VRIJDAG 26 AUGUSTUS 1932
EEN OPDRACHT
„KORT MAAR KRACHTIG?"
Een der kerkelijke Classicale vergaderin
gen, welke talrijke conflicten heeft meege
maakt, is voorzeker wel de Classis Walche
ren. Geen conflict brak er uit of deze Classis
moest er aan te pas komen. Daar, zooals wij
meermalen gezien hebben. Zeeland een goede
voedingsbodem was voor allerlei leer, moest
de Classis meermalen in leergeschillen op
treden. Dat de beklaagden meermalen zich
door handige verdedigingen er uit wisten te
redden, was de Classis een doorn in het oog.
De verschillende explicaties die werden ge
geven van den Heidelberger en de formulie
ren van eenighedd werkten verwarrend.
Teneinde verschillende euvels tegen te
staan besloot de Classis naast de belijdenis
geschriften nog een aparte belijdenis uit te
geven, die „de vijf Walchersche artikelen"
werden genoemd. Zooals vanzelf verschillen
de commentaren verschenen op geschriften
in die tijden, verscheen er ook een uitvoerige
commentaar op deze belijdenis, 't Ligt niet
in onze bedoeling, om op deze vijf Walcher
sche artikelen in te gaan. Dit behoort op
Theologisch terrein en daarop wil ik mij niet
wagen, aangezien ik hierop niet thuis ben.
't Doel is om eens te laten zien, op welke
eigenaardige breedsprakerige wijze de broede
ren in die vorige eeuwen met elkaar om
sprongen.
Bij A. L. Callenfels verscheen in 1758 zulk
een commentaar geschreven door Jan Jacob
Brake, dienaar van Jesus Christi te Vlissin-
gen Het is een lijvig boekdeel, wat geen
wonder is daar de opdracht, een qroole zin,
uit 4 volle pagina" bestaat. Voor een examen
in de Ned. Taal een mooi stukje ontleed
kunde. Het luidt als volgt:
Aan de WelEerwaarde Classis
van Walcheren
worden deze aanmerkingen
ten geringe vertooge
van
ongeveinsde broederliefde
en
schuldplichtige dankbaarheid
wegens aanhoudende bewijzen
van
Gunst, Liefde en Eer
door den schrijver genoten
met
verdere aanbeveling van zijn persoon
in Hoogst derzelver
Vaderlijke, Broederlijke, Christelijke
Liefde, Raad, Hulp, Gebeden
onder wihvaardige aanbieding
cener erkennende beantwoording
zoo veel mogelijk is
en inzonderheid
met tederen en vuurigen wensch
dat de
Eenige Koning van Zion
hare Heilige vergaderinge
met zijne Goddelijke en Genaderijke
tegenwoordigheid
als Voorzitter
Raadsman
Bestuurder
Beschermer,
tot aan 's Waereld's jongsten dag vereere
ten einde hare Gewichtige Raadsslagen
tot
Zijne en Zijns Vaders eer,
voorstand der zuivere waarheid,
Bevordering der Broederlijke eenigheid,
Handhaving van Heiligheid en Gerechtigheid,
Bloei en groei der toevertrouwde Gemeenten,
eeuwig behoud der onsterfelijke zielen,
in
veel genieting van zijn licht en kracht,
loffelijke betooning
van
iwijsheid en kloekmoedigheid,
vreedzaamheid en ijver
voorzichtigheid en getrouwigheid
en
welgegronde verwachting des genadeloons,
eenstemmig, gelovig, godvruchtig
ingericht,
met eene
Hemelsohe' Goedkeuring,
'Allergezegendste uitvoering,
Almachtige bevestiging,
Oogschijnlijk en onophoudelijk
bekrachtigd en bekroond mogen worden,
en het dus
Haar geheel lichaam in 't gemeen
der onderhoorige kerken in 't Bijzonder
en elk harer leden allerbijzonderst
beide in den tijd en de eeuwigheid
wel ga
Hartelijk en eerbiedig
opgedragen door haren
zeer dienstvaardigen dienaar
medebroeder in Jesu Chris to.
4 Mai 1758 te Vlissinghe. Jan Jacob Brake.
Aan deze opdracht gevoelen wij geen be
hoefte nog iets toe te voegen, opdat zij nog
niet langer worde. Het „Betoon u in kortheid
een meester" is door Ds. Brake, niet in
toepassing gebracht. Dit voorbeeld -is niet
een heldere afspiegeling hoe het in de ver
leden tijden toeging. Deftig en vriendelijk
was het voorzeker. Maar wij gelooven niet,
dat er tegenwoordig nog uitgevers zouden
zijn, die vier vellen papier verloren zouden
doen gaan met een dergelijke opdracht. Een
korte spreuk: „Aan mijn ouders" etc. en één
pagina is voldoende. Nieuwe tijden 'nieuwe
zeden.
Kerknieuws.
Goes.
'A. M. WESSELS.
NED. HERV- KERK.
Beroepen: Te Leerbroek, B. van Ginkel
te N'euwpoort. Te Venlo, H. C. Valeton te
,11e XlltfasaerÜam J. Sdhoneveld te KetWol
LAIN DluATENOV ERVLOEU.
