Jiiriuiir gntecfyt (tfaurant
Dagelijks verschijnend Nieuw? blad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
Land- en Tuinbouw.
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.23
(Beschlkklngskosten 015.)
Per week 0.25
Voor het Buitenland bi] Weke-
lijksche zending m 6.—
Bit riagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruithetnling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad V/% cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
N°- 3644 WOENSDAG 27 APRIL 1932
ADVEHTENTIEN
Van 1 tot 5 regels1.17
Elke reeel meer0.22VJ
Ir.gez Mpdedeelingen
van 1—5 regels Z30
Elke regel meer0.15
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 1 bureau
wordt berekend 0.10
12e Jaargang
Oil nummer bestaat uit DRIE bladen
NOGAL ZONDERLING
Bij de behandeling van het initiatief-voor-
stel-Ebels, houdende bizondcre maatregelen
ten aanzien van loopende pachtcontracten
is het in de Tweede Kamer nog al zonderling
toegegaan.
De oorzaak daarvan lag feitelijk in een
motie-Van den Heuvel, welke zonder hoof
delijke stemming was aangenomen en waar
in de Regeering werd uitgenoodigd de be
raadslaging bij te wonen en desgewenscht
van ach' i es tc dienen.
Het is usantie, dat een minister de behan
deling van een initiatief-voorstel bijwoont;
maar het is evenzeer gewoonte geworden,
dat de minister aan de bespreking niet deel
neemt en een gezicht trekt als een onaan
doenlijke sfinx. Al wist Mr Oud dan ook
enkele voorbeelden uit de tachtiger jaren
aan te halen, waaruit bleek, c)at de Regee
ring wel eens aan de bespreking deelnam.
Welnu, minister Donner deed bet thans
ook en hoe?
Hij verklaarde wel van te voren, dat zijn
uitspraken „min of meer een hypothetisch
karakter" zouden dragen; en dat is theore
tisch juist; maar practisch was het toch
anders.
In theorie juist; natuurlijk. De minister
kan geen toezegging doen, dat hij een be
paald wetsontwerp in veilige haven zal
brengen: daarover moet hij eerst het geheele
kabinet raadplegen; voorts dient de Raad
van State gehoord te worden en eindelijk
kan hij slechts de Kroon adviseeren, om de
wet uit te vaardigen.
En daarom beraadt zich een minister pas,
als het wetsontwerp, door een kamerlid
voorgesteld, een meerderheid vond. Derhalve
mengt hij zich niet in de behandeling.
Thans deed minister Donner het wel en
daardoor gaf hij in feite niet onduidelijk te
verstaan, dat hij genegen is, om, voorzoover
liij invloed kan oefenen het ontwerp in
het, staatsblad te brengen.
Dpch daaraan zat weer vast, dat de mi
nister nu reeds moest aangeven in welke
vorm de wet z.i. acceptabel is.
Dit nu leidde tot de abnormale figuur, dat
niet de Regeering een voorstel deed en de
Kamer controleerde en eritiseerde; maar
dat de Kamer door den minister gecontro
leerd werd. Telkens weer gaf minister Don
ner zijn advies. Dit moet er in, en dat moet
er uit; indien het wetsontwerp kans van sla
gen zal krijgen.
't Werd steeds heel voorzidhtig gezegd,
maar niet onduidelijk liet de minister soms
merken, dat het ontwerp voor hem onaan
nemelijk zou zijn, indien het op een bepaald
punt niet gewijzigd werd.
Het was alles heel vreemd en slechts liet
feit, dat abnormale tijden abnormale midde
len rechtvaardigen kan als verontschuldi
ging gelden voor deze vreemde wijze van
wetgeving.
voorziening te vragen. Zoo goed als nu mi
nister Donner zijn medewerking verleende,
zou hij ook dan aan de wensch der Kamer
tegemoet gekomen zijn. Dat was de normale
weg.
Het was ook een betere weg geweest
Want het is bekend, dat de Eerste Kamer
heel moeilijk een initiatief-voorstel
neemt Zij meent, en terecht, dat de leiding
van de Regeering moet uitgaan. Het gevaar
bestaat dus altijd, dat zij om die reden een
overigens sympathiek voorstel afwijst.
Tenzij ze in dit geval ook de stelling aan
vaardt: In abnormale tijden passen abnor
male middelen.
Het is te hopen.
