dan buikt de macht
DONDERDAG 1 SEPTEMBER 1932
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
DUITSCHLAND'S MILITAIRE
EISCHEN
Herriot, die zich op het Kanaaleiland Jer-
eey een paar dagen onderhouden heeft met
den Engelschen minister van binnenlandsche
zaken Sir Herbert Samuel, zoogezegd al
leen over particuliere aangelegenheden, is
gisteravond G uur te Cherbourg aangeko
men en heeft daar heel toevallig den
gewezen Engelschen minister van buiten-
landsche zaknn Sir Austen Chamberlain aan
getroffen. Op diens jacht heeft hij gedineerd,
om daarna met een specialen trein naar
Parijs terug te keeren.
Over deze ontmoetingen verdiepen de
Engelsclie en de Fransche bladen zich in
velerlei gissingen, maar Herriot houdt in
een gisteren afgegeven verklaring vol, dat de
ontmoeting absoluut geen politieke beteeke-
nis heeft gehad, terwijl een gezaghebbende
Engelsche verklaring dat bevestigt. Het hield
geen verband met de economische wereld
conferentie en ook niet met de kwestie der
douanetarieven.
Een der gissingen, die in den loop van de^e
dagen zijn tot uiting gebracht is, dat de hee-
ren met elkander gesproken zouden hebben
over de gelijkberechtingseischen van Duitsch
land.
Men weet, dat die gelijkberechtigings-
eischen berusten op het verdrag van Ver
sailles, dat de geleidelijke ontwapening van
de overwinnende staten tot het peil van de
Duitsche wapening in uitzicht stelt. De
Duitsche delegatie heeft op de ontwape
ningsconferentie die einde Juli werd ge
schorst, niet nagelaten daarop te wijzen en
de huidige Duitsche regeering, die ook op
binnenlandsch gebied een groote doorzet
tingskracht ontwikkelt, blijkt van zins te
zijn thans haar „entweder oder" op ontwa-
peningsgebied te doen klinken.
Generaal Von Schleicher, de Rijksweermi-
nister heeft dezer dagen in den „Heimats-
dienst" een artikel geschreven onder het op
schrift „Um Deutschlands Sicherheit", waar
in hij voor gelijk recht van Duitschland op
bewapening heeft bepleit en voor ontwape
ning der andere staten óf reorganisatie van
het Duitsche leger is opgekomen.
Men sprak in de Fransche pers in verband
daarmee reeds vrees uit voor de
ning van het Duitsche standpunt omdat
Duitschland hiervoor zeker steun zou krij
gen van Italië en waarschijnlijk ook van
Engeland.
Geen wonder dan ook, dat men Herriot's
besprekingen op Jersey met deze gelijkbe-
rechtigingskwestie combineerde.
Thans wordt officieel bekend, dat de Duit
sche regeering in deze zaak een stap heeft
gedaan.
Van bevoegde Fransche zijde wordt ver
klaard, dat een memorandum te Parijs is
ontvangen inhoudende de samenvatting van
een bespreking tusschen den Franschen
ambassadeur te Berlijn Francois Poncet en
den Duitschen Rijksminister van buitenland
sche zaken Von Neurath.
De inhoud van het memorandum is nog
niet bekend, maar in een communiqué van
den Quay d' Orsay wordt gezegd:
„Niet voor de eerste maal heeft het Duit
sche rijk zich voor deze de rijksweer be
treffende kwestie geïnteresseerd. In April
van dit jaar heeft rijkskanselier Brüning
in dien zin stappen bij Tardieu, Mac Donald
en Stimson gedaan. In Juli van dit jaar
heeft rijkskanselier Von Papen de kwestie
nogmaals onder de oogen van Herriot ge
bracht. De Fransche minister-president ant
woordde evenwel, dat hij zich op dit mo
ment in geen geval met de kwestie wensch-
te bezig te houden. Benige dagen geledon
heeft Duitschland getracht via de pers de
kwestie aan het rollen te brengen en ten
gunste van Duitschland te „pleiten". Dins
dagavond heqft de Duitsche rijksminister
van buitenlandsche zaken den Franschen
gezant te Berlijn, Francois Poncet, een me
morandum inzake de rijksweer overhandigd.
Dit memorandum werd Woensdag op het
Quay d'Orsay ontvangen".
In dit korte communiqué zijn, zooals men
ziet, geen zakelijke bijzonderheden vervat.
Maar reeds vóór de inhoud van h
stuk bekend is, begint de Fransche pers
reeds scherp te agceren tegen de Duitsche
gelijkgerechtigdheidseischen. Uitgaande van
de veronderstelling, dat de Duitsche stap
in den geest ligt van de mondelinge ver
klaringen en het laatste artikel van den
rijksweerministef, richten de aanvallen
zich tegen het Duitsche standpunt in zijn
geheel. Herriot wordt bezworen een krach
tig „Neen" te stellen tegenover de Duitsche
eischcn en zich niet te laten bewegen tot
concessies op het gebied der militaire clau
sules van Versailles. Men venvijt den pre
mier in Lausanne te tegemoetkomend te
zijn geweest.
