BINNENLAND.
VRIJDAG 23 SEPTEMBER 19
TWEEDE BLAD PA'G.l?
ECONOMISCHE PROBLEMEN
INTERNATIONALE
FINANCIERING
OVERAL MUREN. BEHALVE IN
NEDERLAND
Worden wij nimmer wijs?
„Financial News" aan het woord.
„Financial News" bespreekt in een van
baar hoofdartikelen de internationale fi
nanciering en wijst in dit verband op het
feit, dat op dit gebied eenige verlevendiging
te bemerken is. Dit blad vindt het buwijs
yan vertrouwen, dat hierin ligt opgesloten,
een heuglijke gebeurtenis, maar het wijst er
yerder op, dat de internationale geldmark
ten, buiten die in Nederland en Zwitser
land, zich nog uiterst gereserveerd betoo-
nen. Financial News beschouwt dit niet als
een incidemteele geschiedenis. Integendeel,
het blad veronderstelt, dat in de naaste toe
komst hierin geen verandering te consta-
teeren zal zijn. Londen is uitgeschakeld
vanwege het embargo, dat ingesteld is ten
tijde van de conversie-kwestie der 5 pet.
War-loan. De Britsche Regeering wilde deze
conversie tot een groot succes maken en zij
iwilde daiarom niet de gelegenheid openstel
len, dat de voor belegging vrijliggende gel
den voor andere doeleinden zouden worden
benut. In Amerika is het emitteeren van
leeningen van buitenlaiidsche origine totaal
uitgesloten. Het State Departement in Was
hington weigert alle aanvragen tot dat
doel en dit zal eerder verscherpt dan ver
zacht worden aan den vooravond van de
presidentsverkiezing. Bovendien hebben
de groote verliezen door de beleggers op
buitenlandsche waarden geleden, het be-
schikibaarstellen van nieuwe gelden ten be
hoeve van het Continent en van Zuid-
Amerika verhinderd; men voelt er niets
voor en men zal zich voorloopig niet op
nieuw aan denzelfden steen stooten. Men
mag verder niet vergeten, dat de komende
verkiezingen uiterst fel zullen zijn. De de
mocraten zullen onmiddellijk munt slaan
uit elke afwijking, welke de Hooveriaan-
sche regeering doet ten opzichte der stem
ming van de massa. Bovendien staan ook
de meeste banken en financierings-lidha-
men afkeerig hiertegenover. Al zou het
State Departement in deze richting niet
optreden, dan nog zou er weinig kans be
staan, dat aangekondigde emissies van bui
tenlandsche fondsen zouden slagen. In
Parijs is ook een embargo geheven op het
leenen aan het buitenland, zelfs voor de
politieke vrienden Polen en Roemenië.
Frankrijk heeft in deze het Engelsche
Voorbeeld gevolgd; de conversie der Fran-
6che rente moet ongestoord en ongehinderd
voortgang kunnen vinden. Van de Skandi-
navische landen vormt Zweden, anders een
dankbaar centrum voor internationale fi
nanciering, eveneens een pool, die op het
moment gericht is tegen het beleggen van i
geld in buitenlandsche waarden en dit zal
zoo blijven, zoolang de Kreuger-affaire niet
geheel en al is afgewikkeld.
Een twijfelachtige eer.
Nederland en iZlwitserland ondervinden
de twijfelachtige eer om als willige centra
voor internationale financiering te worden
beschouwd. België wil 750 millioen belgi-
sche francs leenen voor den Telegraaf- en
telefoondienst; Luxemburg overweegt een
leening van 8 millioen guldens. De Fran-
sche Union d'Electricité arrangeert een
4% pet. leening van 150 millioen francs
en Parijs tracht zijn hoog-rentende buiten
landsche emissies in goedkoopere te con-
verteeren.
Financial News wdj herhalen vindt
dit feit verheugend. Het blad betreurt al
leen, dat de genoemde beide landen niet in
staat zijn om op dit gebied véél te doen en
het hoopt, dat de andere landen zich daar
bij zullen aansluiten. Zoolang dit niet ge
schiedt, kan er z.i. van een werkelijke her
leving op emissie-gebied geen sprake zijn.
