EERSTE KAMER
TWEEDE KAMER
of>k bleek u,t de hou
VACANTIE-ADRESSEN
Leger en Vloot.
VRIJDAG 10 JUNI 1932
STEUN VOOR DE MELKVEE
HOUDERIJ MET 29-8 STEMMEN
AANVAARD
ALLEEN DE SOC.-DEM. WILLEN DE
BOEREN IN DE ELLENDE LATEN
OVERZICHT
verband met daling dor boterprüs. Die vrees ls
overbodig; reeds nu etUgen de boterprözen
flink.
Verwondering mag het wekken, dat onze
zulvelproducenten de Engelsche markt büna
geheel hebben laten verloopen.
Na den boteropslag ln de koelhuizen ls de
boterprüs al weer sterk opgeloopen, tot meer
dan een gulden, nadat In het voorjaar de prl)s
tot 74 ct was gedaald onder Invloed der ge
wone hooge voorjaarsmelkproductie. De boeren
houden er een eenzijdig productiestelsel op na,
dat tot een catastrophe heeft ge'eid.
Normaliseering van de markt is te bereiken
door van koelinrlchtlngen gebruik te maken.
Gewaarschuwd werd tegen vermenging van
margarine met 50 pet. boter. Voor onzen boter-
naam is dat van belang.
ln de prijspolitiek
Met veel animo heeft de Eerste Kamer 't krachtige houding aanbevolen; de samenwer-
wetsontwerp betreffende maatregelen j king tu^hen pr^ucenten nog heel slecht
hulpverleemng aan de melkveehouderij af-1 een Boede regeling in het belang van den a
gedaan. Er is met bijzondere snelheid aan j van onze boter zal tot stand komen, En ei
gewerkt door Kamer en Minister, z-oodatL®"* w2T?e bihoevenhwe0onsVeoverren"onze
slechts luttele dagen nadat de Tvveed'e Ka- zuivelindustrie niet al te ongerust te maken,
gier het wetsontwerp had aanvaard, het den Do heer blomjous (r.k.) wees op de sneiio
weg naar het Staatsblad vrij vond. Dat mag i K^^rinDena^aatTeg"?nz^fr achtte hu ?echt-
worden gewaardeerd, te meer daar het hier i vaardlff en redeiük, ais poging om althans den
geen kleinigheid geldt, maar een steunver- boer de productiekosten voor zün product to
leening, waarvan de waarde op minstens I u5I?e^?nbeter dan° d"Sdoor °somm^gentlaanbe-
J- volen directe steun ult de Staatskan. Zou men
lurven 100 mill
3 prijs niet bevorderltJk. Dat
die ln zoo romantische taal
intwerp hebben bestreden. Het gaat hier
erugbrengen van onnatuurlijk gedaalde
n tot een meer natuurlijk niveau. De boe-
everen hun producten aan de consumenten
gratis en leggen er nog bovendien geld bij.
Daarom is de socialistische bertrtJdlng van den
tregei zoo onrechtvaardig. Er wordt geen
gepleegd op de proletariërs,
atuurljjk kleven aan het zuivelbedrijf fou
ten. Maar die zijn niet aan de orde, al ztln ze
ïl genoemd. Daarbü verzweeg men nog de
«vallen op onzen export en daarom herin-
rde prof. Diepenhorst er even aan. Geroepen
jrdt om export, maar onze boenen hebben op
t trebled zelf veel bedorven dbor roekeloos
te laten. En nu zou
binnen twee maal
regeling, omdat ln
e toekomst nog zooveel onzekerheden schul-
en. Gevraagd werd vrijheid voor het melange-
edr|jf om 't melangeproduct te kunnen hand-
De georganiseerde landbouw droeg Prof.
liepenhorst op om den minister dank te bren-
;en voor de kracht, doortastendheid en wUs-
c-ld, waarmee deze regeling is Ingediend en
erdedigd. De drie centrale landbouworganlsa-
ies staan „vierkant en gesloten'' achter deze
sympathieke hulp. Dr. Posthuma staat echter
illedig buiten dezen georganiseerden land-
TEN
f
6 1.31
100 millioen gulden is te stellen.
Verzet was er in de Eerste Kamer alleen
bij de soc.-dem. Die willen voor de boeren
altijd wat anders dan de Regeering en de
overgroote meerderheid in het Parlement
met als gevolg, dat ze er voor een koopje af
komen, nl. met tegenstemmen, waarvoor
val sell klassebelang meestal den onder
grond vormt.
De boeren en ook de landarfjeldiers kun
nen nu zien, waar hun ware vrienden
schuilen. Lag het aan de soc.-dem.. dan
konden boeren en arbeiders in hun reeds
diepe misère zoo mogelijk nog dieper onder
gaan. Immers het door de soc.-dem. aange
prezen denkbeeld van rechtstreekschen
steun uit de staatskas is een economische
dwaasheid, waarmee de groote stads-arbei-
ders worden gelokt en gelijmd, maar tege
lijk de plattelandsbevolking blijvend diep
in 't crisismoeras wordt neergedrukt. Want
de soc.-dem. zijn van oordeel, dat aan do
onnatuurlijke lage zuivelprijzen niet mag
worden geraakt. De boer en zijn arbeiders
moeten voor weinig meer dan niets maar
blijven werken en mogen daar de pro
ducten den kostprijs niet eens opbrengen
nog geld toe geven ook om den stadsarbei-
ders goedkoop boter, melk en kaas te leve
ren. Op de verarmde boeren-bevolking wil
len de soc.-dem. de rest laten parasiteeren.