De „Journal" schrijft, dat de binnenland
sche politieke strijd tusschen nationaal-
socialisten en „militaristen" voor Frankrijk
geen beteekenis heeft Men zal beide Duit
sche groepen steeds eensgezind vinden, wan
neer het er om gaat storm te loopen tegen
do militaire clausules, welker instandhou
ding de beste garantie voor den vrede vormt
En de „Temps" 'spreekt van de Pruisische
arrogantie der nieuwe heeren. Herriot heet
van plan te zijn de nota heden in een
binetszitting te bespreken.
De Duitsche nota geeft dadelijk na de
cantie scherp een duidelijk hoorbaar sein
tot hervatting van de ontwapeningsbespre
kingen.
En het schijnt nu ernst te worden.
REGEERING EN RIJKSDAG
hindenburg antwoordt
goering
Rijkspresident Von Hindenburg heeft
reeds op het telegram van den voorzitter
van den Rijksdag, Góring, geantwoord.
De rijkspresident zegt Göring dank voor
het voornemen, hem reeds thans te bezoe
ken. Hindenburg voegt er echter aan toe,
dat hij in den loop van de volgende week
weer te Berlijn zal zijn en hij verzoekt het
bezoek tot dan uit te stellen.
Bij de besprekingen van het rijksdag-pre
sidium heeft dit uit het antwoord van den
rijkspresident aan voorzitter Göring vastge
steld, dat von Hindenburg vóór verdere he
sluiten contact met het presidium zal hou
den.
Men hoopt, dat het zal gelukken den
rijkspresident toch nog van het bestaan van
een tot arbeid in staat eijnden rijksdag te
overtuigen.
Het Duitsch-nationale lid van het presi
dium Griif zal er echter bij het bezoek aan
den Rijkspresident op wijzen, dat de
Duitsch-nationalen niet de opvatting van
Göring deelen, volgens welke de huidige
Rijksdag een „groote tot berken in staat
zijnde nationale meerderheid" heeft. De
Duitsch-nationalen zullen dan ook niet me
dewerken aan eventueele stappen, waarbij
men van het tegenwoordige systeem van
een presidiaal kabinet zou teruggrijpen naar
het parlementaire systeem.
De Duitsch-nationalen hebben ook bij de
stemming in den Pruisischen Landdag van
deze opvatting blijk gegeven, door tegen de
motie van wantrouwen der Nationaal-socia-
listen, ingediend tegen den Rijkscommissa
ris, waarvoor ook het Centrum en de lin
kerzijde hun stem uitbrachten, te stemmen.
Von Papen heeft geen blanco volmacht
Het Wolff-bureau meldt:
Het tijdstip waarop de rijkskanselier voor
den rijksdag zijn groote programmarede zal
houden staat, naar wij van welingelichte
zijde vernemen, nog niet vast.
Nadat men den rijkspresident een prin-
ripieele overeenstemming in de groote po
litieke en economische kwesties is bereikt,
zal de rijkskanselier met von Hindenburg
aangaande alle politieke kwesties in con
tact blijven en alle details voor elk geval
afzonderlijk met hem bespreken.
De indruk, die uit persberichten zou kun
nen ontstaan, als zou de rijkspresident voor
alle afzonderlijke maatregelen in zekeren
zin blanco volmacht hebben gegeven, is dus
niet juist.
De nieuwe noodverordening.
Het Duitsche Rijkskabinet kwam Woens
dag, na den terug-keer van den rijkskanse
lier, den rijksminister van Binnenlandsche
Zaken en den rijksminister van den Rijks
weer van hun bezoek aan den Rijkspresi
dent te Neudeck, bijeen. Rapport werd uit
gebracht over de gevoerde besprekingen met
den- Rijkspresident.
Hierna werden de bijzonderheden van de
a.s. noodverordening inzake het aangekon
digde werkverschaffingsprograna doorgeno
men. De besprekingen hieromtrent zullen
•dag beëindigd worden, waarna de tekst
der noodverordening aan den Rijkspresident
te Neudeck ter teekening zal worden voor-
EEN ABSOLUTE ZONSVERDUISTERING
Woensdagmiddag werd in het Oosten van
Canada en van de Vereenigde Staten een
zonsverduistering waargenomen, die gedu
rende een minuut en veertig seconden zicht
baar was.
ENGELANDS VLOOT
Bouw van drie nieuwe kruisers.
De Britsche admiraliteit deelt mede, dat
de contracten zijn toegewezen voor den
bouw van drie kruisers overeenkomstig het
vlootprogram van 1931, welke bouw uit zui
nigheidsoogpunt voor den tijd van zes
maanden was uitgesteld.
De eerste kruiser, welke „Arethuse" zal
worden gedoopt, wordt te Chatham gebouwd.
De tweede, welke „Amphion" zal heeten,
wordt te Portmouth op stapel gezet. liet
derde schip, dat „Ajax" zal worden ge
noemd, wordt bij contract gebouwd door
Vickers Armstrong Barrow te Furness.