Wij betreuren het, dat ook ons land ge
noemd wordt als dankbaar centrum om
er geld op te nemen! Worden wij nimmer
wijs? Het buitenland weigert onze export
producten, maar tracht onze markt te ont
wrichten door haar als vuilnisbak te be
schouwen voor datgene, wat men niet in
eigen land of in vroegere afzetgebieden kan
plaatsen. Onze landbouw- en industrieele
bedrijvigheid is door die politiek als lam
geslagen en ons eigen consumptievermogen
is niet groot genoeg om de groote kwanti
teiten geproduceerde producten en goederen
op te kunnen nemen. Maar ons geld willen
zij dolgraag 'hebben. Tal van Staten zijn in
gebreke om aan ons rente en aflossing te
betalen. Wij vallen hen, die te goeder trouw
zijn en werkelijk niet kunnen betalen, hier
over niet hard, maar wij constateeren het
feit alleen.
Er zijn tal van vooraanstaande economen,
die internationale financiering als het ss-
sentieele beschouwen voor een land, dat op
export is ingesteld. Immers hoe kan het
buitenland dien export betalen? Hetzij door
invoer, hetzij door het zenden van goud of
het bewijzen van diensten, zooals scheep
vaart, het assurantiewezen, en ten slotte
door te leenen! Wij laten het vreemdelin
genverkeer erbuiten, alhoewel dit ook
groote beteekenis heeft... wij zouden dan
alle factoren van een betalingsbalans moe
ten opnoemen.
Wij onderschrijven die opvatting, zij het
ook met enkele beperkingen, die men in
het vrije handelsverkeer en in de individua
listische opvatting omtrent handel en in
dustrie echter niet toepaste en waarovor
wij het later zullen hebben.
Geen wereldmarkt en geen wereld
verkeer.
Doch er bestaat op het moment geen
vrije handel! Wij hebben geen wereldmarkt,
geen wereldverkeer. Moeder Aarde is in
allerlei vakjes verdeeld, die zooveel moge
lijk in de eigen behoeften trachten te voor
zien en het ontbrekende trachten aan te
vullen. Waarom zouden wij dan onze beur
zen opendoen, wanneer daar geen tastbare
voordeelen tegenover staan. Wij kunnen
België leenen, waarom niet. Het land zal
ongetwijfeld aan zijn verplichtingen vol
doen en het heeft dit steeds gedaan met
uitzondering dan van het terug brengen van
zijn munteenheid van f 0.50 op f 0.07. Doch
dit willen wij door de vingers zien als nood
zakelijk uitvloeisel van den hoogen nood,
waarin de geheele wereld en dus ook Bel
gië verkeerde. Maar België, niettegenstaan
de Ouchy, beperkt hoe langer hoe meer
onze handel. Ook dit zouden wij kunnen bil
lijken, want elk land moet trachten op de
beste wijze de moeilijkheden te weerstaan.
Maar dan behoeven wij geen millioenen
guldens te leenen! Wanneer België ons
hiervoor contra-prestaties verleent door een
deel van onze boter te koopen, onze eieren
af te nemen en ons vleesch, om van andere
artikelen niet te spreken, welnu, dan zou
er aanleiding bestaan om te overwegen, of
wij onzen kapitaalrijkdom ter beschikking
van onzen Zuidelijken buur behooren te
stellen. Dit geldt voor elk land, dat geld
van ons vraagt. Wij moeten niet klaar
staan om buitenlandsche waarden te ne
men, wanneer er geen tastbare voordeelen
aan verbonden worden.
Dat de banken als onderdeed van hun
bedrijf, waaruit zij winst moeten putten,
emissies aanmoedigen, is te begrijpen. Wan
neer wij bankiers waren, dan zouden wij
dit ook doen. Maar ten slotte komen de
waarden in de portefeuilles van de beleg
gers, de banken en andere tusschenperso-
nen hebben hun provisie opgestreken en de
beleggers zitten met het risico, dat zeer
groot is, getuige de verliezen, die ons volk
met buitenlandsche waarden geleden heeft.
