nen
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1932
EERSTE BLAD PAG
BUITENLAND
RIJKSDAGONTBINDING OF
TOENADERING?
DE AUDIËNTIE
BIJ VON HINDENBURG
Een communiqué van Von Schleicher
Hedenmiddag te 3 uur is, wanneer er geen
buitengewone gebeurtenissen hebben plaats
gegrepen, de Duitsche Rijksdag bijeenge
weest
Rijkskanselier Von Papen heeft in die ver
gadering de regeringsverklaring afgelegd
en enkele uren daarna, gul. Giin 5 uur, hebben
de partijleiders van Nazi's en Centrum hun
audiëntie bij Rijkspresident Von Hinden
burg gehad.
Het ligt in de bedoeling dat Woehsdag de
debatten over de regeeringsverkHaring züllon
beginnen.
De tusschenliggende Dinsdag zal dan ge
bruikt kunnen worden voor overleg tusschen
de beide meerderheidspartijen over hun.
tegenover dc regeeringsverklaring aan te
nemen houding.
Vermoedelijk zal eerst in het laatst der
week de beslissing vallen of de Rijksdag zal
worden ontbonden of dat er een andere op
lossing zal worden gegeven aan het moei
lijk conflict tusschen Jiet parlement en het
kabinet van den Rijkspresident.
Aanvankelijk was de ontvangst van de
IIeiders van Nazis en Centrum op Dinsdag
.vastgesteld.
In de overtuiging, dat Von Hindenburg
niet zou aarzelen IP.etwapening van Duitschland slechts bedoeld
bet presidentieel kabioet^w ^ö-1 als een inleiding tot een algemeene verla-
derheïdepa rtijen *et dcn be*vap(,ningsstanda3rd tot het
E?^l™E-V,S53S 'SÏÏ&fSt**l™«» Dui^hltZ Da, wa» plachttge
verplichting, die tot dusverre nog niet is na-
DE DUITSCHE EISCH
HET FRANSCHE ANTWOORD
OVERHANDIGD
MUSSOLINI ZEGT: DUITSCHLAND
HEEFT GELIJK
Zondag is de Fransche nota inzake de ge
lijkberechtiging te Berlijn aangeboden. De
inhoud zou eerst morgen bekend worden ge
maakt.
Mussolini's oordeel.
In den „Berliner Boersenkurier" publiceert
Mussolini onder het opschrift „Duitschland
heeft gelijk" een artikel waarin hij o. a.
uiteenzet:
Het belangrijkste evenement van dc inter
nationale politiek is op heit oogenblik het uit
spreken van den Duitschen eiseh naar gelijk
recht op het gebied der militaire bewapening.
Deze nieuwe situatie is ontstaan op den
dag waarop Duitschland werd opgenomen
als lid van den Volkenbond. Op hetzelfde
oogenblik wend voor Duitschland de juridi
sche gelijkheid erkend, nl. de gelijkheid van
rechten en plichten met de andere mogend
heden. Hierop volgde Locarno. Deze garantie
beteokonde klaarblijkelijk dat Duitschland
door Frankrijk op denzelfden trap gesteld
werd, dat het dus dezelfde verplichtingen
■had om ni-ot aan te vallen en hetzelfde recht
op verdodigingsbescheraiing bij een aanval
van anderen.
Toch is Duitschland ondanks het feit, dat
het in den Volkenbond is opgenomen, on
danks het Locarno- en ondanks het Kellogg-
pact nog steeds in de positie van een staat
van den tweeden rang.
In het Verdrag van Versailles was de ont-
Men moet noodzakelijkerwijze tot de
ken, vreemden bedoelde partijen,
Rijksdag al onthanden zou worden vóór 'hij-
gelegenheid zou hebben gehad zich uit te I Men ni
den ksnnli^ komen, dat dé OnUvapeningacon
Rilksnraildcnt hebben gevraagd de conffr- lerentic in haar eerste en belangrijkste pha-
S mrt Vra Sl™. vervroegen ae schipbreuk heelt geleden. De teleurs,el-
en op Maandag te stellen. Met dit toe teUmg is algemeen, vooral tn Duitschland,
staan, doch hot uur niettemin te bepalen waar men sich bewust is geworden dat de
na het uitspreken van de regeeringsverkla- onderteekenende mogendheden van het Vei.
ring, had de Rijkspresident de heeren na
tuurlijk nog allerminst gerustgesteld.
Daar de ontvangst zou plaats hebben in
tegenwoordigheid van Von Papen, verwacht
ten 'Zij, dat zij onmiddellijk voor den eisch
zouden gesteld worden Von Papen te steu-
Zij moeten reeds van plan zijn geweest
om opnieuw vervroeging -j^g^|jjgjg|jjg
te verzoeken. Hiervan hel
gezien, nadat hun van regeeringszijde
zekerd was. dat de regeering eerst haar be
slissing zal nemen nadat de Rijksdag gele-
legenheid heeft gehad over de regeerings-
yerklaring te dehatteeren.
