Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
Kerknieuws.
ABONNEMENT:
Per kwartaal In Leiden en in plaat
sen waar 'n agentschap gevestigd is 2.35
Franco per post 2.35 rh portokosten.
per week ƒ0.18
flToor het Buitenland bij wekelijk-
jgche zending 1.50
pij dagelijksche zending „5.50
Alles bij yooruitbetaling
Losse nummers 5 tent
j met Zondagsblad T/% cent
J5on2agsblad niet afzonderlijk verkrijgbaai
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 271Q (na 6 uur 3166), Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 3720 WOENSDAG 27 JULI 1932
iUVkRtbMiEN
Van 1 tot 5 regels.................... L17%
Elke fegel meer0.22VJ
lngez» Mededeelingen
Van 1—5 regels 230
Elkë regel meer.MHM».é».i.mi 0.15
Bfj contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 1 bureau
.wordt berekend 0.10
12e Jaargang
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
KALM MANIFEST
Het schijnt, dat het rapport-Welker toch
eenige indruk op de roode voormannen ge
maakt heeft.
Vorige week verscheen namelijk een mani
fest om de roode massa op te roepen op 31
Juli te demonstreeren en de toon hiervan
wijkt vrij beduidend af van de demagogische
praat en de dikke woorden, welke de roode
pers in de laatste maanden schier onleesbaar
maakte.
Deze pers is meermalen objectief onjuist;
doch dat kan men van dit (in zijn soort)
kalm manifest niet zeggen; al willen we
op één vlekje wijzen. De Commissie-Welter,
zoo heet het, wil kleine openbare scholen
concentreeren, maar bijzondere scholen niet.
Waarom deze houw naar het bijzonder on-
'derwijs? De samenstellers van het mani
fest weten toch wel, dat zelfs in de kléinste
gemeente geen bijzondere school van minder
dan 40 leerlingen gesticht mag worden; ter
wijl openbare scholen met acht leerlingen
thans nog (behoudens uitzonderingen) ge
handhaafd moeten worden.
Dit verschil verklaart voldoende de hou
ding der Commissie.
Dat overigens het rapport indruk gemaakt
heeft, blijkt wel uit deze voor de roode
pers zèer kalme passage:
Van de noodzakelijkheid om de rijksbe-
grooting in evenwicht te brengen, zijn wij
evenzeer overtuigd als de regecring. Ge
schiedde dit niet er zou inflatie intreden,
de geldswaarde zou daleT en alle loonen
en andere inkomsten zouden aan koop
kracht inboeten. Maar wij meenen, dat
die overbrugging van het begrootings-
tekort van honderd millioen gulden niet
op de ruwe onverantwoordelijke en reacti-
onnaire wijze moet geschieden, als de
Commissie-Welter dit wil.
Dat deze erkenning niet alleen voorkomt
in een wetenschappelijk bijvoegsel maar in
een manifest zegt heel veel. Blijkbaar voel
den de opstellers van het stuk meer hun
.verantwoordelijkheid dan de redactie der
roóde pers, die slechts aaji opruiing doet.
Als middelen om het tekort op to heffen,
wijst het manifest op belastingverhooging en
een soort heffing in eens. Dat naast de be
zuiniging aan het eerste niet te ontkomen
zal zijn, begrijpen We ook wel. Want ten eer
ste hopen wij niet gelijk we later zullen
zien dat elke bezuiniging doorgevoerd
wordt; anderzijds zal het tekort wel bov
de honderd millioen uitgaan.
Een heffing in eens lijkt ons echter op
dit oogenblik uitgesloten. En wanneer moge
lijk ook sommigen buiten de S.D.A.P. met
dergelijke plannen mochten omloopen, dan
zullen ze de mogelijkheid en de praktische
uitvoerbaarheid eerst moeten aantoonen.
Dieper gaan we er thans niet op in. We
(wilden hier slechts wijzen op het kalme ma
nifest, zoo geheel anders, dan wat de roode
pers opdischt en helaas ook anders, dan
we van sommige sprekers, die zich laten
gaan, te wachteu hebben.
DE TOESTAND IN NED.-INDIE
DE INLANDSCHE MAATSCHAPPIJ
EN DE WERKLOOZEN
Indië en de contingenteering
BINNENLAND.
