UIT DEHAAGSCHERAADSZAAL
Land- en Tuinbouw.
in enkele weken!"
DINSDAG 9 AUGUSTUS 1932
TWEEDE BLAD PAG. 8
ISRAEL QUERIDO f
GEEN ZOON DER LAUWE
WESTERSTRANDEN
VEELZIJDIG KUNSTENAAR
Roods hebben wij 't plotseling overlijden
van de bekende, veelzijdige romanschrij
cn kritikns Israel Querido gemeld.
Plotseling, want wel werd Querido sinds
eenigc tijd in de Boerhaave-kliniek te Am
sterdam verpleegd, maar dö toestand liet
zich niet zoo ernstig aanzien. De morgen
van zijn dood was de patiënt nog "goed. Een
hartverlamming echter brak het, naar het
aanzien, sterke leven op het onverwachtst af.
Met Israel Querido ging heen één der be
langrijkste figuren uit die oudere schrijvers-
generatie, een auteur zeker van zóóveel be'
teekenis, dat het ens past. er bij het a ft te r-
ven, woorden van herdenking aan te wijden.
Wat onmiddellijk opvalt, bij het overzien
van Querido's leven en werk, is de kracht
de vitaliteit, die in alles bij hem tot
uiting kwam. Van der jeugd aan was hij
ecu geweldige; een, düe voor geen moeilijk
heid bleef staan, die zich zonder hulp en
desnoods ondanks alle tegenwerking en
ongunst der omstandigheden een weg baan
de door het leven, zich ontwikkelde en tot
aanzien kwam.
In 1872 zag Querido te Amsterdam het
levenslicht in een diamantbewerkersgezin.
Opgeleid tot v iolist, speelde hij op veertien
jarige leeftijd in manége en opera mee.
Later bekwaamde hij zicli als horlogemaker
en diamantkloover. Na zijn huwelijk in 1894
was Querido eenige tijd juwelier, maar
steeds meer begon zijn aandacht zich te
richten op journalistiek en literatuur.Hij
werd medewerker o.a. aan „De Amsterdam
mer" en „De Jonge Gids", publiceerde stu
diën en gedichten. Gedurende lange tijd
vervulde de overledene aan „Het Handels
blad" de taak van letterkundig kroniek
schrijver. Bekend is uit zijn laatste periode
nog het maandblad „Nu", waarvan hij met
lA. M. de Jong de redactie vormde.
Geweldig was Querido in zijn werk. Boek
ïia boek verscheen van zijn hand, nu al
meer dan dertig jaar lang: 1S93: Gedichten;
1894: Verzen, beide onder het pseudoniem
Theo Reeder; 1S9?: Meditaties over Litera
tuur en Leven I; 1899: Studiën over Tijdge-
nootenl: 1901: Levensgang; 1903: Menschen-
■wee: 1904: Over Literatuur; 190G: Kunste
naarsleven; 1906: Literatuur en Kunst; 190S:
Muziek, Tooneel en Literatuur; 1908: Stu
diën; 1910: Van den Akker; 1911: Van het
groene laken; 1912: Al'beid; 1912Geschre
ven Portretten; 1912: De Jordaan I; 1913:
Melvina en de legende van den vuurtoren;
1913: Napoleon; 1914: Saul en David; 1914:
De Jordaan II; 1916: Letterkundig Leven;
1917: Aaron Laguna: 1918: Van verbeelding
en werkelijkheid; 1918'21: De Oude Wae-
reld; 1919: Van verleden en heden; 1919:
De jeugd van Beethoven; 1922: Amsterdam:
1922: De Jordaan III; 1924: Muziek; 1924:
Over Literatuur; 1924: De Jordaan IV; 1926:
Misleide Majesteit; 1927: Simson, de godL
gewijde; 1929: Simson II; 1931: Mijn zwerf
tocht door Jordaan en donker Amsterdam;
1932: Het volk Gods: I van Armen en Rijken.
Te verschijnen: 1932: Het volk Gods II:
Menschenharten.