De vrees van de Rijksdagmeerderheid na-ar
huis gezonden te worden vóór men elkan
der goed on wel in het gelaat heeft kunnen
zien, is dus ongemotiveerd gebleken.
Ook de regeering zelf echter kent haar
Vrees voor een bepaalde ontwikkeling, doen
zij heeft zich daartegen kunnen wapenen.
Von Papen moet nl. in elk geval voorkomen,
dat de Rijksdag de pas afgekondigde eco
nomische noodverordening verwerpt. Ge
beurde dat dan zou deze verordening, over
eenkomstig de Grondwet, buiten werking
treden, met het gevolg, dat het daardoor in
binnen- en buitonland gewekte vertrouwen
teloor zou gaan en er voor geruimen tijct
weer een schadelijke onzekerheid zou ont-
StVandiaar, dat Von Papen de volmacht
heeft gekregen om, indien het noodig mocht
blijken, den Rijksdag te ontbinden vóór hij
de gelegenheid heeft gekregen dit kwaad te
stichten.
Is de Rijksregeering de meerderheid van
Nazi's en Centrum tegemoet gekomen door
de mededeeling, dat er eerst na de debatten
over Rijksdagontbinding beslist zal word -n,
het schijnt dat deze partijen ook zinnen
op een middel om de presidentsregeenng te
gemoet te komen.
Men mag dat afleiden uit een verklaring
Van den minister van oorlog, generaal Von
Schleicher, die in een officieel communique
aldus wordt weergegeven:
In tegenstelling met anders luidende ge
ruchten, die op het oogenblik de ronde doen
deelt rijksweerminister von Schleicher mede
dat hij niet bereid is tot een vervalsching
van de gedachte van een onafhankelijke
presidentieele regeerinig, door mee te werken
aan een in feite door de partijen gevormd
kabinet. Von Schleicher legt er den nadruk
op dat hij het zou beschouwen als ontrouw
jegens den rijkspresident, wanneer hij iets
zou ondornemen, dat het bestaan van het
huidige kabinet in gevaar zou kunnen bren
gen"
Men mag uit dit communique imet vrij
groote zekerheid opmaken, dat de Nazi s en
het Centrum een poging hebben gedaan om
Von Schleicher te bewegen een presidentieel
kabinet te vormen, waaruit o.a. Von Papen
zou zijn verdwenen en vertegenwoordigers
van de beide „meerderheidspartijen" zouden
zijn opgenomen.
Zij die vreezen naar huis te worden ge
zonden, streven dus naar oen accoord met
de opvattingen van den Rijkspresident
En uit het uitstel van de beslissing over
Rijksdagontbinding tot na do debatten over
de regeeringsverklaring, mag afgeleid wor
den, dat ook van de zijde van Von Papen
het mogelijke wordt gedaan om do Rijksdag
meerderheid alsnog achter zich te krijgen.
Maar de stok blijft achter de deur staan.
Volgt de Rijksdag, na het uitstel der exe
cutie Von Papen niet, dan schijnt ontbin
ding onvermijdelijk.
van Versailles met uitzondering van
Italië geen poging hebben gedaan een
werkelijke ontwapeningspolitiek te voeren en
dat zij zich derhalve niet meer aan het ver
drag houden.
Oorsprong en rechtvaardiging van den
Duitschen eisch liggen in het falen van de
Conferentie van Genéve, die hierop neer
land en de andere staten.
Wanneer Duitschland geen deel meer zou
nemen in de Ontwapeningsconferentie zou
dit het definitieve mislukken of de verda
ging zonder termijn van de Ontwapenings
conferentie ten gevolge hebben. Het zou ook
den Volken-bond den doodssteek geven, die
reeds door de houding van Japan ernstig
gecompromitteerd.
De algemeene veiligheid van alle staten is
ten nauwste verbonden met een maximalen
stand van hun bewapeningen, of liever met
een minimalen stand. Een werkelijke ont
wapening is alleen mogelijk op de basis van
den minimalen stand, niet omgekeerd.
Duitschland is consequent, als het. wan
neer de bewapeningsstandaard niet gema
tigd wordt, weer bewapenen gaat. Dit recht
op gelijkheid kan niet tegengesproken wor
den. Anders zou Duitschland onder de vol
keren gedeclasseerd worden.
Teneinde te verhoeden, dat Duitschland uit
de Ontwapeningsconferentie treedt, is on
vermijdelijk, dat zijn recht op gelijkheid in
het bewapeningsvraagstuk wordt erkend. Te
gelijkertijd moet worden vastgesteld, dat het
het meest eigen belang van Duitschland
ligt wanneer het een matig gebruik maakt
an zijn recht op gelijkheid.
Wanneer Duitschland zijn juridische ge
lijkheid heeft verkregen, moet het de wereld
overtuigen van zijn verstand, zijn oprechten
wensch naar vrede en samenwerking. Wan
neer echter de Ontwapeningsconferentie met
een mislukking eindigt, moet de nieuwe or
ganisatie van de militaire strijdkrachten
van Duitschland aain deze mislukking wor
den aangepast.