Mevrouw Mollison heeft haar echtgenoot
overtuigd, dat hij zijn vlucht naar Engeland
moet opgeven en per boot terugkeeren. Mol
lisons gestel heeft door al zijn vluchten
nogal geleden en bovendien zijn de atmos-
.pherische omstandigheden ongunstig.
De nieuwe rijksdagpresident
De nieuwe Rijksdagpresident Hermann
Göring werd 12 Jan. 1893 in Beieren gebo
ren. Hij is dus 39 jaar. Hij kreeg een mili
taire opleiding en werd in 1912 luitenant
bij het 112de infanterie-regiment. Zijn eer
ste standplaats was Mulhausen in den El-
zas. Met dit regiment trok hij in 1914 den
oorlog in. Van October 1914 af was hij bij
den vliegdienst, eerst als waarnemer, daar
na als bestuurder. Hij onderscheidde zich
in dio mate, dat hem de orde „Pour la Me
rite" werd toegekend.
Na den oorlog nam hij ontslag uit den
dienst en werd adviseur bij den Deenschen
vliegdienst. Deze functie gaf hij in 1922 op
om aan de universiteit van Miinchen te gaan
studeeren in geschiedenis, economie en po
litiek. Ondertussc-hen had hij Hitier leeren
kennen, en bij de Hitlerputsch in 1923 was
hij een der voormannen. Bij een der vele
straatgevechten in München werd hij licht
gewond en door zijn aanhangers over de
Oostenrijksche grens gebracht. Na een kort
verblijf in Innsbruck ging hij naar Rome,
waar hij gedurende 1924 en 1925 verbleef om
de politieke omstandigheden van Italië te be
studeeren. Hij leerde gedurende zijn verblijf
ook Mussolini kennen. In 1926 was hij in
Stockholm, als schrijver werkzaam. Toen
hem in 1927 amnestie werd verleend, keerde
hij naar Duitschland terug Hij vestigde
zich in Berlijn. Zijn voornaamste bezigheid
heid was het schrijven van politieke artike
len en van artikelen over luchtvaart. In 1928
6telde de nat. soc. partij hem candidaat voor
den Rijksdag; bij de verkiezingen in 1930 en
1932 werd hij wederom herkozen. Zijn groot
redenaarstalent, zijn energie en onvermoeide
werkkracht hadden hem tot een der leiders
van de nat soc. fractie gemaakt, die hem
thans voor president van den Rijksdag can
didaat heeft gesteld, als zoodanig hij met
steun van het Centrum is gekozen.
VON SCHLEICHER ZIEK
De Duitsche minister van de Reichswehr,
von Schleicher lijcit aan een lichte ontste
king van de galblaas. De minister ®al daar
om morgen een korte reis maken tot her
stel van zijn gezondheid.
SCHEEPSRAMP IN JAPAN
17 personen omgekomen.
Zeventien leden der bemanning van het
Japansche stoomschip „Kumiai Maru' zijn
omgekomen bij een aanvaring met het
stoomschip „Raito Maru", bij de kust van
het eiland Hokkaido.
De „Kumiai Maru" zonk na vijf minuten
tijds; van haar bemanning werden slechts
zeven leden gered.
GROOTE DEVIEZENZWENDEL
HAMBURG 1 September. Nadat de recher
che te Hamburg gister een effcctenzwendel
ten bc-drage van 200.000 Mark wist op het
spoor te komen, zag zij lieden kans een
millioencn-affaire te ontdekken.
De Hamburgsche recherche arresteerde
een koopman W., die samen met den ban
kier S. en ccn Nederlander C.. verschillen
de bedragen had gesmokkeld, cn daarmede
overtredingen had begaan. C. had de effec
ten uit Nederland meegebracht en het wis-
selbedrag weer naar het buitenland gesmok
keld.
De betrokken bankier S. was reeds in het
begin van dit jaar wegens deviezenzwendel
eenmaal gearresteerd,
BOLIVIA—PARAGUAY
Wapenstilstand?
De regeering van Paraguay heeft het be
middelingsvoorstel van de neutrale Ameri-
kaansche staten aangenomen, volgens het
welk een wapenstilstand van GO dagen zal
worden gesloten, om het conflict met Bolivia
bij te leggen.
Ook Bolivia is bereid tot het sluiten van
een wapenstilstand voor den duur van een
maand, ingaande 1 September a.s.
Uit Santiago wordt gemeld, dat Bolivia
categorisch weigert, drie forten terug te
geven, welke op Paraguay zijn veroverd.
Paraguay evenwel is vastbesloten, geen on
derhandelingen aan te knoopen, zoolang
deze forten niet zijn teruggegeven.
Bij het Paraguaansche fort Ayala is een
Boliviaansch vliegtuig in vlammen neerge-
De strijd hervat
Naar een Reuter-telegram uit Guayaquil
mr%'dt, is de strijd in de omgeving van
Quito hervat, daar geen amnestie voor
opstandelingen is toegezegd.
VON GRONAU
Associated Press meldt uit Tokio, dat de
Duitsche vlieger von Gronau wetgens slecht
weer om 11 uur v.m. (Tokio-tijd) op het tot
de Aleoeten behoorende eiland Fanaga ge
land is.
