DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1932
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
VON PAPEN
EN HITLERS RADICALEN
Wij hebben als ons oordeel gegeven, dat
het regime-Von Papen, welks politiek beleid
de straat weer heeft vrijgemaakt voor poli
tieke demonstraties en daaruit voortvloeien
de botsingen, door het doodvonnis tegen de
vijf nationaal-socialisten te Beuthen in een
moeilijk parket is gebracht.
Voor de regeering gaat het er flhans om
of zij het vonnis zal laten uitvoeren wat
de woede van de radicale nazi's ten top zal
voeren of dat de doodstraf in een vrij
heidsstraf zal veranderd worden werke
daad de kracht aan de noodverordening
tegen de terreur zal ontnemen, met andere
woorden voor een nieuwe en dan nog erger
bloedgolf de bedding zou kunnen graven.
Dit is het geval-Beuthen bezien van de
zijde der regeering.
Beschouwt men het van de zijde der nazi's
dan wordt de indruk, dat dit vonnis tot een
uitbarsting zou kunnen leiden, nog sterker.
Het is benauwend te moeten constateeren,
dat de nationaal-socialistische partij, ue
leider Adolf Hitler voorop, niet alleen de
bedrijvers van een afschuwweikkenden
moord in bescherming neemt maaj feitelijk
deze walgelijke misdaad zelf verdedigt
De woorden die Hitier persoonlijk aan de
veroordeelden seinde: „Bij dit allerafschu-
welijkste bloedoordeel voél ik mij met u in
onverbrekelijke trouw verbonden", kau men
nauwelijks anders uitleggen.
Van een partij waarin de overtuiging
leeft, dat zij het ware Duitschland vertegen
woordigt en die voor de berechting van an
dersdenkenden een andere maatstaf wil
aanleggen dan voor haar aanhangers, was
trouwens niet anders te verwachten.
Het valt nu vooral op, dat vóór het von
nis te Beuthen de nationaal-socialistische
leiding zij hef steeds zwakker en weife-
lepder tegen onwettelijke daden heeft ge
waarschuwd. Hierin schijnt thans een ge
vaarlijke verandering te komen. Neemt zij
een ellendige moord op een slapenden tegen
stander, die als 'een ondier werd afgemaakt,
in bescherming dan beteekent dit princi
pieel een aansporing om, waar de gelegen
heid zich aanbiedt, op dit voetspoor voort
te gaan.
Deze verandering wijst erop, dat de radi
cale vleugel in de nazi-partij de overhand-
begint te krijgen en dat de meer conserva
tieve leiding den radicalen druk niet meer
kan weerstaan.
En dit maakt den toestand in Duitsch
land dus nog veel bedenkelijker dan hij er
uitzag toen wij alleen acht gaven op de
positie der regeering-Von Papen in verband
met het vonnis van Beuthen.
Het is natuurlijk nog mogelijk, dat Hitier
cn zijn staf slechts een radicale pose aan
nemen, om straks, wanneer de protestbewe
ging gelukt is, weer den ouden koers op te
vatten.
Von Papen c.s. zouden hierover vermoe-
dolijk wel graag zekerheid hebben, want het
gaat er hun niet slechts om of de noodver
ordening tegen den terreur onthalsd zal
worden of niet, maar ook of liet radicalisme
onder de nazi's de leiding zal, overnemen
of niet. Voor de regeering zal in de®e moei
lijke kwestie ongetwijfeld meetellen de
overweging of zij, door op gratie aan te stu
ren, de anti-radicale beweging in de Hitler-
gelederen kan versterken. w
DE NIEUWE RIJKSDAGPRESIDENT
Naar de „Deutsche Zeitung" verneemt,
eou döor de nationaal-socialistische rijksdag
fractie de nationaal-socialistische afge
vaardigde Franz Stöhr, als president yan
den nieuwen rijksdag zijn voorgesteld.
Franz Stöhr werd op 19 November 1879
geboren, was geruimen tijd werkzaam m
den Duitsch-nationalen bond yan handels
bedienden en heeft in den vroegeren rijks
dag eenige maanden lang het ambt van
eersten vice-president vervuld.
HITLER OP OOSTENRIJKSCH GEBIED
TOEGELATEN.
Reeds eenïge weken geleden 'eisahterf He
.'Oostenrijksche nationaal-socialisten, dat het
verblijfsverbod voor Hitler in Oostenrijk zou
worden opgeheven. Naar thans gemeld
wordt heeft de Oostenrijksche regeering
thans besloten, dat aan dezen eisch in zoo-j
verre tegemoet zal worden gekomen, dat
Hitier vergunning zal krijgen zich op 17 en
18 September a.s., de data van den partijdag
der nationaal-socialisten, op Oostenrijksch
gebied op te houden.
COALITIEBESPREKINGIEN TUSSCHEN
CENTRUM EN NAZI'S?
Te Stuttgart schijnt een bijeenkomst te
zullen worden gehouden tusschen vertegen
woordigers van het Centrum, om over een
coalitie tusschen centrum en nationaal-
socialisten in het rijk en Pruisen te onder
handelen.
Van de nationaal-socialisten is afgevaar
digde Gregor Strasser aanwezig.
