Kerknieuws.
BINNENLAND.
ZATERDAG 13 AUGUSTUS 1932
ttfvoTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
PRESIDIAAL KABINET
MET HITLER?
Dezen morgen heeft, wanneer alles vol
gens het programma verloopen is, het
derhoud tusschen den leider der Duitsche
nationaal-socialisten, Hitler, met Rijkspresi
dent Von Hindenburg plaats gehad.
Voorts is bekend geworden, dat de uit-
noodiging van de Pruisische centrumsfrac
tie aan de nationaal-socialisten om ove:
vorming van een kabinet in Pruisen over
leg te plegen, op last van Hitler van
hand is gewezen.
Hoewel er nog geen nieuws is over de ka
binetsformatie als zoodanig, kunnen deze
beide gegevens eenigszins de richting aan
geven waarin de "oplossing gezocht zal wor
den.
Zooals reeds voldoende bekend is, zijn er
drie opvattingen die tegenover elkander
staan.
Von Hindenburg en de regeering-Von
Papen geven de voorkeur aan een z.g. presi-
dents-kabinet, dat boven de partijen staat
Het Centrum wil een kabinet, dat een
groot deel, maar niet alle verantwoordelijk
heid, op de nationaal-socialisten legt en waar
in dezen met name die ministeries bezet
ten, waarin zij zoo schreef de Kölnische
.Volkszeitung een paar dagen terug het
vlugst kunnen bewijzen bekwaamheden te
bezitten in die dingen, die zij zoo uitdruk
kelijk hebben beloofd te zullen verbeteren,
o.a. het ministerie van financiën, dat van
economische zaken en dat van arbeid.
De nationaal-socialisten zelf eischen, zoo
als bekend is, de leiding in het kabinet op.
Dat nu Hitier het overleg met de Pruisi
sche Centrumsfractie heeft afgelast, wijst er
op, dat hij ervoor bedankt de gevangene
van het centrum te worden. Hij had het
zich anders gedacht: hij wilde het centrum
gebruiken om zijn denkbeelden te helpen
uitvoeren. Het centrum, dat op een grond
wettige, parlementaire regeering, met de
Hitlerianen op voor hen veeleischende pos
ten, aanstuurt, verkiest echter niet genoe
gen te nemen met de functie van bijwagen
.van de N.S.D.A.P.
Hitier gaat nu, na gezette overweging,
met Von Hindenburg en Von Papen praten.
Dit geeft aanleiding tot het vermoeden, dat
hij zich reeds min of meer verzoend heeft
met het denkbeeld .van een presidiaal kabi
net.
In de kringen der regeering hoopt men er
klaarblijkelijk op het met Hitier op een ac-
coord te kunnen gooien ten aanzien van de
personen. Weliswaar blijft de „Angriff', het
Berlijnsche hoofdorgaan der nazi's, nog de
leiding der regeering voor Hitier opeischen,
doch volgens andere bladen is er sprake
.van, dat Von Papen Rijkskanselier blijft,
terwijl Hitier als vice-kanselier en tevens
als Pruisisch minister-president zal optre
den.
Dit zou dan het presidiaal kabinet „Hoven
'de partijen" zijn, waarin echter de „natio
nale krachten" tevens zouden zijn ingevoegd
en met verantwoordelijkheid bekleed.
We laten deze combinatie echter voor wat
zij is en wachten af wat het resultaat zal
Eijn van 't overleg tusschen den nazi-leidei
en den Rijkspresident.
PRESIDENT HOOVERS PROGRAM
PROGRAM
President Hoover heeft Donderdagavond
een rede gehouden waarin hij met betrek
king tot de internationale oorlogsschulden de
ihoop uitsprak, dat de ontwapening de be
lastingbetalers in de door schuld gedrukte
Banden zoodanig zou ontlasten, dat deze lan
den in staat zouden zijn hun schuld aan
Amerika te betalen. Hij geloofde, dat het
'Amerikaansche volk vermindering der schul
den zou wilen overwegen .indien het in-
plaats van vastgestelde jaarbetalingen een
bepaalde schadevergoeding zou kunnen krij
gen en bepaalde concessies voor den afzet
.van zijn landbouwproducten. In geen ge
val zou schrapping der schulden op de
'Amerikaansche belastingbetalera afgewen
teld mogen worden.
Voorts behandelde Hoover nog de buiten-
landsche politiek in het algemeen. Tot ver
zekering van den vrede, zcide hij, moet een
nieuw beginsel uitgewerkt worden nl. dat
nooit winst van gebied zal worden erkend
dat door geweld is verkregen.
Hij verklaarde voorts dat leger en vloot
sterk genoeg zijn om een vreemde inval te
keeren, waarschuwde met klem tegen bui-
tenlandsche leeningen voor onproductieve
doeleinden en sprak zich ten slotte uit voor
de toetreding van Amerika tot het Haagsche
Hof van Arbitrage met handhaving van de
Amerikaansche vrijheid van handelen en
verder voor verdere beperking van de immi
gratie en handhaving van het drankverbod.
DE DUITSCHE REISDEVIEZEN,
Bijna verdubbeld.
Waar tot nu toe de Duitsche onderdanen
op hun reizen naar het buitenland slechts
in zeer beperkte mate deviezen mochten
medejemen, zijn thans de maandelijkscho
deviezen bijna verdubbeld.
