DINSDAG 26 APRIL 1932 EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
NA
DE VERKIEZING
IN PRUISEN
HET CENTRUM GEEFT DEN
DOORSLAG
VOORLOOFIG NOG EEN ZAKEN-
KABINET. BRAUN?
In den overstelpenden stroom van be
schouwingen over den uitslag van de Land-
dqgverkiezingen in Pruisen en de mogelij
ke parlementaire gevolgen van dien uitslag
worden wij in het bijzonder getroffen door
de kenschetsing welke de leider van de
Pruisische Centrumsfractie van den toe
stand geeft.
Pr. Grass maakte in een pers-onderhoud
de volgende opmerkingen, die de aandacht
verdienen
„Een dor kenmerken \an dc toestand is
het feit, dat Hugenberg, de leider van de
Puitsch-nationale Volkspartij, nu reeds ten
tweeden male een misrekening begaan
heeft.: hij is in Pruisen uitgeschakeld. Voor
de vorming van een regeering is zijn me-
dewerkirtg niet vereischt
Het tweede kenmerk is het volkomen
verval der burgerlijke groepen rechts
links van het Centrum. Daardoor is het
Centrum de eenige toevlucht geworden van
de burgerlijke elementen, die de gedachte
van een rechtvaardig vergelijk op alle ter
reinen voorstaan.
Het derde kenmerk is het feit, dat dc na-
•tionaal-socialisten, ondanks verbitterde crl-
tiek, het Centrum geen kwaad hebben kun
nen berokkenen. Het Centrum is steviger
dan ooit.
De verkiezingen In Pruisen hebben
der bewezen, dat de nationaal-socialisten
alleen niet de meerderheid kunnen halen.
Het Centrum beschouwt zich als de ga
rant voor de grondwettige orde.
Aan dit feit moet zijn politieke houding
beantwoorden.
Overigens kan het Centrum rustig af
wachten, tot het duidelijk wordt, wat de
groote politieke groepen eigenlijk willen".
Tot zoover de genoemde Centrumleider
Dr. Grass.
Zijn eerste opmerking, over Hugenberg, is
volkomen rank. Niettemin gaat van de
Duitsch-N'aiionale fractie, die tot ver bene
den de helft is ingekrompen, het eerste
voorstel naar aanleiding van de stembusbe-
slissing uit: de fractie wil, zonder den ge
wonen termijn in aanmerking te nemen,
maar dadelijk den Landdag ontbinden.
De opmerking van Dr. Grass, dat het Cen
trum als de eenige toevlucht van de bur
gerlijke elementen is overgebleven, en ste
viger dan ooit staat, is een feit, dat niet
minder do aandacht verdient dan de berg-
stroom-achtigo aanwas van het Nationaal-
Socialisme.
Reeds dadelijk bij het vermelden van den
uitslag hebben wij op de mogelijkheid ge
wezen, dat bij de nieuwe regeeringsvorming
het Centrum den doorslag zal geven.
Do handhaving van de tegenwoordige re
geering in Pruisen onder de gunst der com
munisten, die van twee kwaden het beste
zouden kunnen kiezen, wordt ook in
Duitschland wel genoemd, doch veel wordt
van een oplossing in die richting niet ver
wacht.
Daarontegcn wordt mert ernst een samen
werking van de nationaal-socialisten en het
Centrum besproken.
De nationaal-socialisten, die bij de Presi
dentsverkiezingen last genoeg hebben ge
had met dc hun naast-venvante, doch „te
eigenwijze", Duitsch-nationalcn, schijnen
zelf reeds een samenwerking met het Cen
trum, als de meest voor de hand liggende
oplossing, op het oog te hebben-
Zoo publiceert do fractie-leider der nazi's
in den Prujsischen Landdag oen verklaring,
waarin gezegd wordt, dat de N.S.D.A.P. be
reid is d"e regeering over te nemen en met
ieder samen te werken, die een nationaal,
van socialistischen rechtvaardigheidszin ver
vuld en door een krachtigen geest veredeld
Pruisen wil en dat zij „niemand afwijst, die
bereid is met ons samen het herstel van
den staat ter hand te nemen.
De „Deutsche Allg. Ztg." verneemt zelfs,
dat Maandag reeds door de Pruisische Cen-
trumsfraotie van nationaal-socialistische
zijde het verzoek ontvangen zou zijn of het
Centrum bereid is tot gemecnschappcllijke
besprekingen.
De officieele onderhandelingen zouden In
de eerstvolgende dagen aanvangen.
Wij hebben reeds gezegd, dat het Cen
trum niet bij voorbaat afkeerig zou staan
yah deze nieuwe samenwerking. We worden
daarin nu bevestigd zoowol door de woor
den van Dr. Grass, alsook door een artikel
van de „Germania", dat, wijzende op het
ontbreken van een overwinnaar, schrijft:
„Wat het Centrum doen zal, daarover kan
niemand in twijfel verkeeren: den staat
dienon en de Grondwet beschermen".