EERSTE KAMER
KORTE VERGADERING
De Voorzitter deelde, na de opening
der gisteravond gehouden vergadering, me
de, dat de centrale afdeeling heeft besloten,
in de afdeelingen te doen onderzoeken o
Donderdag 28 April, des morgens te 11 uur,
het voorstel van wet, houdende bijzondere
maatregelen ten aanzien van loopende
pachtovereenkomsten, benevens eenige an
dere wetsontwerpen.
Aan de orde waren daarna de volgende
wetsontwerpen.
1. Naturalisatie van L. N. E. Appeiberg
en 19 anderen;
2. Naturalisatie van R. Baldenhofer en
19 anderen;
3. Voorbehoud d^r bevoegdheid tot toe
treding tot het ontwerp-verdrag betreffende
de aanduiding van het gewicht op groote
stukken, vervoerd per schip (Genève 1929
Deze wetsontwerpen werden zonder debr
hoofdelijke stemming goedgekeurd.
De vergadering werd te 8.37 verdaagd tot
hedenmorgen 11 uur.
EEN WETSONTWERP-EBELS?
Wie de behandeling van het crisiswetje
inzake pachtcontracten nagaat, vraagt zich
af, of er feitelijk nog wel sprake kan zijn
van een wetsontwerp-Ebels. Want niet al
leen oefende minister Donner grooten in
vloed op de inhoud uit; de heer Ebels was
vaak meer lijdend voorwerp dan leidend
voorman.
Naast hem stond met stage waakzaam
heid zijn partijgenoot Mr Oud; die ook met
hem naar de Eerste Kamer gaat om daar
het wetsontwerp te verdedigen en die een
rol van beteekenis heeft gespeeld bij de be
handeling.
Doch (Kt niet alleen. Aan de rechterzijde
was Dr Beumer onvermoeid op zijn post en
aan diens scherpzinnigheid ontging nu let
terlijk niets. Zijn invloed op inhoud en
redactie der wet was zoo groot, dat som
mige kameroverzichtschrijvers liever spra
ken van het wetsontwerp-Beumer-Oud-Ebels
dan kortweg van het ontwerp-Ebels.
En ook de sociaal-democraat Mr v. d Bergh
liet zich niet onbetuigd, al trad hij meestal
op als secondant van Dr Beumer.
Wat zien we dus? Dat heel de Tweede
Kamer feitelijk aan een crisiswetje gedok
terd heeft, terwijl de minister het noodzake
lijke verband legde om ongelukken te voor
komen.
Dit is begrijpelijk. Van meet af was er
een streven in de Kamer om op de voorge
stelde zij het ook verbeterde wijze iets
voor de noodlijdende pachters te doen. Daar
om was er haar alles aan gelegen om de
medewerking der Regeering te verkrijgen.
Daardoor gaf zij feitelijk nu reeds aan
minister Donner het heft in handen. Want
dat vergroot de kans van slagen.
Echter, het blijft een zonderlinge toestand.
Te vreemder, omdat een normaler en beter
weg ingeslagen had kunnen worden.
Immers, heel de Kamer ging ten slotte
met het wetsontwerp accoord. Het ware dus
mogelijk geweest in een, Door alle partijen
POLITIEK TE PLATTENLANDE
geen eenheid
In de Maandag te Assen gehouden bijeen
komst van den Drentschen Boerenbond, den
Groningschen Boennbond, den Frieschen Boe
renbond, het Groene Front en den Plattelan-
dersbond ter bespreking van 4e kwestie van
een eventueel samengaan bij de a.s. Kamer
verkiezingen is men niet tot overeenstem
ming gekomen.
De dagelijksche besturen van den Plattelan-
dersbond en het Groene Front hadden reeds
voorheen een politiek-aanvullend verbond ge
sloten; de noordelijke landbouwers echter, die
onder leiding staan van den heer Jongbloed,
konden niet bewogen worden tot samengaan.
Hun doel is meer, de boerenkiezers in hun
oude partijen te laten, onder het stellen
voorwaarden, terwijl de zuidelijke vereenigin-
gen zelf met afzonderlijke candidatenlijsten
komen, gerugsteund door him eigen pro
gramma.