De Berlijnsche politie heeft huiszoeking
Verricht in do lokalen en bureaux van alle
communistische organisaties te Berlijn.
Omtrent het resultaat wordt .volkomen
stilzwijgen bewaard.
COT Y'S BLAD WORDT OPGEHEVEN.
De „Liberté", die sedert eenige maanden
een heftigen strijd voert tegen den Fran-
schen parfumkoning Coty en diens volks
blad „Ami du Peuple", weet in zijn num
mer van gisteren mede te deelen. dat het
bekende nationalistische blad binnen zeer
korten tijd, nog in den loop van deze maand
zal worden opgeheven.
De „Ami du Pèuple" verslindt groate
Bommen golds, die Coty niet langer kan op
brengen. Hij kon geen mogelijkheid vinden
het blad te verkoopen of een saneering er
tyoor aan le gaan,
KABINETSWIJZIGING
HITLER ALS KANSELIER
De hakenkruis-vlag in Mecklenburg
(Van onzen Duitschen correspondent)
Alvorens de nieuwe rijksdag met zijn 607
afgevaardigden onder presidium van Klara
Zetkin, die sedert geruimen tijd in Sowjet-
Rusland verblijf houdende „oma der revo
lutie" zijn eerste zitting zal houden, is de
rijksregeering druk doende, zich op de ver
wachte aanvallen in liet Wallothuis voor te
bereiden. Zij doet dit vooralsnog door mid
del van strikt vertrouwelijke besprekingen
met de leiders der verschillende partijen en
fracties en het logisch gevolg van deze ge
heimzinnigheid is, dat allerlei zonderlinge
geruchten de ronde doen. De vraag, welke
hierbij het meest gesteld wordt, luidt: wordt
Hitier rijkskanselier, dus opvolger van von
Papen?
De nationaal-socialistische partij maakt lu
haar vele organen aanspraak op
den zetel van Bismarck
het schijnt, dat von Schleioher reeds met
Hitler dienaangaande van gedachten heetv
gewisseld. Hindenburg, die voor een paar
dagen van Neudeck naar Berlijn kwam, om
bij de „Verfassungsfeier" van den 11 Aug.
den rijksdag tegenwoordig te zijn, zal
zioh hoogstwaarschijnlijk moeten afvragen,
of het nog doel heeft, zulk een „Verfassungs-
tag" te vieren in eein tijd, waar noodverorde
ningen aan de grondwet der republiek nog
slechts een passieve, historische beteekenis
toekennen en mannen aan het bewind zijn,
een radicale wijziging van deze grond
wet voor gewenscht houden.
Op deze netelige vraag zal den rijkspresi
dent stellig een duidelijk antwoord worden
gegeven door Hitier, aan wien als den lei
der der machtigste partij hij een voorgeno
men kabinetswijziging niet voorbijgegaan
kan worden. Twee werelden komen hier te
genover elkaar te staan: Hindenburg, die op
wensch van de overgroote meerderheid dei
bevolking tot president der republiek werd
gekozen en zich met voorbeeldige nauwge
zetheid al die moeilijke jaren heeft gehouden
aan de grondwet van Weimar; Hitler, wiens
partij en wiens organen jaar in jaar uit
doende zijn, met alle geoorloofde en onge
oorloofde middelen, deze door hen gehate
Ju den re pu blik" ten val te brengen.
Aan de gebeurtenissen der laatste weken
zal dit gesprek niet onverschillig voorbij
kunnen gaan. Hitier en Hindenburg zijn
beiden volkomen op de hoogte, van wat zich
in Silezië, Oost-Pruisen en vele andere dee
len van het Duitsche rijk heeft afgespeeld.
Wie in een wereldoorlog een toonaangeven
de rol heeft gespeeld, laat zich niet mislei
den door onervaren knapen, die onder den
magischen invloed van de agitators hun
ner partij den politieken tegenstander met
handgranaten telijf gaan! Het gaat bij deze
besprekingen achter de coulissen niet om
een eenvoudige kabinetswijziging, het gaav
om een vraag van ingrijpend belang,
om een strijd op leven en dood. De burcht-
vrede, welke de opgewonden bevolking na
den storm der rijksdagverkiezingen tot
kalmte moest brengen, werd moedwillig ver
broken door de extremen van links en rechts
Het is mij opgevallen, dat men bij deze ka-
bietswijziging het clubsysteem volgt, dat
reeds voor den oorlog in aristocratische
kringen gebruikelijk was. Toen langs een
omweg kort geleden bekend werd, dat Frel-
herr von Gleichen, een der leiders van den
„Deutschen Herrenclub", aan enkele vrien
den had verteld, dat Hitler het kabiuet-von
Papen tolereert, dat deze regeering zelfs
met de nadrukkelijke goedkeuring der na
tionaal-socialistische partij werd gevormd,
werd later officieus bekend gemaakt, dat
men hier slechts met „Klubgeschwatz" te
maken had. Dit afkeurend oordeel was voor
von Gleiohen niet erg vleiend. Hiermede was
de zaak echter niet afgedaan. Het valt niet
langer te ontkennen, dat in het politieke le
ven van Duitschland en vooral te Berlijn be
paalde clubs een belangrijke rol spelen.
