WOENSDAG 4 MEI 1932
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Beverwijk, C. M. Krijger
te Rysoord. Te Dosterend op Texel (toez.),
cand. J. J. Hietkamp te Enscliedé.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Den .Haag-Oost (vac.-Ring-
nalda), J. Attema te Wolvega en G. Laarman
te Hilversum.
Aangenomen: Naar Krommenie, cand.
H. Van Andel te De Bilt (U.).
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
Cand. J. F. vanHulsteyn J.Fzn., Geref.
Pastorie te Middelstum (Gr.), van de Theol.
School te Kampen, en cand. H. van <fer
Veen, Wier te Leens (Gr.), van de Vrye
Universiteit te Amsterdam, zijn door de Clas
sis Warffum praeparatoir geëxamineerd en
beroepbaar verklaard bij de Geref. Kerken.
Beiden willen gaarne terstond een eventueel
beroep in overweging nemen en des Zondags
de Kerken dienen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
D s. E. R. D a m s t voorheen te Huis
duinen en Julianadorp, die vorige week bij de
Ned. Hervormde Gemeente van Ransdorp
(Amsterdam-Noord) bevestigd werd, hield
Zondag jl. een intreepredikatie te Schelling-
woude, tot tekst hebbende Filipp. 1 21 „Want
het leven is mij Christus en het sterven ge
win". De heer A. Hartman, secretaris van
Kerkvoogden, sprak Ds. Damsté op hartelijke
wijze toe. De Gemeente hief als toezang aan
Gezang 215 4.
Cand. P. P. Saraber werd Zondag
morgen jl. bevestigd als predikant der Ned.
Herv. Gemeente van Burgh (op Schouwen).
Als bevestiger trad op zijn vader, Ds. E.
Saraber, van Boven-Leeuwen, met een predi
katie over Matth. 28 16—20. De bevestigde
deed des namiddags intrede met een predika
tie over 1 Joh. 3. Aan het einde werd hij toe
gesproken door Ds. A. E. van Griethuysen
Hzn., van Noordgouwe, en Ds. A. Kentie, van
Haamstede.
Ds. J. P. VISSCHER
Ds. J. P. Visscher, em.-predikant der Geref.
Kerk van Nieuw-Lekkerland, laatstelijk wo
nende te Utrecht, heeft zich aan de zwakke
Kerk van Olst verbonden tot het verrichten
van hulpdienst. Zondag jl. ving hij dezen ar
beid aan met een predikatie over Psalm 30
JUBILEA
Dr. F. J, Lo s, predikant der Ned. Herv.
'Gemeente te Amsterdam, viert 15 Mei a.s. zijn
40-jarig jubileum. Hij heeft achtereenvolgens
te Bruchem (G-), Alkmaar, Barneveld, Vriezen
veen en Koudekerk gestaan, en is sinds 27
Augustus 1916 predikant te Amsterdam, als
opvolger van wijlen Ds. J. M. Snethlage.
Er is, onder leiding van Ds. W. van Lim-
burgh, een commissie gevormd om hem op zijn
jubileumdag te huldigen.
Omtrent zijn leven vernemen we nog, dat
Dr. Frans Johannes Los 25 Juli 1865 te Leiden
geboren werd en daar studeerde. In 1892 pro
moveerde hy tot Doctor in de Godgeleerdheid
op een proefschrift over „Wilhelmus Bra-
kel". Tijdens zijn verblijf te Koudekerk a. d.
Rijn 'was hij lid van het Class. Bestuur van
Leiden, thans is hij lid van het Prov. Kerk
bestuur van Noord-Holland.
In 1929 verscheen van zijn hand „Tekst en
toelichting .van de Geloofsbelijdenis der Ned.
Herv. Kerk", een werk van 488 pag. druks.
Thans heeft hij voor de pers bijna gereed lig
gen zijn hoofdwerk van 25 jaren studie „Ge
schiedenis der Ned. Geloofsbelijdenis" (1500
pag.).
Voorts gaf hij, behalve catechisatieboekjes,
enkele brouchures in het licht: „Christenen en
Modernen zijn elkanders principieele tegenstan
ders", „De plaats der Modernen in de Kerk,
van het standpunt der Belijdenis gezien"; ,jOnt
werp-reglement voor de Ned. Herv. Kerk aan
de Synode van 1914 ter overweging aangebo-
„De verhouding van Kerk en Staat, vol
gens Luther, Zwingli en Calvijn, geschetst als
toelichting van Art. 36 onzer Belijdenis".
Dr. Los hoopt op den Pinksterzondagmorgen
in de Overtoomkerk een gedachtenisrede te
houden.
LEGER PREDIKANTEN
Naar de „Stand." verneemt, zijn de depu-
taten voor de geestelijke verzorging va
militairen vanwege de Generale Synode der
Geref. Kerken nog steeds in onderhandeling
met den Minister van Defensie omtrent de
kerkelijke positie van den te benoemen leger-
C' kant in de vacature, die in den Raad van
^predikanten is ontstaan door het met
pensioen gaan van Ds. F. G. Petersen en over
de opdracht die de Generale Synode hunner
Kerken hen gaf. Voor Augustus a.s. zal de be
noeming van een opvolger wel niet plaats
ALG. SYN. COMMISSIE-NED. HERV. KERK
Gisteren begon de Voorjaarsvergadering
van de Algemeene Synodale Commissie der
Ned. Hervormde Kerk.
lste zitting. De vergadering is samen
gesteld: Dr. G. J. Weyland, p., Veere, Pres.;
Dr. A B. te Winkel, p., 's-Hage, Vice-Pres.;
Ds. D. den Breems, 's-Hage, Secretaris; Ds.
