271 'll2 ct. per ^2 pondspakje iIJDAG 16 SEPTEMBER 1932 htrtb I b tSLAU FAlj. .5 h imeenieraad van Roflerdam i jm onzen Rotterdamschen redacteur) Van gaan en komen. heer Brandsma ging als raadslid. De ter van Onderwijs achtte het raadslid- ichap niet verenigbaar met het ambt nspecteur bij het Onderwijs. Het is een s voor den Raad, waar de heer Brand- Ideskundige in onderwijszaken was als and anders. heer J. H. D o n n e r kwam en nam lege anti-rev. zetel in. Ook in de co- e voor onderwijs. Wij heeten hem wel i Hij moge geen onderwijsspecialiteit kis zijn voorganger; anti-revolutionai- jijn juie suo onderwijsmannen. Dat zit F 't bloed. Althans wat deze generatie ft. Voor een volgende maken we ons lens ongerust. [heer Donner is een bescheiden man. [ad op 1 September den Raad kunnen intreden, doch hij wachtte bedaard de (ping af. Daarom werd hij pas giste- ieëcdigd. k vroeg hij geen enkele maal het woord F eerste zitting. Dat komt bijna ook niet j voor. Nieuwe raadsleden trekken tal direct van leer. Het bleken niet al le besten te zijn. 'de S. D. A. P. trad ook een plaatsver- er op. Die was wat haastiger gebakerd, leer Meertens zag gisteren zijn geloofs- ien goedgekeurd en legde direct daarop plofte at, dat hij de "belangen der ge- ite Rotterdam naar zijn beste vermogen Higen zal. Voorts zweeg hij. Wat uit- |nd is. Maar de heer de Zeeuw sprak. h ja, de heer de Zeeuw spreekt altijd, leer de financiën van Rotterdam aan ■de zijn. En hij deed veel beter om dan rijgen. Want als die Regeering met Rot- m een leeningsovereenkomst aangaat vele millioenen reeds als kasgeld geleen- jldens en dan daaraan de voorwaarde ndt, dat B. en W. zullen zorgen voor op reëelen grondslag opgemaakte be ing; dan is dat een kiesche, maar elijke herinnering aan begrootingen, als mee de heer de Zeeuw, wethouder zijn- den raad verscheen, dat de waarschuwing niet overbodig tegenover zekere groepen in den raad, ié heer de Zeeuw, die als gewoonlijk ntwaandigd deed, weer zelf toe. Want erklaarde met zijn fractie tegen de lee- te zijn, omdat men thans nog niet. weet de reëele grondslag voor een sluitende oting is. Men kon daarmee wel eens, sprak hij, maatregelen mee bedoelen, ik nóg erger viAd dan een niet-slui- begrooting. daar de proef op de som. Zonder te let- ip het al of niet sluiten van de begroo- J zal de S. D. A. P. in haar oppositie arden. Het is dus maar goed, dat het it in dit stuk staat, dat B. en W. een ende begrooting zullen aanbieden, hter, als de heer de Zeeuw werkelijk ne aan deze overeenkomst had meege t, behalve dat hij de rente te hoog vond, had hij over de reëele grondslag kun- zwijgen: hij had dan later met een be- op zijn verleden, immers kunnen be rin, dat hij onder een reëel sluitende be ting heel wat anders verstaat dan de erlijke partijen, die aan zijn gezegend nd en voorzichtig beleid een einde kten! Onvruchtbaar debat. ngen tijd is de raad nog bezig geweest de formeele kwestie of thans een uitge- d werkloosheidsdebat aan de orde kon rrien gesteld. Zulks naar aanleiding van ds brief van Minister Ruys over eenige wij- ngen in de steunregelingen van de vier itste gemeenten. en W. zijn uitgenoodigd om daarover ies uit te brengen. et staat als een paal boven water, dat college dit advies geven kan, zonder dien d te hooren. Maar evenzeer is juist, wat heer Diemer opmerkte, dat het Wen- el ij k is, wanneer het advies van B. IV. van te voren de instemming verwerft den Raad. p dat standpunt stond ook de Burge ester en die