Men zou eens wat hooren, imdien de rollen
eens omgekeerd waren.
w Men verbaast zich, dat het denkbeeld van
j.25 rechtstreekschen staatssteun maar telkens
1 2XK weer wordt gelanceerd alsof het een soort
8 10.88uitvinding summum van wijsheid, is. Ook
J de heer Wibaut kwam er weer mee aan-
ENS dragen, maar ondanks de gewichtigheid,
waarmee hij het deed blijft het een soort
volksmisleiding, die niemand zal kunnen
(respecteeren en die ook veroordeeld is door
[«ooijhet soc.-dem. lid der Tweede Kamer, den
14 21.06 heer v. d. Heide, die geweigerd heeft
>4 19.94 om tegen de wet te stemmen, omdat tegen-
24 J9-39 stemmen volgens hem beteekende het plat-
'a ,,!o'!2telan|cl in zijn ellende laten omkomen.
Ie [{uw Er is nog rijkelijk veel over het wetsont-
19 iy!30werP gesproken, grootendeels in waardee
renden zin. De critiek voor zoover die er
jwas, was van soc.-dem. zijde en weer volko-
■men negatief. Wie neemt nu zoo'n pled-
„j.idooi voor belastingverhooging en heffing in
^!wteeens „in 's Blaue hinein" serieus? En zeker
^"Jniet ten opzichte van een crisismaatregel
deze en in een tijd, waarin een Rijksbe-
Jjgrooting wordt verwacht met een enorm te-
v LbfSort! Bovendien zou die rechtstreeksche
-fTarptaatssteun den toestand zelf niet verbete-
IrSen hoogstens op kostbare wijze personen
_„„rSteünen, maar niet 't bedrijf er weer bonten
brengen.
r\riAirpl Zoowel Prof Diepenhorst als de minister
"lebben daarop scherp het licht doen vallen.
Met 29 tegen de stemmen der 8 aanwezige
-dem. is ten slotte het wetsontwerp
;enomen.
Laat de melkveehouderij nu met beleid
achten, dat het door het Nederlandsche
>lk te brengen offer effect verkrijgt en
,wirge men er vooral voor, dat door onver
standige. kortzichtige winzucht de bereid-
leid om' te blijven offeren wordt verzwakt.
ernactjEr kan veel worden goedgemaakt,
ook gevaar om veel te bederven.
olgem'
tbalch
tweei
i plaat
uur d<
nkomstenbelastins. die geen 60 millioen n-eer
al opbrengen? Zulk een maatregel zou tot
intwrichtlng van het etaatscrediet lelden.
Bezwaar werd gemaakt tegen het voorsohrü-
von van verplicht melkgebruik voor brood.
De heer TER HAAR (c.h.) was van oordeel
dat de boeren moeilijke tijden doormaken na
>ede jaren, die in staat hebben gesteld reser-
heer ter Haar niet zoo bijzonder met het
ontwerp Ingenomen, dat van de consumenten.
- deel in.zorgen leeft, min-
geen marxist ls wel zoo
overgang van boti
argarlne naar ande:
je Land zoo jarenlang verwaarloosd1?
De heer POLLEMA (c.h.) zag in het ontwerp
een uitnemend voorbeeld van noodwetgeving.
Hij was van oordeel, dat de landbouw zün
oude welvaart voorlooplg niet zou terugkrü-
De wet geeft aan de Regeer lag enorme be-
legdheden. De rechtsgrond er voor is, niet 't
terugnemen van crisiswinst, maar het feit dat
de landbou-
ons volksbestaan. Die groote bevoegdheid ln
deze „uitgeholde'1 wet ls alleen
omdat het noodwetgeving geldt
Het i8 uitnemend, dat niet rechtstreeks uit de
taatskas gesteund wordt; dat ware fnuikend
oor ons st
BlUft de
lende vetten
wetsontwerp'
Dat het ontwerp
al zal ten goede komen, ls onjuist;
prijs voor de melk maakt niet mc
'---"-jgd' J *"er goed. Gevraagd
Friesland zoo
worden gesteld, dat ook de hoogo grond-
waterschapslasten er uit komen.
In vele gezinnen is er dank voor wat deze
VERSLAG
De Eerste Kamer heeft gistermiddag de
iteunregeling voor de veehouderij in behande-
De 'heer'1'v. 'd. BERGH (Lib.) verklaarde na-
ens zün fractie, dat deze, trots ernstige be-
ienkingen, haar stem niet 7al onthouden aan
agen boerenstand
onlogisch ln. dat men de bin-
consumptie poogt op te voe-
den prijs verhoogt, hoe'
prüsverlaging M
"lenlandsche bote
Ie Regeering meende de hee
Itrüdlgheden en onvastheid
ILRAA®
millioen uit ae maa
..er verdedigt dit me'
itvelprtJzen abnormaal
"""Ijk ma
de vooffaraii
van hjutveipi
nisatieoor de
ichappü 1
middel
oeilijkhêden door
v. d. Bergh tegen
3 ontdekken. Zü
3 zuivelindustrie
"gument, dat d»
van
misatii
brief
ïederlandsche crisis,
van U' Men bedenke ook. dat vele lnkoi
eten vef«daa,(1 ztjn; niet allee
i Sen- Wat levert Indlë
jrstel D| De verhooging van
van lolrukken QP de mensehe
ird heToor b°t betrekken de
in Milir^He^lfge*onnozelheid"'" wös "het" om zich be-
i de boeren z\jn getrof-
i margarlneprüs zal
net de lage Inkomens
iargarlne ln d«
n rechtsgrond.
igenljjk
oozelhe'.-
dat Ojorgd te maken over de morgarlne-industrle
i de grondbezittei
veenkoloniale aardappelen.