In Duitschnnationale kringen bevecht men
Hitier als kanselier
met het argument, dat Hindenburg mannen
om zich heen wil zien, die onafhankelijk
staan van hun partij. Als leider der na
tionaal-socialisten zou dus Hitler niet de op-
'olger van von Papen mogen worden. Tegen
Gregor St rasser of dr. Frick zou men daar
entegen geen bezwaar hebben.
Zoodra von Hidenburg uit Neudeck arri
veerde, begaf von Papen zich naar de Wil-
helmstrasse, waar de rijkspresddent tijdelijk
in de kanselarij zijn intrek genomen heeft en
werd de nieuwe noodverordening door
diens onderteekening tot wet verheven. Bij
deze gelegenheid werd ook de kabinetswij
ziging behandeld. In de republikeinsche bla
den, die van Hitler's kanseliersschap niets
willen weten, hoort men beweren, dat Hin
denburg tot allen prijs von Papen wensfijit
aan te houden, terwijl hij dezen bij de wij
ziging volkomen vrije hand laat. Hiermede
men te kennen geven, dat op de eischen
der nationaal-socialisten niet wordt inge
gaan. Men kan hieruit afleiden, dat de mee
ningen omtrent Hitier als kanselier in
Duitschland sterk uiteenloopen.
Met een gevoel van verlichting worden wij
gewaar, dat de regeering
doortastende maatregelen
tegen de vechtluistige radicalen heeft uitge
vaardigd: de doodstraf en zware tuchthuis-
bestraffing dreigden allen, die met wapenge
weld hun politieke tegelstanders te lijf gaan.
Een speciale rechtbank zal direct uitspraak
doen en de veroordeelden kunnen niet meer
m hooger beroep gaan. Ook de pers, die
door opruiende berichten het hare tot dezen
onhoudbaren toestand heeft hijgedragen,
wordt ernstig gewaarschuwd en zal met
doortastende maatregelen rekening moeten
houden.
Dat de nationaal-socialisten met het eind
resultaat der verkiezingen niet tevreden
zijn, blijkt uit den haat, waarmede zij an
dersdenkenden aanvallen. Dat zij aan den
anderen kant van Berlijn ondersteuning ver
langen, valt af te leiden uit een op zich zelf
niet erg belangrijke gebeurtenis, welke zich
in Mecklenburg-Schwerin, het land van
Prins Hendrik, afspeelde. Zooals men weet,
geven (hier de nazi's den toon aan in den
landdag. Hun partijkameraad Krüger veror
dende, als voorzitter van den landdag, dat
voortaan hij iedere zitting de zwart-roou-
gouden-vlag door de roode vlag met het ha
kenkruis zou worden vervangen! De sociahs
ten waren het met den voorzitter natuurlijk
niet eens en hun fractieleider, Moltmann
teekende tegen dit eigenmachtig optreden
protest aan. Bij hooge uitzondering waren
de Duitsoh-mationalen het in dezen met de
soci's eens: de Duitsch-nationale vroegere
minister van Financiën, dr. von Oertzen,
wensohte
de vlag (met het hakenkruis
ingehaald te zien. Bovendien behoeven parle
mentaire zittingen niet bevlagd te worden.
De aangelegenheid werd In stemming ge
bracht en natuurlijk behaalde de overgroo-
NA DEN OPSTAND IN SPANJE
ARRESTATIES EN WRAAKOEFENING
Uit Granada wordt gemeld: Groote groe
pen extremisten doorkruisen nog aanhou
dend de straten der stad. Op verschillende
plaatsen is brand gesticht o.a. in een
klooster en in een kerk, welke beide gebou
wen afbrandden.
Door de autoriteiten zijn strenge maatrege
len genomen om de ordïe te herstellen.
Naar een telegram uit Madrid meldt,
heeft een opgewonden menigte te Sevilla een
twaalftal huizen en een vereenigingslokaal
van monarchistische elementen bestormd.
Een aantal andere huizen werden door de
woedende menigte in brand gestoken.
Toen de politie tusschenbeide wilde ko
men ontstond een gevecht, waarbij eenige
politie-agenten werden gedood.
De staking te Sevilla duurt nog steeds
voort.
Generaal Gonzales, de commandant van
de legerdivisie te Sevilla, is uit zijn ambt
ontzet.
Generaal Gomez Sanchez is door een in
specteur van de civiele garde te Cordova ge
arresteerd, evenals de markies Esquivel, in
is huis te Sevilla generaal Sanjurjo zijn
hoofdkwartier had opgeslagen.
Generaal Sanjurjo, zelf is door den procu-
iur van de republiek en door een specialen
rechter daartoe door het opperste gerechts
hof benoemd, aan een langdurig verhoor
ondierworpen.
Het totaal aantal dooden dat te Madrid
bij de jongste onlusten is gevallen bedraagt
veertien.
te meerderheid der nationaal-socialisten <?e
overwinning. In Mecklenburg-Schwerin
geeft de Hakenkruis-vlag reeds te kennen,
dat Hitier regeert!
Of, van hieruit de victorie voor Hitier
over gansch Duitschland begint, zal het ver
loop der besprekingen moeten uitwijzen,
welke tot een gewenschte kabinetswijziging
hebben te leiden.