zegde dus gaarne een ede bespreking toe. Maar de heer k, die, heet van de naald, aan 't inter- pelleeren was geslagen, bedierf de zaak eerst door een wijdloopige inleiding en kwam toen buiten de orde. Zqolanig het Col lege nog niet oveir het advies beraadslaagd heeft, kan de wethouder geen inlichtingen geven. Na veel vijven en zessen viel toen einde lijk het „reeöle" besluit om thans de inter pellatie af te knappen; doorpraten had nu geen zin meer, doch kan later geschieden. De wenschelijkheid daarvan ontkennen wij geenszins. Er valt over 's ministers voor stellen wel iets te zeggen. Gemengd Nieuws ERNSTIGE LANDBOUWONGEVALLEN De (Barger Compascuum (Dr.) is de jonge arbeider S., bij het verrichten van werkzaam heden op een schuurtje, dat tengevolge van den jongsten' storm erg had geleden, komen te vallen en met den rug op een eg gevallen, die met de punten naar boven lag. De jongeman kreeg ernstige wonden; op vijf plaatsen aan zijn lichaam. Hij werd naar het Acad. zieken huis te Groningen overgebracht. Zijn toestand is ernstig. De gehuwde arbeider R. S. te Kloosterburen (Gr.) kwam met het rechterbeen in den cylin der van een dorschmachine terecht, waardoor dit halverwege de knie werd afgesneden. S. is naar het Academisch Ziekenhuis te Gronin gen vervoerd. ONDER GLOEIEND IJZER GERAAKT In de werkplaatsen van de Kon. Ijzergieterij Gebrs. van der Schoot aan de Tuinstraat te Tilburg had een ernstig ongeval plaats. By het ijzergieten sloeg een gietpan met een in houd van ongeveer 350 K.G. om met het gevolg, dat zeven personen, die zich in de onmiddellijke nabijheid bevonden ipin of meer ernstige brandwonden opliepen. De G. G. en G. L. verbond allen en achtte het noodzake lijk, twee van hen naar het St. Elisabeth-zie kenhuis te vervoeren. Een hunner kon later naar zijn woning worden overgebracht. DOOR HOLLEND PAARD GEDOOD. Te Borculo sloeg het paard van den melk boer Possem uit Gelsenaar op hol, tengevolge waarvan de voerman van den wagen viel. Een der wielen ging hem over het hoofd, waar door hij op slag gedood werd. De man was gehuwd en vader van twee kinderen. DOODELIJK AUTO-ONGELUK. 's Avonds omstreeks tien u landbuwer Hofman bij het oversteken van den straatweg tusschen Groenio en Beltrum onder een auto. Het slachtoffer is 's nachts aan de gevolgen hiervan overleden. Den chauf feur treft geen schuld. Een dezer nachten, aldus meldt de Msb., werd de marechaussee te Venlo door eenige grensbewoners gealarmeerd, daar er in het grensgebied een heftige strijd was ontbrand tusschen twee smokkelbenden, waarbij van beide zijden van revolvers en messen gebruik werd gemaakt. Toen een groep marechaussee aan de grens aankwam, trokken dë vechtende smokkelaars zich op Duitsch gebied terug, waar zij hun strijd met onverminderde hevigheid voortzet ten. Spoedig echter waren ook de Duitsche douane-beambten op het gevecht opmerkzaam gemaakt. Ter waarschuwing schoten deze eenige malen in de lucht en openden daarna het vuur op de smokkelaars, die nu weer op Hollandsch gebied teruggedreven werden en hier door de marechaussee werden aangehou den. Het bleken allen Duitschers te zijn. Eén van hen was door een revolverschot in den schouder vrij ernstig gewond terwijl meerdere anderen bloedende verwondingen hadden opge- loopen. De heele troep waarvan er geen een in het bezit van een geldig paspoort was, werd over de grens gezet, en aan de Duitsche grensbe ambten overgeleverd. WAARSCHUWING De Armenraad te Amsterdam waarschuwt tegen een