Tammens, p., Zuidbroek; Mr. H. J. M. Tijssens,
o.o., 's-Hage; Ds. C. J. v. Paassen, p., Haar
lem; Prof. Dr. W. J. Aalders, o., Groningen;
Ds. J. Barbas, p., Hengelo (G.); de heer H.
C. C. Franck, o., Veenhuizen.
De Pres. opent met gebed, en heet de leden,
die allen tegenwoordig zijn, wélkom; wijst op
het afsterven van oud-Minister Dr. de Visser,
die onze Kerk een zeer warm hart heeft toe
gedragen en lid van den Raad van Beroep was,
mede herinnerend aan wat hij voor de mili
tairen heeft gedaan. Verder herinnert de
Pres. aan het 40-jarig ambtsfeest van het lid,
Ds. v. Paassen. De oud-Secretaris, Ds. L. W.
Bakhuizen v. d. Brink, herdacht eveneens den
dag. dat hy vóór 40 jaar het predikamot aan
aardde. Het sec.-lid der Alg. Syn. Comm.,
Mr. J. A. Hingst, o.o. te 's-Hage, is overleden.
De Secretaris doet verslag over de afge
dane spoedzaken.
Benoemd wordt een commissie voor de af
schriften en staten van kosten, bestaande uit
de leden Ds. Tammens en Mr. Tyssens.
Do commissie van toezicht op de admini
stratie van den Quaestor-generaal brengt ver
slag over haar onderzoek der rekening over
1931; alles werd in de beste orde bevonden.
Gewezen wordt op den achterstand inzake de
le oetalen quota. De Synode zal hierop op
merkzaam worden gemaakt met het verzoek
hiertegen nieuwe maatregelen te nemen.
Allereerst worden behandeld de aangelegen
heden van het Fonds voor Noodlijdende Ker-
i en Personen. De collecten brachten f 225.21
de giften f 37.50 minder op dan het vorig
juf-.r. De gemiddelde prolongatierente was
1.6047 (vorig jaar 2.1825 zoodat de
rente was f 2445.29 (v. j. f 3702.34). Van H.M.
de Koningin kwam weder een gift in van
"!000. Aan groote toelagen werd f 26.095
uitgekeerd; f 1200 is vry gevallen. Aan groote
toelagen moet nog f 49.850 worden uitgekeerd.
Voor kleine toelagen aan gemeenten en per-
n is f 10.700 beschikbaar; voor groote toe
lagen f 30.700.
Do rekening wijst aan ontvangsten en uit
gaven aan f 92.061.09 met een saldo prolon
gatie ad f 52.000; de balans aan debet en
credit f 389.588.88.
Overgegaan wordt tot behandeling der aan
vragen en voordrachten van kleine toelagen
aan gemeenten, alsook aan personen.
SAMENSMELTING?
Dezer dagen is gemeld, dat pogingen wer
den gedaan om de Oud Geref. Gemeente van
Ds. L. Boone te St. Philipslan d te bren-
gej> binnen het verband van de Geref. Gemeen
ten. Naar de „Zierikzeesche Nieuwsbode"
meldt, schynen de leden van de Gemeente van
Ds. Boone hieromtrent echter allerminst een
stemmig te zyn.
KERKGEBOUWEN
Te Bruchterveld (O.) is de eerste
steen gelegd voor een kerkgebouw der Geref.
Kerk, bij welke gelegenheid het woord ge
voerd is door Ds. G. Verrij, van Hardenberg,
en Ds. G. H. Dijkstra, van Bergentheim, uit
wier Gemeenten de nu zelfstandig geïnsti
tueerde Kerk van Bruchterveld is voortgeko
men. Aan het slot hief men Psalm 68 10
en sloot Ds. Verry met dankgebed.
ZENDING
D s. P. J. L a m b o o y. Deputaten voor de
Geref. Soemba-Zending hebben aan Ds. P. J.
Lambooy, miss. predikant te Pajeti, met verlof
hier te lande, verlof verleend tot einde Augus
tus a.s., om dan weer naar zyn arbeidsveld te
vertrekken.
Dr. W. L. Vogelesang. t Omtrent den
Zondag j.l. verscheiden geneesheer-directeur
van het Geref. Zendingshospitaal te Poerbolin-
go, wordt nog het volgende medegedeeld:
Dr. Vogelesang werd in 1880 te Vledder, waar
zyn vader hoofd der Chr. School was, geboj-en
en studeerde aan hnt Geref. Gymnasium te
A'dam.en de stedelijke Universiteit aldaar. In
1907 promoveerde hij- iif de Oogheelkunde. Hét-
zelfde -jaar vertrok hy als missionair arts naar
Solo, waar toen wijlen Dr. J. G. Scheurer zyn
hospitaal had, als le assistent. In Solo stichtte
de overledene een ziekenhuis dat tot grooten
bloei kwam. Na een paar jaar verzocht
Geref. Kerk van Rotterdam hem op te treden
als geneesheer-directeur van het Zendingszie
kenhuis te Poerbolinggo.
