s
21
i
n
i
WOENSDAG 22 JUNI 1932
Schoolnieuws.
vrije universiteit te amsterdam
V. U.-p 1 a n 19 3 7. Deze week is vanuit de
kelders der Vrije Universiteit het zesduizendste
busje verzonden. De distributie heeft plaats
zooveel naar den regel: „Wie het eerste komt,
het eerste maalt". De aanvrage om busjes heeft
de verwachting zóó zeer overtroffen, dat een
nieuwe order aan de Vereenigde Blikfabrieken
te Dordt is gegeven. De aantallen wisselen nog
te veel, dan dat eenige staat thans reeds zou
kunnen worden opgemaakt. Zoo stond b.v. Har
derwijk verleden week op 100, thans reeds op
ISO aanvragen. Het Comité stelt zich voor zoo
spoedig mogelijk daarover eenige mededeelin-
ge te doen.
rijksuniversiteit te leiden
Tot tijdelijk conservator bij de Medische
Chemie is benoemd de heer W. A. L. Dekker.
VEEARTSENIJKUNDIGE STUDENTEN
Onder leiding van Prof. Klarenbeek hebben
eenige studenten van de Veeartsenijkundige
Faculteit der Utrechtsche Universiteit een
studiereis naar Frankrijk gedaan. Zij bezoch
ten de studentenhuizen in de Cité universitaire
te Parijs, het instituut Pasteur te Parijs en te
Garches, waar de bereiding ran sera werd ver
toond en de Ecole vétérinaire te Alfort.
Op den terugweg sloot men zich gedeelte
lijk aan by een andere groep diergeneeskun
dige studenten, die onder leiding van Prof.
Krom o.m aan de Veeartsenijkundige School
te Cenemghen een bezoek brachten.
VACANTIECURSUSSEN TE MUNSTER
'Aan de Universiteit te Münster in West-
falen worden van 17 Juli tot 6 Augustus '32
vacantiecursussen gegeven die voor buitenlan
ders in het bijzonder voor leeraren en studen
ten, bestemd zijn. De deelnemers zullen door
voordrachten van wetenschappelijke autoritei
ten met de vraagstukken van het moderne
geestesleven in Duitschland worden bekend
gemaakt: zij zullen in het verkeer met Duit-
sche professoren en studenten gelegenheid
hebben om zich in het gebruik van de Duit-
sche taal te oefenen. Buitendien zullen musea
gedenkteekenen, kasteelen, alsook een indus
triestad worden bezichtigd.
hoofdbenoemingen
Nijmegen (Jac. Canisstraat 42), j. E.
Meijer, ond. aan deze School.
Haarlem (Oranje-kleuterschool, Oranje
straat So)mej. J. W. Otto te Den Haag.
(Werd gisteren abusievelijk onder Onderwij
zersbenoemingen geplaatst.)
Heiningen, N.-B. (Chr. Nat. School),
U. Tuinstra, ond. te Nyverdal (hoofd T, Vis-
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Nijmegen (Jac. Canisstraat 42), mej. E.
Bielke te Nijmegen. Mede op tal stond mej.
Hajenius te Waspik.
01 denzaal (Ds. J. J. A. Hermanschool,
hoofd K. Hogeweg), W. P. H. Djjksma te
Klazienaveen.
H ark e ma-O pe inde (hoofd K. Kam-
minga), mej. T. Hoekstra te Hantum. Voor
tijdelijk.
Nieuwerbrug a. d. Rijn (hoofd P. H.
(Kroon), A. W. Middelkoop te Driebergen.
Jutphaas (School op Geref. grondslag),
hoofd J. Eshuis), mej. Th. E. C. van der Louw
te Zwyndrecht.
Wijk aan Duin (Duinwijkschool voor
U.LD., hoofd R. de Vries), J. H. Jongbloed te
Oldemarkt.
WI n s u m, Gr. (Geref. School, hoofd K. D.
van der Kooi), mej. A. Kroeske te Groningen.
w. kloeke
De keer W. Kloeke, te Haarlem, oud-
lioofd eener U.LJJ.-School aldaar, hoopt 24
Juni zyn 80sten verjaardag te vieren. Hij was
achtereenvolgens werkzaam als onderwijzer te
Hattem, Zeist, Arnhem en Dokkum en daarna
als hoofd te Weidum, Vreeswijk, Schagen en
Haarlem. Van den heer 'Kloeke verscheen in
druk een in het Zwolsch geschreven werkje,
onder de titel: „Zwolsche Sketsies".
J. sjaardema
Te Bunschoten mocht Maandag j.l. de
heer J. Sjaardema de dag herdenken, waarop
hij gedurende veertig jaar het Chr. onderwijs
dient. Achtereenvolgens was de jubilaris onder
wijzer £e Uithoorn, Amsterdam, Spakenburg,
Haarlemmermeer, Spakenburg (2e maal),
waarop hy in 1901 tot hoofd te Bunschoten
werd benoemd, welke functie hij thans nog be
kleedt.
De dag is gemaakt tot een blij herdenken.
Toen de jubilaris des morgens op school
kwam. stonden de leerlingen gereed en zongen
vroolyk een feestlied, waarna de heer Kort
hals, onderwijzer der school, namens personeel
en leerlingen het jubileerende hoofd toesprak.
