zekeren morgen vertoonden zich eon
paar oorlogsschepen in de zee van Mai-mo-
ra. De vlaggen verkondigden dat het Chris
tenen waren. Tegelijkertijd meldde de wacht
van Kaap Demetrius do aanwezigheid van
een aantal Turksche galeien op den Bos
porus. Een zeeslag scheen onvermijdelijk te
zijn. De muren in de nabijheid der Kaap
waren spoedig geheel bezet met toeschou-
was, ja de spanning was zoo groot, dat zelfs
de Keizer zijn paleis verliet Daar hij er niet
aan twijfelde of de schepen brachten hem
voorrand. misschien wel hulptroepen, beval
hij de kleine vloot in de Gouden Hoorn ge
reed te houden, om zoo noodig de vreemde
schepen ter hulp te snellen. Zijn vermoeden
was juist, en gelukkig vervolgden de Turken
hen niet. Zoodra zij de haven binnenliepen
heschen de vreemdelingen de vlaggen van
Venetië en Genua in top, en nooit hadden
de Byzantijnen ze zoo mooi gevonden. Het
dek vnn belde schepen was vo! met krijgers,
die de juichtonen waarmee zij begroet wer
den hartelijk beantwoordden.
.Wordt vervolgd j