Tot zijn dood was hy als zoodanig werk
zaam. Hy was voornemens na zyn verlof in
Februari j.l. kwam hij met zyn vrouw
kinderen naar ons land, waar reeds zes oudere
kinderen voor studie verblijf hielden,
naar Poerbolinggo terug te keeren. Een
raderlyke ziekte maakte een einde aan
leven.
Het Zend:ngrziekenhuls to Poerbolinggo nam
onder leiding van den overledene een groote
ontwikkeling. Vooral de opleiding van verple
gers nam hij ter hand.
Z e n d e 1 i n g-p redikant. De door de
Algemeene Synode der Ned. Herv. Kerk inge
stelde commissie voor kerkelijke zending heeft
met algemeene stemmen geadviseerd tot aan
neming van het Synodale voorstel ter verande
ring van art. 57 van het Reglement op de Va
caturen, waardoor zendelingen met 15-jarigen
dienst onder zekere voorwaarden de weg ge
opend wordt tot het predikambt in de Ned.
Herv. Kerk.
Schoolnieuws.
Prof. Dr. J. M. VAN BEMMELEN
)Op Vrijdag 6 Mei a.s. zal het 25 jaar gele
den zijn, dat Prof. Dr. J. F. van Bemmelen
het hoogleeraarsambt in de dierkunde, verge
lijkende ontleedkunde en psychologie aan de
Rijksuniversiteit te Groningen aanvaardde met
een rede: „Verdwenen dieren".
Prof. Dr. J. HAVERSCHMIDT
Aan Prof. Dr. J. Haverschmidt, hoogleeraar
i de Kindergeneeskunde aan de Rijksuniver
siteit te Utrecht, is met ingang van 19 Sept.
a.s. op zijn verzoek eervol ontslag verleend
met dankbetuiging voor de belangrijke in die
betrekking bewezen diensten.
PROF. F. LENGKEEK
Naar wij vernemen, was de toeeta-n-d van
Prof. F Lengkeek te Apeldoorn, hoogleeraar
aan de Theol. School der Chr. Geref. Kerk,
gisteravond zoodanig, dat eiik oogenblik het
einde wordt verwacht.
Prof. Dr H. J. POS
Prof. Dr H. J. Pos, hoogleeraar aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam, is door het
Curatorium der Gem. Universiteit aldaar als
1 geplaatst op die voordracht aan B. en
W. ter benoeming van een gewoon hoog-
eeraar in de Phadosoplhiie. Met hem is op Je
.oordra oht geplaatst Prof. Dr J. Olay, hoog
leeraar aan de Wis- en Natuurkundige Fa
culteit der Gem. Universiteit te Amsterdam.
REÜNISTEN-ORGANISATIE NJD.D D.
Men bericht ons, dat de Reünieten-Organii-
satie van N.D.D.D. (ab-actis: Ü6 D. Nauta te
Woubrugige) haar jaarlij kechen Landdag
weer op den Dinsdag na Pinksteren, dus 17
Mei a.s., hoopt te houden. Ditmaal is Fries
land, waar de grootste kring van deze Or
ganisatie bestaat, aan de beurt. Leeuwarden
zal de vergaderplaats zijn.
In behandeling komt een referaat
Prof. Dr H. Dooyeweerd, dat aJs Publicatie
no. 5 aan aille leden werd toegezonden en
ook alleen voor leden verkrijgbaar is, geti
teld: „De zin der ge6chiedeni6 en de „leiding
Gods" in de historische ontwikkeling". De
bespreking belooft belangrijk te worden. Aan
flinke opkomst der leden zeil het steflilig
niet man keeren.
Er zit blijkbaar groei in d'eze jeugdige or-
misatie, die reeds 223 leden telt, meeren-
'deels georganiseerd in 13 kringen, van wel
ke de kringen Arnhem en Alkmaar pas on
langs werden gevormd.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Enschedé (hoofd S. Tilema), W. K.
Poortman te Hengelo (G.). Voor tijdelijk.
Ede, G. (School A, Telefoonweg 38, hoofd
Fr. J. Koffnie), mej. C. M. Noordhof te Am
sterdam. Voor tijdelijk.
io esse ns, mej. D. Hiemstra te Anjum,
Voor NutiL Hamidiw.
enlo, J. N. Knooihuizen te Haren (G.).
Voor tijdelijk.
Rotterdam (Arentechool der Ned. Herv.
Gemeente, Sophiaetr. 18, hoofd Aug. Weias),
Joh. Bous te Bolnes.
M a a s 6 1 u is (Groen van Prinstererechool
voor U.L.O., hoofd W. G. Roozenheek), A. A.
Los te Rotterdam.
Eindhoven (Chr. Nat. School, hoofd W.
van R'heenen), mej. E. A. H. Preseler te
GEMENGD NIEUWS
DE RADIUM-REIS NAAR DE
DRENTSCHE HEIDE
Ba a rn (Herv. School, hoofd P. de Jong),
mej. W. F. Knderiim te Heerlen.
Voorschoten (Schoolstraat 24. hoofd
S. S. Leppink), J. van der Kraan te GeMer-
mailsen en mej. M. d> Duik te Scheveningcn.
ONDERWIJZERSJUBILEA
De heer P. M. Blo.k, hoofd der Geref.