De meening ln Londen
De diplomatie mede-werker van de „Daily
Telegraph" meldt, dat de Engelsche regee
ring de voortzetting van de directe bespre
kingen tusschen Berlijn en Parijs zou toe
juichen. Naar het schijnt legt de regeering
de vertrouwensovereenkomst van Lausanne
dezelfde geest uit als Frankrijk. Naar En
gelsche meening houdt de overeenkomst de
mogelijkheid in van afzonderlijke on vertrou
welijke onderhandelingen op voorwaarde,
dat de andere mogendheden op de hoogte
worden gehouden.
Ook de „Times" bespreekt de Duitsche
eischen en verklaart dat Duitschland slechts
dan aanspraak kan maken op gelijke rech
ten waarop liet als lid van den Volkenbond
ongetwijfeld recht heeft als Duitschland
streeft naar de uitvoering va<n de beginse
len van den Volkenbond. Wanneer dus het
bewijs kan worden geleverd, dat Duitsch
land werkelijk zijn bijdrage ter bevordering
van het ideaal van de Europeesche solidari
teit -wil leveren dan zou het volgens het blad
mogelijk zijn Duitschlajid in beperkte mate
het bezit toe te staan van alle wapens, die
ook de andere landen hebben gehouden.
DE CONFERENTIE VAN STRESA
Zaterdagmiddag is een zitting gehouden
door de importeerende landen. Naar het
schijnt, heeft men de gedachte aan prcferen-
tieele douaneverdragen definitief laten val
len, terwijl de gedachte aan prefcrcntieele
tarieven tusschen twee partijen steeds meer
aanhangers wint. Verder wordt een voorstel
van Frankrijk besproken dat de stichting
van een kas bedoelt, waarin door de staten
die geen preferentieele rechten toestaan, een
zeker bedrag zou worden gestort, dat waar
schijnlijk zal worden berekend volgens het
aandeel aan den wereldhandel der afzonder
lijke staten. Van Duitsche zijdie werd na
drukkelijk gewezen op het feit, dat Duitsch
land in geen geval nieuwe financieelo ver
plichtingen op zich zal nemen, tenvijl bij het
aanvaarden van het Fransche voorstel een
dergelijke verplichting voor Duitschland zou
ontstaan, hetgeen, niet kan worden geaccep
teerd. -r -
BOTSING VAN TWEE RIJKSWEERAUTO'S
In den nacht op Donderdag zijn op den
straatweg van Gotha naar Ohrdurf twee
auto's der rijksweer tegen elkander gebot3t.
Drie rijltsweerlieden en een burger werden
ernstig gewond terwijl drie andere, rijks-
weersoidaten er met minder ernstige .ver
kondingen afkwamen.
Het bondsbestuur van den Stahlhelm.dat
den lOen en Hen September te Maagden
burg in vergadering is bijeen geweest, publi
ceert betreffende den politieken toestand
het volgende communiqué:
De Stahlhelm, hond van frontsoldaten,.!
erkent, dat de Rijksregeering, den wil van
het volk erkennend, de leiding van den staat
heeft vrijgemaakt van partij- en hlzonderc
belangen. WIJ eischen een nationale staats
leiding welke op zich zelf steunt en slechts
een verantwoordelijkheid tegenover het ge-
heele volk kent. Veertien jaren hebben be
wezen, diat deze arbeid niet door verkiezin
gen te bereiken is. Daarom moet een einde
komen aan het parlementarisme, dat zich
zelve heofit overleefd. Wij eischen van deze
regeering dat zij voorwaarts marcheert. Geen
redevoeringen en frases. Op deze wijze zal
zij het (vertrouwen van het geheele volk
GEEN GRATIE VOOR GORGOELOF?
De gratie-commissie van het Fransche
ministerie van Justitie zou een beslissing
hebben genomen omtrent het gratieverzoek
van Gorgoelof, den moordenaar van presi
dent Doumer. Over den aarcl van deze be
slissing is geen enkele medtedeeling gedaan.
Daarentegen zegt de „Temps" te hebben
vernomen, dat de commissie het verzoek
heeft verworpen. Do president der republiek-
zal hedennaniiddag de verdedigers van Gor
goelof in audiëntie oDtvangen.
DE VLIEGENDE FAMILIE
OMGEKOMEN?
OP ZEE GEDAALD
MEN ZOEKT TEVERGEEFS
De vlieger Hutchinson en zijn gezin heb
ben met hun toestel de „Flying Family" gis
termiddag 3 uur 10 (Greenwich-tijd) een ge
dwongen daling op zee moeten verrichten op
65 gr. 28 min. N.B.. 38 gr. 45 min. W.L. Hun
noodsein werd opgevangen door het draad
loos station te Angmagsalik (O.-Groenland)
en door den Engelschen treiler „Lord Tal
bot", die zich op 25 mijl van de aangegeven
plek bevond en er onmiddellijk heenvoer om
hulp te verleenen.
Tot 4 uur 23 's middags kon het draad
loos station te Angmagsalik voortdurend
contact houden met Hutchinson's toestel.