VERSCHUUR, daarna aan
komende, zoekt ook den rechtsgrond voor het
in de belangrijkheid van den be-
van volksbestaan De crisiswinst
i het tngrÜPen te re
wel ondoenlijk L prl
levensniveau
zal voor de regee-
1 o gel Uk tc
i het v
had r
bij vroeger Ingrijpen kunne;
regeling niets zou kosten. Toen waren de pru-
Van de bevoegdheden, die de regeering ge
geven worden, zal de minister een sober en
tegelijk krachtig gebruik maken.
De menging besprekende, merkte de minis
ter op, dat het aanvankelijk sterke verzet er
tegen, vrijwel geheel is geluwd. Ideaal is de
"and niet. maar er ls voorahnndB niet aan
tkomen In het belang van de positie van
de boter is het beter niet meer met het begrip
oogenblik. *Melk in brood lacht
Noodlg wai
Lrgarin.
betrekkenanders 7ou 't boterverbruFk1 enorm
zün gedaald, zouden we met te veel boter zün
blijven zitten en ook zou zonder de büdragen
van de margarine de export niet verbeterd
guivelwereld ontbreekt het
export grooten
zal dien ook zoo
voordeel nagestreefd met een daarbü
onverstandig prijsgeven van de Engelsche
markt Het zal noodig zün allerlei verbeterin-
g6Afwijken van een algemeenen rlchtprüs is
niet gewenscht; echter zal de minister de bü-
zondere positie van Friesland ernstig over-
Do regeling biedt aan den export grooten
steun; de Crlsiszulvelcentrale zal dien ook zoo
veel mogelük stlmuleeren.
Directe steun uit de staatskas ware de minst
gewenschte vorm van steun, nadat men eerst
bet bedrüf had laten Inzinken. Een deel van de
bevolking 7ou dan blijven profiteeren van een
ander deel. Met zulk een regeling zouden zulke
enorme bedragen gemoeid zün geweest, dat ze
niet te schatten zün. Onze belastingen zullen
nog wei voor andere maatregelen noodlg zijn
En dan komt nog het groote tekort op de
is door niemand aange-
De heer VOS (lib.) merkte op. dat er in ons
land 600 700 apothekers zün; het aantal dro
gisten is onbekend, doch naar schatting hou
den zich wel een 6000 k 7000 personen bezig
wat droglsterü wordt genoemd. ^Dan ls^er
groothandel van drogisterü-artikelen een be
staan vinden. Door de ontwikkeling der Indus-
tile Is het instituut der apothekers ln het ge-
Erkennende6"het belang van wetenschappelük
opgeleide bedienaren der artsenübereldkunde,
zag de heer Vos. in den phannaceut toch geen
wezen van hooge orde. Verkoop van slaapmid
delen. abortiva en dergelijke door den apothe
ker is evenzeer aan gevaar verbonden als doo~
anderen De drogist heeft zich te bepalen to
den verkoop van ongevaarlüke middelen ei
zich niet bezig te houden met die van spe
clalité's. De apotheekhoudende geneeskundige;
zün een zegen voor het platteland, en ze heb
ben nooit schade toegebracht aan den g<
loofden verkoop van geneesmiddelen.
Er is behoefte aan wettelijke maatregelen
ter wering van Ingeslopen misbruiken, spe
ciaal do ri
abortiva.
Het is volmaakt onverschillig,
lüke middelen verkoopt, en daarbü valt te be
denken. dat ook de apotheker zich niet ma?
begeven op het terrein van den geneeskundige
die de schadeiükhcid of de wenschelükheid
van een geneesmiddel heeft te beoordeclen.
Inmiddel3 is de regeering in 't algemeen
tegenover de drogisten veel te toeschietelük
geweest Dit is van beteekenls bü de mensche-
lüke. doch niet wenschelüke neiging om. ge
stuwd door ropulalr-wetenschappelüke genees
kundige voorlichting, eigen doktertje te spelen
De wüze. waarop de bestaande wet van 18t>5
ot stand is gekomen, strekt niet tot sieraad
•an het Nederlandsche parlement. De
k geheel
De vergadering werd gesloten.
Heden wordt het Clearing-ontwerp ln de af-
deelingen onderzocht.
Nederlanders in Russischen dienst.
Minister Donner brengt de interpellatie
tot een goed einde. Communistische
motie ingetrokken.
De artsenijbereidkunst. - Veel verzet.
OVERZICHT
Minister Donner heeft de behandeling der
interpellatie-de Visser in zake maatregelen
ten aanzien van personen, die in Sovjet-
Rusland werken of gewerkt hebben over
genomen en tot een goed einde gebracht:
een door den interpellant ingediende motie
werd ingetrokken.
od velerlei" gebied on" verlasrW ïïit waJT" Ook de van jtlstïtie Stelde zich
Wat het wetsontwerp zelf betreft, was de i op het standpunt, dat het geval-Reuderink
.eer wibaut het eens met de critiek van de J beter onbesproken kon blijven. Bij de be-
.eeren v. d. Bergh en ter Haar; alleen begreep (Reeling van de algemeene kwestie geldt
om Zü dan niet teDen de wet Nederlandsche reoht en niet het Russi-
sche met zijn zoo zeer afwijkende vrijheids-
tie kiS" begrippen. Steeds is ten onzent een ruime
over dé interpretatie van art. 7 der wet op het Ne-
breeder terrein dan in derlanderschap. dat echter te Rotterdam zeer
eng werd opgevat. Wie zonder verlof in
vreemden staatsdienst treedt, verliest zijn
Nederlanderschap.
Ten aanzien van Rusland is nog nimmer
vergunning verleend, ook al omdat Rusland
niet erkend is.
De heer De Visser was niet tevreden en
de heer Wijnkoop diende een motie in om
uit te spreken, dat bij het treden in vreem
den staatsdienst Rusland met andere lan
den gelijkgesteld behoort te worden.