Hierna wei-den bloemen aangeboden, benevens
een gouden horloge.
Door het bestuur der Schoolvereeniging, dat
bij monde van den heer W. van der Kolk den
jubilaris toesprak, werd een prachtige ets aan
geboden. Des avonds bracht de Chr. Muziek
vereniging „Excelsior", onder leiding van
haar directeur J. 0. van Rossum, een serenade.
Velen zonden schriftelijk of telegrafisch hun
gelukwenschen. Namens de plaatselijke afdee-
ling der Chr. .Onderwijzers werd een boekge
schenk aangeboden.
PROV. ONDERWIJSRAAD VAN FRIES
LAND.
Vacantie-cursus. Reeds eenige jaren
organiseert de Prov. Onderwijsraad van Fries
land een vacantiecursus, waarvoor de deel-
nemers van heinde en verre komen.
De vacantie-leergang wordt dit jaar gehou
den Op 1, 2 en 8 Augustus in de handschrif
tenzaal van de Prov. Bibliotheek te Leeuwar
den. Het programma biedt voor elk wat wils.
J. Keuning, leeraar te Schiedam, spreekt
over: „De Friesdie Kartographie" in de 16e
eeuw". De Prov. Bibliotheek zal het mooiste
uit haar rijke kaarten-verzameling tentoon
stellen. S. Lootsma, leeraar in Amsterdam,
spreekt over: „Eert en ander over oud gemeen
schapsbezit in Friesland". Theun de Vries,
letterkundige te Sneek, die pas in aanmerking
kwam voor een prys van de Maatschappij van
Ned. Letterk. met zijn boek over Rembrandt,
behandelt „Het Friesche sprookje". G. Knop,
hoofd eener school te Amsterdam, een Ter-
schellinger van geboorte, zal in Terschellinger
Friesch een voordracht houden over „Ter
schelling, Terschellinger Taael en bewoners".
Mej. S. Kloosterman, de bekende Friesche
schrijfster, heeft zich bereid verklaard om de
deelnemers te vertellen hoe zij tot het
schrijven in het Friesch is gekomen. Voor
deze lezing zal zeker buitengewone belang
stelling bestaan. Het ligt in de bedoeling hier
aan een uitstapje te verbinden naar Twyzel
en omgeving, de streek waarin de verhalen
van deze schrijfster grootendeels spelen. Mevr.
A. Quarles van Ufford-Buma zal in aanslui
ting op de lezing uit het werk van Mej.
Kloosterman voordragen. S. M van der Galiën,
natuur-historicus te Amsterdam, vertelt de
laatste cursus-dag over: „De Friesche vogel
wereld", terwijl W. Hielkema, journalist te
Leeuwarden een inleiding houdt over: „Prof.
Dr. Herman Wirth en diens studie". De laat
ste inleider is Prof. Dr. H. Boschma, uit Lei
den, die spreken zal over: „Diepzee-onder
zoek". Deze voordracht wordt mpt lichtbeel
den verduidelijkt.
Het secretariaat van den Onderwijsraad
(Tj. Hiddesstr. 62, Leeuwarden) geeft gaarne
nadere inlichtingen aan belangstellenden.
EXAMENS
EERE PROMOTIES
UNIVERSITEIT TE KEULEN. Gepromoveerd
is tot Doctor honoris causa In do Staatsweten
schappen de heer H. Tietje, presldent-commria-
aarl-s van de Veroenipde Blikfabrieken te Am
sterdam. Promotor \v.' Prof. Walb. Bij de pro
motie waren van Nederla/ndsdhe zijde aanwezig
E. Baron van Hccrdt tot Evereberg en Ir J.
van der Waerden.
PROMOTIES
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gepromo
veerd is tot Doctor In de Geneeskunde, op een
proefschrift getiteld: „De waarde van de spe-
IW. Sehoolenaar, A. C. M. de Vries, C. de Vrtee
'en J. C. v. d. Weg. allen Amsterdam.
21 Juni. Geëx. 12. gesl. 9 cand., nl. de dames:
'A. W. van Beesten. H. Ch. Bille. I. L. C. BokeJ
man. E. Buckens, A. P. Kok. A. E. R. Koster,
i M. Krijgsman. E. Godcfroy en A. E. Tijdens.
I 's-GRAVENHAGE. 21 Juni. Geëx. 11. gesl. 9
'cand.. nl. de dames: J. W. E. Cool. C.
Degens. S. E .Inla, A. M. Kottma«in. L. W.
H. Olsen M. W. C. Thijasen. J. W. van Va
deren. allen Den Haag; eu H. E. Krijgsman,
Rotterdam.
GRONINGEN. 21 Juni. Geëx. 18, gesl. 6 cand.,
nl. do dames: M. M. Rlenksma, Leeuwarden: G.
T. v. d. Kliju. Huizuan: J. G. Tijdens. Groningen:
G. Waterbroek, Veenwouden: A. J. Kater, Leeu
warden; cn R. B. Bendlk, Veondam.
EXAMENS-NUTTIGE HANDWERKEN
DEN HAAG, Chr. Kweekschool Galvanistr. 118.
(leal, de dames: C. van Zwet, A. Niessink. E. J.
