MAANDAG 2 MEI 1932
TWEEDE BLAD PAG. 5
CRISIS EN KLEINHANDELS
PRIJZEN
DE PRIJS VAN HET BROOD
BETAALT HET PUBLIEK TE VEEL?
over de broodprijzen, waaraan het volgen
de is ontleend:
De Commissie heeft uiteraard bij haar
onderzoek naar het prijsverLoop Ln den
kleinhandel het belangrijke volksvoedsel
brood niet vergeten. En dit onderzoek le
verde wel dusdanige waardevolle gegevens
op, dat publicatie van groot belang is te
achten.
De gegevens, verstrekt door de gezamen
lijke organisaties in het bakkersbedrijf, ge
ven voor het belangrijkste broodproduct,
wit-waterbrood, het volgende prijsverlojp:
Bloemprijs
Week-
Broodprijs in centen
per 100 K.G.
loon
ure„
A'dam
R'dam H
aag
Aug. 1914
f 11.—
t 15.—
65
11—12
13
14
Oct. 1920
f 43.—
f 36.—
45
36-38
40')
40*
1 Apr. 1930
f 15—
1 35—
48
16-19
21*)
22*
1 Oct. 1930
f 13.—
f 35—
48
16—19
20*)
21*
1 Dec. 1930
f 11.25
f 35.—
48
16-19
18*)
20*
7 Apr. 1931
f 9—
f 35.—
48
15—18
17*)
19*
1 Oct 1931
f 10.50
f 35—
48
15—18
IS*)
19*
1 Dec. 1931
f 10.50
f 35.—
48
15-18
16*)
19*
S Febr. 1932
f 10.25
f 35.—
48
13-17
11—14*) 17-
-18*
October 1920 5 pet dividend, van 1 April 1930 tot en met 3 Febr. 1932 10 pet div.
Deze cijfers geven reeds op het eerste ge-
eicht den indruk, dat de broodprijs regel
matig de fluctuaties van den bloemprijs
heeft gevolgd. Waar de regelmaat is onder
broken, is dit als regel geschied tengevolge
van een z.g. broodoorlog en dan ten gunste
van den consument Maar deze volgzaam
heid van den broodprijs treedt nog scherper
naar voren bij onderlinge vergelijking vau
alle cijfers en overweging van het volgende.
Terwijl sedert 1920 de bloemprijs vrij re
gelmatig daalde, zijn eenige andere kosten
factoren constant gebleven. Dit zijn aller
eerst het loon en de werktijden. Maar niet
alleen deze. Zonder een volledige opsom
ming te geven, verwijzen we slechts even
maar de tlaraeven van licht en kracht en
vooral naar de huren, die eerder een stijging
dan een daling hebben vertoond.
Met den bloemprijs veranderde het pro
duet zelve. Echter weer in gunstigien zin
voor den consument. Door de toepassing van
ide Warenwet is de voedingswaarde geste
gen en het gewicht van het hrood gewaar
borgd. Voor de cijfers van 1914 moet eigen
lijk een correctie worden aangebracht. De
voor dat jaar aangegeven broodprijzen gol
den voor z.g. kilobrooden. Het werkelijk ge
wicht van deze brooden was echter voor
Amsterdam 680, voor Rotterdam en Den
Haag ongeveer 860 gram!
Ook de omstandigheden, waaronder thans
bi het bakkersbedrijf wordt gewerkt, zijn
geheel anders dan vroeger. Het jaar 1914
kende geen Arbeidswet, geen Winkelwerk
tijdenibesluit, geen collectieve arbeidsover
eenkomst, en wel den nachtarbeid.
Sedert Juli 1931 werkt ook de Tarwe wet.
Het gevolg is, dat volgens een onlangs vast
gestelde officieele berekening, de kosten per
brood van 800 gram met 2.1 cent worden
vermeerderd. Ook dit is niet ten volle op
den consument verhaald, zooals uit de cij
fers voldoende blijkt.