In deze weinige woorden wordt de richt
lijn getrokken die van het Centrum als be
ginselpartij te venvachten was. De nazi's
kunnen deze woorden nu alvast gaan inter-
prctccrcn. Voor een partij-dictatuur laten zc
in el kgeval goen ruimte.
Mogen we dus aannemen, dat bij Natio
naal-socialisten en Centrum beide de wil tot
samenwerking In beginsel wel aanwezig ls,
toch kunnen we niet zeggen, dat dit nu
reeds do zekerheid van een gemeenschappe
lijke regeering van deze beide partijen
waarborgt. De moeilijkheden die in soort
gelijke regeeringsvorming in Hessen in den
weg stonden, sporen ons wel tot voorzich
tigheid aan bij het uitspreken van verwach
tingen.
In politieke kringen in Pruisen acht men
de kansen, dat de gedachtenwisseling tus-
r.azi's en Centrum een gunstig resultaat za«
opleveren, niet bijster groot en men voor
spelt, dientengevolge, dat het kabinet-
Braun nog wel eenigen tijd als zaken-kabi
net zal aanblijven.
Zelfs acht men het niet uitgesloten, dat
in den herfst weer nieuwe verkiezingen zul
len moeten gehouden worden. En de regee-
ring-Braun zou, volgens een mededeeling
uit Berlijn, hopen, dat inlusschcn de econo
mische toestand dermate verbeteren zal, dat
de macht der radicale vleugelpartijen als
gevolg daarvan zou zijn verminderd.
Het bestuur van het Pruisische centrum
heeft een verklaring gepubliceerd, onder
teekend door Moennig zijn vice-president,
waarin het volgende staat te lezen:
„De nieuwe fractie van het centrum in
den Pruisischen landdag zal, getrouw aan.
O-i bij het begin van den kiesstrijd gepubli-
ceerden oproep on het programma cn de
traditie der gansche centrum-partij ook in
den nieuwen landdag het behoud van de
Christelijke Duitache „volkscultuur" voor
een gezonde Duitsche volksdemocratie bc-
sohouwen als doel. Zij is bereid samen te
werken op de basis van de grondwet om
het welzijn van het Duitsche volk te dienen
Zij verlangt eon politiek die liet Duitsche
volk vrijheid naar binnen en buiten, ont
wikkeling in de toekomst en het noodige
prestige in de wereld waarborgt. De fractie
van het centrum zal zich ook ui de toekomst
zoo krachtig mogelijk verzetten tegen elke
beweging die staat en bestuur uitgeleverd
wil zien aan een eenzijdige partijdictatuur,
die een gezonde rijkspolitiek in gevaar
brengt"
Beschouwing van de „Germania"
Het „Cent rum-orgaan „Germania" verwijt
de nationaal socialistische pers, dat zij zich
over „de nuchtere zorgen, welke iedere
machtstoename mnt zich brengt", al te een
voudig in een „overwinningsroes" uitspreekt
welke ditmaal zeer van onpas is, daar in
de meeste kringen vergeleken bij de resul
taten van den tweeden verkiezingsstrijd der
rijkspresidentsverkiezingen, van een over
winning geen sprake meer kan zijn.
Op dc uitlatingen van de „Nachtausgabe",
welke de verantwoordelijkheid van het Cen
trum bij de regcoringsformatie bij haar be
schouwingen op den voorgrond plaatst ver
klaart da „Germania": Wat 't Centrum zal
doen, daarover behoeft niemand te twijfelen
den staat dienen en de grondwet hescher-
zich de nuttige toepassing voorstellen van
de door hen veroverde macht. Wanneer de
Nachtausgabe de ontbinding van den juist
gekozen Landdag ter sprake brengt dan moet
daartegen gezegd worden, dat „het kinder-
spoak van een lunddagsontbinding" op het
Centrum niet den minsten indruk kan ma
ken; anderzijds echter, dat men „dergelijke
boycot-methoden op behoorlijke wijze be
taald zou zetten indien men de volgende
maal zonder positieve resultaten een beroep
deed op het volk".
ONTWAPENINGSCONFERENTIE
Tot na de Fransche verkiezingen
Het bureau der ontwapeningsconferentie
besloot in zijn zitting van gistermorgen aan
de hoofdcommissie voor te stellen de priu-
cipieele debatten op te schorten, totdat de
technisdhe commissies baar werkzaamheden
inzake de vaststelling dor verschillende be-
wapenings-categorieën voor de qualitative
vermindering der bewapening voltooid zou
den hebben.
Practisch beteekent dit. dat tot na de
Fransche kamerverkiezingen in de algemee-
np commissie geen principieels debatten
zullen plaats vinden over tïo Fransche en
Duitsch voorstellen.
Vernomen wordt, dat men van alle zijden
behalve van Amerikaanschen kant met het
plan instemt Do Amerikanen toonen onge
duld.