Daarna kreeg men echter geen antwoord
Om half acht bereikte de „Lord Talbot"
de door Hutchinson opgegeven positie. De
Engelsche visschers vonden echter geen
spoor van het toestel; zij begonnen daarom
de zee in de omgeving af te zoeken.
Nader wordt gemeld:
Het bestuur der kolonie heeft verzocht, zoo
spoedig mogelijk nadere bijzonderheden te
melden. Het radio-agentschap te Angmag
salik heeft een oproep gericht tot alle vaar
tuigen, die zich in de buurt, mochten bevin
den, om er alles op te zetten, Hutchinson en
zijn familie te redden, indien hulp nog mo
gelijk is. Het kolonie-bestuur heeft voorts
nog getracht in verbinding te komen met
het schip „W. H. Stauning", aan boord waar
an zich Knud Rasmussen bevindt, ten ein
de diens meening te vragen over de verdere
nasporingen.
Naar nog wordt medegedeeld, bevindt zich
het vliegtuig, voor zoover dit kan worden
beoordeeld, ongeveer 30 tot 50 K.M. buiten
de kust, doch misschien nog binnen de klip
pen.
De autoriteiten van Groenland vreezen,
dat Hutchinson en de zijnen zijn omgeko
men.
De winnaar aan de Europeesche
rondvlucht doodgevallen
Zondagmorgen tegen acht uur is de win
naar van de Europeesche rondvlucht, de
Poolsche vlieger Zwirko, op een vlucht naar
Praag, waar hij aan een vliegdemonstratie
zou deelnemen, met zijn vliegtuig veronge
lukt. Het toestel werd geheel vernield. Zwir
ko en zijn metgezel, Wigura, waren op slag
dood.
Naar tot nu toe reeds is komen vast te
staan, is het vliegtuig in een wervel- of on-
weerstorm geraakt, waarbij de linkervleugel
afbrak. Het vliegtuig kwam in de omgeving
van Tsjechisch Teschen, dicht bij dePoolsch-
Tsjiechische grens, op een berg terecht, waar
bij het in aanraking met een boom geheel
werd vernield. De lijken van Zwirko en Wi
gura werden deerlijk verminkt naar het
dichtstbijgelegen spoorwegstation overge
bracht, vanwaar zij naar Warschau zullen
worden vervoerd.
De Tsjechische Aero-Club te Praag, welke
direct van het ongeluk in kennis werd ge
steld, heeft het concours afgelast. Het toe
stel was hetzelfde als de machine, waarmede
Zwirko zijn successen bij de Europa-rond
vlucht heeft behaald.
DE VOLKENBOND EN HET CONFLICT
BOLIVIA—PARAGUAY
De voorzitter van den Volkenbond heeft
met ihet oog op de verscherping van het con
flict tusschen Bolivia en Paraguay de be
trokken regeeringen verzocht binnen zoo
kort. mogelijken tijd den Volkenbondsraad
rapport uit te brengen over de maatregelen,
die zij zullen nemen ter beëindiging van den
die vrede in gevaar brengenden toestand. De
raadspresident geeft uiting aan de hoop, dat
de beide r ogee ringen alles zullen doen om
het conflict bij te leggen en wijst met groo-
ten nadruk op de uit bet Volkenbondspact
voortvloeiende verplichtingen.
Beide vieren overwinning.
Uit Buenos-Aires wordt gemeld: De merk
waardige situatie met betrekking tot het
front in den Gran Chaco, welke is ontstaan
als gevolg van het feit, dat Bolivia en Para
guay gelijktijdig een „overwinning" hebben
gemeld, duurt voort. Beide verklaren, dat
zij het fort Boqueron in bezit hebben gehou
den en in alle twee hoofdsteden viert men
een „verpletterende nederlaag 'van den vij
and na 'n bloedig en langdurig gevecht".
Uit Oost-Indie
AARDSCHOKKEN.
AMBOINA, 11 September (Aneta) De
zwaarste aardschokken welke sedert 1898
werden geconstateerd, hebben kampong
Tollehoe geteisterd. Zestig huizen zijn in
gestort. Do aardschokken duren voort De
tusschenpoozen worden geleidelijk grooter.
De bevolking heeft de geteisterde plaats
ontruimd, omdat zij vreest voor een vloed
golf, gelijk die reeds te Piroe werd waar
genomen. waarbij zich echter geen ongeluk
ken voordeden.
Kerknieuws.
NED. HERV. KER.IL
Beroepen: Te Brandwijk en Gybeland,
D. Bax Hzn. te Blauwkapel. Te Kattendyke
(toez.), cand. J. W. van der Heil, hulppred.
te Utrecht.
Aangenomen: Naar Oosterend (Texel),
cand. A- W. Kok te Harderwijk.
Bedankt: Voor Aaltcn (vac.-J. W. Dippel,
toez M. N. W. Smit te Rottum en Stits-
werd. Voor Eek en. Wiel, cand. A. \V- Kok j poone.
Christus Jezus, Die gisteren en heden
Dezelfde is tot in eeuwigheid.