Een geweldig oeuvre, want bij deze auteur
vormen de bundels en de romans veelal
kloeke, welgevulde boekdoelen. Bewonde
renswaardig ook is het gemak, waarmee
Querido zich bewoog op de onderscheiden
terreinen van kunst en literatuur. Hij stond
voor geen onderwerp en schreef over Sint
Franciskus met dezelfde moed en zwier als
over Schater en Jan Toorop. Querido's aan
leg was geniaal en hij heeft die aanleg op
eigen gelegenheid ontwikkeld: door lectuur
en studie. Met alle grooten der wereldlitera
tuur en wereldcultuur heeft hij meegeleefd
en in zijn studies met. name ging hij
om als met zijns gelijken.
Oolc in dat opzicht heeft Querido's werk
iets geweldigs. En niet minder eindelijk,
waar het betreft zijn taal en beeldvorming.
De lectuur van een enkel fragment van deze
schrijver is reeds voldoende, om een indruk
te krijgen van het overweldigende, het
dadige van zijn stijl. Het is vaak een woord-
rees. een overstelping van bepalende verge
lijkingen cn peelden geworden. Al zijn zin
nen zette Querido af met de flonkerende
diamanten van zijn taalvirtuositeit. En
onder al die woordpracht nu en dan zulke
diepe menschelijkheid., zulk een fijnzinnig
en zuiver aanvoelen van en meeleven met
de menschen van zijn schepping. Weinig
Nederlandsche roman-sch rij vers zullen er
gevonden worden, die op zoo'n ontroerende
wijze het menschenwee hebben uitgebeeld en
aan voelbaar gemaakt als deze zoon van het
oude volkl
De medaille heeft echter ook een keerzijde
Men kan Israël Querido als scheppend en
kritisch kunstenaar waardeeren en zijn be-
teekenis voor onze kunst hoog aanslaan,
zonder blind te zijn voor en te wijzen op de
zware schaduwzijde van zijn talent en werk.
In hoofdzaak zijn de bezwaren, welke tegen
hem ingebracht werden en kunnen worden
drieërlei: wetenschappelijk, aesthetisch en
ethisch.
Wc gewaagden reeds van zijn geweldige
belezenheid en studiezin. Querido wist
enorm veel. Echter: veel weten is nog geen
wetenschap. Iemand heeft, hatelijk, Querido
eens genoemd „een omgevallen boekenkast".
Men verstaat de bedoeling. Veel weten,
maar geen wetenschap. Wat Querido wist,
was niet tot een eenheid, tot een geheel van
kennis samengegroeid. Wij herinneren aan
de wetenschappelijke kritiek, die geleverd
werd op zijn „Bock der Toelichtingen", dat
de romanschrij vei- aan „De Oude Waereld"
had toegevoegd bij wijze van verantwoor
ding cn documentatie.
Anderzijds staat de niet-bezonken en osten
tatief naar voren gedrongen kennis de har
monische groei van een reëel levensbeeld
soms in de weg. Hoe veel krachtiger en dus
juister zou niet menig essay zijn geworden,
zonder de ballast van te pas of te onpas ter
sprake .gebrachte coryfaeën!
1-Iet tweede bezwaar is van aesthetische
aard. Querido was geen zoon der lauwe Wes-
terstranden, als bij Da Costa stroomde hem
Oostersch bloed door de aderen. Oostersch
was ook zijn lust tot felle kleuren en over
stelpende klanken. Zijn zinnen slaan als een
donderende klankenstroom op de lezer neer.
De woorden komen en verdringen elkaar, het
wordt vaak een mengeling, een warreling
van beelden en vergelijkingen. Hier is een
schrijver, die zich aan zijn woorden als dron
ken dronk. Maar hoe verklaarbaar %t
temperament en mentaliteit niet zelden
leidde juist deze onbeheenschte overvloed tot
poover resultaat.
Querido was èn als naturalist èn als im
pressionist een volbloed-Tachtiger De over
leden schrijver zelf wees immer af, bij een
of andere richting te worden ingedeeld. Toch
zijn beide karakteristieken op hem toepasse
lijk: van het leven dat hij beschrijven wilde
on dan met name dat van de Jordaan, heeft
hij studie gemaakt door meer dan twintig
jaar in dit milieu te verkeeren en het te ob-
serveeren en daardoor bouwstoffen tc ver-
Zamelen yooor zijn romans ma-ar ook, roiai
de werkelijkheid als zoodanig gaf Querido,
maar de indruk, die ze op hem maakte: „Ik
heb van het zienlijke voortdurend gewerkt
naar het onzienlijke" aldus getuigde hij zelf.