De onderhandelingen zouden volgens de
Tempo", van centrumszijde persoonlijk door
den vroegerei] rijkskanselier dr. Brüningzijn
gevoerd, die tot dit doel zijn vacantie in
Cuehlerhoehe afgebroken beeft.
De centrumafgevaardigden hebben giste
ren onder elkaar besprekingen gehouden,
doch een conferentie had nog niet plaats
HET VONNIS DER VIJF NAZI'S
HITLERS AFGEZANT BIJ DE
VEROORDEELDEN
ONRUST TE BEUTHEN
Gisternamiddag arriveerden te Beuthen
de chef van de S. A. Boehm, de advocaat dr.
Lütgebrune, de S. A. leider en Rijksdagafge
vaardigde Heines en nog andere S. A. lei-
Dr. Lütgebrune trachtte toestemming te
verkrijgen, dat Roehm en Heines de gevan
genen bezoeken mochten. Roehm kreeg toe
stemming hiervoor, terwijl het Heines ge
weigerd werd.
Roehin stelde de veroordeelden in op
dracht van de rijksleiding der N.S.D.A.P. er
van in kennis, welke stappen zijn ondemo
meh ten einde een hernieuwd onderzoek te
bewerkstelligen en het .vonnis niet te doen
voltrekken.
De verdedigers van de aangeklaagden in
het Poteanpaproces kondigen aan, dat zij
nieuw bewijsmateriaal zullen aanbrengen,
waardoor de geheele zaak een geheel nieu-
*vve belichting krijgt.
Woensdag was het weer zeer onrustig te
Beuthen. In de straten bewoog zich een
groote menschenmenigte. Duizenden men-
schen verzamelden zich op de Kaiser Franz
.Tosephplatz, waar het gerechtsgebouw staat.
De S. A.-mannen riepen: „Eruit met onze
gevangenen!" en zongen nat.-soc. liederen.
Van verschillende café's en winkels wer
den de vensterruiten ingeslagen of ingewor
pen. Een der daders kon worden gear
resteerd. Het bleek een nat.-socialist te zijn.
De politie dreef de betoogers bij het ge
rechtsgebouw uiteen en voerde verschillende
arrestaties uit.
De regeeringspresident van Opper-Silezië
heeft een tweede noodverordening uitgevaar
digd, waarbij in Beuthen alle samenscho
lingen, of volksverzamelingen van groepen
of afzonderlijke personen op straat worden
verboden. Ook het berijden der straten met
vrachtauto's ter vervoer van personen, is
verboden. De verordening wordt onmiddel
lijk van kracht.
De „Angrifi" voor acht dagen verboden.
Volgens een mededeeling van den politie-
president te Berlijn is het Nationaal-Socia-
listische orgaan „Der Angriff" tot en met 31
Augustus a.s. verboden.
Het verbod zou gegrond zijn op een arti
kel in het Woensdagnummer, waarin de
rijkskanselier beschimpt wordt en opzette
lijk verachtelijk wordt voorgesteld. Voorts
zou het blad aangespoord hebben tot onge
hoorzaamheid en verzet tegen den staat.
De „Stahlhelm" heeft tot den rijkskanse
lier het verzoek gericht, om aan de tot de
doodstraf veroordeelde S. A. mannen gratie
te verleenen.
Een soortgelijk verzoek om gratie heeft
de koningin Louisebond aan den rijkspre
sident gericht.
De „Temps" bespreekt in een hoofdartikel
den toestand in Duitschland en werpt de
vraag op, of het mógelijk is na het dood
vonnis van Beuthen dep burgeroorlog te
vermijden. Verder wordt de vraag geopperd
of de Rijksregeering niet gedwongen zal
zijn de rijksweer tegen de Nationaal Socia
listen te laten optrekken.
Het blad zegt, dat de positie Van ILtlcr,
zoowel als die van von Papen' zeer ernstig
is. Beiden worden op tragische wijze ge
dwongen, een zware veranr woocdot| kbni-l
op zicli te nemen, ten einde 'hun aanzien
en liu- iuvfi ed in het land te refden Bij
deu riji'Fharsolier gaat het om het pres
tige \an d» regeering, bij Hitier gaat het
er om, da* hij ten deel van ziju aanhan
gers zal vei hezen indien het hem niet ge
lukken mocht üc doodvonnisen te wijzigen.
HET EERSTE VONNIS
DER SPECIALE RECHTBANK TE BERLIJN
De speciale rechtbank "te Berlijn deed gis
teren uitspraak in de zaak tegen twee ver
dachten, die terecht hadden gestaan wegens
landvredebreuk en geweldpleging tegen per
sonen. Een der verdachten werd veroordeeld
tot tien jaar tuchthuisstraf, de andere werd
vrijgesproken.
EEN NAZI KABINETSFORMATEUR
TE WEIMAR
Naar het W. B. uit Weimar meldt> heeft
het presidium van den Thuringschen land
dag dien afg. Sauckel, leader der nat.-soc.
fractie met/de vorming yan een kabinet
belast.
De pogingen van den landbouw om de
Duitschnationalen voor de regeering te in
teresseeren hadden geen succes.