Minister Donner meende, dat wie met de
bestaande interpretatie van de wet niet
tevreden is, maar een andere administra-
JH HBH- I tieve beslissing moet trachten te verkrijgen,
en door verkeerd en de soc.-dem. zuilen er Daarom js de ingediende motie principieel
niet te aanvaarden.
De heer de Visser duchtte een hem ongun
stige uitspraak en trok ten slotte de motie in.
Daarna zette de Kamer zich aan het wets
ontwerp houdende regelen betreffende de
uitoefening der artsen ij bereidkunst. Heden
wordt over dit fel omstreden wetsontwerp,
waarvan het lot zeer twijfelachtig schijnt,
het debat voortgezet.
de Noodverordening van Bruenlng.
Do heer DE SAVORNIN LOHMAN (c.h.):Ook
geven met Inachtneming v.
B.v. door progressieve heffing op de Inkom
stenbelasting en/of door een Vermogenshef-
Revolutie la een experiment, dat zün gevaren
heeft en dat verstandige menschen niet han-
teeren dan na zorgvuldig overwegen van kan
sen en winst en verlies. De kans om ln Neder
land met revolutie het kapitalisme te breken
acht de heer Wibaut niet aanwe7ig. Toch acht
hü wat hö ze 1de niet revolutionair, al noemde
de heer Blomjous zulks wel revolutionair. In
ieder geval Is het stelsel der Regeering door
Mr. v. LANSCHOT (r.k.) noemde steun aan
de melkveehouderb onbetwistbaar noodig en
urgent. Zonder groote machtbevoegdheid voor
de Regeering komen we niet uit dezen onze-
keren noodtoestand. Ook nu bestrüdt men den
minister weer met bezwaren tegen den vorm
van zün maatregel. Wie durft deze 100 mil
lioen halen uit de Inkomstenbelasting, die mis
schien nauwelüks 50 millioen zal opbrengen
voor het Jaar 1933, waarbü we voor een enorm
tekort zullen komen te staan?
Ook ai zouden we directe heffing toepassen
dan hebben we nog de kernkwestie, het afzet-
probleem. niet opgelost. Daarom is de critiek
der soc.-dem. geen constructieve critiek.
Onmiskenbaar is. dat de consumenten op bü-
zondere wüze profiteeren van de crisis De ge
dachte melkprüs is die van Sept 1931; wie had
toen tegen de boterprüs bezwaar?
Aan de
Lrgarlne-ete
nationaal belang is. De toestand i
ren is buitengew
oodig
iderü.
slecht; daarom ls
istorting der veeh
waarbü 1/10 der bevolking is betrokken.
De hulpverleening zal zoowel boeren als
eigenaars helpen. Waarom mag dit laatste
niet? Ook de arbeiders en ambachtslieden ten
plattelande zullen worden geholpen Zelfs de
margarine-industrie profiteert er van. want
ontreddering van den boterprüs brengt de mar
garine-Industrie ongetwijfeld tot den onder
gang. Hoe goedkooper boter, hoe minder mar
garine gegeten wordt.
Deze opvatting werd gedeeld door den so.-
dem. v. d. Helde in de Tweede Kamer: deze
kent het platteland en de boeren en heeft dan
ook geweigerd tegen deze wet te stemmen.
Sommige groepen van consumenten worden
misschien hard getroffen, maar zü kunnen ver
lichting vinden in spek, reuzel en onvermengde
margarine, waarvan de hoeveelheid niet
millioen K.G. zal worden beperkt.
Men moet niet op zlekelüke wüze het c<
mentenbelang bejammeren. De mensch is
tot 2
VERSLAG
Voortgezet werd de behandeling der
interpellatie-De Visser
in zake maatregelen ten aanzien van pereonen
die in Sowjet-Rusland werken of hebben ge-
werkt.
De MINISTER VAN JUSTITIE, de heer Don
ner. bood de Kamer zün verontschuldiging aan
voor zün afwezigheid Woensdag, waardoor hü
de Kamer in ongelegenheid heeft gebracht,
afwezigheid waren echter de
n de interpellant op de hoogte.
heer Do Visser heeft zün Interpellatie ge-
op de basis van het geval-Reuderink De
de Rotterdamsche
gaan. nu de F
een beslissing MBIPLI
Wat de algemeene kwestie betreft, voor de
beoordeeling moet men zich laten lelden door
de Nederlandsche wetgeving, niet door de Rus
sische rechtsbeginselen, welker proletarische
opvattingen betreffende vrjjheld en recht boven
dien zoo geheel anders zün dan de onze
(Gelach).
Ona Nederlandsch recht geldt ln zake de
vraag, wat staatsinstellingen zün.
Is men aan een staatsinstelling werkzaam,
is men dan in staatsdienst? De Rotterdamsche
decommissle heeft art. 7 sub 4 der wet op
Nederlanderschap eng geïnterpreteerd. Dit
en Juridische kwestie, doch de minister
acht die Interpretatie niet volkomen Juist. Hü
beroept zich te dien aanzien op de Ambtenaren
wet. waarin 't begrip ruim wordt omschreven.
Of een Dultscher. werkzaam ln onze Staats-
münen. zün Dultscherschap verliest, is een zaak
in de Duitsche wet.