persoon, die Nederlandsch en En- gelsch spreekt, en met behulp van een brief, waarin hem z.g.n. werk in de zeevaart wordt beloofd, reisgeld maar Hoek van Holland tracht te verkrijgen. Philanthroplsch gezinden moeten hier niet op in gaan. LEELIJKE VAL. Te Amsterdam is op den Amstel nabij de Amstelstraat een schilder ter hoogte van de eerste verdieping van een perceel waar hy werkzaam was, van een ladder gevallen. De man werd ernstig gewond en is door den G.G D. naar het Binnengasthuis overgebracht, waar hy ter verpleging is opgenomen. MODERNE STORMRAM Te Overschie moest op den Delftweg de auto van een zekeren B. uit Haarlem plotseling sterk remmen voor een auto die uit de Schie- laan kwam. De auto kwam dwars op den weg te staan en reed toen pardoes tegen de deuren van de werkplaats van De Kruyff, welke ver nield werden. Tevens werd de gevel van het daarnaast staande pand beschadigd. De auto werd aan de voorzijde totaal in elkaar gedrukt. Persoonlijke ongelukken hadden niet plaats. REUSACHTIGE HARINGVANGST. Maar ook nettenverlies. De I.Tmuider motorlogger „Comelis de Boer Jr." is met een groote vangst haring van de haringvisscherij in de haven van IJmuiden teruggekeerd. Het schip was nog geen week in zee geweest en had zulk een overvloedige vangst, dat een deel daarvan door het scheu ren en wegzinken der vleet,, verloren ging. Ook de Vlaardingsche stoomlogger VL 103, die gistermiddag met een flinke vangst uit zee terugkeerde, kreeg deze week zoo'n groote school haring in de ïettpn, dat niet minder dan 60 netten verloren gingen, hetgeen natuurlijk een groote schadepost voor den reeder is. VERDRONKEN. Het 4-jarig zoontje van J. F. Buscher te Bleskensgraaf is achter de ouderlijke woning te water geraakten verdronken. BRAND DOOR JONGENSSPEL. Bij onderzoek door de politie is thans ge bleken, dat de brand te Herpt (N.-Br.), waar bij drie groote boerderyen en vier schuren in de asch werden gelegd, is ontstaan, doordat een 12-jarige knaap onderweg naar school met lucifers had gespeeld- DOODELIJK AUTO-ONGEL UK. De voetbal-scheidsrechter W. Eymers, die onlangs bij Zevenaar een auto-ongeluk hoeft gehad en opgenomen moest worden in het ziekenhuis te Arnhem, is gistermiddag om streeks vijf uur aldaar aan de gevolgen over- De overledene behoorde tot de Liberale Staatspartij, was lid van den Haagschen ge meenteraad en referendaris aan het Depar tement van Financiën. ROERMOND ZONDER LEIDINGWATER. Gistermorgen is te Roermond de hoofd leiding van de waterleiding onder de Roer aan den Maastrichterweg, ter plaatse waar de werkzaamheden voor den bouw van de nieuwe brug worden verricht, gesprongen. Hierdoor is de stad van leidingwater versto ken- Getracht zal worden door afsluiting van de hoofdleiding den druk op de leiding, die door de voorstad St. Jacob gelegd is, zoodanig te verhoogen, dat het water zich door het geheele buizennet zal verspreiden. EEN DYSENTHERIE-EPIDEMIE. Te Staphorst (Ov.) is een dysentherie- epidemie uitgebroken. Reeds vijf kinderen zijn aan deze besmettelijke ziekte overleden. De directie van de Noord-Overijsselsche Waterleiding Mij. stelt nu op enkele plaatsen in de gemeente Staphorst kosteloos leiding water beschikbaar. Eenige jaren geleden is Staphorst ook ge teisterd geweest door een dysentherie-epide- mie, welke toen, altijd volgens het Vad., nog een eigenaardig gevolg had. Een der gemeen telijke geneesheeren had in medische vak bladen mededeelingen omtrent de ziekte en de bewoners van Staphorst