EEN WELVARENDE GEMEENTE
Een witte raaL
Men schrijft ons uit Waddinxveen:
In de jl. Dinsdag gehouden raadsverga
dering deelde de voorzitter mede, onder
het aanbieden van de gemeenterekening over
1931, dat deze, wat den gewonen dienst be
treft, sluit met een batig saldo van
i 69.616.86.
Opgemerkt werd dat hiervan feitelijk, om
administratieve redenon, een bedrag van
f 25.126.54 zal moeten worden overgebracht
naar den dienst 1932. Ten bate van 't dienst
jaar 1933 kan dan nog worden gebracht een
bedrag van f 44.490.32. De winsten van de
drie gemeente-bedrijven over 1931 zijn ais
volgt: gasbedrijf f 4916, electriciteitsbedrijf
1 8364 en waterleidingbedrijf f 5730.
MOTIE VAN WANTROUWEN
TEGEN EEN WETHOUDER
In spoedeischende vergadering op aan
vraag van 9 van de 11 Raadsleden, kwam
de Raad van Medemblik Maandagavond bij
een. Er was een motie ingediend door 9 le
den, waarbij het vertrouwen in weth. Kooy
werd opgezegd, alle samenwerking met hem
werd afgesneden, zulks o.a. omdat weth.
Kooy een zeer laakbare houding aannam te
genover zijn mede-leden en den secretaris.
Na ruim 2 uur comité, deelde de burge
meester mede, dat de motie werd ingetrok
ken, aangezien de heer Kooy zijn excuses
had aangeboden voor zijnerzijds gebezigde
uitdrukkingen aan het adres van zijn mede
leden en \an den gemeente-secretaris.
Het talrijk opgekomen publiek, dat „een
relletje" had verwacht!, was misschien wel
w-at teleurgesteld.
Zaterdag j.l. is met het vliegtuig „Ekster'
uit Ned.-Indië in ons land aangekomen de
Directeur der Gouvernementsbedrijven in
Ned.-Indië, ir. D. de Jongh. Gister heeft
een redacteur van het Ned. Corresp. Bureau
voor Dagbladen een onderhoud met ir. De
Jongh gehad, waarbij hem verschillende
vragen zijn gesteld naar aanleiding van
den algemeenen toestand in Ned.-Indië.
Deze werd door den heer De Jongh als volgt
aangeduid:
„Wij hebben voedsel, woning en warmte
genoeg, maar geld te weinig".
Bepaalde lichtpunten aan den economi
schen horizont van Indië kon ir. De Jongh
niet ontdekken. Hij vertrouwde echter, dat
ook deze slump niet altijd zou blijven du-
„Nu kan inderdaad niet ontkend worden,
dat de huidige crisis de hevigste is, welke
Indië sinds 1880 ondervonden heeft. In de
26 jaar, dat ik in Indië ben, hebben
meermalen perioden gekend van lage
zen, in 1907, in 1914, in 1921/"22, maar wij
konden toch steeds full speed blijven door
werken. Maar nu zijn onze producten onver
koopbaar en dat is nog heel wat erger dan
slechte prijzen. Nooit hebben wij meegemaakt
dat de helft van het aantal suikerfabrieken
gesloten werd en dat tal van andere onder
nemingen stil gelegd worden. En dat heeft
zijn funeste werking tot in alle onderdoe-
len der maatschappij".
„Mogen wij informeeren naar de bezuini
gingen, welke men op de Landhuishouding
toepast?"
„Voor zooveel mijn departement betreft,
kan ik mededeelen, dat de begrooting in
1930 nog 130 millioen bedroeg en voor 1933
teruggebracht was tot ruim 90 millioen.
En nu moet men niet denken, dat die 4b
illioen voor een belangrijk deel gevonde'
jn in salarisverlaging, want in het geheels
bedrag zijn slechts 5 A 6 millioen verkregen
door salarissen te verlagen. Echter is er
aanzienlijke inkrimping van per
soneel. Bij de tinbedrijven op Banka bij
voorbeeld, waren eenige jaren geleden nog
22.000 koelies werkzaam; thans zijn er noa
maar 9.000, een aantal, dat nog verder
verminderd zal moeten worden. Voorts zijn
er bij de Staatspoorwegen 7000 man ontsla
gen, bij de Steenkolenmijnen 3 A 4000. Voor
het Europeesche personeel is het in hoofd
zaak gezocht in vervroegde pensionneering,
in ontslagen van de gehuwde vrouw, die
geen kostwinster is eri in de op wachtgeld-
slelliilg. De koelies zijn weer naar China
teruggezonden, terwijl de Inlanders naai
hun familie terugkeeren".