Aangezien de hoofdcommissie der confe
rentie met algemeene stemmen het begin
sel der kwalitatieve ontwapening, dus der
afschaffing van bepaalde aanvalswapenen,
heeft aanvaard, moeten de technische com
missies thans gedetailleerde voorstellen uit
werken, welke soorten van wapenen onder
de kwalitatieve ontwapening zullen vallen.
De hoofdcommissie zal morgen deze tedh-
nische commissies een arbildsprogr&m op
dragen.
Men verwaoht, dat de technische commis
sies ongeveer 10 dagen voor haar werk zul
len noodig hebben en de hoofdcommissie na
afloop daarvan weer bijeen zal komen, ten
einde haar werkzaamheden volgens het
vastgestelde programma voort te zetten.
De Pinksterpauze, van de conferentie zal
waarschijnlijk tot 3 a 4 dagen beperkt wor-
Gisteren heeft, ook de subcommissie voor
de moreele ontwapening een zitting gehou-
c)en, waarin het vraagstuk der jeugdopvoe-
ding besproken werd.
Bij de beraadslagingen wees de
Duitsche vertegenwoordiger, gezant-
schapsraad Aschman. op het artikel in de
rijks® rond wet, waarin bepaald wordt, <Jat dc
jeugd in den geest van de verzoening der
volken opgevoed moet worden.
Vrees voor hongeronlusten.
Een mil li oen werkloozen, zijnde een ze
vende gedeelte van de stad New-York, is
thans afhankelijk van liefdadigheid en de
z.gL relief funds, welke practisch geheel
uitgeput zijn.
Men vreest dan ook voor uitgebreide hon-
geronlusteu, tenzij onmiddellijk uitgebrei-
breide maatregelen genomen worden om de
dreigende hongersnood af te wenden.
Reeds voor heden venvacht men groote
moeilijkheden, aangezien men thans voor
de noodzakelijkheid komt te staan oru aan
8000 menschen mede te dealen, dat men
bun geen hulp meer verstrekken kan. Meer
dan 50.000 personen zullen na 1 Mei ge
dwongen zijn t.e pogen zich zonder eenigen
steun door de moeilijkheden heen te slaan.
Medegedeeld wordt, dat zeer ernstige on
regelmatigheden alleen kunnen worden
vermeden, wanneer het stadsbestuur er toe
wil en kan overgaan om maandelijks eer:
bedrag voor steun uit te trekken, groot on
geveer ?y2 millioen dollar. Een dergelijk
maandelviksch steunbedrag zou dan volgens
de algempene opvattingen minstens gedu
rende een vol jaar moeten wordtet uitge
trokken.
Schoolnieuws.
Verklaring
de N.S.DJLP.
Van nationaal-soclalistischo toonaange
vende zijde wordt verklaard:
De N.S.D.A.P. is bereid overeenkomstig
den wil van het volk, overal daar de regee-
ringsverantwoordelljkiheid op zich te nemen,
waar de voormalige regeeringen zijn versla
gen en in een minderheid zijn gekomen.
Zulks geldt in het bijzonder voor het land
Pruisen, waar de nationaal-socialisteji met
162 mandaten alleen reeds zoo sterk zijn ge
worden als de coalitie van Weimar.
De bewering nu, dat de N.S.D.A.P. ondanks
haar stembuszege niet in staat zou zijn in
Pruisen een coalitieregeering te vormen, is
een manoeuvre. De N.S.D.A.P. heeft als lei
dende partij der nationale oppositie naar let
ter en geest van de grondwet het recht in
Pruisen te regeeren.
Een sociaal-democratisch oordeel.
De voorzi'ter van de sociaal-democrati
sche fractie in den Pruisischen Landdag
verklaarde ten aanzien van den verkiczings
uitslag, niet te gelooven, dat er een coalitie
tusschcn de nationaal-socialisten en het
Centrum tot stand zou komen. De regeerings
vorm zou er bovendien door beïnvloed wor
den of de nieuwe Landdag de onlangs aan
gebrachte wijziging in het reglement van
orde ten aanzien van de verkiezing van den
minister-president weer zou intrekken. In
dien er geen meerderheid hiervoor te vinden
zou zijn, zou de regeering-Braun als zaken
kabinet aan het bewind kunnen blijven tot
men er in slaagt een nieuwe regeering te
ormen.
HET PLAN DER COMMUNISTEN
LONDEN, 26 ApriL In een interview met
den Berlynschen correspondent van ae
„Daily Mail", verklaarde de communistische
leider Ernst Thalmann, dat de Communis
tische Partij alles zou doen wat in haar
vermogen was om een nationalistische re
geering in Pruisen te verhinderen.
TORNADO IN AMERIKA
Gistermorgen zou een hevige tornado ver
scheidene kleine stadjes in Tennessee heb
ben geteisterd.
Er moeten zeven doocJen zijn.