Overweegt men dit alles en bedenkt men
daarbij, dat in het bovenstaande sprake is
geweest van bezorgprijzen, dan blijkt toch
wel voldoende, dat bij de hakkers al een
zeer gering deel van de vermeende winsten
van den kleinhandel terecht komt
Al het bovenstaande geldt in de eerste
plaats voor de groote steden. Zonder meet
kunnen hiermede niet voor het geheele land
vergelijkingen worden gemaakt en zeker
niet voor het platteland. Op het platteland
zal, evenals in het verleden, de broodprijs
vaak iets hooger zijn. Zeer beperkte debie-
ten, lange bezorgafstanden en vooral de
verkoop op vaak lang crediet, spelen hier
een rol en geven de bedrijven dikwijls een
geheel eigen karakter.
Maar 'wel valt uit het bovenstaande te
ooncludeeren, dat onze „uitgeslapen" bak
kers moeilijk slapende rijk kunnen worden,
maar veeleer met hun bedrijf op den rand
van het bestaan leven.
BINNENLAND.
1 OFFICIEELE BERICHTEN
BURGEMEESTERSBENOEMINGEN
Bij Kon. besl. Is benoemd tot burgemees
ter der gemeente Scheemda H. K. Venema
met toekenning van gelijktijdig eervol ont
slag als burgemeester der gemeente Nieuwe
Pekela,
RAAD VAN DEFENSIE
Bij Kon. besl. Is opnieuw benoemd tot
niet-militair lid van den Raad van Defensie
mr. J. Limburg, lid van den Raad van State.
POLITIE
Bij Kon. besl. is H. P. J. Hulsman, com
missaris van politie te Ede benoemd tot
commissaris van Rijkspolitie.
BEZWAREN TEGEN DE CONTIN-
GENTEERING
Zaterdagmiddag is vanwege het Comité
tot voorbereiding van de centrale organisa
tie in zake bezwaren ten aanzien der con
tingenteering (C.O.B.C.) in den Haag een
bijeenkomst gehouden.
De voorzitter, de heer Th. Ligthart, ver
klaarde principieele bezwaren te hebben
tegen contingenteering. Elke contingenee-
ring is een stap in het duister.
Volgende spreker was prof. dr. N. J.
Polak, die betoogde, dat noodig zijn lage
productiekosten en vlotte aanpassing aan
veranderde omstandigheden. Vlotte aanpas
sing aan veranderde omstandigheden wil
zeggen: breken van'iedere verstarring. Con
tingenteering heeft de neiging, die verstar
ring te verergeren.
Hierna heeft de heer E. H. K r e 1 a g e een
rede gehouden over: Contingenteering en
Export
Een tijdelijke Invoerbeperking, betoogde
epr., kan bij rationeele toepassing redding
brengen van zwaar beproefd© bedrijfstak
ken. Gewaakt moet echter tegen maatrege
len, die zij het dan ook eenigszins gecamou
fleerd. een blijvend© protectionistisch karak
ter hébben.
Met medewerking van belanghebbenden
hoopt het bureau een gewaardeerden steun
voor de regeering te worden, door deze beter
in staat te stellen, rekening te houden met
bepaalde bezwaren, onzen export te bevor
deren en te voorkomen, dat de contingentee
ringsmaatregelen een ramp worden voor ons
land.
De laatste spreker was prof. mr. CW.de
Vries, die het onderwerp: De Staat en de
contingenteering behandelde.
Op de toespraken volgde levendig applaus.
Vervolgens werd gepauzeerd, waarna een
besloten bijeenkomst werd gehouden.
DE WINKELSLUITING
TE AMSTERDAM
Van 'de regeering is bericht ontvangen,
dat de op 26 April 1.1. door den Gemeente
raad vastgestelde Winkelsluitingsverorde
ning is goedgekeurd.
Ged. Staten van Noord-Holland hebben
doen mededeelen. dat de eveneens op
April vastgestelde Automatenverordening bij
•huil College geen bezwaren ontmoet
Zoodra de officieele stukken zijn ingeko-
komen, zal de wettelijk voorgeschreven af
kondiging van de Winkelsluitingsverorde
ning plaats vinden, de automatenverorde
ning is reeds op 28 dezer afgekondigd en
trad 1 Mei in werking. Men kan er op re
kenen, dat dit laatste met de Winkelslui
tingsverordening op een der eerste dagen
van Mei het geval zal zijn.