Het staatsdepartement te Washington
deelt mede dat de gezant te Berlijn, Sackett,
en de New-Yorksche bankier Norman Davis
benoemd zijn tot vertegenwoordigers van de
Vereenigde Staten in de commissie, welke
belast is met de organisatie van de econo
mische wereldconferentie.
KAROLYI OVER DE CRISIS.
Begin van verbetering.
De Hongaarsche minister-president Karolyi
heeft in een rede over den toestand van
Hongarije verklaard, dat het door groote
offers gelukt is, de economische en finan-
cieele ineenstorting van Hongarije te ver
mijden en door de moeilijkste periode van
de economische crisis heen te komen. Er
zijn vele aanwijzingen voor het begin van
een verbetering. Zoodra het vertrouwen is
hersteld, zal die toestand gunstiger worden.
Al moet men van internationale conferen
ties geen spoedige resultaten verwachten,
het is reeds een groote vooruitgang, dat do
oorzaken van de crisis thans overal ingezien
worden. Ook de noodzakelijkheid Van een
herziening der vredesverdragen wordt niet
meer ontkend.
DE BEGRAFENIS VAN SCHOBER
Onder groote belangstelling vond Woens
dag te Perg, de geboorteplaats van Schober
de plechtige uitvaart plaats van het stoffe
lijk overschot van den oud-bondskanselier.
Na de kerkelijke plechtigheid werd de kist
met het stoffelijk overschot, begeleid door
een eerewacht van Weensche politieagenten
naar 't kerkhof gebracht, waar de teraarde
bestelling plaats vond. Aanwezig waren o.m.
Bondspresident Miklas, de Bondskanselier
Dolfuss, de ministers van Binnenlandsche
Zaken en voor Veiligheid. Een delegatie uit
Zuid-Tirol legde een krans aan die groeve.
Aan de groeve werd het woord gevoerd
door Foppa als vertegenwoordiger van de
Groot-Duitsche Volkspai'tij.
Politieman zwaar gewond
Door de communistische partij is gisteren
een vergadering belegd in een lokaal in de
Kloosterstraat te Antwerpen, waar het woord
werd gevoerd door den Nederlandschen com
munist G. Vanter. Na afloop der vergadering
wilde de Antwerpsche politie inzage nemen
van de papieren van den spreker. De aan
wezigen verzetten zich daartegen en Vanter
maakte van de gelegenheid gebruik om te
verdwijnen. Een achtervolging ontstond, tij
dens welke door de communisten op de
agenten werd geschoten. Een agent werd zeer
zwaar gewond. Vanter slaagde er in te ont
komen.
AANSLAG OP ITALIAANSCHE GEZANT
Uit Reval wordt gemeld:
De Italiaansche gezant in Esthland, graaf
Tosti Valminöeta, werd door een zijner
ambtenaren in de zalen van het gezant
schapsgebouw aangevallen. De aanvaller,
zekere Ferraris bracht den gezant met een
scheermes eênige ernstige, doch niet levens
gevaarlijke sneden in het gelaat toe. De ge
zant zou Ferraris ernstig berispt hebben,
dat hij een der vrouwelijke bedienden van
het gezantschap een klap om de ooren had
gegeven. Tijdens het onderhoud stortte Fer
raris zich op den gezant. De dader is Ita-
'iaansch opderdaan, doch behoort niet tot
het corps diplomatique. Hij is door de poli
tie aangehouden,
DE GROOTE SLAG BIJ SAO PAULO.
De groote slag in Brazilië, welke, naar reeds
gemeld werd, tusschen 10.000 federale soldaten
en een sterk detachement insurgenten bij Sao
Pauló geleverd werd; duurde 37 uren. Hij ein
digde gisteren met de verdrijving der rebellen
uit hun versterkte positie in de bergen bij
Viotorino Garmillo, nadat hevige tegenstand
was geboden.
Een andere slag wordt verwacht in de buurt
van Capaobanito, waarheen de rebellen zijn te
ruggetrokken.
HET OW AMBO-OPPERHOOFD IPOEMBOE
GEVANGENGENOMEN.
Per vliegtuig naar Pretoria overgebracht.
Het opstandige opperhoofd van den Ovam-
bo-stam, Ipoemboe, is door Zuid-Afrikaan-
sche regeeringstroepen in een gedeelte van
Zuid-West-Afrika, waar hij zich in de wil
dernis had verborgen sedert zijn Kraal door
de regeeringstroepen was aangevallen, ge
vangen genomen. Ipoemboe pleegde bij zijn
arrestatie geen verzet en is per; .vliegtuig
naar Pretoria overgebracht.
Naar officieel uit Sjanghai gemeld wordt,
hebben alle Chineesche ministers met uitzon
dering van den minister van verkeer hun ont
slag-aanvrage terug getrokken. De minister
Van financiën heeft zich bereid verklaard
het nieuwe kabinet te presideeren. De vroe
gere minister-president Wang Sin >Vei zal
voorloopig in Nanking blijven.
Binnenkort zal in Ierland begonnen wor
den met de recruteering van een Nationale
Garde, overeenkomstig de aangekondigde
plannen van den Ierschen Minister van De
fensie, die heeft medegedeeld dat in den
geheelen Vrijstaat een vrijwilligerscorps zal
worden gevormd op denzelfden grondslag
als hét bestaande Vrijstaat Reserve Vrijwil
ligersleger,, doch met een minder streng mi
litair karakter.