In twee opzichten verschilde Querido ech
ter van Tachtig veel: De nooden van het
volk lieten hem niet onverschillig ,aan
kunstvepgoding heeft hij niet meegedaan:
leven ging bij hem boven en voor literatuur.
En aesthetisch: de economie der uitdruk
kingsmiddelen één der grondtrekken va
Tachtigers in hun zuiverst periode, heeft
Querido zijn leven lang versmaad.
Tenslotte: Querido is één der meest gelezen
Nederlandsche romanciers. De openbare
leeszalen kunnen het bevestigen. Sommige
zijner werken haalden 9 en 12 drukken.
Zonder twijfel moet dat niet worden toege
schreven aan de gevoeligheid van het lezend
publiek voor woordpracht en beeldenrijkdom,
maar voor 't grootste deel aan onderwerp en
realistische wijze van behandeling. In het
uitbeelden van de drang der driften was
Querido een meester. Al wat geweldig is,
wat laait en brandt en bruist, dat lag hem.
Het natuurlijke leven in zijn veelvoudige
schakeering. niet 't mins dat aan de zelf
kant der maatschappij, dat is het terrein,
waar hij zijn grootste triomfen vierde.
Het religieuse element, het bestaan en
doordringen tot wat niet is van deze aarde,
missen wij echter bij dit veelzijdig talent.
Het een zoowel als het ander beslist over
de houding, die wij tegenover deze kunst heb
ben aan te nemen.
Eerbiedig staan wij bij Querido's graf, wij
eeren in hem een man van groote gaven,
werkkracht, kritisch onderscheidingsvermo
gen en prachtige kunst. Maar wij worden ons
bij vernieuwing bewust, hoe Christendom en
moderne kunst gelijk hij deze heeft gescha
pen, ten diepsten gronde onverzoenlijk tegen
over elkander staan.
BRIEVEN UIT DE HOOFDSTAD
ONZE TRAM
Van de week wil ik eens over onze tram
scli rij ven. Daar is een tijd geweest -oen de
A.O.M. maar een paar nietige lijntjes exploi
teerde en deze lijntjes, wellicht niet het minst
door de mooie paarden die den dienst goed
deels uitmaakten, een heele attractie vormden
>or oud en jong Amsterdam.
Toen kwam de nieuwe attractie, n.l. de elec-
trische tram en wij herinneren ons nog hoe
belangryk wy dezen vooruitgang vonden, al
raakten wij nu de kopschuddende menschelyk
aandoende paarden kwijt.
Als de laatste der Mohikanen reed er
m eenzaam trammetje naar Sloterdyk, daar
in de uiterste grens der Gemeente. Daar
waar voor menig Amsterdammer de rimboe
begon, heeft het paard het nog het langst
ol gehouden, tot ook hier de vooruitgang de
levende trekkracht verving door den ijzeren
draad en beugel.
nu schijnt het of de glorie van heel de
tram voorby is. Het is mooi weer, maar
wordt niet voldoende getramd- Het regent,
de tram loopt niet vol. En de dokters
dokteren en de gemeenteraad wordt geconsul
teerd en de beste trambestuurders, die aan den
weg, geven hunne adviezen, maar het blijft
sukkelen.
Natuurlijk doet de crisis dit bedrijf heel veel
kwaad. En vroeger en later heeft de politiek
geen goed aan gedaan. Allerlei soorten van
politiek kwamen er bij te pas. Buurtpolitiek
groepspolitiek en trammenschen politiek en
persoonlijke politiek, maar dikwijls al te wei
nig bedrijf spolitiek.
Nu heeft de heer Wijnkoop zich aangegord
om met een enkelen maatregel het gestoorde
evenwicht te herstellen. Hij wil het, om het nu
maar huiselyk uit te drukken, doen voor half
geld.
Dan moet het toch gaan? Dan loopen de
wagens weer vol, dan rijn wij uit de zorgen.
Daar zit zeker wel wat in. Ook in particu
liere bedrijven moet men wel eens komen tot
prijsverlaging als het niet loopt met het pro
duct. En soms weet men op de productiekosten
zooveel te besparen, dat met verlaagde prijzen
nog een redelijke winst gemaakt worden kan.