School Javastraat 126 te Amsterdam, her
dacht 2 Mei JjL zijn 25-jarigen arbeid bij het
Chr. Onderwijs. Het Schoolbestuur deed van
zijn belangstelling blijken bij monde van
den heer G. Venema en Ds T. Ferwerda en
het onderwijzend personeel en de leerlingen
bij monde van den heer J. Beertema en een
der leerlingen. Er werden veisdhiiMende ge
schenken aangefooden. Ds S. Doornbos sprak
eén slotwoord.
De heer W. Burggraaf!, hoofd vaif
de afdeeling M.UX.O. aan het Instituut-
Brandsma te Bueeum, vierde eveneens zijn
25-janig onderwijzersjubileumDoor autori
teiten. collega's, oudere en leeiHingen is hij
gehuldigd.
GEHUWDE ONDERWIJZERESSEN
In Weststellingwerf heeft de Ge
meenteraad met 9 tegen 8 stemmen besloten de
onderwyzeres by huwelyk te ontslaan.
SCHOOLKWESTIE TE LEMMER
De heer Fedde Schurer, onderwijzer aan een
Openbare School te Amsterdam, is, naar de
„N. R. Ct." meldt, thans benoemd tot hoofd
van de te openen Vrye School met den Bijbel
te Lemmer.
Zooals bekend was de heer Schurer tot 1 Mei
1930 onderwijzer aan de School voor Chr. Nat.
Schoolonderwijs te Lemmer, op welken datum
hij zijn propaganda voor het anti-militai
risme ontslagen werd. Dit ontslag bracht ook
een splitsing in de Schoolvereeniging te weeg,
wat de stichting van de „Vrije" School met
den Bijbel tot gevolg heeft.
SCHOOLJUBILEUM
Te Rijs sen (O.) hoopt de Vereeniging tot
stichting en instandhouding van Scholen met
den Bijbel 1 Juli a.s. het 25-jarig bestaan harer
eerste school (Oranjestraat) te herdenken. Als
spreker hoopt op te treden Ds. J. H. Gunning
E.Bzn., thans te Schoonhoven, oprichter der
Vereeniging.
EXAMENS
ACADEMISCHE EXAMENS
Meene to Doet
DE VONDST VAN DE GRIJZE
STAAFJES
Gistermiddag kwam de assistente van
Dr. van Hcijningen te Den Haag, die 20
milligram radium een metaalsoort, wel
ke voor stralernbehandeling dient, en waar
van één gram meer dan f 100.000 kost
vermiste, terug van haar reis naar Drente,
met iden hervonden schat, die in een luo-
den aan beide zijden toegeknepen pijpje
van enkele centimeters extra was verpakt.
De radium was verpakt in vier staafjes
platina, welke staafjes een lengte hebben
van pl.m. 3 en een dikte van ongeveer 1/3
centimeter, elk staafje bevattende 5 milli
gram radium. In totaal alzoo 20 milligram
ofwel het vijfigste gedeelte van één gram.
De waarde daarvan is tegenwoordig f3500
d f3600. Toen Dr, van Heyningen deze in
dertijd aanschafte, was de prijs aanmerke
lijk hooger. Het is radium van de nabij
Antwerpen gevestigde fabriek, die t hans
vrijwel de geheele radiiumproductie van den
aardbol verzorgt. Dr. van H heeft een grea
ter aantaJ van dergelijke platinabuisjes met
radium in zijn inrichting, •waaronder er
dan ook zijn met één twee milligram.
Hoe de stralenschat verdwenen
was.
Den dag vóór de vermissing, Vrijdag nl.,
waren deze vier buiisjes gebracht en zij zou
den Zaterdag wederom hun diensten heb
ben moeten bewijzen, ware het niet, dat do
patient, die de behandeling Zaterdag had
moeten ondergaan, verhinderd was. De aan
wezigheid van de buisjes radium wordt el-
ken dag nauwgezet gecontroleerd en van
elk buisje afzonderlijk, dat bij elke behande-
Litng nooidig is, is op elk moment bekend,
waar het zich bevindt. Deze controle is niet
alleen met het oog op de kostbaarheid van
radium, maar ook om andere redenen nood
zakelijk. Jarenlang, dag aan dag, worden
deze buisjes in de vertrekken van de in
richting gebruikt, doch niiimmer heeft zich
eenig incident daarmee voorgedaan.
Men kan zich de ontsteltenis van Dr. Van
en diens assistenten vooretellen, toen
Zaterdag bij de gewone controle bleek, dat
vier buisjes niiet aanwezig warenl Het on
derzoek in ide inrichting leidde al spoedig
tot de zekerheid, dat de buisjes met een
hoeveelheid watten in den vuilnisketel
waren geworpen. De werkster, die het ge
bruikte afval des ochtends had opgeruimd,
kon verklaren, diat zij dat in kranten had
gepakt, en daarna aan den vuilnisman mee
gegeven. Inmiddels was het vuilnis in den
wagen gestort en deze had zijn imhoud reeds
afgegeven aan een van de wagons van den
dagertijkschen vuilafvoertrein, bestemd voor
Drente.
Op het spoor van den schat.
Met alle mogelijke medewerking van do
zijde van den Gemeentelijken Reinigings
dienst en van de politie werd op het laad-
station aan het terrein van de voormaligo
Gasfabriek Loosdiuinscheweg het onderzoek
voortgezet, thans met behulp van electros
coop, oen toestel, dat zich electrisch ont
laadt in de omgeving van radium. Wagons
werden gerangeerd en van des middags 5
tof des avonds kwart over 8 wend Zaterdag
ter plaatse met den electroscoop gezocht.