DE DOODSTRAF TEGEN
SANJURJO GEEISCHT
Gistermorgen is voor het hoogste Spaan-
sche gerechtshof het proces begonnen tegen
den leider van den jongsten putsch tegen
de republikeinsche regeering. generaal San-
jurjo en zijn volgelingen.
Algemeen venvacht men, dat Sanjurjo ter
dood veroordeeld zal worden.
Tegelijkertijd is men er echter van over
tuigd, dat zoowel het grechtshof als de re
geerirrg bij den president der republiek een
verzoek om gratie zullen indienen.
De generaal zeide tijdens de behandeling,
dat den van de gronden, die hem tot de
uitvoering van zijn reeds langer dan een
maand geleden beraamd plan bewogen had
den, de voortdurende belastering van het
leger geweest is, waarover in alle Spaan-
sche garnizoenen, met name in dat van
Sevilla, groote opwinding heerschte.
Van de voorbereiding eener revolution-
naire beweging in Madrid had hij toevallig
kennis gekregen en was daarop den 19en
Augustus in gezelschap van zijn zoon en
adjudant vertrokken.
Overigens loochent hij ieder verhand tus
schen de opstandige beweging van Madrid
en die van Sevilla.
De procureur-generaal van de republiek
heeft tegen Sanjurjo de doodstraf geëischt
en tegen de drie medeplichtigen van den
generaal levenslange gevangenisstraf.
Het staat vrijwel vast, dat een aantal
contra-revolutionnairen zal worden veroor
deeld tot deportatie naar Villa Cisneros in
West-Marokko. Het Ministerie van Binnen
landsche Zaken heeft mèdegedecld. dat uit
sluitend zij tot deportatie veroordeeld zul
len wordien, die hebben gehandeld in strijd
met de Wet tot verdediging der republiek.
Het regeeringsvaartuig, waarmee gedepor
teerden vervoerd zullen worden Hgt te Ca
diz gereed, en timmerlieden zijn bezig met
de vertimmering van het inwendige van het
schio, waardoor het geschikt wordt om zoo
noodig een duizendtal gevangenen te ver-
EEN ONTHULLING
VAN LORD ROTHERMERE.
De troon van Hongarije aangeboden.
In de „Daily Mail" publiceert Lord Rother-
mere de onthulling, dat hij ongeveer vier
jaar geleden door invloedrijke Hongaarsche
groepen is uitgenoodigd, zich beschikbaar te
willen stellen als candidaat voor de Hon
gaarsche troon. De Hongaarsche politicus en
schrijver Rakosi kwam indertijd persoonlijk
naar Schotland om Lord Rothemiere te be
wegen, de candidatuur te aanvaarden. Lord
Ruthermere schrijft, de candidatuur echter
te hebben afgewezen omdat hij het onjuisl
achtte, dat op de Hongaarsche troon een
buiterdandsch monarch zou zitten,
BLOEDIGE BOTSING MET WERKLOOZEN
Te Bitthow (Poolsch-Siiezië) is het in de
buurt van de Agnesmijn tot bloedige bot
singen gekomen tusschen werlcloozen en de*
politie. De werkloozen waren gewoon" kolen
uit de mijn te halen, wat thans door de
politie belet werd. Zij boden hevig verzet,
doch moesten voor de ovennacht wijken.
Verscheidene hunner moeten gedood of ge
wond zijn. Het terrein is thans door een
groote politiemacht afgezet,
NIEUW DECREET TEGEN DEN GODS
DIENST IN RUSLAND.
De „Osservatore Romano" bevat een be
richt uit zeer betrouwbare bron, volgens heb
welk de sovjet-autoriteit'en een nieuw de
creet zullenuitvaardigen betreffende deUit
oefening van den godsdienst
In het vervolg zullen er slechts op enkele
bepaalde dagen en in daarvoor expresselijk
bestemde gebouwen godsdienstoefeningen
mogen worden gehouden. Iedere andere
vorm van godsdienstoefening; zal daarmee
voortaan yerboden zijn.
HITTEGOLF IN LISSABON
Uit Lissabon wordt gemeld, dat daar een
hittegolf heerscht, zoodat de temperatuur
gisteren tot 38 gr. Celsius is gestegen.
Het was de heetste dag, dien men sedert
jaren beleefd heeft Het gebrek aan water
doet zich zeer gevoelen. Verschillende thea
ters moesten gesloten worden, daar de
brandkranen bij gebrek aan water niet meer
gebruikt konden worden,
ERNSTIG AUTOBUS-ONGELUK
Uit Innsbrück wordt gemeld, dat op den
straatweg bij Mals een autobus is verongelukt,
waarbjj één persoon het leven verloor en 20
andere werden gewond. Op de steil naar bene
den gaande weg bemerkte de bestuurder, dat
zijn remmen weigerden. Koelbloedig stuurde
hij zijn wagen dadelijk tegen een langs den
weg staanden boom op, in de hoop, dat hier
door verhinderd zou worden, dat de bus
de omheining naar beneden zou storten.