Volgens het Nederlandsche recht is verlof
n in vreemden staatsdienst
overeenstemming
van het begrip
De praktük hier te lande bovendien Is In
temming met de ruime interpretatie
sub 4 van genoemde
geval-Reuderink ls er
tie van beleid. In het geval-Reudei
geen initiatief bü de Regeering gev
Indien Iemand verlof vraagt om
treden, neemt de Regec-
gereserveerde houding
leend. Trouwens, Sowjet-
ie door Ne-
-kend. Geeft men verlof, dan
eenige verantwoordelükheid op zich
;er moeilük. evenlueele bescherming
JE VISSER (comm.) repliceerde en
deelde mede omtrent de afwezigheid van den
minister van Justitie Ingelicht te zün. doch hü
had verwacht, dat dan het antwoord van den
minister van Buitenl. Zaken afdoende zou zün
Men kan nooit vaststellen, dat een bedrüf.
onder controle van den Staat, een ataatsbedrüf
is. zoo betoogde vervolgens de heer de Visser.
Om iemand dit te ontnemen, moet de Rege<
ring bewijzen, dat er getreden is in vreemde
staatsdienst. Een Jurist met de bekwaamhel
van dezen minister kan hier niet recht praten
wat krom is. Het Nederlandsche recht is niet
maar zonder meer als elastiek
midden ln de dis
cussie geplaatst
De MINISTER:
State nog gehoord worden.
De heer DE VISSER; De
bovendien het zuivere comr
overgangstoestand, welk»
kapitalisme hangt. M;
den overgang jd
klampt ziek vast
de proletarische dicta-
■jetrepublieken.
verhoudingen ^is da
paaldeSmaa
gehandeld
Nederls
publiek- en de privaatrechtere
is dan ook nog groot verschil.
zün Nederlanderschap verloren heeft, toen hü
ambtclüke verhouding moet bestaan tusschon
een vreemden Staat en den persoon die in ^Un
dienst zou zün getreden. Wat het geval-Baars
getreden.
betreft, is hem gebleken, dat er wel degel
verband is geweest tusschen de onderneml
waarin deze werkzaam is geweest en den R;
sischen Staat. Hü begrüpt, dat de Regeering
reserves moet aannemen ton aanzien van het
treden in Russischen staatsdienst. Maar het
middel om menschen. die in Rusland hebben
gewerkt, het Nederlanderschap te ontnemen,
teneinde het communisme te bestrüden. heeft
niet sprekers Instemminè.
De heer WIJNKOOP (comm betoogde, dat
de Regeering zich speciaal richt tegen
le behandeling van
i de deur geopend v
motie
werd Ingediend, waarin de Regeering verzocht
werd bü de toepassing van de wet op bet Neder
landerschap en de wet op het Ingezetenschap,
haar houding t.a.v. het treden ln buitenland-
schen staatsdienst getükelük ook toe te pas
ten aanzien van Sowjet-Rusland.
De heer v. d. BERGH (s.d.) betoogde, dat dp
bestaande bepalingen niet zonder meer gehand
haafd kunnen worden. Hoe de houding van B.
en W van Rotterdam ook zal zün. het blUft
gewenscht. een uitspraak van den Raad
State te verkrügen ln het geval-Reuderink.
MINISTER DONNER herhaalde, dat wam
men met een bepaalde Interpretatie niet te'
den is. men zün recht langs administratieven
weg moet zoeken. Hü heeft principieel bez^
tegen de motie, welke zich op het gebied
de rechtspraak beweegt.
De heer DE VISSER tripliceerde. Om
komen, dat deze Kamer, niet geschikt geoor
deeld tot Interpretatie, een onjuiste uitspraak
zou doen, waarop de regeering onjuist zou 1
nen voortbouwen, trok hü. in overleg met
heer Wijnkoop, de motie ln.
De interpellatie werd daarna gesloten.
slaapmiddelen
Nu de vacantietijd weer aanbreekt en
velen onzer lezers de krant aan hun
vacantie-adres willen ontvangen, ver
zoeken wij dezen vriendelijk de, tijde
lijke adressen zoo spoedig mogelijk,
liefst 5 dagen van te voren, aan de
administratie schriftelijk op te geven,
met duidelijke vermelding van het
vaste adres en het v a c a n-
t i e-a drete, de data van begin
en einde der vacantie.
Komen de aanvragen op het laatste
oogenblik, dan is het niet zeker, dat
men aan het nieuwe adres direct den
eersten dag de krant ontvangt, terwijl
dit toch zeker door de lezers, evenals
door ons op hoogen prijs zal worden
gesteld
BInnenlandsche Zaken wilde
rschaffen boven de drogister
gens de Kamej; waren do bereiding en afleve
ring van geneesmiddelen niet hetzelfde. De wet
van 1865 heeft het den drogisten mogelük ge
maakt. alle mogelüke verpakte geneesmiddelen
aan het publiek af te leveren.
Wüziging der bestaande wet Is dan ook noo
dig. Doch de minister wil nu weer te ver gaan
opzichte van de drogisten. De wet moer
>wel aan apothekers als drogisten het medi-
clneeren onmogelük maken. Daarbü mag gere-
1 worden op de wetenachappelüke waarde
den apothekersstand om misbruiken ta hel
pen voorkomen. Er zün fabrieken van genees
middelen welke door wetenschappelüke en be-
jwbare menschen worden geleld, doch er
ook vele minderwaardige industrieën welke
schade toebrengen aan de volksgezondheid. Zoo
lang de officleëele wetenschap niet voor alle
dingen raad weet. zal het publiek blijven loo-
•en naar min of meer gepatenteerde kwakzal-
ers; zelfs het Pharmaceutisch Weekblad heeft
dvertenties welke Dr. Vos niet goedkeuren
zou (geroep: Juist). De nieuwe wet heeft dus
vele misstanden weg te ruimen, maar is niet
zonder meer te aanvaarden. Want zü bevat
verschillende fouten en leemten, en wordt zu
invaard dan is er geen waarborg voor elke
igellng. hoe straf ook.