Ds. J- Gispen, Gerefpredikant te Gro
ningen, schrijft thans nog in de „Bazuin" het
volgende:
„Naar mijn vaste overtuiging staat de oogst
nu op het veld van wat in vroeger jaren ge
zaaid is. Toen is met alle macht gewerkt om
het getal der studenten in de Theologie toch
zoo groot mogelijk te doen zijn. Aan de in de
Kerkenordening voorgeschreven steun aan
Hulpbehoevende studenten had men niet ge-
iioeg. Allerlei particuliere studiefondsen wer-
n opgericht. Groote propaganda werd voor
ue fondsen gemaakt. Wie daaraan niet mee
deed en zelfs daartegen waarschuwde, die
werd lang niet altijd vriendelijk of broederlijk
behandeld. Hem werden min edele motieven
ik zeg dit uit eigen ondervinding toegekend,
is, mede door dit alles, een groot teveel
candidaten en studenten. Bovendien zijn
de maatschappelijke omstandigheden an dien
aard, dat aan uitbreiding van predikants
plaatsen en den Evangelisatiearbeid slechts by
er hooge uitzondering kan gedacht worden.
„Nu moest, naar mijn bescheiden meening,
althans over dit alles niet zoo druk gehandeld
en geschreven worden. Voor buitengewone
middelen en plannen in deze voel ik zoo goed
ais niets. Vermeerdering van extra-collectes
mag wel samengaan met vermeerdering van
het aantal Zondagen in een jaar. Het opmaken
een collectelijst kost nu reeds heel wat
hoofdbrekens- De diaconale nood stijgt bij de
week en zal haast overal tot een buitengewone
krachtsinspanning dwingen. De gewone kerke
lijke inkomsten zullen lang niet overal op het
zelfde peil te houden zyn. De Zending zal den
invloed der tijdsomstandigheden buitengewoon
gevoelen. En nu ligt het toch niet op den weg
der Kerken om langs buitengewone wegen en
door buitengewone middelen te gaan voorzien
in den nood van hen, die zich aanbieden voor
het ambt van dienaar des Woords, maar die
door het groote aantal niet dadelyk hun
begeerte kunnen verkrijgen. Dat dit voor de
betrokkenen hard en pijnlijk is, heb ik reeds
meermalen uitgesproken en wil ik in dit ver
band andermaal doen. Maar dat mag toch de
Kerken niet brengen tot buitengewone midde
len, die moeilijk zullen te verantwoorden zijn.
„Op gewone wijze hulpbehoevende Kerken
steunen, opdat ze in staat worden gesteld een
dienaar des Woords te beroepen, dat ligt op
den weg der sterkere Kerken en voorzoover ik
tot oordeelen bevoegd en in staat ben, ge
schiedt dat ook zeer getrouw heel het land
door. Of de Kerken echter tot meer geroepen
zijn, ben ik zoo vrij in twijfel te trekken".
JUBILEA
Ds. B. ter Haar Romeny, Ned. Herv.
predikant te Ginneken, hoopt 1 Septembei
a.s. zijn zilveren ambtsfeest te vieren. Hij
aanvaardde de Evangeliebediening te Voor
hout 1 Sept. 1907, na van 20 Nov. 1906 eerst
als hulpprediker de Ned. Herv. Gemeente
van Bovensmilde te hebben gediend. In
Voorhout stond Ds. ter Haar Romeny tot 12
Nov. 1916, om 19 Nov. d.a:v. intrede te doen
in zijn tegenwoordige Gemeente.
Van het Classicaal Bestuur van Breda is
de a.s. jubilaris lid; van den ring Breda
scriba-quaestor, terwijl ook de functie van
Protestantsch godsdienstleeraar aan de
Tuchtschool van Ginneken door hem wordt
waargenomen.
Ds. J. G. Steenbeek, Ned. Herv.
predikant te Denekamp, hoopt 1 Septembei
a.s. zijn zilveren ambtsfeest te vieren. Hij
diende achtereenvolgens de Ned. Herv. Ge
meenten van Lutjegast, Kruiningen, Zierik-
zee en Zunderdorp en sedert 22 Maart 1931
zijn tegenwoordige Gemeente. Van 1924 tot
1928 was Ds. Steenbeek, predikant-directeur
der Weesinrichting te Neerbosch.
KERKHERSTEL
Te Utrecht zal vanwege het Ned. Her
vormd Verbond tot Kerkherstel op Woens
dag 12 October a.s. in het Gebouw voor K.
en W. een leden- en propaganda vergadering
gehouden worden, waarin behalve dén Voor
zitter- Prof. Dr. L. Th. Haitjema, van Gro
ningen, hopen te spreken Dr. S. F. H. J.
Berkelbach van der Sprenkel, van Rotter
dam, en Ds. H. Schroten, van Sluipwijk (bij
Gouda).
RECHTS EN LINKS
Te Hekelingen heeft de vrijzinnige
Kerlceraad der Ned. Herv. Gemeente beslo
ten aan de rechtzinnige minderheid eenige
beurten af te staan, onder bepaalde voor
waarden, o.a. dat geen evangelisten en dat
alleen predikanten zullen optreden.