PAUL KRUGERS NAGEDACHTENIS
Men schrijft aan het „Vod.":
Bestaat er in Nederland voor president
Steyn een gedenkteeken in Deventer en voor
generaal De Wet op de heide te Hoenderioo
(eigendom van dr. Kröller) een standbeeld,
nog steeds wordt er uitgezien naar een stand
beeld voor Krüger, waarvoor al jaren plan
nen bestaan bij een commissie te Utrecht, diie
daarvoor gelden inzamelt (adre6 mej. G. van
Arkel. Weerdsingel O.Z. 83). Het ie te hopen,
dat de plannen eenmaal tot uitvoering ko
men om aan den grooten zoon van den Diet-
sclien 6tam. waarvoor het Nederlan-dsche
olk zooveel eerbied en bewondering heeft
getoond, die eer en hulde te brengen welke
hem toekomen.
Zijn geboortehuis, de plaats Bulhoek in het
Kaapsche district Stevnerburg is dezer dagen
voor 500 gekocht door een commissie, die
het aan de Afrikaansc-he natie zal aanbieden,
zoodat het aJs historisch monument bewaard
zal blijven.
MARTHA-STICHTING
Ds. J. L. DE HEER DE NIEUWE
VOORZITTER
Ais voorzitter van de Martha-Stichting is
in de plaats van wijlen Dr. J. Th. de Visser
in de gisteren gehouden bestuursvergade
ring gekozen Ds. J. L. de H e e r. Rotter-
BELANGRIJKE GIFT.
De Martha-Stichting (voor onverzorgde
kinderen) te Alphen a. d. Rijn ontving on
der postmerk: Utrecht Station, een gift van
f 1000.-.
AMSTERDAM
GEMEENTERAAD.
In de zitting van de Amsterdamsche Ge
meenteraad is de voordracht van de Com
missie voor de Strafverordening tot vaststel
ling van de verordening op de winkelslui
ting aangenomen met 36 'egen 4 stemmen.
Daarna is men begonnen met de behande
ling van de voorstellen inzake de korting
op de loonen van het gemeentepersoneel.
OPCENTEN
Onze Amsterdamsche redacteur schrijft
ons:
De Christ. Historischen hebben wel wat
al te voorbarig misschien hun voorstel om
het aantal opcenten to verminderen gepu
bliceerd. Maar al zit er ongetwijfeld in ^en
poging om politieke ïeclame te maken, ze
zijn met. hun voorstel gebleven op den be-
ganen grond.
De Vrijheidsbonders doen het aroders. F.n
uit reclame oogpunt gezien beter. Ze willen
geen 74 zooals de Wethouder voorstelt, en
geen 64. zooals de Chr. Historischen vragen.
Ze stellen het aantal opcenten direct bui-
gesteunde motie «a» de Regeering de wen- sa\e,ronct-r^nUe r", „pi
schen voor te leggen en op korte tei...ijn» Qók ^ier ontbreekt e":e becijfering. Tiet
NED. WERKLIEDENVERBOND
„PATRIMONIUM"
DE LAATSTE DAG
In de ochtendvergadering van Dinsdag
werd overgegaan tot het bespreken van de
artikelen 17 van het Concept Sociaal
Program.
Aan de. algemeene beschouwingen wordt
deelgenomen door de afdeelingen Haar
lem en Watergraafsmeer en de heer J.
Hermans Jr., ambtenaar van het Verbond.
Voor de heer J. Hermans Jr. is Pa
trimonium geweest de tribune waarop alle
Christenen een plaats kon vinden. Thans
neemt het Verbond in het coneept program
een bepaald standpunt in. Is dat juist pn
weet het Verbond goed wat het doet? Breed
voerig staat spr. stil bij het begrip „Staat
en ..Maatschappij".
Waterpraa ismeer meent, dat de
art- 1 gelezen moet worden: „Het spreekt
als zijn overtuiging uit, dat in Maatschappij
en Staat Gods eer gezocht moet worden"
Dit voorstel wordt door Spr. verder toege
licht.
Het Gewest Noord-Holland vraagt of hei
program algemeen Christelijk moet worde!
gezien of zuiver Calvinistisch.
De Voorzitter merkt op dat het
program als zoodanig zal moeten word -n
besproken. De toelichting kan natuurlijk
(buiten beschouwing blijven. We moeten
het eens worden over het program, niet
over de toelichting. Als vanzelf moeten
uitgaan van de gedachte dat de Heilige
Schrift is: Gods Woord. Dat wil echter niet
zeggen dat de leden van Patrimonium de
Geref. leer in alle deelen moeten aanvaar
den.
Inzake de considerans merkt Spr. op dat
men de considerans van het oude program
niet kan copieeren. Spr. neemt echter in
overweging daarover nader nog iets te
zeggen.