Wij zouden het waardeeren, wanneer de
Regeering zich met het emissiebedrijf be
moeide en geen enkele emissie toeliet, die
niet tevens werkverruiming verschafte.
Nadere toelichting
Wij zeiden hierboven, dat in normale tij
den beperkingen noodzakelijk zijn. Wij zou
den dit nader toelichten. Wanneer onze ex
port gediend wordt doordat onze beleggers
buitenlandsche waarden koopen en daar
door dien export ten deele mogelijk maken
ten voordeele van het algemeen, dan is het
noodzakelijk, dat die weg wordt betreden.
Maar het is niet billijk, dat de beleggers
met het risico blijven zitten gedurende den
looptijd der leening, terwijl het bedrijfsle
ven de winsten allang opgestreken heeft
en zich om de leeningen, die te haren be
hoeve zijn geëmitteerd, niet meer bekomme
ren. Er zou, zoodra normale tijden weer zijn
ingetreden, een delcredere fonds moeten
worden gevormd, waarin een zeker percen
tage van de bedrijfswinsten der exportee-
rende industrieën wordt gestort, in verhou-
ling tot de winst op hun export gemaakt.
Dit fonds zou dan moeten dienen om de
gevolgen van eventueele deconfitures op te
heffen en houders dezer waarden alsdan
schadeloos te stellen. Het spreekt vanzelf,
dat ook de beleggers hun deel van het ri
sico moeten bijdragen, immers zij touchee
ren rente en eventueele koerswinst wan
neer de koers van uitgifte lager was dan
de koers van aflossing. Zij zullen een pre
mie hebben te betalen, wanneer zij tenmin
ste willen profiteeren van de te stichten re
serve. Aan de uitvoering van dit denkbeeld
kleven natuurlijk moeilijkheden, toch is het
denkbeeld o.i. de moeite van het bestudee
rden waard.
OFFICIEELE BERICHTEN
LOODSWEZEN
BIJ K. B. Ia: aan den bureelambtenaar le
chef de bureau, van het loodswezen, de beton
ning. bebakening en verlichting, te Rotterdam.
A. J. Advocaat, op zijn verzoek eervol ontslag
verleend; bevorderd tot bureelambtenaar le kl.
chef de bureau, van het loodswezen, de beton
ning. bebakenlng en verlichting, te Rotterdam,
de bureelambtenaar bij het loodswezen, de be
tonning, bebakening en verlichting, J. H. Ock-
hulzen.
LAND- EN ZEEMACHT
Bij K. B. is benoemd bij het res.-personeel
der landmacht, bij het wapen der genie, de res.-
2e-luit, J. W. G. baron Sloet van Oldrultenborgh.
ONDERSCHEIDINGEN
BIJ K. B. is toegekend de aan de Orde van
Oranje-Nassau verbonden eere-medaiUe» In
brons, aan J. Blootshoofd, te Amsterdam.
RIJKSTUINBOUWCONSULENT
Bij K. B. is benoemd tot tijdelijk Rijkstuto.
bouwconsulent Ir F. W. Honig te Zutphen.
INSPECTIE VAN DEN ARBEID
Bij K. B. is wegens verandering In de inrich
ting van het dienstvak, eervol ontslag verleend
aan: Ir J. J. Klompe, hoofdinspecteur van den
arbeid te Haarlem; H. Bakker, administratief
ambtenaar le kl. bij de Arbeidsinspectie te
Haarlem; L,. Camphuis. technlsch-ambtenaar bij
de inspectie van den havenarbeid te Rotterdam
DEPARTEMENTEN
Bij Kon. besluit is:
aan den administrateur bij het Departement
van Koloniën, Mr Dr H. U Hemsing, en aan
den referendaris bij dat Departement W. F.
Gerdes Oosterbeek, wegens verandering in de
inrichting van het dienstvak eervol ontslag ver
bij het Departement van Koloniën aan de
heeren P. W. Steenbergen, hoofdcommisles, P.
E. de Waal. commies. H. J. Paternotte, adjunct
commies. mej. N. H. G. J. van der Speek Obreen.
•ru- het Techn. Bureau van het Departement
van Koloniën aan de heeren Ir J. A. C. Oude
mans. ingenieur, C. Bok. teohn.-hoofdambt.. J.