„Hoe neemt de Inlandsche maatschappij
dit reusachtige aantal werkloozen op?"
„Bij dc Inlandsche maatschappij bestaat
een geneigdheid om alles samen te deelen.
Daarom zijn de schokken minder groot dan
in Europa, waar die geneigdheid helaas
heel wat minder is. Zoo kan de Inlandsche
maatschappij zich redden. Gelukkig zijn wij
Rezegend met goede oogsten, zoodat er iets
te deelen valt".
Vervolgens vestigden wij de aandacht van
r. De Jongh op de kwestie van contingen
teering van den invoer in Ned.-Indië.
Daarop antwoordde hij: oCntingenteering
zeer moeilijk, al ware het alleen maai
door de bestaande handelsverdragen. Maar
nog iets. wat men in Nederland wel
pens te veel uit het oog verliest In Indië
zijn circa 100 havens, welke bijna geen com
municatie hebben en daardoor biedt de
douane-technische uitvoering van contingen-
teeringsmaatregelen bijna onoverkomelijke
moeilijkheden. Men zou den import tot en
kele hoofdhavens moeten bepalen, waardoor
de distributie weer enorm kostbaar 2ou
worden".
„Hebben de plannen om op Java een tex-
tiel-industrie te vestigen, eenige kans op
succes?"
„Het is voor de textielindustrie de eenige
mogelijkheid om de eigen productie te
handhaven. Anders is het uitgesloten om
den Nederlandschen import op peil te hou
den. Wanneer men dit werkelijk zou wen-
schen. zou men er toe over moeten gaan de
levensstandaard in Holland aanzienlijk te
rug te brengen. Zelfs zou men de loonen
moeten halveeren om eenigszins dragelijk
te kunnen concurreeren tegen de vreemde
industrieën. Gezien den weerstand, welke
loonsverlagingen hier te lande ondervinden,
is natuurlijk van eenigszins beduidende
stappen in die richting geen sprake. Er is
echter op het gebied van den invoer een
geweldige verschuiving gekomen. Voor 25
jaar betrokken wij zoo goed als alles uit
Europa en thans is de import van verschil
lende artikelen, o.a. textiel en aardewerk,
voor een groot gedeelte in handen van Chi-
i en Japan".
Tot slot van het onderhoud vroegen wij
den heer De Jongh nog hoe de nationalis
tische elementen zich tegenover de bezuini
gingen stelden.
„Deze laten zich aldus de heer De
fonh er weinig mee in. De slechte eco
nomische toestanden hebben geleid tot een
politieke pacificatie. De Inlanders zijn re
delijke menschcn en lang niet zoo indri
dualistisch als velen in YV.-Europa. Zij zien
hoe de Europeanen het ook slecht hebben,
hoe ondernemingen gesloten worden en het
personeel ontslagen. En dat verzacht voor
hen veel".
AANBESTEDING
Vanwege den Rijkswaterstaat is aanbe
steed het maken van de aarden baan vo-.t
de toegangswegen naar de brug over de
Waal bij Zalt-Bonimel met bijkomende w-r-
ken. Het laagst werd ingeschreven door de
N.V C. J. v. d. Hoeven te Den Haag, voor
1 295.600.
te weigeren bewijst reeds, dat eigenlijk
lang niet iedereen voor steun in aan
king komt.
Helaas kan lang niet elke goed gesitueer
de veehouder besluiten tot een beau geste
als de hierboven genoemde.
Ons zijn gevallen bekend van boeren, die
er heusoh niet tegen opzien in hun eigen
luxe auto tiaar het lokaal te rijden, waar
de drie kwartjes per koe worden uitge
keerd. Bedenken deze heeren wel, dat het
voor deze steun ook door de allerarmst!
in den lande moet worden opgebracht?
Wij noemen deze gevallen niet om h
publiek tegen de Crisis-Zuivelvvet in te ne
men. Integendeel, er zijn duizenden veehou
ders, die door deze wet voor een algeheelen
ondergang worden behoed, maar wel mo
gen deze regels onder de aandacht komen
van hen, die niet aarzelen voordeel te trek
ken van een steunregeling, waaraan dooi
zoovelen, die het heel wat slechter heb
ben dan zij, wordt bijgedragen".
UIT HET BOUWBEDRIJF.
