DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1932
TWEEDE BLAD PAG. 5
UIT TROPISCH NEDERLAND
INDIE-AFRIKA
Scheepvaartverbinding tusschen
Batavia en de Kaap Groeiende
handel Heeft dit niets voor
Holland te zeggen?
Onze correspondent te Batavia schrijft ons:
Het is nog maar anderhalf jaar geleden,
lat de Koninklijke Paketvaart Maatschappij,
bekende Indische scheepvaartonderne-
ling, een geregelde verbinding met Zuid-
.fjika ging onderhouden, en thans is de
[outman vertrokken met een volle lading
ee en koffie en andere Indische producten,
ierwijl ook het passagiersvervoer toeneemt.
iOp zijn laatste thuisreis uit Afrika bracht
lit schip een Zuid-Afrikaansche handelsman
lee, den heer Schonegevel, directeur van de
[Vries- en Koelkamer Mij. Gebr. Verster, in
[aapstad, die in Indië een afzetgebied komt
teken voor Afrikaansche producten, waar-
ran hij een keurcollectie mee had genomen,
i.a. vruchten, zooals sinaasappelen, citroenen,
ippels en voorts gedroogde vruchten, jams,
oaisproducten, kreeft, Kaapsche zeetong enz.,
leze werd tentoongesteld in het groote ge-
jw der K. P. M. te Batavia, om de Indi-
ie importeurs en handelaars eenig idee te
ren van wat Zuid-Afrika voor de andere
iederlandsche nederzetting kon leveren. Be-
;in November begint in het land der Boeren
export van zachte vruchten, zooals peren,
perziken en druiven, die vervoerd in de
vries- en koelkamers van de beide schepen
Houtman en Tasman, die van de K. P. M.
op de Kaap varen, zoo goed als versch in het
tropenland kunnen aankomen. Door den kor-
teren afstand heeft Zuid-Afrika voor deze
vruchten een voorsprong op Europa en
Amerika.
Tevens stelt men zich voor, dat tusschen
beide landen, Zuid-Afrika en Ned.-Indië een
passagiersverkeer van toeristen zal ontstaan.
Men ziet, het initiatief der K. P. M.
in deze verlammende tijden wordt reeds nu
goed beloond.
In dit opzicht schijnt de Nederlandsche
handel, vooral die in vruchten en groenten,
nog steeds te weinig ijver te betoonen. On
langs was hier versche bloemkool verkrijg
baar tegen den prijs van pl.m. f 1 per stuk,
maar deze kwam niet van Holland, doch uit
Australië. Men vraagt zioh af, of de bloem
en andere kooien mitsgaders de overige
groenten, die op sommige veilingen worden
weggeworpen, wellicht niet tegen de helft of
84 van dezen orijs naar Indië kan worden
vervoerd in de groote koel- en vrie9kamers
der mailbooten van Holland tot Marseille
bijv. per trein daarmee zijn de kweekers
geholpen en bovendien genieten de hier wo
nende Hollanders eens wat meer van de ge-
huns vaderlands, waarvoor zij toch
wel iets over hebben. Hetzelfde geldt voor
vruchten en boter. Is het noodig, dat Indië
die maar blijft betrekken uit Australië. Nu
de boter in Holland zóó goedkoop is, behoeft
ze hier toch niet meer pl.m. f 5 per blik van
5 pond te kosten, zoodat velen zioh met de
Australische vergenoegen, die slechts 2/3 van
dezen prijs kost
Juist nu handel, tuinbouw, nijverheid en
veeteelt in Holland het zoo zwaar hebben,
er reden om de kost-, vervoers- en tarief-
prijzen grondig te herzien wil Indië niet
grootendeels als afzetgebied voor Holland-
sche producten Verloren gaan. Het is zelfs
noodig, om den bestaanden afzet dezer arti
kelen te handhaven!