Gelukkig was het droog weer, daar anders
de-gevoeligheid A'ön- den electroscoop em;
stig^öö hebben -geleden, zoo-niét door on
bruikbaarheid zijn gefaald. -
Eindelijk kon, des avonds tegen half ne
gen, met vrij groote zekerheid het vak van
den wagon de wagens hebben een leng
te van 15 M. en zijn in vier vakken verdeeld
waarin zich het vermiste radium zou
moeten bevinden, worden aangewezen,
want vlédr was het dat de electroscoop eén
ontlading van ongeveer 1 "centimeter toonde.
Het zou mogelijk zijn geweest, den be
trokken wagon ter plaatse te lossen, maar
dan had men een groeten put met vuilnis
moeten volstorten en doorzoeken. De direc
tie van den Reigringsdienst adviseerde
daarom den wagon te merken en de naspo
ring bii aankomst in Drente voort te zetten.
De trein zou dan zijn gebruikelijke route
via Amsterdam nemen en vandaar Maan
dagochtend vroeg naar Drente rijden.
De weg wijst naar Wijste1".
Maandagochtend is de assistente van dr.
Van Heyningen. vergezeld van een andere
dame, per auto derwaarts gegaan. Bij den
overweg te Staphorst moesten zij eenigen
tijd wachten voor een voorbijkomenden
trein. Het was de Haagsche vuilnistrein en
de chauffeur en de beide dames konden
duidelijk 'den gemerkten wagon, waarin
zich hot kostbare metaal moest bevinden,
ondrscheiden.
Tegen don middag arriveerde men te
Wijster, de losplaats van den vuilnistrein
Dè laatste K. M. moest loopenid'e worden af
gelegd, daar een nieuwe weg ter plaatse
nog ln aanleg en nog niei op autoverkeer
berekend was. 't Plaatsje Wijster ligt on
geveer midden tusschen Hoogeveen en Bei-
len. De dames wendden zich hder tot den
plaatselijken leider van de Vuil-Afvoer-
Maatschappij, "den heer Pool, die reeds van
haar komst was verwittigd. De dames en
de chauffeur trokken olie-pakken aan en
zoo toog men. geassisteerd door personeel
van de V.A.M., naar de plaats, waar do
wagon, geisoleerd van de andere wagens
van een hoog viaduct werd uitgestort in een
leegen pot met betonnen muur. Vrij zek^r
wist men toen. dat in een vuilnismassa van
enkel vierkante meters het verloren pakje
verbandmateriaal aanwezig moest zijn. Hoe
wel voor alle zekerheid de dames een elee
troscoop hadden medegenomen, behoefde
hiervan ter plaatse geen gebruik te worden
gemaakt.
Het kostbaar metaal gevonden
Bekend was, dat het radium was verpakt
in watten, die in krantenpapier waren ge
wïkkeld en dat ztich ook vitrage cn enkele
andere voorwerpen, welker herkomst men
zou kunnen herkennen, in de onmiddellijke
omgeving zouden bevinden, zooals bijv.
eenige gebruikte enveloppen, geadresseerd
aan Dr. Van Heyningen. Met mestvorken
wend' door de arbeiders alles behoedzaam
naar voren gebracht en eindelijk ontdekte
men enveloppen van adressen uit de Van
Blankenburi>istraat Nog even werd verder
gezocht, toen een arbeider een envelop vond
geadresseerd aan dr. Van Heyningen in ie
Hollandei'straat. Heel spoedig daarna vond
hij het pakje, dat zonder twijfel het radium
moest bevatten.
De dames en die chauffeur nuttigden h?t
middagmaal bij den heer Pool. brachten
den nacht door te Zwolle en kwamen gister
middag te Den Haag terug.
AUTO-ONGELUKKEN
TWEE GEWONDEN
Dinsdag is onder de buurtschap Noord
Deurninge onder Denekamp (Ov.) een ern
stig auto-ongeluk gebeurd. Eon vrachtauto
van den steen kolen handelaar en vrachtrij
der Oude Brunink uit Oldenzaal, geraakte
nabij het Erve Damhuis van den weg cn
kwam in de langs den weg loopende, ruim
één Meter diepe sloot terecht Vervolgens
botste de wagen tegen een boom. De be
stuurder, de heer Oude Brunink, werd mei
zware inwendige kneuzingen opgenomen en
na ter plaatse door dokter Wortelboer te
zijn behandeld naar het ziekenhuis te Olden
zaal overgebracht. Zijn toestand is zorgelijk.
De mede-inzittende, de landbouwer T. uit
Lattrop bekwam vole snijwonden ln het
gelaat, doch kon, na te zijn verbonden,
naar huis terugkeeren. Het voorste ge
deelte van de auto is totaal vernield. De
oorzaak van het ongeluk is de groote snel
heid, die de wagen op dezen bochtigen weg
had, terwijl het gebruik van sterken drank
hieraan niet vreemd schijnt te zijn. De ma
rechaussee stelt een onderzoek in.