gedaan, wat de inge zetenen ongepaste onthullingen noemen. Dokter werd geboycot en het slot van de historie was, dat hij noodgedwongen naar elders moest verhuizen- EEN ONBEKENDE VISCH. Te Hoedekenskerke is tusschen de palen van een steiger vastgeraakt een blijkbaar op de Westerschelde verdwaald exemplaar van een onbekende vischsoort. Het dier weegt enkele honderden kilo's en is 4.2 meter lang. Zoo mogelijk zal het cadaver vervoerd worden naar het Museum voor Natuur-Historie te Leiden. Bij het krankzinnigengesticht „Vrederust" te Bergen op Zoom is tydens afwezigheid van de bewoners brand uitgebroken in de boerderij van den landbouwer E. Onmiddellijk werd de brandweer van Halste- in gewaarschuwd, die ongeveer een kwartier „d het uitbreken van den brand verscheen. De vlammen sloegen van de schuur over naar de woning, terwijl de schuur zelve in lichter laaie stond. De brandweer slaagde er in, den brand tot de schuur te beperken, zoodat de wo ning behouden bleef. De oogst, die juist bin nen was, ging geheel verloren. Verder weraen landbouwmachines vernield en eenige biggen kwamen in de vlammen om. De schade is groot, maar wordt door verzekering gedekt. - Te Eygelshoven (L.), brak brand uit in twee onbewoonbaar verklaarde woningen, die nende als opslagplaats van ijzerwaren en ga lanterieën. De nagenoeg geheel gevulde wo ningen zijn totaal uitgebrand. De belangrijke schade wordt slechts ten deele door verzeke ring gedekt. BRANDEN Rechtzaken Twaa [aar geëischt De rechtbank heeft t icuuo valsche munters behandeld, z,?--en betroffen de vervaardiging van valsche rijks daalders, die door de centrale recherche ln het begin van dit jaar nijn ontdekt.' Allereerst hebben terecht gestaan de 38-jarige kapper G. F. F. A. C., gedetineerd, en diens -10- Verdachtere, gaf toe. dat hij bezig geweest was met de vervaardiging van valsche rijks daalders. Toen de politie een inval ra zijn wo ning deed. was hij er mee bezig, may de fabi i- cage had nog niet geleid tot een product, nat uitgegeven, had hij ont\ straks terecht moet staa De inspecte i B. (dit in politie G. W. V. verklaarde dat'de recherche in het laatst van Maart een inval bij C. heeft gedaan. Er lagen bij getuige s komst eenige geldstukken in het zllverbad. In het bezit van C. en zijn vrouw werden valsche rijksdaalders en valsche halve guldens gevon den, die gereed waren om te worden uitgegeven De deskund/ige van 's Rijks Munt, getuige W. J. v. H.. heèft een onderzoek ingesteld^ r beschikkin Lal. Ge tuige kan niet met zekerheid verklaren, dat de afgewerkte valsche geldstukken afkomstig zijn uit het fabriekje van verdachte. Verd. C. geeft toe de bedoeling gehad te heb ben de door hem vervaardigde valsche rijks daalders uit te geven, Indien ze goed zouden zijn zijn >ds één tegelijk. De inzeepjongen werd her haaldelijk om boodschappen gezonden en dan werd hem een valsche rijksdaalder meegegeven. Getuige had nooit iets laten blijken, dat hij wat gemerkt heeft, maar op een dag heeft hij den broodbezorger gewaarschuwd met het verzoek de recherche in te llohten. Een zuster en de vader van verdachte C. wor den als getuige décharge gehoord. Zij verkla ren dat C. een goede inborst heeft, doch gemak kelijk te verleiden is. Het O. M. achtte béide tenlasteleggingen be wezen. Het wil bij de strafoplegging rekening houden met de omstandigheid, dat ■af. net acht tegi Oud-Alblas dat C. niet gehandeld heeft dadlgen wil. Hij De verdediger Mr A^Blussé lij loopt en ongeluk- ran slee' s de vi