UITTOCHT UIT HET LEGER
Toen generaal Cramer, de legercomman
dant, een circulaire uitzond, waarin den sol
daten werd toegestaan, om indien zij dat
wenschten vóór hun tijd van dienst voorbij
was, het leger te verlaten had men zeker
niet gedacht dat deze bezuinigingsmaatregel
zulk een gevolg zou hebben. Zeer velen heb
ben verzocht, op deze wijze te mogen af
vloeien, en dat in een tijd, waarin de burger
betrekkingen schaarsch zijn. Wat kan de re
den zijn?
Men behoeft maar eens met Jan Fuse
lier te praten, oa 1 iets van de oorzaken te
weten te Lomen. De kolonialen hebben een
hekel aan den dienst en het leven, dat hun
in Holland zoo geheel anders is voorgesteld.
Zij beginnen vroeg in den morgen, maar zijn
omstreeks 'f ur voor de 1 heelen verderen
dag klaar. Na de middagrust weten zij niet,
wat met den langen tijd van 4 tot 12 uur te
doen; zij hebben geen verkeer met de burger
maatschappij, verslingeren zich al gauw aan
inlandsche meisjes, voelen zich verongelijkt,
vooral nu de voedingsgel den sterk vermin
derd zijn en willen dan maar liever naar
Holland terug, ook al is daar geen werk;
daar zijn ze tenminste in een kring van be
kenden en is er meer kans om weer een bur
gerbetrekking te vinden, en anders ontvangen
ze toch werkloozensteun. Maar ook bij de
Amboneesche en Menadoneesche compag
nieën geeft zich ongeveer de helft voor vrij
willig vertrek op. Er moet dus ook wel een
algemeene reden zijn, die behalve in de sol
dijvermindering wel te zoeken zal zijn in
het feit dathet leger weinig te doen heeft
en de promotiekansen geringer worden.
Wellicht dat de Christelijke Indische Mij.
voor Militairen op den duur, inzake het vrije
leven van den koloniaal althans, verbetering
zal brengen.
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
die Kamer.
ONDERSCHEIDINGEN
Bü Kon. besluit ls toegekend de eere-medallle
der Orde van Oranje-Nassau, ln zilver, aan A.
van Dongen, te Dongen:
ls toegekend de eere-medallle der Orde
INSPECTEUR HAVENARBEID
BU Kon. besluit ls aan den beer C. Vermeu
len te Vlls8lngen, op verzoek, eervol ontslag
verleend als onder-Inspecteur van den haven-
AUDIENTIES
De gewone audiëntie van den Minister van
Defensie zal op Maandag 26 September e.k.
niet plaats hebben.
DIRECTEUR-GENERAAL P. T. T.
De directeur-generaal der P.T.T. zal, te be
ginnen met Vrijdag 30 September a,s. weder
zjjn gewone wekeljjksche spreekuur houden.
AANBESTEDING
Door den directeur-generaal der Zuiderzee
werken is aanbesteed het bouwen van elf
dubbele dienstwoningen in de Wieringer-
meer. Laagste inschrijver was J. H. van
Rooy te Helmond voor f58.299.
DE ZWOLSCHE GEMEENTE-
BEGROOTING 1933
EEN TEKORT VAN 115.200
Crisis-kennissen?
B. en W. van Zwolle hebben aan den Ge
meenteraad medegedeeld, dat de ontwerp-
begrooting voor 1933, een tekort aanwijst,
van f115.200, hetgeen beschouwd kan wor-
den als een gevolg van de stijgende crisis-
lasten.
Teneinde dit tekort weg te werken wor
den dóoi het College verschillende versobe
ringsmaatregelen voorgesteld, waarvan de
voornaamste zijn de opheffing van 't open
baar voorbereidend onderwijs, heffing van
een pensioensbijdrage van het gemeente-
personeel tot het wettelijk toegelaten maxi
mum, verhooging van de belasting op open
bare vermakelijkheden en van de honden
belasting, alsmede wederinvoering van de
kermis. Uit de verpachting van standplaat
sen op de kennis wordt een opbrengst van
rond f 15.000 verwacht
Deze laatste maatregel motiveeren B. en
W. met de opmerking, dat de raad de laat-
ste jaren telkens het houden van een zgn.