Ds. J- H. G r o 11 e sprak ais opvolger van
het werk van den overledene in de wijk Nico-
laikerk en zeide, dat hy nog dagelijks in zijn
wijk mag zien de vruchten van het werk van
Woudstra. We gedenken hem dankbaar
zijn werk, en voor zijn Jiefde tot het
Woord Gods, de Kerk en het predikambt.
De heer J. v. d. Spek, directeur der Kweek
school „Rehobóth", schetste wat Dr. Woud
stra, die in vroeger jaren zdf het onderwijs
gediend had, voor de Kweekschool is geweest,
die ook aan den overledene haar naam
dankt en die naam zal een blijvende erfenis
zijn. Spr. was altijd zeer getroffen doör het
rotsvaste -y lof 5n dezen noibelen Christen.
Ds. J. P. van Leusden !as de Geloofs
belijdenis, en bad het Onze Vader- Door de
aanwezigen werd hierop gezongen Ps. 89 7:
„Hoe zalig is het volk, dat naar uw klanken
hoort". Een broeder van den overledene
dankte voor de belangstelling, en jok voor de
deelneming in de dagen van ziekte en rouw
betoond.
predikantenconferenties.
Te Zutphen wordt Donderdag 22 Sep
tember a.s- de Geldersch-Ovenjsselsche Predi
kanten-Vergadering gehouden. Prof. Dr. G. C.
Wagenaar, van Leeuwarden, zal een lezing
houden over: „Verzoening", en de heer J.
Bakker, van Menaldum, voorzitter der Veree-
niging van Kerkvoogdijen, over: „Practische
Kerkopbouw noodzakelijk".
Te Leeuwarden zal Donderdag 29
September a.s- de Vereeniging van Geref.
Predikanten in Friesland haar jaarlijkache
Conferentie houden. Ds. J. Schelhaas, van
Tzummarum, zal refereeren over: „Het Mes-
siaansche karakter van sommige Psalmen"
en Ds. W. H. den Houting Jr., van Huizum,
over: „De verhouding tusschen de Geref. Ker
ken en andere Kerken".
herdenking.
De Gereformeerde Gemeenten in Nederland
mogen 9 October a.s- herdenken dat zy 25
jaar geleden
Weerbericht.
-en
e—vereenigde Kerkengroep
haar eerste „Algemeene Vergadering-" (Sy
node) hielden.
In de „Saambinder" wordt er aan herin
nerd, dat deze Gemeenten te voren twee
Kerkengroepen vormden, n.l. die geboren uit
de actie Ledeboer-Van Dyk en de Gemeenten
onder het Kruis. In 1907 werd, op herhaald
verzoek van de Kruis-Gemeenten, tot veree
niging besloten. De Gemeenten Leiden en
Dirksland, die op zichzelf stonden, werden
mede in het Kerkverband opgenomen. Ds. L.
zijn Gemeente te St. Philipsland
te Harderwijk. [ging-en evenwel niet met de vereeniging mede.
Ter Algemeene Vergadering, 9 en 10 Octo-
OHR. GEREF. KERK. ber 1907 te Rotterdam gehouden onder
Tweetal: Te Schiedam, A. M. Berklioff j praesidium van Ds. N- H. Beversluis, werd de
te Sneek en K. G. van Smeden te Haarlem- Dordtsche Kerkenorde als richtsnoer van
Noord. Te Ouderkerk a. d. Amstel, W- Kerkelijk leven aanvaard en besloten in Clas-
Bijlevéld te Haarlem en S. van der Molen te Ses en Synoden te vergaderen. In het voor-
Rotterdam. I lezen of zingen der Psalmen naar de nieuwe
a ot, Naar Amsterdam-Noord 1 berijming of die van Datheen werd besloten,
Aangenomen. jNaa TT .h.. tv.mftnnto on oii-o ïopraar Kun volle
(Nieuwendam), cand. W. Meynhout te Haar-
De
JIMMY NAAR EUROPA
VOOR ONTSPANNING.
vroegere burgemeester van New-York
James Walker is Zaterdagmiddag met het
Italiaansche stoomschip „Ponte Grande" ver
trokken om voor ontspanning een reis naai
de Middellandsche Zee te maken.
Hij verklaarde, dat hij spoedig actief aan
de verkiezingen zal deelnemen, doch tevoren
een vacantietijd noodig heeft.
S.A-LEIDER UIT HECHTENIS ONTVLUCHT
De politie te Gleiwitz deelt mede dat Zon
dag tusschen 14 en 15 uur de nat soc. S.A.-
1 eider Rolle, die in hechtenis zat em naar het
ziekenhuis was overgebracht in verband
met een operatie, tijdens den bezoektijd is
ontvlucht. Met een. luxe-auto, die geheel met
nat., soc. in uniform bezet -was is hij naar een
onbekend doel verdwenen.
DE STORM
Uit Berlijn en Hamburg en het geheele
kustgebied van Noord- en Oostzee wordt
melding gemaakt van dein krachtigen storm,
die Zondag heeft gewoed.
Te Berlijn is heel wat schade aangericht.