Berlijn, 11 Augustus 1932.
REGEERINGSSTEUN AAN DEN
FRANSCHEN LANDBOUW.
Het Fransche kabinet heeft Vrijdag over
den toestand van den landbouw beraad
slaagd. De minister van landbouw bracht
verslag uit over den toestand, waarbij hij
er op wees dat de tarweprijzen in den tijd
10 dagen ongeveer een derde zijn ge
daald. Dergelijke prijsschommelingen Ieve-
een groot gevaar op en alle speculatie
ve manoeuvres moeten verhinderd worden.
De ministerraad besloot een crediet voor
den landbouw beschikbaar te stellen, zoo
dat de boeren in staat gesteld zullen wor-
om hun oogst geleidelijk en tegen be
hoorlijke prijzen aan de markt te brengen.
Ook worden maatregelen vastgesteld om
?n invoer yan ibuitenlandsch meel te ver
hinderen.
EEN REISBOEK VAN DEN PRINS
VAN WALES.
e prins van Wales heeft zijn toestem
ming gegeven tot de publicatie van een
boek over zijn excursies naar Oost-Afrika
928 en 1930. welke hij heeft beschreven
in zijn particulier dagboek.
Het boek zè.1 getiteld zijn „Sport and Tra
vel is East-Africa" en geillustreerd worden
met foto's, welke Z. K. H. zelf heeft geno
men.
JIMMY WALKER.
De populaire burgemeester van New-York
heeft in zijn strijd voor eer en goeden naam
hestuurspersoon een eerste overwinning
behaald. Hij heeft namelijk van de justitie
gedaan gekregen dat door een competent
hof is verklaard, dat de verantwoording,
waartoe de gouverneur van den staat New-
York, Roosevelt, hem, Walker, had gesom
meerd, niet door Roosevelt had mogen wor
den gevergd. Die macht bezit meent het
bewuste hof Roosevelt ten opzichte van
Walker niet. In ieder geval moet Roosevelt
zijn bevoegdheid eerst herwijzen.
ZWEM-EXAMEN VER VAN DE WIEG.
De talrijke bezoekers die dezer dagen het
zwembad van Tourcoing bezochten, zijn ge
tuigen geweest van een zeldzaam voorval.
Een oude dame van 93 jaar, mevr. Char
lotte Desprez, heeft daar namelijk haar
vemdiploma gehaald.
Het examen, dat bestond uit duiken school
slag en rugzwemmen, werd door haar met
goed gevolg afgelegd.
Door de aanwezigen werd de krasse oula
dame na afloop van het examen een harte
lijke ovatie gebracht.
HEVIGE ONWEDERS BOVEN ENGELAND.
Na verscheidene dagen van geweldige
hitte is gistermorgen boven Londen en in
verschillende deelen van Engeland. Schot
land en Ierland een hevig onweer losgebro
ken, dat aanzienlijke schade heeft aange
richt, met name aan den koren- en fruit
oogst
In het graafschap Huntingdonshire en in
het Noord-Westen van Ierland sloeg de
bliksem in de hooioogsten.
In de omgeving van Londen zijn 341 tele
graaflijnen door het hemelvuur huiten wer
king gesteld.
GROOTE JUWEELENDIEFSTAL
NaaT uit Juan les Pins wordt gemeld, ie
daar in een der grootste hotels een opzien
barende juweelendiefstal gepleegd naar
men vermoedt door een internationalen
hoteldief. Toen een rijke Engelechman met
zijn buiegezin van een wamdeling terug
keerde, bemerkte hij, dat een met een veilig
heidsslot gesloten koffer was verdwenen.
In don koffer bevonden zicih o-a. sieraden
ter waarde van 70.000,
ONZIJDIGEN IN OORLOGSTIJD
De te Oxford gehouden conferentie van de
Internationale Vereeniging voor Volken
recht heeft met algemeene stemmen een
ontwerp-conventie, bevattende nieuwe rege
len voor het gedrag van onzijdigen in oor
logstijd, verworpen. Het ontwerp was naar
bet oordeel van de conferentie gehaseer"
bet oude en verouderde standpunt inzake
de betrekkingen tusschen onzijdigen en
logvoeranden, een standpunt dat bovendien
geen rekening hield met den Volkenhond.
Op het dak van één der groote Parijstihe
warenhuizen is Woensdag in tegenwoordig
heid van een officieelen vertegenwoordiger
van het ministerie voor de luchtvaart een
vliegsohool geopend, die voor ieder de mo
gelijkheid 6chept, op veilige wijze vliegen te
leeren.
De kosten zijn gering en de winst komt
ten goede aan een vereeniging voor nabe
staanden van verongelukte vliegers.
De installatie bestaat uit een vliegtuig
van vrij geringe afmetingen, dat aan
in alle richtingen beweegbaren arm op het
dak van het huis bevestigd i6.
Met het in6tructietoeetel kunnen alle be
wegingen, die een vliegtuig in de lucht kan
maken, worden
PICCARD'S STRATOSFEERTOCHT.
Het vertrek van Prof. Piccard, dat heden
ochtend vroeg te Zurich zou plaats hebben,
is uitgesteld wegens dreigend onweer.