en pogb het gelds traf. Uitspraak 29 September. ECONOMIE EN FINANCIEN BINNENLAND UITGIFTE SCHATKISTPAPIER Voor ten hoogste f55 millioen Rotterdam Bank te Den Haag, de inschrijving opengesteld op Schatkist-promessei - zijn derhalve op 1 Januari 1933 1 April 1933 betaalbaar, s Schatkistbiljetten, ten bedrage van f 100 De storting moet plaats vindep op 1 Oct, 1932 EEN NEDERLANDSCHE LEENING AAN POLEN? Groot ƒ5.000.090 Geruchten gaan, dat een Nederlandsche fi Polen SENEMBAH MAATSCHAPPIJ Zware verliezen op nieuwen oogst te wachten. In de vergadering van aandeelhouders dor Senembah Maatschappij waren vertegenwoor digd 666 aandeelhouders, recht gevende op 62 Radio Nieuws- VRIJDAG 16 SEPTEMBER Hui-zen NCRV: H. O. V. Hilversum VPRO: Strijkkwartet Huizen NCRV: G-ramofoonmuziek i Hilversum VPRO: GraroofooamueU-k Hilversum VARA: Gramofoonniuzieic aanleiding i NCRV: Radio-dokter iel weggaan, terwijl 4000 arbeiders ontsla- zullen wo-rden. Deze inkrimping kost geld ;al op den oogat 1932 d er beneden onderneming. - De directeur :oordt, dat 50% der bovenondermeipras is. 3 oogst op de bovenom ememingeln heeft in de balai verkt een wijdde 'rer balans sluitende met f 42.830.911.93 en de w worden goedgekeurd. De -ecteur and oord jaa!-rvertilag, de afschoon het f 2.255.790.87. g van een der aanwezigenbetref uitzichten van - de maatschappij end jaar, geeft" de directeur als te kennen, dat op den volgenden erliezen zullén Worden geleden, n van het Buropécsch personeel •acht tot die van vóór dien oorlog Kasposities sedert 1 Juli 1931 belangrijk ongunstiger ge worden De Augustus-rïflevcJ-lng Van" hpt maandschrift an het Centraal Bureau voor de Statistiek be at enkele geg&yens óver de Rijks-, Provincle- n Gemeenteleeningen in hettweede kwartaal De kaspositie kwartaal 1932 b als gevolg van d de toegewezen bedragen op d( leening 1932. De verplichtingen name van ruim f 6S2 miLlioen t< (dua met f 116 millioen') i 1 April 1932 dit kwartaal af ,77 millioen tot millioen), waar tijk ruim f 104 door de kaspositie .vaj mlllöoen gunstiger werd. Voor de gezamenlijke provinciën werd de kaspositie In hetzelfde kwartaal f 0.5 millioen ln vergelijking tot den stand van 1 Juli 1931 was de kaspositie van 1 Juli 1932 belangrijk ongunstiger en wel voor het Rijk ruim f122 millioen, voor de gezamenlijke .provinciën ruim f 9 millioen voor de gezamenlijke gemeenten bijna f 42 millioen. Betreffende de gegonsót'id-eerde leeningen wordt opgemerkt, dat sinds 1 Juli 1931 alleen ing d< Door de gezamenlijke provinciën zijn siinde 1 Juli 1931 de navolgende bedragen opgenomen, en wel ln het 3de kwartaal 1931 door 4 provin ciën f22.721.000.4de kwartaal 1931 door 5 provinciën f 12.921.000.—le kwartaal 1932 door 3 provinciën f 2.450.000.—; 2e kwartaal 1932 door 3 provinciën f 6.129.00.—. In totaal f 44.231.000 Door de gezamenlijke gemeenten werd opge nomen in het 3de kwartaal 1931 door 224 ge meenten f 108.296.000.—4de kwartaal 1931 door 247 gemeenten f 41.629.000.— le kwartaal 1932 door 246 gemeenten f 43.189.000.—: 2e kwartaal 1932 door 196 gemeenten f 17.402.00.—In totaal f 210.515.000.