NIEUWE ARRESTATIES IN SPANJE
In alle deelen van Spanje zijn wederom
verscheidene personen gearresteerd
Madrid werd o.m. gearresteerd de hertog
van Sevilla. een bloedverwant van den ex-
keizer, en graaf Villada, in wiens huis war
pens waren gevonden.
Te Alicante werd in verband met de
jongste putsch-poging de superieur der Fran
ciscanerorde gearresteerd.
Vervolgens heeft de regeering het ontslag
gelast van alle hooge ambtenaren, die ver
dacht worden van monarchistische sympa-
thieën.
In het ministerie van landbouw en nijver
heid is men met deze ontslagen reed
gonnen. Bovendien zal bij de Cortes een
■etsontwerp worden ingediend, waardoor
consuls en diplomaten te allen tijde uit den
dienst kunnen worden ontslagen.
ALGEMEENE DIENSTPLICHT IN CHINA
Het Chineesche kabinet heeft een wets
ontwerp in behandeling over de invoering
van den algemeenen militairen dienstplicht
in China.
Als voorbeeld zullen de bepalingen inzake
den dienstplicht van Frankrijk en Italië
dienen.
HET CONFLICT IN DE
ZEEVAART
HET NIEUWE SOC. DEMOCRATISCHE
FRACTIEBESTUUR
De sociaal-democratische Rijksdagfractic
heeft in haar vergadering van heden het
nieuwe bestuur gekozen. Tot fractie-voor
zitter werd gekozen Dr. Rudolf Breitscheid,
terwijl tot ondervoorzitters werden
de leden Otto Wels, Loebe en Dittmann.
GEEN VERWIJDERING VAN DE ZWART-
ROODEN-GOUDEN KLEUREN UIT HET
RIJKSDAGGEBOUW
Zooals reeds gemeld werd heeft de Duitsch
Nationale Rijksdagfractie-voorzitter Dr.
Oberfohren den president van den Rijksdag
Göring verzocht, de zwart-rood-gouden vlag
achter het standbeeld van ex-keizer Wilhelm
in den wandelgang van den Rijksdag to
willen verwijderen. Naar vernomen wordt
heeft Göring er op geantwoord dat er op
het oogenblik geen aanleiding is om aan
dit verzoek gevolg te geven. Göring herin
nerde de Duitsch Nationalen er aan, dat ook
de Duitsch Nationale Rijksdagpresident
Walraff eenige jaren geleden de vlag niet
heeft laten verwijderen.
JAPAN EN DE VOLKENBOND
Naar aanleiding van een interpellatie in
zake de japansche politiek in Mandsjoerije
verklaarde de Minister van Buitenlandsche
Zaken Oesjida in het parlement, dat de re
geering hoopt, dat ook de belanghebbende
mogendheden er naar streven het Mandsjoe-
rijsche vraagstuk in een voor Japan gunsti-
gen zia op te lossen. Mocht- dit niet het ge
val zijn, dan zou Japan de noodige conse
quenties daaruit trekken.
'Naar verluidt, zou de Japansche
ring het besluit hebben genomen desnoods
uit den Volkenbond te treden.
HET VLIEGENDE GEZIN
Het vliegende gezin Hutchinson is Dins-
ig om 3 uur M.E.T. van Ellisbay op Anti-
costiland in de St. Laurensbaai opgestegen
met bestemming naar Labrador.
Het gezin bestaat uit den vlieger Hut
chinson, die zelf aan het stuur zit, zijn
echtgenoote cn twee kinderen. Tot de be
manning van het vliegtuig behooren nog
een marconist, een navigator en een meca-
niciën.
RIJKSKANSELIER VON PAPEN OVER
TERUGGAVE VAN HET SAARGEBIED
Ter gelegenheid van het twaalfde congres
van den Bond van Saarvereenigingen, welk
congres op 11 September a.s. te Coblenz
wordt gehouden, bevat de „Saarfreund" een
artikel van de hand van Rijkskanselier Von
Papen, die o.a. schrijft:
„Voor de eerste maal staat een Saarlan-
der aan het hoofd der Rijksregeering. Ik
behoef niet te verzekeren, dat het kunst
matig door het Verdrag van Versailles op
geworpen Saarprobleem mij nooit uit de ge
dachte is. Ik ken het Saargebied uit eigen
aanschouwing en zie in de Saarlanders
mijn landslieden. Doch afgescheiden van
het toeval, dat het mijn geboorteland is, be
hoort het tot de voornaamste taak bij mijn
ambt, om te zien naar de mogelijkheden
Saargebied spoedig weer volledig in
ons bezit te hebben. Dat het Saargebied
Duitsch is en Duitsch wil blijven heeft de
bevolking in de afgeloopen dertien jaar van
gedAvongen afzondering van het vaderland
bewezen".
DE OPSTAND IN ECUADOR
Volgens een bericht uit Guayaquil is Dins
dagavond na hevige straatgevechten te Quito
een wapenstilstand tusschen opstandelingen
en de regeoringstroepen gesloten. De op.
6tanidelimgen hebben de wapenstilstands
voorwaarden van de regeering aangenomen.