„kermesse d'été" ten bate van vereenigin-
gcn. heeft toegestaan, waaruit zij meenen
te mogen afleiden, dat de principieele be
zwaren tegen dergelijke vermakelijkheden
blijkbaar niet overwegend worden geacht
Vorts bevat het verslag een gront aantal
overzichten betreffende het werk der Ar
beidsinspectie en tenslotte eer. aJphabeti-
schen klapper, die het opzoeken van elk
bepaald onderwerk vergemakkelijkt
CENTRAAL VERSLAG ARBEIDS
INSPECTIE
WONINGTOESTANDEN
Het centraal verslag der Arbeidsinspectie
over 1931 is vergeleken bij andore jaren
bekort.
De invloed van de orisis ln het bedrijfs
leven, waardoor in vele fabrieken de ar
beidsduur verkort moest worden, is ook dt
oorzaak van de inkrimping van het werk
van de Arbeidsinspectie. In vele gevallen
o.a wat den woningtoestand betreft van de
arbeiders, die in den N.-Brabautsoiien B:es-
bosch werken, moest de Arbeidsinspectie
ingrijpen.
Deze arbeiders zijn voor het meerendeel
gevestigd Ln houten woonketen.
In totaal heeft de Arbeidsinspectie 83 van
deze keten onderzocht, waarvan geen en
kele aan alle bepalingen van het Ketenbe-
sluit 1924 voldeed.
De onderzochte keten op het Kroondo
mein, zoo lezen we in het verslag, zijn bijna
alle goed ingericht, en op een enkele uit
zondering na, geheel van steen opgetrok
ken.
Met de woonketen op de particuliere ter
reinen is Ijet minder gunstig gesteld. Geen
enkele keet voldoet hier aan de voorschrif
ten, er zijn vaak geen behoorlijke slaap
plaatsen, de stookplaatsen hebben geen
roolkgeleiding en de ruimte is te beperkt
voor het aaruüal personen dat hier onderdak
vindt.
Soms zijn deze woningen zoo slecht, dat
ze beter met den naam van krotten aange
duid kunnen worden. De loonen der arbei
ders, zoo gaat het verslag voort, vari->eren
in deze streek van f 15 tot f 18 per week. In
den Biesboscli wordt gewerkt van 5 uui
v.m. tot 6 uur n.m. met twee uur schafttijd
per dag.
Ken aantal reproducties van arbeiderske
ten geeft een kijk op de bestaande toestan
den, die niet altijd even gunstig zijn.
HET ZIEKENFONDSWEZEN
NAAR MEER EENHEID?
Het bestuur der Landelijke Federatie ter
behartiging van het Ziekenfondswezen
hield dezer dagen te Utrecht een vergade
ring.
Naar aanleiding van de poging van de
directeur-generaal van de Volksgezondheid
om door een bemiddelingsvoorstel tot meer
eenheid op ziekenfondsgebied te komen,
werd een motie aangenomen waarin wordt
verklaard, dat moeilijk van de Federatie
kan worden verlangd, dat zij zich vóór haar
buitengewone algemeene vergadering zou
uitspreken over ingrijpende voorstellen in
zake de bestuurssamenstelling van nog op
richten fondsen, zooals deze voorstellen
als resultaat van de bemiddelitnrsTMgTngen
onder leiding van den directeur-generaal
van de Volksgezondheid aan het hoofdbe
stuur van de Nederlandsche Maatscnapmi
tot bevordering der Geneeskunst en de Al
gemeene Raad ter bevordering van het Zie
kenfondswezen zijn voorgelegd.
LEVERING VAN BELGISCH GAS
VOOR AARDENBURG
De gemeenteraad van Aardeniburg heeft
besloten een overeenkomst aan te gaan met
de firma Desclee en Co. te Brugge (België)
waarbij, behoudens nadere goedkeuring,
aan voornoemde firma gedurende veertig
jaren een concessie zal worden verleend tot
het leveren van gas uit België.