Betneffende „Staat en Maatschappij'
i. Spr. zich aan.-luiten bij wat Bavinek
er de Maatschappij heeft geleerd. Over
Gezin en Maatschappij wijst Spr. op ver
schillende en voortgaande beschouwingen.
Spr. bestrijdt de gedachte van Water
graafsmeer t.a.v. art. 1 al. 3 met een beroep
op de Heilige Schrift
In tweede instantie herhaalt de afgevaar
digde van Noord-Holland zijn vraag.
Nieuwer-Amstel meent dat. art 1
anders had moeten worden samengesteld,
vooral door de strijdvraag die daarin naar
boven k-o-mt.
Watergraafsmeer handhaaft haar
voorstel.
Met eon kort woord beantwoordde de
heer Smöenk de gemaakte opmerkingen,
aarna art. 1, wordt aanvaard.
Bij de bespreking van art. 2 maakt de
afd. Utrecht bezwaar tegen het ontbre
ken van een uitspraak over den Drie
eenigen God.
n is het niet eens met wat
het Verbondsbestuur zegt over a f g e 1 e i-
souvereiniteit op het terrein van -te
Maatschappij.
De Voorzitter, de gemaakte opmer-
kingen beantwoordende, meent dat niet be
hoeft te worden gesproken over de Souvn-
reiniteit van den Drieëenigen God. Tnzake
de afgeleide souvereiniteit. merkt spr op
dat er is een van God afdalende souvereini
teit, hetgeen spr. nader bespreekt De mee
ning dat de Maatschappij opkomt uit de in
dividuen wordt door spr. bestreden.
Tnzake Staats-absolutisme en do erken
ning van het Overheidsrecht op het gebied
de wetgeving, heeft spr. geen prinei-
pieelee bezwaren t. a. v. wat door Haarlem
is opgemerkt. Echter acht Spr. de redactie
die door het Verbondsbestuur is voorgesteld
de meest' juiste.
De besprekingen worden een oogenblik
geschorst, om D s. ten R o u w e 1 a a r ge
legenheid te geven een enkel woord te zeg
gen namens den Nert. Lutherschen Jonge-
lingsbond.
MIDDAGVERGADERING
In de middagbijeenkomst werden de
heeren Mr. C. Steen
Pzn., als vertegenwoordigers van de Chr.
Werkgeversvereeniging begroet.
Na een korte gedachtenwisseling wopdt
besloten de bespreking van de overige arti
kelen op te schorten tot een volgende ver
gadering.
Verder deelt de voorzitter mede. dat van
het Gewest Utrecht een voorstel van orde is
ngekomen om de vaststelling van de arti
kelen uit te stellen en de vaststelling te
doen geschieden door afgevaardigden uit de
Gewestelijke Organisaties.
De voorzitter maakt daartegen bezwaar.
Toespraken
Namens de afd. Zuidla/ren wordt de ver
gadering toegesproken door Dr. H. W de
oo t. in verband met de nood ten plat-
telande. voornameiijk wat betreft de werk
loosheid.
Spr. leest een door hem geconcipieerd
'oorstel voor, betreffende deze aangelegen
heid, speciaal voor de bij den landarbeid
tewerk gestelden.
Spr. is van meening dat het geld dal
daarvoor besteed wordt beter in de gemeen
te zelf productief kan worden gemaakt.
Spr. wijst op verschillende bezwaren t a.
de huidige regeling. Naar het oordeel van
Spr. is het platteland de moreele kurk
waar de maatschappij op drijft. Dat platte
land wordt geduwd in den hoek van den
opstand. Daarvoor moet worden gewaakt
Spr. acht het niet noodig dat zijn voorstel
wordt gerenvoyeerd naar het bestuur. Liever
zou spr. zien dat het geheele bestuur zich
daarachter stelde-
De Voorzitter spreekt zijn waardeering
uit voor de woorden van Dr. de Groot en is
dankbaar voor het feit dat dominees, juris
ten en doctoren belangstelling toonen voor
het Christelijk Sociale werk.