Zondag as. zal met afstaan van beurten
een begin gemaakt worden en zal Ds. P. van
der Kraan (confess.), uit Hoogvliet, te He
kelingen in den kerkdienst voorgaan.
LEERBOEK VOOR DE CATECHISATIES.
De Deputaten van de laatstgehouden Gene
rale Synode der Geref. Kerken voor het Leer
boek voor de Catechisaties deelen mee, dat
onder pseudoniem zes „proeven" by hen zyn
ingekomen.
KERKGEBOUWEN
Te Dongen (N.-B.) is de oude kerk der
Ned. Herv. Gemeente, die hoogst dringend
herstel behoefde, gerestaureerd. Zij was zóó
vervallen, dat zij de laatste jaren niet meer
gebruikt kon worden. De restauratie
Echt en goed
zijn Poeders alleen, wanneer zij de hand-
teekening dragen van den fabrikant
A. Mijnhardt. Maagpoeders, Hoofdpijnpoe
ders, Kiespijnpoeders, Hoestpoeders, Worm
poeders, enz.
Per poeder 8 ct. Per doos 45 et Bij uw drogist
schiedde met steun van Rijk, Provincie en
Gemeente.
Donderdagmiddag kwam de Gemeente
voor het eerst na 11 jaren den laatsten
tijd werd in de pastorie dienst gehouden,
weer bijeen in het kerkgebouw. Ds. G. Stra-
ting, van Oosterhout (N.-B.), consulent,
hield een predikatie over Haggaï 2 10: „De-
heerlijkheid van het laatste huis zal grootei
zijn dan van het eerste". Vele sprekers voer
den daarna het woord, o.m. namens de Sy
node, het Prov. Kerkbestuur, het Prov. Col
lege van Toezicht, het Class. Bestuur van
Breda, den Ring Geertruidenberg, Kerke-
raadsleden en Kerkvoogdijen. Voorgelezen
werden gelukwenschen van Minister Mr. J.
Terpstra en de Burgemeesters van Dongen
en 's-Gravemoer. Besloten werd met het zin
gen van Psalm 72 11.
GUSTAAF ADOLF-VEREENIGING
Te Leeuwarden wordt Maandag 26
September a.s. de 77ste algemeene vergade
ring der Ned. Gustaaf Adolf-Vereenigmg ge
houden.
Het voornemen is, dat persoon en werk
van Gustaaf Adolf en de naar hem genoem
de vereeniging worden herdacht in de
godsdienstoefeningen in de Groote Kerk
(voorg. Prof. Dr. C. G. Wagenaar) en in de
Galileër Kerk (voorg. De. J. W. Groot Enze
ring, van Leiden) en wel op Zondagavond
25 September.
Op Maandag 26 Sept. in den voormiddag
zal men een bezoek brengen aan een ten
toonstelling van reformatorische geschriften
in de Prov. Bibliotheek, georganiseerd dooi
den Prov. Bibliothecaris Dr. G. A. Wumkes;
daarna, zoo mogelijk, een bezoek aan het
Poptaslot te Marssum, gevolgd door een
koffietafel te Leeuwarden in de zalen Schaaf
Des middags is de vergadering, en des
avonds nog een openbare bijeenkomst
EVANGELISATIE-
In den Wieringermeer. Men herin
nert zich de machtsdaad van het vrijzinnige
Classicaal Bestuur van Hoom, dat den ortho
doxen candidaat, den heer K- O. Finken-
siepur, die reeds lang in den Wieringer
meer had gewerkt, op zij zette on den vrijzin
nigen Ds. Fischer aanstelde.
De heer Finkensieper schrijft hierover in de
„Ned." o.m.:
„Het gebeurde beteekent natuurlijk niet,
dat we met de handen in den schoot moeten
gaan zitten! Neen, dat beteekent veeleer, dat
God van ons vraagt te werken zoolang het
dag is, iedere gelegenheid, die ons gegeven
wordt te benutten, iedere kans met beide han
den aan te gry'pen.
.Daarom is het dan ook, dat wij, terstond
na de benoeming van Ds. Fischer als hulppre
diker den organisatorisclien vorm van de
Evangelisatie gekozen hebben, om onzen
arbeid voort te zetten.
„Eén ding is zeker, niet verbrokkeling van
het orthodoxe gedeelte der bevolking is het
resultaat van deze benoeming, maar een ster
kere aaneensluiting, niet een verflauwen van
onzen moed om voort te gaan, maar groote
activiteit. Te zijner tijd zullen de stemgerech
tigde lidmaten beslissen hoe de keur zal
vallen voor deze nieuwe Gemeente: orthodox
of vrijzinnig. Tot zoolang zal voorloopig de
Evangelisatie trachten te doen, wat in haar
vermogen is. Het is alles behalve een verloren
zaak!"
Ten slotte brengt de heer Finkensieper dank
aan rechtzinnig Nederland voor den geboden
financieel en steun en vraagt hy verder gees
telijk meeleven en gebed-
Schoolnieuws.