Maar hier is van verlaging van productie
kosten geen sprake. De onkosten tengevolge
van de personc-elbezetting vragen ongeveer
85 van het geheel- Vermindering van de
exploitatiekosten die iets beteekent, zal immer
gezocht moeten worden in de sociale positie
van het personeel. Wij zeggen niet dat dit op
zich zelf onmogelijk zou zijn, wy weten alleen
dat de heer Wijnkoop dit niet wil.
Zal verlaging van het tarief niet meer pas
sagiers geven? Ongetwijfeld is dit wel het
geval. Maar wie het tarief van 11 ct. op 5 ct.
brengt, weet dat hij ook meer dan 2 maal zoo
veel passagiers moet vervoeren eer hij weer
gelyk is en ongeveer 3 maal zooveel als tegen
woordig eer hij winst maakt.
Het lijkt ons vrijwel buitengesloten, dat men
daarop zou kunnen rekenen. Wel zal het ver
keer toenemen, doch allereerst op de spits
uren. En dan is de tram bij uitzondering goed
bezet en zelfs vol.
Men moet dus meer wagens op den weg
brengen, meer personeel in dienst nemen en
de onkosten belangrijk verhoogen. Het deficit
zal door een maatregel als de heer Wijnkoop
bedoelt, eer toe- dan afnemen.
Waarschijnlijk kan dit den heer Wynkoop
ook al heel weinig schelen. Als er toch een
tekort is dan maar een met een volle tram
instee van met een leege.
Wy meenen, dat er in deze richting mis
schien wel iets is te doen- Maar de Directie
wil ook graag overhouden en zou zeker een
lager tarief voorstellen wanneer zij kans zag
er mee uit te komen. Zij weet echter dat de
zaken iets minder eenvoudig liggen, dan
sommige menschen, waarby thans ook de heer
Wijnkoop zich schaart gelooven.
In dezen tijd, nu ieder het weer beter weet
hoe het zou moeten gaan, dan de menschen,
die de verantwoordelijkheid dragen, en de be-
zuirfigingsapostelen weer dreigen martelaars
te worden, is die Amsterdamsche tram toch
wel een aardig gegeven.
Hier is de zaak betrekkelijk te overzien,
hier heeft men bij het bepalen van de tarieven
de vrije hand, hier kan men de knapste direc
teuren op loslaten, hier experimenteert men
sinds jaren met autobussen en éénmanswa-
gens, met harmonica-treinen en overstapjes,
met nieuwe lijnen en opheffingen van oude
Wie het nu zoo goed weet, hoe het wel en
hoe het niet moet, die probeere zyn krachten
maar eens aan dit bedrijf. Hij zal er een goed
werk mee doen. Maar groote demonstraties in
elkander zetten, is, al geeft het veel soesah,
toch altoos nog iets gemakkelijker.
Mijn brief wil ik niet eindigen, zonder met
een enkel_ woord herinnerd te hebben aan het
overlijden van Querido. Hy was meer dan een
Amsterdamsche figuur. Maar hij heeft toch
voor een niet gering deel het specifiek Am
sterdamsche geteekend en het Amsterdamsche
leven meegeleefd.
Hoe heeft hij zijn stad gekend en lief ge
had. En met de stad ook de menschen, en dan
weer bijzonder hen die het best bewaard hadden
dat karakteristiek Amsterdamsche, dat he'aas
geheel verloren raakt.
Wie nu denkt aan den Jordaan, vindt niet
dan de armzalige restjes van een vroeger ge
sloten en aaneengesloten complex menschen
van eigen karakter en met een eigen nuance.
Wie de Jordaan van Querido leest ziet dit
volkje anders. Zeker, hij heeft het in menig
opzicht geidealiseerd, hij heeft pok de scha
duwen diep gemaakt, hy brengt ons in krin
gen die wij niet zouden hebben gezocht, maar
hy geeft ons menschen, worstelend en struike
lend als wy zelf, en hy plaatst die in de lijst
van him oude buurt, als een stuk diep-rouw-
felbewogen en rykgekleurd leven.
En dan, zijn „Volk Gods", waarvan hy het
tweede deel nog kon voltooien. Zijn joden en
zyn jodenbuurt? Hier zyn wij dikwijls vreem
delingen en voelen doch ook meermalen de
verwantschap. Hier is iets van het volk Gods
en van den God van Israël.
Had Israël Querido's talent zich kunnen
stellen in dienst van den God van zijn volk,
hoe geweldig was de beteekenis voor het Rij"
Gods dan geweest.