De voorzitter wijst verder op vreemdelin
gen, die hier te werk gesteld zijn en illus
treert dit met een voorbeeld van een Duit-
schen arbeider. Zooals de werkverschaffin
gen hier en daar worden uitgevoerd, zijn
groote zedelijke bezwaren verbonden. Het
vraagstuk, dat Dr. de Groot ter sprake
bracht, eischt degelijke behandeling, omdat
dit voert naar een weg met consequenties-
Spr. licht dit nader toe en wijst in verband
daarmede op allerlei ander werk, dan de
landarbeid. Spr. meent, dat we t, a- v. de
landarbeiders voor groote moeilijkheden
staan, als we het voorstel in alle consequen
ties zouden kunnen doorvoeren. Spr- noemt
als practisch bezwaar het instellen van
premies.
De voorzitter zegt verder toe, dat deze
kwestie nader zal worden gesproken met den
Chr. Landarbcidersbond en den Chr. Roeren
en Tuindorsbond, teneinde zoo mogelijk te
komen tot een gemeenschappelijke resolutie,
die aan de Regeering zal kunnen worden
overgelegd-
Met applaus wordt deze gedachte door de
vergadering ontvangen, waarvoor Dr
Groot zijn dank uitspreekt
De Voorzitter deelt mede, dat tele
grammen zijn ingekomen van H- M. de
Koningin en Dr. K. Dijk.
De Heer A. Broen, uit Enschedé, spreekt
de vergadering toe namens de Protestantsch
Christelijke Arbeiders Internationale; de
heer C- Plomp te Rijswijk doet dit namens
de Chr. Patroons-Vakcentrale en de Heer
A. Borst Pzn. namens de Chr. Werkge
versvereeniging in Nederland.
De heer J. Hollander stelt voor het
afgetreden bestuurslid de heer J. Douwes Jr.
te benoemen tot eerelid.
Ds- H. A. M u n n i k J r., van Zwolle, sprak
daarna een slotwoord.
Van een en ander gaven wij reeds gister
verslag
is precies dezelfde geste als voor twee jaar
toen ze 80 opcenten noodig achtten en 30
voorstelden Want met 38 opcenten komt
men niet tot een sluitende rekening,
Dat is de groep die steeds den mond vol
placht te hebben over roekeloos finantiepl
beleid.
MOERCAPELLE
HOE ANTI REVOLUTIONAIREN
KWESTIES AFDOEN
Men schrijft ons:
Meer dan eens is in ons blad melding ge
maakt van raadsleden der Staatk. Gcref.
Partij, die, politiek gesproken, een vreemde
schaats reden en wier optreden critiek
erdiende; zelfs volgens het oordeel van
partijgenooten.
Voorzoover ik weet, heeft de Banier op
zoo iets nooit gereageerd; denk aan Krab-
bendijke en Driebergen (naar ik meen).
Eenige dagen geleden echter kwam d e
Banier met een hoofartikel in de gezwol
len stijl, welke we van dit blad gewoon zqn
i waarin een scherp vonnis gestreken
rerd over de houding van een anti-rev.
raadslid in Moercapelle, die eerst meege
werkt had om de herbergen op Zondag te
sluiten en daarna meegegaan was met hen,
die tegen al geheele zijn; omdat zulks,
volgens hun meening, gezien het proote
doorgaand verkeer, niet wel doenlijk is.
k Het artikel in de Banier begint met
een leelijke insinuatie. Herinnerd wordt
aan de vele diefstallen, welke Moercapelle
in opspraak brachten en welke de Minister
natuurlijk niet kon ontkennen. Daaruit
wordt dan geconcludeerd, dat er „van
eenig afdoend optreden der politie niet
bleek. De voorlichting den minister gege
ven kwam blijkbaar van een zijde, die lie
ver het kwaad toedekt", zegt de Banier.
Die laatste beschuldiging moet waar ge
maakt worden. Want anders is het las
ter. Nader bewijs zal ons aangenaam zijn.
Maar op deze medeaeeling volgt dan:
„Nu weder deed zich een ander geval
voor dat wel een droevig licht werpt op
het optreden van een Anti Revol. raadslid
te Moercapelle. Met zijn hulp werd een
raadsbesluit tot sluiting van de café's, ver
lofzaken en winkels op Zondag weder ver
nietigd tot groote vreugd dergenen, die Gods
Wet niet achten".
Dat „nu weder" is ook weer teekenend.
Waarom koppelt de schrijver deze dingen
aan elkaar? Hebben ze ook maar iets met
elkaar te maken.