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
De overdracht van het rectoraat door Prof.
Dr. H. Dooyeweerd aan Prof. Dr. D. H. Th.
Vollenhoven is vastgesteld op Woensdag 21
September a.s. om half vier in het gebouw
der Maatschappij voor den Werkenden Stand.
De inschrijving van nieuwe Studenten is
bepaald op Donderdag 22 September a.s. in
het Universiteitsgebouw 's morgens te half
tien.
STUDENTENWERKKAMP
Het Nederlandsche Studenten-werkkamp
te Bakkeveen (F.) zal gesloten worden
op Zaterdag 10 September. Op dien datum
zal de derde groep, die 21 Augustus is aan
gekomen, de werken beëindigen. Daarna zal
de officieele overdracht der werken ge
schieden.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
S c h a g e n (Chr. Nat. School, hoofd M. F.
de Nooy), P. H. Weijling te Hoorn.
ONDER EEN DAK-
Te Tjalleberd (Fr.) zal 1 October a.s.
in lokalen der Openbare School de Christelijke
School voor L.O. aldaar worden geopend.
SCHOOLGEBOUWEN
Te Laren (N.-H.) heeft onder groote be
neming plaats gehad van het geheel ver
bouwde en belangrijk vergroote schoolge
bouw van de Vereeniging tot stichting en
instandhouding van Scholen met den Bijbel
gelegen aan de Kerklaan aldaar.
NATUURLIJK:
HET BIJZONDER ONDERWIJS!
Een medewerker van het liberale „Han
delsblad" begint een artikel aldus:
„Menig Gemeentebestuur slaakt klach
ten over de steeds toenemende lasten, die
het krijgt opgelegd door de kosten voor
stichting en instandhouding van Bijzon
dere Scholen".
Deze voorlichter, aldus schrijft de „Maas
bode", schijnt dus ook al niet te weten, dat
het Openbaar Onderwijs permanent achter
uitgaat en dat de verhouding tusschen Open
baar en Bijzonder Onderwijs volgens de
laatste statistiek is: 36.7 tegen 63.3.
Hij weet ook niet, dat het Bijzonder On
derwijs veel goedkooper is dan het Open
bare, nademaal de Openbare School gemid
deld 134 leerlingen per school heeft, de Pro-
testantsche Scholen 163 en de Ivatholièke
195 leerlingen.
Hij weet evenmin, dat het gemiddeld aan
tal leerlingen op de klassen van de Open'
bare Scholen 30.6 bedraagt, op de klassen
der Protestantsche Scholen 33.1 en op de
klassen der Katholieke Scholen 35.1.
Het is niet erg, dat hij het niet weet; maar
zijn suggestie als ware vooral de Bijzondere
School de dure, is met de feiten in strijd en
behoort als een fabel te worden aangemerkt
LICHAMELIJKE STRAFFEN
„Lichamelijke straffen zijn verboden".
Deze of soortgelijke bepaling is wel in
zoo goed als alle gemeentelijke instructies
voor het onderwijzend personeel opgenomen.
Ook de gemeente Ambt-Hardenberg
waakte tegen het toepassen van lijfstraffen
op school. Deze zorg werd evenwel door
Gedep. Staten van Overijsel allerminst ge
waardeerd. Men maakte zelfs bezwaar tegen
genoemde bepaling, die echter destijds te
Ambt-Hardenberg in de instructie was op
genomen op voorstel van den Inspecteur
van het Lager Onderwijs.
De gemeente door de hoogere autori
teiten op haar vingers getikt vroeg nu
dezen inspecteur advies.
Dit luidde, naar de „Tel." weet mee te
deelen, o.m. als volgt:
„In antwoord op uw schrijven heb ik
de eer u te berichten, dat .deze kwestie
zich ook voordoet in de gemeente Steen-
w ij k e r w o 1 d. De Raad dier gemeente
heeft geweigerd de door Gedep. Staten
gewenschte wijziging aan te brengen en
thans moet de Kroon beslissen. Met den
burgemeester heb ik afgesproken deze be
slissing af te wachten. Ook de heer hoofd
inspecteur, die, evenals ik, gunstig ten
opzichte van het Raadsbesluit van Steen
wijkerwold heeft geadviseerd, heeft op
een vergadering van inspecteurs in de
tweede inspectie aangeraden een afwach
tende houding aan te nemen".
Het Gemeentebestuur van Amlbt-Harden-
berg heeft overeenkomstig dit advies be
sloten de beslissing van de Kroon ten aan
zien van het raadsbesluit van Steenwijker-
wold af te wachten.
Bij schrijven van 20 Juli j.l. kon de in
specteur berichten, dat Gedep. Staten, die
bezwaar hadden tegen de bepaling „licha
melijke straffen zijn verboden", in Steen-
wijkerwolds ondenvijzersinstructie door de
Kroon in het ongelijk waren gesteld.
B. en W. der gemeente Ambt-Hardeniberg
stellen thans, zulks overeenkomstig het ad
vies van den inspecteur van het L.O., voor,
aan het verzoek van Gedep. Staten niet te
voldoen.