Gistermiddag is aan het Departement van
Binnenlandsche Zaken de conferentie met
de vertegenwoordigers van de werkgevers
organisaties in het bouwbedrijf en met de
vertegenwoordigers van de moderne, Chr. en
R. K. bouwvakarbeidersorganisaties gehou
den ter. bespreking van eenige vraagstuk
ken, rakende de woningbouwcredieten, de
collectieve arbeidsovereenkomst en de loo
nen in de bouwvakken.
De conferentie werd geopend door den
Minister van Binnenlandsche Zaken, die
o. m. mededeelde, welke overwegingen hem
tot deze bijeenroeping hadden geleid,
er de aandacht op vestigde, dat een bepaald
bedrag klaar ligt om als bouwcrediet te
worden verstrekt, dat met wiskunstige ze
kerheid zal toenemen, wanneer het werk
weder op gang is gebracht en het vertrou
wen herkregen.
In de onder leiding van den secretaris
generaal, Mr. Dr. K. J. Frederiks, voortge
zette conferentie welke van 3 uur tot
kwart voor zes duurde zijn de verschil
lende vraagstukken van alle zijden bespro
ken.
Aan beide partijen (werkgevers en werk
nemers) wordt van regeeringswege ver
zocht 'n herziening van de collectieve over
eenkomst met een verlaging van het loon
peil in de bouwvakken te bevorderen. Na
kennisneming van het resultaat hiervan zal
de Minister de partijen weder bijeenroepen.
Uit Oost-lndie
DE DRIE KWARTJES PER KOE
LEEMTEN IN DE CRISIS-ZUIVELWET.
Men schrijft uit Alphen a. d. Rijn aan
het „Hibld.":
„Dat ook de Zuivel-Crisiswet niet geheel
rij is van leemten is in de eerste weken
in haar toepassing wel gebleken.
Het feit, dat sommige veehouders gewet-
gerd hebben den hun toegekenden steun te
accepteeren ook in deze gemeente heb
gen drietal veehouders, die in nan-ner
king kwamen voor een hooge ultkeering.
blijk gegeven van hun gemeenschapszin
door het geld, dat zij niet noodig hadden,
DE MASSA-VERGIFTIGING
OP JAVA
Over de massavergiftiging op Java, waar
bij tengevolge van het gebruik van tempe
boengkili reeds 23 personen zijn overleden,
erneemt Aneta nog, dat de eerste sympto-
nen van deze vergiftiging waren duizelig
heid, neiging tot braken, terwijl na afloop
an zes uren bewusteloosheid intrad, waar
na de dood volgde. De in beslag genomen
koopwaar is naar het laboratorium te Ban
doeng gezonden; geneesheeren van het Ge
neeskundig Laboratorium te Batavia zijn
naar Adipala vertrokken om ter plaatse een
onderzoek in te stellen.
Tempé is een Javaansch voedingsmiddel
gemaakt uit koeken van gekookte soja-
boontjes, tfie opzettelijk met een schimmel
bedeeld worden teneinde ze gemakkelijker
erteerbaar te maken.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK
MEDAN, 26 Juli. (Aneta). Een huurauto,
waarin zeven personen gezeten waren, en
die, aangezien de claxon niet in orde was.
te ver moest uitwijken voor een voetganger
op den weg te Belawan, botste tegen i«n
telefoonpaal op. De heer W. B. Robson, ure
in de auto was gezeten, werd zwaar g vond
en is later aan de bekomen verwondingen
overleden. De justitie stelt een onderzoek in.
DE ONTVLUCHTE VEROORDEELDE
BUITENZORG, 26 Juli. Een telegram van
den gouverneur van Sumatra's Oostkust
meld dat bij de arrestatie van den ont
vluchten veroordeelde te Pasir Pengarajan,
een agent der stadspolitie werd gedood en
een agent levensgevaarlijk gewond, terwijl
een agent der veldpolitie licht werd gewoner.
De levensgevaarlijk gewonde politieman is
inmiddels overleden.
SOLDAAT SCHIET ANDER SOLDAAT
DOOD
KOEPANG, 26 Juli (Aneta). Twee solda
ten raakten te Noelmina slaags, waarbij de
een den ander doodschoot, en vluchtte met
medeneming van een geweer en ammunitie
Land- en Tuinbouw.
VERVOER VAN BOTER
Een kleine verduidelijking.