Volgt dan verder het verhaal, hoe het
anti-rev. raadslid zich misdragen heeft
Daarbij hindert weer de weinige schuchter
heid in het heilige, welke meermalen op
valt. Als het Staatk. Geref. raadslid den
anti-rev., die eerst tot kroegsluiting op Zon
dag had meegewerkt en nu zijn handteeke-
ning gaf om dit besluit weer in te trekken,
waarschuwt, dan antwoordt de anti-rev. vol
gens de Banier:
„Alle verantwoordelijkheid neem ik op
mij". En het hlad voegt er aan toe: „Is het
niet ontzettend? Het doet u cïenken aan het
gedrag der Joden bij de veroordeeling van
Christus".
Hier ontbreekt de teederheid, welke ons
past tegenover de heilige dingen.
Echter, met alle bezwaar, dat wij hebben
tegen de omlijsting.welke de Banier van
deze dingen gaf, zij toegegeven, dat de kern
der zaak juist is.
Zoo denkt de anti-rev. kiesvereeniging te
Moercapelle er ook over en deze heeft der
halve het raadslid op zijn fout gewezen.
Deze voerde wel een en ander te zijner
erontschulcKging aan. en de waarde daar
van willen we niet ontkennen.
op zijn minst heel eigenaardig, dat
het S.G.P.sche raadslid het voorstel formu
leerde om de café's de geheele Zondag fe
sluiten, doch het klaarspeelde, dat het anti-
rev. raadslid K. eerste onderteekenaar werd
en hij, v. d. S., tweede.
Dat is ongebruikelijk en wekt de gedach
te, dat de politiek gare S.G.P.er de storm
zag aankomen en zich achter den anti-rev.
verschool. Is het louter onnoozelheid ge
weest, laat men het dan zeggen.
Want de reactie bleef niet uit De eerste
Zondag de beste hield de „linkerzijde" te
Moercapelle een demonstratie tegen de slui
ting, waarvan het kerkgaand publiek hin
der ondervond. En toen K. (het anti-rev.
raadslid) de volgende dag opgezocht werd
door een ander raadslid, die tegen de slui
ting was, meende eerstgenoemde, dat hij de
rust in de gemeente kon bevorderen en de
agitatie tegen de Herv. Kerk bezweren, als
hij meewerkte om de oude toestand van ge
deeltelijke Zond.igssluiting te herstellen.
Dit deed hij daarom en dat, zoo was het
oordeel der kiesvereeniging, was zijn fout
Hier was gebrek aan ernst, maar vooral te
kort aan onderlinge samenwerking bij
principieele gevallen.
Het raadslid K. heeft dat eerlijk erkend
en daarmee was de zaak voor de anti-rev.
partij uit. Die spreekt zoo noodig het schul
dig uit, ook al worden er geldige veront
schuldigingen aangevoerd: maar dan keert
de rust en c)a broederlijke liefde terug en
wordt de samenwerking in goede trouw
voortgezet. Want de ervaring leidt tot groo-
ter voorzichtigheid.
Handelt de SG.P. ook zcw met dwalende
broeders?
GEWELDIGE BRAND
TE UTRECHT
OP DE TERREINEN DER NED.
SPOORWEGEN
Men meldt ons uit Utrecht:
Gisteravond heeft een hevige brand ge
woed op de terreinen waar de constructie
werkplaatsen van de Ned. Spoorwegen
gevestigd. De vuurgloed was zoo ontzettend,
dat men tot in Amersfoort den weerschijn
er van merkte en men een oogenblik dacht,
dat de krankzinnigengestichten in Den
Dolder in brand stonden.
De brand bleek te woeden in een zeil- en
zadelmakerij, die gebouwd was tusschen
een groot aantal nevengebouwen, v
grondstoffen als olie. teer en pek waren ge
borgen. terwijl zich in de onmiddellijke na
bijheid eenige ondergrondsche tanks met
olie bevonden.
Rondom de werkplaats liggen nog een
aantal loodsen van de wagenmakerij en
telegrafie. Te midden van den doolhof van
gebouwen stonden op de rails nog een aan
tal wagons die spoedig op gloeihitte waren
en die met groote moeite door toegestroomd
personeel in veiligheid konden worden ge
bracht Men staat voor een raadsel hoe de
zeilmakerij in brand kan zijn geraakt Om
half zes werd het gebouw als gewoonlijk
door het personeel verlaten en in verband
met gevaar voor kortsluiting wordt dan de
electrische stroom uitgeschakeld. Elk uur
wordt controle uitgeoefend. Om negen uur
stond het gebouw plotseling in lichterlaaie.