Doorn en P. Zuurmond. Deze examens zijn
ölndigd. Totaal geëx. 16, gesl. allo 16 oand.
EXAMENS-BEWAARSCHOOL-
ONDERWIJZERES
ROTTERDAM, 21 Juni. Voor akte A. Geëx. 8.
gaal. 7 cand.. nl. de dames: M. v. d. Bos, Schie
damE. v. d. Arend. Vlaardingen; M. E. Jonkei
en J. D. Buys, belden Den Haag: C. A. v. d.
Reyden en M. L Dalckenhorst, beiden Rotter-
cifieke viscositeit
het bloedserum voor de
der tuberculose bij kinderen", mej.C.
j. Gelderman. geb. te Hengelo.
De promotie van den heer C. J. van Hou we-
ingen Graftdijk tot Doctor in de Geneeskunde
geschiedde „met lof".
ACADEMISCHE EXAMENS
TECH. HOOGESCHOOL TB DELFT. Gesl.:
Werktutgkunde: prop, ex., de heeren: M. J. Al-
denkamp. Den Haag; H. J. van den Berge,
Delft: G. Broersma. Someren; B. Goedhuis, De
venter: P. M. Gunst, Breda; G. A. J Harders,
Soekaboeml; J. Heflcmans. Groningen: J. J.
Hillen. Den Haag: E. J. Hoekstra, Amsterdam:
Makassar: H. P. de Pauw Gerllnge. Breda;
T. J. M. Pels. Den Bosch; J. C. Sc.heffer, Am
sterdam; J Solleveld, Rotterdam: M. H. Steen
bergen, Emmen; P. C. Tönjes, Posoeroean; T.
M. A_ E. H. Trlezenberg, aTen Boer; H. J. Veg-
ter. Veendam; H. J. van der Wal, Soenggoeml-
nasa: en G. Wilschut, Brummen
Scheepsbouwkundige: prop.-ex., de heeren T
H. J. van Bethlehem, A'danf;
J. Boekman, Watergraafsmeer: E. G. J. Brants
Arnhem; M. P. Breedveld. Hlllegom; D. C. Broks
Lelden; H J. Buttlnger, Groningen; J. A. G.
M. Duöndam. Den Haag; B, van Dtll. Assen; A.
van Ganswijk, Putten <G.); H. U. van Gelder.
Slmoura-Mura; J. J. de Haas. Zlerlkzee; Ir. G.
H. Hellendoorn, Hengelo (O.); Ir C. Hoen.
Amsterdam; P. H. A- Hoffmann. Amersfoort;
A. E. Hueber. Llngolsbeim; E. H. Hogenholtz.
Malang; W. Hylkema. Den Haag; O. W. J de
Joode. Nijmegen; T. Oerder, Berlicum (N.-Br.);
W. G. van Olm. J. M. Olthuls, bolden Den Haag
Ir. L. J T. Ruinen. Oeloe-Lheue; J. K. Schou
ten; J. J. Snjjver. Sloten (N.-H.): J. F. Valen-
ton. Moeara Enim; P. J. Verlee. Rotterdam;
P. Zülstra, Amsterdam.
Natuurkundig ingenieur: prop-ex., de heeren:
W. van Engelenburg, Broek in Waterland: Ir.
E. GonsalveSj_Djokjakarta; C. W. Kosten,
heegen
E. J. W. Hoeufft van Veisen en J. M. de Jong.
beiden te Leiden; cand-ex., de heeren Joh. L.
W. J. Hubeek i
Haag.
"Via-
Poid„. -
Roosendaal; ld. L: oan<Lcx., mej. A. S.
Den Haag: id., hoofdv. Geologie: doet. ex., de-
heer J. A. Baak te Leiden.
Indologie: taalk. oajid-ex., de heer G. A. F. A.
Bouiriclus te Den Heag: taalk. doot. ex. de heer
J. Terpstra te Waas; econ. camd.ex., de heeren
W. Heyboer en H. J. van Aller, beiden te Rot
tend amf
GEM. UNIVERSITEIT TB AMOTHRDAM-
Geel.Recbtawetensohapdoet. ex.. de heeren
H. Rlbbkus en J. Hagemijer; oand.ex., mej. J.
de Boer.
Geneeskunde: doot ex., de heeren A. Kersse-
akers, M. S. Cohen, W. Steeasma, J. Reuariak
mej. C. B, M. Nlehttser.
Apothekersassistent, de dames: B. R B. M.
OUteur en L. G. Gersoos, beiden Amsterdam: en
IS. Wal lier, Weespen de heer P. Graf. Am
sterdam.
Rechtswetenschap: cand-ex., de heer G. A. G.
an Dynden en mej. P. J. Kaegt
pelke afdeeling, dc hear J. Bermc te Vught.
EXAMENS-NOTARIAAT
DEN HAAG. 21 Juni. Gesl. voor deel
heer G. Meyl-tag te Utredht; voor deel H de heer
"'i. L. van Mourik, te Hllvarenbeek.