AREND VAN AMSTEL.
Vergadering van 8 Aug. 1932
De Raad was voor een middag- en avond
vergadering bijeengeroepen, maar van deze
laatste kwam niets. Het vermakelijke geval
deed zich voor, dat over 't voorstel van -den
heer de Visser om geen avondvergadering
te houden, de stemmen staakten. In een vol
gende vergadering moet dus worden her
stemd. Practiseh was daarmee de avond
bijeenkomst van de baan. Echter is tot bijna
kwart voor zevenen doorvergaderd om nog
zooveel mogelijk af te doen. Dit late verga
deren ware niet noodig geweest, indien niet
nog tot over vijven was gesproken over het
befaamde voorstel der standaard-vuilnis
emmers. Ieder zou het kort maken, maai
ieder sprak lang; de soc.-dem. fractie kwam
zelfs met drie man in het vuur. Nieuwe
dingen werden niet gezegd; de zaak was
rloodgepraat en zelfs wethouder Quant wist
er geen fleur meer aan te brengen. Per
resto bleek het geheele geval een sprong in
het duister. Niemand is volop overtuigd van
het welslagen in de practijk en de wethou
der was ten slotte zoo handig de in uitzicht
gestelde bezuiniging door een soort toezeg
ging vrijwel illusoir te maken. Zijn verde
diging was niet sterk en hij zelf zal aller
minst verrast zijn geweest, dat na lang
lijden de voordracht bezweek met 22 tegen
14 stemmen. Van tie soc.-dem. stemden er 8
voor en 3 tegen, terwijl tot de voorstanders
voorts behoorden de beide communisten,
wethouder de Vries en de Katholieken Quant
Moovman en mej. Loeff.
Het is een verstandig besluit, dat de Raad
nam, al deed hij er wel wat lang over.
Vlugger ging het met een nieuwe leening
van 3 millioen. Die ging er zonder kik door.
We krijgen het geld van de Rijkspostspaar
bank tegen 5 pet. en voor 40 jaar. Het zal
nog een w edloop worden om aan den Haag
te Ieenen!
Z.h.st. werd besloten om voor de bewaar
school der Dr. A. Kuyperschool de thans
gehuurd wordende lokalen in bruikleen af
te staan; om voor een bewaarschool voor de
Weeshuisschool der Ned. Herv. Gemeente
de oude openbare school aan de Hoefkade
101 beschikbaar te stellen en om medewer
king te verleenen tot uitbreiding van de
R.K. bewaarschool aan de Hekkelaan.
Bij de verhooging van den toelatingsleef
tijd voor de bewaarscholen van 3 tot 3l/o
jaar, boekte de lieer Smitskamp een aardig
succes. Hij wist gedaan te krijgen, dat deze
verhooging over twee jaren wordt verdeeld;
telkens 3 maanden dus. Terecht wees hij er
op, dat het bewaarschoolonderwijs door het
voorstel van B. en W. zeer bemoeilijkt werd
Er kunnen geen kinderen af. Bovendien
gingen er reeds niet zooveel kinderen op 5'/2
jarigen leeftijd over naar de lagere school"
Gevolg zou zijn van de voorgestelde bepa
ling, dat bijna geen eerste klas zou kunnen
vorden gevormd. Dat kwaad is gehalveerd.
Het bijz. onderwijs mag echter 3-jarigen wel
toelaten; alleen wordt er voor het a.s. school
jaar geen subsidie voor iflitgekeerd, indien
zo geen 3 jaar en 3 maanden oud zijn.
Na eenig debat bewilligde de Raad er ïn,
dat f 60.000 wordt beschikbaar gesteld voor
de Maatschappij „Vondelstraat", die uit dit
renteloos voorschot aan de gemeente zal
'ergoeden het verschil tusschen winkel- cn
voningcanon voor nog on verhuurde win
kels. Weggegooid geld .meende de heer v.