De Zweedsche bladen maken melding van
de avonturen van de 24-jarige mej. Aina
Sederblom die verleden jaar in een kleine
open boot met een buitenboordmotor uit
Zweden is vertrokken.
In Mei jl. bereikte zij Weenen, van waar
zij den Donau tot Constanza aan de Zwarte
Zee volgde Vervolgens over de Zee van Mar
mora naar Constantinopel, verder door de
Dardanellen en de Engelsche Zee naar
Athene en Pyraeus voer.
Van hier ging de reis verder naar Venetië
vervolgens door de kanalen van de Po naar
Genua en vandaar naar Napels, Sicilië en
Corsica.
Van Corsica voer mej. Sederblom naar
Marseille, een traject met zeer gevaarlijke
stroomingen, zoodat de kans, om dit stuk in
een open boot over te steken en het er levend
af te brengen, slechts zeer gering is. Op dit
traject beleefde mej. Sederblom, naar zij
verhaalt, den verschrikkelijksten nacht van
haar leven: 4S uur na haar vertrek geraakte
zij temiden van een groote school van dol
fijnen, waarvan er sommige 2 meter lang
waren. Haar motor werd door de groote
visschen zoo gebeukt, dat hij defect geraakte
niet meer hersteld kon worden. Zij tracht
te nog te zeilen, doch de wind was ongun
stig en deboot dreigde af en toe om te slaan
Daarop nam zij de riemen 'n roeide 20 uur
achter elkaar, zoodat haar handen ontveld
werden en begonnen te bloeden.
Slapen was niet mogelijk, daar die dolfij
nen de boot bleven begeleiden en een eigen
aardig fluitend geluid maakten waardoor er
aan slapen niet te denken veiel.
Eindelijk, na 4 dagen en 5 nachten te heb
ben rondgedreven werd het bootje opgemerkt
door een Italiaansche loodsboot, die de 'boot
op sleeptouw nam en naar Nizza bege
leidde.
Ondanks de doorstane vermoeienissen, is
mej. Sederblom niet van plan haar reis af
te breken. Zij is van Nizza naar Marseille
vertrokken en wil dan langs de Rhone en
den Rijn over de Noord- en. Oostzee naar
Zweden terugkeeren.
INBREKERSBENDE GEARRESTEERD
Tijdens een onderzoek, dat de politie te
Frankfurt in verband met eenige inbraken
instelde, is zij op het spoor gekomen van
een misdadigersbende, waardoor licht ge
bracht i6 in een groote reeks inbraken, dief
stallen en overvallen in Frankfurt en om
stroken. De leider der bende was een 27-
jarig arbeider uit Frankfurt. Volgens de
bekentenis der dadens die, voor zoover ze
niet reeds in de gevangenis zitten, in voor-
lojpige hechtenis worden gehouden, komen
n a. 40 zware inbraken op hun rekening.
De verschillende misdaden waren steeds op
touw gezet door den bendeleider. Jlij zag
niet op tegen een moord.
GEREF. KERKEN
NED. HERV. KERK
Aangenomen: Naar Farmsum Gr.,
(Evangelisatie), H. Zagt Jr., hulppred. te
Haskerhorne (Fr.).
2 dan kt: Voor Hierden, G. van Mont-
frans te Barneveld.
GEREF. GEMEENTEN
e dankt: Voor Tholen, J. D. Barth te
Borssele.
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Eindhoven, cand. A. M.
Franssen te Rotterdam.
1
CANDIDATENOVERVLOED.
In de Kerkelijke Pers wordt aandacht be
steed, hoewel nog weinig in verhouding tot
den ernst van het feit, aan den Candidaten-
overvloed binnen de Gereformeerde Kerken.
Nu een enkele zijn gedachten tot gezonde
wegwerking van den toevoer geeft, mag ook
worden vermeld dat Ds. H. J. H e i d a, pre
dikant der Gereformeerde Kerk van Vlaar-
dingen, reeds enkele weken deze zaak
bespreekt in het Kerkblad voor Hoek van
Holland, Maassluis, Vlaardingen enz., het
Kerkblad voor de Kerken aan de beneden-
Maas, zouden wij kunnen zeggen.
Hij brengt geen oritiek uit op de totstand
koming van den overvloed. Is er echter to
sterk aan kunstmatige kweeking
dan moet die z.i. ophouden.
Voorts acht hij, dat de Gereformeerden
deze zaak niet mogen onderschatten.
Met een koud- oud-liberalistisch praatje,
dat de vraag het aanbod wel zal bepalen,
hoewel daarin een waarheid als e
zit, acht hij deze kwestie niet op te
Wij staan, nu allerlei dingen bovendien
nog tegenwerken, bij het begin der uitstor
ting van den hoorn van overvloed. Wij mo
gen jongens, die gebeden, gewerkt en ge
worsteld hebben, niet met zulk een intellec
tualistisch af wij zings woord je laten staan,
als de Kerken zelf door examen hebben ge
zegd: wenschelijk is het, dat deze in het
ambt komen, beroepen worden
Ook zegt hij, dat wij niet moeten denken:
deze vele tientallen, die nu worden aange
boden, terwijl bijna niemand naar hen om
ziet, vormen eigenlijk een groepje minder
begaafden, die ook in normale tijden moei
lijkheden zouden gehad hebben.