—. In genoemde kwartalen waa resp. f58.426.000 f 14.866.000, f 2.856.000 en f 10S.000 of bi totaal f 76.256.000 van de geleende bedragen (36.22 voor conversie bestemd. NIEUWE GEMEENTELEENINGEN voorzien van halfjaarlijksche coupons, verval lende 1 April en 1 October. Betaling 3 October a.s. De opbrengst is bestemd voor kapitaalsuit gaven, o,.a. voor aanleg en verbetering van stra ten, rioleeringswerken,. aankoop woonhuizen f 57.444, uitbreidfljig bedrijfskapitaal eas- eleotriciiteitsbedirijf f 32.177. I Huizen NCRV: „Hrit inwendige der l'Hjlverjum VPRO: Cursus Maatschap pelijk leven I Hilversum VPRO: Cursus Filmkunst Kinderuurtjes enz. Huizen NCRV: Handenarbeid Huizen. NCRV. Politieberichten. Hilversum VPRO: Persberichten i Hilversum VPRO: Persberichten ZATERDAG 1 14.30 Hi lv 15,15 Hl 1 v f 15.45 HU v 16.00 H u i z 17.05 Da 17.20 La 17.20 We 17.45 Hu 18.40 Hu 18.50 Lo sum VARA: Gramofoonmnziok sum VARA: Volksliederen sum VARA: Volksliederen i KRO: Gramoroonmuziek sum VARA: Trio i KRO: Stafmuziek sum VARA: Trio sum VARA: Gramofoonmuziek KRO: Gramofooomuziek 1 KRO: Salonorkest sum VARA: Vara-orkest VPRO: Morgenwijding Hilversum VARA: Friesch uurtje Huizen KRO: Weekoverzicht I Huizen KRO: „Verkoudheid en vatbaar heid bij kindot i VARA: Kinderuurtje i KRO: Politieberichten i KRO: Politieberichten De gemeenteraad - geldleening aan te g; De leening is bestemd Roermond leent ƒ500.090 Roermond besloot een ad f 500.000 tegen 5 sr woningbouw f 66-000. f 207.000. verbouwing kantoren armbestuur f 3500, egalls*eren industrieterreinen en kapitaalverstrekking aan industrieën f750.000, openbare werken f 129.000. Generale Prins Willempolder Kunst en Letteren. HAUPTMANN GEHULDIGD Gerhart Haupünann is te Breslau konin klijk gehuldigd. Een tentoonstelling zijner werken is georganiseerd en een feest werd te zijner eere gegeven door de Anbeiterbil- dungsauschluse. Hauptmann zei o.m.: .^Metnschen, die de wereld niet kennen, hebben liet over de massa met geringschatting, dat doen zelfs orkend practische volksleiders. Ik zie daarin uitingen van laatdunkendheid of onnaden kendheid. Niets hoogers kan de mensch be reiken dan dat hij door het vertrouwen der massa gedragen wordt: het is ondankbaar heid, verraad, daar voor verachting te koes teren. Ik ben slechts qen klein mensch, als gij allen, tegenover het raadsel des levens. Ik word 70 jaar en heb mijn deel gehad aan schokken en stooten. Mijn laatste wenscli, als altijd, gaat voor het welzijn van mijn medemenschen". De Blue Band-fabrieken garan deeren, dat Blue Band uit de allerfijnste grondstoffen wordt gekarnd en dat daarbij alléén Roomboter met Rijkscontröle- merk wordt gebruikt! Eisch daar om uitsluitend BLUE BAND! DE VAL VAN KONSTANTINOPEL Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA (127 Deze uittreksels kunnen den lezer oen nkbeeld geven van 't leven in Konstanti- pel, meer bepaald van de diensten dooi aaf Corti gedurende die maanden he izen. Twee zaken trekken vooral de aandacht: warmte waarmee hij over prinses Irene hrijft, en het verraad jegens den Keizer pleegd. Men meene niet dat de graaf zijn Juweloosheid niet inzag. Hij schreef zijn ieven des nachts, wanneer de stad en zijn idienden sliepen; en hij koos dien tijd niet leen om zeker te zijn dat hij niet gestoord iu worden, maar ook opdat geen sterfelijk >g zijn wroegingen aanschouwen zou. Hoe pwijls brak hij midden in een zin af en meekte om kracht, opdat hij zijn eer rein »ooht bewaren en bevrijd mocht worden ,aa zijn martelende gewetensknagingen. De prgen, en de eilanden in de nabijgelegen pen verborgen vele spelonkenwaar- zou hij daar niet henenvlieden? Helaas? lij was verstrikt in banden die hem geheel machteloos maaktep. Zich van Mohammed P scheiden, dat was nog denkbaar, maai liet van de prinses. Dc gevaren die ricb aeeds dichter om de stad legerden bedirelg- fen héér evenzeer. Het