Bommel. Anderen wezen op de moreele ver
antwoordelijkheid der gemeente voor de
door haar geforceerde bebouwing van de
Vondelstraat. Dit laatste is ook juist. De
exploitante zal nu de gemeente gedurende
jaar met haar eigen geld betalen. Als ten
insle de exploitatie nog 5 jaar te rekken
is. Wane naar onze overtuiging wondt het
met de Vondelstraat niets. Dat schijnt ook
de meening der exploiteerende maatschap
pij, die haar bezit reeds links en rechts te
koop heeft aangeboden, maar zonder succes
Naar verluidt is hier reeds drie ton ver
speeld, Wie gelooft nu, dat hier geen hope-
looze mislukking is? 't Is uitstel van execu
tie. De ontknooping van het Vondelstraat-
drama volgt nog wel. De gemeentelijke poli
tiek is hier radicaal mislukt; die gemeente
steekt de centen op en ja> onverstandige
en roekelooze bouwers hier en elders den
financieelen afgrond in.
We wachten nu maar weer op het volgend
bedrijf.
UIT DEN TUINBOUW
Men meldt ons uit Loosduinen:
Vorige week verliep voor het tuinbouw
bedrijf minder gunstig dan verwacht werd.
In het laatst der vorige week immers liep de
prijs der tomaten aanmerkelijk omhoog en
werd voor A-soort tot boven de f 11 per 50
kilo betaald. Verwacht werd, dat deze stijging
voorloopig wel gehandhaafd zou blijven, te
meer daar met ingang van 1 Augustus de
invoerrechten op tomaten, die door Engeland
worden geheven, teruggebracht werden van 16
cent per kilo op 8 cent per kilo. Toch liepen de
noteeringen van dit product in deze week weer
aanmerkelijk terug, al moet geconstateerd
worden, dat in het laatst dezer week de prij
zen weer wat omhoog gingen. De oorzaak hier
van wordt gezocht in het feit, dat de tomaten
met dit invoerrecht in Engeland voor het
publiek te duur zyn, zoodat de afname niet
groot is. De aanvoeren waren in de laatste
dagen vrjj belangrijk.
De handel besteedde voor A-soort van f 7.50
tot f 9, voor B-soort van f 6.50 tot f S.50, voor
C-soort van f 6.70 tot f 9, voor C.C.-soort van
f 5 tot f 6.60 en voor de bonken van f 4-70 tot
f 7.50 per 50 kilo.
Bloemkool kwam in de laatste dagen in
grootere kwantums af; de z.g. late bloemkool
kan geruimd worden. Betaald werd voor 1ste
soort van f 1.60 tot f 6.50 en voor 2de soort
van f 1 tot f 1.30 per 100 stuks.
Met de komkommers raakt het afgedaan en
de aanvoer hiervan is van weinig beteekenis
meer. Besteed werd voor eerste soort kaskom-
kommers van f5.70 tot f 8.40, voor tweede
soort van f 4 tot f 6.50 en voor derde soort
van f3 tot f4.70 per 100 stuks. Eerste soort
rijenkomkommers deden van f3 tot f6.10 en
tweede soort van f 1.50 tot f2.80 per 100 st.
De boonen blijven goedkoop. De noteeringen
waren voor snyboonen van f 14 tot f21, voor
„Drie maanden geleden
begon ik, op advies van
mijn dokter, Sanatogen te
nemen. Jaren van zenuw
zwakte hadden mijn ge
stel ondermijnd en ik wist
wel, dat ik geen wonderen
kon verwachten. En toch
gebeurde het wonder
in enkele weken verwierf
ik nieuwe levenskracht
Mijn zwaarmoedigheid ver
dween en alle zenuwuitin
gen werden overwonnen."
J.M.
Dit snelle herstel van levenskracKt
met Sanatogen is in werkelijkheid
géén wonder, maar het logische gevolg van zijn ze3
nuwsterkende werking. Sanatogen zal ook U nieuwe
gezondheid geven, want het bevat juist die stoffen.
phosphor en geconcentreerd melkeiwit waaruit
lichaam en zenuwen kracht en gezondheid opbouwend
Geen orgaan in Uw lichaam of het ondervindt de
opwekkende, versterkende werking van. Sanatogen";
stap voor stap maakt Sanatogen U ^gezonder en
krachtiger. Vermoeidheid, lusteloosheid, gebrek aani
eetlust alle gevolgen van verslapte zenuwen—
verdwijnen; gezondheid en levenslust keeren terug;
Meer dan 24000 geneeaheeren hebben Sanatogen schriftelijk aan
bevolen als een zenuwsterkend Toediel by uitnemendheid. .Gebruik
het eens enkele «raketw
Gij zuLt U dan.weldra gezondererrgelükKiget^voelau
L.haid herwin ou.'