BEZUINIGING?
Onder dezen titel schrijft de heer J. Lens
in de „School met den Bijbel" het volgende:
Den Haag heft 8 Openbare Scholen op.
Ik ben daar voor, omdat die maatregel over
de geheele schoolorganisatie doorwerkt, en
het aantal leerlingen per leerkracht hooger
maakt.
Dat is bezuiniging naar twee kanten: bij
de O.S. en bij de Bijzondere.
Bij opvoering van het leerlingental zal
vanzelf ook de Bijz. School daarvan de in
vloed ondergaan, en .zullen hier en daa
ook. enkelen mot n afvloeien.
Is dat voordeel?
Voor de gemeente dadelijk ingaand voor
deel.
Maar het Rijk krijgt weer een serie
wachtgelders op zijn dak; 't voordeel wordt
eerst na vele jaren als wezenlijk voordeel
bereikt. Kon men bij gemeente en bijz.
scholen de oudsten, bovenzestigers b.v., die
dit wenschten, éérst laten afvloeien, dan
zou er veel eer sprake zijn van dadelijk
gaand voordeel.
Er is nog een andere weg.
Waarom ontslaat men. niet de gehuwde
onderwijzeressen niet kostwinsters?
Meer dan één argument is er voor de bil
lijkheid daarvan:
1. wordt gebroken met het in onzen be
narden rijd vooral verderfelijke stelsel van
cumulatie van... salarissen;
2. wordt een dadelijk voordeel voor Rijk
en gemeente behaald;
3. worden moeders teruggegeven aan haar
gezin;
4. hebben ook de jongeren meer kans om
aan de beurt te komen, omdat deze leer
krachten niet op de lijst der wachtgelders
komen, doch eenvoudig worden afgevoerd.
Nu vloeien er in Den Haag plm. 40 men-
sohen af. Ik vernam, dat er 20 a 30 gehuwde
ROFFELRIJMEN.
De roode knuppel
't Is in Rotterdam weer treurig
Met de rossige terreur;
't Is. als staat er in de Maasstad
Revolutie voor de deur.
Wat de roode kranten schrijven
Is zoo grenzeloos infaam,
Dat je vraagt: hoe slikken menschen
Met verstand 't in vredesnaam!
Neem de roode vredesactie,
Zoo zoetsappig iveeig week,
Als een honderdmaal verzoete
Ouderivetsche zedepreek,
En neem daar es tegenover
Wat het roode dagblad schrijft
Als een werkman bij een staking
Liever aan de arbeid blijft;
Dan wordt 't harnas aangeschoten
En de pen in gal gedoopt,
Dan dient iedre onderkruiper
Haast te worden opgeknoopt;
Aanranding en molestatie
Wordt met smoesjes goedgepraat;
Heilig is de oorlog! geldt het
Een onwillig kameraad;
't Allerminste minne middel
Is de stakers niet te min,
Als het geldt den onderkruiper
En zijn felverfoeid gezin.
Dat is 't vrijgevochten Holland,
Waar door Rood wordt uitgemaakt,
Wien het leven nog vergund wordt
En wiens leven mag gekraakt!
Wie niet voor de roode rakkers
Blikt, wanneer hij bukken moet,
Wordt eenvoudig doodgeknuppeld
Met de roode oorlogsknoet.
(Nadruk verboden.) LEO LENS.
Radio Nieuws.
VRIJDAG 26 AUGUSTUS
Hilversum VARA: Orgelspel
Hulzen KRO: Kunstensemble
Hilversum VARA: Orkest
Hilversum VARA: Gramofoonmiulek
Hilversum VARA: Orgelspel
onderwijzeressen niet-kostwinsters zijn.
Wil men werkelijk bezuinigen, dan zal
men de vermindering van het aantal leer
krachten allereerst moeten bereiken langs
de weg van het ontslag der gehuwde vrouw-
niet kostwinster.
Ik geloof niet, dat de Commissie-Weiter
in deze richting een tip heeft gegeven.
Nu gaat men scharen van absoluut-werk-
loozen scheppen, terwijl er kans is ruimte
te maken door het ontslag van wie in haar
gezin arbeid en levensvulling in voldoende
mate kunnen vinden.
„EFFATHA".
Verschenen is het 43e jaarverslag van het
Chr. Doofstomraeninstituut „Effatha"
Voorburg.
Het jaarverslag, dat een smakelijk boekje
is geworden van 96 pagina's, bevat o.m. een
kort verslag van de jongste algemeene ver
gadering op 12 Mei j.l. van de hand van den
secretaris, Ds. A. Prins, Ned. Herv. Pred. te
Neerlangbroek, en in extenso het openings
woord van den voorzitter, Ds. J. Vonk, em.-
pred. van de Geref. Kerk van Maassluis. Ook
de jaarverslagen van secretaris en penning
meester, de heeren Ds. A. Prins en W. L. B.
den Blaauwen, van Den Haag, vinden er
plaats in. Verder komen er in voor het
accountantsrapport, de verslagen van de Alg.