De bus reed den boom omver, waarna
wagen omsloeg. Alle inzittenden werden
uitgeslingerd. Eenigen van hen kwamen onder
den wagen te liggen.
A,ls door een wonder bleef de bestuurder
zonder letsel. Vier zwaargewonden moesten
naar het ziekenhuis te Mals overgebracht wor
den, waar een van hen is overleden. De drie
andere bevinden zich in levensgevaar Tien
andere ernstige gewonden \yerden naar het
ziekenhuis te Merano overgebracht, terwijl de
andere inzittenden met lichte verwondingen
Bozen gebracht werden.
Bloedarme, Zenuwachtige
Volwassenen en Kinderen
die zich lusteloos en slap gevoelen, die
overwerkt zijn, prikkelbaar, moede, vroeg
tijdig uitgeput, gebruiken met uitstekend
gevolg als
bloedvormings- en versterkingsmiddel
D« HOMMÉL's Haematogen
Vraag het oordeel .'an Uw dokter! (Adv.)
DE POOLREIZIGER WATKINS
VERDRONKEN
TIJDENS EEN ZEEHONDENJACHT
Uit Angmagsalik op Groenland is bericht
ontvangen, dat H. G. Watkins, de leider
van een Engelsche poolexpeditie, tijdens
een zeehondienjacht ten gevolge van een ka
jakongeval vedronken is.
Watkins, die pas 25 jaar oud is, was een
maand geeden met een Engelsch-Ameri-
kaansche expeditie van Londen vertrokken,
ten einde de mogelijkheid van een Noorde
lijke luchtverbinding tusschen Canada en
Engeland te bestudeeren. Watkins heeft zich
op geografisch gebied zeer onderscheiden.
Op den leeftijd van 19 jaar had hij reeds
bijna alle Zwitsersche bergen bestegen, o. a.
den Mont Blanc drie maal, een jaar later
vertrok hij met twee kameraden naar La
brador, terwijl hij op 23-jarigen leeftijd lei
der van een Engelsche expeditie naar Groen
land werd. Hij ontving hiervoor de medaille
van het Engelsche aardrijkskundige genoot
schap.
DE DREIGENDE AUTOBUSSTAKING
IN LONDEN
Hoewel de employe's van de Londensche
General autobus-onderneming zich met over-
groote meerderheid tegen een salarisverla
ging hebben verklaard, heeft het bestuur der
onderneming besloten, over een maand een
loonsverlaging door te voeren van een shil
ling en zes pence per week voor de chauf
feurs en een shilling per week voor de con
ducteurs.
Het syndicaat van het transportpensoneel
zal binnen een maand een beslissing moeten
nemen, of het de verlaging aanvaardt, of de
staking proclameert, waardoor het geheele
vervoerwezen van Londen zou worden stil
gelegd.
MARECHAUSSEE NEERGESCHOTEN
Twee marechaussees, die ter bewaking
van de mijnschaten te Mariemont in België,
waren aangesteld, bemerkten op een gege
ven oogenblik. twee verdachte personen. Zij
vroegen hun zich te identificeeren. Bij het
doorkijken der overhandigde papieren trok
een der individuen plotseling een revolver
en schoot k bout portant een der marechaus
sees neer. De getroffene was op slag dood.
De dader sloeg op die vlucht. De tweede
marechaussee loste op den anderen aanval
ler een schot, trof hem in het gelaat, doch
slaagde er niet in hem te arresteeren.
Overigens is het in dé mijnstreek over 't
algemeen rustig.
DE EIFFELTOEEN
Het gerucht is verspreid als zou een ge
deelte van de Eiffeltoren te Parijs op in
storten staan. Van bevoegde zijde wordt, nu
meegedeeld, dat hiervoor absoluut geen ge
vaar bestaat. De Eifféitofen bestaat hu 43
jaar en wérd steeds goedi ónder'de Vérf'ge
houden, Eoödat van doorroesten geen sprake
kan zijn.
De toren staat onder voortdurende con
trole der autoriteiten: de constructie is zoo
stevig, dat de Eiffeltoren qog wel 100 jaar
kan blijven staan.
EEN HAAI OP DE ENGELSCHE KUST
0
Brighton, de groote badplaats op de En
gelsche Zuidkust, was gisteren in beroering
over een haai. De piermeester van de Palace
Pier had het beest ontdekt, dat kalmpjes
rond de pier zwom. De baders kregen de
waarschuwing niet te ver in zee te gaan, al
achtte men het niet waarschijnlijk, dat de
haai in een zee, zoo rijk aan ander voedsel,
een mensch zou aanvallen. Dit is op zijn
minst reeds cle tiende haai, die men dit jaar
op de Engelsche kust heeft waargenomen.
Negen zijn er reeds gevangen. Nu is dat
niet zoo erg bijzonder, want er zijn altijd
haaien in de Engelsche wateren. Het is
evenwel nog nooit voorgekomen, dat zij
of baders aanvielen.
HET LIJK ONDERVRAAGD.
In de kleine republiek Andorra zal de
rechtspraak worden gemoderniseerd. Er
heerscht op dit gebied in dit staatje nog,een
gewoonterecht van tien eeuwen waarvan de
rechter bijzonder studie moet maken, daar
er de zonderlingste-gebruiken bij te pas
komen.