Te Hamburg eveneens. Daar werden lage
stadsgedeelten door wolkbreuken over
stroomd.
Ook in het Engelsche Kanaal heeft een
hevige storm gewoed. De wind bereikte nu
cn dan een snelheid van 100 K.M. per uur.
Verscheiden schepen hebben in gevaar ver
keerd.
ORKAAN OP DE BAHAMA-EILANDEN.
Eli dood en.
Uit Nassau (Bahama-eilanden) wordt ge
meld: Bij een orkaan, welke, naar that's
eerst bekendi wordt, den 5den September
het eiland Noord-Abaco teisterde, werden
zes nederzettingen geheel verwoest Elf
menschen kwamen om het leven. Bovendien
werden talrijke personen gewond.
SCHIPBREUK BIJ NIEUW-SCHOTLAND.
Uit Halifax (Nieuw Schotland) wordt 'go-
meld: Het Britsche kolenschip „Watford"
heeft schipbreuk geleden bij kaap Percy op
drie K.M. afstand van Glace Bay. Het schip
werd door de onstuimige golven wrak go-
clagen. Twee leden der bemanning zijn ver
dronken.
DE VEERPONTRAMP TE NEW-YORK.
De politie te New-York deelt mede, dat 't
aantal dooden als gevolg van de ontplof
fing der „Observation", voor zoover thans
met zekerheid bekend is, 42 bedraagt.
De meeste overledonden zijn er vast van
overtuigd, dat de slechte toestand' van de
ketels van de boot, die reeds 24 jaar oud
waren, als oorzaak van de ramp moet wor
den beschouwd.
Alexander Forsyth e, de eigenaar van de
verongelukte veerboot „Observation", die
zich op het oogenblik in het ziekenhuis be
vindt, is in staat van beschuldiging ge
steld. Tegen betaling van een borgstelling
van 25 000 dollar is hij op vrije voeten ge
laten. Behalve de eigenaar zijn ook twee
stokers en een matroos door dc justitie nis
voornaamste getuigen gedagvaard. De in
specteur van het. scheépvaartbureau heeft
de mogelijkheid geopperd, dat de ontplof
fing aan boord van het vaartuig door dy-
namlet is veroorzaakt.
Bedankt: Voor Den Haag-West, Joh.
Jansen te Leiden. Voor Aalten, cand. W.
Meynhout te Haarlem.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. B- van Neerbos, die Zondag 2
October te Terneuzen afscheid preekt en
Woensdag 12 October d.a.v. by de Geref.
Gemeente te Vlaardingen intrede hoopt te
doen, zal hier op Dinsdagavond 11 October
bevestigd worden door Ds. A. de Blois, van
Dirksland.
Ds. C. F. N o 11 e, ,die wegens vertrek
naar [Middelburg gisteren voor de Hersteld
Evang. Luthersche Gemeente te Harlingen
zijn afscheid zou preeken, heeft zulks om
familie-omstandigheden moeten uitstellen.
Ds. P. H.VAN EIJK.
Ds. P. H. van Eyk, Geref. missionair predi
kant te Solo (Java), met verlof in ons land,
verzoekt ons mee te deelen, dat zijn adres is:
Diependaalsclie laan 136 te Hilversum.
Dr. P. J. KROMSIGT.
Te Amsterdam heeft Dr. P. JKrom-
sigt, predikant der Ned. Hervormde Gemeente
aldaar, ter gelegenheid van zijn 40-jarige
ambtsbediening te zijnen huize receptie ge
geven, die zeer druk bezocht was.
De jubilaris werd op hartelijke wyze na
mens een huldigingscommissie toegesproken
door den heer J. J. C. Hardenberg, die dank
bracht voor den veelvuldigen en rijken arbeid,
tot heil der Gemeente verricht; door Ds. G.
Mansvelt, em.-pred., die speciaal den arbeid
op het terrein van Chr. Volksonderwys waar-
deerend gedacht, dor Ds. G- A. den Hertog,
die zeide den jubilaris te hebben leeren
kennen als een interessant man, daarna als
machtig leider en ten slotte als een
zegen voor allen: en door zeer vele anderen,
an hun liefde en hoogachting getuigenis
gaven.
Tal van geschenken werden den jubilaris
aangeboden.
J. A. SCHALEKAMP.
De heer J. A. Schalekamp, die gedurende
2Ys jaar als godsdienstonderwijzer de Ned.
Herv. Gemeente van Boven-H ardinxveld heeft
gediend, doch die thans buiten dienst kwam,
ontving een uitnoodiging 2 October a.s. te
Helenaveen, waar hij vroeger gearbeid heeft,
40-jarige werkzaamheid als godsdienst
onderwijzer te herdenken.
BEGRAFENIS-Dr. M. WOUDSTRA-
Te Utrecht is Zaterdag j.l. onder veel
belangstelling op de tweede Algemeene Be
graafplaats ter aarde besteld het stoffelyk
overschot van wijlen Dr. M. Woudstra, in
leven emeritus-predikant der Ned. llerv.
Gemeente te Utrecht.