De tornado zou eveneens in verscheidene
stadjes van Kentucky hebben gewoed.
De storm gingjgepaard met een buitenge
woon hevig oflweder en hagelslag. Ook ver
scheidene plaatsen In Arkansas en Alabama
werden geteisterd.
NEW YORK, 25 April. Volgens de tot nu
toe binnengekomen berichten zijn bij den
wervelstorm in do staten Arkansas, Tennes
see en Kentucky, 12 personen gedood, ter
wijl het aantal gewonden aanzienlijk is.
KONING ALBERT
EEN NIEUW VOORSTEL VAN
MILES LAMPSON
SHANGHAI, 26 April. De Engelsche ge
zant in China, Sir Miles Lampson. die de
Chineeesch-Jnpmsche bemiddeiingsondor-
handelinpen leidt, heeft een nieuw voorstel
uitgewerkt. Volgens de berichten uit Nan
king en uit Tokio beoordeelon de beide be
trokken regeeringen het nieuwe voorstel
gunstig, zoodot men spoedige hervatting d°r
onidierh an delingen op deze nieuwe basis ver
wacht.
HERSTELCONFERENTIE
De nitnoodiging aan de deelnemers
Van welingelichte Engelscbe zijde wordt
medegedeeld dat zeer binnenkort de Engel-
scho regeering waarschijnlijk langs diplo-
rnatieken weg cïe uitnoodiging zal vereen
den voor de conferentie van Lausanne.
Dc uitnoodiging zal geschieden namens
Engeland, Duitschland, Frankrijk, Italië,
België en Japan.
Uitgenood igd worden de bij het herstel-
vraagstuk belanghebbende mogendheden der
kleine entente: Tsjeeho-Slowakije en Joego
slavië, alsmede Griekenland, Portugal en
Polen.
In de uitnoodiging zal vermeld worden,
dat het doel der conferentie is een duur
zame, regeling te krijgen van de op het
rapport der deskundigen van Bazel geba
seerde kwesties, alsmede het treffen van
maatregelen ter bestrijding van de econo
mische en financieele crisis.
De openingsdatum, 16 Juni, schijnt abso
luut vast te staan.
De openingsdatum, 16 Juni schijnt be
slist vast te staan. Voorts wordt medege
deeld dat de zes uitnoodigende mogendheden
accoord gaan met de benoeming van den
voormal igen Belgischen ministerpresident
Theunis tot voorzitter der Conferentie, doch
dat Theunis zelf nog geen definitieve beslis
sing heeft genomen.
Ook het Donauvraagstuk wordt lp de uït-j
noodiging genoemd en de vijf Donaiunogend
heden zullen worden uitgenoodigd om den
vier groote Europeeschc mogendheden, die
hebben deelgenomen aan de Londensche con
ferentie. uitvoerige rapporten over de flnan-
cieelen en economischen toestand van hun
land te doen ontkomen, die kunnen dienen
als basis voor verdere onderhandelingen te
Lausanne.
EEN KREET OM DADEN
ALBERT THOMAS IN DE INTER
NATIONALE ARBEIDSCONFERENTIE
In de vergadering van de internationale
Arbeidseonferentie te Genéve hield Albert
Thomas gisteren een rede ter beantwoor
ding van een vijftigtal sprekers. Hij wees er
op, dat wanneer een stemming van moede
loosheid in de conferentie heerscht, dit niet
voortkomt uit een inwendige crisis in de in
ternationale arbeidsorganisatie, doch uit de
algemeene economische en financieele cri
sis in de wereld. Allen zijn zich bewust van
het drama, dat de grondstoffen en arbeids
krachten en kapitaal ruimschoots in de we
reld aanwezig zijn, doch dat wij niet uit de
ellende komen door gebrek aan organisatie
gebrek aan moedig initiatief, dat de noodi
ge internationale beslissingen weet tot stand
te brengen.
Deze gedachte werd verder door Thomas
in het tweede gedeelte van zijn rede uitge
werkt Zijn hartstochtelijke kreet om actie
van de regeeringen maakte zijn speech tot
een zijner indrukwekkendste redevoeringen
die Thomas te Genève gehouden heeft Hij
hratht in herinnering, hoe de regeeringen
thans al jaren lang op iedere conferentie
het loflied zingen op internationale samen
werking, doch hoe intusschen de volkeren
zich steeds meer van elkaar scheiden door
allerlei kunstmatige verkeersbelemmeringen
waarbij hij de waarschuwing van Colijn
niet onvermeld liet Hij bracht in herinne
ring hoe voortdurend de deskundigen cn
studiecommissies aan het werk worden ge
zet doc-h hoe aan alle plannen en adviezen
geen gevolg wordt gegeven.