Wanneer er bijvoorbeeld een moord is be
gaan ondervraagt de politieliet lijk!
Wie heeft u vermoord? Spreek, de
justitie eischt het.
De doode antwoordt natuurlijk niet en
dan spreekt de gerechtsdienaar volgens het
gewoonterecht de woorden uit;
Hij is waarlijk dood; hij antwoordt niet.
Weerbericht.
Hoogste stand te Lenvick 771.7.
Laagste stand te Vardö 752.1.
Stand vanmorgén halftwaalf 768.7.
WEERVERWACHTING
In het Zuiden zwakke tot matige wind uit
Oostelijke richtingen, meest lichT tot half
bewolkt, droog weer, iets warmer overdag.
In het Noorden zwakke tot matige Noorde-
lijke tot Oostelijke wind, half tot zwaar be
wolkt, weinig of geen regen, iets t
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
Het boo.ge drukgebied breidde zich over
Scandinavië en Noord-Duitschland uit en in
het Noordwesten en Zuidwesten vertoonden
zich barometerdalingen, zoodat in onze oin-
gevnig reeds heden Oostelijke winden de
overhand kregen en de zonneschijn toenam.
Ook yoor.de volgende dagen luidt de weers-
toestand gunstig en zal de temperatuur weer
gaan stijgen zonder dat nog zeer hooge tem
peraturen te wachten zijn. Alleen Noord-
Scandinavië heeft nog regen, onder invloed
van een depressie in het Noord-Oosten. Ove
rigens is in bijna het geheele .waarnemings
gebied het weer droog. Zuid-Frankrijk heeft
echter kans op onweer.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 19.0 C.
26 AUGUSTUS
Zonsopgang 5.02 u.; Zonsondergang 7.01 u.
Maansopgang 10.5S u.; Maansonderg. 4.37 u.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Zomertijd:
Van 's avonds 8.31 u. tot 's morgens 5.34 u,.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig Heden Vorig.
Wal shut 2.92 2.94 Canp i 2.16 2.02
Basel .,ii 0.92 0.94 Ems 1.06 1.06
Hunlngen 1.67 3.64 Coblenz 2.09 2.12
Rheln weiier -0.91 -0.93 Trier 0.08 0.10
Kehl 2.99 3.00 Keulen 1.86 1.95
Maxau 4.52 4.55 Ruhrort 0.52 0.60
Wiedeshelm 0.0.— Wesel 0.26 0.36
Mannheim 3.31 3.36 Emmerik 1.53 1.61
Lohr ,i(i 1,04 0.99 Dusseldorï 1.31 1.40
Mainz i 1.01 j.06 Maastricht 1.81 1.76
Bingen 1.96 1.98 Venlo 10.08 10.69
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
26 Augustus
[(Oude Amsterdamsche tfid)
Delfzyl 5.30 18.C4 Hellevoetsl.9.43 22.20,
Terschelllug 2.45 15.20 Willemstad 10.42 23.18
Harlingen 3.14 15.54 Brouwersh. 8.56 21.82
Helder le 11.32 13.34 Zierikzee 9.15 21.51
Idem 2e 23,59 Wemeidinge 9.43 22.16
LJmuiden 9.54 22.34 Vllssingen 8.12 20.48
EL v.Holland 9.06 21.46 Terneuzen 8.41 21.14
Schevenlngen 9.16 21.56 Hansweert 9.10 21.44
Rotterdam 11.02 23.29
Luchtvaart
DE FAMILIE HUTCHINSON GESTART
De „vliegende familie" Hutchinson, met
de twee dochtertjes van S en 6 jaar, is
Woensdag om 19 uur 42 in St. John (Nieuw
Brunswijk) gestart voor den vlucht naar
Londen. Aan boord van het vliegtuig bevin
den zich behalve het gezin Hutchinson nog
vier man, w.o. een radiotelegrafist en een
journalist Het eerste doel van de vliegers
is Port Menier op het in den St. Lorenzgolf
liggende Anticosti-eiland. Vandaar wordt
dan verder de route van Von Gronau ge
volgd.
DE NOORSCHE OCEAANVLUCHT
MISLUKT
Het toestel van de Noorsche aviateurs
Solberg en Petersen, die van Harbour Grace
wilden starten voor een Oceaanvlucht naar
Oslo, is in de nabijheid van het plaatsje Dar-
bys Harbour op New Foundland neergestort.
Het vliegtuig werd totaal vernield, De in
zittenden werden niet gewond
VON GRONAU
Naar uit Cordova op Alaska gemeld wordt
is de Duitsche aviateur von Gronau met zijn
metgezel in den nacht van Dinsdag, op
Woensdag te Cordova aangekomen,
ving
of ir
satie
vrou
vind
gevii
DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA
(116
Om ons een beschrijving van den man te
besparen, dunkt het ons beter den lezer ter
stond in ons vertrouwen te nemen en hem
mee te deelen, dat Graaf Corti een oude be
kende is: Mirza, de Emir van denHad.