Dinsdagmiddag heeft op den Nieuwen-
weg te Poeldijk (gem. Monster) een ern
stig auto-ongeval plaats gehad. De heer K
V. Kuijvenhoven uit Naaldwijk reed met
niet al te groote snelheid rechts van den
weg, toen een voor hem uitrijdende fietser,
plotseling, zonder teeken te geven den weg
overstak. De heer Kuyvenhoven trachtte nog
een aanrijding te voorkomen, door een brug
je op te rijden. De auto reed hier weer af
en kwam in de Nieuwevaart terecht De
heer Kuyvenhoven, wist zich met veel moei
te uit zijn auto te redden. De wielrijder, de
2i-jarige A. Veenman uit Ter Heijde,
echter met de auto mee het water inge-
slurd. Door toegesnelde personen, w-erd hij
in bewustelooze toestand uit het water op
gehaald. Do man bieek zijn been op enkele
plaatsen te hebben gebroken, terwijl hij ook
verwondingen aari hoofd en handen had be
komen. Hij is in zoigwekkenden toestand
naar het ziekenhuis te Den Haag vervoerd.
nen te Utrecht en H. Köhler te Almkork.
ogrie; econ. doet. i
s Slledroeht.
heer A. P. de
NAAR DE BLOEIENDE BETUWE
De Vereeniging voor Vreemdelingenver
keer Tiel en Omstreken deelt ons mede.
dat tengevolge van het buitengewoon zachte
weer der laatste dagen de Betuwe lang
zamerhand haar bruidskleed gaat aantrek
ken en een bezoek aan deze streken vanaf
5 Mei (Hemelvaartsdag) tot en met 15 Mei
(Pinksteren) loonend kan worden geacht
Tiel verwacht dit jaar een buitengewone
drukte in dien bloesemtijd, daar de tochten
dit jaar aan de bloembollen niet paral
lel loopen met die aan de bloeiende Be
tuwe. De late kersen en peren zijn op dit
moment reeds begonnen, de meikersen en
appels volgen later, zoodat er deze weken
variatie op dit gebieid te zien aal zijn.
VERDRONKEN
Te Reeuwijk is hot 4-jarige zoontje
den landbouwer A. Moons spelenderwijs te
water geraakt en verdronken.
Vraag en Antwoord.
1882. Cltr. Pain
1888. r. d. G. te S. D!«| belofte van u
•roer had bij diens leven bil not&rleele ak
raetgelesd moeten worden. zult er wein
•an kunnen doen. wanneer u dwingen ln
Radio Nieuws.
H i 1 v
ILoni
H 11 v
1 D a v
i H 1 1 v
WOENSDAG 4 MEI
i VARA: Orkest
Concert
VARA: Orgel bes
.35 K al u n d b
VARA: Concert
j: Orkest
NCRV: Gramofoonmuz
NCRV: W. P. Cnoss
i NCRV: a Difk3tra:
NCRV: A. J. Drei
Politie- en Porsberlch
18.30 Hulzen NCRV: Politieberichten
19.45 Hulzen NCRV: Persberichten
Hilvercum VARA: Persberldbten
sum AVRO: Gramofoonmuzlek
sum AVRO: Omroeporkest
NCRV: Orgelbespeling
12.15 1
12.20 1
12 2" I
IS 50 I
19.00 I
19 20
1" 2 5 1
19.35 1
i AVRO; Orgelconcert door
i KRO: Lunchooocert
r g: Middagconcert
o-klein-orkeet
u: Polltie-harmonie-orkest
i NCRV: Concert
R.Vioolconcert
sum AVRO; Viool voordracht
try: Radio Militair orkest
i NCRV: Concert
Omroeporkest
Kalundborg: Omroeporkest
Warschau: VloolrecRal
i NCRV: Gramofoonm
9.00 Hilversum AVRO: Morgenwijding
9.50 Huizen NCRV: Kerkdienst uit de Geref,,
Kerk (H. V.), Farkkerk, Amsterdam. Voor
ganger Dr J. G. Geelkerken. Organist J. C*
van Westering J.r. 1 Orgelspel. 2 Zingen Ps.
68 9. 3 Votum en Zegen. 4 Lezen Lu kas 24
50—53. 5 Zingen: Lied 26:1 en 2 (Ev. G<sz.
149 3 en 5). S Prediking over Hebr. 2 9a:
„Maar wij zien Jezus mot heerlijkheid en
eer gekroond". 9 Gebed. 10 Zingen: Lied 50
1 (Ev. Gez. 189 4). 11 Zegen
AVRO: Zic-kenuur Antol-
i Dijk
NCRV: Ferdinand Kloek: Hemcl-
irtsgebrulken
iversum AVRO: Dr H. G. Carmegte-
a NCRV: Persberichten
VRIJDAG MEI
Huizen KRO: Morgenooncert
Hilversum AVRO: GramofoonmualeJc
Hulzen KRO: Gramofoonmuslek
Hllreffuim VARA: Vara-septet
Hilversum VARA: Vnra-septet
Kalundborg: Strijkorkest
Huizen KRO: Kwintet
Hilversum AVRO: Klein-orkeet
Da ven try: OrgelreclLal
Langenberg: Mlddngconewt
Huizen KRO: Gramofoonm uzi ek
Kalundborg: Omroep-harmonie-orkcst
Hilversum AVRO: Kamerorkest
Hulzen KRO: Gramofoonmuzlek
H I 1 v
Hulzen KRO: Orkest
I Huizen KRO: Kunstensemble
i Hilversum VARAOrkest
VARA: Orkest
HS E;
14.00 Hilversum AVRO: J G. A. van Zyst:
Van boom?torn tot dngblad
17.00 Hulzen KRO: Wllly d'Ablaln: Hoe hoort
zijn gasten snel?