De stad zou door de rage erin gstroepen
worden bezet. Naar het heet. moeten bij de
geveohten to Quito 5000 personen om het
leven gekomen zijn.
DE BOERENONLUSTEN IN IOWA
CHICAGO, 1 September. De boerenstaking
in den staat Iowa duurt nog steeds voort
De boeren trachten hun niet-stakende col
lega's over te halen geen waren aan de
markt te brengen, teneinde te bewerkstel
ligen, dat de marktprijzen voor de land
bouwproducten omhoog ga-tn. Vanmorgen
werden 15 stakende boeren door onbeken
den, die stonden te posten, aangevallen en
ernstig gewond.
Het standpunt van de confessioneele
bonden.
Wij hebben een onderhoud gehad met den
heer W. S t r ij b i s Pzn., voorzitter van den
Chr. Bond van Fabrieks- en Transport
arbeiders over het conflict in de zeevaart en
het standpunt door de confessioneele bon
den daarbij ingenomen.
De heer Strijbis begon met te constatee-
ren, dat voor een strijd nóch bij de Averkge
vers nóch bij de werknemers veel animo
bestaat Objectief moet Avorden vastgesteld,
dat de scheepvaart in een allertreurigste
toestand verkeert. Eenerzijds is dat een ge
volg van het feit, dat in voorafgaande ja
ren de tonnage ongelimiteerd is vergroot
zonder dat rekening werd gehouden met de
behoefte. Dat leidt tot het groote overcom
pleet van het oogenblik en het opleggen van
een groot deel van de vloot. Maar ook
crisis heeft de scheepvaart in een zeer on
gunstige positie gebracht en voor de Ne-
derlandsehe zeevaart geldt dan nog als bij
zonder ongunstige factor de concurrentie
van de landen met een gedeprecieerde va
luta.
Het feit, dat andere landen in guldens
omgerekend aan hun zeelieden een lagere
gage uitbetalen, heeft geleid tot dit con
flict.
De reeders hebben zich, als bekend, op
het standpunt gesteld, dat er een belangrij'
ke gageverlaging moest komen en zonder
een concreet percentage te stellen hebben
tij toch doen doorschemeren, dat op den
duur het Engelsche peil moest Avorden be
reikt
Dit zou beteekenen een nieuwe gagever
laging met ongeveer 20 pet
Het is wel eens goed, dat men weet, wat
dit voor de zeelieden zou beteekenen. Om
streeks 1919—1920 werden de gages bepaald
op 145 per maand voor de schepelingen,
Na dien tijd is reeds driemaal een verlaging
toegepast van 15, zoodat men kAvam op
100 per maand en de allerlaatste korting
bedroeg 9 pet., zoodat nog 91 per maand
aan gage werd genoten. Stelt men daarnaast
de kortingen op de ambtenaren, waarover
nogal het een en andèr te doen is, dan kan
men toch wel zeggen, dat de zeelieden in
verhouding tot. andere bevolkingsgroepen
zeer groote offers hebben moeten brengen.
Daarbij komt, dat zij door hun Averk altijd
van huis zijn en veel moeten missen, AA'at
anderen bezitten.
Wat nu de nieuwegageverlaging betreft,
die door de reeders wordt gevraagd, moet
worden toegegeven, dat op dit oogenblik bij
de zeevaart alles helpt
Er moet in den concurrentiestrijd met
kwartjes en met dubbeltjes worden gere
kend en dan hebben de gages ook hun be
teekenis. Een kleinigheid kan de tik op de
Aveegsohaal beteekenen, dde de baJens ten
«unste van de Nederiaudsohe zeevaart kan
doen overslaan.
Maar laat men ibet nu ook niet gaan
stellen, alsof alles van de gages afhangt
Vast staat, dat, Avanmeer het verlangen
der reeders volledig werd ingewilligd en de
dius teruggebracht werden tot het
ahe peil, de totale exploitatiekosten
van een schip met ten hoogste 2 zouden
verminderen.
Hoe is het nu met de onderhandelingen
gagaan?
Eenigen tijd geleden hebben de reeders
ons met klam van redenen voorgehouden,
dat er op de gages van 100 per maand een
korting van 15 moest worden toegepast
(Is uiterste minimum om de Nederlaudsohe
zeevaart in 6tand te kunnen houden. Wij
hebben na langdurige ondenhandeliingen in
de toepassing van deze korting toegestemd
onder conditie, dat op de Nederlandeohe
vloot alleen met Nedertandeche zeelieden
imocht worden gevaren. Wij zagen er
mogelijkheid tot werkverruiming in en
de reeders in onzen eisoh: alleen Neder-
Jamdsche schepelingen, hebben toegestemd,
'as als een succes te besohouwen.
Echter: na dien zijn de reeders omgeval-
Jen en hebben met dien Centraden Bond eer
overeenkomst gesloten op basis van een
gageverlaging met 9 Dit heeft, aildus
heer Strijbis, de confessioneele boniden zeer
ontstemd en kopeahuw gemaakt met
werkgevers afzonderlijk te onderhandelen.