Wessels. techn.-hoofdambtenaar, en
bij het Kol. Etablissement te Amsterdam aan
de heeren J. D. v. Staalduynen, ambtenaar van
administratie le kl., F. H. G. A. de Jonge, amb
tenaar van administratie 2e kl., wegens veran
dering In de inrichting van het dienstvak, eer
vol ontslag verleend:
aan den heer Dr H. H. Janssonlus, wegens op
heffing zijner betrekking, eervol ontslag ver
leend als ambtenaar voor de wetenschappelij
ke beschrijving van Indische houtsoorten bij het
Departement van Koloniën,
BEGRAFENIS J. J. C. AMENT
Onder buitengewoon groote belangstel
ling, vooral uit de land- en tuinbouwwe-
reld, had gister te Roermond de begrafenis
plaats van het overleden Tweede-Kamerlid
J. J. C. A m e n t In den stoet bevonden zich
o.m. verscheiden leden der Tweede Kamer;
de heer M. Bongaerts, oud-minister van
Waterstaat; A. Fleskens, uit Geldrop; J.
Vos, uit Roozendaal; oud-minister Posthu-
ma, die met den overledene tal van jaren
samenwerkte in de zuiverorganisatie,
Dr. Paels, uit Heerlen; het hoofdbestuur van
den Limb. Land- en Tuinbouwbond; enkele
leden van Gedep. Staten van Limburg, Bur
gemeester en Wethouders van Roermond;
en vele burgemeesters uit Limburg. Op het
kerkhof werd door vele sprekers uit den
land- en tuinbouwiwiereld het woord gevoerd.
DE INSTELLING VAN BEDRIJFS-
RADEN
VERSLAG VAN DE COMMISSIE VAN
VOORBEREIDING
Verschenen is het verslag van de Com-
i missie van Voorbereiding over het wets
ontwerp tot instelling van bedrijfsraden.
Wij omleenen daaraan het volgende:
Ünkele ledien meenden zich tegen het
wetsontwerp te moeten verzetten, wijl bij
hen voorshands bezwaar bestond tegen elke
uitbreiding van staatszorg.
Sommige leden uitten hun verwondering
over de omstandigheid, dat de regeering in
dezen zoo zorgwekkend en tijd een ontwerp
als het onderhavige, heeft meenen te moe
ten indienen.
In zijn antwoord verklaarde de minister,
dat de opvatting van eerstgenoemde leden
zou leiden tot een lijdelijk toezien der re
geering, ook daar waar optreden geboden is
Opgemerkt moge worden, dat de uitvoe
ring van dit ontwerp relatief geringe finan-
cieele edschen stelt, zoowel aan de over
heidskassen als aan het bedrijfsleven.
Verscheidene leden juichen de indiening
van het ontwerp boe. Naar hun meeni-ng
zal de daarin vervatte regeling, wet gewor
den, in belangrijke mate tot de bevordering
van den bedrijfsvrede kunnen bedragen.
Op een door sommige leden gemaakte op
merking antwoordde de minister, dat hij op
zijn aanvankelijke zienswijze, dat het schep
pen van de mogelijkheid om collectieve con
bracten bindend te verklaren, aan de instel
ling van bedrijfsraden zou moeten vooral
gaan, tengevolge van de thans heerschende
crisis is moeten terugkomen.
De minister acht het voorts niet waar
schijnlijk, dat de ontworpen wet zal leiden
tot het ontstaan van organisaties tot be
hartiging van het consumentenbelang.
De minister maakt bezwaar tegen een im
peratief voorsohrift om vertegenwoordigers
van het algemeen belang aan den hedrijfs-
raad toe te voegen. Komt een voorstel tot
toevoeging van dergelijke reitegon woordd-
geis uit het betrokken bedrijf zelf op, dan
bestaat tegen inwilliging daarvan geen be
denking.
VEERDIENST
HANSWEERT-WALZOORDEN
DE „PEINS HENDRIK"
Na een op de Schelde gehouden proef
tocht hebben Ged. Staten van Zeeland van
de directie der Kon. Mij. „De Schelde" te
Vlissingen overgenomen het op haar werf
gebouwde motorschip „Prins Hendrik". Dit
schip zal eerlang in dienst worden gesteld
op de lijn HansweertWalzoorden.