19.10 Hulzen KRO: Jan Plnl...
20.01 Hilversum VPRO: Mej. Rappold: Gc-
srfrlscht
t schaakspel
VARA: Knutselwerk
KRO: Politieberichten
zlïn behoeftig
iggevorderd worden. I
mde artikel Is sproke
voor ook wol thee of aftreksel
a do juiste kleur te ki Usen zoudt
tunnen probeeren met oen lapje
DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA
Dat meer is omringd van heuvelen, even
schoon als de heuvelen van den Bosporus, be
groeid met schoone bosschen en bezaaid met
sterkten en tempels en pagoden, in ieder van
welke een met goud ibekleedie Bóeddiha rust.
In het meer drijven eilanden, bebouwd met
lusthuizen en paleizen, het een al fraaier dan
het aneïer en op stille dagen kaaitst de effen
waterspiegel het heerlijk schoone lofwerk
terug. Maar was is dat vergeleken bij fees
telijke gelegenheden, wanneer alles straalt
vam licht? In een van dit paleizen werd ik
geboren, de oudste zoon van den Radja van
Meywar. Hiermede heeft Uwe Majesteit het
antwoord op een, zoo niet op twee vragen,
diie het U behaagde mij'te doen. Waarom
ik ihier ben? Waarom ik de wereld bestu
deer? Wil Uwe Majesteit mij mijn vrijmoe
digheid vergeven, als ik u voorstel hot
antwoord op die vragen te bewaren tot de
volgende audiëntie? Ik vrees dat het mij te
Ver zou voeren.
Het zij zoo, antwoordde Konstantijn.
Toch zou een enkel woord aangenaam zijn.
Het zou ons te denken geven, en een geest,
toebereid voor het opnemen van een ge
dachte is als de akker, omgeploegd en geëgci
.voor het zaad.
De Vorst aarzelde even, maar vervolgde
toen op vasten toon: De beklagenswaardig
ste menschen, o Keizer, zijn zij die te groote
plannen hebben, welke zij met zich moeten
Voeren zonder iets anders om hun bezv. ij-
kenden geest te ondersteunen, dan de
schrale hoop, dat men ze eenmaal zal over
nemen. Tot zoolang zijn zij gelijk aan een
te zwaar beladen boodschaplooper, die van
huis tot huis gaat, en den naam niet kont
\an den persoon aun wien hij zijn pakken
moet bezorgen. Ik ben zulk een ongeluk
kige Oodeypoor toch is meer dan schoon
in de schatting der bewoners; 'tis eon stad
waar alle godsdiensten geduld worden.
Taings, Bramanen, Hindoes, Moslims,
Boeddhisten, leven daar in vrede bijeen met
hun eerediensten en tempels. Men laat
elkander met rust, want twistgesprekken
komen er niet voor. De verschillende gevoe
lens hebben er hun eigen bedding en blij
ven van geslacht tot geslacht binnen hun
stroomgebied. Een ieder beschouwt de ge
loofsovertuiging waarin hij geboren werd
als zijn erfdeel, dat hij niet gerechtigd is
te veranderen of te wijzigen. De Radja, mijn
vader, stierf. Ik Volgde hem op, en gedu
rende tien jaren sprak Ik recht in de Zaal
der openbaro audiënties, waarin hij dat
placht te doen, hij en zijns vaders vader,
Kinderen van de Zon, van het edelste bloed.
Intuaschen was mijn geest gerijp. Ik stu
deerde veel en was tot de overtuiging geko
men dat er slechts één leerstuk is, één
grondbeginsel, slechts één van hemelschen
oorsprong, en begrijpelijk voor allen. Duar
hot echter te eenvoudig is om de zelfzucht
der menschen te voldoen, hebben zij het als
fondament gebruikt en er, een iegelijk naar
zijnen aard, op gebouwd, totdat het in den
loop der eeuwen geheel bedekt was met al
lerlei geloofsovertuigingen, kinderlijk, onna
tuurlijk, belachelijk, ongepast, of wel te in
gewikkeld voor het gewone verstand.
Dit grondbeginsel... wat is het, Vorst?
vraagde Konstantijn gejaagd.
Majesteit, ik heb het reeds genoemd.
(Bedoelt gij God?
Ja, Heer.
Het was stil ln de groote zaal. Op ieders
gelaat stond de vraag te lezen: Wat nu?
Op zekeren d§g, Majesteit, was tei. be
hoeve eener groote plechtigheid een tent
opgeslagen, grooter dan eenige denkbare
zaal. In plechtgewaad ging ik er heen, tus
schen een dubbele rij olifanten door, hon
derd aan weerszijden, bedekt met goudla
ken, en met geelzijden palankijns op den
rug. Acihtor hen stonden mijn soldaten
geschaard, en do blauwe lucht was bijna
geheel aan het oog onttrokken door de vele
wapperende vlaggen. Tromgeroffel en ba
zuingeschal overstemden ieder ander ge
luid. Ik zat op een troon van zilver en
goud, omringd door mijn ministers. Mijn
oudste broeder trad binnen. Halverwegcn
ging Ik hem tegemoet, leidde hem naai
den troon, en begroette hem als Radja van
Meywar. Zoo scheidde ik van troon en
titelik deed vrijwillig afstand van alios
om dn wereld door te gaan, en te zien ol
ik mannen van macht en aanzien kon vin
den, die God lief genoeg hebben, om Hem
al3 de som van het geloof aan te nemen.