Toen het thans aanhangige conflict begon
te dreigen, hebben de Chr. en R.K. bonden
contact gezocht met de „contactcommissie'
gevormd was uit den Centraden Rond
Transportarbeiders en de Cent rate a
Koopvaardij-of fioieren en gevraagd om
de samemverking te Avonden betrokken.
De „contact-commissie" heeft ons in i
mondelinge bespreking medegedeeld, niet te
kunnen treden in een verzoek om samen
werking, voornamelijk omdat onze invloed
-in het zeevaartbedrijf te gering zou zijn.
Nu zijn er ten aanzien van het ledental
(der Chr. en R.K. Bonden, betrokken bij de
zeeA-aart, verkeerde cijfecs genoemd. Men
sprak van reep. 15 en 40 leden. Juist is ech
ter, dat de Ohr. bond bij de koopvaardij 250
leden betrokken heeft en de R.K. bond zeker
100.
Als men zioh beroept op onzen geringen
invloed, is het toch wed vreemd, dat in De
Strijd de heer Van Dugteren komt vertellen,
aanvaarden, omdat de confessioneele bonden
■met 15 pcL accoord giggen.
De contact-commissie Avees in een monde
ling onderhoud gemeenschappelijk optreden
af, maar verklaarde zich bereid van eiken
stap door haar gedaan de confessioneele
bonden mededeeling te doen, mits deze dan
ook hetzelfde zouden doen. Voor 'n organisa
tie, die zichzelf respecteert was dit niet te
aanvaarden en dat is dan ook schriftelijk
medegedeeld.
Wij kAvamen dus nu tegenover het con
flict geheel zelfstandig te staan.. Dit
heeft er ons niet toe geleld met de Averkge.
afzonderlijk te gaan spreken. De er
varing die Avij bij de vorige onderhandeling
met de reeders hebben opgedaan heeft on
der onze menschcn groote ontstemming ge
wekt en terecht.
In het huidige conflict hebben wij ons op
het standpunt gesteld, dat alleen op booten,
waarop de oudo gagevoorwaarden werden
aangeboden, moest Avorden gemonsterd en
dit standpunt handhaven Avij, ook nu de
Centrale Bond uit eigen tactiek de staking
heeft geproclameerd.
Nu men ons van samenwerking heeft uit
gesloten kan men bezwaarlijk van ons ver-
Avachten, dat Avij nu maar in het kielzog
van den Centralen Bond zouden gaan varen.
Dat ons standpunt echter ook wordt ge
deeld onder de leden van den Centralen
Bond, blijkt aa-el uit de on t stemming,vdie er
heerscht over de uitzonderingspositie die
voor de Lloyd en de Nederland is geschapen
Een van tweeën, aldus de heer Strijbis,
monsteren voor alle reederijen, die de oude
gages handhaven of stilleggen van heel het
bedrijf had de keus moeten zijn. Het thans
ingenomen standpunt wordt door de zee
lieden niet algemeen tbegrepen,
De heer Strijbis kwam nu te spreken over
onderhandelingen met den Rijkebemid
delaar. Hierover was hij zeer ontevreden.
Dinsdag werden de confessioneele bonden
uitgenoodigd tegen kwart voor vijf 's mid
dags te verschijnen. Voor dien tijd zouden
besprekingen worden gevoerd met de werk
gevers en de contact-commissie, na ons
kwam nog de Federatie.
Eerst om kwart over zes waren echter
besprekingen met de contactcommissie af
geloopen en toen Averden de confessioneele
bonden maar gezamenlijk met de Federatie
menschen binnengelatenom te hooren,
welke punten de contact-commissie had op
gesteld en ons oordeel daarover te vragen.
Wij waren niet bereid op deze manier be
sprekingen te A'oeren met een Rijksbemid
delaar. De heer De Vries heeft toegegeven,
dat deze Avijze van bespreking onjuist was,
zeide niet goed te hebben geweten hoe het
met de uitnoodigingen stond, maar in zijn
voorstel ging hij Aveer uit van de door de
contactcommissie opgestelde punten.
Dat hierop geen oplossing van het con
flict te verkrijgen was, aldus de heer Strij
bis, stond voor mij reeds vast. Alles hing
voor de werknemers nog in de lucht, men
moest maar afwachten, wat er van de on
derhandelingen terecht zou komen.
Ook de Chr. Bonden, aldus spr., zijn ov
tuigd, dat geen oplossing voor de vracht
vaart mogelijk is dan door medewerking
van de Regeering in den vorm van een
toeslag per ton gelost goed. Op de reorga
nisatie-Zaalberg kan niet worden gewacht
omdat het nog lang kan duren voor deze
tot stand is gekomen, terwijl steun at
scheepvaart toch uiterst dringend is.
Indien direct werd aangepakt zou binnen
een paar maanden de steun-per-ton tot
etand kunnen worden gebracht en dan zou
tevens over een kleine gageverlaging kun
nen Avorden gesproken om daardoor tijdelijk
de zeevaart Aveer op dat peil te brengen,
dat Nederland weer met de anderen mee
kan doen.