De aanvoer zal vanuit Sluis geschieden,
elke gemeente reeds sinds jaren Belgisch
gas betrekt vanuit Brugge.
GOEDERENRUIL MET
DUITSCHLAND
In aansluiting aan de berichten over de
aanvankelijk goed geslaagde pogingen der
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Rijnland te Leiden, om een „goederen-ruil"
tusschen Nederland en Duitschland tot
stand te brengen, kunnen wij thans mede-
deelen, dat de Kamer den heer Joh. Poort
man uit Maassluis, bereid gevonden heeft
de organisatie daarvan op zich te nemen.
Aan al degenen, die overwegen bestellin
gen in Duitschland te plaatsen, welke niet
voor uitvoering in Nederland in aanmer
king komen, wordt verzocht daarvan zoo
spoedig mogelijk kennis te geven aan het
Bureau der Kamer van Koophandel te
Leiden.
RIJKSWEG
ENSCHEDE-GLANERBRUG
De Rijksweg EnschedeGlanerbrug, een
der drukste wegen van Nederland naar
Duitschland welke dringend verbetering be
hoeft, zal in zeer belangrijke mate worden
uitgebouwd. Reeds de volgende maand wordt
met de werkzaamheden begonnen.
PROV. STATEN VAN N.-BRABANT
EEN VACATURE
Wegens overplaatsing naar Hulst heeft de
heer Gulden (S.D.A.P.) opgehouden lid van
de Provinciale Staten van Noord-Brabant
te zijn. Zijn opvolger is de heer G. JLmmink
te 's-Hertogenbosch, die echter zijn benoe
ming in beraad houdt.
AMSTERDAM
P. A. DE JONG f
Te Amsterdam ls op 63-jarigen leeftijd
overleden de heer P. A. de Jong, ontvanger
der Registratie en Successie.
WINKELS IN HET CENTRAAL-STATION
Een belangrijke verbouwing
Naar wij vernemen heeft de directie van
de Nederlandsohe Spoorwegen het besluit
genomen, om, zulks geheel ten gerieve var»
het reizend publiek, een belangrijke verbe
tering in het Centtraal-Station te doen aan
brengen, welke binnen zeer afzienbaren tijd
haar beslag zal krijgen.
In hoofdzaak komt deze verbetering hierop
neer, dat, komende van de groote hal van 't
station en gaande door de ingangscou.trdes,
ter weerszijden van de middentunnel een
aantal winkels zal verrijzen. Te dien einde
zullen de trappen naar het eerste perron
in Oostelijke en Westelijke richting over
een afstand van ongeveer zes metsr worden
verplaatst. Op de daardoor vrijgekomen
ruimten komen vier winkels, waarvan
thans reeds enkele verhuurd zijn.
Bovendien zal in de ruimte achter de
groote hal, tegenover de middentunnel, een
aantal sierlijk opgebouwde winkels worden
opgetrokken ten behoeve van den vjekvar-
koop. De A.K.0 heeft reeds op deze ruimte
beslag weten te leggen.
In December a.s. zullen de aanbetedingeu
voor het geheele werk plaats vinden.
De S.D.A.P. zwijgt er over!
BIJ <J« indiening der begrooting werd roedfl
gewezen op het voornemen van B. en W. ^ot
aleeheele opheffing van het Bureau voor
roepskeuze.
Sedert ls de voordracht versohenen. Hoewel
door een inte<rne commissie een bezuiniging
pl.m. f 20.000 mogelijk werd geacht en ho<
de commissie van Bijstand, naar wij vernai
op één uitzondering na. het Bureau wen*
te behouden, zij het den ook belangrijk Inge
perkt, blijven B. en W. bij hun plan, dit Insti
tuut geheel te doen verdwijnen.