DE ZUIDERZEE IS WEG...
DE NIEUWE NAMEN.
De Minister van Waterstaat brengt ter al-
gemeene kennis dat de volgende namen zijn
vastgesteld voor het afgesloten gedeelte van
de Zuiderzee: IJselmeer, voor het ove
rige gedeelte van de Zuiderzee benoorden
een afsluitdijk: Waddenzee.
ROFFELR1JMEN.
Kikkercongres
"Wegens de echade, die de gToene
kikker aan de Noord-Hollandscha
vischstand aandoet, heeft de Com
missaris der Koningin dispensatie
verleend van het verbod groene
kikkers te vangen en te vervoeren^
Men verwacht van de uitvoer naar
Frankrijk een „niet to versmaden
Koning Groene Waterkikvorsch
Rana Esculenta Rex,
Blies twee extra-groote Wazen
Aan de hoeken zijnes heks,
En hij kwakkerde zijn kwakinfr
Als een trotsch bazuingeluid,
Over de verlaten vijver
Van zijn residentie uit
Duizend gladde kikkerkoppen
Kwamen uit de krooskring op;
Duizendvoud weerklonk de krijgskwaak
Naar de waterlelie op,
Waar Zijn Majesteit Vorst Kikvorscli
IFas gezeteld op het blad,
Dat hij zich voor deze meeting
Tot een troon verkoren had
Kranig Kikkervolk, begon hij,
En een goudstraal schoot z'n oog,
Zwijg' thans 't onderling kwakeelen!
Houden wij de eenheid hoogl
Otter, ooievaar en reiger,
Snoek en paling, baars en mensch.
Staan, gewapend tot de tanden,
Aan de Kikkerlandsche grens!
Van het domme dier begrijp ik
Dat het krijgsplannen beraamt,
Maar ik kan me niet begrijpen
Dat het menschdom zich niet schaamtl
't Drieste menschdom durft beweren
Dat de vischstand tvordt geschaad,
Als men ons de groene vrijheid
In de waterwegen laat
Onze hammen wil men hebben
Voor de Fransche kokerij!
Hier is 't antwoord!! kreet de Koning,
(Hij sloeg achter op z'n dij)
Schoon is liet symbool van Freiheit,
Op uw groene kikkerbast:
De drie strepen zijn drie pijlen,
Dat beteekent: opgepast!!
Toen het hooge woord eruit was,
Opgekikkerd, ging hij voort:
Wat het menschdom wil, is schande;
Dat is oorlog! dat is moord!!
Oorlog aan de oorlog! Freiheit!
Handen af van ons bestaan!
Klonk de kwaakToen: koppen weg,
[lui!
Want er kioam een reiger aan.
(Nadruk verbodenLEO LENS
De Oranjesingel te Nijmegen zooals die er thans, bij het aanbrengen van Een straat zonder huizen. Inden Blij dorppolder te Rotterdam liggen de Aan den Goirlescheweg te Tilburg werd de najaars-bijenmarkt gehouden,
een nieuw en beter wegdek, uitzietstraten geduldig te wachten op nog te bouwen Ruizen. een der belangrijkste van het Zuiden. Op onze foto: St. Ambrosius
patroon der bijenhouders, inspecteert het bijenvolk.
De Ontwapeningsconf erentie te Geneve die Woensdag door den voorzitter tl enderson met een korte rede
voering werd geopend.
Het blusschen van den brand in het pand Oudaenstraat 11 te Rotterdamwaarvan het
bovengedeelte geheel verwoest werd.
De heer Th. M. Ketelaar her
dacht gisteren het merkwaar
dige feit, dat hij gedurende vijl
en dertig achtereenvolgende ja
ren lid was van de Tweedt
Kamer,
Te Berchtesgaden in Beieren had dezer dagen een dimnanten bruilofts
feest plaats, waaraan alle dorpsgenooten deelnamen. De feeststoet, met
voorop de boerenmuziekkapel, op weg naar de dorpskerk.