EINDEXAMENS-CHR. GYMNASIA
HILVERSUM. Afd. Gymn. van het Chr. ~Uy-
-■um. Voor diploma A zijn geslaagd de heeren
H. Smit Duijzentkunst en P. Smit.
EXAMENS-P AEDAGOGIEK
GRONINGEN. 21 Juni M.O. (Vereen, bevorde-
ring studie Paedagogiek). Geel. de heer R.
EINDEXAMENS-CHR. KWEEKSCHOOL
DOETINCHEM. 21 Juni. Groen vam Prlnoterer-
Kweekschool. Geëx. 7. gesl. 6 oand. al de da
les: F, Bakker. Zelhem; E. van Dijk. Ztrtpflien:
Jonker. Emmen: G. Menkveld. Doesburg: J.
de Roos, Ellaeoom; en J. Santbuüter, Gen-
EXAKENS-ONDERWIJZER
AMSTERDAM. 20 Juni. Geëx. 6. gesl. aiHe 6
cand., nl de dames J. E. Polak, M. Ratelaar, M.
INVULFORM ULIER
GEACHTE ADMINISTRATIE
Wilt U als abonnê per
week
kwartaal
noteeren:
Naam:
Adres:
Plaats:
Ik verwacht dan, dat het blad tot 1 Juli a.s. GRATIS wordt bezorgd.
Hoogachtend,
Handteekenlng
i G. Sperma, Gouda.
EXAMENS-MACHINIST
DEN HAAG, 21 Juni. Gesl. voor diploma B. de
i B. Kroonenbere Amnterd-ir
Barlli
heeren B. K:
stro. H;
Utrecht.
Wetenschap.
DE ORANG LETJO
De „Deli Crt." drukt een paar foto's af van
den orang letjo (geraamte en huid) den „war
taal sprekenden mensch" en teekent daarby het
volgende aan:
„Ongetwijfeld zijn deze foto's belangwek
kend, al valt het zeer moeilyk er eenige con
clusie uit te trekken. Slechts een wetenschap
pelijk onderzoek zal kunnen aantoonen of wy
hier te maken hebben met een aap dan wel met
een wezen van hoogere orde. Wanneer men de
foto's beschouwt, trekken direct de voor een
aap korte armen de aandacht. Weliswaar heeft
een zeer jonge aap eveneens korte armen,
deze orang letjo was geen zuigeling meer.
Hy had kiezen en tandjes en moet dus
ouder zijn geweest dan men aanvankelijk
meende. (Ook de vorm van den schedel doet aan
dien van een mensch denken.
De op een plank gespijkerde huid vertoont
een grijzig witte kleur, beharing ontbreekt be
halve op de plaatsen waar ook de mensch haar
groei vertoont.
Het hoofdhaar is gryzïg wit en kroezend.
De heer W. Seholtens, te Pasir Pengarajan,
die zoo vriendelijk was ons deze foto's af te
staan, vertelde ons nog dat de orang letjo van
korten afstand werd neergelegd.
Naar men hem zeide zou voor de jacht
voorlader gebruikt zyn, maar de kogelgaatjes
in de huid (drie stuks, veroorzaakt door één
kogel) wijzen op het gebruik van een Mauser
geweer.
De radja van Rokan trof de beide oriang
letjos, moeder en kind, aan den voet van een
steilen berg, by een beekje. De moeder tilde
juist een daar liggenden boomstam op, toen
knalde het schot, dat het jong ontzield deed
neervallen. De oudere orang letjo vluchtte,
rechtstandig loopend, om direct daarop tegen
den steilen berg op te vliegen, waarop zy met
zware steen en begon te gooien. Tenslotte, al
dus het verhaal, verdween de orang letjo in
een hol.
Naar wij nog vernamen moeten de orang
Ietjo's over groote spierkracht beschikken.
Tenslotte kunnen wij nog melden, dat de
verwijdering van de huid van het geschoten
jong met moeilijkheden gepaard ging, wat bij
dieren anders niet het geval is".
DE GENEZINGEN TE LOUR DES EN DE
R.-K. ARTSEN
Teneinde de werkelijke genezingen te Lour-
des niet in discrediet te brengen door reclame
voor beweerde genezingen, die den toets der
critiek niet kunnen doorstaan, heeft een aan
tal R.K. artsen een organisatie geschapen voor
doeltreffende controle van alle naar Lourdes
vertrekkende patiënten. In overleg tusschen de
R.K. artsenvereeniging en de leiding der be
devaarten is besloten voortaan alle patiënten,
die meegaan, voor zoover mogelijk, door in te
stellen commissies te doen onderzoeken, waar
bij een rapport over hun toestand zal worden
opgemaakt. Patiënten, die dit onderzoek weiga
ren, zullen wel mogen meegaan, maar alle me-
dedeelingen betreffende eventueele genezingen
van die patiënten zullen ook door de R.K. pers
terzijde worden gelegd. In verschillende centra
zullen thans zoo spoedig mogelijk dergelijke
„keuringscommissies" worden in het leven ge
roepen. De artsen zullen dit werk gratis doen,
terwyl eventueele kosten voor ziekenhuisobser
vatie en roentgenonderzoek door de bedevaart
commissies zullen worden gedragen, voor zoo
ver de ziekenhuizen niet bereid zijn die kosten
geheel of ten deele voor haar rekening te ne
men.
Rechtzaken.