Het Zenuwsterkend VoedséL
stokprincesseboonen van f7 tot f16, voor
stamprincesseboonen van f 6 tot f 13, vooi
spekboonen van f 11 tot f13 en voor boonen-
stek van f 7 tot f 9 per 100 kilo. Naar de keu
kengroenten blijft de vraag gering; hoewel de
aanvoer hiervan van geen beteekenis is, is de
prijs hiervan toch laag. Selderij deed van f 1.60
tot f2, peterselie van f0.80 tot fl.40, rabar
ber van f 1.40 tot f 1.90 en prei van f 0.70 tot
f 1.60 per 100 bos.
In de fruit-afdeeling kwam meer levendig
heid. De aanvoer van druiven op de West-
landsche veilingen werd belangrijker. Over de
opbrengst hiervan valt niet te roemen. De
handel besteedde voor eerste soort Alicante
van 60 tot 64 c. en voor eerste soort Franken-
thalers van 56 tot 66 c. per kilo. De perziken-
handel was iets williger; besteed werd voor
eerste soort van f 16 tot f 24, voor tweede
soort van f 7 tot f 13 en voor derde soort van
f 2 tot f 6 per 100 stuks. Meloenen werden in
flinke hoeveelheden aangevoerd; betaald werd
naar gelang de grootte en kwaliteit van 12
tot 64 c. per stuk.
ROTTERDAM
RUMOERIGE SCHIPPERS-
VERGADERING
MET EEN BIERGLAS GEGOOID
Zaterdagmiddag ïs ïti Lybelle een verga
dering gehouden, georganiseerd door de sa
menwerkende schippersvereenigingen met
het doel om tot meerdere eenheid in optre
den te geraken. Helaas heeft deze vergade
ring niet aan het doel beantwoord, want
door optreden van communisten is het debat
verloopen onder hevig tumult. Hierbij werd
met een bierglas naar de bestuurstafel ge
gooid ten gevolge waarvan een bezoeker ge
wond is. Bij den aanvang der vergadering
sprak de heer J. Groenendijk, voorzitter van
de afdeeling Rotterdam van de Nederland
sche Schippersvereeniging éen openings
woord. Er werd op gewezen, dat er
steeds meer activiteit door de schippers
wordt ontwikkeld om te trachten in den
noodtoestand, waarin zij verkeeren, verande
ring te brengen. Inmiddels is echter de crisis
in het bedrijf zoo doorgedrongen, dat er
schippers zijn, die zich genoodzaakt zien
naar de werkverschaffingen te trekken.
Hij gaf daarop het woord aan den heer
R. Harkema uit Groningen, die een rede
hield over den slechten toestand in het schip
persbedrijf. De heer Harkema zeide dat de
tegenwoordige regeering geen doeltreffende
maatregelen zal nemen om aan den nood
toestand een einde te maken, zoodat de
schippers zelf daarvoor zullen moeten zorgen.
Het eerste wat dan ook noodig is om iets
te kunnen bereiken, is een goede organisatie.
Wij hebben, zoo vervolgde spr., te doen met
een soort menschen, die zeer individualis
tisch zijn aangelegd en die zich wijs maken,
dat zij elk aparte belangen hebben. Zij ver
geten dat er maar één ding van belang is:
it varen voor behoorlijke vrachtprijzen.
De schippers moeten hun kracht dan ook
niet langer zoeken in onderlinge concurren
tie. Er is een wetsontwerp tot steun aan de
schippers in voorbereiding, maar dit zal nog
voor geen tien procent bevrediging schenken.
Toch moet alles gedaan worden om dit ont
werp er door te krijgen, want flat zal dan
de eerste stap zijn op den goeden weg. De
bevrachters zijn zelf tegenstanders van een
regeling, maar ondanks dat kan deze er toch
komen.
Bij het debat, dat op deze rede volgde, werd
het zeer rumoerig. De A. Hammerstein van
de Internationale Schippersvereeniging nam
op verzoek de leiding der vergadering over.
Het woord werd o.a. gevoerd door den com
munist Schaap. Deze verweet het bestuur,
dat het onder een hoedje speelde met de
•egeering en dat er een vertrouwelijke brief
van den minister aan het bestuur bestaat,
welke brief niet openbaar wordt gemaakt,
hetgeen spreker alsnog eischte. Toen de heer
Schaap daarop mededeelde, dat hij zelf deze
vertrouwelijke brief in handen had weten te
krijgen en dat hij er een en ander uit zou
mededeelen, wilde de voorzitter hem het
woord ontnemen.