Een beteekenende gageverlaging kan ech
ter niet Avorden aanvaard, omdat wel hard
economisch te zeggen is: er moet 20 pcL af,
maar deze economie in zou grijpen in het
leven van levende menschen, die hebben te
rekenen met de allereerste levensbehoeften
van hun gezinnen, Avelke met een (gage van
70 of daaromtrent, niet zijn te dekken.
Op onze vraag, of door internationaal in
grijpen, b.v. van de I.T.F., dan niet een re
geling zou kunnen worden geschapen, die
beter voldeed, antwoordde de heer Strijbis
daar mets g;een verwachting van te hebben.
De internationale solidariteit is heel mooi
|n theorie, maar in de practijk overheerscht
net nationaal-egoïsime en, men ziet het ook
vam de I.T.F. alleen in woorden te bestaan.
Met zorg zag de heer Strijbis verder de
ontwikkeling van dit conflict tegemoet. Al
leen door spoedig ingrijpen van Regeerings-
wege zou een oplossing naderbij kunnen
worden gebracht.
Ned. en buitenlandscho gages
De „Tel." heeft inzage gekregen bij iemand
uit reedersknngen van de maandgages van
officieren en mindere schepelingen op koop
vaardijschepen van 2000/4000 br. reg. ton,
(berekend naar de koersen van 22 Aug. j.l.)
in Nederland, Engeland, Duitschland, Noor
wegen, Denemarken en Zweden.
Het overzicht luidt als .volgt:
STUURLIEDEN
Landen
Nederland
Engeland
Duitschland
lö 2é
3é
stuurm. stuüim
stuurm.
218 162
115
89
143 114
177 145
109
140 108
91
208 156
165 127
91
MACHINISTEN
le
2e
3e'
Mach.
Mach'.
Mach.
Landen
B.
A.
'A of V.D
260
-. 166
190
125
Engeland
143
114
Duitschland
266
177
145
Voorwegen
185
136
112
Denemarken
256
176
127
Zweden
216
143
108
LAGERE SCHEPELINGEN
Landen Matroos Stoker Tremmer
Nederland 91 95.50 77.50
Duitschland 61
Noorwegen 62
Denemarken 72
Zweden 70
67
64
74
70
Uit bo\'enstaand overzicht blijkt, wel, dat
Nederland, wat de maandgages betreft, vrij
wel bovenaan staat.
Besluit van de Indische of-licieren
Aneta meldt uit Batavia:
De Vereeniiging van Gezagvoerders en
Stuurlieden ter Koopvaardij en de Vereeni-
ging van ScheepsAverkbouwkundigen zijn
van plan in verband met het conflict in het
scheepvaartbedrijf een financieele en mo-
reele steunactie te organiseeren; zulks ge
schiedt op verzoek van de Centrale van
Koopvaardij-officier-en.
De Volendam
Naar wij hedenmorgen van de Holland-
Amerikalijn vaknamen is het vertrek van
.s. Voleiirdain naar New-York, dat he
denavond 7,'ou plaats vinden, uitgesteld.
Gemengd Nieuws.
móórd te hoek van holland
Alen meldt ons uit Hoek van Holland
jjn de Hoeksche boschjes Avcrd vanmorgen
de'34-jarige J. J. H. Vrijdagh met een groote
haljsAvonde gevonden. V. is ambtenaar bij
het G. E. B. te Den Haag. De man is naar
het (ziekenhuis te Rotterdam vervoerd.
hulpelooze treiler binnen-
1 gebracht
TACHTIG VAAM TOUW IN DE SCHROEF
In de\ haven \-an Nieuwediep is gisteravond
binnen teesleept de treiler IJM 68, Willy Jo
hanna, olie niet een onklare schroef op de
Noordzeel heeft rondgedreven. De treiler be
hoort thuas te IJmuiden, heeft een Duitsche
bemanning en een Deensohcn kapitein.
De IJM CS bovond zioh eergisteravond tegen
Weerbericht.
Het dunne pUltJe peeft
Hoogste stand te Brest 769.8.
Laagste stand te Isa fjord 730.5.
Stand vanmox-gen halftwaalf 767.0.
WEERVERWACHTING
(RTedeged. door 't Kon. Ned. Meteorologisch
Inst. te De Bilt)
Zwakke tot matige W. tot Z.W., later
Avaarschijnlijk weer ruimende Avind, betrok
ken tot zwaar of half beAvolkt, waarschijn
lijk tijdelijk regen, weinig verandering in
temperatuur.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medeged. door 't Kon. Ned. Meteorologisch
Inst. te De Bilt)
Bij IJsland heeft zich de depresie opnieuw
uitgediept, terwijl zij thans haar invloed op
Schotland, Noord-Ierland en Noord-Engeland
uitstrekt. De barometer is daar sterk dalen
de. De hooge drukking in het Z.W. heeft
zich A'ersterkt en Oostwaarts uitgebreid, zoo
dat zij thans met het vlotte hooge drukge-
bied over Scandinavië één geheel vormt.
Over Frankrijk, West-Duitschland en Scan
dinavië is het thans rustig Aveer met betrek
kelijk weinig bewolking. Over de Britsche
eilanden is het weer slecht.