Een paar Jaar geleden bij het 10Jarig be
staan. heeft men wel de groote beteekenis var
de Beroepskeuze, in feestelijke speeches uiteer
gezet, nu ls er blijkbaar niet veel goeds meei
ROFFELRIJMEN,
In volle luister
In de volheid van z'n luister
Trekt de Zomer van ons weg,
En de Herfst legt nieuwe kleuren
Op de goudgebronsde heg;
Lager zonnestralen dalen
Door de lichtvergulde laan,
Waar de boomen stil-gelukkig
In de gulden bodem staan;
't Licht ligt, trillende in tinteH
Rood en paars en violet,
Op de uitgebreide wijdte
Van 't gespreide heidebed
In de prille ochtendnevels
Ligt de stille oude stad;
Slechts de torenspitsen steken
Boven 't mistig morgenbad,
Dat de linden langs de graahten
Vol met tintelperels spat,
Waar de zon zich in verlustigt
Als een rijkaard in z'n schat.
Teerder twinkelen de tonen
Van het speelsche carillon,
Dat de eerste glimlach opvangt
Van de blozend-roode zon;
't Is, of het de Zomer uitluidt
Met een feestend eerelied:
Zomer! in mijn lange leven
Zag ik je zoo 'prachtig niet7,
Dan begint met trage slagen
De Bourdon sfn slag te slaan:
Aanstonds laat de Herfst z'n vlagê%
Over onze daken gaan
(Nadruk verboden.) LEO LENS4
irdlg 1
Directeur, die 1
dienst zich
deze zaak op-
genooten-wethouders zich schulddg maken.
frisch van leer te trekken.
Zelfs de vader van het Bureau, de
Det bewaarde het stilzwijgen tot he<
Ais men nu maar niet denkt dat er politiek
Uit de An tire v. Partij.
PROV. COMITé VAN 1
A.R. KIESVEREENIGINGEN IN ZEELAND
Het Bestuur van den Kamerkieskring
Middelburg kwam bijeen onder voorzitter
schap van mr. P. A. Schwartz. Alle afge
vaardigden waren aanwezig of hadden zichi
doen vervangen door plaatsvervangers.
Krachtens opdracht der laatste buitenge
wone vergadering werd een prae-advies
samengesteld op de motie-Steenwijk. Mede
gedeeld werd, dat in October vanwege het
Centraal Comité te Den Haag wederom cur
susvergaderingen zullen worden gehouden.
Op uitnoodlging van het Centraal Comitó
werd advies uitgebracht omtrent de wijze,
waarop de candidaatstelling voor de a.s.
Kamerverkiezing zal dienen plaats te heb
ben. Na breedvoerige bespreking kwam het
Bestuur tot een eenstemmige conclusie.
In verband met de wijziging van het par
tijstatuut werden enkele punten besproken,
die met het oog op de wijziging van het
Huishoudelijk Reglement voor het Prov. Co
mité aan de orde komen. In een volgende
vergadering zal een nieuw concept worden,
behandeld.
De heer Dominicus ging voor in dankzeg
ging. waarna de vergadering werd geslo
ten.
Het woonhuis van den Franschen staatsman Georges
Clemenceau te Parijs is tot museum ingericht. Het slaap
vertrek.
De Jonkerfransstraat te Rotterdam wordt geasphalteerd.
De werkzaamheden tusschen de rails waar een bekisting
is aangebracht voor het beton.
Dinsdag had te Wendover hel huwelijk plaats tusschen dr. Joan Macdonald, dochter van den Engelschen
premier, en dr. Mac Kinnon. De glorieuze tocht door het dorp.
Werklieden herstellen de ,JParapluvan de
Haarlemsche gevangenis.
Generaal Rollet houdt de lijkrede tijdens de
juociö ^'reaen "die^het llrtt gVnaa ?an 700g ,™'eZ Scheel Italië. Een der begrafenis van de verongelukte soldaten bij de Het nieuwe gebouw van het Nederlandsch instituut voor geschied-
nieuwe wegen. die het eerst m gebruik kwam. de weg Solaria by Rome. spoorwegramp te TlemcerC kundig en kunsthistorisch onderzoek te Rome.