Ilij eindigde met een warme aanbeveling
ran het denkbeeld van de arbeidersgroep,
dat de internationale arbeidseonferentie, aan
welke bij het vredesverdrag van Versailles
opdracht gegeven voor den socialen voor
uitgang te zorgen, doch die in deze taak
door dc ongekende crisis belemmerd was
zicli tot alle regeeringen en tot den Volken
bond zal wenden om eindelijk tot daden
over te gaan, die den financieelen en econo
mischen toestand zullen verbeteren.
Het lang aanhoudend applaus waarmede
het einde van Thomas' rede werd begroet,
liet wel zien hoe Thomas naar het hart van
alle aanwezigen had gesproken.
CAILLAUX VOOR EENHEID IN EUROPA
Caillaux heeft te Nantes een rede gehou-
m. waarin hij verklaarde, dat de wereld
crisis een rechtstreeksch gevolg van den
oorlog is, maar ook van de gebrekkige ver
dragen. Men zal de economische depressie
alleen kunnen overwinnen, als men alles
doet om eenheid van Europa te bewerken.
NAZrS GEARRESTEERD
Naar de justitie te Keulen mededeelt, zijn
Maandag tegen de nat. socialisten dr. Ley
en Fuchs arrestatiebevelen uitgevaardigd
wegens mishandeling van de-> soc. dem. lei
der Wels. De overige vier gearresteerden
zijn op vrije voeten gesteld.
EEREDOCTORATEN
Gem. Universiteit te Amsterdam
De Senaat van de Gemeentelijke Univer
siteit te Amsterdam heeft ter gelegenheid
van haar 300-jarig bestaan in zijn zitting
van Maandag tot doctores honoris causa
benoemd:
1. in de faculteit der Godgeleerd
heid: Rev. Travers Herford, Kelsall
(Chester); H. C Hoskier. te Trinity (Jersey,
C. I.); S. Mowinckel te Oslo; O. Scheel te
Kiel.
2. in de faculteit der Rechtsge-
oerdheid. P. J. A. Adriani te Amster
dam (privaat-docent belastingrecht); D.
Anzilotti te Rome; E. Bartin te Parijs; I.
II. Gosses te Groningen (historicus in
rechtshistorie); S. van Mesdag te Gronin
gen (Helpman), (psychiater); W. de Vlugt
te Amsterdam (Burgemeester).
3. in die faculteit der Genees
kunde: L. Aschoff te Freiburg i. Br.; S.
L. Brug te Weltevreden (geneesk. nrotozoö-
logie); H. Cushing te Boston (U.S.A.); C.
Levaditi te Parijs.
4. in de f a c u 11 e i t d e r Wis- en
Natuurkunde: C. B. Biezeno te Delft
(toegepaste mechanica); A. Cotton te Parijs;
W. C. de Graaff te Utrecht (biologische
phaimacie); E. R. Jacöbson te Fort de Koek
(Sumatra) (kenner fauna van Np-d. Oost-
Inriië): P. C. Korteweg te Amsterdam (on
derzoeker malaria); T. Levi-Civita te Rome;
H. ter Meulen te Delft (analytische schei
kunde); E. A. Milne te Oxford; C. Sohroeter
to Zurich; Waclaw Sierpinski te Warsza-
wa (Warschau); J. Wannier te Bonn.
5. in de faculteit "der Letteren
en Wijsbegeerte: F. Brunot te Parijs;
G. Friederici te Ahrensburg (Holstein); R.
Menéndez Pidal te Madrid; J. Petersen te
Berlijn; Henri Polak te Lare,n (N.-H.) (lei
der Alg. Ned. Diamantbewerkersbond, pro
pagandist voor de bescherming van Schoon
Nederland); H. Poutsma te Amsterdam
(Engelsche philologie); F. Schmidt Dege-
ner te. Amsterdam (hoofddiir. Rijksmuseum)
L. Simons te 's-Gravenhage (man van de
Wereld-Bibliotheek); C. van Vollenhoven te
Leiden (adatrecht in Indië); A. J. B. Wace
(e Londen; L. Wïllems te Gent (Reynaart-
studie).
6. in de faculteit der Handels
wetenschappen: E. Heldring te Am
sterdam (oud-voorzitter Kamer van Koop
handel); J. W. Meyer Ranneft te Batavia
(koloniale economie); D. H. Robertson te
Cambridge (Engeland).
Dp. .promotie zal plaats hebben in de
plechtige zitting van den Senatus Ampljs-
simus ter gelegenheid van de viering
het derde eeuwfeest der instelling voor hoo
ger onderwijs op Dinsdag 28 Juni.
HOOFDBENOEMINGEN.
Schraard (Chr. Nat. School),-H. M.
Jansen, ond. te Arnhem (Creutzbereschoól).
Mede op tal stond: S. Smid, ond. te Ooste
rend (Fr.).
ONDERWIJZEBSBENOEMINGEN.
Groningen (Herv. School, Juliana-
school, hoofd G. J. v4n Dalen), J. Visser te
Eer lik um (Fr.).
Nieuwlande by Hoo ge veen (Herv.
School, hoofd H. Hazenberg), K. Zeelte te
Stadskanaal.