Met voorbeelden bewijst hij, dat dit een
den Farizieeër passende, maar den Christen
of collega onwaardige en een onware onder
stelling is.
Er schuilen begaafden en beproefden onder
het getal, die dreigen vergeten te worden.
Het gaat niet aan, deze jongelingen stille-
kens in de Kerkelijke woestijn ambteloos te
laten sterven. Ernstige pogingen moeten
gedaan worden om den zandbank over te
kohien.
Voor alle voorstellen, die ertoe leiden, om
grootere Kerken ertoe te brengen voor elke
1500 zielen of gedeelten daarvan een predi
kant te laten beroepen of voor zending 'en
evangelisatie enkele te plaatsen, heeft hij
respect; maar, algemeen te regelen valt dif
niet; een algemeene oplossing geeft het niet.
Die terstond te geven, zal wel niemand
lukken.
Ds. Heida pleit voor een verbinden van de
100-jarige gedachtenisviering der Scheiding
en een krachtig pogen om de Candidaten
aan den arbeid te krijgen. Dit ligt in de lijn
der Scheiding, want ook daar kwam uit het
kleine het groote en de hulp aan zwakkp
Kerken door de ambten volledig te maken
is Kerkelijk gezond, is een werk in den geest
der Scheiding en is sterke bevordering van
het Koninkrijk Gods.
In twee jaren, die thans nog scheiden VHn
het Scheidings-eeuwfeest, wil hij vormen een
nooddruf tfonds tot steun van
zwakke Kerken om te komen tot be-
i roeping yan een eigen herdei; en loc-aar, be
stuurd door Deputaten der Generale Synode
of der verschillende Particuliere Synoden.
Een millioen werd bijeengebracht voor de
Anti-Revolutionaire Partij, twaalf jaren ge
leden; een half millioen werd verleden
jaar aan de Vrije Universiteit aangeboden.
Laat ons, aldus Ds. Heida, pogen voor zulk
'n fonds in twee jaren bijeen te brengen een
half millioen. Wellicht dat dit uit liefde tot de
Kerken en het Koninkrijk Gods nog mag
gelukken. Doelmatig en geloovig moet daar
voor dan gewerkt worden.
Bezwaren zijn er. Ongetwijfeld. Velen wil
len nooit fondsvorming, omdat dit'weer zou
worden een gouden koord, maar dit bezwaar
lijkt forseher dan het is. Werd immers in
eens die som eens aangeboden, niemand zou
ze weigeren. Ds. Heida zou wel 'n weg weten
om ze zonder schade voor de vrijheid der
Kerken haar nut te laten doen. Ook bestaan
er wel gevestigde, algemeene kapitalen, on
der beheer der Kerken, die toch geen schade
doen aan de vrijheid, b.v. het Weeshuis te
Middelharnis.
Grooter is het bezwaar: om 50 Kerken te
brengen tot Candidaatsberoeping was de
som veel te klein. Daarop is zijn antwoord:
Dat moet ook juist Eén groote collecte voor
zulk een nooddruftfonds moet jaarlijks
blijven; die moet aanbevolen, daarvan moet
de kracht worden gevoeld. Doch een vaste
inkomst, een grondslag behoort er tevens te
wezen, opdat niet bij de kleinste kink in den
kabel de kleine geholpen Kerken liggen te
rillen als scheepjes, die dreigen los te slaan
en stroomafwaarts te drijven.
Buitendien zijn er andere middelen, die den
toevoer tot dit fonds zouden kunnen bevor
deren en bespoedigen. De hoofdgedachte is
echter: Eer de gedachtenis van de Scheiding
van Hendrik de Cock, die de aardsche nood
druft niet stelde boven de geestelijke; maar
tevens de aardsche nooddruft ontving voir
zich en zijn nakroost, door nu te stichten
een nooddruftfonds voor kleine Kerken, dat
moet werken zoolang het noodig is om deze
Candidatencrisis te boven te k^men en jonge,
begaafde mannen, niet te midden van vele
werkloozen op de markt te laten staan, want
hier is werk, dat gezegend kan worden.
BEGRAFENIS-Dr. E. L. SMIT
Te Za 1 t-B o m m e 1 heeft onder groote be
langstelling de begrafenis plaats gehad van
Dr. E. L. Smit, in leven predikant der Ned.
Hervormde Gemeente aldaar.
In de kerk werd een rouwdienst gehouden,
waar Prof. Dr. J. A. Cramer, van Utrecht,
als vriend van wijlen Dr. Smit, de gevoelens
van onderscheiden corporaties vertolkte, spe
ciaal van de vereeniging „Het Evangelie ir
Spanje". Van deze vereeniging waren verte
genwoordigers aanwezig, alsmede van der
Wereldbond der Kerken, van den Bond var
Predikanten, van het Bestuur der Chr. School
te Zalt-Bommel, van den Kerkeraad der Geref.
Kerk aldaar, van zyn vroegere Gemeente
Boxmeer, van de Herv. Gemeente te Well en
Ammerzoden, van het Classicaal Bestuur van
Bommel en tal van andere ivereenigingen te
Zaltbommel. Aan zijn rede had Prof. Cramer
ten grondslag gelegd de woorden: „God is
geen God der dooden, maar der levenden".
De rouwstoet, die naar het kerkhof trok»
telde enkele honderden belangstellenden.