Het lijkt thans Avaarschijnlijk, dat ook ten
onzent de barometer opnieuw zal gaan da
len, bij de vorming van een secundaire de
pressie. Dit zou dan beteekenen. dat de be
wolking en regenkansen weer toenemen.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 17.6 C.
2 SEPTEMBER
Zonsopgang 5.13 u.; Zonsondergang 6.45 u.
Maansopgang 7.16 u.; Maansonderg. 7.09 u.
Zomertijd
i avonds 8.15 u. tot 'a morgens 5.45 u.
waterstanden rivieren
Heden Vorig
Walshut 4 2.77 2.72
ii 0.70 0.72
Huningen 1.90 1.90
Rheinweiler -0.13 -0.13
Kehl 2.80 2.85
Maxau 4.30 4.33
Wledeshelm 0.00 0.00
Mannheim 3.09 3.12
Lohr i i i.OJ 1.00
Mains 0.82 0.82
Bingen 1.83 1.82
Coblenz
Trier i
Keulen
Ruhrort
Wesel i
Emmerik
DuaseJdorr
Maastricht
Venio
Heden Vorig
l t 1.98 2.01
i 1.10 1.10
1.98 1.96
0.35 0.40
1.65 1.66
0.23 0.29
0.05 0.02
1.21 1.25
1.07 I.U
1.8-2 1.73
hoogwater ned. zeehavens
Helder le 4.33
Idem 2e 16.31 £0.43
IJmuiden. 3.52 6.17
H. v. Holland 2.54 15.22 Terneuzen 2.35 14.50
Scheveningen 3.01 15.32 "Hanaweert 3.38 15.15
Rotterdam 5.15 17.17
6 uur op ongeveer 10 mijl ten noordoosten
van het lichtschip Terschellingerbank, toen
de vischlijn in den schroef verward geraakte,
waardoor het schip hulpeloos ronddreef. On
geveer 80 vaam touw heeft zich om de schroef
geAvonden. Een groot gedeelte van het visch-
tuig met een anker te zamen voor een waar-
an 200 300 heeft men moeten laten
schieten. Zoolang het dag was heeft men
met een sloep rondgevaren om te trachten
voorbijvarende schepen ter assistentie te roe
pen, doch dit is niet gelukt, 's Nachts dreef
het schip langzaam naar de Nederlandsche
kust. Daarna heeft het Duitsche stoomschip
Adler, dat in geregelden lijndienst vaart tus
schen Bremen en Londen, het noodschip op
gemerkt. De Willy Johanna bevond zich toen
op 53 gr. 36 min. N.B. en 5 gr. 22 min. O.L.
Volgens het internationale zeerecht moest
de Adler het vaartuig- in de het dichtst in de
nabijheid zijnde noodhaA'en brengen, in dit
geval Den Helder.
Om ongeveer 8 uur arriveerden de twee
schepen op de reede. De Adler is daar voor
anker gegaan. De Drente van het bureau
Wijsmuller heeft den treiler daarna in de
haven gebracht. Deze berging beteekende na
tuurlijk voor de Adler een ongewenscht op
onthoud, waaraan echter niet was te ontko
men Dit oponthoud is zooveel mogelijk be
perkt Hoewel na zonsondergang geen sche
pen meer in of uitgeklaard worden, heeft
men in dit geval dit wel gedaan om den
kapitein zooveel mogelijk tegemoet te komen.
Deze formaliteiten waren verplichtend, daar
het sohip geankerd had.
De treiler heeft een bemanning A'an zes
personen aan boord en is jl. Donderdag van
IJmuiden vertrokken, waar men Maandag
Aveer meende te arriveeren. De vangst be
droeg tot heden 20 k 25 kisten. De treiler
heeft nog averij gekregen. Door het sleepen
an de Adler is een bolder geheel uit het
dek getrokken, waardoor dit is verbogen.
Vandaag hoopte men weer zee te kunnen
kiezen.
DRIJF-APPARAAT
Voor hen die niet kunnen zwemmen
Tijdens de demonstraties welke door den
A.R.B. ter gelegenheid van het Koninginne-
feest op den Amstel werden gehouden, kre
gen wij ook een nieuwe rinding te aanschou
wen, welke het mogelyk maakt, indien men
de zAvemkunst niet machtig is, zich zonder ge
vaar voor verdrinken te water te begeven.
Het is een eenvoudige rinding wt\ke door een
bekende Engelsche firma op sportgebied in
den handel wordt gebracht. Men draagt op
den borst en op den rug een gummi-apparaat,
welke door middel van gummischouderbanden
met elkaar verbonden zijn. Indien men zich
te water begeeft, blaast men beide helften
op en men kan rustig blijven dry ven. Men kan
het ook in een zwempak laten innaaien, zoo
ien er niets van ziet. De demonstratie
toonde een en ander duidelyk. Een zeer mooie
vinding dus, welke zeer vele menschen die vaak
op het water vertoeven en niet kunnen zwem
men, dus voor een verdrinkingsdood kan be
hoeden.