Onder de aanwezigen waren de predikan
ten der Ned. Herv. Gemeente te Utrecht H.
C. Briët, J. Goslinga, J- H. Grolle. P. de
Haas, H. Kwint, Dr. G. P. Marang, Mevers
en P. Veen. Ook Ds. II. H. Barger, emeritus
predikant van Utrecht, was tegenwoordig.
Voorts werden opgemerkt de heer J. van der
Spek, directeur der Kweekschool „Rehoböth",
waarvan de overledene leeraar was geweest;
de heeren M- J. P. Vermooten, W. H. van
Ryn, G. J. Heusinkveld namens de Geref.
Burgerscholen, van welker 3estuur Dr. Woud
stra voorzitter was geweest; de heer L.
Kalmyn, namens de Vereeniging „Schrift en
Belijdenis"; de heer J. Sikkel, namens het
College van Diakenen; de heeren H. Augusti-
nus en Chr. Koster namens het Ooilege van
Collectanten; de heer T. Sprey, hoofd der
Geref. Burgerschool, afd. L.Oen vele
anderen.
Aan het igraf werd het- woord gevoerd door
Ds- P. Veen, namens den Kerkeraad der
Ned. Herv. Gemeente, daar D3. B. C. Kool
haas door ongesteldheid was verhinderd. Hy
schetste den overledene als een man uit één
stuk en noemde' als een zijner kenmerkendste
eigenschappen de trouw. In den waren zin des
wcords was Dr. Woudstra ambtsdrager,
is hem zwaar gevallen dat ambt te moeten
neerleggen. Hy heeft de kracht en eenvoud
van zijn geloof mogen bewaren, ook toen hy
dooi' zielcte bezocht werd. Spr. richtte een
woord van deelneming tot mevr. Woudstra en
zeide, dat we het geloof "rillen bewaren,
omdat we ons met hem verbonden gevoelen
dat elke Gemeente en elke leeraar hun volle
vrijheid zouden behouden.
Overwogen wordt op een dag in de week
van 9-16 October te Rotterdam een gezamen
lijke herdenkingssamenkomst te houden.
jeugddiensten.
Te Apeldoorn en Het Loo heeft de
Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente besloten
de jeugddiensten, die tot nu toe in de
Julianakerk werden gehouden, over te plaat-
n naar de Groote Kerk aan de Loolaan.
Indertijd is het initiatief tot deze Jeugd
diensten genomen door H- M. de Koningin,
die in de Hofkapel elke maand een predikant
liet optreden. Uit den aard der zaak konden
slechts weinigen hierheen gaan. Deze diensten
waren dan ook bestemd voor de leerlingen van
Middelbare Scholen.
Toen in 1928 de Julianakerk was in gebruik
genomen heeft de Kerkeraad het jeugdwerk
overgenomen en werden de diensten in ge
noemd kerkgebouw gehouden. Tevens werd
de jeugd zelf in het werk betrokken en is
hieruit gegroeid de „Hervormde Jeugdveree-
niging". Nu de toeloop tot de Jeugddiensten
van dien aard is geworden, dat de Juliana
kerk voor den dienst te klein is geworden,
zal deze voortaan geschieden in de Groote
Kerk aan de Loolaan.
Woensdagayond zal aldaar de eerste dienst
gehouden worden, waarbij zal voorgaan Ds,
H. J. E. .Westerman Holstyn.
maranatha-conferentie.
Te Zeist werd Vrijdag j.l. de 7do [Mara-
natha-Conferentie geopend door den heer
Johannes de Heer, die in zijn openingswoord
sprak over den geestelijken achtergrond
de huidige wereldcrisis, wat hy deed aan de
hand van de H. Schrift. De tent, die 1500
personen kan bevatten, was by de opening
reeds voor de helft gevuld.
Al g
ZENDING-
Z endi
3-C o n f e r e n-
t i e. Van 24 tot 26 October wordt in het
Koloniaal Instituut te Amsterdam de 46e
Algemeene Zendings-Conferentie gehouden.
Zij zal worden gepresideerd door den vice-
voorzitter Dr. C. W. Th. Baron van Boetze-
laer van Dubbeldam, daar de heer L. j. van
Wijk wegens klimmenden leeftyd als voor
zitter is afgetreden.
De Conferentie stelt zich ten doel *en over
zicht te verkrygen van de wereldzending in
dezen crisistijd. Op Maandagavond zullen de
heer en mevrouw Van Boetzelaer van Dubbel
dam mededeelingen doen over de vergadering
van den Internationalen Zendings Raad te
Hermhut. Dinsdagmorgen zal Ds. Joh. Rauws,
zendingsdirector te Oeg-stgeest, een overzicht
geven van het zendingswerk in Ned. Oost-
West-Indië- Daarna zal Prof. Dr. Julius Rich-
Het dunne pöltje g-eeft dt
Hoogste stand te Brest 765.8.
Laagste stand te Abisko 72-1.4. V!