Een spoorwegarbeider ontdekte den brand
het eerst Hij heeft onmiddellijk de brand
weer gewaarschuwd. Er werd direct groot
materiaal uitgezonden, terwijl de eigen
hrandweer het vuur onmiddellijk aantastte.
Het vuur leverde een schrikwekkend
schouwspel op. daar de vonkenzee stepds
grooter werd en groote stukken brandend
hout door de lucht vlogen, zoodat de bewo
ners van de huizen op eenige honderden
meters afstand reeds aanstalten begonnen
te maken met het ontruimen hunner
ningen. Op de daken der omliggende ge
bouwen had men brandweerlieden gepos
teerd teneinde beginnend vuur daar te kun
nen blussc'nen. In totaal waren enkele tien
tallen stralen water uitgelegd.
De geheele loods is uitgehrand en bonder
den zeilen zijn verloren gegaan. Hoe groot
de schade is. kan nog niet geschat worden,
hij is echter in ieder geval aanzienlijk. Om
half twaalf kon gezegd worden dat de
brandweer het vuur meester was. Tot ver
in de nacht bleef men echter met het na-
blusschen druk doende.
Op het terrein van den brand waren aan
wezig de burgemeester van Utrecht, de bur
gemeester van Zuilen, de leden van de
spoorwegdirectie, de heeren Van Maanen
en Van Dijk de chef van het Centraal Sta
tion te Utrecht, de heer Schoewert en tal
van andere spoorweg- en politieautoritei
ten.
Tn den vooravond heeft eveneens op de
terreinen van de spoorwegen nog een ste
vige brand gewoed, waarbij een takken-
loods. die in de nabijheid van de machine-
loodsen was gelegen, een prooi der vlam
men is geworden. Toen de tweede brand
uithrak. was men daar nog met het nahlus-
schen bezig, doch het materiaal werd di
rect voor de zeilmnfterii gerequireerd.
Omtrent de oorzaak dezer heide hranden
tast men nog volkomen in het duister.
Sproeten komen vroeg in
het voorjaar koop tijdig een pot
Sprutol. Bij alle Drogisten.
Voornaamste Nieuws.
UIT HET SOCIALE LEVEN
HET CONFLICT IN DE VENEN
Dinsdag a.s. staking 7
een te Klazinaveen gehouden vergade
ring is vastgesteld, dat het bemiddelings
voorstel inzake het loonconfliet in het voen-
district Barger-Oosterveen dat gedaan werd
door den burgemeester van Emmen. Mr. J.
T* Bouma, en inhield een loonsverlaging
an 10 procent, verworpen is met 1105222
stemmen.
Besloten is aan de werkgevers een ulti
matum te stellen. Wanneer niet vóór mor
gen, a.s. Donderdag hetere voorwaarden
worden ingesteld, gaat, aldus het ultima
tum, Dinsdag 3 Mei a.s. de staking in.
DE STAKING IN DE BOUWVAKKEN TE
SLIEDRECHT.
Men meldt ons uit Sliedrecht:
Het is eiken avond om 5 uur, als de werk
willigen per autobus naar huis worden ge
bracht onder geleide, druk, voornamelijk
in de Kerkbuurt. Ondanks het verzoek der
politie, om werkwilligen niet te volgen,
worden ze door velen gevolgd. De heer v. d.
W.. die een werkwillige naar huis bracht,
werd door zeer velen achtervolgd, w.o. het
raadslid S. Eerstgenoemde heeft bij de po
litie een klacht tegen zijn mede-raadslid S.
ingediend, wegens hinderlijk volgen.
HET CONFLICT BIJ DE NED. DOK MIJ.
Naar wij met betrekking tot het conflict
hij de Nederlandsche Dok Maatschappij te
Amsterdam vernemen, zijn er nieuwe voor
stellen ingekomen van den Rijksbemidde
laar, welke door de besturen van de bij het
conflict betrokken gezamenlijke organisa
ties van werknemers zullen worden bespro-
kon. Deze organisaties zijn de Roomsch-
Katholieke. de Christelijke en de Algpmeene
Metaalbewerkersbond, de Syndicalistische
Federatie van Metaalbewerkers en de On
afhankelijke Bedrijfsorganisatie van Me
taalbewerkers. Nadat de besturen hun stand
punt ten aanzien van genoemde voorstellen
zullen hebben bepaald, zal aan de leden
vergaderingen het treffen van een beslis
sing worden overgelaten.
Intusschen ligt het bedrijf van de Ned.