In de Dinsdag 1.1. door ons opgenomen
mededeelingen omtrent het vervoer van boter
door zelfkarnende boeren is, naar de Regee-
ringscommissaris ons bericht, buiten ons toe
doen, (wy namen het bericht op, zooals de
Crisis-Zuivel-C'entrale het ons toezond) een
zinsnede geplaatst die tot misverstand aan
leiding kan geven.
De zin: „Voorts zal het na dien datum
(31 Juli) niet geoorloofd zijn, boter zonder
merk te vervoeren, te verkoopen of af te
leveren, tenzij in yerpakking van ten hoogste
1 K.G." is n.l. niet van toepassing op het ver
voer van uit de bereidplaatsen i.e. de boer
derijen, doch op vervoer van uit winkels.
De NOOD ONDER de tuinders.
Door B. en W. van Medemblik is aan den
Minister van Economische Zaken en Arbeid
een telegram gezonden, waarin verzocht wordt
een spoedige voorziening in den hopeloozen
toestand der tuinders in gunstige overweging
NED. HERV. KERK.
Drietal: Te Gorinchem (vac.-Jac. J. H-
Pop), J. van Veen te Muiderberg, J. J.
Peterse te De Meern (U.) en J. van Kuiken
te Exmorra.
Beroepen: Te Oosterend (op Texel),
cand. Th. A. van der Brug te Wolvega.
Aangenomen: Naar Suihuisterveen,
cand. L. H. Ruitenberg te Amersfoort.
Bedankt: Voor Kooten (Fr.), B. Pey'sel
te Beusichem.
CHR. GEREF. KERK.
Tweetal: Te Groningen, A. H. Hilbers
te Enschedé en J. L. de Vries te Bussurc.
AFSCHEID, BEVESTIGING EN INTREDE
Ds. E.' H. Biaauwendraad, die, zooals
we reeds meldden, wegens vertrek naar
Baarn afscheid preekte voor de Ned. Herv.
Gemeente van Vlissingen, zag deze plechtig
heid nog bijgewoond door bijna alle predikan
ten uit den Ring, door zyn Vlissingsche col
lega's Ds. J. S. Hartjes en Ds. L. J. C. Vis-
beek en door den vlootpredikant Ds. J. van
der Giessen, van Vlissingen.
Ds. A. D y k s t r a, van Losdorp,
Zondag j.l. bevestigd als predikant der Ned.
Herv. Gemeente van Opende (Gr.) door Ds.
B. R. Knottnerus, van Sebaldeburen,
Lukas 5 4b en 10b en deed des namiddags
intrede met een predikatie over Hebr. 11
Aan het einde werd hij toegesproken door I
G. A. Swart, Niekerk, namens den Ring Groo
tegast; evang. P. van der Burgh, van Opende:
en Ds. Knottnerus, consulent, namens Ker-
keraad en Gemeente
Ds. F. K. van Evert hoopt Zondag 4
September a s. te Zoutelande afscheid te
preeken en Zondag 11 September d.a.v. bij
de Ned. Herv. Gemeente van Hellevoetsluis
intrede te doen, na bevestiging door Ds. Th.
M. Loran, van Den Briel.
Ds. J. C. Loor, van Lettelbert, heeft
Zondag j.l., na bevestigd te zijn door Ds.
J. J. van Oosterzee, van St. Nicolaasga, met
2 Cor. 3 9, zijn intrede gedaan als predi
kant der Ned. I-Ierv. Gemeente van Zeven
huizen (Gr.) met een predikatie over Lukas
229 en 30. Aan het slot werd hij toege
sproken door Ds. W. A. Noest, van Groote-
gast, namens den Ring; door A. Veldkamp,
van Tolbert; en door ouderling K. Meekma,
namens don Kerkeraad.
Cand. P. W e r g e s, van Nijverdal, werd
Zondag j.l. bevestigd als predikant der Vry-
Evaiig. Gemeente te Wemeldinge door Doe.
A. Winckel, rector van de Theol. School te
Apeldoorn, met een predikatie over 2 Cor. 5
14 en 15. Na de bevestigingspleditigheid
heeft Ds. Werges intrede gedaan met een pre
dikatie over 1 Pëtr .2 6. Aan het einde werd
hy toegesproken door ouderling Vermaire
namens Gemeente en Kerkeraad; door Ds. M.
van der Vis, van Goes, als consulent; door
den heer Duvekotte namens het Comité van
den Bond van Vrye Evang. Gemeenten; door
den Burgemeester van Wemeldingedoor Dr.