Ondersteuningskas, de verschillende reke
ningen, een lijst van de contribueerende
Kerken, personen en vereenigingen,
verslag van het hoofd der School, den heer
A A. van Holten, mededeelingen van den
huisvader, het verslag van de nazorg-com
missie, reglement en statuten, een staat der
leerlingen en niet in de laatste plaats de
opwekkende rede die Ds. D. A. van den
Bosch, Ned. Herv. Predikant te Den Haag,
op de jongste jaarvergadering heeft gehou
den en die het boekje reeds daarom maken
u: Symphoni«-concert
--.O: Orkest
fel: Concert
rj; Orkest en koor
Hulzen KRO: Cello-soli
Hulzen KRO: Orkest
Warschau: Concert
Londen R.BBC-orkest
Kalundborg: Harpkwartet
Hulzen KRO: Gramofoonmuzlek
Hilversum VARA: GramofoonmuzIeK
Lezingen, C
Hulzen KRO: Land-
urtje
bouw-haJf
VPRO: „Een Mei ln Polen*
1.00 Hll
9.30 Hulzen KRO: Politieberichten
0.00 Hilversum VPRO: Persberichten
10.05 Hilversum VPRO: Persberichten
1.00 Huizen KRO: Persberichten
ZATERDAG 27 AUGUSTUS
Concerten en*.
S.00 H u t z e n. KRO Morgenconcert.
8.00 Hilversum VARA: Gramofoonmuzlek
i VARA: Trio
i Hulzen KRO: Kwintet
Kalundborg Strllkorkest.
i Daventry: Orgelconcert
i Langenberg: Omroeporkest
i Hulzen KRO: Gramofoonmuzieie
i Hilversum VARA: Orgelspel
i Hl v e r s u m VARA: Orgelspel
I Hilversum VARA: Groningse»! uurtje
J Kalundborg: Instrumentaal ensemble
15.50 Daventry: Populair orkest
16.00 Hui zen KRO: Gramofoonmuzlek
16.30 Hilversum VARA: Trio
16.45 Hulzen KRO: Gramofoonmuzlek
Hulzen KRO: Negerlde-djes
Langenberg: Concert
Hulzen KRO: Gramofoonmuzlek
5 Hilversum VARA: Intern, chansooe
Huizen KRO: Gramofoonmuzlek
Londen R.: Zigeuner-orkest
Hilversum VARA: Intern, chansooe
1 D a v e n t r v. BBC-orkest.
Hulzen KRO: Salon-orkest
Hilversum VARA: Vara-orkest
Kerkdiensten en*
0 Hilversum VPRO: Morgenwljdlac
Lezingen, Cursussen, enz.
15.00 Hilversum VARA: Groningsch uurtje
17 45 Hilversum VARA: Literair halfuurtje
18.20 Hilversum VARA: Weekoverzicht
Kinderuurtjes enz.
Hulzen KRO: Kinderuurtje
H11 v e r a u m VARA: Kinderuurtje
Politie- e a ferauiriettttl
Hulzen KRO: Politieberichten
Hulzen KRO: Politieberichten
tot een gewenscht bezit van de vele vrienden
van „Effatha".
Slechts twee cijfers mogen we uit het
jaarverslag noemen en die zijn al voldoende
om een beeld te geven van het gezegend
werk van deze Vereeniging, waarin mannen
uit verschillende Kerkformatie reeds zoo
vele jaren eendrachtelijk samenwerken.
Het eerste is het leerlingencijfer op 1 Jan.
n.l. 126 en het tweede is het eindcijfer van
de winst- en verliesrekening over 1931, nj.
f 30.908.02. Dit zegt over het omvangrijke
werk der Vereeniging al genoeg. Het is
voor het eerst dat „Effatha" zulk een handig
boekje, dat naast jaarverslag vraagbaak
tevens is, in het licht geeft. Allen in den
lande, die „Effatha" een goed hart toedra-
gen, en dat zijn er duizenden, zullen met
genoegen dit werkje hebben ontvangen en
rekenen er stellig op, dat het wel niet het
laatste is dat hun wordt aangeboden. Dat
zal ook niet als Christelijk Nederland voort
gaat op dezelfde wijze als tot heden, ook
ondanks den ongunst der tijden, „Effatha" te
steunen, opdat zij in het leven van zoo menig
misdeeld kind zon en vreugde zal kunnen
brengen. Bovenal hen onder beding van
Gods genade zal mogen opvoeden tot nut
tige burgers in de maatschappij.
KAPITEIN KLAKKEBOS GAAT NAAR AMERIKA
85. „Wat is dat hier voor een schip?'
fluisterde kapitein Klakkebos zijn zuster in
het oor. „Smokkelschip!" fluisterde Ophelia.
„En boeven, dat het zijnbrrr!" Ze wou
nog meer zeggen, maar opeens klonk de
bulderstem van den matroos: „Niet smoezen
daar!" En tegelijk gaf hij kapitein Klakke
bos met zijn voet een duw in zijn nek, dat
de arme man niet onzacht zijn neus tegen
dien van zijn zuster stootte.