Opnieuw ontstond er rumoer, waarbij een
aantal bezoekens eischten, dat de heer
Schaap zou voortgaan.
Uit de vergadering werd een leeg bierglas
in de richting van de bestuurstafel geworpen.
Dit trof den heer M. Hardingsveld, uit Rot
terdam, aan het hoofd. Met een bloedende
wonde begaf hij zich naar het ziekenhuis aan
den Coolsingel, waar de wond gehecht is.
Daarna keerde hij in de vergadering terug.
De „bierglaswerper'' wist zich schuil te hou
den en heeft waarschijnlijk even later tijdens
een algemeen rumoer de vergadering ver
laten.
Verscheidene bezoekers eischten intusschen
dat de heer Schaap zou voortgaan, hetgeen
dan ook gebeurde. In een vertrouwelijken
brief staat, zeide hij, dat het de regeering
niet gegeven is om aan de wantoestanden
een einde te maken en dat zij ook geen op
lossing kan brengen in de onderlinge ver
deeldheid. Voorts staat in dezen brief, dat
de regeering niet het plan heeft om tot be
vrachtingen op beurt over te gaan, zoodat er
dan ook geen toerbeurten zullen komen.
Toen er na deze woorden, waarmee de heer
Schaap zijn rede afbrak, opnieuw tumult
ontstond, kamen zes rechercheurs de zaal
binnen om eventueels wanordelijkheden
tegen te gaan.
De heer Harkema kreeg daarop nog het
woord om te antwoorden. Hij deed dit in
het kort waarbij hij er op wees, dat de
oppositie in de zaal uitsluitend ten doel had
verwarring te stichten.
Nadat hij no.g gezegd had, dat hij op ver
wijten van persoonlijken aard niet zou in
gaan, brak hij zijn rede af op verzoek van
den voorzitter, die de vergadering sloot, na
er zijn spijt over te hebben betuigd, dat deze
bijeenkomst, die beoogde meer eenheid onder
de schippers te verkrijgen, op deze wijze was
verloopen.
Faillissementen
fta!
AG, 5 Augustus. Th.- G. J, M. dei
ldrjjvende onder den naam firma
Den Haag, Gouverneurlaan 692.
xieenter-eomm mr H. W. E. Klomp; curator mr
R. de Bruyn.
C. J. van der Ark, commissionair ln fruit.
Den Haag. Lavendelstraat 77. Rechter-comm mr
H Haga; curator n - -
A. Branse. Den
jhr. mr. H. O. Feith;
A. Riethoven, winkelier ln kruidenier:
Leiden. Rechter-comm mr H. Haga-
Geelkerken. Leiden.
J. C. N. Logher, eenig firmant van de firma:
N. B. Logher Nzn., kunstbewerking van goud,
zilver en koper. Den Haag. Noord-West-Eln-
neneingel 73 Rechter-comm jhr mr. H. O. Feith
curator mr S. Roest Crollius..
M H. Verhust sigarenwinkelier te Oeg.tEeest
Rechter-comm mr H W E Klomp: curator m- J
O. Baron. Leiden.
J. Breukel tuinder Stompwljk. Rechter-comm
jhr mr H O Feith; curator mrH"
dijk. Rüewük.
W. M. Scheurleer en dr. C. W. LunsingC»
Scheurleer, bankiers tc Den Haag. tezamen han
delende onder de firma Scheurleer en Zoonen
te Den Haag. Rechter-comm mr H W E Klomp:
curator mr- a. Visser van IJzendoorn. mr«
Delden, directeuc
E. J. H. i
zullen wij nu hooren
Van Sambo zullen wij nu hooren,
Een echte leeuw, geducht van aard,
Hij was in de woestijn geboren.
Hij had een kwastje aan zijn staart;
Zijn oog was fel, zijn vacht was rood.
Zijn eetlust en zijn spierkracht groot.
Verblijdt uw jongen of meisje met o ns boeiend en spannend premieboekje
van G. TH. ROTMAN, SAMBO EN JOCKO. Prijs 50 cent
Zendt my ex. SAMBO EN JOCKO.
Ik betaal in postzegels/gironummer
Aan de Administratie