Stand vanmorgen halftwaalf 759.0. ?ven
WEER VERWACHTING d<
(Medeled door 't Kon. Ned Me,eorol[" ?r
ln.t Bi"> E
Matige tot zwakke W. tot Z.W. winezen
deeltelijk bewolkt, waarschijnlijk weiide z
geen regen en weinig verandering in
pe ra tuur. dsz
had
STORMWAARSCHUWINGSDIENJjjn
10 Sept. 9 uur nam. ontvangen Attenf1
0, d.i. weest op uw hoede. ezieT
11 Sept. 10.40 voorm. Stormsein 1 vacl
storm uit het Z.W. ~nd
11 Sept. 9.15 nam. Attentie-sein 0, d.i.;
op uw hoede! f0®'
derp
TEMPF" PUUR zijr
Stand vanmorgen halftwaalf 15.6 Cij h<
13 SEPTEMBER I
Zonsondergang be\
Maansonderg. $etui
sl pe
VOERTUIGEN MOETEN HUN LIClind<
OP HEBBEN et t
Z o m e r t ij d 1 <>nv
Van 's avonds 7.49 u. tot 's morgens ij?
WATERSTANDEN RIVIER!®
I»
igna
Vai
Wal shut 2.33 2.40
Basel .441 0.00 0.45
Hunlngen 0.' 0 0.00
Kheinweiler -0.00 -1.66
Kehl 2. U 2.52
Maxau 3.91 4.04
Wiedesheim 0.00 0.00
Mannheim 2.b4 2.73
Keulen
Ruhrorl
Wwsel
Emmerik
Dudeeldorr
Maastricht
1>kl
0.6
J'jüM
ïu.bop c
vooi
HOOGWATER NED. ZEEHAV™
(Oude
Delfzijl 10.21 22.68
Terschelling 6.38 2 .09
Harlingen 9.11 21.33
Helder le 3.11 6.0)
1 2e 15.17 18.06
IJ muiden 2.03 14.30
H.v. Holland 1.68 11.23
Schevenlngen 1.21 13.65
Rotterdam 3.22 lu.28
Hellevoefsi.Ï.Sb 6
Willemstad 3.1 ve
Brouwureb. 1 -fillei
Zierlkzec 2.', g-Ë
Wemeldingt 2.(v.n
Vllssingen l.(
Terneuzeu 0.ite
Hansweert L3et 1
ter spreken over het zendingswerk in£
Japan; des namiddags over Afrika,
tndië en Voor-Azië. Maandagavond wo
zendingsavond gehouden, waarvan t pi?'
nader wordt bekend gemaakt. Woonst'"
spreekt Dr. Otto Jseriand
over de economische problemen en T
zending. Des namiddags geeft Director rr
Steinberg van Zeist een overzicht van drP"
eeuwen zendingsarbeid der Broedergen?
waarna enkele mededeelingen worden fe
over de feestviering te Herrnhut.
Prospectus kan men aanvragen bij hiTj-j
reau van den Z.S.R., Utrechtsche weg
Zeist, by het Ned Bybelgenoc-tsch..
Amsterdam, of by het Zendingsburfl
Oegstgeest. -'•) 1
Schoolnieuws..
technische hoogeschool te öen'
!cht
Prof. Ir. j. Muij sken, benoei; gt
hoogleeraar in de Werktuigbouwkunde $ht.
Technische Hoogeschool, zal Woensdaj y
September zijn openingsrede houden.
IE
ONDERWIJZERSBENOEMINGElfc et
Brouwershaven (hoofd I. A.'
man), mej. T. de Zeeuw te Utrecht.
Wanneperveen bij Meppel (hoi jJ
van Aalderen), mej. C. Stam te Zutpheï Q]
1 November. ur
Bargeroosterveen, mej. A. Bi
Rotterdam. Voor tijdelijk. -vtt-
Oosterwolde, Fr. (Herv. Schor1
Kool te Nieuwe-Wetering.
EXAMENS
EXAMENS-NOTARIAAT
DEN HAAG, 10 Sept. Gesl. voor
taeeT J. J. Salomé, Bergen op Zoom.
(L.
De
1
,n 1
1( 1
KAPITEIN KLAKKEBOS GAAT NAAR AMERfr
99. Achthonderd meter verder viel het stuk
mast, waaraan de kapitein en de drie an
deren nog steeds hingen, met de punt om
laag in zee. Het was een reuzenduik, maar
ze kwamen ongedeerd weer boven, waarna
ze opgepikt werden, door een zeesleepboot,
die juist voorbijkwam. Maar do grootste ver
rassing moest nog komen: kapitein Klakke-
bos herkende namelijk in den sleepboot
kapitein alweer een goeie kennis!
100. De begroeting was allerhartelijk
twee kapiteins sloegen elkaar op de 1
ders en schudden elkaar heen en wefl
sleepboot-kapitein vertelde, dat hij c
thuisreis was uit Zuid-Amerika, waar t rt
droogdok heen gebracht had. Evenwel, hi
hartelijke ontmoeting dacht kapitein KEP>'
bos opeens aan een andere ontmoeting
melijk die met professor Knalgas.
armen man hadden ze heelemaal verrcc
(Wordt Woensdag veri