Dok Mij nog geheel stil.
ned. chr. bond van personeel in
pubuekf.n dienst.
Dezer igcn is in Tietjerksteradeel (Fr.) een
correspr ^-its-hap van den Ned. Chr. F-nd
perse ;1 m pel" en opgeriv.it I
Het con F let in het veenbedrijf.
De Belgische invoerbeperkingen.
(blz. 2)
De Ontwapeningsconferentie en de Fran-
sche verkiezingen.
Staatsliedenconferentie in de villa van
Stimson. Tardieu en Grandi worden er bij
uitgenoodigd.
Wat het Centrum In Pruisen kan verlan
gen als voorwaarde voor samenwerking met
de nationaal-socialisten.
(blz. 3)
Jaarverslag N.V. De Twentsche Bank.
Winstsaldo 1.938.5S0 (v.j. 3.5i0.9S6L Div.
4 (v.j. 6%).
Weekstaat van de Ned. Bank. Goudvoor
raad opnieuw toegenomen.
Jaarverslag Ned. Gist- en Spiritusfabriek
te DelfL Winstsaldo 2.620.343 (v i.
3.595.249). Div. IS (v.j. 24).
Jaarverslag N.V. Heemaf te Hengelo. Ver
lies 27C.Ö97 (v.j. winst 3S6.470). Geen
dividend (v.j. 5V2 pet).
Duitsche discontoverlaging verwacht van
5VL tot 5
(blz. 6)
De wijziging der departementale indeelimr
gaat 1 Mei a.s. in.
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend, houdende een garantieregeling
ten behoeve van de kippenhouderij.
Gerucht ove nieuwe salarisverlaging van
het rijkspersoneel,
(blz. 9)
In de Tweede Kamer is gesproken over de
J- vleeschinvoer en
CHR. VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN
Te Heerlen-Brunssura (L.L is een afdee-
llng-bakkers opgericht van den Nederl.
Centralen bond van Chr. arbeiders in de
bedrijven van voedings- en genotmiddelen.
DE BELGISCHE INVOER
BEPERKING
Sedert gisteren is de Belgischo grens voor
runderen, varkens, rund- en varkensvleesch
in eiken vorm ook, en boter gesloten tenzij
de Belgische minister van Landbouw bijzon
dere vergunning voor invoer verleent
Wat deze bepaling voor ons land betee-
kent is niet zoo gemakkelijk na te gaan.
daar de uitvoer van bovengenoemde pro
ducten uit ons land naar België steeds zeer
"'isselvaililg was.
Zoo is de varkensuitvoer naar België ge
durende de laatste vijf jaren respectievelijk
ruim 10. 12. 21, 22 en 15 duizend stuks per
jaar geweest
Gezouten varkensvleesch vertoonde een
sterke daling en de uitvoer daarvan bedroeg
in de laatste vijf jaar respectievelijk 935,
4<6. 366, 392 en 172 ton per jaar.
Onze uitvoer van versch varkens vleesch
naar België geeft echter oen gansch ander
beeld, daar deze belangrijk steeg, zooals
blijkt uit deze cijfers die de uitvoer weer
geven van 1927 tot en met 1931: 1658. 3122.
7S13, 9218 en 17214 ton. Alzoo en vertien
voudiging dus.
Met het rundv'eesch liep het weer an
ders. België betrok daarvan uit on* land
>n de laatste vijf jaren: 2l9i, 1160, 2301. 3210
en 4165 ton.
En met de boter liep het al even zeer
vreemd. De Nederlandsche invoer van hot
n België daalde van 1922 tot 1923 geweld'g
on wel van 10.000 ton tot slechts 419 ton.
terwijl deze daarna weer stijgende was en
in 1929 tot en met 1931 bedroog 29G7. 4911
en 5322 ton.
Alles Njeengenrme.i blijkt het wel. dal
.oor onze uitvoer weer een belangrrijko
spaak in het wiel is gestoken.
DE TULPENTEELT IN HET WESTLAND
In de laatste dagen worden in het West-
land groote hoeveellheden tulpen, thans uit
de koude kassen ter veiling aangevoerd. In
de vorige week bedroeg nlle,.n nan de Centr.
Westl. Snijbloemeuveiling de aanvoer van
tulpen reeds rruim 135 000 dozijn. De prijs
van de tulpen is nog steeds laag te noemen.
Het blijkt dat do prijzen juist do hHft lager
zijn. .an in dezelfde maand van het vorjg
jtar.