J. H. Gunning JHzn., em.-predikant te Bilt.
hoven; door Ds. Vasseur, namens de zuster-
gemeente; en door den heer J. van de Werf
horst, namens de studievrienden. Door
zangkoor werd een welkomstlied gezongen.
De kerk was overvol.
EMERITAAT
Ds. A. P. L a n t i n g, Geref. predikant te
Schoonrewoerd (Classis Gorinchem), heeft,
naar men ons meldt, tegen 1 December
emeritaat aangevraagd.
Lanting werd na zyn opleiding te Kam
pen, 27 Nov. 1892 predikant te Tzummarum
en stond voorts te Gameren, Andel, Oud-Loos-
drecht, Tholen, Krommenie, Wolfaartsdyk
staat nu sinds 18 Nov. 1928 te Schoonrewoerd.
Hij hoopt alzoo tegen den tyd van zijn eraeri
taatsingang 40 dienstjaren vervuld te hebben.
SYNODE CHR. GEREF. KERK
Men meldt ons uit Zwolle:
Na de opening der Synode en de benoeming
van een moderamen en een perscommiseie,
reeds gisteren in ons blad vermeld, werden
de Acta der Synode van 1931 na enkele op
merkingen goedgekeurd.
Ingekomen stukken werden behandeld
alsmede eenige protesten.
De Synode ging hierna over tot bespre
king van de benoeming van een professor
aan de Theologische School te Apeldoorn,
benevens bespreking der instructie vnn de
Part. Synode van het Noorden voor een
leeraar in de literaire vakken.
De voordracht van het Curatorium voor-
de hoogleeraarsbenoeming luidt als volgt
(alf.)
Ds. Joh. Jansen, Leiden;
Ds. J. W. Geels, van Hilversum; en
Ds. G. Salomons, van Amsterdam-West.
Bij nadere toelichting van dc instructie
der Part. Synode van het Noorden bleek
dat het de bedoeling was om naast pen pro
fessor ook een leeraar te benoemen voor
de literaire vakken, indien financieel m>
Rel ijk.
De morgenvergadering werd door Ds. J
W. Geels met dankzegging gesloten.
De middagzitting werd geopend met het
zingen van Psalm 43 3 en gebed van den
Praeses.
De bespreking omtrent de benoeming van
een professor aan de Theol. School wordt
voortgezet. I>e instructie van de Part. Svi
de van het Noorden omtrent de benoemi
van een leeraar, wordt met meerderheid
van stemmen verworpen. De Synode
over in generaal-comité.
Hoogleeraarsbenoeming.
Na opheffing van het comité gaat de Sy
node over tot stemming van een hoogleeraar
uit de voordracht van het Curatorium, mei
hel resnltnat.dat Ds. Joh. Jansen, predi
kant bij de Chr. Geref. Gemeente te Leiden,
wordt benoemd.
„De Wekker."
Tot hoofdredacteur van het kerkelijk or
gaan „De Wekker" wordt benoemd Prof. 5
J. v. d. Schuit, en tot lid van de redactie
Ds. J. W. Geels.
Kas Emeriti.
ning Kas Em.-Predikanten, Pred. Weduwen
en Weezen.
Verschillende afgevaardigden stellen voor,
één collecte van de Kas E. B. P. te bestem
men voor de Kas Em. Pred., Pred. Wed. en
Weezen. Andere leden wenschen, dat iedere
gemeente procentsgewijze zal bijdrage».. Te
vens wordt nog aanbevolen, om een derde
collecte voor deze zaak te houden.
Na breedvoerige bespreking wordt beslo
ten, dat de penningmeester der Kas Em.-
Pred., Pred. W. en W. een begrooting geeft
voor het komende jaar, en bericht door mid
del van Deputaten der Kas, dat:
a. de Part. Synodes verzocht zullen wor
den, procentsgewijze bij te dragen;
b. de Dep. der Kas eiken correspondent
der classis berichten, hoeveel deze moeten
bijdragen;
c. elke classis verzocht zal worden, dat
elke gemeente in haar ressort procentsge
wijze bijdrage.
Den correspondent zal opgedragen worden
te zorgen, dat deze bijdrage wordt afgedra
gen, met dien verstande dat alle dwang
hierbij is uitgesloten.