86. Kapitein Klakkebos werd wit van
woede. Hij was een erg vreedzaam man,
vooral als hij met iemand te doen had, dia
sterker was dan hij. Maar dit ging ta
ver, beslist te ver! Hij wist van kwaadheid
finaal niet meer wat hij deed; hij greep
den kletsnatten, van vies, drabbig zeepsop
drijvenden zwabber en duwde dien den ma*
troos midden in zijn gezicht.
(Wordt Maandag vervolgd^
NAAR DEN GRIEKSCHEN ARCHIPEL
EN RHODOS
door Dr. O. VELTENAAR
XIV*) (Slot)
„lm Banne Homers" is de Grieksche reis
begonnen en geëindigd. Door de poort van
Korfu het eiland der Phaeaken zyn wij
Griekenland binnengegaan, door Ithaka zul
len wij Hellas verlaten. Wij deden anders
en beter dan Mainix Gysen, die, na het
voorportaal van Hellas te hebben gezien, de
woonplaats van Odysseus links liggen liet.
ln zijn „Odysseus achterna" deelt hij de
reden mede: „Wij nemen afscheid van het
voorportaal van Hellas en bevaren zacht-
kens en gelijkmoedig de Ionische wateren,
langs Leukus, waar Homeros den ingang
van Ilades zocht, langs het heilige Ithaka,
de woonplaats, van wien ons dierbaarder is
dan een levende vriend. Odysseus, de vader
van alle heimwee, de patroon van alle zwer
vers, het edelste symbool van den rasteloo-
zen en tevens getrouwen geest.
Wij varen langs Ithaka heen. Wij landen
niet De droom zal ongeschonden blijven.
De illusie geheel, want wij weten, hoe het
schamele dorpje van thans maar een drie
duizend inwoners telt en wij weten nog
meer; dat
XIII slond in ons blad van 22 Aug. jl.
„De mijmering over een ding,
schooner is dan het ding"
Ja, dat weten wij ook, maar ik ben dank
baar, dat het laatste nummer van het Pro
gramma is uitgevoerd, dat voor den 7en
April luidde: „Aankomst te Vathy, op Itha
ka. Wandeling naai- de Grieksche opgra
ving Vaart langs de Ionische eilanden." In
de Baai van Vathy laat de stoomboot het
anker vallen en naar gewoonte werden wij
in kleine roeibootjes naar den wal geroeid.
Daar staan wij dus op het eiland Odysseus,
waar de Phaekken hem hebben thuisge
bracht.
Aan belangstelling ontbreekt het ons niet.
In heel Griekenland zijn wij met groote
vriendelijkheid en bewondering ontvangen.
De vriendelijkheid uitte zich in bloemen, die
ons door jonge Grieksche meisjes werden
aangeboden, of bij bosjes in onze auto's
werden geworpen. Maar op het eiland van
Odvsseus, nu wij Griekenland gingen ver
laten, ging de hulde nog verder.
Prachtige tapijten had men zelfs van de
balcons gehangen, om uiting te geven aan
de dankbare gevoelens.
Op ö.e wandeling zeide men mij, dat dit
Ionische eiland, dat ongeveer den vorm
heeft van Amerika, maar dan Zuid-Amerika
bovenaan, 93 K.M2. groot is, met ongeveer
12 duizend inwoners en dat de hoofdstad
Ithaka ongeveer 5000 zielen telt. Maar in de
kleine hoofdstad zijn we niet geweest. Ons
doel was de Nymphengrot, waar de snelle
roeiers van Alkinoös den slapenden Odys
seus zouden hebben gelegd, met zijne schat-
i ten, tot hij ontwaakte.
Hier werd het gezelschap ontvangen door
den Atheenschen geleerde Kyparissos, die ge
komen was om de Nymphengrot. door den
Burgemeester ontdekt, te verklaren. Zijn
rede, in vloeiend Duitsch, leek mij niet over
tuigend.
Ik hoorde, dat er een ontvangst plaats
zou hebben in het Gymnasium. Met sommi
gen gaf ik er de voorkeur aan, den om
trek te verkennen.
Korfu is veel rijker en de flora is veel
schooner, maar de cactussen en agave's
waren bijzonder groot en schoon.
In kon de verzoeking niet weerstaan, een
tweetal cactussen af te snijden, die in een
heg dienst deden tot beveiliging van het
vee. Een dier cactussen doet het goed en
pronkt op mijn schrijftafel, een reuzen
figuur onder haar zusters.
Toen begaven wij ons weer aan boord, om
de thuisreis te aanvaarden. Het program
was tot in de kleinste détails afgewerkt. Nu
ging het in snelle vaart naar Marseille en
huiswaarts.
En wij allen, vrij waren voldaan over dien
avontuurlijken en toch zoo goed voorberei
den tocht, die veel kennis had bijgebracht
van het oude Grieksche land en van den
Griekschen geest.
En hoe was het weer? Een enkele maal,
vooral in de dagen, toen wij te Athene
waren en Delphi, was het warm, en wij
waren in de eerste dagen van April, zelfs,
Zuidelijk warm. Er waren er onder ons, die
reeds zwommen. Maar heel vaak was het
koud, zelfs Noordelijk koud. De leiders had-
den ons den raad gegeven, wintcrkleeding
moe te nemen, en dat was goed gezien van
de heeren.