Aan de groeve las de tweede plaatselijke
predikant, Ds. F. S. Knipscheer, op verzoek
van de familie eenige psalm- en gezangverzen
voor, die den overledene bijzonder lief zyn
geweest.
Daarna sprak namens de familie Ds. C.
Sundermeier, uit Akikerwoude, woorden
dank tot de velen, die van hun liefde en mee
leven hadden doen blijken, waarna hy een slot
gebed uitsprak,
RECHTS EN LINKS
In den Wi e r i n ge r m eer p o 1 d e r
Het bestuur van het Zuiderzeefonds heeft het
Classicaal Bestuur van Hoorn,i in de Ned,
Hervormde Kerk, dat in den Wieringermeer-
polder doet, „wat des Kerkeraads is" en dat
den vrijzinnigen Ds. J. C. Fischer als hulppre
diker te Slootdorp aangesteld heeft, om advies
gevraagd betreffende een verzoek van de
rechtzinnige Evangelisatie aldaar, om de
nieuwe kerk en consistoriekamer te Slootdorp
te mogen gebruiken in de tijden, waarop het
Classicaal Bestuur deze niet noodig heeft.
Nadat de praeses, Ds. H. Buiskool, tevoren
met het bestuur der Evangelisatie had gecon
fereerd, heeft het Classicaal Bestuur in zijr
buitengewone vergadering van 2 dezer beslo
ten, in dezen het bestuur van het Zuiderzee
fonds te adviseeren genoemd verzoek toe U
staan op de volgende voorwaarden:
1. dat de Evangelisatie de kerk voor hare
godsdienstige samenkomsten kan gebruiken
op die Zondagochtenden, waarop wegens vaca-
turedienst van den hulpprediker (om de 3
4 weken) het kerkgebouw voor de openbare
godsdienstoefeningen niet noodig is. Verder
des namiddags of 's avonds naar eigen keuze.
2. dat de Evangelisatie, zooals ze ter con
ferentie gevraagd heeft, de consistoriekamer
kan gebruiken voor catechisaties en enkele
bestuursvergaderingen.
3. dat het Class. Bestuur ten overvloede be
reid is openbare godsdienstoefeningen uit te
schryven voor de bediening van Doop en
Avondmaal en de bevestiging van lidmaten,
waarin dan kan voorgaan een predikant naar
de keuze der Evangelisatie, omdat de heer K.
O. Finkensieper niet bevoegd is tot het ver
richten van deze kerkelykee handelingen.
4. dat deze aangelegenheid telkens per kwar
taal. zooals ook gevraagd is, zal worden ge
regeld tusschen het Classicaal Bestuur en de
Het Class. Bestuur verwacht, dat hem,
welke zijde ook, geen belemmeringen in den
weg zullen worden gelegd by zijn streven om
overeenkomstig de reglementen der Ned. Her
vormde Kerk behoorlijk te doen. wat des Ker
keraads is, en hoopt, dat zyn standpqnt zal
worden gewaardeerd.
PREDIKING EN KINDEREN
In de Amerikaansche „Wachter" der Chr.
Geref. Kerk schrijft de rubriiek-medewerker
B. J. Bennink het volgende:
Op ihet Agendum van de laatstgehouden
Synode onzer Kerken kwam ook voor de
vraag, of cr in de prediking des Woords op
den dag des Heieren geen rekening behoort
gehouden te worden met de kinderen, die,
als de lammeren van de kudde des Heeren,
ook luisteren.
Men kwam al heel 6poedig tot de slot
som, dat het moeilijk was voor de Synode
om hieromtrent bepalingen te maken, hoe
wel, naar men merkte, de overtuiging alge
meen was, dat het onderwerp overvloedig-
lijk belangrijk was, om er de aandacht aan
te wijden.
Drie leidende gedachten beheerschten de
korte discussie van het onderwerp, dat,
strikt genomen, niet thuis behoorde op de
Synodale tafel.
De eerste gedachte was, dat de predikar
zelf dit uitermate pnactisch voonstel per
soonlijk diende te overwegen en toe te pas
sen.
De tweede, dat de faculteit van de Theolo
gische School in het onderwijs aan de toe
komstige leeraars er rekening mede moest
houden.
En de derde gedaohte, die wel de meest
beheerschende scheen, was, dat het huisge
zin, dat vader en moeder, hier allereerst hun
roeping hadden tè verstaan; dat zij vooral
na den dienst of wanneer ook, zich met de
kinderen, zooals zij mede in God's huis ver-
keeren, hebben te bemoeien, oplat .er ook
Weerbericht.
Het dunne pültje geeft den vorlgen et&nd aan
Hoogste stand te Haparanda 765.L
Laagste stand te Lerwick 752.2.
Stand vanmorgen halftwaalf 761.7.
14 AUGUSTUS
Zonsopgang 4.42 u.; Zonsondergang 7.26 u.
Maansopgang 7-10 u.; Maansonderg. 1.36 u.
15 AUGUSTUS
Zensopgang 4.44 u.; Zonsondergang 7.24 u.