De Synode zendt een telegram aan H. M.
de Koningin luidende:
„De Synode der Chr. Geref. Kerk, in
vergadering bijeen te Zwolle, bidt Uwe
Majesteit en Haar doorluchtig Huis Gods
onmisbaren zegen toe in dezen grooten
nood der tijden".
L. de Bruyne, Voorzitter.
Joh. v. d. Vegt, Scriba.
Zending.
Vervolgens komt in behandeling de in
structie over de Buitenlandsche Zending, en
wel, ten eerste handelende over de verdeo-
ling van het Zendingsterrein op Celebes.
De Zendingsdeputaten stellen voor, om
het Zendingsterrein te verdeelen, zulks naar
aanleiding van het Rapport der Zendelin
gen te Mamasa, hetwelk met algemeene
stemmen wordt aangenomen.
Vervolgens wordt hierbij gehandeld over
den naam der gemeenten op het Zendings-
terrein. Breedvoerig wordt hierover beraad
slaagd. Ten slotte wordt besloten, deze te
noemen Christelijke Gereformeerde Gemecn-
Deze zitting wordt gesloten met dankge
bed van Prof. G. Wisse.
Aan het begin van de zitting van heden
morgen deelde de Praeses mede, dat telegra
fisch van Ds. Joh. Jansen bericht ontvangen
was, dat hij voor de benoeming tot hoog
leeraar bedankte.
De Generale" Synode der Chr. Geref.
Kerk heeft heden tot hoogleeraar benoemd
Ds. G. Salomons te Amsterdam-Centrum.
GIFTEN EN LEGATEN
Te Amersfoort is door wylen den heer
E. Ruitenberg, aan de Geref. Kerk aldaar
f4000 gelegateerd, waarvan f2500 voor de
Kerk, f 1Q00 voor de Diaconie en f 500 voor de
Zending.
Schoolnieuws.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT
Eoogleeraarsbenoemingen. Het
college van curatoren van het fonds ten
behoeve van Indologische studiën aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht, heeft tot bijzon
der hoogleeraar in de Maleische taal en letter
kunde en de Javaansche taal en letterkunde
benoemd Prof. Dr. J. G o n d a, buitenge-
hoogleeraar in het Sanskrit, het Aves-
tisch, het oud-Perzisch en de beginselen der
Indo-germaansche taalwetenschap aan de Ryks
universiteit te Utrecht, met ingang van I
October .a.s.
Aan Prof. Mr. F. J. N. Cowen, byz. hoog-
Deraar vanwege het fonds in het Ned. Indisch
burgerlijk procesrecht, is op verzoek, wegens
vertrek naar het buitenland, op de meest
eervolle wyze ontslag verleend als byz. hoog
leeraar, onder dankzegging voor de bewezen
diensten.
Prof. Cowen blyft lid van den wetenschap-
pdyken raad van het fonds, tot welken raad
ook is toegetreden Prof. Dr. J. Lamèris. hoog-
aan de Rijksuniversiteit te Utrecht,
LEERAARSBENOEMINGEN,
er dam (Chr. Ambachtsschool, ICats-
hoek 7, dir. J. Ofman), J. P. J. van den Pergh
te Dordrecht, voor werktuigkundig teekt
A. Kalkman te Amsterdam, voor voortgezet
lager onderwijs; en C. Schaap te Schiedam,
timmeren. Alle benoemingen zyn ge
schied wegens uitbreiding per 1 Sept. a.s.
je veen (Geref. Handelsavondsch.),
G. Paulussen te Zwolle, voor stenografie en
machinesehryven.
ONDEUWIJZERSBENOEMING EN.
Ouderkerk a. d. Arastel (Chr. Nat.
School, hoofd NV. P. Postema), B. Teunissgn
te Rotterdam.
Oost-Indië (gem. Leek, Gr.; hoofd B. J.
riso). mej. C. R. Bakker te Groningen. Mede
op tweetal stond mej. J. Offringa te Appel
scha. Totaal 45 soil.
St. Nicolaasga Herv. Schpol, hoofd
J. de Jong), mej. B. van der Hark te Leeu
warden. Mede op drietal stonden: mei. Van
Dijk te Zutphen en mej. Stegenga te Neder-
horst den Berg.
h e d (3de School, Haaksberger
straat 416), J. J. Frangois te Den Haag.
JUBILEA
Uit Oldebroek meldt men ons:
Naar wy vernemen, zal de Vereeniging voor
Geref. Schoolonderwijs te Oldebroek op S
September a.s. haar 25-jarig beslaan herden
ken.