Het verschil tusschen zijai toestand nu, en
toen wij hem het eerst zagen onder de gele
vlag in de vallei van Zaribah, as gro.ot, toch
is hij niet veel veranderd en draagt nog
steeds dezelfde wapenrusting. Alleen de man
tcl is anders. In plaats.van den groenen
Emirsmantel draagt hij thans een roodesi
mantel,
Toen wij allereerst kennis met hem maak
ten was hot als Moslim zonder blaam, als
hooggeplaatst Janitsaar, als vertrouweling
van zijn meesterhoe stelt hij zich dam
hier beschikbaar voor den Allerohnstelijk-
stcn Keizer? Hoe noemt hij de volgers van
den Profeet vijanden van, God? De schijn
is waarlijk tegen hem.
Maar, keeren wij in gedachten even tteruig
naar het Witte Kasteel en herinneren wij
ons het gesprek tusschen den Vorst van In-
diö en Mohammel, waarin deze den raad
ontvangt de: Grieksche hoofdstad te bestu
deeren en zich op "de hoogte te stellen van
alles wat binnen haar muren voorvalt. Mirza
was de aangewezen persoon.
Hij had echter nog een andere opdracht.
Toen Mohammed na zijn bezoek te The-
rapia prinses Irene verliet wist hij, dat zijn
hart haar todbehoorde. Deze omstandigheia
zou grooten invloed uitoefenen op de lotge
vallen van den Emir en op het lot van Kon-
stantinopel. Tot_ heden was eerzucht Mo-
hammeds eenige drijfveer in zijn plannen to
gen de stad, thans beheersohten twee harts
tochten hem en verstoorden zijn nachtrust
Hij werd ongeduldig en prikkelbaar. De da
gen waren te kort, de maanden te lang.
Konatantinopel hield hem geheei bezig. Wa
kende dadht hij aan niets anders. Er waren
o ogenblikken, dat hij er over dacht de prin
ses te schaken. Haar paleis was niet ver
sterkt en kon 's nachts gemakkelijk over
rompeld worden. Waarom niet?
Twee reden weerhielden hem. Zijn vader,
de strenge oude Sultan, was een rechtvaar
dig man, en bevriend met Keizer Konstan-
tij n, en ten tweede, hij had de prinses op
recht lief en haar geluk ging hem ter harte.
De bruid die zijn vader voor hem uitgéko-
zen had behoorde tot een aanzienlijke Turit-
sdh>e familie, maar had haar jeugd in den
harem doorgebracht' Zij kon licht bekoor
lijk zijn, maar ach! de Qhristenprinses had
hem iets leeren kennen wat de bruid aan
wie hij zich ging verbinden nooit kon ver
krijgen: innerlijke gaven, duurzamer dan
uiterlijke bekoorlijkheden. Aan het slot van
zijn overdenkingen sloeg hij op zijn borst
en. riep: O, de partijdigheid van den Allet^
hoogste! Hoe kou Hij deze Griekin alle denk
bare volmaaktheden verleeneai en haar m ij
onthouden!
Toen hij tot.erkenning gekomen was, dat
hij zijn eigen zegel niet moest schenden door
de prinses te ontvoeren, ging hij het met
haar gehouden gesprek nog eens nauwkeu
rig na, en plotseling viel eeai lichtstraal in
zijn gemoed. Hij dacht aan haar woorden:
Ik zou kunnen trouwen, niet uit winzucht,
of roeanbejag, of alleen uit liefdeik zou
de vrouw van prins Mohammed kunnen wor
den zoo ik daardoor den godsdienst dien ik
beleid, kon helpen of bevorderen.
Hij dacht even na. Zij zou er dus toe kun
nen besluiten te trouwen. Goed!Zij zou
dus mijn vrouw kunnen worden... op v.oor
waarde...'...
Hij klapte in de handen en lachte vroolijk.
De roeiers zagen hem verwonderd aan. Maar
wat gaf hij daarom? Hij had den weg gevon
den om haar tot de zijne te makenKon-
sttantinopel is de Grieksche Kerk, mompelde
hij met stralende oogen, ik zal de stad ne
men voor mijn eigen roemhddr venblijve
dan de roem van de Kerk te redden! Voor
waarts dus naar Konstantinopel I
Van dat oogenblik af was het lot der eer
waardige stad beslist.
Een uur na zijn terugkeer op het Witte
Kaseel ontbood hij Mirza bij zich en ver
baasde deze door zijn uitbundig vreugdebe
toon. Hij sloeg zijn arm om Mirza's schou
der en liep druk pratend en lachend met
hem op en neer. Hij was iemand die behoef
te had can aan zijn gevoelens lucht te ge
ven door daden, zoowel als door woorrlen.
Eindelijk werd hij kalmer.
Mirza, zeide hij, kom eens recht voor
mij staan. Gij hebt mij lief, nietwaar?
Mirza knielde neder en antwoordde: Mijn
Heer heeft het gezegd.
Ik geloof uSta op, neem pen en pa
pier schrijf.
Wij zullen niet alles weergeven wat Mo
hammed dicteerde. Zijn geheugen was uit
stekend en hij gaf met groote juistheid de
wenken terug, die de Vorst van Indië gege
ven had met betrekking tot de plichten van
den agent, die zich metterwoon in Konstan
tinopel zou vestigen. Onder het sohrijvei.
was de Emir zeer bewogen; het eene.oogen-
biik werd zijn gelaat met een donkerrood-en
blos overtogen, het volgend oogenblik ver
bleekte hij, o,' beefde zijn hand. Mohommea
merkte deze aandoeningen op en vraagde:
Wat scheelt u?