VALSCHHEID IN GESCHRIFTE
arr rechtbank te Amsterdam behandelde
rafzaak tegen den 35-jarlgen oud-bankbe-
vu. verdacht, dat htl aich
op 21 December 1S26 teeemeb en In ,erebnlslns
net Notaris L. A. M. heeft schuldig gemaakt
an valsch)f?id in geschrifte. Vervolgens wordt
tem gebiliikmaking van dit vervalachte schrift
en laste gelegd
In verband met de voorlooplge necntenia van
schte do officier van Justitie
EEN VALSCHE MUNTER
Begin Februari werden bil de politio te
poneerd, dlo door winkeliers in betaling waren
Apeldoorn eenige valsche rijksdaalders^ gede-
dle zonder werk was en aie m zee,
iDdightden leefde, do dader was. BU huls-
ipleet stel valsche munters
eenige
ioeking jverd
verktuigen in beslag genomen.
rrU goed nagemaakte rijksdaalders.
Justitie eischte 1% Jaar gev.
De offlci
traf I
aftrek van
LEERLING-VERPLEEGSTERS EN DE
ARBEIDSWET
De Hooge Raad heeft arrest gewezen inzake
het beroep van bestuurders van het St. IgnatiUB
Ziekenhuis te Breda, wie ten laste was gelegd
het niet voldoen aan art 64 van de Arbeidswet
oor geen arbeidslijst op te hangen met be-
rekklng tot leerlingverpleegsters, die daar in-
ronend zün.
De kantonrechter te Breda heeft het verweer
an verdachten aanvaard en haar ontslagei
an rechtsvervolging op gr<
A. E. chauffeur In dienst van een verhuurbe
drijf te Hilversum, die geweigerd heeft een
gocdkouringsbewlJs aan te vragen krachtens
erordening van Hilversum.
Amsterdam vernietigde het
chauffeur van rcchtvervolglng. De officier van
Justitie toekende tegen dit
LAND- EN TUINBOUW
DE UITVOER ONZER
LANDBOUWPRODUCTEN
DE TOESTAND STATIONAIR
Van het eene wat minder, van het
ander wat gfrooter export, vergeleken
met April
Naar de gegevens van het Centraal Bureau
voor de Statistiek betreffende de in-, uit- en
doorvoer heeft de Nederl. Landbouw Handels
kamer een maandoverzicht over Mei 1932 sa
mengesteld waaraan het volgende ontleend
wordt:
In Mei was de uitvoer van paarden belang
rijk geringer dan in April, Alle landen betrok
ken een minder groot aantal. Slechts van jon
gere paarden nam Duitschland 14 en Engeland
2 stuks meer af dan de maand te voren. De
uitvoer van oudere paarden bedroeg 226 stuks
(April 299 stuks), die van jongere paarden 33
stuks (April 78 stuks).
Slechts 37 stuks slachtvee verlieten ons land
(April 190, Mei 1931: 442 stuks).
Fokvee ontmoette ook een minder groote
vraag in het buitenland. Van stieren en stier
kalveren (totale uitvoer 65 April 180 stuks)
uitvoer 174, Ajpril 359) werden minder
België (126, April 284) en Italië (20, April 75
stuks) uitgevoerd. Jongvee werd naar alle af
zetlanden minder geëxporteerd. Totaal verlie
ten 702 stuks ons land (April 1606). België en
Frankrijk waren de eenigste afnemers met
resp. 88 en 614 stuk».
Varkens (1043) werden eveneens minder
naar België (999 April 4534) uitgevoerd.
Onze schapen (511 April 1531) werden min
der in België (162) en Frankrijk (349) gekocht
Door een grooteren afzet van pluimvee naar
België (80.014) en Frankrijk (13.030) nam de
uitvoer ondanks een geringen uitvoer naar
Duitschland 139.545) belangrijk toe. Totaal
verlieten 2214)65 stuks ter waarde van
f184.000 ons land (April 200.068 stuks). De
uitvoer van geslacht pluimvee (213 ton) was
iets geringer dan in Ajpril.
De export van versch vleesch nam iets- af.
Frankrijk (555) en Italië (509) namen iets
meer varkensvleesch af, maar door een klei
neren export naar België (473 ton April 1530
ton) was de totale export slechts 1556 ton
(April 1905) groot.
Baconuitvoer, die geheel naar Engeland plaats
had, bedroeg in Mei 4835 ton ter waarde van
byna 2 millioen gulden (April 3252 ton). Ook
ander gezouten varkensvleesch en spek werd
meer naar het buitenland uitgevoerd. Vooral
Italië (1250) betrok een flinke hoeveelheid. De
totale export bedroeg 8193 ton (April 2129 ton)
De uitvoer van boter nam deze maand iets
toe vergeleken met April, (Met 1881 ton ter
waarde van ruim 1% millioen gulden, April
1600 ton). Vergeleken met Mei van het vorige
jaar was de export zeer gering (Mei 1931 4132
ton ter waarde van bijna 5 millioen gulden).
Duitschland (1079), België (309)r Groot-Brit-
tannië (197), Ned. Oost-Indië (24), en Surina
me (19), namen deze maand grootere hoeveel
heden af dan in April. Frankrijk betrok 162
ton (April 322 ton).