Want 's avonds, als wij in onze auto's
terugkeerden, trokken wij onze dikke jassen
aan en de dames hulden zich in haar man
tels en tot onze kin trokken wij de plaids
op. En als het in den middag eens een paar
uren warm was, dan werd het met de Noor
delijke winden tegen den avond geregeld
frisch en trokken wij gelaten onze jassen
weer aan.
En zoo ik reeds gemeld heb, hadden wij op
zee veel last van stormen. Te Parijs ont
moette ik een Hollandsche dame, die met
het gezelschap 's Zondags van Marseille ge
reisd was maar op zee doorloopend met de
zeeziekte had geworsteld. Niet alleen over
viel ons in den nacht, voordat wij Korfu
bereikten een cycloon, maar het woei ge
stadig en telkens stak een heftige bries op,
die vaak tot storm overging. En dan was hel
dek verlaten en had ik het rijk alleen. Bijna
allen trokken zich in de hutten terug en
juist is de mededeeling, „dat de voortreffe
lijke spijzen, die werden opgediend, in de
eetzaal slechts weinigen ten goede kwa
men".
En was de reis een succes? Een finantiëel
succes, zonder twijfel niet, voor niemand
onzer, of het moest voor dien kunstschilder
zijn geweest, die met ons dag in dag uit
uittrek en de schoonste landschappen eerst
in teekening en daarna op het doek bracht
en vele schilderstukken exposeerde en voor
zijn doeken gretige koopers vond.
Maar kooplieden, of handelsreizigers wa
ren wij niet en trouwens „wetenschap is
beter dan robijnen" gelijk de Schrift ons
zegt.
„Steek u desnoods in schulden", zoo zegt,
Gysen. „maar maak een studiereis naar
Griekenland, de winst zal zijn dertig, zestig,
honderd voud." En bovendien de uitwisse
ling der gedachten, onder zooveel intellec-
tueelen, bijna allen universitair gevormdon,
zegt toch ook iets.
Thans ligt de reis als een droom achter
mij, gedachten en gevoelens herrijzen, beel
den en klanken herleven.
Heb ik -dat alles aanschouwd: Korfu en
Olympia, Kreta en Knossos. Delos en Santo-
rin, Mycene. Sparta, Nauplia en Epidauros,
Athenebovenal? Dagelijks ontvingen wij
les in Kunstgeschiedenis en genoten wij van
de geestelijke schoonheid der dingen.
Bezonken schoonheid, als het blijde zon
nelicht, zee en landschap, tempels en ruïnes
kwam begloren.
Aleida Nyland sprak over haar „gebed"
op de Akropolis. Zij had iets gespeurd „van
der eeuwigheden glans en ader", gelijk Von
del zingt, „toen zij haar oog ontspannend
door te aanschouwen naar dezen hemel,
haar zien mocht, „die schitterende godin"."
Op de Akropolis, langs de statige zuilen,
in den teerblauwen hemel, heb ik wel de
schoonheid van het menschclijk genie ge
zien, maar tot aanbidding is het niet ge
komen van hen. die door den inensch ge
maakt zijn naar het beeld des menschen,
maar die geen goden zijn. Mijn stil gebed
ging op tot Hem, Die in Zijn algemeene go-
nude den gevallen mensch een weinig min
der gemaakt heeft don de Engelen, die hem
met eer en heerlijkheid heeft ge'u-oond.
Athene en Delphi, neen het zijn voor mij
geen klanken meer, het zijn in mijn leven
geworden realiteiten. Wijding is er doordtx®
Grieksche reis zonder twijfel gekomen in
veler leven. Laat mij eindigen en mijn in
drukken samenpersen in een woord van
Dr. A. Kuyper, dat ik tot het mijne maak,
omdat ik liet heb doorleefd.
„De Heilenen waren als weinigen een
hoog bevoorrecht volk. Te Jeruzalem en te
Athene zijn de lichtbakens ontstoken, die
hun glansen over heel de oude Wereldzee
deden uitschijnen, maai- met dit onder*
scheid, dat in het licht, dat van Jeruzalem
uitging, de Goddelijke irfstraling,
in den glans, waarin Athene uitblonk, het
mensch el ijk genie aller oog tot 'zich
trok. In het Grieksche volk komt, dank rij
de gemeeno gratie, de kiem van hooger
menschclijk leven, die ook na den val ons
nog verbleven was. tot haar rijkste ontwik
keling en hoogsten bloei, terwijl omgekeerd
onder Israël d« hoogere bloei niet uit de
oorspronkelijke kiem opkomt, maar op den
ouden stam uit hooger sfeer wordt geënt".
(„Om do Oude Wereldzee II, blz. 245 en
blz. 246).
Als onder deze auspicieën in een hetero
geen gezelschap een reis naar Griekenland
wordt volbracht, draagt het blijvende vrucht
met het oog op de algemeene on bijzondere
genade in aanbidding van Hem, Wien gege-
ven is alle macht in den hemel cn op d®
aarde.