HET DU1TSCHE INVOERRECHT
OP BENZINE
VOOR WEEKEND-TOERISTEN
De Koninklijke Nederlandsche Automobiel-
Club heeft van haar zustervereeniging de
Automobiel Club van Duitschland, telegra
fisch mededeeling ontvangen, dat het in de
bedoeling ligt van den Minister van Finan
ciën om het Duitsche invoerrecht op benzine
voor buitenlandsche personen-auto's op te
heffen, alleen voor zoover bet betreft het
we ek-end-verkee r. Dit zou dus be teekenen,
dat automobilisten, die van Nederland naar
Duitschland gaan, van Zaterdag tot Maan
dag vrijgesteld zijn van het betalen van in
voerrecht op de meerdere hoeveelheid ben
zine, welke zich boven 20 liter in hun tank
zou bevinden. Van deze bepaling zouden
zakenreizen en vrachtauto's uitgesloten zijn.
De schriftelijke bevestiging van dit besluit is
echter bij de Automobiel Club van Duitsch
land nog niet binnengekomen, zoodat nog
niet bekend is, wanneer deze nieuwe regeling
ingaan.
BELGISCHE INVOERRECHTEN
OP WOL EN MEUBELEN
Naar de „Msb." uit Brussel verneemt, be
richten de bladen alhier, dat de inwer
kingtreding van het Kon. besluit waarbij
de invoerrechten op wol en meubelen met
50 pCt worden verhoogd, om technische re
denen eenige dagen is uitgesteld.
DE ..PRINS VAN ORANJE"
Blijkens bij het Departement van Defensie
ingekomen bericht, is Hr. Ms. mijnenlegger
„Prins van Oranje" Zaterdag te Sabang aan-
NEDERL. RONDVLUCHT 1932
DE TWEEDE DAG
Ook de tweede dag van de Nederlandsche
Rondvlucht 1932 is schitterend geslaagd. Dit
maal ging de tocht 'over het Zuidelijk deel
van ons land. via Dordrecht, Gorcum, Den
Bosch en Nijmegen tot Venlo. Een prachtige
aanblik bood. zoo van een hoogte van 400
M., het onder het vliegtuig wegglijdend pa
norama; weiden, rivieren, stukken bosch,
stads- en historisch schoon het slot van
Loevenstein, de St Jans kathedraal! wis
selden elkander af. Reeds te kwart over tien
werd op het vliegveld Venlo een vlotte lan
ding uitgevoerd.
Hierna brak het langste traject van de
vlucht aan, Venlo—Vlissingen. welke gewel
dige afstand werd onderbroken door een tus-
6chenlanding op het militaire vliegveld te
Gilze-Rijen. Tegen twaalven hadden de mees
ten van de luchtreizigers Maastricht reeds
onder zich, en dan volgden Heerlen en Hel
mond Na het oponthoud te Gilze-Rijen
kwam wel het mooiste gedeelte van de
vlucht; via Breda, Bergen-op-Zoom. Axel en
Breskens ging het. afwisselend over een ge
bied van land en water, op Vlissingen aan,
waar de verschillende vliegtuigen tusschen
kwart over twee en half drie landden. Op en
om het vliegveld, vooral ook tegen den dijk,
was het een drukte van belang. Voor oud en
jong Vlissingen vormden de luchttoeristen
bezienswaardigheden van den eersten rang!
Ook hier had de plaatselijke Vereeniging
voor Vreemdelingenverkeer voor een buiten
gewone hartelijke ontvangst zorg gedragen,
daarin ten zeerst© gesteund door den burge
meester, den heer Van Woelderen.
Na een kort oponthoud te Haamstede
waar de burgemeester en diens ambtgenoot
van Zierikzee zich prettige gastheeren be
toonden. bereikte de formatie tusschen
kwart over zes en half zeven het eindpunt
van den tocht, Rotterdam-Waalhaven.
Een lange vlucht, die. begunstigd als zij
is door buitengewoon fraai weer. schitte
rend slaagde.