De heer S. Hagens, hoofd dezer school, als
mede het bestuurslid de heer C. van Dam. zul
len dien dag 25 jaar aan deze School verbon
den zyn. Er bestaan plannen om dien dag
niet ongemerkt voorby te laten gaan.
OPGEHEVEN
Te Vrouwenpolder (Walcheren) heeft
de Gemeenteraad met o tegen 2 stemmen af
wijzend beschikt op een verzoek van een aan
tal inwoners, om niet over te gaan tot ophef
fing der beide Openbare Scholen en evenmin
een overeenkomst aan te gaan met de nabu
rige gemeenten Veere en Oostkapelle inzako
het toelaten van kinderen op de Openbare
Scholen in die gemeenten.
Voornaamste Nieuws.
- (Bit 1) Brr'--
De Synode der Chr. Geref. Kerk benoemd
tot hoogleeraar te Apeldoorn Ds. Joh. Janseu
te Leiden. Deze heeft daarvoor bedankt.
De toestand van Indië. Een interview met
de directeur der Indische Gouvernements
bedrijven. i
(blz. 2) 1
De staat van beleg voor Berlijn en Bran
denburg opgeheven.
Onlusten In een Engelsch textielgebied.
Ontzettende scheepsramp op de Oostzee?
een Duitsch opleidingsschip met tal vaa
jongemannen vergaan.
Het schaakturnooi te Bern,
(Blz. 5)
Zesde zitting van de Alg. Synode der Ned,
ACADEMISCHE EXAMENS
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TB DELFT,"
Gesl.: Scheikunde: cand. .ingen. ex.. mej. N. E.
Hartman, geb. te Ooltgensplaat.
STAATSEX-TOELATING UNIVERSITEIT
AMERSFOORT, 26 Jul^ Gesl. van de vorige
groep do heer J._ F. Stein en mej. A. Stenfert
H. F. m -
ilburg; E. Elias. Eindhoven; en P. B. Mertena.
roomshoop (O).
EXAMENS-NIJVERHEIDSONDER WIJS
DEN HAAG. 26 Juli. Akte N 1. Gesl. de heereit
D. C. J. Bruln/shorst. Den Haag; C. J. Dekker,
Dietz. Dor-
stede; H. C. G. Sijbrans. Ams
drecht; G. J B. Eertink Loei
Akte N p. Gesl. de heer A. J. C. Stoelendreyei*,
Den Haag.
Voorts hebben te Den Haag ln de Ambachts
school, de la Reyweg 168. van 912 en 1t umf
■■^■■1^1 ndelinge examens plaate:
Augustus a
i 30 Juli. 1—6
EXAMENS-LICHAMELIJKE OEFENING
UTRECHT. 26 Juli. Akte M. O Geëx. 9. gesl.
cand.. n 1. de heeren: P. A- Carol. Den Haagï
EXAMENS HOOFDACTE
ARNHEM. Geëx. 8. gesl. 4 cand.. n.l de heeren»
I van der Ven. Alphen; W. Sellers. Zutphen; G,
~'iem en T Scherpenz.ee! Ede <G),
L". enede
en Groningen; R. M,
M. Zul Applngedam.
mmensUSÉteldr i 3 e<y,L 1
jesl. j cand n.l. de nee-
idgien. Hoogkar-
GRONINGEN. Geëx.
ieer: J. Eoelkens. Ecj
[er. H. KlÖP-tnia. be
GRONINGEN. Geöx.
judeSa ((w H l aPa- 1 'IngjumJ. I'lebenga^
LEEUWARDEN.
- Beens. Buit
is. Westerget
ROTTERDAM II Geëx.
Vrind. Vllss
L'TRECH'
C. J H. I>?1
ZWOLLE
Ottoland;
r. Geëx. 7. gesl. 1
EXAMENS HANDELSKENNIS
DEN HAAG. 26 Jnll Gesl. de heeren P. W,
Dujardin. Best; K. L v d Ende. Hulst gI
.smeyer. Veendam; M H Fokken* Groningen:
Franssens. Musselkanan II" Hl llo-i fseina.
>en Haag: A de Ruiter. RotterdamJ A. Mz
chaper Haarlem: C F. Seldel. Den Haag; J.
J J C Fredei
13. re"!. 9 cand.
i T. Meiter. r.otterdai