Het uitgangspunt van dit ontwerp ls geweest:
het belang van een bepaalde groep (stemmen:
zeer Juist). Heeft de regeering het recht om de
volksgezondheid te hulp roepen .om een be-
groep te steunen tegenover een andere
Zün de drogisten dan allen maar derde-
menschen? Hebben we niet de erkende
vroedvrouwen, en welke medicua stoot zich
Alleen 'en uitsluitend het belang der volks
gezondheid moet den doorslag geven; het be
treft hier een definitieven. geen crisis-maatre
gel. Het ls dus gewenscht dat ook de drogister
aan controle worden onderwerpen, evenzeer ali
de apothekers en de apotheek houdende genees
kundlgen. De drogisten zün voorts voor he
latteland en zegen geworden en daaraan moe
Iet worden getornd. Men kun den apotheken
let kwalijk nemen dat ze hun eigen belangen
trachten te verdedigen, maar de regeering heeft
op te komen voor die van het geheele volk
Ook in de ziekenhuizen moet ten slotte de
medicus niemezid op zün weg vinden bü
voorschrüven van geneesmiddelen
Dr. Vos verklaarde zich voorstander va
z.g. negatieve lüst voor drogisten, terwü.
ontwerp het stelsel volgt van de positieve lUst.
De commissies van deskundigen moeten zijn
samengesteld uit hoogleeraren in pharmacolo
gic in pharmacle en in geneeskunde.
Van dit wetsontwerp ls geen dragelüke wet
Mevr. v. ITALLIE-'
de ondeskundigheid vl
voor de volksgezondheid. Een aantal d«
begane vergissingen werd opgesomd Ge-
anders ls do positie van den behoorlük op
geleiden apotheker.
Het publiek verlangt elgenlük nog grooter
vrüheld dan reeds bestaat, mede uit dalend res
pect voor wetenschappelüke opleiding.
Het wetsontwerp moet nog meer verbeterd
rorden, nog scherper worden en kan ln gezul-
erden vorm een zegen zün.
De heer BAKKER (c.h.) betoogde het
drogisten ten plattelande. Hü heeft ernstige be
zwaren tegen het ontwerp, ter zake van de be
handeling der geneesmiddelen-voorziening en
geneeskundige verzorging op het platteland.
voor de apothekers, en het gebied waarop do
drogist zich beweegt, verschuiven Daar dat van
apotheker. Dat ls tot schade van de volks-
ndheid. speciaal ten plattelande. dat door
et van de meest onschuldige geneesmld-
erstoken zal worden. Men bedenke daar
bü dat het geloof ln een geneesmiddel meer uit
werkt dan het geneesmiddel zelf. Dit ontwerp
-hekerö tot een beschut bedrüf
iootliekers de gelegenheid, hoo-
gere prüzen te bedingen.
Ook de heer Bakker 2al zün stem aan het
ontwerp in dezen niet kunnen geven, temeer
daar de positie van den apotheekhoudenden
plattelands-geneeskundige ln gevaar wordt ge
bracht. wederom tot echade van de volksge
zondheid op het platteland. Er is gezegd dat
kleine gemeenten geen bezwaar zullen onder
vinden oindat daar toch geen apotheek wonit
gevestigd, doch dan vergeet men dat verschil
lende gemeenten bestaan uit een complex van
dorpen. Moeten we nu met alle geweld in Ne
derland het Duitsche stelsel volgen? En oo«c
°IMevr?) BAKKER-NOKT (V.D.)
k-genoote mevr. v. Italllc door wie ver
dijk meer Prof. v. ltallie sprak omdat
ontwerp te veel overlaat aan alge-
wUzc"1 deFfrwakwUverijwel ia tc bestrijden.
Het ontwerp heeft ook de tendens de prijzen
Mj de apotheken te verhoogen.
De pos tieve lijst van het ontwerp va niet te
.anvaarden. De grootste fout is. dat een stszid
an nijvere burgers erdoor getroffen wordt,
„onder noodzakelijkheid voor de volksgezond
heid. Vergissingen komen overigens
voor ln de artsenijbereldkunde. Beter
Mede met het oog op het platteland is dit
retsontwerp niet te aanvaarden.
De heer 8CHAEPMAN (R.K.) beoprak
isonder de controle op speciallté's. Nu de 1
- izlen in gebreke bleef. be.
eft
geering te dien aanzien in gebreke bleef, b
het particulier initiatief die ter hand genoi
Doch als aan alle mensehenwerk kleven ooa
hieraan gebreken, en het toezicht ls dan ook
niet voldoende, wat uit sommige advertenties
In bladen wol blijkt. Toch steekt ons land in dit
opzicht gunstig af bij het buitenland, waar men
te dozen aanzien dingen aantreft, welke we
hle<r te lande geen 24 uur zo
kwam op tegen de manier
ltallie—-v. Embden tn deze ma'
heeft gesproken. Onze pers^ weigert hecl^veol
van financieeJe voordeelen. De apothekers al
leen zullen niet kunnen bereiken wat ze Xloh
voonstellen. o.m. door het uitgeven van oen
eigen blaadje: men zie don eens de advertenties
ln het Pharmaceutisch Weekblad.
Men zij voorzichtig!
Te half 6 werd de vergadering verdaagd.
„PRO REGE".
„Pro Rege", maandelijksch orgaan van do
nationale vereeniging van dien naam, ver
schijnt in een nieuw g-ewaad. Zoo symboliseert
de kop van het blad de Nederlandsche weer
macht, wakend voor de belangen van gesym
boliseerd Holland. De vlag met het inschrift
„Pro Rege" teekent de nationale actie van de
vereeniging.