Ziedaar de rede van mijn heen en weder
trekken, van mijn menschcnstudie. Ziedaar
waarom ik in Konstantinopel ben.
Konstantijn was getroffen.
Waar waart gij voordat gij hier
kwaamt? vraagde hij eindelijk.
Indien Uwe Majesteit vraagde waar ik
niet ben geweest, zou het antwoord ge
makkelijker te geven zijn. Want dan kon
ik antwoorden: Overal behalve te Rome.
Gij veroordeelt onze Godsvercering
toch niet?
Niet alzoo, Heerl Ik tracht de mate
uwer liefde jegens Hem te doorgronden.
Hoe?
Door ze te toetsen.
Waaraan?
Geen der aanwezigen zou hebben kunnen
zeggen in welke stemming de Keizer ver
keerde, toch antwoordde de Indiër met
schijnbaar toenemondon moed: Een onder
zoek, om te zien, of Uwe Majesteit en Uwe
Majosleits onderdanen gewillig zijn, om alle
undere geloofsartikelen te laten varen om
Gods wil.
Er ontstond beweging onder de toehoor
ders, maar met een gebiedend handgebaar
riep Konstantijn hon tot de orde.
Dat is zeer vrijmoedig gezegd, zeido hij.
Maar niettemin zeer eerbiedig. Majes
teit, ik zou gaarne begrepen willen wordèn.
Gij spreekt van een onderzook. Waar
toe?
Om te komen tot één Geloofsartikel,
hét geheel essentiëele, van Algemeene Broe
derschap in zake den- godsdienst.
Een prachtige opvatting! Maar ook
uitvoerbaar?
Gelukkig of ongelukkig v^or den Tood
trad op dit oogenblik een beambte binnen
en fluisterde don Deken iets toe, die zich
terstond tot den Keizer wendde.
Vergeef mij, maar het behaagde Uwe
Majesteit mij op te dragen u to waarschu
wen, als het tijd was u gereed te maken
voor het Mysterie. De ure is gekomen. Ook
wacht een bode van Scholarius op toelating.
Dank, waarde Deken, wij zullen dien
bode niet laten wachten. De audiëntie is
afgeloopen.
Hij daalde van de verhevenheid af en
reikte den Vorst de hand.
Ik begrijp het grootsche denkbeeld dat
gij met u omdraagt. Het is de hoogste in
spanning waard. Ik zie met belangstelling
de volgende samenkomst tegemoet. Vergeel
niet dat gij hedenavond mijn gast blyfi.
Vaarwel.
Do Jood zonk op de knieën en kuste de
aangeboden hand, waarop de Keizer, alsof
hij zich eensklaps iets herinnerde, nog
zeldc: Was niet uw dochter met mijn
nicht in het Witte Kasteel?
Majesteit, bij die gelegenheid heeft de
prinses zeer genadig mijn dochter tot gezel
schap bij zich gehouden.
Mocht zij in die betrekking blijven, dan
zouden wij de hoop kunnen koesteren van
haar eenmaal aan ons bof te zien.
Ik leg mijn dank neder aan Uw
Majesteits voeten. Zij is hoogelijk geëerd
door deze uw gedachte.
Gevolgd door zijn officieren verliet Kon
stantijn de zaal, terwijl de huismeester den
Vorst naar de receptiezaal geleidde en hem
eenige vervcrschingen voorzette. Nu de eer-
:-.e awdbb-Me foed afgeloopen en de tweede
bepaald was, kon hij zijn aandacht aan de
nadere plechtigheid wijden. Verruimd en
voldaan over den loop der zaken en over
den indruk, dien hij op den Keizer en het
Hof gemaakt had, zette hij zich aan tafel,
en at cn dronk en overdacht reeds wat bij
bij de volgende bijeenkomst zou zeggen
morgen over veertien dagen, te twaalf uur!
Meer dan ooit scheen zijn plan goed te zijn.
Kun hij het er dóór krijgen, kon hij sla-
eenhet goede ei- van zou erkend
wordengeen twijfel daaraan. Mochten
dc menschen somtijds blind zijn. God \va*
altijd rechtvaardig.
In gedachten zag hij zich in de toekomst
mot slechts don apostel der hervorming,
muar den uitverkoren agent, don geaccro-
ditcerden tusschenpersoon voor Konstantijn
en den jongen Mohammed. Hij herinnerde
zich de punten van overeenkomst tusschen
hen. Hij zou niet van den Turk vergen hot
profetisch karakter van Mohammed prijs
le geven, evenmin zou het Grieksche geloof
in Christus gekortwiekt worden. Hij zou In
overweging geven een nieuwe betrekking
daar te stellen tusschen Christus en Mo
hammed aan de oone zijde, en God aan de
andere; dezelfde namelijk, die men sinds
lang erkende bestaan te hebben tusschen
God en Elia. Eenmaal zóóver zou hij aan
dringen op hetgeen in zijn schatting de ziel
van dien hervormden godsdienst was: do
/arpliohting om God alleen te dienen, daar
Hem alleen de eer en aanbidding toekwa
men. Dit en dit alleen zou de toe'ssteen zijn
van broederschap ln den godsdienst, alle
andere aanbidding daarentegen strafbaar
oh kc rij. .(Wordt yeryol«r<L).