Slechts Goudakaas 20 pet. werd in een iets
grootere hoeveelheid uitgevoerd dan de maand
tevoren. Eveneens was dit met Edammerkaas
20 pet. het geval. De totale kaasexport was
deze maand echter nog iets geringer dan in
April (Mei 6299 ton ter waarde van byna 2%
millioen gulden April 6397) en eveneens gerin
ger dan in Mei 1931. In Mei 1931 verlieten nl.
6815 ton ter waarde van bijna 4 millioen gulden
ons land.
Gecondenseerde ongesuikerde volle melk ver
liet in een iets grootere hoeveelheid ons land.
De overige soorten werden iets minder geëx
porteerd. Melkpoeder ging in ongeveer gelyke
hoeveelheden over onze grenzen.
Van eieren werden 10.216 ton ter waarde
van byna 3Ya millioen gulden geëxporteerd
(April 9991 ton). Duitschland (8504) en En
geland (1296) waren de belangrijkste afne
mers.
Van koelhuiseieren verlieten 19 ton, van
eiproducten 38 ton ons land.
De uitvoer van zaaigranen was gering. Bon
nen en erwten werden in ongeveer gelyke hoe
veelheden geëxporteerd. Fijne zaden werden in
geringere hoeveelheden uitgevoerd.
Uien en sjalotten verlieten in ongeveer ge
lyke hoeveelheden ons land als in April (Mei
2490 ton April 2962 ton). Duitschland (1156)
was een der grootste afnemers.
Aardappelen werden belangrijk minder uit
gevoerd nl. van kleiaardappelen 10-057 (April
12.638), van veenaardappelen 10.820 (April
21.396), en van zandaardappelen 15.166 ton
(Mei 21.808). België en Groot-Brittannië zyn
hiervan de hoofdafnemers. Van pootaardappe-
len (113) was de uitvoer gering.
Hooi en stroo werden in ongeveer gelyke
hoeveelheden uitgevoerd als de maand tevoren.
Aardappelmeel (4056) werd iets minder uit
gevoerd dan de maand tevoren. Stroo cart oh
(8717)en suiker (3381) verliet in groote hoe
veelheden ons land.
DE JAARLIJKSCHE LANDBOUW-
DAGEN IN ZEELAND
VERGADERINGEN TE THOLEN.
Het is in normale tijden gewoonte gewor
den, dat de Zeeuwsche Landbouw Maat
schappij haar zomer-alg«meene vergade
ring beurtelings in de verschillende kringen
houdt en dat aan die bijeenkomst een ten
toonstelling wordt verbonden.
Thans, in dezen crisistijd, heeft, het ech
ter onze landbouwers in den kring Tholen
(die aan de beurt was) aan moed ontbro
ken om een tentoonstelling te organiseeren.
Wel waren-ze bereid de algemeene vergade
ring te ontvangen en de gasten te her
bergen.
Zoo werd dan gister, Dinsdagavond de
Hoofdlbestuursvergadering gehouden, waar
in vooral huishoudelijke en organisatorische
vragen de aandlacht vroegen. Aan deze ver
gadering was een officieele ontvangst door
het Gemeentebestuur vooraf gegaan.
Na afloop der vergadering werd een sou
per aangeboden door den kring Tholen.
Hedenmorgen ving onder leiding van den
heer Mr. P. Dieleman de algemeene ver
gadering aan-
Nadat eenige mededeelingen waren ge
daan en huishoudelijk zaken waren afge-
handld, gaf de voorzitter, zooals gewoon
lijk, een breedvoerig jaaroverzicht van den
Zeeuwschen landbouw en veeteelt
Hierna hield de heer H. D. Louwes te
Westpolder (Gr.), voorzitter van de Gro
ninger. Maatschappij voor Landbouw een
rede over:
Spr. wees er op, dat het werk van den
boerenstand eeuwen kioor beloond is
met een karig en sober bestaan, waarbij
kwam een groot gebrek aan belangstelling,
ten opzichte van liet wel en wee van den
boerenstand. Er is thans veel ten goede
veranderd. De landbouwer kent de afhan
kelijkheid van den mensch en voelt zich
daardoor geen heetscher over zijn lot, hij
is minder toegankelijk voor den waan van
den dag. Dit alles verschaft de landbou
wende bevolking een zoo groote beteekeni.%
voor de mentaliteit van een volk, dat zij
ook op deze gronden ten eenenmale onmis
baar is.- De zorg in sociaal-hygiënisch op
zicht aan de stadsbevolking besteed moet
de boerenstand meestal missen, zooals bijv.
het gymnastiekonderwijs, dat ook na 1935
niet te betalen oal zijn.
Er isvolgens spr. thans een dubbele
crisis, een economische en een in de ver
houding van den landbouw tot de andere
bevolkingsgroepen. Aan den landbouw is
in dezen tijd bewaarheid het woord uit den
tweeden brief aan de Corinthen; als ik
zwak ben dan ben ik machtig. Er zal niet
langer over hem geregeerd worden, hij zal
van nu af aan mee regeeren als hij vol
hardt in het nu begonnen werk. Spr. wees
er op, dat de landbouwvoormannen spoedig
ja tegen de crisis zeiden en deze aanvaard
den als een van „Umwertung aller Werte",
terwijl andere bevolkingsgroepen, ook onze
economen, het omverwerpend karakter der
crisis nog niet konden of wilden zien, ter-
wijl een groote groep als bijv. de SJ1.A.P.
er nog altijd neen tegen tracht te zeggen.