H e d e 1. Door mej. N. Goedvree te Ermelo
is bedankt.
J. ZUITHOFF.
Naar de „N. Pr. Gron. Ct." verneemt, zal de
heer J. Zuithoff, hoofd der Ohr. School piie-
mulderstraat te Groningen, met 1 September
a.s. het onderwijs met pensioen verlaten.
BEGRAFENIS-Dr. J. Th. DE VISSER
Naar ons geaneld wordt, is het optreden
van d.en Inspecteur van het L. O. te Rotter
dam inzake het vrijgeven vari school ter ge
legenheid van de begrafenis van Z. Exc. Dr.
De Visser gevolg van een misverstaan van
een (telefonisch) gesprek en niet to? te
schrijven aan gemis van piëteit voor den
overledene.
LICHAMELIJKE OEFENING
PROMOTIES
RIJKSUNIVERSITEIT TE UT
oveerd la tot Doctor de M
kunde de heer H. G. van van der Wey, geb.
Amsterdam, op proefschrift: ..Der Ne:
des Wuchastoff-t**-
8chleddo
lof."
De promotlo ge-
ACAD. EXAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gesl.:
Indisch Recht: doet. ex., de heer J. P. D. de
Bruyn to Leiden
Indologie: taalk. cand. ex., de heer F. E.
Ohlenrotn te Leiden.
Geneeskunde: doet. ex.. de hoeren J. J. Blee-
o DronrtJp cn L. van der Molen to Vlaur-
R.SITEIT TE
de heeren G.
O vink en J. H. Maten.
Wis- en Natuurkunde F: cand. ex.. de hee
ren Th. J. de Man (met lof) en C. J. Krom; ld.
hoofdv. Aardkunde: doet. ex., do hcor M. G
EXAMENS ONDERWIJZER
Aangifte voor deze examens schriftelijk 2
p.. mondei' I
vóór 7 M.
n oen der
4de hoofdlnspccl
hoofdinspectie: J.
hoofdinspectie:
3 Juni o.s.. mondeling t
s. moot vóór 7 Mei a.s
lorzltter van oen der volgende
Amsterdam, voor 4de h
isp. L.O., aldaar:
lnsp. L.O.. aldaar;
Insp. L.O.
E I n d h o
L.O.
i Leet
- de 2de hoofdinspectie: Ir. J.
A. Laduge, lnsp. L.O. t
EXAMENS-VROEDVROUW
Rotterdam. 26 April. Geslaagd voor olnc
examen Kweekschool voor Vroedvrouwen, c
dames A. van MlutJen to Den Haag cn A H. i
J. van der Wal to Rotterdam.
HET VERPLICHTE LEERVAK
Het dognlljksch bestuur dor contact-com-
missie, handelende in opdracht van Het
Kon. Nod. Gymnastiekverbond; het Ned.
Chr. Gymnastiek Verbond; de Ned. Arbei
dtere Sportbond en de Roonisch-Katholioko
Gymnastiek en Athletiekbonden in de bis
dommen Roermond, Breda, Don Bosch,
Haarlem en Utrecht, met oen aantal leden
van ongeveer 80.000, handelende bovendien
met instemming van een aantal andere or
ganisaties, met een totaal aantal van om
streeks 700.000 leden, heeft aan den Minister
van O.. K. en W. een adres gezonden, waar
in gezegd wordt:
dat zij het onderwijs in lichamelijke op
voeding op de Lagere School, als bedoeld
in artikel 2 der Lager-Onderwijswet van
1920. voor de ontwikkeling van het Nede.r-
landeche volk van het hoogste belang acih-
Echter zijn tal van gemeentebesturen in
gebreke gebleven, geleidelijk te voldoen nnn
het hJerbedoeldc voorschrift, waartoe vanaf
1920 tot 1036 gelegenheid werd geboden.
Zoowel de Regeering als de Volksverte
genwoordiging heeft zich na jarenlang be
raad in genoemd jaar niet onduidelijk uit
gesproken inzake het onderwijs in lichame
lijke oefening, als onderdeel van het Lager
Onderwijs.
Volgons adr. zou die huidige crisis en do
algemeen voorkomende werkloosheid
gercede. aanleiding kunnen zijn, om door
het bouwen van gymnastieklokalen en het
inrichten van terreinen voor het onderwijs
in klein-terreinspelen, nuttigen cn produc
tieven arbeid tc doen verrichten.
Hierom wordt nan den Minister verzocht,
het daaraan to leiden, dat in het belang van
het tegenwoordig geslacht van de liierbe-
doelde wettelijke voorschriften niet worde
afgeweken en liet onderwijs in lichamelijke
oefening op de lagere school inderdaad vol
ledig worde ingevoerd, zooals zulks door do
Lager-Onderwijswet van 1920 is vastgesteld
en van de gemeentebesturen alle daartoe
strekkende maatregelen geëischt worden.