Mijns Heeren wil is de mijne, en toch...
Spreek! Spreek!
Mijn Heer zal mij van zich zenden, en
ik vrees mijn plaats aan zijn rechterhand
te verliezen.
Mohammed lachte hartelijk.
Vrees niet, vervolgde hij ernstig. Waai-
gij heen gaat, zullen mijn gedachten bij u
zijn. Luisterneen, blijf knielen.
Hij legde zijn hand op Mirza's schouder
en boog zich tot hem, O, mijn Saiadln, gij
waart nog nimmer verliefd, nietwaar? Wel
nu, ik wel. Neen, zie mij niet aan
Mirza hield de oogen neergeslagen, hij be
greep dat zijn meester bloosde.
Ik zou er alles voor willen geven om
te kunnen vertoeven, waar gij heen gaat,
want zij is daarlIk zie een ring aan uw
vingerden robijn, dien ik u gaf op den
dag, toen gij den onbesneden afgezant van
Hunyades van het paard wierp. Geef hem
mij terug. Zoo. Zie, ik doe hem aaai den der
den vinger van mijn linkerhand. Men zegt,
dat iedeir die hddr aanziet, haar bemint Ik
waarschuw u, zoolang deze robijn zijn kleui
houdt weet ik, dat uw trouw jegens mij 011-
gesohonken blijftdat gij haar liefhebt.,
omdat gij het niet laten kunt, maar dat gij
om mijnentwil en omdat ik haar liefheb.....
Zie mij nu aan; mijn vriend, zie mij aan en
zweer mij trouw.
Ik zweer u trouw, zei Mirza.
—Hoor verder. Zij is die bloedverwante
van Keizer Konstantijn,, die wij hier zagen
op den dag van onze aankomst. Gij hebt
haar immers ook gezien?
Ik 'heb haar niet gezien, Heer.
Welnu, als gij haar ziet, zult gij terstond
weten, dat zij het is, want in bevalligheid
en schoonheid moet zij een doohter zijn der
houri, die op ditzelfde oogenblik den ge
liefde van Allah, den Profeet, een teug
reiktGeef mij papier en penl
Toen onderteekende hij het door Mirza ge
schrevene, en de handteekening was dezelfde
als die aan de poort 'te Therapia.
Ziedaar, bewaar het goed, want zoodra
ge in Konstantinopel komt wordt gij een
Christen. Hij laohte weder. Mirza een Chris
ten! Hij, de bewaarder van Mohammeds
hartsgeheim! Zoodoende komt de zonde van
den afval voor m ij n rekening!
Mirza nam het papier.
Mohammed vervolgde: Ik heb u over deze
zaak niets gedicteerd. Die ligt mij te na aan
het hart Maar dit is wat ik van u verlang.
Luistert gij? Zij moet u zijn als het licht
uwer oogon. Bericht mij hoe haar gezond- j
heid is en waarheen zij gaat, met wie zij
verkeert, wat zij doet en zegt; behoed haar
voor gevaar. Spreekt iemand kwaad van
haar, dood hem; alleenlijk, doe het in m ij n
naam, en vergeet niet, o mijn Saladdn, ver
geet niet, dat ik haar, wanneer ik in Kon
stantinopel kom, uit uw hand moet ontvan
gen volkomen zóó, als ik haar straks verla
ten hebZiedaar wat ik verlang. Ik zal u
hedenavond de noodige gelden op uw kamer
bezorgen, dan kunt gij vandaag nog vertrek
ken, want zoo men u op klaarlicaten dag
op reis zag gaan, zou het de nieuwsgierig
heid kunnen opwekken van den esn of an
deren dwaas. Daar gij in mijn plaats zult
optreden verzoek'ik u zulks koninklnk te
doen. Koningen roepen zichzelven nooit ter
verantwoordingElet eenige wat gij nog
noodig hebt is mijn zegelring.
Uit zijn borstzak- nam hij een breeden
ring. Op den smaragd was het zegel gegra
veerd, dat onder de instructie storid.
Mocht soms een Pacha of een Bey, een
Gouverneur van een stad of een provincie
mijn vader toebehoorende, weigeren u te ge
ven wat gij op vertoon van dezen ring
vraagt, klaag liem bij mij aan, en Satan zal
hem meer toegevendheid betoonea, dan ik,
als ik eenmaal heer en meester zal zijn.1
Meer heb iik niet te zeggen. Ga!Over
belooning spreken wij wel als wij elkander
weerzienNog één woord! Als gij mij
iets te zeggen hebt moet gij het mij hier iri
het Witte Kasteel doen weten. Daartoe zal
ik u iemand naar Konstantinopel zenden.
Vergeet niet dat van elke drie woorden, die
gij mij uit de stad zendt, twee over Mdr
moeten handelen. Hier .is mijn hand.
Mirza kuste ze en ging heen.
(Wordt vervlqd.)
•eld
iet z
leelt
ïoekl