Men begreep in landbouwkringen, dat bij
groote kwalen alleen groote middelen kun
nen helpen. De hulpverleening is te laat en
in onvoldoende mate gekomen. Het is zoo
jammer, dat er bij de regeering geen begrip
van den ernst der landboywerisis werd
gevonden en bij ons volk zoo vaak aan
doovemansdeuren werd geklopt,
Schoone droomen over een wereld van
vrijhandel maken, dat men vergeet in de
huidige protectionistische vcrdwaling de
scherpe wapens te gebruiken, die men
tegenover een lan;l als Duitschland in han
den heeft. De overheid he-'-ft in de veehou
derij het tot een catastrophe laten ontwik
kelen. De export is vernield, de veehouders
verloren in razen i tempo hun kapitaal. In
een verarmde streek kan men slechts door
schulden en vorderingen de pen halen en
met elkander van voren af aan begijnen.
Het dralen bij steunverleenen zal zich bitter
wreken en spoedig zal blijken, welke stin
kende wonden zachte heelmeesters hier
hebben gemaakt. De boerenstand moet be
seffen, dat do teerling geworpen js en
voortgaan den hem toekomenden invloed te
veroveren en om te voorkomen, dat mon
m de crisis te onder gaat moet de laud-
bouwstand rich vooral richten op drie din
gen en wel op organisatie, oe pers en do
openbare meening, en de politiek.
Iedere boer moet lid worden gemaakt
van zijn organisatie, de gelden daarvoor
uitgegeven moet hij beschouwen als onmis
bare bedrijfsuitga-ven. Ook aan dc vormiug
van een organisatie van den vrouwelijken
boerenstand moet groote aandacht worden
gewijd.
De Nederlandsche boeren hebben de pers
te veel verwaarloosd als instrument tot het
•bespelen der volksconscientie. Invloed op de
pers is bij goede organisatie tc verkrijgen
en de pers zal den landbouwers dan niet
de gelegenheid onthouden hun meening to
uiten. Iedere gulden besteed aan een goeden
persdienst zal 10-dubbel worden vergoed.
\Vat betreft de politiek zeide spr. dat er
drie vegen open staan, oprichting van een
aparte boerenpartij, werken via de opge
richte boerenbonden en ten slotte via do
bestaande politieke partijen. Spr. aarzelt
niet den eersten weg beslist te verwerpen.
De beide andere wegen vertoonen groote
overeenkomst, maar spr. kiest toch den
laatsten weg.
DE INVOER IN CANADA
Voor Nederland blijft het lage
tasschentarief van kracht
Do directie van den landbouw deelt mee dai
blijkens telegrafisch bericht, do besnroki'ugei
a er* c™-
band daa..„„„ ,a .wi yruuutien
sn l'nansche bezitting-en bij invoer in Canada
sinds 17 dezer het algemeen ta.rief vaü invoer-
derland ul'^°or Produoton_ uit Ne-
fkT*ÜV*"
INVOER VAN PLUVIEREIEREN
Ki??S„dIrectie dcn lan<lbouw deelt mee, dat
blijkens van de Erig-elsche regeering ontvangen
tlnn.?fi1r^nit^-N^e'rla'Ild in En?eland eieren
T" P'uvferen v orden ingevoerd, niottegeu-
stoande de verkoop
lainfubDDenuen dij dezen handel
verbod in herinnering; gebracht,
BIJENMARKT TE VEENENDAAL
De Nederiandsche mkersbond zal op 19 Juli
fm^L-yetn°Iidaa,^haui' Jaarlüksche groote bii-
v.imarkt houden. Op verzoek van een -n-o-n
fc0,sssee"v.rarjDa^:, 'Li'-ti
SSfVoorh£an h£ dttt de £f?voer irooter ral zHn
dan oorheen Oo.c ran buiteniandscho ziide be-
staat, goede belangstelling. De Nederlandsche
Imkersbond en de Honing- en WaMantnOe «55!
len prüzen beschikbaar voor de beste korven
ifohl' cnz' Zfker is de Veenenda.nl-
8che bUnraarkt een van de merkwaardigste
arkten die id ons land gehouden
door ook het niet belantrhebbend.*
fnnnt n V&D h1t ,Injbl'e^ goede belangstelling
toont. Dp van heinde en verre aangevoerde
lange rijen korven, die Imkers-bUenvriendcm
uit sch>er allH oorden var. het land In de
hHpSi^£l'r,0Pe*ldai-kI,?^c' sommigen gewapend
bijenkap en d id geven mo.-i.-t Ct-
VERMINDERDE TUINBOUWOMZETTEN
4»de olpenltike groote aanvoeren aart
ï£Aroecynvellmeron nog moeten komen, blijkt
^.luu-noiiana Deian;
terug geloopen In vergelijking met
Jaar. Dit is in hoofdzaak te wijten aan do h#>-
,a^8r ?urUzon dle h®84®®* worden, ter-
voort!™ 8 nos 8t66as dle di,"«z|
dfl «Hiaten zpn m de laatste
tQT^F geloopen. Het valt
vei "vachten. dat aan sommige
1.» voralodUT M °mzett™ d« Zdl"
SCHAAKRUBRIEK
Redacteur: W. J. H. CARON, Haarlemmer meerstraat 168, Amsterdam-W.