Aan het adres wordt adhaesie betuigd
door 39 organisaties w.o. het Ned. Verbond
van Chr. Meisjesvereenigingen, de Federa
tie van Chr. Ver. van en voor vrouwen en
meisjes, de Chr. Vereen, van leerkrachten
bij het gymnastiekonderwijs, de Chr. Ned.
Voetbalbond, het Ned. Chr. Gymnastiekver
bond en de Ned. Lufchersche Meisjesbond
Van cle andersoortige organisaties noemen
wij de Ned. Mij tot bevordering der genees
kunst. de scholen voor R.K. Mulo. do Fori
ratio van Alg. Dioc. Ver. van R.K. onderwij
zers en de Ver. van hoofden van scholen.
Op de lijst komen ook voor de Vara, het
N.V.V. en dc Vrijz. Dem. Bond.
In de breede toelichting op het adres
wordt gewezen op do nadeelen van het
schoolbezoek, wanneer dit niet door li
chaamsoefening wordt gecorrigeerd (scoli-
e.d.) en opgemerkt, dat nauwkeurige
onderzoekingen het bewijs hebben geleverd,
dat de onderbreking van liet schoolpro
gramma voor gymnastiek cn spel zeker niet
nadcclig werkt op de geestelijke prestaties
de leerlingen. De kinderen verlangen
naar de „gym-Ios" cn de ouders wensohen
de lichamelijke oefeningen ook meer en
meer. getuige het groeiend aantal adspiran-
ten der tumvereenigingen.
Voor ieder kind van stad of dorp ls goed
geleide lichaamsoefening een zegen. Men
zegge niet, dat het plattclandcrtje minder
behoefte er aan heeft dan de stedeling. De
buiten-kinderen, die na afloop der school
jaren terstond aan den arbeid, meest han
denarbeid, moeten trekken, hebben ze juist
zeer hard noodig. Na ruim 60 lange jaren
van voorwaarts schuiven door middel van
voorzichtige wetsbepalingen is thans do tijd
gekomen den laatsten en beslissenten Btap
te doen. Do elsch van wijlen minister Do
Visser in 1936 moet overal onderwijs ge
geven worden in lichaamsoefeningen aan
vaard en bekrachtigd door de volksverte
genwoordiging, moet thans vervuld worden.
Sedert 1920 hebben de gemeentebesturen ge
legenheid gehad, alles in orde te maken en
steeds weer uitgesteld de hand aan den
ploeg te slaan. In vele gevallen was dat
geen onmacht, meer onwil. In vele gemeen
ten staan schoollokalen ongebruikt, die met
niet te groote kosten omgebouwd kunnen
worden in gymnstieklokaaltjes, ook kunnen
verschillende gemeenten samen combinee
ren. Men biedt dan tevens in de dorpen de
gelegenheid aan de rijpere jeugd om zich te
oefenen, waardoor afgehouden wordt van
allerlei kwaad. Gewezen wordt op het voor
beeld van Frankrijk, Duitschland en Zwit
serland met betrekking tot de lichamelijke
oefening. Een goed geleid stelsel van licha
melijke oefening is het fundament voor de
volksgezondheid, dus staatsbelang. De Re
geering doe in deze wat nuttig en noodig iw.
Zij geve het kind, wat des kinds is: een
steeds terugkeerende aangename, gezond-
makende afwisseling in de schoolvakken.
Ze schrijve, zoo besluit het, adres, voor. De
wet van wijlen Minister De Visser wordt
uitgevoerdl Mens sana in sorpore sano.
Weerbericht-
Gemengd Nieuws.
BOERDERIJEN DOOR BRAND
VERWOEST
VEE IN VLAMMEN VERTEERD
Te Gendercn im het Land van Heusden
(N.Br.) brak door onbekende ooi-zaak brand
uit in de oude boerderij De Hoef, bewoond
door de landbouwers Van Kooijk en de Rui
ter. De brand ontstond in een schuur van
[laatstgenoemde. Twee geiten en een aantal
konijnen kwamen in het vuur om, dat wel
dra oversloeg op de schuur van van K. Het
vee kon worden gered. Infiussohen hadden
vlammen zich ook meegedeeld aan de
stal van de Ruiter. Hoewel men spoedig
bij den brand was, kon todh miet worden
voorkomen, dot vier kalveren in de vlom-
omkwomen. De brandweer was spoedig
ter plaatse, doch daar deze slechts de be-
sohikking had over een hendibraodepuit,
elke betrekkelijk weinig water gaf, kon
niet worden voorkomen, dat ook de stal van
van K. in vlammen opging, evenals de wo
ningen van de R. en van K. Van d*e iniboe
dels kon zoo goed a.ls niets worden gered.
De brandweer moest zich beperken tot het
'nathouden van een boerderij, die 50 meter
erder was gelegen en waarop vele vonken
terecht kwamen. Een groote boomgaard
erd geheel door het vuur vernield.