Maansopgang 7.29 u.; Maansonderg. 3.C
WEERVERWACHTING
Meest matige W. tot Z. wind,
wolkt of betrokken met opklaringen, waar
schijnlijk regen- of onweersbuien, warm weer
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medeged. door 't Kon. Ned. Meteorologisch
Inst. te De Bilt)
Van het langgerekte gebied van lage druk
dat zich gisteren van Ierland Zuidwaarts
uitstrekte, is de uitlooper over de Golf van
Biscaye opgevuld, doch aan de Z.W. kant
is door de nadering van een depressie de
lage druk versterkt.
Waarschijnlijk zal deze depressie, die
W. van Ierland ligt, en zich naar het Wes
ten ontwikkeld de toestand in onze streken
na eenige opklaring weer onweerachtig ma
ken, met iets minder hoogere temperaturen
maxima De onweersregen van gisteren hle-
veny in hoofdzaak tot ons land beperkt, en
de regenhoeyeelheid was behalve te Lerwick
en Groningen met 21 en 15 m.M., nergens
meer dan matig.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 21.2 C.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Zomert y dj
14 AUGUSTUS
Van 's avonds 8.56 u. tot 's morgens 5.14 u.
15 AUGUSTUS
Van 's avonds 8.54 u. tot 's morgens 5.15 u
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Walehut 3.56 3.61
Basel 1.63 1.67
Hunlngen 2.33 2.35
Rheinweiler -0.11 -0.18
Kehl 3.62 3.69
Maxau 5.40 5.50
Wiedeahelra 0.84 0.95
Mannheim 4.52 4.53
Lohr i i i 1.14 1.18
Mainz 0.1.80
Bingen 2.62 2.17
neden Vorig
Canp t i 3.02 3.11 h«
Ems O.— 0.— zl
Coblenz 0.— 0^-4 tc
Trier 0.24 0.291 cf
Keulen 2.82 2.931
Rnhrort 2.30 1.80"
Wesel 0.47 1.74!
Emmerik 2.70 2.84 d'
Dusseldort 0.30 2.43
Maastricht 1.79 1.86 ge
Venlo 10.74 10.84 T).
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS io
14 Augustus
(Oude Amsti
Delfzijl 9.43 22.20
Terschelling 6.67 19.31
Harlingen 7.50 2U.'22
Helder le 2.37 5.35
Idem 2e 14.59 18.20
IJmuiden 1.16 13.49
H. v. Holland 0.24 13.02
Scheveningen 0.34 13.12
Rotterdam 2.29 14.52
Helder 2e 15.44 19.15
IJmuiden 2.06 14.38
H. v. Holl. 1.20 13.56
ttte)
Hellevoetal.1.05 13.40) va
Willemstad 1.57 14.
Broawerah. 0.17 12.62'
Zierlkzee 0.49 13.l8i
WemeJdlnge l.ll 13.41
Vlissingen ,11.52
Ternenzen 12.26
Hansweert 0.38
Willemst. 2.53 15.24
ouwersh. 1.14 13.46, dl
jrlkzee 1.51 14.16! op
emeld. 2.10- 14.36^;,
issingen 0.25 12.47 U1
rneuzen 0.57 -13.19
.naweert 1.39 14.00
voor de lammeren een zegen moge liggen
in de prediking des Woords.
Bij dit laatste sluiten we ons onvoorwaa
delijk aan. De persoonlijkheid van den pi
diiker, zijn takt en talent, kan en zal hier
ook veel doen, maar het gaat wel wat moei
lijk om vaste kost en melkkost tegelijk toe
te dienen. En, om het beeld van schaap en
lam door te trekken, niet de herder, maar
het moedierschaap voorziet die lammeren
van melk. Dit geldt ook in het geestelijke.
tO€
R.K. OVERHEIDSPERSONEEL
PROTEST TEGEN DE VOORSTELLEN
WELTER
Gister is te Utrecht een vergadering ge»®
houden van de r.k. Centrale van O verheids- F
personeel en de vakgroep Overheidsperso
neel van het r.k. Werkliedenverbond, in ver-
band met de vraagstukken, welke het rap- j
port van de commissie-Weiter voor het over- mn
heidspersoneel aan de orde heeft gesteld. vJ'
Het woord werd gevoerd door de heeren
G. Bulten, F. Guit en Waterbrug.
Na uitvoerige gedachtenwisseling is de E
volgende resolutie met algemeene stemmen v
aangenomen:
De vergadering enz., gehoord de inleidin
gen, spreekt haar afkeuring uit over de sterk Scl
eenzijdige samenstelling van de commissie-
Welter; is van meening, dat de omstandig-
heden, waaronder de gemeenschap gebukt
gaat, zich nog te weinig hebben gestabili- f?1
seerd om reeds nu maatregelen van definitie Jf1
ven aard te nemen; is van oordeel, dat ook
eenzijdig tijdelijk te nemen maatregelen niet l
eenzijdig behooren te drukken op het over
heidspersoneel en de minst draagkrachtigen,
zooals het geval zou zijn hij toepassing van
de in het rapport-Weiter voorgestelde maat
regelen; constateert, dat de voorstellen in
hot rapport der commissie-Wolter voor zoo
ver zij de salarissen en. de rochtspositie van
het overheidspersoneel betreffen, onaanvaard
baar zijn, en dat al het mogelijke moet
worden gedaan om uitvoering van de voorge
stelde maatregelen te voorkomen.
hie