was noodekos er f«ir op wijzen; zij kou nocit d. oute hoofdstad verlaten, en de telkens herhaalde vergelijking van haar kracht met zijn eigen zwakheid hinderde hem bovenmate zeer. In dichterlijke bewoordingen over haar te schrij ven was gemakkelijk, want hij beminde haar boven alles, maar wanneer hij dacht aan het doel van zijn schrijven,dat hl] ter wille van eens anders liefde diewsi deed, en laaghartig plan maakte haap aan hem over te leverendan was er geen heil te verwachten van de vlucht; de her innering zou met hem gaan tot aaru het einde der aardede dood was verkieslij ker! Nog nietnog nietredeneerde hij. De Hemel kon alles toch nog ten bestu koeren. Zoo werden de weken tot maandein en hij bleef .den vermoeienden wég bewan delen, hopende tegen de hoop in, samen spannende, verradende, ontaardende, weg zinkende in wanhoop. De dag, vastgesteld voor den plechtigen dienst, waarover graaf Corti aan den Sultan geschreven had, was aangebroken Het schip der S. Sophia was bezet door een pnotc schare van geestelijken, saamge- r*'iid ui't d.e Bro iderachappen in de stad, uit tal van afgevaardigden der kloosters op de eilanden en van de kluizenaarskoloniën in de bergen langs de Aziatische kust van de zee van Marmora. Op de galerijen zaten vele vrouwen; vooraan prinses Irene, zoo- dat zij de geheele kerk kon overzien. De ruimte voor het altaar was door een koperen hekwerk van het schip gescheiden. Links van het altaar zag zij den Keizer in liet kostuum van den Basileus, gezeten op een troon, een zeer statige indrukwekkende figuur. Tegenover hem was de zetel van don Patriarch. Tusschen het altaar en het hek stond een baldakijn, het gehemelte van witte zijde, de vier kolommen van zilver. Onder dan troonhemel hing aan een koord het gouden vat, bevattende de Heilige Sacramen ten en de ingewijden begrepen daaruit het eigenlijke doel der samenkomst Buiten het hekwerk, tegenover het altaar, stonden de geestelijken, in hoofdzaak dezelf den, die wij ter eere van de Nachtwaken naar de tuinen van Blaoherne zagqn optrek ken. Daarachter, meer naar de deuren van het voorportaal, bevond zich een bonte me nigte van soldaten en burgers. Daar zij geen deel namen aan den dienst waren- zij er slechts als toeschouwers. De plechtigheid werd door den patriarch geleid. Onder volkomen stilte zette het koor het Sanctus in: Heilig, heilig, heilig is de Hoer Zebaoth Gezegend is Hij die komt in den Naam dos I-Ieeren. Hosanna in de hoog ste hemelen. Onder dit gezang werd de Patriarch voor den dienst gekleed. De diakenen trokken hem een wit linnen overkleed aan en een stola, stijf van goudborduursel. Toen begaf hij zich met langzame schreden naar het altaar, en had, en toen hij zelf gecommuni ceerd had, leidde men hem naar den bal dakijn, waar hij de kelken gereed maakte ter uitreiking aan de dienstdoende geeste lijken, die rondom hem geknield lagen. De Basileus, die met de geloovigen binnen en buiten het hekwerk op de knieën was ge zonken, stond weer op en ging in een bid dende houding voor het altaar staan, waar op de Patriarch hem een kelk aanbood, dien hij aan de lippen bracht, terwijl het koor zijn heerlijke triomftonen deed hooren. De Patriarch keerde naar den baldakijn terug en reikte de bekers aan de dienstdoen de broederen; tegelijkertijd werd het hok, dat het koor van het schip scheidde, open geworpen. Geen geritsel van kleederen, gem voetstap werd gehoord. Een monnik in zwarte pij verrees uit het midden eener dichtbijstaande gróep, en