Men wordt verzocht correspondentie over deze rubriek aan bovenstaand adres te richten.
Probleem no. 312
Van: W. en S. PlMENiOFF
.-'K'
W>.
■-
'Wi-
•S.
■:Cs
abcdetgli
Wit begint en geeft in twee zetten mat
Wit (10)Kb2, Da7, Ta4, Te5, Lb4, Ld7, Pf2,
pi.e-5, f6, h2
Zwart (5): Kh4, Db6, pi.e2, g7, h3
Probleem no, 313
Van: Ph. J. VAN DER LINDEN, Leiden
Wit (11): Kbl, Df3, Tel, Lg5, Le2, Pc8, Pe4,
pi.b3, b4, g4, g6
Zw. (8): Ke6, Tf8, Le5, Lg8, Fd7, pi.bo, b7,d4
Wit begint en geeft in drie zetten mat
Oplossing van probleem no. 310
Van: A ELLERMAN
Wit (10): Kb6, Del, Td3, Te8, 1*8, Pd5, pi.c3,
d4, f5, h5
Zwart (10): Kei, d{7, Te6, Tgl,) Lc5, Pd7, Pel,
pi.e2, f4, g2
Mat in twee zetten.
Sleutelzet: 1. Td3fS
Oplossing van probleem no. 311
Van: Dr. E. PALKjOSKA
Wit (7): Kdl, Dh4, La3, Lc2, Pe3, pf.g2, g3
Zwart (7)Kd4, pi.c3, c7, d6, e6, g4, h5
Mat in drie zetten
Sleutelzet: L Dh4e7
Varianten: 1e5 2. LXd6f c7Xd6
3. Da7t; 1h4 2. Df7 enz. (2. Dxc7
is geen dual, wat een der oplossers meende,
daar na hXg geen mat volgt); 1dó
2. Lc-5f emS. (dual 2. DXc7); 1c5 2.
Dxd6f enz. (dual door 2. Df7); 1.
KXe3 2. Lc5f.
Goede oplossingen ontvangen van: Adr.
Baljeu (310, 311) Delft; G. G. den Hollander
(310, 311) Harderwijk; H. Knipscheer (310),
K. v. d. Stege (310, 311 en de beide problemen
van den vorigen keer) Rotterdam; H. T.
Nieuwhuis (310, 311) Amersfoort; M. Opbroek
(310, 311), H. C. J. Spier (310, 311) Den
Haag; O. D. Poortman (310) Maassluis; A-
van Wijngaarden Jr. (310) Giessendam.
COLLE-OPENING
Gespeeld te Karlsbad 1929
Wit: E. GOLLE Zwart: Sir G. A. THOMAS
L d2d4 Pg8—f6
2. Pgl—f3 b7b6
3. e2e3
Met dit systeem, dat naar zijn naam is ge
noemd, heeft de onlangs overleden Belgische
kampioen reeds menig succes behaald.
3- Lc&—b7
Deze West-Indische verdediging is wel het
meest aan te bevelen tegen de Colle-opening.
Dm e4 door te zetten
d7dó
6. c2c4 LfS—d6
-7. 0—0 ft—O
8. Pf3e5 c7c5
9. f2—f4 Pb8—c6
Dreigt cXd enz.; daarom moet liet paard
van d2 naar f3.
10. c4Xdö
Eerstruilt wit af. daar Ld3 gunstig staat
i na Pf3 met gedwongen mag worden op c4
te slaan.
10.
11. Fd2—£3
12. Pe5Xc6
13. Pf3e5
14. b2b3
lo. Lelb2
10. Talcl
17. Ld3Xe4
e6xd5
Pf6e4
Lb7Xc6
Lr6—b7
LdSe7
TaS—c8
Tc8c7
De strijd gaat om c5; wit wil Ld6, die zich
niet bewegen kan, afruilen.
17.
IS. Pe5c4
d5Xe4
Wanneer nu Tf8—cS volji, gaat pion e5
verloren: 19. PxdG Dxd6 :o. La3, gevolgd
door d4Xco en wit kan pion c5 eenmaal meer
aanvallen, dan zwart hem verdedigen kan.
1*Lb7a6
19. Pc4Xd6!
Een verrassend kwaiifceitsoffer, waarin
overigens de bekende regel gedemonstreerd
wordt, dat een paard op de zesde lijn, dat zich
kan handhaven, een kwaliteit extra waard is.
19. La6Xfl
20. d4Xc5! LflaG
21. Lb2Xg7!
Zwart mag niet nemen wegens Pf5f! en
Dameverlies. Er dreigt nu 22. Dg4!
21
22. Lg7Xf8
f7—f5
Wit heeft de kwaliteit reeds terug, bezit
pionnen meer en staat op winst.
23. Ddl—d5+
24. Dd5—e51
25 Pd6Xfo!
De7Xf8
KgSh8
KhSg7
opgegevei