KAPITEIN KLAKKEBOS GAAT NAAR AMERIKA
door G. TH. ROTMAN
aan de duisternis gewend waren, keken
verrast op. Vlak naast hen lag, in den wal-
vischbek, een roeibootje. In het bootje zat
een mijnheer, die dadelijk oprees en zich
voorstelde als professor Knalgas. Hij ver
telde, dat hij schipbreuk geleden had en
met zijn sloep hier te land gekomen was.
22. „Ik zit hier al tien dagen", zei hij.
„maar gelukkig heb ik mondvoorraad bij
me!" Inderdaad, hij was van alles voorzien
zelfs een spiritustoestel om the»? te zetten
ontbrak niet. En het duurde niet lang, of
het gezelschap zat gezellig in den walvisch-
muil te „picnicken", en de kapitein klonk
met den professor op aller welzijn.
(Wordt Maandag vervolgd.).
«DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
ijk te w|
Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA
Hij kwam een stap naderbij.
Ik aarzel, omdat een oordeelvelling
fan mij vereischt wordt. Hoor mij aan, en
jelp mij eerst... Gesteld, iemand heeft de
vti leilige gelofte afgelegd. Hij is lid geworden
[an een oude eerwaardige Broederschap, en
ird franioor zijn onervarenheid drukken de ver-
ad van [lichtingen waarschijnlijk zooveel te zwaar-
pt iontder °P zijH geweten. Zijn overste verzeker-
I fie hem, dat hij zich gelukkig zou achten
joo hij een zoon hac'. die hem geleek, en
Feeft hem, op zijn ridderlijke trouw reke
nende, zaken ivan groot gewicht meege-
[eel'd, bij voorbeeld, dat een welbekend en
reer geliefd persoon onder verdenking ligt
an de grootste, der godsdienstige misdaden.
Vil zelve nagaan, prinses, welke verplich-
ingen ten nauwste verbonden zijn aan de
(ovengenoemde verhouding en vertrouwe-
Ijke mddedeelingen. En nu de keerzijde.
De verdachte persoon is de vriend en be-
te BoLhenner van dien neophiet. Hij opende
hem door voorspraak bij het Hoofd der Ksrk
Gouden ïen wetr tot snelle bevordering. Aan wien
Kempen heeft de neophiet nu in de eerste plaats te
lenken? Aan den overste, of aan den pa-
•oon die in gevaar verkeert?
De prinses antwoordde kalm, maar niet
«onder aandoening: Dat is niet maar een
Onderstelling, Sergius.
Een weinig verbaasd antwoordde .lij:
JHnses, wil mij vóór alle dingen zeggen,
fcie de 'eerste rechten heeft,
lihil (onfl Gijzelf, Sergius, eijt de bekommerde
iroeg i
eringeb;
j. 12V4
el My.
lik" 10
abang,
neophiet-
Smeekend vouwde hij de handen en zeide:
Zeg mij eerst wat gij er van denkt!
De Abt van Manganese is de beschul
diger.
Heb medelijden, prinses, aan wie moet
in de eerste plaats gedacht worden?
Ik ben de beschuldigde, zeide zij op
denzelfden katonen toon.
Hij maakte een beweging, alsof hij op de
knieën wilde vallen.
Doe het niet, wij konden bespied
worden.
Hij had nauwelijks zijn vorige houding
weer ingenomen of zij vraagde: Wat is de
grootste godsdienstige misdaad? Of liever:
wat is voor iemand als de Abt van uwe
Orde, de grootste van alle misdaden?
Hij zag haar smartelijk getroffen aan.
Ik zal het u zeggen: ketterij.
Toen kreeg zij medelijden met hem en
vervolgde: Mijn arme Sergius! Ik neem het
u niet kwalijk. Gij hebt mij uuve innerlijke
gefdiachten blootgelegd. Dit is uw eerste e
stige beproeving. Ik wil vergeten dat ik
beschuldigde ben. en trachten u te helpen.
Is er geen grondbeginsel, waaraan wij de
vraag kunnen toetsen, geen Christelijk
grondbeginsel? De Abt eischt uw stilzwij
gen, daarentegen dringt uw geweten u
beter misschien uw verlangen... om eer
woord van waarschuwing te spreken tot
uwe beschermster. Ziefdaar den tweestrijd
on do strijdende partijen. Is het niet zoo?
Sergius boog het hoofd.
Vader Hilarion zei eens tot mij: Dit is
net hoogste kenmerk der goddelijkheid van
onzen godsdienst: voor iedere moeilijkheid,
hoe ingewikkeld ook, #heeft hij een gedrags-
t aan te wijzen, een troost aan te bieden.
Is dat niet een heerlijke stelling? Zou
uw geval misschien een uitzondering maken
op den regel? Wij zulleQ niet onderzoeken
wat de eer gebiedt Maar wat eischt de
menschelijkheid? De eer is iets conventio
neels; maar de menschelijkheid eischt
Liefde. Als gij de beschuldigde waart, Ser
gius. hoe zouid't gij dan wenschen behandeld
te worden?
Sergius' gelaat klaarde op.
Wij zoeken niet een ketter te redden,
wij zoeken rust voor ons geweten- Daarom
vragen wij verder: Wat zouden voor den
Abt de gevolgen kunnen zijn, indien gij de
beschuldigde meedeeldet wat gij vernomen
hebt? Zou hij er schade door lijden! Is er
een rechtbank om hem te vonnissen? Of
wacht hem *le gevangenis, de pijnbank, of
de wilde dieren? Maar hoe staat het daaren-
met de vriendin, die u bij het Hoofd der
Kerk inleidde?
Niet verder! riep Sergius vol vuur. Zeg
er niets meer van, ik zal u alles vertellen.
Ik ral trachten u te redden, en zoo niet,
welnu dan zal ik met u sten-en.