zeide met heesche stem, nog gedempt door do klep van de kap, die zijn hoofd en ge laat bedekte: Wij zijn hier op uw uitnoodi- ging, Hoogeerwaarde, om deel te nemen aan de Heilige Eucharistie, en ik zie dat ge gereed zijt om ze ons toe te reiken. Niet wei nigen onder ons echter meenen, dat er geen genade js in ongezuurd brood, anderen zelfs achten hot goddeloos er van te gebrui ken Daarom, zeg ons De Patriarch zag den spreker eon oogen blik aan, toen zette hij. den kolk neer en wenkte zijn helpers hom te volgen. Eén oogeniblik later stond hij in den open doe- gang, hief de handen omhoog en riep: Hot heilige voor de heiligen! Onder het uitspreken der;'oude formule ging hij op zijde, om de kelkdragers door te laten gaan naar het schip, waar zij bleven staan, want er ontstond een algemeen ge schuifel,... alle aanwezigen reaen op van hun knieërt. De Patriarch, hoewèl zwak naar het liohaam, wns sterk van geest en vlug van oordeel. Bedaard zijn' gehoor—overziende keerde hij naar zij'n zetel terug en sprak eenige woorden "tot zijn helpers,.die een een voudig miskleed brachten en h§t hem om hingen, zoodat de gouden stola geheel be dekt werd. Toen hij ten derden male in den doorgang verscheen begrepen geestelijken en leeken heiden, dat hij de stoornis, als een heiligschennis beschouwde, waartegen hij ziohzelven door de verandering van klee ding zocht te vrijwaren. Hij die het Sacrament, dat gevierd wordt, verstoort, moet wel reden hebben voor hetgeen hij doet, want groot is zijn zonde, welke ook de reden zij. Blik noch houding van den Patriarch was uitdagend, alleen iemand die zelf boos was gestemd kon zich ergeren aan do bestudeor- de nederigheid. Ik heb gehoord wat miin broeder ge zegd heeft, en zal hem_ aB'woorden, zoo helpe mij God! Vergeten wij niet, dat hoewel er eonig verschil is in ons geloof er toch voel, zoor-veel is. waarover \yij liet ééns zijn, a;'ei-*.1 ret wol over cfe WorkqlijkeJTegen woordighrlu, zoodru-c'e SacraibenWi gewijd zijn. Woest dan voorzicht5"?, Broodere' er iemand onder u die de Werkelijke Tegen woordigheid in hot brood en den wijn der communie ontkent? Niemand antwoonlde. —Hot is zooals ik zoido..,. niemand. Wolnu, als ik. of gij, als een van ons, ver zocht wordt tot toorn of heftige woorden, en aan dit huis met zijn heilige tradities sinds eeuwen aan den dienst van God gewijd, io kort wordt gedaan in den eerbied waarop het recht heeft, zieChristus is hier, Christus in Werkelijke Tegenwoordigheid, Christus onze Heer in Lichaam en Bloed! De grijsaard trad een weinig op zijde en weesop den kelk onder het baldakijn. Ve len steunden en snikten. Sommigen riepen: Gezegend tij do Zone Gods! Toen de rust hersteld was vervolgde do" Patriarch: O. mijn Broeder, verneem tharns mijn.antwoord: Het brood is ongezuurd. Is het daarom minder genndegevend? Neen, neen! riepen vel énmaar werden overstemd door een ja, ja! zóó oorverdou- vend, dat men niet behoefde lo vragen wie de meerderheid uitmaakten. De minderheid liet zich echter niet tot twijgen brongen, en weldra was het alsof hoofd voor hoofd den aanval wilde leiden. Nij is or niets dat zoo boos maakt, als eon vergeefscho poging om gehoord to worden. De Patriarch stond diep ontroerd in dén doorgang en-.rièp: Woest voocichtig. broeders! Woest voorzichtig! want Chistiis is hier! —-En toen het rumoer heviger werd kwam do Kei/or Int born en zonle; /i, .-ui- len handgemeen worden! nVordt vervolQa)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 3