De landbouwers van de in osch geleven
boerderijen waren op de veemarkt te Rot
terdam.
Allee was laag of In het geheel niet verze
kerd, terwijl er ook papiergeld is verbrand.
BEROOVING
To Amsterdam ls aangehouden een 66-
Jarige vrouw, die een 69-jarigen man in een
taxi van ee,n po"tomonnaie met inhoud zou
hebben beroofd. Bij fouilleering werd do
portemonnaic v-p haar bevonden.
Hoogste stand Je Isa fjord 166.0.
Laagste stand te Kinn 746.2.
Stand vanmorgen half twaalf 758.7.
WEERVERWACHTING
(Medeged. door 't Kon. Ncd. MeteoroIogdscK
Inst. te De Bilt)
Zwakke tot matige W. tot Z. wind, zwaar
'bewolkt of betrokken, later opklarend, aan
vankelijk waarschijnlijk eenige regen, weinig
verandering in temperatuur.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
De depressie ten W. der Noorsohc kust,
die voor ruim een weck bij IJsland versche
nen, via Sschotland deze plaats heeft opge
zocht, is zonder zich verder te verplaatsen, in.
diepte toegenomen. De Westelijke uitlooper,
die zioli gisteren tot een nieuwe kom scheen
te ontwikkelen, ligt thans ais een onbelang
rijke secondaire over bet Z. van Engeland
en de Iersche Zee, Het is te verwachten,
dat deze secondaire zich Oostwaarts zal ver
plaatsen en hier eenige regen brengen. Een
nieuwe depressie op do oceaan dringt ten
Zuiden van IJsland door en waarborgt een
afsluiting van de koude Noordelijke stroom,
die het Westen van het gehied zal beheer-
schcn als de hooge druk in het. Z.-W. zich
met die in het N.-W. kan verconigen. In de
temporatuur-verdeeling kwam weinig veran
dering, d.w.z. nog over hot heele gebied bleef
de temperatuur onder normaal.
27 APRIL
Zonsopgang 4.39 u.; Zonsondergang 7.18 tL
Maansopgang 2.21 u.; Maansonderg. 0.51 u.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN.
Van 's avonds 7.48 u. tot 's morgens 4.07 u,
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Walshut 2.31 9.45
Basel 0.31 0.52
Hunlngen 0.87 1.06
Rheinweiler -1.53 -1.43
Kehl 2.42 2.22
Maxao 4.02 3.93
Wiedeshelm 1.11 1.20
Mannbeim 2.64 2.69
Lohr 1.59 1.64
Mains 0.64 0.66
Bingen 1.73 1.76
Heden Vorig
Caup i i 1.88 1.04
Eras 1.24 1.28
Coblenz 2.15 S.25
Trier 1.17 1.20
Keulen 2.06 2.1fl
Ruhrort 0.88 0.98
Wesel 0.75 0.80
Emmerik 2.08 2.23
Dusseldorf 1.56 1.64
Maastricht 2.03 9.10
Venlo .11.65 11.70
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
Helder le 9.07
Idem 2e 21.63
I imulden 8.00 20.41
H.v Holland 7.07 19.48 Terne azen
Schevening. 7.17 19.58 Hansweert
Rotterdam 9.17 21.42
Zlerikzee 7.80 19.56
Wemeldinge 7.56 20.25
Vllsslngen 6.13 18.43
6.46 19,17
7.23 19.48
VERDRONKEN
Zaterdagavond verliet een 7-tal arbeiders
van de Zuiderrzee-werken een cafó te Me-
demfolik. Boven op dien dijk misten zij dott
31-jarigcn gehuwden H. E. uit Emmen. Toen
de vermiste Zondag nog niet terecht was,
olgde aangifte bij de politie. Maandag is
het lijk van den vermiste gedregd. De man
laat een vrouw met drie kindea-en achter.
DE SABOTAGE IN DRENTE
De doorgestoken stuwdam te Valthermond
is thans vervangen door een nooddam. Het
werk in de venen kan weer beginnen en
ook de scheepvaart kan met dc noodiga
■oorzorg worden voortgezet. Men heeft ver
schillende veronderstellingen omtrent de
daders, die óf landbouwers, óf vervenerg, óf
arbeiders kunnen zijn, altemaal oorzaak vin.
dend in grof eigenbelang of broodnijd.
Rechtzaken
DE MALVERSATIES
BIJ DEN PENSIOENRAAD
De Haagsche Rechtbank heeft heden uit*
spraak gedaan in do bekende zaak van de
gepleegde malversaties door drie airibtena*
:n bij den Pensioenraad.
De drie verdachten zijn schuldig verklaard
aan valschheid in geschrifte en het opzet
telijk gebruik maken van do vervalschte
stukken- Verdachte P. werd veroordeeld tot
twee jaar en verdachten Z. en R. ieder tot
twee jaar en zes maanden, alle straffen met
vermindering van drie maanden voorarrest;