NEDERL. SPOORWEGEN
DE LOONSVERLAGING
De directie van de Nederlandsche Spoor
wegen heeft Zaterdag aan den personeel-
raad bericht, dat zij haar voorstel tot loons-
ELECTRISCH LICHT IN DE
WIERiNGERMEERPOLDER
De aanleg van d© eerst© electrdsdhe Instal
latie in de Wleringenneer is thans zoover
gevorderd, dat op Sluis I het electrisohe
lidht heeft kunnen proefbranden. D© wei
nige huizen, die daar in de nabijheid reeds
zijn verrezen, zullen thans ook het nieuwe
licht kunnen aanwenden.
DE BURGEMEESTER VAN
ENSCHEDE
VRAAGT PER 15 JULI ONTSLAG
Naar wij vernemen heeft de heer Ed o
Bergsma, burgemeester van Enschedé, die
binnenkort zijn 70sten verjaardag hoopt te
vieren, met ingang van 15 Juli as eervol
ontslag aangevraagd.
ROFFELRIJMENm
't Is Mei!
t Is Mei! de blije tijd
dat iedre piet een ei legt,
De tijd, waarin de maand
de erretjes opzij legt,
De tijd, waarin de zon
het zonlicht spelen doet
Op 't randje van April
z'n witte winterhoed,
't Is Mei! de blije tijd
van nieuwe levenslusteni
De aarde baart geluk,
ze kan er niet van rustenJ
Ze neemt voor dag en dauw
haar dampig morgehbad,
En juicht haar jubel uit
in bot en bloei en blad,
't Is Mei! de blije tijd
van wijde bloemenweien,
Van stuivend stuifmeel en y
van uitgezwermde bijen
Het leven gonst en glanst
en danst van dartelheid
Als Mei zijn goudboeket
van zonlicht open spreidt,
't Is Mei! de blije tijd
van blinkende rivieren,
Die 't blakend blauwe lijf
met bloemenbanden sierenjj
Hoog over het gestamp
van de berookte boot
Vaart door de vloikke lucht
de witte wolkenvloot,
't Is Mei! de blije tijd
van vrijen en van trouwen
Waarin de vogeltjes
èn wij ons nestje bouwen,
En 't ouwetje, verjongd
als ze 't gescharrel ziet
Van néé knikt en tóch denkt:
ze zijn zoo gek nog niett,
TELEFOONVERKEER
MET SOVJET-RUSLAND
Dezer dagen hébben proefgesprekken
plaats gevonden tusschen Amsterdam, Rot
terdam en 's-Gravenhage eenerzijds en Mos
kou en Leningrad anderzijds. De proefge-
(Nadruk verboden.
LEO LENS,
sptrekken welke vla, Berlijn weirded afge
wikkeld, hadden een vlot verloop, zoodat de
opening van het telefoonverkeer met Rus
land binnenkort kan worden tegemoet ge
zien.
Een nieuwe lente in,,,, een „nieuw land'7 De intocht der eerste koeien
in den Wieringermeerpolder. De beesten, die per schuit waren aangevoerd
werden bij, Kolhom den polder binnengeleid.
Links: Ir. A. Knappert, die bij Oegstgeest door.
een auto-ongeval om 't leven kwam.
Rechts: Generaal Oejeda, die bij den aanslag
te Shanghai ernstig werd gewond.
,JSen spinnékopP' Hoe vaak wordt 't niet als een schrikJcreél gehoord. Maar wie wordt niet mei
bewondering vervuld bij 't zien van deze fotof Een prachtig net, glinsterend in 't zonnelicht
een voor. ons onbegrijpelijk kunstproduct van den wever onder de dieren.
uTorentje torentje bussekruitf'Een vroolijk kioartet, genietend van het
leuke spelletje, dat ze zoo juist van Grootmoeder hebben geleerd.
De Koning en Koningin van Italië op de
Intern. Kunsttentoonstelling te Venetië. Ook
gan de Nederlandsche af deeling werd een
bezoek gebracht.
De deelnemende sporlvUeglulgeti, 'die mei enkele K. L.. M.-machine» een Iwecdaagsche rondvlucht
boven Nederland maken, bij een landing te Arnhem,