De prinses was tot tranen bewogen. Wat
later vraagde zij: Zoudt gij gaarne willen
weten of ik werkelijk een kettersdhe ben0
Ja, want wat gij zijt ben ik ook, en
dan
Wacht ons beiden misschien eenzelfde
brandstapel.
Er klonk iets profetisch in die woorden.
Dat verhoede.God! riep hij huiverend.
't Ware beter te zeggen: Gods wil ge
schiede! Maar zeg mij nu zoo gij wilt
alles, wat de Abt over mij gezegd neefL
Alles?
Waarom niet?
Omdat een gedeelte er van niet vat
baar is voor mededeeling.
Toch was het een beschuldiging.
Ja.
Sergius, gij zijt niet opgewassen tegen
mijn vijanden. Als Grieken zijn zij volleer
de diplomaten. Gij zijt zij glimlachte
droevig gij zijt slechts een leerling van
Vader Hilarion. Zie, als zij voornemens zijn
mij te dooden, zou het van veel belang zijn
dingen op te disschen, die mij de genegen
heid van 't volk ontrooven en het verzoenen
met mijn terechtstelling. Zij die veel goed
doen en geen kwaad, zij liet het oog
waren over de groepjes menschen in den
omtrek hebben altijd vrienden. Dat is de
wet der vriendelijkheid, die éénmaal heeft
gefaald. Maar vandaag is een splinter van
het kruis een koninkrijk waard.
Prinses, ik zal niets verzwijgen.
En ik, Sergius, God is mijn geituige.
zal antwoorden qp elke beschuldiging, die
gij mij voorlegt
De Abt had twee dingen op 't hart, begon
Sergius, maar liet er terstond smeekend op
volgen: Ik bid u, prinses, bedenk dat ik op
uw aandringen spreek en in geen geval
optreed als beschuldiger. Misschien is het
goed zoo ik er bijvoeg, dat de Abt zeer ver
moeid en gedrukt teruggekomen is van de
Nachtwaken, en mij. voordat hij zijn be
schuldigingen inbracht vertelde, dat hij
indertijd de zaak van uw vader van harte
was toegedaan, en voor hem geijverd heeft
Ik geloof niet dat hij uw persoonlijke vij
and is.
Tranen benevelden de oogen der prinses
toen zij antwoordde: Hij was mijn vaders
vriend, en ik ben hem dankbaar: maar he
laas, zijn natuurlijke vriendelijkheid en
rechtvaardigheid zijn op 't oogenblik niet
veel waard.
Het smart mij...
Ter zake, zeide zij, hem ln de rede
vallende.
Toen de Abt naar bed gegaan was gaf
hij mij zijn zegen, en vraagde ik verlof om
een paar dagen van huis te gaan. Waar
heen. vroeg hij, en toen ik het hem zeide
trachtte hij mij over te halen om niet te
gaan, en met dat doel maakte hij de op
merkingen. die gij verlangt te weten.Het
leven dat de prinses leidt, zeide hij. en haai
manieren zijn niet de door de maatschappij
geijkte.
Bij deze woorden richtte de prinses zich
op en greep de armleuning der bank vast
Zal ik voortgaan, prinses?
Ja.
Maar het is hier nog al onvrij
Hij zag naar boven naar de verschillende
groepen menschen, wier stemmen tot hem
doordrongen.
Hier, Sergius, zal ik u hooren.
Zooals gij wilt. De Abt zeide verder
dat gij ongesluierd in het openbaar ver
schijnt Hoewel dat niet bepaald verkeerd
is, veroordeelde hij het toch als een verder
felijk voorbeeld, daarenboven was het een
brutale vrijpostigheid, zei hij, die u tot een
voorwerp van bespreking en onkiesche op
merkingen maakt j
De hand op de armleuning trilde.
Ik vrees, zeide Sergius met neergesla
gen oogen. dat mijn woorden u pijn doen
Het zijn niet uw woorden. Ga voort
De Abf sprak toen over iets dat ern
stiger was.
Daar Sergius weer aarzelde, zeide zij: Uc
luister.
Hij klaagde over uw halsstarrig vol
houden om hier in Therapia te blijven
wonen.
De prinses w-erd beurtelings wit en rood.
Hij zeide dat de Turken te dicht bij
u ajn; dat uw plaats, daar gij ongetrouwd
en onbeschermd zijt, in het een of ander
godshuis is, waar gij de voorrechten kunt
genieten van de heilige plechtigheden. Zoo-
als de zaken nu staan konden kwade tongen
u beschuldigen van zondige vrijheid te ver
kiezen boven een huwelijk.
Het was bladstil op dat oogenblik; ook de
prinses zat onbeweeglijk. Sergius wendde
de oogen af, het deed hem pijn haar aan te
zien. Een weinig later hoorde hij haar half
luid zeggen: Ik ben inderdaad in gevaar.
Als mijn dood niet besloten was. zou de
vrijmoedigste onder hen zulke lasterlijke
dingen niet van mij durven denken.
Daar viel haar iets in. Zag deze laatste
hesehuldiging misschen op 's Keizer? ver
langen om haar te trouwen? Kon keizer
verteld hebben wat tusschen hen was voor
gevallen?... Maai neen, dat was onmoge
lijk.
Hij sprak alleen van praatjes.
Hij moest er todh eenigen grond voor
hebben. Een man van zijn positie kan er
zich niet toe leenen zonder geldige redvn
een hulpelooze vrouw zoo diep to verne
deren.
Behalve uw wonen te Therapia gaf hij
geen reden-
Zü zag Sergius opmerkzaam aan en «:'e
uitdrukking van haar geln.it roerde hem
d'ep- (Wordt vmojgdj